Collect Consulting S.A.
Budowa, rehabilitacja i utrzymanie dróg niepłatnych z udziałem przedsiębiorcy prywatnego Partnerstwo publiczno-prywatne, jako źródło finansowania ambitnych projektów infrastrukturalnych Wrocław 12 październik 2011
Prezentowane zagadnienia Budowa, rehabilitacja i utrzymanie dróg niepłatnych z udziałem przedsiębiorcy prywatnego Drogi jako zadanie publiczne; Struktura systemów zarządzania drogami; Trendy i oczekiwania; Koncesja możliwości i ograniczenia; Inicjatywy regionalne i lokalne w Polsce; Bariery; Performance kontrakt - zastosowanie; Elementy procedury przygotowawczej; Podział ryzyka i konsekwencje; Podstawa prawna; Przesłanki i założenia dla modelu PPP; Poglądowe porównanie wariantów; Podsumowanie; Pytania i odpowiedzi.
Drogi zadanie publiczne Tradycyjnie drogi uważane są usługę dostępną bez opłaty; Jakość i dostępność dróg odzwierciedlają stan państwa i finansów publicznych. Myto lub opłata rogatkowa były pobierane już w średniowiecznej Polsce; Od lat 70-tych zarządzanie drogami w Europie i na świecie przechodzi transformację: Wzrasta średnia gęstość sieci drogowej, zwiększa się udział autostrad i dróg ekspresowych. W Polsce lata 80-te i 90-te nie odzwierciedlały trendu w Europie, w tym czasie zmieniła się struktura finansowania dróg i dalsze unowocześnianie systemu transportowego będzie się odbywać w oparciu o obecne metody zarządzania i finansowania.
Kraj Cechy autostrad i dróg ekspresowych w wybranych krajach Stopień Decentralizacji Zródło finansowania Zarządca USA Wysoki budżet, myto, indywid. Publiczny, Prywatny (PPP) Francja Niski budżet, myto Publiczny, Prywatny (PPP) Chiny Wysoki budżet, myto Publiczny Brazylia Średni budzety, myto Publiczny, Prywatny (PPP) Ukraina Niski budżet Publiczny Słowenia Niski budzet, myto, winiety Publiczny Słowacja Niski budżet, winiety Publiczny Litwa Niski budżet Publiczny Rosja Średni budżet Publiczny Nowa Zelandia Wysoki budżet, myto Publiczny, Prywatny (PPP) Finlandia Wysoki budżet, winiety Publiczny, Prywatny (PPP) Polska Wysoki budżet, myto Publiczny, Prywatny (PPP) Źródło: World Bank, Przegląd rozwiązań instytucjonalnych dla zarządzania drogami 2010.
Główne trendy Pomimo różnic w rozwiązaniach instytucjonalnych, w większości krajów widoczne są następujące trendy w metodach zarządzania drogami: Zwiększony udział sektora prywatnego w budowie, utrzymaniu i zarządzaniu infrastrukturą drogową; Zwiększony udział użytkowników dróg i komunikacji ich potrzeb w procesie rozwoju sieci drogowej. Źródło: World Bank, Przegląd rozwiązań instytucjonalnych dla zarządzania drogami 2010.
Drogi zadanie publiczne Dzisiejsze oczekiwania od zarządców dróg płatnych: Dostępność; Komfort jazdy; Intermodalność; 1950 1980 2010
Koncesje Koncesje = rozwiązanie tylko dla dróg płatnych Źródło: GDDKiA
Drogi krajowe Inicjatywy regionalne Źródło: GDDKiA
Zaawansowane postępowania drogi niepłatne Inicjatywy lokalne Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie dialogu konkurencyjnego na podstawie ustawy PZP o wartości zamówienia powyżej 4.845.000,00 EUR na zadanie pn : Wybór partnera prywatnego do realizacji przedsięwzięcia dotyczącego budowy oraz eksploatacji drogi stanowiącej połączenie komunikacyjne z terenem inwestycyjnym Tucznawa w Dąbrowie Górniczej. Postępowanie o zamówienie publiczne w trybie przetargu nieograniczonego na roboty budowlane dotyczące zadania pn.: Budowa ul. Parkowej w Karpaczu w II etapach wraz z zapewnieniem finansowania prac do roku 2020
Tucznawa - Dąbrowa Górnicza Liczba Ofert: 1 Długość odcinka 8774,44 m Wadium PLN 1.000.000 Wykonawca jest zobowiązany wykazać, że: posiada środki finansowe lub zdolność kredytową w wysokości min, 80.000.000,00 PLN. Zaproszenie 5 wykonawców.
ul. Parkowa - Karpacz Płatności w roku 2011 w kwocie 3.000.000,00 zł ze środków Zamawiającego), przy przerobie w 2011 roku o wartości minimum 8.000.000,00 zł brutto. + Ubezpieczenie PLN 1.000.000 Tunel co najmniej 80 mb o wartości robót nie mniejszej niż PLN 15.000.000,00. brutto Obwodnica będzie miała długość 750 mb z czego ok.100 mb przebiegać będzie w tunelu. Plus zbiornik do naśnieżania stoku Wadium PLN 50.000. Zdolność Finansowa wykonawcy PLN 20.000.000 Najkorzystniejszą ofertę złożyła firma Skanska, tj. z ceną 22.218.337,71 zł.
Droga wojewódzka - Wrocław Pierwsze w kraju postępowanie o przekazanie odcinka drogi wojewódzkiej do rehabilitacji i utrzymania przez partnera prywatnego. Przebudowa i bieżące utrzymanie drogi wojewódzkiej nr 342 na odcinku 11,947 km, realizowana w formule partnerstwa publiczno-prywatnego.
Bariery Ryzyko ustawodawcze; Ryzyko sektora finansów publicznych; Ryzyko wyboru wykonawcy;
Ryzyko ustawodawcze Decyzja Eurostat nr 18/2004-11 lutego 2004 Nowa decyzja Eurostatu dotycząca deficytu i długu Traktowanie partnerstwa publiczno-prywatnego Eurostat rekomenduje, aby aktywa zaangażowane w partnerstwo publicznoprywatne były klasyfikowane jako aktywa nie będące aktywami sektora instytucji rządowych i samorządowych, a w następstwie tego rejestrowane poza bilansem sektora, jeżeli występują łącznie dwa następujące uwarunkowania: 1. partner prywatny ponosi ryzyko konstrukcyjne (budowy) oraz 2. partner prywatny ponosi co najmniej ryzyko dostępności lub ryzyko popytu. Zakres postępowania: rehabilitacja, remont, przebudowa. ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane
Ryzyko sektora finansów publicznych Ryzyko zaklasyfikowania aktywów zaangażowanych w partnerstwo publiczno-prywatne na bilansie sektora finansów publicznych. Podjęcie decyzji o rozmiarze projektu pilotażowego (długość odcinka w km) 400 200 120 60 12
Ryzyko wyboru wykonawcy Tryb wyboru partnera: Negocjacje z ogłoszeniem; Dialog konkurencyjny; Przetarg ograniczony; Lokalne firmy budowlane Międzynarodowe firmy budowlane Ocena kosztu ryzyka instytucja finansująca
Wsparcie instytucjonalne Zagadnienia wymagające interpretacji indywidualnej Ryzyko ustawodawcze; Ryzyko sektora finansów publicznych; Zamawiający Wniosek MRR Wniosek GUS Wniosek OPINIA Okres : 75 dni
Opinia Czy remont lub przebudowa obiektu budowlanego, przy założeniu, że ryzyko partnera prywatnego za ich wykonanie można jednoznacznie zakwalifikować, jako ryzyko partnera prywatnego wraz z ryzykiem dostępności, mogą kwalifikować przedsięwzięcie wdrożone w formule PPP jako przedsięwzięcie poza bilansem finansów publicznych?
Podstawa prawna Art. 2 pkt 4 ustawy o partnerstwie publiczno-prywatnym z dnia 19 grudnia 2008. 4) przedsięwzięcie: a) budowa lub remont obiektu budowlanego, b) świadczenie usług, c) wykonanie dzieła, w szczególności wyposażenie składnika majątkowego w urządzenia podwyższające jego wartość lub użyteczność, lub d) inne świadczenie połączone z utrzymaniem lub zarządzaniem składnikiem majątkowym, który jest wykorzystywany do realizacji przedsięwzięcia publiczno-prywatnego lub jest z nim związany
Podstawa prawna Przepis art. 19 ust. 7 ustawy o drogach publicznych, upoważnia zarządcę drogi, do powierzenia partnerowi prywatnemu następujących zadań: pełnienie funkcji inwestora; utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą; realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu; koordynacja robót w pasie drogowym; wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających; przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników i nie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym powstać lub powstającym w następstwie budowy lub utrzymania dróg; dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego; utrzymywanie zieleni przydrożnej, w tym sadzenie i usuwanie drzew oraz krzewów.
Podstawa prawna Istotne okoliczności prawne: 1a. Nieruchomość może być także przekazywana nieodpłatnie w drodze umowy partnerowi prywatnemu lub (.) na czas realizacji przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego (art. 13 ust. 1a ustawy o gospodarce nieruchomościami) 5. Budowa, przebudowa, remont, utrzymanie i ochrona dróg publicznych mogą być realizowane przy udziale środków rzeczowych i pieniężnych świadczonych przez osoby fizyczne i osoby prawne, krajowe i zagraniczne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, w tym w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego. (art. 3 ust. 5 ustawy o finansowaniu infrastruktury transportu lądowego)
Zagrożenia wewnętrzne: 1. Błędy prawne w przygotowaniu projektu i przetargu 2. Błędy w planowaniu i szacowaniu wartości zamówienia 3. Brak należytego wykazania publicznych pożytków PPP 4. Nieprawidłowy podział ryzyk 5. Brak należytego zabezpieczenia interesu partnera publicznego 6. Nieprawidłowy system nadzoru na wykonywaniem zadań w PPP 7. Przygotowanie projektu z pokrzywdzeniem słusznych interesów p. prywatnego zewnętrzne: 1. Potencjalna słabość p. prywatnych z sektora MŚP 2. Możliwość wywołania górki cenowej na rynku, lub zmowy cenowej 3. Mała ilość MŚP wykonujących usługi kompleksowo (powstawanie konsorcjów wykonawczych może spowodować podniesienie cen w przetargach) 4. Niska zdolność kredytowa firm lokalnych, skutkująca podrożeniem kredytów 5. Możliwość działań zabronionych prawem ze strony p. prywatnych
Założenia Finansowanie remontu, a następnie utrzymania letniego i zimowego drogi powinno być zapewnione przez jeden podmiot (konsorcjum) Struktura finansowania powinna umożliwiać dyskontowanie nakładów na remont oszczędnościami w przyszłej eksploatacji/utrzymaniu System zarządzania drogą powinien działać w takim okresie czasu, aby suma wydatków na remont i utrzymanie zrównoważyła się z sumą wydatków prognozowanych w WPF Powyższe warunki można spełnić poprzez zastosowanie trybu PPP
Transfer zasobów pracowniczych Zarządzanie, metody i formy wykonywania robót utrzymaniowych: 1. Drogi pozostają w zarządzie trwałym wykonywanym przez Zamawiającego własnymi siłami z wykorzystaniem rejonów i obwodów %? w systemie umów z wyspecjalizowanymi podmiotami zewnętrznymi %? 2. Czy zarząd dróg przekazanych powiatom wykonują jednostki organizacyjne powiatów, własnymi siłami z wykorzystaniem własnego sprzętu, oraz sprzętu ( baz przejętych od województwa?) % w systemie zleceń podmiotom zewnętrznym...% Czy wykonywanie zadań w inny sposób może mieć wpływ na poziom zatrudnienia w sektorze publicznym? TAK N I E
Przesłanki do zmiany modelu zarządzania drogami 1. Potrzeby techniczne:. % dróg wojewódzkich wymaga remontów w zakresie: utrwalenia powierzchniowego ( km), korekty profilu (..km) nowa warstwa ścieralna (. km) wykonanie podbudowy, warstw konstrukcyjnych i ścieralnej (.. km) 2. Ograniczenia finansów publicznych limitują wydatki bieżące do wysokości dochodów bieżących i nie pozwalają na proste zwiększenie wydatków na utrzymanie i remonty dróg (konieczny jest inny sposób finansowania) 4. Wzrasta liczba roszczeń odszkodowawczych z tytułu wydarzeń na drogach wojewódzkich ( 2008 2009.2010.)?
wydatki (nakłady) Profil transakcji nakłady partnera prywatnego dyskontowanie Inwestycji partnera prywatnego wynagrodzenie partnera prywatnego wypłacane z budżetu czas w latach 12
Wariant Publiczny WARIANT Publiczny (tradycyjny) Główne parametry Okres lata 12 Długość sieci ogółem km 12 Długość sieci do remontu km 8 Marża banku dla kredytu komercyjnego % 1,50% Razem Koszt remontu 1 km sieci zł/km 850 000 7 492 080 Utrzymanie 1 km sieci zł/km/rok 12 000 2 091 623* Wkład własny inwestora publicznego w nakłady % 100% 9 583 703 * Inflacja + Suma wydatków strony publicznej zdyskontowana 8 328 714 zł
Wariant PPP WARIANT PPP Główne parametry Okres umowy PPP lata 12 Długość sieci ogółem km 12 Długość sieci do remontu km 8 Marża banku dla kredytu komercyjnego % 1,50% Razem Koszt remontu 1 km sieci zł/km 850 000 10 800 000 Utrzymanie 1 km sieci zł/km/rok 12 000 2 091 623 Wkład własny inwestora w nakłady % 30,00% 12 891 623 Suma wydatków strony publicznej zdyskontowana 8 456 058 zł
Wariant PPP razem WARIANT PPP Wydatki inwestora razem Tytuł płatności Rocznie Razem 12 lat Opłata roczna - część pokrywająca utrzymanie infrastruktury (średnia) 144 000 1 728 000 Opłata roczna - część pokrywająca koszt remontu i zysk 800 000 9 600 000 RAZEM 944 000 11 328 000
Porównanie PORÓWNANIE WARIANTU PUBLICZNEGO I WARIANTU PPP Wariant Suma wydatków Zdyskontowana Wariant Publiczny 9 583 703 8 328 714 Wariant PPP 12 891 623 8 456 058 Różnica 3 307 920 127 344
Pytania i odpowiedzi Pytania proszę kierować do: Witold Grzybowski E-mail: witold@partnerstwopublicznoprywatne.info Dziękuję Państwu za udział w prezentacji Witold Grzybowski Telefon: 607 292 585 http://www.partnerstwopublicznoprywatne.info