Technologia tworzenia. metody i parametry obliczeń. Dr inż. Artur KUBOSZEK INSTYTUT INŻYNIERII PRODUKCJI

Transkrypt

1 Technologia tworzenia strategicznej mapy hałasu: metody i parametry obliczeń Dr inż.

2 Strategiczna mapa hałasu, służy do ogólnej diagnozy stanu istniejącego hałasu z różnych źródeł na danym obszarze i opracowania ogólnych prognoz dla takiego obszaru. Stanowi prezentację danych w postaci następujących aspektów: 1. obecna lub przewidywana sytuacja hałasu wyrażona wskaźnikiem hałasu (np. L DWN i L N ), 2. przekroczenie wartości dopuszczalnych, 3. obszar, liczba lokali mieszkalnych, szkół i szpitali, które na danym obszarze są poddane działaniu konkretnych wartości wskaźnika hałasu, 4. liczba osób przebywających na danym obszarze, poddanych działaniu hałasu.

3 Prawo ochrony środowiska. Dz. U. z dn , art. 118, pkt 4 i 5 Część opisowa powinna zawierać w szczególności: 1) charakterystykę obszaru podlegającego ocenie, 2) identyfikację i charakterystykę źródeł hałasu, 3) uwarunkowania akustyczne wynikające z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, 4) metody wykorzystane do dokonania oceny, 5) zestawienie wyników badań, 6) identyfikację terenów zagrożonych hałasem, 7) liczbę ludności zagrożonej hałasem, 8) analizę trendów zmian stanu akustycznego środowiska, 9) wnioski dotyczące działań w zakresie ochrony przed hałasem. Część graficzna powinna zawierać w szczególności: 1) mapę charakteryzującą hałas emitowany z poszczególnych źródeł, 2) mapę stanu akustycznego środowiska, z zaznaczeniem terenów, na których występuje przekroczenie dopuszczalnych poziomów hałasu, z odniesieniem do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, 3) mapę terenów zagrożonych hałasem, 4) mapę przedstawiającą przewidywane rezultaty działań, o których mowa w ust. 4 pkt 9.

4 Źródła hałasu w mapach strategicznych W strategicznych mapach hałasu dla aglomeracji uwzględnia się hałas generowany przez: ruch kołowy, ruch szynowy, lotniska, miejsca prowadzenia działalności przemysłowej.

5 RZENIA MAP AKUSTYCZNYCH - GROMADZENIE I PRZETWARZANIE DANYCH - ETAP I KRAJOWY SYSTEM KRAJOWY TWORZENIA SYSTEM MAP AKUSTYCZNYCH TWORZENIA - GROMADZENIE MAP I PRZETWARZANIE AKUSTYCZNYCH DANYCH - ETAP - GROMADZENIE I I PRZETWARZ Ruch tramwajowy Liczba przejazdów Rodzaj torowiska Rodzaj tramwajów Atrybuty warstwy tramwaje.dbf Atrybuty teren Wysokość ArcView PRZETWORZENIE DANE Warstwy DO OBLICZEŃ DANE POMIAROWE DANE tematyczne POMIAROWEAtrybuty warstwy DANE Atrybuty DO PRZETWARZANIA warstwy Atrybuty warstwy MOŻLIWEDANYCH - SIP UM - SIP UMPliki.shp - SIP DANE UM DO OBLICZEŃ - drogi SIP UM - SIP tramwaje ŹRÓDŁA - Digitalizacja ręczna WK UM - WK UM - WIOŚ - SIP DANYCH UMMAPINFO Uproszczenie - ZDIK SIP - MPK Pliki - PKP.dBf - WŚ UMPliki.dBf SIP UM MOŻLIWE ArcView - SIP - UM - Teren Badania WIOŚwłasne - SIP UM - WIOŚ - SIP UM - WŚ UW - PORT - SIP LOTNICZY UM - Badania do celów mapy - PKPŹRÓDŁA CADNA - Digitalizacja -- Budynki WŚ UMręczna - WK UM - WŚ - UM WK UM DANYCH Podział - WŚ UW na jednorodne - ZDIK - WŚ - UW MPK - PKP odcinki - Badania do celów - mapy Badania własne Dane pomiarowe Przemysł WYMAGANE - Drogi Atrybuty budynki Atrybuty Punkty referencyjne teren Inne źródła hałasu DANE Hałas - Linie tramwajowe - Wysokość - Wysokość - Linie kolejowe Dane geograficzne - Teren - Budynki - Drogi - Linie tramwajowe - Linie kolejowe Warstwy tematyczne Pliki.shp Uproszczenie - Teren - Budynki Podział na jednorodne odcinki - Drogi - Linie tramwajowe - Linie kolejowe Ruch drogowy - Natężenie ruchu - Skład - Prędkość - Rodzaj Ruch tramwajowy - Liczba przejazdów - Rodzaj torowiska - Rodzaj tramwajów - Prędkość Ruch kolejowy - Liczba przejazdów - Rodzaj torowiska - Rodzaj pociągów - Długość pociągu - Prędkość - Drogowy - Tramwajowy - Kolejowy Dane pomiarowe Przemysł Ruch kolejowy Punkty referencyjne Inne źródła hałasu - Liczba WYMAGANE przejazdów Dane geograficzne Hałas Ruch drogowy Ruch tramwajowy - Rodzaj PRZETWORZENIE DANE torowiska - Teren Atrybuty warstwy Atrybuty - Natężenie warstwy ruchu Atrybuty warstwy - Granice - Liczba przejazdów DANYCH drogi tramwaje kolej - Budynki - Drogowy - Lotniczy OBLICZENIA W PUNKTACH - Rodzaj - Skład - Rodzaj torowiska MAPINFOpociągów KOREKCJA - Zasięg hałasu Pliki.dBf Pliki.dBf Pliki.dBf ArcView - Drogi - Tramwajowy - Przemysłowy - Prędkość PROGRAM CADNA - Długość MODYFIKACJA pociągu - Hałas - Rodzaj na granicy tramwajów CADNA - PrędkośćPARAMETRÓW - Linie - tramwajowe Kolejowy - Inne- Rodzaj - Punkty - Prędkość obliczeniowe OBLICZENIOWYCH - Linie kolejowe Atrybuty budynki PORÓWNANIA Atrybuty teren Z WYNIKAMI - POMIARÓW: Punkty pomiarowe ArcView - Wysokość - Wysokość KALIBRACJA MODELI: CADNA Atrybuty warstwy PRZETWORZENIE KOREKCJA MODYFIKACJA kolej PARAMETRÓW DANYCH OBLICZENIOWYCH Pliki.dBf MAPINFO ArcView CADNA Export do SIP - Izolinie - Punkty referencyjne Pliki -.shp,.dbf,.shx KOREKCJA MODYFIKACJA PARAMETRÓW OBLICZENIOWYCH PORÓWNANIA Z WYNIKAMI POMIARÓW: ArcView KALIBRACJA MODELI: CADNA WYNIKI OBLICZEŃ; PRZETWARZANIA DANYCH - Lotniczy - Przemysłowy - Inne Przetwarzanie danych do jednolitej postaci cyfrowej - Warstwy punkty -.shp - Atrybuty: poziom hałasu -.dbf opis punktu DANE DO PRZETWARZANIA kolej SIP UM DANE DOCELOWO POMIAROWE - WIOŚ - PORT LOTNICZY - WŚ UMPliki.dBf DOCELOWO OKRES - WŚ UW PRZEJŚCIOWY - Granice - Zasięg hałasu - Hałas na granicy - Punkty obliczeniowe - Punkty pomiarowe Lotnisko Ruch kolejowy - Granice - Liczba przejazdów - Zasięg - Rodzaj hałasu torowiska - Punkty - Rodzaj pomiarowe pociągów - Długość pociągu - Prędkość Przetwarzanie danych do jednolitej postaci cyfrowej - Granice -.shp - Izolinie -.shp,.dbf - Punkty referencyjne OBLICZENIA MAP ROZKŁADU HAŁASU OBLICZENIA W PUNKTACH Hałas drogowy, tramwajowy, kolejowy Warstwy PROGRAM tematyczne CADNA Przetwarzanie danych Atrybuty do warstwy Przetwarzanie Atrybuty danych warstwy Konwersja Atrybuty danych warstwy do Pliki jednolitej.shp postaci cyfrowej drogi do jednolitej tramwaje postaci odpowiedniego kolej Uproszczenie Pliki.dBf cyfrowej Pliki.dBf formatu Pliki.dBf - Teren OBLICZENIA - Warstwy MAP ROZKŁADU punkty WYNIKI HAŁASU -.shpobliczeń; PRZETWARZANIA - Granice -.shp DANYCH - Granice -.shp - Budynki Hałas - drogowy, Atrybuty: tramwajowy, poziom kolejowy hałasu -.dbf - Izolinie -.shp,.dbf - Izolinie -.shp,.dbf Podział na jednorodne opis punktu - Punkty referencyjne - Rastry -.shp,.dbf odcinki - Drogi Atrybuty budynki Atrybuty teren - Punkty referencyjne Export do SIP - Linie tramwajowe - Wysokość Wydruk - Wysokość Baza danych warstwy do map działowych 1) Obliczeń w Etapie II - Linie - Izolinie kolejowe Wydruk Baza danych warstwy Hałas: do 2) Archiwizacja map działowych 1) Obliczeń w Etapie II - Punkty Hałas: referencyjne 2) Archiwizacja - Drogowy - Drogowy - Tramwajowy - Tramwajowy - Rastry ETAP II - Rastry Pliki - Kolejowy -.shp,.dbf,.shx - Punkty referencyjne - Kolejowy - Punkty referencyjne - Przemysłowy Pliki -.shp,.dbf,.shx - Lotniczy OBLICZENIA - Przemysłowy W PUNKTACH Pliki -.shp,.dbf,.shx - Lotniczy PROGRAM CADNA PORÓWNANIA Z WYNIKAMI POMIARÓW: ArcView KALIBRACJA MODELI: CADNA OBLICZENIA MAP ROZKŁADU HAŁASU Przetwarzanie danych do jednolitej postaci cyfrowej - SIP OKRES - WIOŚ - Warstwy punkty -. PRZEJŚCIOWY - WŚ - UM Atrybuty: poziom hałasu - WŚ UW opis punktu Lotnisko - Badania do celów mapy - Granice - Zasięg hałasu - Punkty pomiarowe Konwersja danych do odpowiedniego formatu - Granice -.shp - Izolinie -.shp,.dbf - Rastry -.shp,.dbf - Punkty referencyjne Dane pomiarowe Punkty referencyjne Hałas - Drogowy - Tramwajowy - Kolejowy PROJEKT CELOWY NR PC7/ROZ-5/2003. / Zadanie 4. Opracowanie metod akwizycji i przetwarzania danych źródłowych do tworzenia map akustycznych ETAP II Instytut Telekomunikacji i Akustyki Politechniki Wrocławskiej Barbara Rudno-Rudzińska, Krzysztof Rudno-Rudziński, Tomasz Habrat Wersja I, czerwiec 2004 r. - Lotniczy - Przemysłowy - Inne Przetwarzanie danych do jednolitej postaci cyfrowej - Warstwy punkty -.shp - Atrybuty: poziom hałasu opis punktu

6 KRAJOWY SYSTEM TWORZENIA MAP AKUSTYCZNYCH - GROMADZENIE I PRZETWARZANIE DANYCH - ETAP II WYNIKI OBLICZEŃ I PRZETWARZANIA DANYCH Z ETAPU I (rastry 10x10 m) DANE DO OBLICZEŃ ŹRÓDŁO DANYCH Dla każdego rodzaju źródeł hałasu - Granice terenu o różnym zagospodarowaniu - Standardy jakości środowiska akustycznego dla terenu, dla danego rodzaju źródeł hałasu Pliki:.shp,.dBf,.shx Mapy konfliktów (CADNA) - tereny zagrożone hałasem (przekroczenia poziomu dopuszczalnego) - tereny zagrożone hałasem (przekroczenia poziomu progowego) Granice terenów obiektów specjalnych - szkoły - przedszkola - szpitale - domy opieki Pliki:.shp,.dBf,.shx - SIP - MPZP - Inwentaryzacja stanu rzeczywistego - Inne Export SIP (Izolinie) Pliki:.shp,.dBf,.shx Baza danych Archiwizacja (Rastry) Pliki:.shp,.dBf,.shx Wydruk map Granice parków miejskich Pliki:.shp,.dBf,.shx Gęstość zaludnienia - mieszkańców / budynek Wyznaczanie wskaźników globalnych (CADNA, ArcView) - powierzchnie terenów zagrożonych hałasem - liczba ludności zagrożonej hałasem - wskaźnik M Zestawienia tabelaryczne PROJEKT CELOWY NR PC7/ROZ-5/2003. / Zadanie 4. Export SIP Pliki:.shp,.dBf,.shx Baza danych Archiwizacja Pliki:.shp,.dBf,.shx Wydruk raportów Opracowanie metod akwizycji i przetwarzania danych źródłowych do tworzenia map akustycznych Instytut Telekomunikacji i Akustyki Politechniki Wrocławskiej Barbara Rudno-Rudzińska, Krzysztof Rudno-Rudziński, Tomasz Habrat Wersja I, czerwiec 2004 r.

7 Ogólne informacje o mapie akustycznej Co to jest mapa Akustyczna Co to jest strategiczna mapa akustyczna (SMA) Uwarunkowania prawne wykonywania SMA Jak jest wykonywana SMA Co ma przedstawiać SMA Rodzaje źródeł hałasu uwzględnione w procesie tworzenia SMA Źródła hałasu drogowego Źródła hałasu tramwajowego Źródła hałasu kolejowego Źródła hałasu lotniczego Źródła hałasu przemysłowego Skąd pozyskać informacje o źródłach hałasu

8 Zasady gromadzenia i przetwarzanie danych Dane wymagane do opracowania map akustycznych 1. Dane źródłowe niezbędna do obliczeń rozkładu poziomu hałasu komunikacyjnego: drogowego i tramwajowego, ewentualnie kolejowego, które realizowane będą do celów mapy akustycznej z wykorzystaniem zalecanych metod obliczeniowych. 2. Dane źródłowe dotyczące hałasu lotniczego, przemysłowego i innych obiektów uciążliwych ze względu na hałas, wymagające przetworzenia w celu dostosowania do potrzeb cyfrowej mapy akustycznej. 3. Dane potrzebne do wyznaczenia globalnych wskaźników oceny jakości środowiska akustycznego w mieście. Możliwe źródła danych wymaganych do opracowania map akustycznych

9 Dane źródłowe Typy danych do obliczeń akustycznych 1. Dane geograficzne, dotyczące terenu i jego zagospodarowania a. budynki b. parki (wymaganie UE) c. wysokość terenu d. rodzaj powierzchni gruntu 2. Dane geograficzne, dotycząceźródeł hałasu a. drogi b. linie tramwajowe c. linie kolejowe d. lotniska e. zakłady przemysłowe i inne obiekty i instalacje 3. Dane dotycząceźródeł hałasu a. warunki ruchu drogowego b. warunki ruchu tramwajowego c. warunki ruchu kolejowego d. warunki ruchu lotniczego 4. Dane demograficzne 5. Dane meteorologiczne

10 Dane źródłowe Sposób gromadzenia i przechowywania danych Dane źródłowe do obliczeń oraz przejściowe i końcowe wyniki obliczeń powinny być przechowywane w strukturach relacyjnych baz danych umożliwiających zapisywanie geometrii i topologii obiektów, łącznie z danymi alfanumerycznymi. Dane wejściowe do obliczeń będą stanowić warstwy tematyczne w bazach danych. Wymagania dotyczące sposobu przygotowania danych do obliczeń Warstwy tematyczne i ich atrybuty Metody pomiarowe pozyskania danych akustycznych Metody i sposoby pozyskania danych nieakustycznych

11 Przetwarzanie danych wykonywanie obliczeń Metody obliczeniowe wykorzystywane w procesie tworzenia SMA Najważniejsze parametry obliczeń i ich wpływ na dokładność oraz czas wykonywania obliczeń Wykonywanie map immisyjnych Wyznaczenie map konfliktów Wyznaczanie powierzchni terenu narażonej na hałas Wyznaczanie wskaźnika M Instrukcje obsługi najważniejszych pakietów obliczeniowych służących do wykonywania SMA