ZAWORY REGULACYJNE PRZELOTOWE KLATKOWE TYP Z 1B ZASTOSOWANIE Stosowane s¹ jako elementy wykonawcze w uk³adach automatyki i zdalnego sterowania do regulacji przep³ywu cieczy, pary i gazów. Szeroki zakres wykonañ materia³owych, wysokie parametry w zakresie ciœnieñ i temperatur pracy, liczne odmiany konstrukcyjne przystosowane do wymagañ procesu technologicznego sprawiaj¹, e zawory te powinny byæ stosowane na najbardziej wymagaj¹ce warunki w energetyce, petrochemii, ciep³ownictwie, przemyœle chemicznym, hutnictwie itp. Zawory te na rynkach krajów Europy Zachodniej mog¹ wystêpowaæ pod symbolem BR12. CHARAKTERYSTYKA ró norodne wykonania materia³owe czêœci odlewanych i wewnêtrznych zaworu, przystosowane do okreœlonych warunków pracy, wykonania konstrukcyjne ograniczaj¹ce poziom generowanego ha³asu, zwiêkszaj¹ce odpornoœæ na kawitacjê i flashing, umo liwiaj¹ce eliminacjê przep³ywu zd³awionego, szeroki zakres ciœnieñ nominalnych od PN10 do PN 4 oraz wspó³czynników przep³ywu i charakterystyk regulacji, ograniczenie emisji mediów agresywnych i toksycznych do œrodowiska w wyniku zastosowania d³awnic mieszkowych lub uszczelnieñ d³awnicowych odpowiadaj¹cych wymaganiom przepisów TA - LUFT, ³atwy demonta i monta elementów wewnêtrznych zaworu w celu dokonania przegl¹du i serwisu, du a trwa³oœæ i niezawodnoœæ dzia³ania w wyniku zastosowania wysokiej jakoœci materia³ów oraz technik ulepszania powierzchniowego (dogniatanie, stellitowanie, obróbka cieplna, pow³oki CrN), mo liwoœæ wspó³pracy z si³ownikami wielosprê ynowymi typ P1/R1 (z jarzmem odlewanym) i P/R (kolumnowe) o ca³kowitej odwracalnoœci dzia³ania i mo liwoœci zmian zakresu sprê yn - bez dodatkowych czêœci (przy zachowaniu iloœci sprê yn), mo liwoœæ wyposa enia si³owników w napêd rêczny boczny (P1/R1) lub górny (P/R), mo liwoœæ diagnostyki uk³adu "zawór - si³ownik" w wyniku zastosowania inteligentnych ustawników elektropneumatycznych, szeroka gama napêdów elektrycznych, mo liwoœæ wykonañ specjalnych: - do tlenu - do paliw ciek³ych i gazowych - do czynników o niskich temperaturach (ciek³y tlen, azot) - do gazów kwaœnych, zawieraj¹cych H 2 S - z p³aszczem grzewczym projektowanie i wytwarzanie wyrobu s¹ zgodne z wymaganiami systemu zarz¹dzania jakoœci¹ ISO 9001 oraz dyrektywy 97/23/EG i przepisów AD00 Merkblatt. Z - znak wyrobu zarejestrowany w Urzêdzie Patentowym RP Zawory regulacyjne typ Z1B 1
BUDOWA I DANE TECHNICZNE Korpus (1): jednogniazdowy, odlewany Wymiar nominalny: ; ; ; ; ; 1; 0; Oznaczenie ciœnienia nominalnego: PN10; 16; ; oraz PN; ; 110; 1; 2; 4 wg PN-ISO 7005-1:1996. PN63; ; ; ; 3; wg PN-H-74307:1985; PN-H-74306:1985. z nastêpuj¹cym podzia³em:...: PN10...110,...1: PN1;...: PN 4 Przy³¹cza: - ko³nierzowe: wg tabl. 1 - koñcówki do spawania doczo³owego typ BW; wg tabl. 12 i 13 - koñcówki do spawania kielichowego typ SW; wg tabl. 14 Ko³nierze stalowe PN; ; 110; 1; 2; 4 s¹ tak zaprojektowane, aby mo na je by³o montowaæ z ko³nierzami wg norm amerykañskich ANSI / ASME B16.5 i MSS SP44. W systemie amerykañskim ko³nierze s¹ oznaczone wartoœciami znamionowymi w Klasach, którym to wartoœciom znamionowym przypisano teraz oznaczenia ciœnienieñ nominalnych (PN) Równowa ne oznaczenia PN s¹ nastêpuj¹ce: Klasa 1: PN Klasa 300: PN Klasa 0: PN 110 Klasa 900: PN 1 Klasa 10: PN 2 Klasa 0: PN 4 Tablica 1. Przy³¹cza ko³nierzowe Rodzaj przy³¹cza Ciœnienie nominalne Przylga Rowek Wpust Rowek do pierœcienia Oznaczenie PN10; 16; ; ; 63; ; ; ; 3; B D F - PN; B1 D1 F1 J PN110; 1; 2; 4 B2 D1 F1 J ANSI 1; 300; 0; 900; 10; 0 *) - do PN; **) - tylko dla PN D³ugoœæ budowy: - zawory ko³nierzowe wg PN-EN 534-3-1; PN-M-75; ISA S75.16-1993; rys. 5; tabl. 9; 10 - zawory z koñcówkami do spawania; rys. 5; tabl. 11 - wg PN-EN 534-3-3: dla PN 10... i PN 110 - jak ko³nierzowe PN : dla PN i PN1 - jak ko³nierzowe PN : dla PN... i PN2 4 Materia³y: wg tabl. 2; Zale noœæ ciœnienia i temperatury roboczej od ciœnienia nominalnego i materia³u wg wykresu 1 i 2. D³awnica (2): - standardowa - wyd³u ona - mieszkowa Grzyb (3): - typ: t³oczkowy, prowadzony w tulei regulacyjnej, twardy - odmiany: nieodci¹ ony, odci¹ ony, - charakterystyka regulacji: sta³oprocentowa - P liniowa - L - regulacyjnoœæ: :1 Gniazdo (4): - pasowane i uszczelnione z korpusem, twarde. Trzpieñ (5): - dogniatany i polerowany na powierzchni uszczelniaj¹cej. Klatka reguluj¹ca (6A): Klatki d³awi¹ce (6B;C): RF - wielootworowy element realizuj¹cy za³o on¹ charakterystykê przep³ywu oraz mocuj¹cy gniazdo. - wielootworowa tuleja powoduj¹ca zmniejszenie spadku ciœnienia na klatce reguluj¹cej. W zale noœci od potrzeb oraz mo liwoœci konstrukcyjnych mog¹ wystêpowaæ zawory bez klatki d³awi¹cej, z jedn¹ lub dwoma klatkami. Uszczelki korpusu (7),gniazda (8) i klatki reguluj¹cej (9): spiralne grafit+1.4571 w ca³ym zakresie wykonañ. Uszczelnienie trzpienia (10): -pakiet uszczelniaj¹cy PTFE-V, dociskany sprê yn¹ œrubow¹ (17) -pierœcieniowe uszczelki formowane z plecionych sznurów uszczelniaj¹cych (PTFE+GRAFIT) -zestawy grafitowe (grafit rozprê ony i jedwabisty) lub uszczelki z plecionych sznurów grafitowych. -uszczelnienie TA-LUFT z pakietem uszczelniaj¹cym PTFE-V lub zestawem grafitowym, konstrukcja uszczelnieñ wg rys. 1 i 2, zakres stosowania wg tabl. 3 Szczelnoœæ zamkniêcia: -podstawowa: poni ej 0,01% Kv s (IV kl. wg PN-IEC 534-4) -podwy szona: 3. 10-3 D. p [cm 3 /min] (V kl. wg PN-IEC 534-4) gdzie D (mm) -œrednica gniazda wg tabl.5 p [MPa] -rzeczywisty spadek ciœnienia na zaworze zamkniêtym. Kierunek przep³ywu czynnika: pod grzyb. Wspó³czynniki przep³ywu: wg tabl. 4 GF FF RTJ 2 Zawory regulacyjne typ Z1B
Rysunek 1a. Zawór reguluj¹cy z grzybem nieodci¹ onym Rysunek 1b. Zawór reguluj¹cy z grzybem odci¹ onym Zawory regulacyjne typ Z1B 3
D³awnica standardowa uszczelnienie PTFE-V D³awnica wyd³u ona uszczelnienie GRAFIT D³awnica mieszkowa uszczelnienie PTFE+GRAFIT D³awnica wyd³u ona uszczelnienie TA-LUFT Tuleja reguluj¹ca z klatkami d³awi¹cymi I i II Tuleja reguluj¹ca z klatk¹ d³awi¹c¹ II Tuleja reguluj¹ca Grzyb nieodci¹ ony Korpus ko³nierzowy Grzyb odci¹ ony Rysunek 1c. Zawór reguluj¹cy Korpus z koñcówkami do spawania (typ BW) 4 Zawory regulacyjne typ Z1B
Tablica 2. Wykaz czêœci z materia³ami Poz. Nazwa części 1 Korpus 2 Dławnica 3a,b GP 2 GH ; (1.0619) WCB Materiały G17CrMo 910 ; (1.7379) WC9 GX5CrNiMo 19112 CF8M ; (1.48) D N S 355 J2G3 (1.0570) 13CrMo44 ; (1.7335) X6CrNiMoTi 17122 ; (1.4571) Grzyb tłoczkowy nieodciążony Grzyb tłoczkowy odciążony 4 Gniazdo 5 Trzpień 6A Klatka regulująca 6B Klatka dławiąca II 6C Klatka dławiąca I 7 Uszczelka korpusu 8 Uszczelka gniazda 9 Uszczelka klatki regulującej 10 Zestaw uszczelniający GP 2 GH ; (1.0619) WCB G17CrMo 910 ; (1.7379) G17CrMo 910 ; (1.7379) WC9 WC9 X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) + stellit + CrN X17CrNi 162 ; (1.57) + obróbka cieplna X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) + stellit X17CrNi 162; (1.57) + obróbka cieplna X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) + stellit + CrN X17CrNi 162 ; (1.57) + obróbka cieplna X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) X17CrNi 162; (1.57) + obróbka cieplna GRAFIT 98% + 1.4571(spiralna) PTFE + GRAFIT PTFE "V" (Pierścienie) GRAFIT 11 T uleja dociskowa X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 12 D ź wignia dociskowa S 355 J2G3 ; (1.0570) 13 Śruba korpusu PN10 8. 8 A4 70 P N63 4 42CrMo4 (1.72) 21CrMoV57 (1.7709) X6NiCrTiMoVB 152 (1.49) 14 Nakrętka korpusu PN10 8. 8 A4 70 P N63 4 42CrMo4 (1.72) 21CrMoV57 (1.7709) X6NiCrTiMoVB 152 (1.49) 15 Śruba dlawnicy 8. 8 A4 70 16 Nakrętka dławnicy 8. 8 A4 70 17 K ołek z karbami X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 18 S prężyna 12R10 (SANDVIK) 19 T uleja dystansowa X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) Tulejka prowadząca X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) + stellit + CrN X17CrNi 162 ; (1.57) + obróbka cieplna 21 N akrętka grzyba X6CrNiMoTi 17122; (1.4571) 22 Pierścień uszczelniający grzyba Grafit rozprężony Normy materialowe Materiał Numer normy GP 2 GH ; (1.0619) PNEN 102132 WCB ASTM A 216 G17CrMo 910 ; (1.7379) PNEN 102132 WC9 ASTM A 217 GX5CrNiMo 19112 ; (1.48) PNEN 102134 CF8M ASTM A 351 S 355 J2G3 ; (1.0570) PNEN 13CrMo44; (1.7335) PNEN 28 X6CrNiMoTi 17122 ; (1.4571) PNEN 88 X17CrNi 162 ; (1.57) PNEN 88 C45 (1.03) PNEN 831 X30Cr13 (1.28) PNEN 88 8.8 EN 8981 A470 EN ISO 362 42CrMo4 (1.72) EN 10269 21CrMoV57 (1.7709) EN 10269 X6NiCrTiMoVB 152 (1.49) EN 10269 UWAGA: W ramach technologii utwardzania elementów wewnêtrznych zaworu stosuje siê: a) stellitowanie - napawanie powierzchniowe stellitem: ~ HRC b) pokrycie CrN - wprowadzenie azotku chromu do warstwy zewnêtrznej czêœci na g³êbokoœæ ok. 0,1mm; ~9HV c) obróbka cieplna: grzyb (~45HRC), gniazdo (~35HRC), trzpieñ (~35HRC), klatki (~32HRC), tuleja prowadz¹ca (~45HRC) Zawory regulacyjne typ Z1B 5
Wykres 1 Wykres 2 Staliwa wêglowe, stopowe i kwasoodporne Materia³ GP 2 GH (1.0619) / A216 WCB G17CrMo 9-10 (1.7379) / A217 WC9 GX5CrNiMo 19-11-2 (1.48) / A351 CF8M Nr krzywej 1 2 3 Zakres temperatur [ o C] -29...427 1) - 29...537 1) - 198 537 2) - 29...593 2) - 198 6 1) - zakres temperatury dla zaworów ko³nierzowych. 2) - zakres temperatury dla zaworów z koñcówkami do spawania. Wykresy 1...2 opracowano na podstawie ASME/ANSI B16.34-1988. 6 Zawory regulacyjne typ Z1B
WYKONANIA Zawory Z1B zalecane s¹ do zastosowañ na najtrudniejsze warunki pracy, gdzie wystêpuj¹ zagro enia zwi¹zane z nadmiernym ha³asem, kawitacj¹, flashingiem lub przep³ywem zd³awionym. Dobór wykonañ konstrukcyjnych i materia³owych zaworu zale y od warunków pracy. Wybór rozwi¹zania konstrukcyjnego zaworu oparty jest o obliczenia komputerowe wspó³czynnika przep³ywu, poziomu ha³asu, stanu medium, a skutecznoœæ tych dzia³añ zale y od dok³adnoœci danych dostarczonych przez klienta. Zastosowanie wielootworowego elementu reguluj¹cego pozwala na obni enie poziomu ha³asu o ok. 10 dba w stosunku do rozwi¹zañ z grzybem profilowym. Dodatkowe zmniejszenie ha³asu (ok. 5dBA) uzyskuje siê przez zastosowanie klatki d³awi¹cej, która powoduje zmniejszenie spadku ciœnienia na klatce reguluj¹cej. Wykonanie to zalecane jest równie w przypadku wystêpowania przep³ywu zd³awionego, kawitacji i flashingu. Konstrukcje wielootworowe charakteryzuj¹ siê wiêkszym wspó³czynnikiem odzysku ciœnienia F L, co pozwala na uzyskanie wiêkszego przep³ywu przy takich samych wartoœciach Kv S i p w stosunku do wykonania tradycyjnego. Wa n¹ dla klienta zalet¹ zaworów Z1B jest mo liwoœæ uzyskania maksymalnej wartoœci wspó³czynnika przep³ywu dla wszystkich wymiarów nominalnych i charakterystyk regulacji oraz obni enie kosztów napêdu w wyniku zastosowania grzybów odci¹- onych.dla mediów œciœliwych w wielu przypadkach korzystne jest stosowanie przy³¹czy redukcyjnych na wylocie (dyfuzorów). W uzasadnionych przypadkach (ha³as, przep³yw zd³awiony) dyfuzory mog¹ byæ wyposa one w dodatkowe wielootworowe struktury d³awi¹ce w postaci p³yt mocowanych miêdzy ko³nierzami lub wspawanych do wnêtrza reduktora.na yczenie klienta jak równie w przypadku, gdy uzasadniaj¹ to warunki przep³ywu, proponowane s¹ wykonania specjalne w zakresie materia³ów, wspó³czynników przep³ywu, charakterystyk regulacji, szczelnoœci zamkniêcia itp. Tablica 3: Rodzaje uszczelnieñ i zakresy ich stosowania. Rodzaj uszczelnienia PN Temperatura o C Rodzaj dławnicy Standardowa Wydłużona PTFEV 198...46 PTFE + Grafit do 110 )* 46...+0 +0...+300 P TFEV / TALUFT G rafit do 4 )* +300...+537,(+6)** +0...+300 Grafit / TALUFT do +300...+ )* PN - dla d³awnicy mieszkowej )** - dla zaworów z koñcówkmi do spawania Mieszkowa...+0 +0...+ Uszczelnienie (PTFE-V) Uszczelnienie (PTFE+GRAFIT) Uszczelnienie (GRAFIT) Pakiet uszczelniaj¹cy TA-LUFT Pakiet uszczelniaj¹cy TA-LUFT PTFE-V z zestawem grafitowym Rysunek 2. Uszczelnienia d³awnic Zawory regulacyjne typ Z1B 7
Tablica 4: Wspó³czynniki przep³ywu Kv s Kvs Skok Œrednica gniazda A F D I V kl. V kl. Wymiar nominalny L P [ mm] [ mm] [ cm 2 ] [ kn] 1 0 10,64 3, 3 3 2, 1 K1** ) 16, 5, 0 0, 4 2, 6 K1 31,72 7, 9 0, 5 3, 3 K1 K1 41, 13, 4 0, 7 4, 6 K1 63 38, 8, 3 0, 8 5, 2 K1 94 66, 7 34, 9 1, 1 7, 2 K0 K1 1 K1 88, 9 62, 1 1, 4 9, 1 K1 0 K1 63 107,92 91, 5 1, 7 11 K1 3 126,95 126, 6 2, 0 13 K1 0 158,72 197, 9 2, 5 16 K1 K1 3,2 324, 3 3, 2 21 0 - K1 F L Wspó³czynniki obliczeniowe = 0,95 ; X =0,78; Fd=0,1; xfz=0,7 5 T UWAGA 1. - brak wykonañ dla PN 4 2. **) - dla PN10 - K0 3. K - maksymalna iloœæ klatek d³awi¹cych w zaworze: K0 - bez klatek d³awi¹cych, K1 - jedna klatka d³awi¹ca, - dwie klatki d³awi¹ce. DOPUSZCZALNE SPADKI CIŒNIENIA p. Spadki ciœnienia p [MPa] dotycz¹ zaworu zamkniêtego i wyliczone s¹ ze wzglêdu na mo liwoœci napêdu zaworu. Rzeczywiste spadki ciœnienia nie powinny przekraczaæ 70% wartoœci dopuszczalnego ciœnienia roboczego dla danego ciœnienia nominalnego, wykonania materia³owego i temperatury roboczej wg wykresów 1 i 2. p = 10 (Fs - F D ) A gdzie p [MPa] - obliczeniowy spadek ciœnienia Fs [kn] - si³a dyspozycyjna si³ownika (tabl. 5) F D [kn] - si³a docisku grzyba do gniazda (tabl. 4) A [cm 2 ] - wspó³czynnik powierzchni gniazda o œrednicy D [mm]; A = πd 2 8 Zawory regulacyjne typ Z1B
Tablica 5: Si³a dyspozycyjna Fs [kn] si³owników pneumatycznych Si³ownik prosty P ; P1 Si³ownik odwrotny R ; R1 Wielkoœæ C iœnienie zasilania [kpa] Zakres sprê yn [kpa] si³ownika - ; - - - 2-2 1-3 - 0 1, 0 3, 8 7, 5 0, 5 1, 0 1, 5 2, 0 3, 0-1, 6 6, 0 12, 0 0, 8 1, 6 2, 4 3, 2 4, 8-2, 5 9, 5 18, 9 1, 3 2, 5 3, 8 5, 0 7, 6 11, 3 0 4, 0 15, 0 30, 0 2, 0 4, 0 6, 0 8, 0 12, 0 18, 0 10 6, 0 22, 5 45, 0 3, 0 6, 0 9, 0 12, 0 18, 0 27, 0 12, 0 45, 0 90, 0 6, 0 12, 0 18, 0 24, 0 36, 0 54, 0 UWAGA: 1. Dla si³owników prostych P;P1 przyjêto zakres sprê yn: - kpa. 2. Dla si³owników elektrycznych i innych, wartoœæ p mo na obliczyæ wg powy szego wzoru i danych z tabl. 4 i 5, przyjmuj¹c za si³ê dyspozycyjn¹ Fs wartoœæ udÿwigu nominalnego wg karty katalogowej danego si³ownika. Tablica 6: Spadki ciœnienia p [MPa] dla zaworów z si³ownikami pneumatycznymi, dla IV i V klasy szczelnoœci zamkniêcia. Średnica gniazda [mm] Wymiar nominalny zaworu,64 ;;, ; 31,72 ;; Skok [mm] Wielkość siłownika 41, ;; 38 Wzrost ciśnienia sterującego zawór zamyka Zakres sprężyn...kpa Ciśnienie zasilania [kpa] Wzrost ciśnienia sterującego zawór otwiera p [MPa] Zakres sprężyn p [MPa] I V kl. V kl. [kpa] I V kl. V kl. 2,0 10,0 21,0 3,7 16,6 28,0 1,2 6,7 14,2 2,4 11,2 23,2 7,0 14,5 2,5 11,3 23,2 1,3 6,3 13,0 4,8 15,9 11,5 28,0 2,3 9,8 6,8 18,8 3,4 11,0 7,8 19,7 3,5 10,2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 1 3 2 2 1 3 2,0 3,4 4,9 7,8 3,7 6,0 8,4 13,1 0,2 1,2 2,2 3,2 5,2 2,4 4,0 5,6 8,8 2,4 3,4 5,4 1,0 2,5 4,1 5,7 9,0 13,7 1,3 2,2 3,1 4,9 7,5 2,6 0,9 3,2 7,9 1,2 4,4 1,9 0,6 2,1 5,4 10,1 2,1 4,8 Zawory regulacyjne typ Z1B 9
10 Zawory regulacyjne typ Z1B cd. Tablicy 6 Średnica gniazda [mm] Wymiar nominalny zaworu Skok [mm] Wielkość siłownika zamyka zawór sterującego ciśnienia Wzrost...kPa sprężyn Zakres otwiera zawór sterującego ciśnienia Wzrost Ciśnienie [kpa] zasilania ] [MPa p n spręży Zakres [kpa] ] [MPa p kl. V I. kl V. kl V I. kl V 5 0 0;;15 8 8 3 0,9 4,3 9,0 2,1 6,9 2 2 3 1 0, 0,9 1,5 2,1 3,4 5,3 1,2 3,0 0 1,6 7,1 14,6 4,9 12,4 2 2 3 1 0,6 1,6 2,6 3,6 5,6 8,6 3,4 6,4 66,7 ;; 1 38 2,4 5,0 0,6 3,3 2 2 3 1 1,1 1,8 2,9 1,1 ;; 1;0 0 4,0 8,3 2,2 6,5 2 2 3 1 2,0 3,1 4,8 0,2 3,0 10 6,1 12,5 4,4 1 2 2 3 1 2,3 3,1 4,8 7,4 3,0 5,6 88,9 ;1; 0; 0 2,2 4,6 1,0 3,4 2 2 3 1 0,1 0,7 1,1 1,7 2,7 10 0,7 3,4 7,0 2,1 5,8 2 2 3 1 0,7 1,2 1,7 2,7 4,1 2,9 07,92 1 0 ;0; 1 3 6 0 3,0 2,0 2 2 3 1 0,7 1,1 1,8 0,1 10 2,3 4,7 1,3 3,7 2 2 3 1 0,1 1,1 1,8 2,8 0,1 1,7 1,1 4,8 9,6 0,1 3,7 8,6 2 2 3 1 1,1 1,8 2,4 3,7 5,7 0,1 2,7 4,7
cd. Tablicy 6 Średnica gniazda [mm] Wymiar nominalny zaworu Skok [mm] 126,95 1;0; 158,72 0; 3,2 Wielkość siłownika 10 10 10 Wzrost ciśnienia sterującego zawór zamyka Zakres sprężyn...kpa Ciśnienie zasilania [kpa] Wzrost ciśnienia sterującego zawór otwiera p [MPa] Zakres sprężyn p [MPa] I V kl. V kl. [kpa] I V kl. V kl. 1,6 3,4 3,4 7,0 0,2 1,0 2,1 2,1 4,4 0,6 1,3 1,3 2,7 2,5 2,5 6,1 3,7 0,7 0,7 2,1 2 2 1 3 2 2 1 3 2 2 1 3 2 2 1 3 2 2 1 3 2 2 1 3 0,6 1,3 2,0 1,3 1,7 2,7 4,1 0,2 1,2 0,2 1,0 1,7 2,6 0,2 5 0,7 5 0,6 1,0 1,6 1,1 0,9 1,8 3,3 0,1 0,6 0,1 1,0 1,9 0,2 1,0 UWAGA: 1. W zaworach o dzia³aniu wzrost ciœnienia steruj¹cego - zawór otwiera si³ownik z zakresem sprê yn -kpa mo e byæ zast¹piony si³ownikiem z zakresem -0kPa, przy tych samych spadkach ciœnieñ. 2. Dla si³owników o dzia³aniu odwrotnym (typ R lub R1) ciœnienie zasilania powinno byæ wiêksze o minimum kpa od górnego zakresu sprê yn. Zawory regulacyjne typ Z1B 11
OGRANICZENIE HA ASU: W przypadku, gdy poziom generowanego podczas pracy zaworu ha³asu spowodowanego kawitacj¹ lub zjawiskami aerodynamicznymi przekroczy akceptowan¹ przez klienta wartoœæ, nale y obni yæ j¹ stosuj¹c nastêpuj¹ce rozwi¹zania: - wewnêtrzne klatki d³awi¹ce (rys.1a i b) - p³yty wyciszaj¹ce na wylocie zaworu lub/i wewn¹trz z³¹cza redukcyjnego (rys. 3,4 oraz tabl. 7) - z³¹cza redukcyjne (dyfuzory) - (rys.4) 1 - Zawór 2 ; 3 - P³yty (zestawy) wyciszaj¹ce 4 - Z³¹cze redukcyjne Rysunek 3. P³yta wyciszaj¹ca Rysunek 4. Sposób instalacji p³yt lub zestawów wyciszaj¹cych. Tablica 7: Wymiary i wspó³czynniki przep³ywu p³yt wyciszaj¹cych. 1 0 300 3 Kv s 10 94 3 0 0 0 10 9 22, 5 36 84 144 288 4 7 900 13 8 32 75 128 6 6 0 0 7 17, 5 28 66 112 224 3 5 700 10 1 15 L [mm] 5 6 0 D p [ mm] 68 88 102 138 162 218 285 345 410 465 Zestawy wyciszaj¹ce wielop³ytowe konstruowane s¹ pod indywidualne wymagania procesu technologicznego. WYMIARY GABARYTOWE I MASY 1 Zawór z koñcówkami do spawania typ SW (15 ) Zawór z przy³¹czem ko³nierzowym Wymiar E - dla po³o enia grzyba - zawór zamkniêty Zawór z koñcówkami do spawania typ BW Rysunek 5. Wymiary przy³¹czeniowe zaworu 12 Zawory regulacyjne typ Z1B
Tablica 8a: Wymiary przy³¹czeniowe zaworów reguluj¹cych PN 10... 63...110 1; ; ; 1; ; ; 1; ; ; 3 10... 63...110 3 10... 63...110 3 2 4 2 4 2 4 B max 63 70 75 90 78 85 93 98 110 83 98 108 105 118 DS 135 149 193 145 172 214 155 175 237 C DW 306 3 364 306 348 385 326 345 2 DM 4 4 270 Masa [kg] 8 8, 5 9, 5 15, 5 17, 5 19 22 23 22 28 31 33 34 1 PN 10... 63...110 1; ; ; 1; ; ; 1; 3 10... 63...110 3 10 63... 2 4 2 4 B max 105 115 133 138 153 128 138 145 155 168 185 178 190 DS 6 233 7 217 2 329 287 365 C DW 375 2 447 7 442 498 426 483 DM 5 5 470 Masa [kg] 43 44 51 52 65 72 75 86 89 95 132 147 156 0 PN 10... 63...110 10... 10... (kv0) 63...110 B max 190 215 5 DS 439 458 C DW 539 558 DM 5 5 6 Masa [kg] 195 2 3 330 3 UWAGA: Masa zaworu z d³awnic¹ standardow¹ bez si³ownika. Tablica 8b: Wymiary przy³¹czeniowe zaworów reguluj¹cych ; ; 1 0 0; Kvs 10 63; 94 1; 63; 94 1; 0; 3 94 1; 0; 3 0 Skok 38 38 38 38 63 38 63 d 1 M12x1, M16x1, 5 Mx1, 5 M16x1, 5 Mx1, 5 M24x1, 5 d 1 ) A 2 7,15 / 2 1/4"16UN2 5 84,15 / 3 5/16"18NS2A 95, / 3 3/4"12UN2A d 3 12 16 24 Siłownik 0 10 0 10 0 10 0 10 0 10 10 0 10 0 10 10 ; 0 UWAGA: 1) Dla zaworów i z uszczelnieniem TA-LUFT wymiar d 2 = 84,15 Zawory regulacyjne typ Z1B 13
Tablica 9: D³ugoœci budowy zaworów reguluj¹cych z przy³¹czem ko³nierzowym. Wymiar A [mm] PN ; DIN ; ISO PN; ISO 10; 16; ; 63 3 110 1 2 4 230 230 2 300 184 197 210 248 273 308 0 2 2 300 3 222 235 1 270 311 359 230 300 300 3 4 267 286 311 3 310 3 3 4 0 298 317 336 387 4 498 3 430 430 5 5 353 368 394 464 530 575 1 4 5 5 451 473 8 556 0 0 6 543 568 610 730 775 673 708 752 UWAGA: Ujête w tablicy 9 wymiary d³ugoœci budowy A dla PN (ANSI 1); PN (ANSI 300); PN110 (ANSI 0); PN1 (ANSI 900): PN2 (ANSI 10); PN4 (ANSI 0) dotycz¹ korpusów z przylg¹ B1(RF) lub B2 (RF). Dla pozosta³ych wykonañ d³ugoœci budowy A 1 mo na obliczyæ na podstawie zale noœci okreœlonych w tabl. 10 Tablica 10: Algorytmy do obliczania d³ugoœci zabudowy zaworów reguluj¹cych z przy³¹czem ko³nierzowym: - z rowkiem - z wpustem - z rowkiem do pierœcienia Rodzaj korpusu i oznaczenie PN / ANSI Z rowkiem D1 / GF Z wpustem F1 / FF Z rowkiem do pierścienia J / RTJ Ciśnienie PN ; ANSI PN ; ANSI 300 PN110 ; ANSI 0 PN1 ; ANSI 900 PN2 ; ANSI 10 PN4 ; ANSI 0 PN ; ANSI 300 A 1 15 A 1 = A + 5 x 2 A 1 = A 1,5 x 2 15 A 1 = A + 5,5 x 2 PN ; ANSI 1 15 A 1 = A +6,5 x 2 PN ; ANSI 300 A 1 = A + 8 x 2 PN110 ; ANSI 0 PN1 ; ANSI 900 PN2 ; ANSI 10 15 PN4 ; ANSI 0 15 PN110 ; ANSI 0 PN1 ; ANSI 900 PN2 ; ANSI 10 PN1 ; ANSI 900 1 PN4 ; ANSI 0 A 1 = A A 1 = A + 1,5 x 2 A 1 = A + 3 x 2 A 1 = A + 4,5 x 2 Tablica 11: D³ugoœci budowy zaworów reguluj¹cych z koñcówkami do spawania. Wymiar A [mm] Oznaczenie ciśnienia nom. PN 10...110 PN 1 PN...4 210 230 300 1 2 3 286 300 337 3 0 394 430 5 1 8 5 0 610 752 14 Zawory regulacyjne typ Z1B
Tablica 12: Koñcówki do spawania doczo³owego typ BW PN 10...110. Rura Oznaczenie ciśnienia nomiinalnego Końcówka D z (mm) t (mm) PN PN 63 PN D 1 ( mm) Norma 33, 7 x x x, 8 2 2,6 48, 3 x x x 42, 8, 3 3, 2 x x x 53, 6 88, 9 4, 0 x x x, 6 114, 3 5, 0 x x x 104 1 168, 3 0 219, 1 273 5,6 x x 156, 8 7,1 x 153, 8 x x 4, 6 10,0 x 198, 8 8,0 x 6, 7 8,8 x 5 12,5 x 247, 7 DIN 3239 Rura Oznaczenie ciśnienia nominalnego Końcówka S chedule D z (mm) t (mm) PN PN PN110 D 1 ( mm) Norma 33,7 3,37 x x x 26, 7 48, 3 3,68 x x x, 7, 3 3,91 x x x 52, 2 88, 9 5,48 x x x 77, 7 114, 3 6,02 x x x 102 1 168, 3 7, 1 x x x 153, 8 30 7,03 x x 4, 7 ANSI B16 0 219,1 8,18 x 2, 5 10, 3 x 198 30 7,79 x x 7 273 9,27 x 4 12, 7 x 247, 2 Zawory regulacyjne typ Z1B 15
Tablica 13: Koñcówki do spawania doczo³owego typ BW PN1...4 Rura Oznaczenie ciśnienia nomiinalnego Końcówka D z (mm) t (mm) PN PN PN3 PN D 1 ( mm) Norma 33,7 3,2 x 27, 0 3,6 x 26, 2 5,0 x 23, 5 42,4 7, 1 x 19, 5 48,3 3,8 x, 5 5,0 x 38, 0 6,3 x 35, 5,3 11, 0 x 38, 0,3 76,1 4,0 x 52, 0 8,0 x 44, 0 8,8 x 58, 3 14,2 x 47, 5 88,9 6, 3 x 76 114,3 11,0 x 92 14,2 x 85, 7 17,5 x 79 114,3 8, 0 x 98 139,7 12,5 x 114, 5 16,0 x 107, 5,0 x 99, 5 DIN 3239 1 168, 3 12, 5 x 143 Rura Oznaczenie ciśnienia nominalnego Końcówka S chedule D z (mm) t (mm) PN1 PN PN4 D 1 ( mm) Norma 1 33,7 6,35 x x, 7 gdzie: D Z [mm] - œrednica zewnêtrzna rury, t [mm] - gruboœæ œcianki rury. 4,54 x x 24, 4 XXS 9, 1 x 15, 2 5,08 x 38, 0 48,3 7,13 x x 33, 7 XXS 10,16 x 27, 7 5,53 x 49, 0,3 8,73 x 42, 5 XXS 11,07 x 38, 0 7,62 x 73, 4 88,9 11,12 x x 66, 5 XXS 15,24 x 58, 2 8,55 x 97, 0 11,12 x 91, 7 114,3 13,48 x 87, 0 XXS 17,11 x 79, 8 10,9 x 146, 2 168,3 14,27 x 139, 5 ANSI B16 16 Zawory regulacyjne typ Z1B
Tablica 14: Koñcówki do spawania kielichowego typ SW. D 2 K 34 13 48, 7 61 16 NAPÊD ZAWORU: Pneumatyczny: - si³ownik membranowy wielosprê ynowy wg tabl.15 typu: P1/R1 - z jarzmem odlewanym, bez napêdu rêcznego P1B/R1B - z jarzmem odlewanym, z napêdem rêcznym bocznym P/R - kolumnowe, bez napêdu rêcznego PN/RN - kolumnowe, z napêdem rêcznym górnym UWAGA: P - dzia³anie proste; wzrost ciœnienia steruj¹cego zamyka zawór R - dzia³anie odwrotne; wzrost ciœnienia steruj¹cego otwiera zawór Tablica 15: Rodzaje si³owników pneumatycznych. Typ Wielkoœæ Powierzchnia czynna membrany [cm 2 Iloœæ obr. ko³a napêdu ] Skok [mm] na wykonanie skoku P/R ; PN/RN 5 P1/R1 ; P/R ; ; 38 5 ; 9 P1B/R1B ; PN/RN 0 0 38 ; ; 63 8 ; 10 ; 13 10 10 P1/R1 ; P1B/R1B 38 ; ; 63 ; ; 8 ; 10 ; 13 ; 16 2 x 10 Tablica 16: Wymiary i masy si³owników pneumatycznych P/R i PN/RN - rys. 6 Wielkoœæ si³ownika 0 5 5 0 7 D 1 D 2 H 1 H 2 Masa (kg) mm P/ R PN/RN 24 377 474 10 14, 5 2 30 387 484 16, 5 37 305 477 574 30 37 47 4 638 815 74 Rysunek 6. Si³owniki typ P/R, PN/RN Zawory regulacyjne typ Z1B 17
Tablica 17: Wymiary i masy si³owników pneumatycznych P1/R1 i P1B/R1B - rys. 7 Wielkoœæ si³ownika B D 1 D 2 H Masa (kg) mm P1/R1 P1B/R1B 5 305 2 453 28 2 375 305 548 0 3 4 773 85 105 10 4 833 1 410 5 1138 2 5 P1/R1, P1B/R1B -...10 Rysunek 7. Si³owniki typ P1/R1, P1B/R1B P1/R1- Przy³¹cza powietrza steruj¹cego: 1/4 NPT ; Rc 1/2 - œrednice rurek: 6x1 ; 8x1 ; 12x1 - zakresy sprê yn:...kpa ;...kpa ;...kpa - 3 sprê yny...0kpa ;...2kPa ;...2kPa - 6 sprê yn 1...3kPa - 12 sprê yn (nie dotyczy i ) Dla si³ownika P1/R1- (Tandem) - dla ka dego zakresu podwójna iloœæ sprê yn w stosunku do iloœci podanych powy ej. - maksymalne ciœnienie zasilania: 4kPa - wyposa enie (na ¹danie): napêd rêczny boczny (P1/R1) lub górny (P/R), ustawnik pozycyjny pneumatyczny, ustawnik pozycyjny elektropneumatyczny, ustawnik elektropneumatyczny inteligentny, reduktor ciœnienia z filtrem, trójdrogowy zawór elektromagnetyczny, blok odcinaj¹cy, nadajnik po³o enia, wy³¹czniki krañcowe. Elektryczny: - si³owniki elektryczne; elektrohydrauliczne produkcji krajowej; zagranicznej (szczegó³owe informacje i dane techniczne - wg kart katalogowych producentów si³owników). Rêczny: - napêd rêczny typ rys.8, tabl.18. 18 Zawory regulacyjne typ Z1B
Tablica 18: Rodzaje, wymiary i masy napêdów rêcznych typ. T yp Skok [mm] d 1 d 2 H D 57M12 M12x1, 3857M12 57,15 3857M16 8 3884M16 84,15 3895M16 95, M16x1,5 57M16 57,15 84M16 84,15 95M16 95, 6384M 84,15 63 6395M 95, Mx1,5 84M 84,15 95M 95, 95M24 M24x1, 5 Sposób oznaczania: Przyk³ad: -38-57-M12 - Napêd rêczny typ ; skok - 38mm; d 2 =57,15mm; d 1 =M12x1, Ilość obr. / skok Masa [kg] 228 8 7, 5 265 3 298 15 10 385 457 533 610 19 24 16 16 WYKONANIA SPECJALNE: Rysunek 8. Napêd rêczny typ. - zawory do tlenu: Odpowiedni dobór materia³ów, czyszczenie mechaniczne i chemiczne, badania i monta zapewniaj¹ przygotowanie zaworu do pracy przy przep³ywie tlenu. - zawory do gazów ciek³ych i gazowych: Napêdzane si³ownkami pneumatycznymi wyposa onymi w uk³ady szybkiego zamykania - czas przesterowania (zamkniêcie) zaworu poni ej 1 sek. - zawory do czynników o niskich temperaturach: Zastosowanie odpowiednich materia³ów oraz specjalnej konstrukcji d³awnicy, która skutecznie izoluje napêd zaworu od wp³ywu niskich temperatur. Stosowane g³ównie do ciek³ego tlenu i azotu. - zawory do gazów kwaœnych: Czêœci zaworu mog¹ byæ wykonywane z materia³ów i w warunkach gwarantuj¹cych pracê zaworu przy przep³ywie gazów z zawartoœci¹ H 2 S zgodnie z wymaganiami normy NACE MR-0175. - zawory z p³aszczem grzewczym: Konstrukcja i parametry techniczne - wg indywidualnych uzgodnieñ z klientem. Zawory regulacyjne typ Z1B 19
PODZIA I OZNACZANIE: Zespó³ napêdu Typ i dzia³anie: - pneumatyczny o dzia³aniu prostym: P ; P1 - pneumatyczny o dzia³aniu odwrotnym: R ; R1 - elektryczny: E - rêczny Odmiana: - si³ownik bez napêdu rêcznego: S - si³ownik pneumatyczny z napêdem rêcznym: bocznym B - si³ownik elektr. lub pneumat. z napêdem rêcznym: górnym N Z1B Zespó³ zaworu Typ: Z1B Rodzaj d³awnicy: - standardowa: 1 - wyd³u ona: 2 - mieszkowa: 3 Rodzaj klatki: - bez klatek d³awi¹cych: 4 - z klatkami d³awi¹cymi: 5 Rodzaj grzyba: - grzyb t³oczkowy nieodci¹ ony: 8 - grzyb t³oczkowy odci¹ ony: 9 Charakterystyka: - sta³oprocentowa: P - liniowa: L PRZYK AD OZNACZANIA: Zawór reguluj¹cy typ Z1B z si³ownikiem pneumatycznym o dzia³aniu odwrotnym z napêdem rêcznym, d³awnic¹ wyd³u on¹, bez klatek d³awi¹cych, z grzybem t³oczkowym nieodci¹ onym sta³oprocentowym: RN-Z1B-248P. Mo liwe jest wyposa anie zaworu w klatki d³awi¹ce:1,2 lub bez klatek w zale noœci od mo liwoœci konstrukcyjnych i Kvs oraz potrzeb wynikaj¹cych z obliczeñ zaworu. Oznaczenie to umieszczone jest na tabliczce znamionowej zaworu. Ponadto podane jest: - wymiar nominalny zaworu [], - oznaczenie ciœnienia nominalnego zaworu [PN], - max. temperatura pracy [TS], - max. ciœnienie pracy [PS] - ciœnienie próby [PT] - wspó³czynnik przep³ywu [Kvs], - skok grzyba [H], - grupa p³ynów [1], - nr seryjny i rok produkcji. ZAMAWIANIE W przypadku zaworów z klatkami d³awi¹cymi nale y podaæ wspó³czynniki przep³ywu klatek lub informacje potrzebne do ich obliczenia wg kwestionariusza danych technicznych. Pomocy w doborze zaworów udzielaj¹: Dzia³ Marketingu i Sprzeda y oraz Zespó³ Konstrukcji Wyrobów. Producent i dystrybutor ZAK ADY AUTOMATYKI POLNA SA ul. Obozowa 23 ; 37-700 Przemyœl Tel. (16) 678-66-01; Fax (16) 678-65-24, 678-37-10 www.polna.com.pl; e-mail: sales@polna.com.pl Wydanie: Z1B/TK/11/03 wa ne do nastêpnego wydania