Zapewnianie i ocena jakości kształcenia

Wydział Mechaniczno-Energetyczny Zapewnianie i ocena jakości kształcenia Dr inż. Maria Mazur, pełnomocnik Dziekana ds. zapewniania jakości kształcenia Rada Wydziału 4 czerwiec 2014

1 Wprowadzenie rok akadem. 2012/2013 - nowy cykl kształcenia zgodny z KRK semestr zimowy - studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne, studia II stopnia niestacjonarne semestr letni studia II stopnia stacjonarne Zapewnianie jakości kształcenia: efekty kształcenia zatwierdzone przez Senat PWr marzec 2012 programy kształcenia zatwierdzone przez RW (programy i plany studiów oraz karty przedmiotów) wrzesień 2012 zasady zaliczania praktyk zawodowych wrzesień 2012 regulamin realizacji pracy dyplomowej wrzesień 2011 zespół ds. opiniowania tematów prac dyplomowych wrzesień 2012 Ocena jakości kształcenia: ankietyzacja zajęć dydaktycznych zgodnie z PO 14/2003 hospitacja zajęć dydaktycznych zgodnie z PO 15/2003 Rada Społeczna (od 2003 r., Karta Rady Społecznej) ankietyzacja absolwentów Biuro Karier (Raport 2013)

2 Kalendarium działań organizacyjnych podjętych w zakresie wprowadzenia WSZJK wrzesień 2012 powołanie pełnomocnika dziekana ds. zapewniania jakości kształcenia październik 2012 - powołanie Wydziałowej Komisji ds. Oceny i Zapewniania Jakości Kształcenia październik 2012 powołanie zespołu komisji programowych dla kierunków studiów i specjalności (sukcesywnie aktualizowany skład personalny ostatnie zmiany styczeń 2014) luty 2013 - wprowadzenie wydziałowego systemu zapewniania jakości kształcenia ZW 88/2012 z 10 października

3 Wydziałowy System Zapewniania Jakości Kształcenia WSZJK funkcjonuje w oparciu o: uchwały Senatu Politechniki Wrocławskiej, Zarządzenia Wewnętrzne Rektora, wytyczne i zalecenia powołanej przez Rektora Rady ds. Jakości Kształcenia, uchwały Rady Wydziału, Zarządzenia Dziekana, wytyczne i zalecenia Wydziałowej Komisji ds. Oceny i Zapewniania Jakości Kształcenia Działaniem systemu objęci są: nauczyciele akademiccy, studenci wszystkich poziomów i form studiów, doktoranci, słuchacze studiów podyplomowych oraz pracownicy administracyjni i techniczni Wydziału związani z procesem kształcenia studentów (tzw. interesariusze wewnętrzni). Ich opinie, propozycje i sugestie mają istotny wpływ na kształtowanie systemu, tak by spełniał on swoją funkcję w sposób najbardziej przyjazny dla środowiska, którego dotyczy. Funkcjonowanie WSZJK ma charakter ciągły i systematyczny. W jego wdrażaniu wykorzystuje się dotychczasowe doświadczenia i dobre praktyki oraz wprowadza nowe inicjatywy, mające na celu ustawiczne doskonalenie jakości kształcenia.

4 Działania w zakresie zapewniania jakości kształcenia (2012/2013 2013/2014) cz.1 Programy kształcenia luty 2013 - aktualizacja dokumentacji kształcenia dla studiów dwustopniowych (tzw. Informatory ECTS) dla rekrutacji 2011/2012 i wcześniejszych luty 2013-marzec 2013 - analiza efektów kształcenia pod kątem ich zgodności ze skorygowanymi planami studiów dla rekrutacji 2012/2013 i późniejszych: nie stwierdzono konieczności wprowadzania zmian merytorycznych, usunięto dostrzeżone błędy stylistyczne i maszynowe oraz zmieniono skróty nazw specjalności zgodnie z aktualnymi wymaganiami systemu Edukacja, przygotowano nową wersję edytorską efektów kształcenia, która została zatwierdzona przez Senat Uczelni w marcu 2013 roku; marzec 2013 czerwiec 2013 - aktualizacja i kompletacja dokumentacji programów kształcenia KRK w języku polskim (do 30 kwietnia 2013) i w języku angielskim (do 3 czerwca 2013 Erasmus maj 2013) kwiecień 2014 korekta edytorska programów i planów studiów (kody kursów)

5 Działania w zakresie zapewniania jakości kształcenia (2012/2013 2013/2014) cz.2 Praktyki zawodowe luty 2013 Regulamin realizacji studenckich praktyk zawodowych (opiekunowie merytoryczni, zasady zaliczania praktyki) - uchwała RW nr 5/D/2013 Praca dyplomowa luty 2013 - zmiany w regulaminie streszczenie w języku polskim i angielskim - uchwała RW nr 7/D/2013 Egzamin dyplomowy maj 2013 - uszczegółowienie stosowanej na wydziale procedury dot. organizacji i przebiegu egzaminu dyplomowego (Zarządzenie Dziekana nr 2/JK/2013)

6 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - ankietyzacja cz.1 90 Liczba ankietyzowanych zajęć dydaktycznych w okresie od 2003/2004 do 2013/2014 * 80 70 60 50 40 30 20 10 0 03/04 04/05 05/06 06/07 07/08 08/09 09/10 10/11 11/12 12/13 13/14 * semestr zimowy 2013/2014 44 - ankietyzacja zrealizowana (94 % zaplanowanej) semestr letni 2013/2014 39 - ankietyzacja zaplanowana

7 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - ankietyzacja cz.2 Ocena nauczycieli akademickich przez studentów (pkt II Ankiety oceny kursu) - wyrażony w % udział poszczególnych ocen 70 60 50 40 30 20 10 2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 ocena uzyskana przez nauczyciela akademickiego (wg podanej poniżej skali) < 3,25 3,25 3,75 3,75 4,25 4,25 4,75 > 4,75 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0

8 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - hospitacje cz.1 60 Liczba hospitowanych zajęć dydaktycznych w okresie od 2003/2004 do 2013/2014 * 50 40 30 20 10 0 03/04 04/05 05/06 06/07 07/08 08/09 09/10 10/11 11/12 12/13 13/14 * semestr zimowy 2013/2014 38 hospitacji przeprowadzono (67 % zaplanowanych) - doktoranci semestr letni 2013/2014 21 hospitacji zaplanowano

9 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - hospitacje cz.2 Ogólne wrażenie hospitującego zajęcia dydaktyczne - liczba poszczególnych opinii (wg pkt 3.6 Protokołu hospitacji) 25 20 15 10 5 2006/2007 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 0 negatywne pozytywne wyjątkowo pozytywne Komentarz do opinii negatywnej 2007/2008 hospitacja interwencyjna nauczyciel akademicki 2010/2011 hospitacja interwencyjna - doktorant

10 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - hospitacje cz.3 Ocena merytoryczna hospitowanych nauczycieli akademickich - wyrażony w % udział poszczególnych ocen (wg pkt 3.2 Protokołu hospitacji) 70 60 50 40 30 20 10 2007/2008 2008/2009 2009/2010 2010/2011 2011/2012 2012/2013 0 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 ocena uzyskana przez nauczyciela akademickiego (wg podanej poniżej skali) < 3,25 3,25 3,75 3,75 4,25 4,25 4,75 > 4,75 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0

11 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia ankietyzacja- analiza 2012/2013 Struktura nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia ankietyzowane w roku 2012/2013 70 60 50 40 30 Średnia ocena uzyskana w poszczególnych grupach nauczycieli akademickich w roku 2012/2013 5 4,5 4 20 10 0 23 % 12 % 65 % prof. dr hab. dr inż. 3,5 3 4,0 4,0 4,5 prof. dr hab. dr inż. przeprowadzono 70 % zaplanowanych ankietyzacji (w latach wcześniejszych: 90-100 %)

12 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia hospitacje analiza 2012/2013 Struktura nauczycieli akademickich hospitowanych w roku 2012/2013 70 60 50 40 30 Średnia ocena merytoryczna uzyskana w poszczególnych grupach nauczycieli akademickich w 2012/2013 5 4,5 4 20 10 0 25 % 15 % 60 % prof. dr hab. dr inż. 3,5 3 5,0 4,5 4,5 prof. dr hab. dr inż. przeprowadzono 59 % zaplanowanych hospitacji

13 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia Zarządzenia Dziekana 2012-2014 ZD 1/JK/2013 w sprawie archiwizowania dokumentacji umożliwiającej przeprowadzenie oceny osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia/celów kształcenia ZD 3/JK/2013 w sprawie wprowadzenia procedury oceny stopnia osiągnięcia założonych przedmiotowych efektów kształcenia (wraz z załącznikiem Kartą oceny stopnia osiągnięcia założonych przedmiotowych efektów kształcenia) dotyczyło wyłącznie semestru letniego 2012/2013 ZD 4/JK/2013 w sprawie doskonalenia procedury oceny stopnia osiągnięcia założonych efektów kształcenia (wraz z załącznikiem zmodyfikowaną Kartą oceny stopnia osiągnięcia założonych przedmiotowych efektów kształcenia) ZD 1/JK/2014 w sprawie oceny jakości kształcenia wraz z załącznikiem Analiza jakości kształcenia)

14 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia harmonogram obiegu dokumentacji (ZD 4/JK/2013 i ZD 1/JK/2014) KOMISJE PROGRAMOWE w terminie 4 miesięcy od rozpoczęcia nowego semestru przekazują WKOZJK wyniki analizy przeprowadzonej za semestr poprzedni RADA WYDZIAŁU DZIEKAN WYDZIAŁU KONWENT WYDZIAŁU WYDZIAŁOWA KOMISJA ds. OCENY I ZAPEWNIANIA JAKOŚCI KSZTAŁCENIA w terminie 2 miesięcy od rozpoczęcia nowego semestru prezydium WKOZJK przekazuje skompletowaną dokumentację komisom programowym dla kierunków studiów/specjalności z prośbą o przeprowadzenie analizy jakości kształcenia kierunkowego/specjalnościowego PROWADZĄCY ZAJĘCIA DYDAKTYCZNE w terminie 1 miesiąca od rozpoczęcia nowego semestru przedkładają pełnomocnikowi dziekana ds. zapewniania jakości kształcenia karty oceny stopnia osiągnięcia PEK

15 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia analiza jakości kształcenia semestr letni 2012/2013 Obowiązek złożenia kart oceny stopnia osiągnięcia PEK dotyczył kursów kończących się egzaminem (ZD 3/JK/2013) Ponieważ wzięto pod uwagę zajęcia prowadzone przez pracowników Wydziału obowiązek złożenia kart PEK dotyczył wyłącznie studiów II stopnia z wymaganych 18 kart PEK otrzymano 10 czyli 56 %, w tym tylko 2 karty tzw. kursów kierunkowych W grudniu 2013 dokumentację (posegregowane wg specjalności karty PEK, wydruki stosownych kart przedmiotów oraz efekty kształcenia) przekazano do przewodniczących komisji programowych specjalności na II st. MBM z prośbą o wypełnienie formularza analizy jakości kształcenia - zwrotnie złożono 3 analizy czyli 75 % Nie wniesiono uwag do programów kształcenia i realizacji procesu dydaktycznego

16 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia karty oceny stopnia osiągnięcia PEK semestr zimowy 2013/2014 - ENERGETYKA kierunek, stopień, tryb studiów rodzaj kursu liczba wymaganych kart PEK liczba złożonych kart PEK efektywność opracowania kart PEK Energetyka I st. stacj. kierunkowy 56 28 50 % Energetyka I st. niestacj. kierunkowy 13 7 54 % Energetyka II st. stacj. Energetyka II st. niestacj. kier. obowiązkowy 10 3 (doktoranci) 30 % projekt ind. mgr 27 10 37 % specj. CCK 12 9 75 % specj. ENA 10 4 40 % specj. OZE 10 4 40 % specj. RSE 11 4 36 % kier. obowiązkowy 5 0 0 % projekt ind. mgr 4 1 25 % specj. OZE 14 2 14 %

17 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia karty oceny stopnia osiągnięcia PEK semestr zimowy 2013/2014 MECHANIKA I BUDOWA MASZYN kierunek, stopień, tryb studiów rodzaj kursu liczba wymaganych kart PEK liczba złożonych kart PEK efektywność opracowania kart PEK MBM I st. stacj. kierunkowy 41 5 12 % MBM I st. niestacj. kierunkowy 11 4 36 % MBM II st. stacj. MBM II st. niestacj. kier. obowiązkowy 4 0 0 % projekt ind. mgr 24 6 25 % specj. IAP 9 3 33 % specj. ILO 7 1 14 % specj. MUE 11 3 27 % specj. RAC 10 6 60 % kier. obowiązkowy 6 1 17 % projekt ind. mgr 4 1 25 % specj. ILO 16 4 25 %

18 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia karty oceny stopnia osiągnięcia PEK semestr zimowy 2013/2014 posumowanie efektywność opracowania kart oceny PEK Energetyka I st. studiów 51 % Energetyka II st. studiów 36 % Mechanika i budowa maszyn I st. studiów 17 % Mechanika i budowa maszyn II st. studiów 27 % najczęściej popełnianie błędy opracowywanie kart oceny PEK także dla roczników studentów nie objętych KRK niestosowanie się do pkt. 3 ZD 3/JK/2013 (ocena PEK dla grupy wybranej w oparciu o analizę ocen uzyskanych przez studentów we wszystkich prowadzonych grupach)

19 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia karty oceny stopnia osiągnięcia PEK semestr zimowy 2013/2014 PROJEKT INDYWIDUALNY MGR ENERGETYKA złożono 35 % kart PEK obejmujących ocenę 56 % projektów MECHANIKA I BUDOWA MASZYN złożono 25 % kart PEK obejmujących ocenę 24 % projektów 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 liczba poszczeglnych ocen wystawionych za projekt ind. mgr 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 20 18 16 14 12 10 8 6 4 2 0 liczba poszczeglnych ocen wystawionych za projekt ind. mgr 2,0 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 średnia ocena 4,5 średnia ocena 4,3

20 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia karty oceny stopnia osiągnięcia PEK semestr zimowy 2013/2014 FIZYKA

21 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia karty oceny stopnia osiągnięcia PEK semestr zimowy 2013/2014 JĘZYKI OBCE Stopień osiągnięcia założonych kierunkowych efektów kształcenia (oceny pozytywne) dla poszczególnych języków na badanych poziomach Poziom, forma, stopień angielski niemiecki rosyjski poziom B2.2; B2+; C1.2 stacjonarne I stopień 97,38% 93,5% 92,31% poziom B2.2; B2+; C1.2 stacjonarne II stopień 92,55% 91,5% - poziom B2.2 niestacjonarne I stopień 100% - - poziom B2+ niestacjonarne II stopień 87,38% 93,9% - Łącznie 93,7% 92,9% 92,31% Wydziały, których wszyscy studenci osiągnęli założone efekty kształcenia w 100 % to: język angielski: W3, W6, W9, W12 język niemiecki: W5, W6, W9, W11.

22 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia Konwent Wydziału styczeń 2014 przekształcenie Rady Społecznej Wydziału M-E w Konwent Wydziału M-E i przyjęcie Regulaminu Konwentu - uchwała RW nr 1/R/2014 luty 2014 przygotowanie dokumentacji programów kształcenia (efekty kształcenia i plany studiów w wersji graficznej) przesłanej do członków Konwentu z prośbą o zaopiniowanie programów kształcenia maj 2014 posiedzenie Konwentu poświęcone kształceniu z uwzględnieniem oczekiwań potencjalnych pracodawców pozytywnie oceniono programy kształcenia na obu kierunkach i stopniach studiów, podkreślono rolę praktyki a zwłaszcza staży w przygotowaniu zawodowym absolwentów, w odniesieniu do specjalności Inżynieria lotnicza sugerowano nawiązanie bliższej współpracy z Aeroklubem Wrocławskim oraz Urzędem Lotnictwa Cywilnego (możliwość uzyskiwania przez absolwentów tytułów licencjonowanych w zakresie obsługi tzw. dużego lotnictwa)

23 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - pilotażowe badania absolwentów z rocznika 2012 dane ogólne 3,73 % 1013 zarejestrowanych, 644 zgoda na udział w badaniach 30 % liczby ankiet rozesłanych mailem do absolwentów) 64 %- studia stacj. II st. 68 % otrzymywało stypendium Rektora 78 % pracowało w czasie studiów 240 absolwentów WME udział w badaniu wzięło 39 osób (16 % absolwentów)

24 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - pilotażowe badania absolwentów z rocznika 2012 - zatrudnienie Kryteria oceny ENG MBM PWr Studia doktoranckie 5 % 11 % 7 % Poziom zatrudnienia 71 % 72 % 83 % Zatrudnienie we Wrocławiu 38 % 39 % 50 % Zatrudnienie za granicą 5 % 6 % 8 % Zadowolenie z wykonywanej pracy Poziom wynagrodzenia netto tak 38 % 61 % 50 % nie 19 % 0 % 11 % trudno powiedzieć 43 % 39 % 39 % 2,5 tys. zł 48 % 17 % 42 % 2,5-4 tys. zł 24 % 44 % 26 % 4-6 tys. zł 5 % 17 % 9 % 6 tys. zł 0 % 6 % 6 %

25 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - pilotażowe badania absolwentów z rocznika 2012 opinie na temat kształcenia cz.1 Kryteria oceny ENG MBM PWr Zgodność pracy z kierunkiem kształcenia Ponowny wybór kierunku Spełnienie oczekiwań względem studiów na PWr tak 47 % 100 % 82 % nie 53 % 0 % 18 % tak - PWr 52 % 56 % 56 % tak inna uczelnia 10 % 22 % 9 % nie 33 % 17 % 34 % zupełny brak 10 % 0 % 3 % brak 0 % 17 % 15 % w przeciętnym stopniu 35 % 44 % 33 % w dużym stopniu 55 % 17 % 41 % w bardzo dużym stopniu 0 % 6 % 8 %

26 Działania w zakresie oceny jakości kształcenia - pilotażowe badania absolwentów z rocznika 2012 opinie na temat kształcenia cz. 2 Uwagi i komentarze absolwentów dominacja teorii nad praktyką (laboratoria tylko w małym stopniu pozwalają na kształcenie umiejętności praktycznych) niewystarczający poziom nauczania języków obcych (bez samodzielnego dokształcania się przy wykorzystaniu możliwości dostępnych poza Uczelnią, zdobycie umiejętności posługiwania się językiem obcym w stopniu niezbędnym na rynku pracy jest mało możliwe) zbyt mała ilość zadań grupowych (cyt. PWr kształci indywidualistów, którzy nie potrafią pracować w grupie)

27 Podsumowanie Zaprezentowana analiza koncentrowała się na problematyce kształcenia na I i II stopniu w tym zakresie za najistotniejsze uznać należy: poprawę efektywności opracowywania przez pracowników kart oceny stopnia osiągnięcia PEK, nawet jeśli uda się wdrożyć elektroniczny system oceniający tzw. zdawalność, zwiększenie zaangażowania komisji programowych w analizie jakości kształcenia. Przeprowadzenie podobnej analizy wymagają studia doktoranckie oraz studia podyplomowe Należałoby także przeprowadzić ocenę infrastruktury dydaktycznej oraz obsługi administracyjnej związanej z realizacją procesu kształcenia