WYCIĄG Z EKSPERTYZY TECHNICZNEJ RZECZOZNAWCY BUDOWLANEGO ORAZ DO SPRAW ZABEZPIECZEŃ PRZECIWPOŻAROWYCH DOTYCZĄCY: KLATKA SCHODOWA BOCZNA WIELKIEJ ZBROJOWNI (NA BAZIE OŚMIOBOKU) w zakresie innego niż w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, spełnienia warunków ochrony przeciwpożarowej w poddawanym przebudowie i modernizacji budynku Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. inwestor: Akademia Sztuk Pięknych ul. Targ Węglowy 6 80-836 Gdańsk projektował: Jaga-Studio Autorska Pracownia Architektoniczna ul. Słupska 26 80-392 Gdańsk rzeczoznawca budowlany: rzeczoznawca do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych: GDYNIA, luty 2009 roku
1. Przedmiot, zakres i cel opracowania. Przedmiotem opracowania jest przebudowa budynku Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku i zmiana sposobu użytkowania wybranych pomieszczeń. Budynek użytkowany jest w znacznej części przez Akademię Sztuk Pięknych. Przebudowa i zmiana sposobu użytkowania ma na celu poprawę bezpieczeństwa przeciwpożarowego, przeprowadzenie remontu budynku, poprawę warunków bytowania i użytkowania obiektu oraz przygotowania budynku do prowadzenia wystaw prac artystycznych, spotkań i konferencji dla osób nie będących jego stałymi użytkownikami. Celem opracowania jest wskazanie tych wymagań, których wykonanie zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami nie będzie możliwe. W ekspertyzie zostaną wskazane także przyczyny dla których planuje się pozostawienie niespełnionych wymagań oraz zostaną zaproponowane rozwiązania zastępcze nie pogarszające stanu bezpieczeństwa przeciwpożarowego. 2. Ogólna charakterystyka obiektu Przedmiotowy budynek znajduje się na terenie Starego Miasta w Gdańsku. Zarówno teren, jak i budynek objęty jest ochroną konserwatorską przez konserwatora zabytków. Obiekt jest budynkiem murowanym; znajduje się w zabudowie ciągłej wzdłuż ul. Kołodziejskiej i Tkackiej. W budynku Wielkiej Zbrojowni piwnica i parter przeznaczona będzie na działalność komercyjną przyszłego najemcy, pozostała część budynku działalność dydaktyczna. Obiekt posiada trzy kondygnacje nadziemne i jedną podziemną. Obiekt kwalifikuje się jako średniowysoki. Konstrukcja budynku murowana. 3. Warunki budowlano instalacyjne, ich stan techniczny (związany z ochroną przeciwpożarową) Przedmiotowy budynek jest obecnie użytkowany na drugiej i trzeciej kondygnacji nazienmej i jego stan techniczny pozwala na prowadzenie w nim przebudowy i remontu. Ze względu na wartości historyczne budynku, detale rozwiązań architektonicznych i zakres prac budowlanych zostały uzgodnione z konserwatorem zabytków (dokumenty w załączeniu). Zakres przebudowy budynku został podzielony na dwa odrębne zadania projektowe: - realizowane przez biura projektowe przyszłego najemcy w zakresie piwnicy i parteru, - realizowane przez Jaga-Studio Autorska Pracownia Architektoniczna, 80-392 Gdańsk ul. Słupska 26 na zlecenie Akademii Sztuk Pięknych w zakresie uczelni (wykonane). Ponieważ jednak przebudowa prowadzona jest w obrębie tego samego budynku pewne rozwiązania techniczne w zakresie ochrony przeciwpożarowej: zabezpieczenie klatek schodowych przed zadymieniem, czy współdziałanie systemów sygnalizacji pożaru zostały rozwiązane wspólnie. Zakres przebudowy związany jest przede wszystkim z poprawą bezpieczeństwa pożarowego w budynku oraz poprawą jego funkcjonalności. W związku z powyższym do budynku wprowadzone zostaną niżej wymienione instalacje: - zabezpieczenia przed zadymieniem klatek schodowych,
- oddymiania i ochrony przed zadymieniem poziomych dróg ewakuacyjnych, - sygnalizacji pożaru, - oświetlenia ewakuacyjnego, - hydrantów wewnętrznych spełniających obecnie stawiane wymagania. Poprawa funkcjonalności będzie się odbywała poprzez usprawnienie ruchu ludzi w częściach udostępnionych na prowadzenie wystaw, wyburzeniu istniejących ścian działowych, wytyczeniu nowych pomieszczeń oraz wprowadzeniu dodatkowej komunikacji pionowej. 4. Zakres przebudowy Przebudowa będzie obejmowała wprowadzenie do budynku instalacji przeciwpożarowych: hydrantów wewnętrznych, zabezpieczenia przed zadymieniem poziomych i pionowych dróg ewakuacyjnych, oświetlenia ewakuacyjnego i sygnalizacji pożaru. 5. Charakterystyka pożarowa. 5.1 powierzchnia, wysokość i liczba kondygnacji Powierzchnia zabudowy wynosi 3107 m2, a powierzchnia wewnętrzna 12443 m2, z czego ASP zajmuje powierzchnię około 8400 m2. Budynek Wielkiej Zbrojowni posiada trzy kondygnacje nadziemne i jedną podziemną. Wysokość kwalifikuje go do grupy budynków średniowysokich. 5.2 odległość od obiektów sąsiadujących Wschodnia ściana budynku przebiega wzdłuż ul. Tkackiej i Kołodziejskiej. Od zachodu znajduje się Targ Węglowy i w odległości około 4 m budynek Teatru Wybrzeże. Ścianami północną i południową budynek styka się z obiektami sąsiednimi. Szczegółowy opis odległości znajduje się w rozdziale 6 niniejszej ekspertyzy. 5.3 parametry pożarowe występujących substancji palnych W części zajmowanej przez uczelnię elementami palnymi będą przede wszystkim stałe materiały, takie jak: meble, dokumenty, tkaniny stanowiące wyposażenie wnętrz. Na III piętrze będą się znajdowały pracownie malarskie, z pomieszczeniami zaplecza, w których będą składowane materiały malarskie (terpentyna, oleje, itp.). 5.4 przewidywana wielkość gęstości obciążenia ogniowego W pomieszczeniach technicznych i gospodarczych przewiduje się gęstość obciążenia ogniowego do 500 MJ/m2. 5.5 kategoria zagrożenia ludzi, przewidywana liczba osób w poszczególnych pomieszczeniach i na każdej kondygnacji Obiekt zakwalifikowano do ZL I + ZL III kategorii zagrożenia ludzi. Przewidywana liczba osób: - na kondygnacji podziemnej nie będzie przekraczała 50, - na kondygnacji parteru do 100 osób (w tym jedno pomieszczenie wystaw przewidywane na
obecność do 50 osób), - I piętra 300 osób (na kondygnacji tej będzie się znajdowała sala wystaw), - na poziomie III piętra do 150 osób. 5.6 ocena zagrożenia wybuchem pomieszczeń oraz przestrzeni zewnętrznych W przedmiotowym budynku nie przewiduje się prowadzenia prac, ani przechowywania materiałów mogących stwarzać zagrożenie wybuchem. 5.7 podział obiektu na strefy pożarowe Część budynku zajmowana przez przyszłego najemcę będzie stanowiła odrębną strefę pożarową (poza zakresem niniejszego opracowania). 5.8 klasa odporności pożarowej budynku oraz klasa odporności ogniowej i stopień rozprzestrzeniania ognia elementów budowlanych Wymagana klasa odporności pożarowej budynku B. W związku z powyższym klasa odporności ogniowej poszczególnych elementów budynku będzie się kształtowała następująco: Element budynku główna konstrukcja nośna konstrukcja dachu Stropy ściany zewnętrzne ściany wewnętrzne przekrycie dachu odporność ogniowa biegów schodów i spoczników Odporność ogniowa elementów R 120, NRO R 30, NRO REI 60, NRO EI 60, NRO EI 30, NRO E 30, NRO R 60, NRO 5.9 warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne) oraz przeszkodowe Ewakuacja ludzi z części budynku z 1968 roku: Odbywać się będzie poprzez dwie klatki schodowe, obudowane, zamykane drzwiami o odporności ogniowej EI 30 i zabezpieczone przed zadymieniem. Jedna z klatek schodowych jest istniejąca, druga zostanie wbudowana. Ponadto na poziomie I, II i III piętra możliwa jest ewakuacja do sąsiedniej strefy pożarowej. Ewakuacja ludzi z wybranych części parteru możliwa będzie bezpośrednio na zewnątrz budynku. Ewakuacja ludzi ze zbrojowni: Możliwa jest poprzez jedną obudowaną w klasie REI 60, zamykaną drzwiami EI 30 i zabezpieczona przed zadymieniem klatkę schodową lub do sąsiedniej strefy pożarowej skrzydła z 1968 roku. Wymagana długość przejść ewakuacyjnych nie może przekraczać 40 m. Szerokość otworu drzwi w świetle ościeżnicy nie może być mniejsza niż 80 cm, gdy służą do ewakuacji do trzech osób, 90 cm gdy służą do ewakuacji większej ilości osób, ale przy zachowaniu równocześnie wskaźnika 0,6 m na 100 osób. Z pomieszczeń przeznaczonych na pobyt ponad 50 osób należy zapewnić przynajmniej dwa wyjścia ewakuacyjne, oddalone od siebie o minimum 5 m. Wyjścia ewakuacyjne powinny otwierać się na zewnątrz.
Wymagana szerokość wyjść ewakuacyjnych na drodze ewakuacyjnej z klatki schodowej i drzwi prowadzących z klatki schodowej na zewnątrz wynosi 120 cm. Wymagana klasa odporności ogniowej obudowy korytarzy wynosi EI 30. Korytarze o długości większej niż 50 m, powinny być dzielone drzwiami dymoszczelnymi na odcinki nie dłuższe niż 50 m. Poniżej przedstawiono w tabeli dopuszczalne długości dojść ewakuacyjnych: W strefie ZL III W strefie ZL I Przy jednym kierunku ewakuacji 30 m* 10 m Przy jednym kierunku ewakuacji po drogach oddymianych 45 m** 15 m Przy dwóch kierunkach ewakuacji, w kierunku krótszym/dłuższym 60m/120m 40m/80m Przy dwóch kierunkach ewakuacji, w kierunku krótszym/dłuższym po drogach oddymianych 90m/180 m 60m/120 m *w tym nie więcej niż 20 m na poziomym odcinku drogi ewakuacyjnej **w tym nie więcej niż 30 m na poziomym odcinku drogi ewakuacyjnej Wymagana szerokość korytarzy 120 cm, gdy służą do ewakuacji nie więcej niż 20 osób i 140 cm, gdy służą do ewakuacji większej ilości osób, ale przy zachowaniu równocześnie wskaźnika 0,6 m na 100 osób. Drzwi przeciwpożarowe i dymoszczelne powinny zamykać się samoczynnie w czasie pożaru. Drzwi przesuwane powinny otwierać się samoczynnie w przypadku zaniku prądu, awarii lub pożaru oraz umożliwiać ręczne rozsunięcie. Drogi i wyjścia ewakuacyjne należy oznakować znakami bezpieczeństwa oraz wyposażyć w oświetlenie ewakuacyjne. 5.10 sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego instalacji użytkowych Przejścia instalacyjne przez ściany i stropy stanowiące oddzielenia p.poż. powinny być zabezpieczone w klasie odporności ogniowej EI tej przegrody. Przejścia instalacyjne przez ściany i stropy o odporności ogniowe REI 60/EI60 lub większej, nie będące oddzieleniami p.poż., powinny być zabezpieczone w klasie odporności ogniowej odpowiadającej klasie przegrody budowlanej przez którą przechodzą. Obiekt będzie wyposażony w przeciwpożarowy wyłącznik prądu i instalację odgromową. Pomieszczenia wentylatorni winny być obudowane przynajmniej w klasie EI 60 i zamykane drzwiami o odporności ogniowej EI 30. 5.11 dobór urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie Obiekt będzie wyposażony w: -instalację hydrantów wewnętrznych o przekroju 25 mm i z wężem półsztywnym, -instalację oświetlenia ewakuacyjnego, -instalację oddymiania poziomych dróg ewakuacyjnych, - instalację oddymiania zadaszonego dziedzińca,
- kurtyny dymowe wokół zadaszonego dziedzińca, - instalację zapobiegającą zadymieniu klatek schodowych, - instalację sygnalizacji pożaru jako rozwiązanie zamienne. 5.12 wyposażenie w gaśnice i urządzenia ratownicze Przewiduje się 2 kg proszku gaśniczego na każde 100 m2 powierzchni kondygnacji. 5.13 zaopatrzenie w wodę do zewnętrznego gaszenia pożaru Wymagana ilość wody do zewnętrznego gaszenia pożaru wynosi 20 dm3/s. Przeciwpożarowe zaopatrzenie w wodę realizowane będzie z istniejącej sieci hydrantów zewnętrznych w uzbrojeniu ulic miejskich. 5.14 drogi pożarowe Do budynku wymaga się doprowadzenia drogi pożarowej. Funkcję tę będzie pełniła ul. Kołodziejska i Tkacka. 6. Zakres niezgodności z przepisami 6.1.Wskazanie wszystkich występujących w budynku niezgodności z przepisami techniczno budowlanymi i przeciwpożarowymi odległość od obiektów sąsiadujących Syt. A - od strony północnej (w części od Targu Węglowego) na odcinku około 13,5 m i w odległości około 3 m znajduje się ściana z oknami budynku sąsiedniego. Syt. B - od strony północnej (wewnątrz podwórza) znajduje się ściana budynku sąsiedniego usytuowana prostopadle do ściany budynku zbrojowni, w obu ścianach występują okna. Syt. C od strony wschodniej budynku odległość pomiędzy oknami budynku nr 6 (skrzydło z 1968 roku) i nr 4 (zbrojowni) stanowiącymi odrębne strefy pożarowe wynosi 1,28 m, ponadto w odległości 3,25 m od okien budynku nr 6 znajduje się prostopadła ściana z oknami stanowiąca obudowę wieży schodowej zbrojowni. Syt. F od strony południowej ściany z oknami budynku zbrojowni znajduje się prostopadle ustawiona zachodnia ściana z oknami budynku z 1968 roku. Odległość pomiędzy oknami wynosi około 1,1 m. Syt. H od strony zachodniej w ścianie budynku zbrojowni znajdują się okna. Ściana ta jest równolegle usytuowana w stosunku do ściany budynku Teatru Wybrzeże, na długości około 9 m. Obie ściany posiadają okna. Podział obiektu na strefy pożarowe W chwili obecnej cały budynek stanowi jedną strefę pożarową o powierzchni 12443 m2. Warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne) oraz przeszkodowe.
Klatka schodowa łącząca ze sobą wszystkie kondygnacje w budynku zbrojowni opisana jest na planie nieregularnego ośmioboku. Powyższe ma wpływ na kształt spoczników, które przybierają formę nieregularnego pięcioboku, który nie pozwala na zachowanie normatywnych szerokości spocznika (dokładnie opisano to na załączonym rysunku). Drzwi ewakuacyjne prowadzące z ośmiokątnej klatki schodowej na zewnątrz obiektu posiadają szerokość 103 cm. Sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego instalacji użytkowych Przejścia instalacyjne przez ściany i stropy o odporności ogniowe REI 60/EI60 lub większej, nie będące oddzieleniami p.poż., nie są zabezpieczone w klasie odporności ogniowej odpowiadającej klasie przegrody budowlanej przez którą przechodzą. Dobór urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie Obiekt nie jest wyposażony w: -instalację hydrantów wewnętrznych o przekroju 25 mm i z wężem półsztywnym, -instalację oświetlenia ewakuacyjnego, -instalację oddymiania klatki schodowej, 6.2.Wskazanie niezgodności w zakresie przepisów techniczno budowlanych i przeciwpożarowych, które zostaną doprowadzone w budynku do stanu zgodnego z przepisami odległość od obiektów sąsiadujących podział obiektu na strefy pożarowe W chwili obecnej cały budynek stanowi jedną strefę pożarową o powierzchni 12443 m2. Obiekt zostanie podzielony na niżej wymienione strefy pożarowe: W obrębie pomieszczeń zajmowanych przez przyszłego najemcę: - kondygnację podziemną o powierzchni wewnętrznej około 1000 m2, - kondygnację podziemną o powierzchni wewnętrznej około 400 m2, - kondygnację parteru o powierzchni wewnętrznej około 2200 m2, W obrębie pomieszczeń zajmowanych przez ASP: - skrzydło z 1968 roku o powierzchni 4225,3 m2, - część zbrojowni (położona ponad marketem Alma) 3088,4 m2, - sala wystaw (na I piętrze budynku) 1129,8 m2. warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne) oraz przeszkodowe Klatka schodowa łącząca ze sobą wszystkie kondygnacje w budynku zbrojowni opisana jest na planie nieregularnego ośmioboku. Powyższe ma wpływ na kształt spoczników, które przybierają formę nieregularnego pięcioboku, który nie pozwala na zachowanie
normatywnych szerokości spocznika (dokładnie opisano to na załączonym rysunku). Drzwi ewakuacyjne prowadzące z ośmiokątnej klatki schodowej na zewnątrz obiektu posiadają szerokość 103 cm. sposób zabezpieczenia przeciwpożarowego instalacji użytkowych Przejścia instalacyjne przez ściany i stropy o odporności ogniowe REI 60/EI60 lub większej, nie będące oddzieleniami p.poż., nie są zabezpieczone w klasie odporności ogniowej odpowiadającej klasie przegrody budowlanej przez którą przechodzą. Wymagane zabezpieczenia zostaną wykonane. dobór urządzeń przeciwpożarowych w obiekcie Obiekt nie jest wyposażony w: -instalację hydrantów wewnętrznych o przekroju 25 mm i z wężem półsztywnym, -instalację oświetlenia ewakuacyjnego, -instalację oddymiania klatki schodowej, - instalację oddymiania zadaszonego dziedzińca. Obiekt zostanie wyposażony w w/w instalacje. 6.3.Wskazanie niezgodności w zakresie przepisów techniczno budowlanych i przeciwpożarowych, które nie zostaną doprowadzone w budynku do stanu zgodnego z przepisami odległość od obiektów sąsiadujących Syt. A - od strony północnej (w części od Targu Węglowego) na odcinku około 13,5 m i w odległości około 3 m znajduje się ściana z oknami budynku sąsiedniego. Nieprawidłowość ta narusza 271, ust. 10 i 11 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i nie stanowi elementu zagrożenia życia ludzi, o którym mowa w 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Syt. B - od strony północnej (wewnątrz podwórza) znajduje się ściana budynku sąsiedniego usytuowana prostopadle do ściany budynku zbrojowni, w obu ścianach występują okna. Nieprawidłowość ta narusza 271, ust. 10 i 11 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i nie stanowi elementu zagrożenia życia ludzi, o którym mowa w 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Syt. C od strony wschodniej budynku odległość pomiędzy oknami budynku nr 6 (skrzydło z 1968 roku) i nr 4 (zbrojowni) stanowiącymi odrębne strefy pożarowe wynosi 1,28 m, ponadto w odległości 3,25 m od okien budynku nr 6 znajduje się prostopadła ściana z oknami stanowiąca obudowę wieży schodowej zbrojowni. Nieprawidłowość ta narusza 271, ust. 10 i 11 oraz 235, ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny
odpowiadać budynki i ich usytuowanie i nie stanowi elementu zagrożenia życia ludzi, o którym mowa w 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Syt. F od strony południowej ściany z oknami budynku zbrojowni znajduje się prostopadle ustawiona zachodnia ściana z oknami budynku z 1968 roku. Odległość pomiędzy oknami wynosi około 1,1 m. Nieprawidłowość ta narusza 271, ust. 10 i 11 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i nie stanowi elementu zagrożenia życia ludzi, o którym mowa w 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Syt. H od strony zachodniej w ścianie budynku zbrojowni znajdują się okna. Ściana ta jest równolegle usytuowana w stosunku do ściany budynku Teatru Wybrzeże, na długości około 9 m. Obie ściany posiadają okna. Nieprawidłowość ta narusza 271, ust. 10 i 11 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i nie stanowi elementu zagrożenia życia ludzi, o którym mowa w 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne) oraz przeszkodowe. Drzwi ewakuacyjne prowadzące z ośmiokątnej klatki schodowej na zewnątrz obiektu posiadają szerokość 103 cm. Nieprawidłowość ta narusza 239, ust. 4 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i nie stanowi elementu zagrożenia życia ludzi, o którym mowa w 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Klatka schodowa łącząca ze sobą wszystkie kondygnacje w budynku zbrojowni opisana jest na planie nieregularnego ośmioboku. Powyższe ma wpływ na kształt spoczników, które przybierają formę nieregularnego pięcioboku, który nie pozwala na zachowanie normatywnych szerokości spocznika (na szerokości biegu schodów wynoszącej 120 cm szerokość spocznika nie przekracza 97 cm - dokładnie opisano to na załączonym rysunku). Nieprawidłowość ta narusza 68, ust. 1 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie i nie stanowi elementu zagrożenia życia ludzi, o którym mowa w 12 ust. 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 21 kwietnia 2006 roku w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów, poza przypadkiem szerokości biegu schodów na poziomie III piętra, gdzie wynosi ona 63 cm przy wymaganej 120 (dopuszczalna 80 cm).
7. Przyjęte rozwiązania (ponadstandardowe) zastępcze inne niż określają to przepisy techniczno budowlane zapewniające zabezpieczenie przeciwpożarowe obiektu (rekompensujące niezgodności niemożliwe do usunięcia w zabezpieczeniu przeciwpożarowym w stosunku do wymagań przepisów) wyszczególnienie proponowanych rozwiązań zamiennych. Proponuje się: 1. wyposażenie budynku w instalację sygnalizacji pożaru (ochrona pełna), jednak bez konieczności podłączania jej do jednostki straży pożarnej (obiekt posiada całodobową ochronę), 2. zamknięcie wskazanych otworów okiennych przy pomocy opuszczanych (lub zamykanych) kurtyn o klasie odporności ogniowej E 60, 3. wyposażenie klatek schodowych w instalację zabezpieczającą przed zadymieniem (nadciśnieniową), 4. wyposażenie budynku w instalację oświetlenia ewakuacyjnego o natężeniu 5 lux w osi drogi ewakuacyjnej i 10 lux w miejscach rozmieszczenia sprzętu i urządzeń p.poż. 5. oznakowania występujących zawężeń i zaniżeń przy pomocy taśmy fotoluminescencyjnej, 8. Analiza i ocena wpływu rozwiązań zastępczych na poziom bezpieczeństwa pożarowego, służąca wykazaniu niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej. Budynek Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku składa się z dwóch zasadniczych części: Wielkiej Zbrojowni oraz skrzydła dobudowanego w 1968 roku. Występujące w budynku nieprawidłowości dotyczą obu jego części, przede wszystkim w zakresie ewakuacji ludzi. W związku z koniecznością poprawy warunków ewakuacji obiekt w czasie przebudowy zyska obudowane w klasie odporności ogniowej REI 60 i zamykane drzwiami EI 30 klatki schodowe, które będą wyposażone w nowoczesny system ochrony przed zadymieniem (nadciśnieniowy). Podczas przebudowy obiektu zostanie także wprowadzony podział na strefy pożarowe. A zatem zakres prowadzonych prac będzie niezwykle szeroki, jednakże nie wszystkie nieprawidłowości występujące w budynku uda się usunąć. Poniżej przedstawiono analizę pozostawionych nieprawidłowości i wpływ rozwiązań zastępczych. odległość od obiektów sąsiadujących Syt. A - od strony północnej (w części od Targu Węglowego) na odcinku około 13,5 m i w odległości około 3 m znajduje się ściana z oknami budynku sąsiedniego. Opisywana sytuacja ma miejsce w budynku zbrojowni. Dla tego obiektu konserwator zabytków w Gdańsku nie wyraził zgody na wymianę stolarki okiennej. W związku z powyższym na długości około 13 m, w dwóch oknach, zostaną zamontowane automatycznie opuszczane kurtyny lub żaluzje o klasie odporności ogniowej E 60. Rozwiązanie to pozwoli na ograniczenie możliwości przenikania płomieni pomiędzy budynkami w przypadku pożaru w jednym z nich. Zamknięcie otworów będzie się odbywało automatycznie po sygnale z instalacji sygnalizacji pożaru w przypadku powstania pożaru w budynku ASP lub czujnika termicznego usytuowanego na zewnątrz otworu okiennego w przypadku pożaru w sąsiedniej strefie pożarowej.
Syt. B - od strony północnej (wewnątrz podwórza) znajduje się ściana budynku sąsiedniego usytuowana prostopadle do ściany budynku zbrojowni, w obu ścianach występują okna. Opisywana sytuacja ma miejsce w budynku zbrojowni. Dla tego obiektu konserwator zabytków w Gdańsku nie wyraził zgody na wymianę stolarki okiennej. W związku z powyższym na długości 4 m, w jednym oknie, zostanie zamontowana automatycznie opuszczana kurtyna lub żaluzja o klasie odporności ogniowej E 60. Rozwiązanie to pozwoli na ograniczenie możliwości przenikania płomieni pomiędzy budynkami w przypadku pożaru w jednym z nich. Zamknięcie otworów będzie się odbywało automatycznie po sygnale z instalacji sygnalizacji pożaru w przypadku powstania pożaru w budynku ASP lub czujnika termicznego usytuowanego na zewnątrz otworu okiennego w przypadku pożaru w sąsiedniej strefie pożarowej. Syt. C od strony wschodniej budynku odległość pomiędzy oknami budynku nr 6 (skrzydło z 1968 roku) i nr 4 (zbrojowni) stanowiącymi odrębne strefy pożarowe wynosi 1,28 m, ponadto w odległości 3,25 m od okien budynku nr 6 znajduje się prostopadła ściana z oknami stanowiąca obudowę wieży schodowej zbrojowni. Wymagane przepisami odległości pomiędzy ścianami z oknami nie są zachowane. Jednak proponuje się pozostawienie w/w nieprawidłowości bez podejmowania żadnych rozwiązań zastępczych ze względu na to, że pomiędzy oknami znajduje się występ, sięgający poza lico ściany zewnętrznej na odległość około 10 cm, a sama grubość ścian wynosi ponad 20 cm. Natomiast w okrągłej wieży znajdują się nieużywane schody. Dostęp do schodów jest uniemożliwiony poprzez zamurowanie otworów drzwi na parterze i na II piętrze budynku, a na pozostałych kondygnacjach (I i III piętrze) zostaną wstawione drzwi o odporności ogniowej EI 60. Wobec czego możliwość przenikania płomieni jest mocno ograniczona, a poprzez zastosowanie instalacji sygnalizacji pożaru pojawienie się zarzewia ognia zostanie szybko wykryte, co pozwoli na szybsze podjęcie akcji gaśniczej. Syt. F od strony południowej ściany z oknami budynku zbrojowni znajduje się prostopadle ustawiona zachodnia ściana z oknami budynku z 1968 roku. Odległość pomiędzy oknami wynosi około 1,1 m. W związku występowaniem w/w nieprawidłowości na długości 4 m, tj. w jednym oknie w budynku zbrojowni, zostanie zamontowana automatycznie opuszczana kurtyna lub żaluzja o klasie odporności ogniowej E 60. Rozwiązanie to pozwoli na ograniczenie możliwości przenikania płomieni pomiędzy budynkami w przypadku pożaru w jednym z nich. Zamknięcie otworów będzie się odbywało automatycznie po sygnale z instalacji sygnalizacji. Syt. H od strony zachodniej w ścianie budynku zbrojowni znajdują się okna. Ściana ta jest równolegle usytuowana w stosunku do ściany budynku Teatru Wybrzeże, na długości około 9 m. Obie ściany posiadają okna. Opisywana sytuacja ma miejsce w budynku zbrojowni. Dla tego obiektu konserwator zabytków w Gdańsku nie wyraził zgody na wymianę stolarki okiennej. W związku z powyższym na długości ponad 10 m, w trzech oknach, zostanie zamontowana automatycznie opuszczana kurtyna lub żaluzja o klasie odporności ogniowej E 60. Rozwiązanie to pozwoli na ograniczenie możliwości przenikania płomieni pomiędzy budynkami w przypadku pożaru w jednym z nich. Zamknięcie otworów będzie się odbywało automatycznie po sygnale z instalacji sygnalizacji pożaru w przypadku powstania pożaru w budynku ASP lub czujnika termicznego usytuowanego na zewnątrz otworu okiennego w przypadku pożaru w sąsiednim
budynku. warunki ewakuacji, oświetlenie awaryjne (bezpieczeństwa i ewakuacyjne) oraz przeszkodowe Drzwi ewakuacyjne prowadzące z ośmiokątnej klatki schodowej na zewnątrz obiektu posiadają szerokość 103 cm. Umiejscowienie drzwi nie pozwala na zwiększenie ich szerokości. Jednakże nieprawidłowość ta nie stanowi elementu zagrożenia życia ludzi. Zawężenie szerokości wyjścia ewakuacyjnego może wpłynąć na czas ewakuacji. Dlatego też bardzo ważnym czynnikiem poprawiającym bezpieczeństwo ludzi w budynku będzie instalacja sygnalizacji pożaru, która pozwoli na szybkie wykrycie pożaru i zasygnalizowanie jego obecności. Sygnalizacje pożaru proponuje się zastosować jako jedno z rozwiązań zastępczych. Klatka schodowa będzie stanowiła jedną z dróg ewakuacji ludzi z III i II piętra oraz auli mogącej pełnić funkcję galerii (wystawy prac malarskich). Najliczniej zaludnioną może być kondygnacja I piętra, gdyż w auli może przebywać do 300 osób. Można się zatem spodziewać, że przynajmniej połowa z nich w czasie pożaru będzie opuszczała budynek właśnie poprzez tę klatkę, w tym przypadku wymagana szerokość otworu drzwi będzie wynosiła 90 cm. A zatem istniejąca szerokość wyjścia jest większa niż niezbędna wymagana do ewakuacji takiej ilości osób. W przypadku odcięcia możliwości wyjścia z auli od strony budynku liczba osób mogących ewakuować się tą klatką schodową może sięgać 300, a zatem jej parametry nie będą wystarczające. Jednakże ewakuacja będzie mogła trwać dłużej i nie będzie to powodowało zwiększenia zagrożenia dla ludzi, gdyż aulę wydzielono jako odrębna strefę pożarową. Klatka schodowa łącząca ze sobą wszystkie kondygnacje w budynku zbrojowni opisana jest na planie nieregularnego ośmioboku. Powyższe ma wpływ na kształt spoczników, które przybierają formę nieregularnego pięcioboku, który nie pozwala na zachowanie normatywnych szerokości spocznika (na szerokości biegu schodów wynoszącej 120 cm szerokość spocznika nie przekracza 97 cm - dokładnie opisano to na załączonym rysunku). Występujące na ośmiokątnej klatce schodowej zawężenia nie będą powodowały utrudnień w ewakuacji ludzi, ani w dostępie służb ratowniczych. Wynika to z faktu, że spoczniki choć nie mają regularnych kształtów prostokąta będą pozwalały na płynne przemieszczanie się ludzi. Bowiem kształt spoczników odpowiada kierunkowi biegu ludzi i łukami opisuje się na pozwalając wykorzystać całą szerokość biegu schodów, która jest ponadstandardowa i wynosi 150 cm. Duże znaczenie dla bezpieczeństwa ludzi będzie miało także wyposażenie klatek schodowych w instalację zapobiegającą zadymieniu (nadciśnieniową). Instalacja ta pozwoli na długotrwałe utrzymanie pionowych dróg ewakuacyjnych w stanie wolnym od dymu. Wpłynie to bezpośrednio na bezpieczeństwo ewakuowanych osób, ale i również na poprawę warunków dostępu do obiektu dla ekip ratowniczych. Rozwiązanie to będzie ściśle związane z oddymianiem korytarzy i znacząco poprawi warunki ewakuacji na drogach, gdzie długość dojścia jest przekroczona.
W celu przeanalizowania zastosowanych rozwiązań rozważono dwa scenariusze rozwoju pożaru: 1. Pożar na I piętrze w skrzydle z 1968 roku. 2. Pożar III piętrze w budynku zbrojowni. Pożar na III piętrze w budynku zbrojowni. Detektor systemu sygnalizacji pożaru wykryje zagrożenie, które zostanie przekazane do centrali sygnalizacji pożaru. Tam centrala spowoduje załączenie się sygnalizacji wewnętrznej, a w przypadku alarmu II stopnia również sygnalizacji dźwiękowej w obiekcie i uruchomienie się całego scenariusza zdarzeń. Przewiduje się, że: -załączy się instalacja oddymiania korytarzy, -zamkną się drzwi dymoszczelne na korytarzu, -załączy się instalacja nadciśnieniowa na ośmiokątnej klatce schodowej, -zamkną się drzwi przeciwpożarowe znajdujące się na granicy stref pożarowych, -załączy się oświetlenie ewakuacyjne w obiekcie, -unieruchomieniu ulegnie wentylacja mechaniczna w budynku, -zamkną się klapy odcinające w obrębie tej strefy pożarowej. W związku z powyższym proponowane rozwiązanie zastępcze nie pogorszy warunków ochrony przeciwpożarowej oraz nie wpłynie na bezpieczeństwo ewakuacji ludzi oraz dostęp służb ratowniczych. System zabezpieczeń przeciwpożarowych dokona zatem: - ostrzeżenia ludzi w budynku, - przygotuje drogi ewakuacyjne poprzez ich oddymienie w przypadku korytarzy, a w przypadku klatek schodowych zabezpieczy je przed zadymieniem, - zabezpieczy sąsiednią strefę pożarową. 9. Wnioski w kontekście niepogorszenia warunków ochrony przeciwpożarowej. 1. W budynku będą przebywali stali użytkownicy (studenci, wykładowcy), znający jego topografię. 2. W obiekcie będą udostępnione dwie przestrzenie mogące funkcjonować jako galerie sale wystaw; jedna na parterze z możliwością przebywania do 50 osób, druga na I piętrze z możliwością przebywania do 300 osób i wydzielona pożarowo jako odrębna strefa pożarowa, z której zapewniono dwa kierunki ewakuacji: na odpowiednio zabezpieczoną klatkę schodową lub do sąsiedniej strefy pożarowej. 3. W obiekcie przewiduje się wprowadzenie szeregu rozwiązań technicznych zabezpieczających przed zadymieniem: - klatki schodowe instalacja nadciśnieniowa, - korytarze mechaniczny wyciąg dymu, - atrium system oddymiania grawitacyjnego i opuszczanych kurtyn dymowych, - automatycznie opuszczane rolety we wskazanych oknach.
4. Rozwiązania związane z kontrolą dymu i zapobiegające rozprzestrzenianiu się pożaru w budynku będą sterowane przez instalację sygnalizacji pożaru. 8. W treści ekspertyzy wykazano, że czasy ewakuacji ludzi będą daleko krótsze niż czasy takiego rozwoju pożaru, który uniemożliwiłby ucieczkę ludzi z obiektu. Rozwiązania techniczne w zakresie ochrony przeciwpożarowej (wymagane obligatoryjnie i zaproponowane jako rozwiązania zastępcze) pozwolą zachować wysoki poziom bezpieczeństwa pożarowego, niepogorszonego w stosunku do wymaganego przepisami. Dobrane rozwiązania techniczne będą zapewniały właściwe warunki ewakuacji oraz bezpieczeństwa ekip ratowniczych, a także ochrony konstrukcji nośnej obiektu.