MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA ARKUSZA I DLA OSÓB NIESŁYSZĄCYCH Część I rozumienie czytanego tekstu (Wanda Sztander W oczekiwaniu na miłość ) Model zawiera przewidywane odpowiedzi. Odpowiedzi ucznia mogą przybierać różną formę językową, ale ich sens musi być synonimiczny wobec modelu. Oceniając pracę ucznia, należy stosować punktację z modelu. Uwaga: Za pełną odpowiedź przyznaje się maksymalną liczbę punktów, za niepełną wskazaną w rubryce punkty cząstkowe. Nie należy przyznawać połówek punktów. Za brak odpowiedzi lub odpowiedź błędną nie przyznaje się punktów. punktacja Nr Propozycja odpowiedzi maksymalna cząstko zad. wa 1. oczarowanie 1 0 2. ponieważ w baśniach zawarte są archetypy 1 0 3. Wszystko idzie swoim torem. 2 0 4. na odkryciu wad i ułomności kochanej osoby (odkryciu, że nie jest 1 0 ona ideałem) 5. umiejętności dostosowania się do drugiej osoby, umiejętności negocjacji i zawierania kompromisów, tolerancji, wierności, odpowiedzialności, troski o drugą osobę, miłosierdzia, umiejętności przebaczania, wyzbycia się pychy i egoizmu, gotowości do zmieniania się (pracy nad sobą) 6. niektórzy ludzie nie rozumieją, że miłość nie jest jednym pasmem szczęścia i wymaga starań i dlatego się rozczarowują; inni zatrzymują się na zauroczeniu i nie potrafią przejść do następnego etapu miłości, gdy zauroczenie mija, sądzą, że miłość się skończyła i szukają następnej osoby 4 (po 1 p. za każdy element) 2 (po 1 p. za każdą przyczynę) 7. stwierdzając, przekonując się, spostrzegając 2 0 8. odpowiedzialność za drugiego człowieka oznacza odpowiedzialność za postępowanie tego człowieka, natomiast odpowiedzialność za siebie wobec niego jest odpowiedzialnością za nasze postępowanie wobec tej osoby 2 0 9. przedziałową, ponieważ łatwiej spotkać osobę, która mieści się w naszym przedziale wyobrażeń o idealnym partnerze (partnerce), niż osobę ściśle odpowiadającą naszym szczegółowym wyobrażeniom stworzonym wedle strategii punktowej 2 (po 1 p. za odpowiedź i uzasadnienie) 10. B. 1 1 11. trzeba być gotowym dostrzec tego, kto się nami zainteresuje 1 0 12. A. 1 0 razem 20 1, 2, 3 1 1 Strona 1 z 5
Część II tworzenie tekstu własnego. Temat 1: Jaka motywacja uczuciowa kierowała zachowaniem bohaterki Kamizelki Bolesława Prusa? Uzasadniając odpowiedź na pytanie, wykorzystaj wnioski z analizy załączonych fragmentów utworu. I. ROZWINIĘCIE TEMATU (maksymalnie 25 punktów) Rozpoznanie uczuć motywujących zachowanie bohaterki: 1. miłość, 0-1 2. uzasadnienie, 0-5 małżonków łączyła miłość przed chorobą, wspólnie pracowali wieczorem, troszczyli się o siebie nawzajem (oboje nalegają, aby to drugie poszło spać), w niedziele wychodzili na spacer, trzymając się pod rękę, bohaterka okazuje czułość choremu mężowi, przytula go, całuje go po rękach, 3. strach o męża, niepewność, 0-1 4. uzasadnienie, 0-4 po pierwszym krwotoku natychmiast, w nocy, bohaterka biegnie szukać lekarza, jest bardzo zdenerwowana (lekarz musi ją najpierw uspokoić), zatacza się, z trwogą pyta żonę stróża, czy nic złego się nie stało podczas jej nieobecności, blednie, gdy lekarz wspomina o możliwości następnego krwotoku, 5. nadzieja, 0-1 6. uzasadnienie, 0-3 bohaterka rozwesela się po uspokajających słowach lekarza, stara się bagatelizować krwotok (mówi do męża: No i cóż to tak wielkiego!), gdy w sierpniu spotyka się z doktorem, mówi: Może też Bóg da! 7. pragnienie dodania otuchy mężowi, 0-1 8. uzasadnienie, 0-4 bohaterka usiłuje wywołać i podtrzymać złudzenia męża, że on wyzdrowieje, prosi doktora o częstsze wizyty, bo one uspokajają męża, stara się przekonać męża, że jego chudnięcie (objaw postępów choroby) jest złudzeniem, pociesza męża, że twarz zawsze łatwo się zmienia (a więc jej wychudzenie o niczym nie świadczy), potajemnie skraca pasek kamizelki, aby utrzymać chorego w przekonaniu, że nie traci on na wadze, przekonuje męża, że skoro kamizelka stała się ciasna będzie zdrowy, 9. interpretacja tytułu utworu. 0-1 Strona 2 z 5
10. Podsumowanie: 0-4 pełne podsumowanie ( dostrzeżenie, że najważniejszym motorem postępowania bohaterki jest miłość, na której przeżywanie składają się różnorodne odcienie emocjonalne; dostrzeżenie siły i bogactwa tego uczucia), (4) niepełne podsumowanie ( dostrzeżenie, że najważniejszym motorem postępowania bohaterki jest miłość), (2) próba podsumowania ( lakoniczne zebranie emocji, kierujących zachowaniem bohaterki). (1) II. KOMPOZYCJA (5 punktów) Praca uporządkowana wewnętrznie według przyjętego kryterium funkcjonalnego wobec tematu, pełna konsekwencja w układzie graficznym; jeżeli uczeń cytuje, to w sposób właściwy i funkcjonalny 5 Praca zawierająca logicznie i funkcjonalnie wobec tematu, a także graficznie wyodrębnione: wstęp, rozwinięcie i zakończenie 3 Praca zawierająca graficznie lub logicznie wyodrębnione: wstęp, rozwinięcie i zakończenie 1 III. STYL (5 punktów: za każdą cechę 1 punkt) Sprawne operowanie synonimią leksykalną (bogata leksyka) 1 Jednorodność stylu 1 Stosowność stylu 1 Jasność stylu 1 Obecność elementów funkcjonalnie służących wywodowi 1 IV. JĘZYK (15 punktów) Poprawność gramatyczna (0-7 pkt) Tekst poprawny gramatycznie (dopuszczalne sporadyczne błędy) 7 Tekst w zasadzie poprawny gramatycznie (dopuszczalne błędy nie zakłócające komunikacji) 5 Podstawy zdania prostego i złożonego (dopuszczalne liczne błędy, ale tekst komunikatywny) 3 Poprawność leksykalna (0-4 pkt) Uczeń posługuje się wyrazami w ich właściwym znaczeniu i poprawnej formie (dopuszczalne sporadyczne błędy) 4 Uczeń posługuje się wyrazami przeważnie w ich właściwym znaczeniu, rzadko je zniekształca 3 Praca komunikatywna, pomimo błędów leksykalnych 2 Ortografia (0-2 pkt) Tekst poprawny ortograficznie (dopuszczalne sporadyczne błędy) 2 Tekst w większości poprawny ortograficznie 1 Interpunkcja (0-2pkt) Tekst poprawny interpunkcyjnie (dopuszczalne niewielkie usterki interpunkcyjne) 2 Tekst na ogół poprawny interpunkcyjnie (błędy interpunkcyjne niezakłócające komunikacji) 1 V. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY 0-4 Strona 3 z 5
Temat 2: Wstrząs i rozczarowanie. Scharakteryzuj stan psychiczny Wokulskiego po tym, jak był świadkiem rozmowy Izabeli ze Starskim w pociągu. W pracy wykorzystaj wnioski z analizy załączonych fragmentów Lalki Bolesława Prusa. I. ROZWINIĘCIE TEMATU (maksymalnie 25 punktów) Odtworzenie przebiegu wydarzeń: 1. krótkie streszczenie przebiegu wydarzeń w istotnych punktach. 0-1 Charakterystyka stanu psychicznego bohatera: 2. rozkojarzenie i oderwanie od rzeczywistości, 0-6 wrażenie niezwykłej (nie do zniesienia) intensywności drgań jadącego pociągu, błąkanie się bez celu, halucynacje wzrokowe, obraz walącej się na bohatera wieży jako symbol niszczącego przeżycia, obraz cmentarza pełnego pięknych kobiet, wśród których pojawia się Izabela, jako wizualizacja traumatycznego przeżycia, skojarzenie odgłosu nalewanej wody ze śmiercią, śmiechem, piskiem, beznadziejnym smutkiem itp., 3. gwałtowność reakcji, 0-2 pragnienie płaczu, krzyku, chęć wybicia okna, wyskoczenia z pociągu, pragnienie schowania się pod ławkę, 4. cielesność reakcji, 0-2 drżenie ciała, szczękanie zębów, pot spływający po twarzy, pragnienie wódki, a jednocześnie ściśnięte gardło, picie wody z beczki, 5. negatywne emocje, 0-3 strach, gorycz, cierpienie, pragnienie śmierci, 6. dostrzeżenie romantycznej proweniencji takiego sposobu przeżywania, 0-1 7. racjonalne elementy zachowania i myślenia, 0-6 świadomość bliskości szaleństwa, wymyślenie pretekstu do przerwania podróży, zupełny spokój w czasie odgrywania sceny z telegramem, uświadomienie sobie, że wszystko można było z góry przewidzieć, refleksja na temat rozczarowania Izabelą, refleksja na temat fałszu romantycznych wzorów miłości, refleksja na temat danych statystycznych dotyczących kobiet. 7. Podsumowanie: 0-4 pełne podsumowanie ( dostrzeżenie bogactwa i złożoności psychiki bohatera, w której okresy szaleństwa i utraty kontroli przeplatają się z momentami oprzytomnienia), (4) niepełne podsumowanie ( dostrzeżenie, że okresy szaleństwa i utraty kontroli nad sobą przez Wokulskiego przeplatają się z momentami oprzytomnienia), (2) próba podsumowania ( dostrzeżenie siły wstrząsu emocjonalnego, który doprowadził Wokulskiego do próby samobójczej). (1) Strona 4 z 5
II. KOMPOZYCJA (5 punktów) Praca uporządkowana wewnętrznie według przyjętego kryterium funkcjonalnego wobec tematu, pełna konsekwencja w układzie graficznym; jeżeli uczeń cytuje, to w sposób właściwy i funkcjonalny 5 Praca zawierająca logicznie i funkcjonalnie wobec tematu, a także graficznie wyodrębnione: wstęp, rozwinięcie i zakończenie 3 Praca zawierająca graficznie lub logicznie wyodrębnione: wstęp, rozwinięcie i zakończenie 1 III. STYL (5 punktów: za każdą cechę 1 punkt) Sprawne operowanie synonimią leksykalną (bogata leksyka) 1 Jednorodność stylu 1 Stosowność stylu 1 Jasność stylu 1 Obecność elementów funkcjonalnie służących wywodowi 1 IV. JĘZYK (15 punktów) Poprawność gramatyczna (0-7 pkt) Tekst poprawny gramatycznie (dopuszczalne sporadyczne błędy) 7 Tekst w zasadzie poprawny gramatycznie (dopuszczalne błędy niezakłócające komunikacji) 5 Podstawy zdania prostego i złożonego (dopuszczalne liczne błędy, ale tekst komunikatywny) 3 Poprawność leksykalna (0-4 pkt) Uczeń posługuje się wyrazami w ich właściwym znaczeniu i poprawnej formie (dopuszczalne sporadyczne błędy) 4 Uczeń posługuje się wyrazami przeważnie w ich właściwym znaczeniu, rzadko je zniekształca 3 Praca komunikatywna, pomimo błędów leksykalnych 2 Ortografia (0-2 pkt) Tekst poprawny ortograficznie (dopuszczalne sporadyczne błędy) 2 Tekst w większości poprawny ortograficznie 1 Interpunkcja (0-2 pkt) Tekst poprawny interpunkcyjnie (dopuszczalne niewielkie usterki interpunkcyjne) 2 Tekst na ogół poprawny interpunkcyjnie (błędy interpunkcyjne niezakłócające komunikacji) 1 V. SZCZEGÓLNE WALORY PRACY 0-4 Strona 5 z 5