PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH 2011 r. GMACH FIZYKI POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ WARSZAWA UL. KOSZYKOWA 75 Prof. zw. dr hab. arch. Lech Kłosiewicz Politechnika Warszawska 2011 r.
ZAWARTOŚĆ: 1. Wprowadzenie 2. Gmach Fizyki Politechniki Warszawskiej - The Physics and Electrical Engineering Building w książce : Architecture of Warsaw University of Technology, dr arch. Anna Agata Wagner, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2001. str. 53-59. 3. Aula - Jerzy Majewski, Lech Kłosiewicz Architektura/murator nr 5/2002 str. 30-43. 4. Gmach Fizyki PW renowacja - Lech Kłosiewicz Architektura/murator nr 5/2002 str. 106 109. 5. Inwentaryzacja Gmachu Fizyki PW mgr inż. arch. Agnieszka Glegoła, 2011 r. Załącznik/ aneks: Gmach Fizyki Politechniki Warszawskiej projekt konstrukcyjny wzmocnienia stropu nad pomieszczeniem Nr 14 projekt konstrukcyjny i wykonawczy - mgr inż. Jacek Zawadzki.
WPROWADZENIE Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie zamierzenia remontowego we wnętrzu Gmachu Fizyki Politechniki Warszawskiej polegającego na wzmocnieniu stropu nad pomieszczeniem nr 114 (numeracja wg załączonej inwentaryzacji), zlokalizowanego na pierwszym piętrze, które ma być adaptowane dla bieżących potrzeb naukowo - dydaktycznych Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej. Skala i znaczenie tego zamierzenia na tle problemów konserwatorskich i budowlanych całości Gmachu są niewielkie. W związku z tym wymóg formalny opracowania t.zw. programu prac konserwatorskich może przekraczać w tym przypadku problem, którego bezpośrednio dotyczy. Ale mimo to problem istnieje, a zamiar wzmocnienia stropu we wnętrzu 114 jest jedynie częścią działań o większej skali, które już były podejmowane i dalej będą musiały być podjęte dla spełnienia wymogu zapewnienia bezpieczeństwa użytkowania budynku. Problemem tym jest zastosowanie w czasie budowy Gmachu (1898 r.) stropów Matraya wczesnej wersji płytowych stropów żelbetowych o szczególnym charakterystycznym dla tego typu konstrukcji układzie zbrojenia po linii przekątnej pomieszczeń. Większość z zachowanych stropów tego typu w Gmachu Fizyki po ponad 100 latach użytkowania wymaga wymiany lub wzmocnień. Powodem tego jest korozja zbrojenia i degradacja wartości nośnych betonu, w którym jako kruszywo zastosowano oprócz żwiru - żużel. Aby zilustrować problem na załączonych rysunkach inwentaryzacyjnych wykonanych w bieżącym roku naniesiono oznaczenia, które informują, gdzie znajdują się: stropy Matraya M, stropy Matraya wzmocnione MW, stropy żelbetowe ZB, stropy Kleina K, stropy powojenne P. Na planie część wnętrz nie ma oznaczeń istniejącego rodzaju stropów. Dotyczy to hallu wejściowego i znajdującego się ponad nim audytorium, które były odbudowane i przybudowane po 1945 r., krużganków na piętrze, nad którymi nie stwierdzono oznak zmęczenia konstrukcji stropów. Krużganki na parterze są przekryte ceglanymi sklepieniami krzyżowymi i nie wymagają wzmocnień.
Jeśli mowa o programie konserwatorskim dotyczącym zagadnienia stropów to jako działanie docelowe należy przyjąć wymianę lub wzmocnienie wszystkich stropów Matraya w omawianym Gmachu. Działania te muszą każdorazowo uwzględniać sytuację zastaną. Wymiana stropu wyłącza z użytkowania pomieszczenia zarówno to nakryte stropem jak i znajdujące się bezpośrednio nad nim. Wzmacnianie poprzez dodawanie pod stropem nowego stropu, na ogół w formie gęsto rozstawionych belek stalowych i siatki stalowej a następnie osłanianie warstwą płyty GK jest mniej inwazyjne, ale pogrubia strop. W takich sytuacjach trzeba brać pod uwagę wysokość do stropu i sprawdzać z poziomem nadproży okien, aby uniknąć kolizji technicznej i optycznej. Ściany i stropy w pomieszczeniach dydaktycznych lub administracyjnych, otaczających wewnętrzny dziedziniec, są gładkie i nie mają profili dekoracyjnych, stąd ryzyko kolizji z tego rodzaju detalami nie występuje. Przy wykonywaniu prac renowacyjnych stropów należy zachować ostrożność aby odrestaurowanych dotychczas partii gmachu nie uszkodzić. Stąd może powstać zalecenie, aby elementy o większych rozmiarach i ciężarze prefabrykować w częściach i łączyć na miejscu. Zalecenie to dotyczy m.in. propozycji konstruktora wzmocnienia stropu w pomieszczeniu nr 114 (patrz załącznik). Program prac konserwatorskich dotyczących wzmocnień stropów w Gmachu Fizyki PW został zilustrowany publikacjami, które ukazują historię Gmachu (A. Wagner) i podstawowe prace renowacyjno konserwatorskie prowadzone w Gmachu od końca XX w. według moich projektów i przeze mnie nadzorowanego wykonawstwa. (Publikacja w nr 5/2002 Architektura/ murator). Ponadto w ciągu ostatniego roku odnowiono zewnętrzną stronę Gmachu. W niedalekiej przyszłości brana jest pod uwagę dobudowa pawilonu laboratoriów nowych technologii od strony północno wschodniej Gmachu jako odrębnego zadania konserwatorsko inwestycyjnego.