WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W ŁODZI 90-743 Łódź, ul. Lipowa 16 OCENA STANU KLIMATU AKUSTYCZNEGO WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO NA PODSTAWIE MAP AKUSTYCZNYCH Opracowanie zrealizowano z udziałem środków z dotacji Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Łodzi Opracowanie: Tomasz Sokołowski Kierownik Wydziału Monitoringu Środowiska Łódzki Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska mgr Bartłomiej Świątczak mgr Piotr Maks Łódź, czerwiec 2018 r.
Spis treści Wstęp... 3 1.1 Podstawy prawne monitoringu hałasu... 3 1.2 Ochrona przed hałasem... 3 1.3 Obiekty podlegające mapowaniu akustycznemu... 4 1.4 Negatywne oddziaływanie hałasu na organizm człowieka... 5 1.5 Zakres przestrzenny opracowania... 5 1.6 Identyfikacja obszaru podlegającego ocenie... 6 2. Hałas drogowy... 7 2.1 Wyniki pomiarów hałasu drogowego na podstawie mapy akustycznej... 8 2.1.1 Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas... 9 2.1.2 Powierzchnia obszarów narażonych na hałas... 12 2.1.3 Stan warunków akustycznych środowiska... 15 3. Hałas kolejowy... 16 3.1 Wyniki pomiarów hałasu kolejowego na podstawie mapy akustycznej... 17 3.1.1 Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas... 20 3.1.2 Stan warunków akustycznych środowiska... 21 4. Lokalna mapa akustyczna... 22 5. Trendy zmian w zakresie wyników pomiarów hałasu w środowisku... 23 Podsumowanie... 25 Bibliografia... 29 Spis tabel... 30 Spis wykresów... 31 Spis map... 31 2
Wstęp 1.1 Podstawy prawne monitoringu hałasu Podstawowymi aktami prawnymi określającymi obowiązki, zasady i kryteria w zakresie monitoringu hałasu są: - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r. poz. 799); - Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2018 r. poz. 810); - Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2014 r. poz. 112); - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 10 listopada 2010 roku w sprawie sposobu ustalania wartości wskaźnika hałasu LDWN (Dz. U. z 2010 nr 215, poz. 1414); - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 1 października 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych ujętych na mapach akustycznych oraz ich układu i sposobu prezentacji (Dz.U. 2007 nr 187 poz. 1340). 1.2 Ochrona przed hałasem Hałas ze względu na źródło możemy podzielić na drogowy, kolejowy, lotniczy oraz przemysłowy. Największa koncentracja tych źródeł ma miejsce na terenach miast. Decydujący wpływ na środowisko ma hałas drogowy, występujący na znacznych obszarach położonych wzdłuż ulic, przy których często znajdują się budynki mieszkalne, szkoły, tereny wypoczynkowe oraz inne obiekty związane z przebywaniem ludzi. Do oceny warunków korzystania ze środowiska stosowany jest poziom równoważny, określony jako średni poziom dla 16 godzin wskaźnika LAeqD i 8 godzin LAeqN. Natomiast w polityce długofalowej oraz w programach ochrony środowiska przed hałasem stosuje się wskaźnik długookresowy LDWN. Dopuszczalne poziomy hałasu odnoszące się do danych grup źródeł hałasu oraz rodzajów terenów określone zostały w obwieszczeniu Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra 3
Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. z 2014 r. poz. 112). Uwzględniając aktualne zagospodarowanie terenów, jako dopuszczalne poziomy hałasu od dróg i linii kolejowych przyjęto zgodnie z treścią punktu 2, 3 tabeli 1 i 3 wyżej wymienionego rozporządzenia następujące wartości: Tabela 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku 1 2 Rodzaj terenu Tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej Tereny związane ze stałym lub tymczasowym pobytem dzieci i młodzieży Tereny mieszkaniowo-usługowe Tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej Dopuszczalny poziom hałasu w db Drogi lub linie kolejowe LAeqD 1) LAeqN 2) LDWN 3) LN 4) 61 56 64 59 65 56 68 59 Objaśnienia: 1) LAeqD - dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A dla czasu odniesienia równego 16 godzinom dnia; 2) LAeqN - dopuszczalny równoważny poziom dźwięku A dla czasu odniesienia równego 8 godzinom nocy; 3) LDWN - długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db), wyznaczony w ciągu wszystkich dób w roku, z uwzględnieniem pory dnia (rozumianej jako przedział czasu od 06:00 do godz. 18:00), pory wieczoru (18:00-22:00) oraz pory nocy (22:00-06:00); 4) LN - długookresowy średni poziom dźwięku A wyrażony w decybelach (db), wyznaczony w ciągu wszystkich pór nocy w roku (od godz. 22:00 do godz. 06:00). 1.3 Obiekty podlegające mapowaniu akustycznemu Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 roku Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2018 r. poz. 799), obligatoryjnie mapy akustyczne powinny być wykonywane: - co 5 lat dla aglomeracji miejskich o liczbie mieszkańców przekraczającej 100 000; - dla dróg o natężeniu ruchu powyżej 3 milionów pojazdów w ciągu roku; - dla odcinków linii kolejowych o obciążeniu ruchem powyżej 30 000 pociągów rocznie. 4
Poza wyżej wymienionymi terenami, oceny klimatu akustycznego dokonują wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska. Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi w latach 2017-2018: opracował: - lokalną mapę akustyczną dla wybranych dróg w miejscowości Warta - część graficzna i tekstowa mapy znajduje się na stronie internetowej: www.wios.lodz.pl/mapy_akustyczne,304 otrzymał: - mapy akustyczne dla odcinków linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej 30 000 pociągów rocznie - część graficzna mapy znajduje się na stronie: http://mapa.plk-sa.pl - mapy akustyczne dla dróg krajowych o ruchu powyżej 3 000 000 pojazdów rocznie - część graficzna mapy znajduje się na stronie: http://geoserwis.gdos.gov.pl/mapy Na czas opracowywania raportu, tj. czerwiec 2018 r. nowa mapa akustyczna dla Miasta Łodzi nie została opublikowana. 1.4 Negatywne oddziaływanie hałasu na organizm człowieka Odczuwanie hałasu jest subiektywne i zależy w głównej mierze od cech indywidualnych każdego człowieka. Istotny wpływ ma częstotliwość, natężenie, charakter zmian w czasie oraz długotrwałość działania. Niekorzystny wpływ hałasu na organizm człowieka może objawiać się zmęczeniem, trudnościami w skupieniu uwagi, podwyższonym ciśnieniem krwi, bólem głowy, czasowym lub trwałym uszkodzeniem słuchu czy zakłóceniem snu. 1.5 Zakres przestrzenny opracowania Ocenę stanu klimatu akustycznego na podstawie map akustycznych wykonano dla obszaru województwa łódzkiego. Niniejszy raport obejmuje dane własne GDDKiA, PKP oraz informacje pozyskane od podmiotów zewnętrznych, tj. Główny Urząd Statystyczny. W ramach opracowania analizie poddano hałas od dróg krajowych o ruchu powyżej 3 000 000 pojazdów rocznie oraz hałas od linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej 30 000 pociągów rocznie. 5
1.6 Identyfikacja obszaru podlegającego ocenie Województwo łódzkie położone jest w centralnej części Polski. Sąsiaduje z 6 województwami: mazowieckim, świętokrzyskim, śląskim, opolskim, wielkopolskim oraz kujawsko-pomorskim. Zajmuje powierzchnię 18 219 km 2, co stanowi 5,8 % powierzchni kraju. Pod tym względem plasuje się na 9 miejscu w kraju. Administracyjnie ww. województwo podzielone jest na 177 gmin, położonych w 21 powiatach ziemskich i 3 grodzkich. Według danych GUS z 31 grudnia 2017 roku, w łódzkim znajdują się 44 miasta, a największe z nich pod względem ludności to: Łódź, Piotrków Trybunalski, Pabianice, Tomaszów Mazowiecki, Bełchatów, Zgierz, Skierniewice, Radomsko oraz Kutno. Poniższa mapa 1 przedstawia podział województwa łódzkiego. Mapa 1. Podział województwa łódzkiego Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych CODGiK 6
Ilość pojazdów Stolicą województwa łódzkiego jest miasto Łódź, skupiające ponad 690 tys. mieszkańców - około 27,9 % ludności regionu (stan na 31.12.2017 r. wg. GUS). Pod względem liczby mieszkańców ww. miasto znajduje się na 3 miejscu w Polsce - po Warszawie i Krakowie. Gęstość zaludnienia w Łodzi wynosi 2 354 os./km 2. W przypadku całego województwa łódzkiego wskaźnik ten był wyższy niż średnia dla kraju. Na kilometr kwadratowy powierzchni Polski przypadało 123 osoby, natomiast w woj. łódzkim - 136 (stan na grudzień 2017 r. - GUS). Łódzkie w głównej mierze ma charakter przemysłowo-rolniczy. Obecnie najważniejszymi gałęziami przemysłu są produkcja sprzętu AGD, płytek ceramicznych i szkła budowlanego. W przypadku węgla brunatnego z kopalni Bełchatów pokrywa on około połowy zapotrzebowania na ten surowiec. 2. Hałas drogowy Od początku lat 90 zauważalna jest tendencja wzrostowa zarejestrowanych pojazdów osobowych. Jest to jedna z głównych przyczyn wzrostu zagrożenia ponadnormatywnym hałasem drogowym w Polsce. W 2017 roku w województwie łódzkim liczba nowo zarejestrowanych pojazdów osobowych wyniosła niecałe 20 000, natomiast ciężarowych 3 074. W przypadku pojazdów osobowych, zauważyć można wzrost z każdym następnym rokiem (wykres 1). Wykres 1. Zmiany ilości zarejestrowanych pojazdów osobowych i ciężarowych w woj. łódzkim w latach 2014-2017 21 000 19932 17 026 15 300 16 000 11 000 12 482 6 000 1 000 3 015 2 619 2 793 3074 2014 2015 2016 2017 osobowe ciężarowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS, stan na grudzień 2017 r. 7
Na wzrost zagrożenia hałasem ma również wpływ słaby rozwój infrastruktury drogowej, niska jakość nawierzchni dróg, czy niewystarczalna ilość obwodnic. Dodatkowo część dróg krajowych przechodzi przez centra miast czy osiedli, które często są nieprzystosowane do przyjęcia takiej ilości pojazdów. Wszystkie te czynniki sprawiają, iż ludność mieszkająca wzdłuż przeciążonych arterii komunikacyjnych narażona jest na uciążliwości związane z emisją hałasu. Przez teren województwa łódzkiego przebiega 15 dróg krajowych, 4 ekspresowe i 2 autostrady. Według danych GUS, w 2016 roku na terenie ww. województwa było ponad 26 000 kilometrów dróg publicznych, tj. 6,2 % ogółu w kraju. Sieć drogowa na obszarze łódzkiego została powiększona w przeciągu kilku ostatnich lat o autostradę A2, odcinek autostrady A1 oraz odcinek drogi ekspresowej S8 i S14. Na terenie Łodzi oddano Trasę Górną. 2.1 Wyniki pomiarów hałasu drogowego na podstawie mapy akustycznej Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad przekazała w 2018 roku mapę akustyczną dla dróg krajowych o ruchu powyżej 3 000 000 pojazdów rocznie na terenie województwa łódzkiego. Poniższe dane pochodzą z opracowania Mapa akustyczna dróg krajowych na terenie województwa łódzkiego (zadanie 3). 8
Mapa 2. Odcinki dróg krajowych > 3 000 000 poj./rok w woj. łódzkim Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA 2.1.1 Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas W opracowaniu określono liczbę mieszkańców, na których oddziałuje hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 pojazdów rocznie w poszczególnych powiatach, w województwie łódzkim. Powiat pajęczański nie jest analizowany, gdyż na tym obszarze nie ma usytuowanych ww. dróg. Raport obejmuje 264 odcinki dróg krajowych (mapa 2). Zastosowano przedziały dla wskaźnika LDWN od wartości 55 db oraz od 50 db dla poziomu LN. 9
Tabela 2. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim w przedziałach wartości poziomu LDWN Liczba os. eksponowanych Powiat Liczba mieszkańców Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu LDWN 55-60 db 60-65 db 65-70 db 70-75 db >75 db 1 bełchatowski 113 028 1000 500 300 100 0 2 brzeziński 30 884 700 300 200 100 200 3 kutnowski 98 018 800 300 0 0 0 4 łaski 50 224 600 100 0 0 0 5 łęczycki 50 527 800 300 200 100 0 6 łowicki 78 994 2100 900 500 100 0 7 łódzki wschodni 71 182 500 100 0 0 0 8 m. Łódź 690 422 2200 1000 400 200 0 9 opoczyński 76 984 600 300 300 400 200 10 pabianicki 119 285 1600 800 500 100 0 11 piotrkowski 91 301 400 300 100 0 0 12 m. Piotrków Tryb. 74 312 4200 2200 900 400 200 13 poddębicki 41 380 600 300 100 0 0 14 radomszczański 113 923 1900 1600 1100 300 0 15 rawski 48 997 1500 700 200 0 0 16 sieradzki 118 692 1200 400 300 200 100 17 m. Skierniewice 48 308 0 0 0 0 0 18 skierniewicki 38 224 400 400 200 0 0 19 tomaszowski 117 852 1800 900 300 100 0 20 wieluński 77 017 600 300 200 100 100 21 wieruszowski 42 255 400 100 0 0 0 22 zduńskowolski 67 049 700 100 0 0 0 23 zgierski 165 606 5700 2900 1300 500 200 SUMA łódzkie 2 424 464 30300 14800 7100 2700 1000 Źródło: Opracowanie na podstawie danych GUS i mapy akustycznej GDDKiA Wykres 2. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim w przedziałach wartości poziomu LDWN 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 55-60 db 60-65 db 65-70 db 70-75 db >75 db Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA 10
Tabela 3. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim w przedziałach wartości poziomu LN Liczba os. eksponowanych Powiat Liczba mieszkańców Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu LN 50-55 db 55-60 db 60-65 db 65-70 db >70 db 1 bełchatowski 113 028 700 400 300 200 100 2 brzeziński 30 884 600 400 200 200 300 3 kutnowski 98 018 600 200 100 0 0 4 łaski 50 224 400 0 0 0 0 5 łęczycki 50 527 600 200 200 200 0 6 łowicki 78 994 1600 700 600 200 0 7 łódzki wschodni 71 182 400 200 100 0 0 8 m. Łódź 690 422 1300 500 300 200 0 9 opoczyński 76 984 300 200 300 300 200 10 pabianicki 119 285 1600 900 700 400 100 11 piotrkowski 91 301 400 100 0 0 0 12 m. Piotrków Tryb. 74 312 2700 1300 700 400 200 13 poddębicki 41 380 400 100 100 100 0 14 radomszczański 113 923 1900 1200 1200 800 100 15 rawski 48 997 1100 500 100 0 0 16 sieradzki 118 692 700 300 300 200 100 17 m. Skierniewice 48 308 100 0 0 0 0 18 skierniewicki 38 224 300 300 300 100 0 19 tomaszowski 117 852 1400 700 200 100 0 20 wieluński 77 017 500 200 200 100 100 21 wieruszowski 42 255 300 100 0 0 0 22 zduńskowolski 67 049 400 0 0 0 0 23 zgierski 165 606 4000 2000 1300 700 200 SUMA łódzkie 2 424 464 22300 10500 7200 4200 1400 Źródło: Opracowanie na podstawie danych GUS i mapy akustycznej GDDKiA Wykres 3. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim w przedziałach wartości poziomu LN 4000 3000 2000 1000 0 50-55 db 55-60 db 60-65 db 65-70 db >70 db Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA 11
Z powyższych danych wynika, iż na obszarze województwa łódzkiego o liczbie mieszkańców około 2 476 315, eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie było: 1) 55 900 osób, tj. 2,26 % ogólnej liczby mieszkańców w zakresie wartości wskaźnika LDWN. Największa liczba mieszkańców narażona była w powiecie zgierskim (10 600 os.) i Piotrkowie Trybunalskim (7 900). 2) W przypadku wskaźnika LN było to 45 600 osób, około 1,84 %. Najwięcej w powiecie zgierskim (8 200 os.), Piotrkowie Trybunalskim (5 300) i radomszczańskim (5 200). Tabela 4. Odsetek osób eksponowanych od DK > 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim Wskaźnik poziomu dźwięku Poziom L DWN < 65 db Poziom L DWN > 65 db Poziom L N < 60 db Poziom L N > 60 db Średni udział procentowy ogólnej liczby mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w woj. łódzkim 1,82 % (45 100 mieszkańców) 0,44 % (10 800 mieszkańców) 1,32 % (32 800 mieszkańców) 0,52 % (12 800 mieszkańców) Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA Podsumowując dane z tabeli 4 stwierdzić można, iż najwięcej osób narażonych jest na niższe poziomy hałasu. W głównej mierze wynika to z położenia względem źródła hałasu - spadek wraz ze wzrostem odległości. W przypadku wskaźnika LDWN poniżej 65 db eksponowanych było prawie 1,82 % ogólnej liczby mieszkańców województwa łódzkiego. Natomiast poziom wskaźnika długookresowego powyżej 65 db przekroczony został dla 10 800 osób (0,44 % w skali łódzkiego). W przypadku wskaźnika LN poniżej 60 db stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych standardów akustycznych w stosunku do funkcji spełnianej przez teren dla 32 800 osób (1,32 %). Na hałas w porze nocy powyżej 60 db eksponowanych było 0,52 % ogólnej liczby ludności woj. łódzkiego - około 12 800 mieszkańców. 2.1.2 Powierzchnia obszarów narażonych na hałas W raporcie określono również powierzchnię obszarów, na które wpływa hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 pojazdów rocznie, w poszczególnych powiatach w województwie łódzkim. W tym przypadku powiat pajęczański także nie jest analizowany. 12
Tabela 5. Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim - wskaźnik LDWN Powierzchnia obszarów [w km 2 ] Powiat Powierzchnia w [km 2 ] Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas w przedziałach wartości poziomu LDWN [w km 2 ] 55-60 db 60-65 db 65-70 db 70-75 db >75 db 1 bełchatowski 968 6,697 3,389 1,700 0,881 0,600 2 brzeziński 359 6,684 5,289 2,890 1,351 1,195 3 kutnowski 887 15,204 9,070 4,086 1,677 1,766 4 łaski 618 7,420 4,887 2,399 0,877 0,787 5 łęczycki 773 10,432 6,187 2,655 1,123 1,119 6 łowicki 988 18,829 11,655 5,688 2,605 2,324 7 łódzki wschodni 500 15,030 9,430 4,763 2,427 2,254 8 m. Łódź 293 0,143 0,055 0,012 0,003 0,002 9 opoczyński 1 040 9,580 5,144 2,287 1,197 0,899 10 pabianicki 492 16,695 9,920 4,846 2,436 1,833 11 piotrkowski 1 429 39,188 30,190 16,569 7,730 6,010 12 m. Piotrków Tryb. 67 3,969 3,902 2,524 1,335 1,516 13 poddębicki 881 11,194 8,024 4,226 1,826 1,648 14 radomszczański 1 443 17,773 14,018 7,679 3,795 2,918 15 rawski 646 9,276 8,391 4,681 2,074 1,970 16 sieradzki 1 491 27,320 18,208 9,092 4,084 2,968 17 m. Skierniewice 35 0,001 0 0 0 0 18 skierniewicki 753 10,371 8,296 4,726 2,084 1,859 19 tomaszowski 1 025 16,446 15,531 9,249 4,370 3,798 20 wieluński 926 2,549 1,235 0,647 0,348 0,244 21 wieruszowski 577 18,042 13,239 7,262 3,311 2,899 22 zduńskowolski 369 5,377 3,490 1,560 0,754 0,543 23 zgierski 855 43,110 28,822 15,376 7,191 6,001 SUMA łódzkie 17 415 311,330 218,372 114,917 53,479 45,153 Źródło: Opracowanie na podstawie danych GUS i mapy akustycznej GDDKiA Wykres 4. Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim - wskaźnik LDWN 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 0,000 55-60 db 60-65 db 65-70 db 70-75 db >75 db Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA 13
Tabela 6. Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim - wskaźnik LN Powierzchnia obszarów [w km 2 ] Powiat Powierzchnia w [km 2 ] Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas w przedziałach wartości poziomu LN [w km 2 ] 50-55 db 55-60 db 60-65 db 65-70 db >70 db 1 bełchatowski 968 6,373 3,097 1,550 0,773 0,451 2 brzeziński 359 6,690 4,928 2,584 1,175 1,012 3 kutnowski 887 14,475 8,207 3,533 1,434 1,479 4 łaski 618 7,258 4,509 2,172 0,666 0,698 5 łęczycki 773 9,995 5,583 2,308 0,962 0,937 6 łowicki 988 18,169 10,648 4,968 2,303 1,855 7 łódzki wschodni 500 14,471 9,482 4,357 2,150 1,895 8 m. Łódź 293 0,093 0,047 0,009 0,002 0,001 9 opoczyński 1 040 9,183 4,785 2,132 1,083 0,763 10 pabianicki 492 15,557 8,745 4,147 1,899 1,434 11 piotrkowski 1 429 39,541 28,873 15,235 6,914 5,061 12 m. Piotrków Tryb. 67 4,240 3,744 2,365 1,243 1,337 13 poddębicki 881 11,014 7,565 3,788 1,570 1,420 14 radomszczański 1 443 17,799 13,282 7,093 3,254 2,501 15 rawski 646 9,759 7,996 4,232 1,874 1,701 16 sieradzki 1 491 26,778 16,829 8,214 3,381 2,538 17 m. Skierniewice 35 0 0 0 0 0 18 skierniewicki 753 10,443 7,849 4,255 1,793 1,614 19 tomaszowski 1 025 17,396 14,855 8,483 3,907 3,214 20 wieluński 926 2,337 1,116 0,596 0,312 0,179 21 wieruszowski 577 17,917 12,551 6,741 2,892 2,556 22 zduńskowolski 369 5,236 3,166 1,409 0,608 0,489 23 zgierski 855 42,118 27,093 13,898 6,231 5 SUMA łódzkie 17 415 306,842 204,950 104,069 46,426 38,135 Źródło: Opracowanie na podstawie danych GUS i mapy akustycznej GDDKiA Wykres 5. Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim - wskaźnik LN 45,000 40,000 35,000 30,000 25,000 20,000 15,000 10,000 5,000 0,000 50-55 db 55-60 db 60-65 db 65-70 db >70 db Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA 14
Analizując powyższe dane, zauważyć można, iż na obszarze województwa łódzkiego o powierzchni około 18 219 km 2, eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie było: 1) 743,2 km 2, tj. 4,08 % powierzchni łódzkiego w zakresie wartości wskaźnika LDWN. Największy obszar narażony na hałas był w powiecie zgierskim (100,5 km 2 ), piotrkowskim (99,7 km 2 ) i sieradzkim (61,7 km 2 ). 2) Dla wskaźnika LN eksponowanych było 700,4 km 2 - ok. 3,84 %. Najwięcej w powiecie piotrkowskim (95,6 km 2 ) i zgierskim (94,3 km 2 ). 2.1.3 Stan warunków akustycznych środowiska Analizując poniższą tabelę 7 stwierdzić można, iż największa ilość powierzchni, lokali, ludzi i budynków oświaty narażona jest na hałas od analizowanych dróg krajowych w przedziałach niskich przekroczeń do 10 db. W strefie niedobrych warunków akustycznych dla wskaźnika LDWN żyje około 9 015 osób, zamieszkałych w 3 389 lokalach. W obszarze złych warunków znajduje się 214 lokali, w których mieszka około 524 ludzi. Powyżej 20 db nie odnotowano narażonych na bardzo zły stan akustyczny. Tabela 7. Stan warunków akustycznych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim 1 2 3 4 5 Hałas drogowy Powierzchnia terenów zagrożonych w danym obszarze [km 2 ] Liczba lokali mieszkalnych w danym zakresie [tys.] Liczba zagrożonych mieszkańców w danym zakresie [tys.] Liczba budynków szkolnych i przedszkolnych w danym zakresie Liczba budynków służby zdrowia, opieki społecznej i socjalnej w danym zakresie Wskaźnik LDWN 0-5 [db] 5-10 [db] 10-15 [db] 15-20 [db] >20 [db] Stan warunków akustycznych środowiska niedobry zły bardzo zły 8,518 2,751 0,497 0,019 0 2,471 0,918 0,184 0,030 0 6,566 2,449 0,494 0,030 0 29 0 3 1 0 1 1 1 0 0 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA 15
Tabela 8. Stan warunków akustycznych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim 1 2 3 4 5 Hałas drogowy Powierzchnia terenów zagrożonych w danym obszarze [km 2 ] Liczba lokali mieszkalnych w danym zakresie [tys.] Liczba zagrożonych mieszkańców w danym zakresie [tys.] Liczba budynków szkolnych i przedszkolnych w danym zakresie Liczba budynków służby zdrowia, opieki społecznej i socjalnej w danym zakresie Wskaźnik LN 0-5 [db] 5-10 [db] 10-15 [db] 15-20 [db] >20 [db] Stan warunków akustycznych środowiska niedobry zły bardzo zły 11,874 3,907 0,969 0,039 0 3,387 2,282 0,688 0,107 0 8,948 6,002 1,827 0,295 0 20 41 13 1 0 0 1 2 0 0 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku wskaźnika LN. Największa ilość osób, mieszkań i powierzchni narażona jest na niedobre warunki akustyczne. W tym przypadku eksponowanych było 5 669 lokali, w których mieszkało około 14 950 osób. W strefie złych warunków dla pory nocy znajdowało się 795 lokali mieszkalnych, w których żyło około 2122 ludzi. Dla obszaru o bardzo złych warunkach akustycznych nie stwierdzono eksponowanych. Na podstawie powyższych tabel 7 i 8 zauważyć można, iż dla hałasu od analizowanych dróg krajowych większe przekroczenia notowane były w porze nocy dla wszystkich poziomów dźwięku. Wpływ na to mają niższe poziomy dopuszczalne hałasu. 3. Hałas kolejowy Na poziom hałasu kolejowego przyczynia się w głównej mierze stopień zużycia szyn, rodzaj, długość, stan techniczny taboru kolejowego czy prędkość jazdy pociągów. Hałas generowany jest również poprzez ruszanie i zatrzymywanie się pociągów. Sieć kolejowa na terenie województwa łódzkiego jest dobrze rozbudowana. Długość eksploatowanych linii kolejowych, wg. GUS (stan na grudzień 2016 r.) wyniosła 1 080 km, tj. 5,6 % ogółu w kraju. 16
3.1 Wyniki pomiarów hałasu kolejowego na podstawie mapy akustycznej Zarządca linii kolejowych PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. w 2017 roku przekazał mapę akustyczną dla odcinków linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej 30 000 pociągów rocznie na terenie województwa łódzkiego. W opracowaniu określono zasięgi niekorzystnych oddziaływań akustycznych linii kolejowych, oszacowano liczbę lokali i mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu LDWN i LN, a także powierzchnię tych obszarów. Na obszarze ww. województwa zlokalizowanych jest sześć linii kolejowych, dla których opracowywanie map akustycznych jest obowiązkowe (mapa 3). Linie te położone są w powiatach brzezińskim (odcinek linii nr 1), łowickim (odcinek linii nr 3), łódzkim wschodnim (odcinek linii nr 1, 17), kutnowskim (odcinek linii nr 3), skierniewickim (odcinek linii nr 1), m. Łódź (odcinek linii nr 17, 25, 540), a także m. Skierniewice (odcinek linii nr 1). Ich całkowita długość to około 155 km. Analizie poddano obszar o powierzchni około 131,5 km 2, z której 29,4 % znajduje się na terenie miast, pozostała część 70,6 % to obszar gmin - około 10,5 % tereny mieszkaniowe, 7,6 % lotniska, drogi i koleje, około 3,4 % pokrywają obszary usługowe i przemysłowe, 65,2 % tereny rolnicze, 9,8 % obszary zielone, zaś 3,5 % to tereny pozostałe. 17
Mapa 3. Odcinki linii kolejowych podlegające mapowaniu akustycznemu w woj. łódzkim Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP Na mapie 4 przedstawiono rozmieszczenie punktów pomiarowych na potrzeby wykonania mapy akustycznej dla badanych linii kolejowych w województwie łódzkim. Kolor zielony oznacza, iż w danym punkcie pomiarowym nie został przekroczony dopuszczalny poziom hałasu. Natomiast w przypadku koloru czerwonego poziom ten został przekroczony. 18
Mapa 4. Punkty pomiarowe hałasu kolejowego dla wskaźników LAeqD i LAeqN na obszarze woj. łódzkiego Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP Pomiary hałasu na potrzeby mapy akustycznej wykonano w 10 punktach pomiarowych (tabela 9). Nazwa punktu Tabela 9. Wyniki pomiarów hałasu na potrzeby wykonania mapy akustycznej dla wskaźników LAeqD i LAeqN na obszarze woj. łódzkiego Lokalizacja Dopuszczalny poziom hałasu w [db] Zmierzone poziomy hałasu w [db] LAeqD LAeqN LAeqD LAeqN P23 Bedoń, ul. J.M Szancera 1 61 56 53,2 49,4 P24 Różyca, ul. Północna 1 65 56 63,1 60,4 P32 Łódź, ul. Turza 1 61 56 50,9 47,7 P6 Skierniewice, ul. Plantowa 30 65 56 64,3 61,3 P15 Krzesin 6 65 56 63,7 62,9 P13 Mysłaków, ul. Szkolna 60 65 56 60,9 54,4 P28 Łódź, ul. Trębacka 79 61 56 62,8 61,1 P25 Koluszki, ul. Brzozowa 6 61 56 55,5 50,3 P7 Rogów, ul. Dworcowa 18 65 56 52,1 51,2 P14 Pniewo Małe 4A 65 56 66,0 59,7 - przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP 19
Na podstawie powyższej tabeli zauważyć można, iż przekroczenia dopuszczalnego poziomu dźwięku stwierdzono w 5 punktach pomiarowych, tj. w 2 punktach dla pory dnia i nocy oraz w 3 dla nocy. 3.1.1 Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas W raporcie określono ekspozycję mieszkańców na hałas od badanych linii kolejowych w poszczególnych zakresach poziomów. Wartość tą wyrażano jako liczbę mieszkańców, na których oddziałuje hałas w określonym zakresie. Tabela 10. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu LDWN w woj. łódzkim Nazwa województwa Liczba mieszkańców Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu LDWN 55-60 db 60-65 db 65-70 db 70-75 db >75 db 1 łódzkie 2 476 315 8203 2851 763 134 9 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP Tabela 11. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu LN w woj. łódzkim Nazwa województwa Liczba mieszkańców Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu LN 50-55 db 55-60 db 60-65 db 65-70 db >70 db 1 łódzkie 2 476 315 6524 2001 466 79 3 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP Pomiary hałasu kolejowego wykazały, iż na średni poziom dźwięku LDWN dla wartości powyżej 55 db narażonych było 11 960 osób - tj. około 0,48 % ogólnej liczby ludności łódzkiego. Dla wskaźnika LN powyżej 50 db przekroczenia stwierdzono wobec 9 073 osób (0,36 %). Dla żadnego z ww. wskaźników nie zostały dotrzymane dopuszczalne standardy akustyczne w stosunku do funkcji spełnianej przez teren. 20
3.1.2 Stan warunków akustycznych środowiska Analiza warunków akustycznych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim dla hałasu kolejowego wskazuje, iż niewielkie przekroczenia do 5 db wystąpiły dla 155 lokali mieszkalnych zamieszkałych przez 449 osób. W tym przedziale znalazło się również 9 budynków o przeznaczeniu oświatowym. Na przekroczenie od 5 do 10 db eksponowanych było 15 lokali, zamieszkałych przez 36 mieszkańców. Powyżej 10 db nie odnotowano lokali, ludności i szkół narażonych na hałas od analizowanych linii kolejowych. Tabela 12. Stan warunków akustycznych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim Hałas kolejowy Wskaźnik LDWN 0-5 [db] 5-10 [db] 10-15 [db] 15-20 [db] >20 [db] Stan warunków akustycznych środowiska niedobry zły bardzo zły 1 Liczba lokali mieszkalnych 155 15 0 0 0 2 Liczba mieszkańców zagrożonych 449 36 0 0 0 3 Liczba budynków szkolnych i przedszkolnych w danym zakresie 9 0 0 0 0 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP W przypadku wskaźnika LN zauważyć można spadek ilości eksponowanych lokali i mieszkańców dla przekroczeń od 5 do 10 db. Dla przekroczeń do 5 db narażonych było 155 lokali, w których mieszkało 426 osób. Powyżej 10 db narażony był 1 mieszkaniec łódzkiego. Tabela 13. Stan warunków akustycznych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim Hałas kolejowy Wskaźnik LN 0-5 [db] 5-10 [db] 10-15 [db] 15-20 [db] >20 [db] Stan warunków akustycznych środowiska niedobry zły bardzo zły 1 Liczba lokali mieszkalnych 155 12 0 0 0 2 Liczba mieszkańców zagrożonych 426 28 1 0 0 3 Liczba budynków szkolnych i przedszkolnych w danym zakresie 6 0 0 0 0 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP 21
Z dostępnych danych z mapy akustycznej PKP zaobserwować można, iż dla hałasu kolejowego na terenach mieszkalnych większe przekroczenia notowane były w porze dnia dla wszystkich poziomów dźwięku. Wpływ na to może mieć zwiększona ilość przejazdów pociągów w dzień. 4. Lokalna mapa akustyczna W ramach Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2016-2020 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Łodzi w 2017 roku wykonał lokalną mapę akustyczną dla miasta Warty. Wykorzystano pomiary monitoringowe hałasu drogowego, które przeprowadzono w 2016 roku. Mapy imisyjne, wyrażone wskaźnikiem LDWN oraz LN dostępne są pod adresem www.wios.lodz.pl/mapy_akustyczne,304. Mapy obrazują zasięg rozprzestrzeniania się hałasu drogowego w poszczególnych przedziałach imisji. Tabela 14. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu LDWN w mieście Warta Nazwa miasta Liczba mieszkańców 1. Warta 3303 Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L DWN 55-59 db 60-64 db 65-69 db 70-74 db >75 db 390 297 285 21 0 Źródło: Opracowanie na podstawie danych WIOŚ w Łodzi Tabela 15. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu LN w mieście Warta Nazwa miasta Liczba mieszkańców 1. Warta 3303 Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu L N 50-54 db 55-59 db 60-64 db 65-69 db >70 db 306 279 126 0 0 Źródło: Opracowanie na podstawie danych WIOŚ w Łodzi Na podstawie wykonanych map określono szacunkową liczbę mieszkańców narażonych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu LDWN i LN. Dla wskaźnika LDWN > 55 db eksponowanych było szacunkowo 993 osoby, natomiast dla wskaźnika LN > 50 db 711 (tabela 14 i 15). 22
5. Trendy zmian w zakresie wyników pomiarów hałasu w środowisku Ze względu na dostępność danych wykorzystano w tej części opracowania informacje zawarte w mapie akustycznej przekazanej przez GDDKiA dla dróg krajowych o ruchu powyżej 3 000 000 pojazdów rocznie oraz PKP dla odcinków linii kolejowych o natężeniu ruchu powyżej 30 000 pociągów rocznie, gdzie przedstawiono wyniki dla hałasu drogowego i kolejowego. Na podstawie mapy akustycznej wykonanej na zlecenie GDDKiA można stwierdzić, że średni dobowy ruch pojazdów silnikowych (SDR) w 2015 roku na sieci dróg krajowych wynosił 11178 poj./dobę. Obciążenie ruchem nie było równomierne dla całej sieci, lecz wzrastało ze wzrostem znaczenia dróg. Na drogach międzynarodowych SDR wyniósł 20 067 poj./dobę, a pozostałych drogach krajowych 7614 poj./dobę. W przypadku natężenia ruchu pojazdów na drogach krajowych w województwie łódzkim, zaobserwowano zwiększenie natężenia w porównaniu do danych zawartych w poprzedniej edycji mapy. Wzrost wyniósł około 26 %, co skutkowało podwyższeniem poziomu hałasu o 1,0 db. Zatem zauważyć można, iż różnice tę są na niskim, akceptowalnym poziomie. Przeprowadzono także analizy, które wykazały, iż natężenie ruchu pojazdów względem sieci dróg krajowych w Polsce zwiększyło się o 13 %. W przypadku łódzkiego współczynnik wzrostu średniego dobowego ruchu pojazdów silnikowych na drogach międzynarodowych wyniósł 1,38, natomiast na drogach krajowych 1,08. Podsumowując, współczynnik wzrostu dla województwa łódzkiego wyniósł 1,26 i jest on najwyższy spośród wszystkich województw w Polsce. W przypadku analizowanych linii kolejowych trudno jest mówić o tendencjach zmian zarejestrowanych wyników. Z dostępnych w opracowaniu danych zaobserwować można, jak zmieniały się wskaźniki LDWN i LN względem narażonej powierzchni (wykres 6 i 7). 23
Powierzchnia [ha] Powierzchnia [ha] Wykres 6. Przekroczenia wskaźnika LDWN względem powierzchni w poszczególnych edycjach mapowania akustycznego 300 250 200 150 100 50 0 0-5 db 5-10 db 10-15 db 15-20 db Wskaźnik L DWN 2017 2013 (aktualizacja) 2012 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP Wykres 7. Przekroczenia wskaźnika LN względem powierzchni w poszczególnych edycjach mapowania akustycznego 350 300 250 200 150 100 50 0 0-5 db 5-10 db 10-15 db 15-20 db Wskaźnik L N 2017 2013 (aktualizacja) 2012 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP Badania hałasu kolejowego w ww. mapie akustycznej PKP wykonane w latach 2012, 2013 i 2017 wskazują na występowanie w dzień i w nocy największej liczby przekroczeń do 5 db, zarówno dla wskaźnika LDWN, jak również LN. Ilość ta zmniejszyła się znacznie w przedziale 5-10 db. Dla przekroczeń z zakresu 10-15 db zauważyć można niewielki obszar narażonej powierzchni. Zagrożenie hałasem na poziomie powyżej 15 db nie występowało w porze dnia i nocy. 24
Liczba eksponowanych Podsumowanie Z otrzymanych map akustycznych wynika, iż hałas kolejowy w analizowanym okresie czasu wywierał najmniejszą presję na środowisko. Dominującym źródłem był hałas drogowy. Stanowił on główne zagrożenie na terenach zurbanizowanych. Zagrożenie tym hałasem związane było między innymi ze wzrostem gęstości sieci drogowej, liczby zarejestrowanych pojazdów, czy ograniczoną przepustowością ulic. Odnosząc się do zebranych danych w opracowaniu, najwięcej osób eksponowanych było na niewielkie przekroczenia wartości dopuszczalnych. Wynikało to w głównej mierze z położenia względem źródła hałasu, tzn. spadek poziomu hałasu wraz ze wzrostem odległości. W tabelach poniżej przedstawiono wyniki dotyczące liczby mieszkańców, lokali oraz powierzchni obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych na terenie województwa łódzkiego w odniesieniu do wskaźników LDWN oraz LN. Tabela 16. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim Przedziały wartości w db Liczba mieszkańców eksponowanych Liczba lokali eksponowanych Powierzchnia obszaru w km 2 1 55-60 30300 11300 311,330 2 60-65 15500 5700 218,372 3 65-70 7100 2800 114,917 4 70-75 2700 1100 53,479 5 > 75 1000 400 45,153 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA Wykres 8. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 55-60 60-65 65-70 70-75 > 75 Osoby Lokale Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA 25
Liczba eksponowanych Największa liczba mieszkańców w przypadku wskaźnika LDWN eksponowana była na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj./rok w łódzkim w przedziale 55-60 db. Niewiele mniej, bo ok. 15 500 w przedziale 60-65 db. Powyżej 65 db 10 800 osób. Łącznie w ww. przedziałach znajdowało się 21 300 lokali, na powierzchni 743 km 2, zamieszkałych przez 56 600 mieszkańców (tabela 16). Tabela 17. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim Przedziały wartości w db Liczba mieszkańców eksponowanych Liczba lokali eksponowanych Powierzchnia obszaru w km 2 1 50-55 23300 8600 306,842 2 55-60 10500 4200 204,950 3 60-65 7200 2900 104,069 4 65-70 4200 1700 46,426 5 > 70 1400 600 38,135 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA Wykres 9. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim 25000 20000 15000 10000 5000 0 50-55 55-60 60-65 65-70 > 70 Osoby Lokale Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej GDDKiA Pomiary hałasu od analizowanych dróg krajowych wykazały, iż na średni poziom dźwięku LN dla wartości 50-55 db narażonych było 23 300 ogólnej liczby mieszkańców województwa łódzkiego. Dla wartości 55-70 db przekroczenia stwierdzono wobec 21 900 osób. Powyżej 70 db narażonych było 1 400 mieszkańców. Podsumowując we wskazanych przedziałach dla LN znajdowało się 18 000 lokali, na powierzchni 700,4 km 2, zamieszkałych przez 46 600 osób (tabela 17). Biorąc pod uwagę hałas od badanych linii kolejowych można stwierdzić, iż największa liczba osób eksponowana była w przedziale 55-60 db, tj. ok. 0,33 % ogólnej 26
Liczba eksponowanych liczby mieszkańców. Mniej, bo około 0,11 %, w przedziale 60-65 db. Dla wartości powyżej 65 db ilość osób eksponowanych wyniosła ponad 900 osób (tabela 18). Łącznie w ww. przedziałach znajdowało się 4 402 lokali na obszarze 77,9 km 2 zamieszkałych przez 11 960 osób. Tabela 18. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim Przedziały wartości w db Liczba mieszkańców eksponowanych Liczba lokali eksponowanych Powierzchnia obszaru w km 2 1 55-60 8203 3045 36,1 2 60-65 2851 1022 22,0 3 65-70 763 282 10,7 4 70-75 134 50 5,6 5 > 75 9 3 3,5 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP Wykres 10. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim 8000 6000 4000 2000 0 55-60 60-65 65-70 70-75 > 75 Mieszkańcy Lokale Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP Na podstawie poniższej tabeli 19 zauważyć można, iż na obszarze województwa łódzkiego o liczbie mieszkańców ponad 2 476 000, na hałas kolejowy eksponowanych było 3309 lokali, na obszarze 68,4 km 2, zamieszkałych łącznie przez 9 073 osób. Tabela 19. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim Przedziały wartości w db Liczba mieszkańców eksponowanych Liczba lokali eksponowanych Powierzchnia obszaru w km 2 1 50-55 6524 2382 34,5 2 55-60 2001 718 18,2 3 60-65 466 180 8,8 4 65-70 79 28 4,5 5 > 70 3 1 2,4 Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP 27
Liczba eksponowanych Wykres 11. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim 8000 6000 4000 2000 0 50-55 55-60 60-65 65-70 > 70 Mieszkańcy Lokale Źródło: Opracowanie na podstawie mapy akustycznej PKP W celu poprawy klimatu akustycznego na obszarach sąsiadujących z ww. drogami krajowymi, gdzie występuje najwięcej przekroczeń, potrzebne są inwestycje w zakresie remontu zniszczonych nawierzchni, budowy obwodnic miast, czy stawiania ekranów dźwiękochłonnych w miejscach najbardziej uciążliwych. Na podstawie dokonanej oceny stanu klimatycznego województwa łódzkiego można zauważyć, iż obecny stan warunków akustycznych w otoczeniu analizowanych dróg krajowych i linii kolejowych jest poprawny. Niniejsze opracowanie może stanowić materiał wyjściowy do dalszych ocen i przyszłych porównań warunków akustycznych środowiska na obszarze województwa łódzkiego. 28
Bibliografia 1. Mapa akustyczna dla dróg krajowych o natężeniu ruchu > 3 mln pojazdów w woj. łódzkim 2. Mapa akustyczna dla odcinków linii kolejowych o obciążeniu ruchem > 30 000 pociągów rocznie 3. Lokalna mapa akustyczna dla wybranych dróg w mieście Warta 4. Główny Urząd Statystyczny www.stat.gov.pl 5. Obwieszczenie Ministra Środowiska z dnia 15 października 2013 roku w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. z 2014 r. poz. 40) 29
Spis tabel Tabela 1. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku... 4 Tabela 2. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim w przedziałach wartości poziomu LDWN... 10 Tabela 3. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim w przedziałach wartości poziomu LN... 11 Tabela 4. Odsetek osób eksponowanych od DK > 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim... 12 Tabela 5. Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim - wskaźnik LDWN... 13 Tabela 6. Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim - wskaźnik LN... 14 Tabela 7. Stan warunków akustycznych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim... 15 Tabela 8. Stan warunków akustycznych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim... 16 Tabela 9. Wyniki pomiarów hałasu na potrzeby wykonania mapy akustycznej dla wskaźników LAeqD i LAeqN na obszarze woj. łódzkiego... 19 Tabela 10. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu LDWN w woj. łódzkim... 20 Tabela 11. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas kolejowy w przedziałach wartości poziomu LN w woj. łódzkim... 20 Tabela 12. Stan warunków akustycznych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim... 21 Tabela 13. Stan warunków akustycznych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim... 21 Tabela 14. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu LDWN w mieście Warta... 22 Tabela 15. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas drogowy w przedziałach wartości poziomu LN w mieście Warta... 22 Tabela 16. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim... 25 Tabela 17. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim 26 Tabela 18. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim... 27 Tabela 19. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim 27 30
Spis wykresów Wykres 1. Zmiany ilości zarejestrowanych pojazdów osobowych i ciężarowych w woj. łódzkim w latach 2014-2017... 7 Wykres 2. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim w przedziałach wartości poziomu LDWN... 10 Wykres 3. Liczba mieszkańców eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim w przedziałach wartości poziomu LN... 11 Wykres 4. Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim - wskaźnik LDWN... 13 Wykres 5. Powierzchnia obszarów eksponowanych na hałas od dróg krajowych powyżej 3 000 000 poj. rocznie w woj. łódzkim - wskaźnik LN... 14 Wykres 6. Przekroczenia wskaźnika LDWN względem powierzchni w poszczególnych edycjach mapowania akustycznego... 24 Wykres 7. Przekroczenia wskaźnika LN względem powierzchni w poszczególnych edycjach mapowania akustycznego... 24 Wykres 8. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim... 25 Wykres 9. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim 26 Wykres 10. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LDWN w woj. łódzkim... 27 Wykres 11. Liczba mieszkańców i lokali eksponowanych dla wskaźnika LN w woj. łódzkim... 28 Spis map Mapa 1. Podział województwa łódzkiego... 6 Mapa 2. Odcinki dróg krajowych > 3 000 000 poj./rok w woj. łódzkim... 9 Mapa 3. Odcinki linii kolejowych podlegające mapowaniu akustycznemu w woj. łódzkim. 18 Mapa 4. Punkty pomiarowe hałasu kolejowego dla wskaźników LAeqD i LAeqN na obszarze woj. łódzkiego... 19 31