Konkurencyjność polskiej gospodarki na tle krajów unijnych

Transkrypt

1

2 Konkurencyjność polskiej gospodarki na tle krajów unijnych Dr Magdalena Hryniewicka Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Zakład Ekonomii

3 Plan wystąpienia Cel Definicje konkurencyjności w literaturze i raportach Raport Banku Światowego Podsumowanie

4 Cel referatu Celem jest autorska analiza źródeł oraz zmian w pozycji konkurencyjnej polskiej gospodarki na tle innych gospodarek unijnych w dwóch punktach czasowych (2007r. i 2013r.). Tak określony cel determinuje zakres problemowy rozdziału, który składa się z dwóch części. W pierwszej wyjaśniono podstawowe pojęcia związane z międzynarodową konkurencyjnością gospodarki, w drugiej zaprezentowano pozycję Polski na tle krajów unijnych, pokazano jej pozycję w 2013r. w porównaniu z 2007r. w rankingach sporządzanych przez instytucje międzynarodowe tj.: Raport Banku Światowego, Raport Światowego Forum Ekonomicznego oraz Ranking Światowego Rocznika Konkurencyjności.

5 Definicje w literaturze i raportach nie ma jednej ogólnie obowiązującej definicji konkurencyjności. W literaturze można spotkać ich zwykle różnią się od siebie stopniem uszczegółowienia. W konsekwencji wg W. Bieńkowskiego ilość definicji dotyczących konkurencyjności wzrosła z kilkunastu (z lat 40.) do około 400 (czasów obecnych).

6 W opracowaniach organizacji krajowych, międzynarodowych a także instytutów naukowobadawczych od lat publikowane są rankingi konkurencyjności światowych gospodarek, w tym także tych obejmujących kraje unijne. Opracowania te cieszą się dużym zainteresowaniem wielu środowisk przedsiębiorców, polityków, naukowców czy studentów. Każdy z nich posługuje się inną def. Konkurencyjności.

7 Z definicji stosowanych przez znane instytucje międzynarodowe wynika, że konkurencyjność gospodarki jest rozumiana szeroko, wielowymiarowo oraz wieloobszarowo. Ponadto jest ona oceniana za pomocą różnych wskaźników zwykle o wysokim stopniu złożoności określanych za pomocą kilkudziesięciu czy nawet kilkuset zmiennych o charakterze ilościowym oraz jakościowym.

8 Raport Banku Światowego Doing Business Raport Banku Światowego Doing Business in 2008 poddał ocenie 178 państw, z kolei w 2013r. analizie poddano 189 krajów. Na ostateczną całościową ocenę składa się dziesięć obszarów częściowych: (1) rozpoczynanie działalności gospodarczej; (2) uzyskiwanie pozwoleń na działalność; (3) zatrudnianie pracowników; (4) rejestrowanie własności; (5) dostępność zewnętrznego finansowania; (6) ochrona inwestorów; (7) łatwość płacenia podatków (liczba podatków, liczba godzin konieczna do załatwienia formalności); (8) wymiana międzynarodowa; (9) dochodzenie praw w sądzie; (10) likwidacja działalności

9 Pozycja Polski w rankingu konkurencyjności Banku Światowego w 2007r. i 2013r. wybrane obszary Całościowa ocena łatwości prowadzenia biznesu w krajach UE-28 w 2007 r. i 2013r. Kraj Dania 7 5 Szwecja 13 Niemcy Kraj Litwa Słowenia Portugalia Finlandia Słowacja W. Brytania 6 10 Łotwa Holandia Włochy Austria Węgry Francja Polska Belgia Cypr* bd 39 Irlandia Malta* bd 103 Luksemburg* bd 60 Grecja Estonia Rumunia Hiszpania Bułgaria Czechy Chorwacja* - 89

10 Pozycja Polski w rankingu konkurencyjności Banku Światowego w 2007r. i 2013r. wybrane obszary Obszar Ranking 2007r. Ranking 2013r. Zmiana miejsca w 2013r. w stosunku do 2007r. Całościowa ocena łatwości prowadzenia biznesu (średnia arytmetyczna ocena rankingu w 10 obszarach) Rozpoczynanie działalności Uzyskiwane pozwoleń Łatwość płacenia podatków Likwidacja działalności

11 Podsumowanie Zestawienie danych dla dwóch wybranych punktów czasu (2007r. i 2013r.) pozwala pokazać pozycję Polski na tle innych unijnych gospodarek. Wynika z niej, że Polska na tle krajów unijnych (zarówno UE-28 jak i UE-10) oceniana jest stosunkowo pozytywnie. A jej pozycja z roku na rok powoli, choć systematycznie ulega poprawie, o czym świadczą zajmowane w zaprezentowanych rankingach lokaty. Konkurencyjność państwa jest uzależniona od stopnia intensywności powiązań gospodarczo-finansowych z innymi krajami oraz umiejętności przezwyciężania negatywnych skutków pojawiających się tendencji kryzysowych. Jednak takim miernikiem oceniającym wrażliwość i odporność kraju na zachodzące zmiany nie posługuje się żadna z instytucji.

12 Dynamicznie zmieniająca się sytuacja pokazała, że ostatnie zaburzenia na globalnym rynku finansowym uwidoczniły, że gospodarki nawet przodujących w światowych rankingach konkurencyjności krajów są bardzo wrażliwe i mało odporne na zachodzące zmiany i wstrząsy. Konkurencyjność gospodarek powinna być weryfikowana ex post, czyli w momencie pojawienia się słabej koniunktury na rynku lub wystąpienia znacznych zawirowań. Wówczas można ocenić wrażliwość czy też odporność kraju na globalne załamania, a także sprawdzić czy lokata w rankingu odzwierciedla faktyczny stan kraju, który powinien osiągać wysokie pozycje nie tylko w warunkach dobrej ale i złej koniunktury gospodarczej.

13 Dziękuję za uwagę Dr Magdalena Hryniewicka Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Zakład Ekonomii