Europejskie Partnerstwo Innowacyjne na rzecz Biogospodarki Szczecin 20 czerwca 2013 Eugeniusz Karol Chyłek Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi Przedstawiciel Polski w Stałym Komitecie ds. Badań w Rolnictwie przy Dyrektoriacie R&I Komisji Europejskiej 1
Plan prezentacji Biogospodarka Wspólna Polityka Rolna Europejskie Partnerstwa Innowacyjne; Transfer wyników badań i wiedzy; Podsumowanie; Wnioski. 2
Biogospodarka Kreowanie łańcucha procesów i produktów innowacyjnych wykorzystanie zasobów odnawialnych w różnych sektorach przemysłu zdrowa i bezpieczna żywność nośniki energii bazujące na biomasie globalne bezpieczeństwo żywności zrównoważona produkcja rolnicza Z A S O B Y B I O L O G I C Z N E rośliny mikroorganizmy zwierzęta
Biogospodarka Zastosowanie Ekosystemy biologiczne: rośliny/algi, enzymy, mikroorganizmy, produkty pochodzenia zwierzęcego Zdrowie Przemysł Gospodarka rolna Środowisko biolekarstwa, substancje aktywne ze źródeł biologicznych biokomponenty, enzymy, kosmetyka, nawozy, pestycydy, dodatki żywieniowe, pasze bakterie rozkładające produkty naftowe, czyste powietrze, oczyszczalnie ścieków
Czynniki kształtujące biogospodarkę Zrównoważone zasoby biologiczne Biogospodarka Stan prawny Kapitał ludzki Dostępność rozwiązań innowacyjnych Finanse i system fiskalny Doradztwo Infrastruktura Spójność polityki naukowej z politykami gospodarczymi Informacja i nowoczesne komunikowania się
Strategiczne obszary biogospodarki Zrównoważone wykorzystywanie zasobów naturalnych: - geo-zasoby gleby, wody i bioróżnorodności (roślin, zwierząt i mikroorganizmów), - nowe rozwiązania dostosowujące technologie do zmieniających sie warunków ( w tym wykorzystanie produktów ubocznych i odpadowych) - zasoby biologiczne jako źródło surowców, energii oraz produktów (wspomagających zrównoważony rozwój gospodarczy i społeczny). 6
Nauki wspierające biogospoedarkę Integracja wiedzy! Nauki chemiczne Nauki biologiczne Nauki rolnicze i o żywności Nauki o środowisku Nauki medyczne Nauki techniczne Matematyka Informatyka Fizyka Nauki społeczne i ekonomia
Europa 2020 - to strategia inteligentnego i zrównoważonego rozwoju Cele strategii Europa 2020 /zatrudnienie, badania i innowacje, zmiany klimatu i energia, edukacja, walka z ubóstwem/ Unia innowacji na 1-szym miejscu wśród 7 inicjatyw. - poprawa warunków dostępu do finansowania badań i innowacji - zwiększenie znaczenia wiedzy i innowacji /przedsiębiorczość, uwzględnienie potrzeb użytkowników, określenie możliwości rynku/ Jose Manuel Barroso - marzec 2010 8
WPR w kierunku 2020 roku sprostać wyzwaniom: żywieniowym, środowiskowym i terytorialnym Sprawiedliwe ukształtowanie I i II filaru -koncentracja na poprawie konkurencyjności, Wsparcie wzrostu gospodarczego przyjaznego środowisku poprzez innowacje (EIP) - nowe technologie, - nowe produkty, - zmiany procesów produkcyjnych, - nowe wzorce popytowe Komunikat Komisji Europejskiej z 29 września 2010 r 9
Komunikat Komisji WPR do 2020 r. Wyzwania Gospodarcze Środowiskowe Terytorialne Europa 2020 Uproszczenie 3 cele polityki Opłacalna produkcja żywności Zrównoważone gospodarowanie zasobami naturalnymi oraz działania na rzecz klimatu Zrównoważony rozwój terytorialny Wsparcie dochodów gospodarstw oraz zmniejszanie ich zmienności Poprawa konkurencyjności i wzmocnienie jego udziału jakościowego w łańcuchu żywnościowym Wynagradzanie za trudności związane z produkcją na obszarach o szczególnych ograniczeniach naturalnych Zabezpieczenie dostarczania środowiskowych dóbr publicznych Promowanie ekologicznego wzrostu poprzez innowacje Łagodzenie skutków zmian klimatu oraz przystosowania się do nich Wspieranie zatrudnienia na obszarach wiejskich oraz zachowanie struktur społecznych Promocja dywersyfikacji Uwzględnienie różnorodności strukturalnej systemów rolniczych, poprawa kondycji małych gospodarstw oraz rozwój lokalnych rynków 10
Filary gospodarki krajów Unii Europejskiej system instytucji i bodźców ekonomicznych; społeczeństwo ludzi twórczych, wykwalifikowanych i elastycznie dostosowujących się do wymagań rynku; dynamiczna infrastruktura informatycznokomunikacyjna; system wspierania innowacji. 11
Współczesna strategia poprawy konkurencyjności utworzenie zintegrowanego systemu rozwoju poprzez Wspólne Ramy Strategiczne zarządzania finansami; pobudzanie podaży nowych rozwiązań (aparaty, procesy, technologie) poprzez finansowanie preferencyjnych kierunków badawczych; poprawa stanu prawnego procesów wdrażania innowacji, silnie wsparcie infrastruktury pozwalającej na szybki sposób transferu wyników badań do praktyki. 12
Europejskie Partnerstwa Innowacyjne -European Innovetion Partnership (EIP) projekt rozporządzenia PE i Rady - wsparcie EIP (Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - EFRROW); przedsięwzięcia innowacyjne szczególnie pożądane z punktu widzenia potrzeb polskiego sektora rolnego, przetwórczego i leśnego w latach 2014-2020; grupy beneficjentów wymienionych (art. 36 ust.1 rozporządzenia EFRROW); koszty kwalifikowalne dla projektów, zgodne z art. 36 ust. 5 rozporządzenia EFRROW; grupy operacyjne (art. 63 ust.1 rozporządzenia EFRROW) 13
Czynniki kształtujące transfer wiedzy Kapitał ludzki Stan prawny Infrastruktura techniczna Finanse Dostępność rozwiązań wynikających z nauki i badań Dostępność informacji i nowoczesnego komunikowania się Wspólna Polityka Rolna Chyłek E.K. 2012 Uwarunkowania innowacyjnego rozwoju Spójność polityki naukowej z polityką rolną 14
System transferu wiedzy Nauki rolnicze i badania Doradztwo Interaktywny system upowszechniania wyników badań Krajowe Centrum Transferu Wiedzy Edukacja Chyłek E.K. 2012 Uwarunkowania innowacyjnego rozwoju 15
Relacje powiązań obszaru badań z praktyką Badania Innowacje Doradztwo CT Praktyka Zapotrzebowanie Chyłek E.K. 2012 Uwarunkowania innowacyjnego rozwoju 16
Brokerzy innowacji g EPI Sieć EPI EPI Brokerzy innowacji EPI EPI EPI Agencja Płatnicza ARiMR EPI EPI Instytucja wdrażająca ARiMR Brokerzy innowacji EPI Sieć EPI EPI Brokerzy innowacji
Dlaczego upowszechnianie wyników badań jest tak ważne?! Mobilizacja środków publicznych i prywatnych Wspólne cele partnerów Mniejsze rozproszenie inicjatyw rozwojowych, Pozytywny wpływ na szerokie spektrum obszarów oddziaływania Chyłek E.K. 2012 Uwarunkowania innowacyjnego rozwoju 18
Co blokuje rozwój współpracy nauki z praktyką? Słabe strony Bariery brak koordynacji badań; brak systemu transferu wiedzy; niskie wydatki na badania i rozwój; brak inicjatyw i gotowości zawodowych dla transferu wiedzy; nieodpowiednie środki finansowe na tzw. przedsięwzięcia wysokiego ryzyka. wstrzymywana gotowość odnośnie koniecznych zmian; zachowawcze podejście do nowych rozwiązań; za wolny transfer rozwiązań innowacyjnych; brak kapitału zalążkowego ; brak mobilizacji i motywacji ze sfery nauki;.. 19
Budżet UE a środki dla Polski (mld euro, ceny stałe z 2011 r.) 20
Środki w ramach płatności bezpośrednich i rozwoju obszarów wiejskich dla Polski w latach 2007-2013 i szacunki na 2014-2020 (mld EUR, ceny bieżące) 21
Polska Włochy Francja Niemcy Hiszpania Rumunia W. Portugalia Grecja Austria Węgry Czechy Finlandia Bułgaria Irlandia Słowacja Szwecja Litwa Łotwa Słowenia Estonia Dania Holandia Belgia Cypr Luksemb Malta 1,0 0,8 0,7 0,6 0,6 0,6 0,1 0,1 0,1 2,5 2,4 2,3 2,2 1,9 1,8 1,6 3,5 4,4 4,1 4,0 3,9 8,7 8,5 8,2 8,0 10,2 11,0 Szacowany podział środków w ramach II filaru w latach 2014-2020 (mld EUR, ceny bieżące) 12 10 8 6 4 2 0 22
Koperta na Politykę Spójności dla Polski w kopercie unijnej (mld euro, ceny stałe z 2011 r.) 23
Efekty realizacji strategii Europa 2020 wprowadzenie oczekiwanych rozwiązań prawnych i ekonomicznych interaktywnej implementacji transferu wiedzy i działań innowacyjnych Edukacja, nauka, badania Doradztwo Chyłek E.K. 2012 Uwarunkowania innowacyjnego rozwoju 24
Ranking indeksu B Wskaźnik, który mówi o tym, ile pieniędzy z jednego euro zainwestowanego w badania i rozwój można odzyskać w formie ulg podatkowych w danym kraju Na 30 sklasyfikowanych państw. Zgodnie z danymi zaktualizowanymi w lutym 2013 roku : Hiszpania - 45 centów Francja - można odzyskać - 43 centy Portugalia - 41 centów Czechy - 27 centów Węgry - 22 centy Polska - trzeba dopłacić - 2 centy / co daje Polsce 3 miejsce, ale od końca / 25
Wnioski Wdrożenie instrumentów związanych z transferem wiedzy i innowacji; Udział nauki i biznesu w realizacji instrumentu współpracy Europejskie Partnerstwa Innowacyjne (EIP); Poprawa i skrócenie łańcucha w sektorze rolno-żywnościowym; Rozwój przedsiębiorczości oraz różnicowanie działalności w kierunku nierolniczym i tworzenie miejsc pracy; Poprawa konkurencyjności. 26
Dziękuję za uwagę Eugeniusz.Chylek@minrol.gov.pl echylek@wp.pl 27