Sprawozdanie Naczelnej Rady Adwokackiej za okres od 20.X.1956 r. do 1.IX.1959 r. Palestra 3/11(23), 50-86

Sprawozdanie Naczelnej Rady Adwokackiej za okres od 20.X.1956 r. do 1.IX.1959 r. Palestra 3/11(23), 50-86 1959

Sprawozdanie NACZELNEJ RADY ADWOKACKIEJ za okres od 20. X. 1956 r. do 1. IX. 1959 r. 1. Skład osobowy Naczelnej Rady Adwokackiej W dniach 20 i 21 października 1956 r. odbyły się w ybory do N aczelnej R ady A dw okackiej, w w yniku których skład osobowy NRA p rz e d staw iał się, ja k następuje: 1. Adw. M ichał Kulczycki Prezes NRA 2. Stanisław Janczew ski W iceprezes NRA 3. Franciszek Sadu raki S ekretarz 4. M ieczysław Hiszpański S karbnik 5. Z ygm unt A lbrecht Dziekan RA w Łodzi 6.,, Irena Barszczewska,, w Zielonej G órze 7. K onrad Bielski,, w Lublinie 8. Kazim ierz Buchała w Krakowie 9. Kazimierz Chojnicki,, w Kielcach 10. Sergiusz Dek w Białym stoku 11. A leksander Frąckow iak w Bydgoszczy 12. Stanisław Garlicki,,,, w W arszaw ie 13. Adam Gutowie z,,,, w Opolu 14.,, Stefan Gąsiorowski w Olsztynie 15. S tefan K urow ski adw okat w W arszaw ie 16.,, S tanisław Longchamps D ziekan RA w K oszalinie 17. Stanisław M aciejewski w Poznaniu 18.,, Edm und Masiaik w - Gdańsku 19. Józef Michalak,, we W rocławiu 20. M arcin Miąsik,, w Rzeszowie 21. Tadeusz Piasecki,, w Szczecinie 22. W ładysław Pociej adw okat w W arszaw ie 23. K arol Stach. Dziekan RA w Katowicach 24.,, M ichał Szuldenfrei adw okat w W arszaw ie Do W ydziału W ykonawczego weszli z urzędu: 1. P rezes NRA adw. M ichał K ulczycki 2. W iceprezes NRA S tanisław Janczew ski

N r 11 S P R A W O Z D A N IE N R A 51 3. Sefcretaiz NRA 4. Skarbnik NRA oraz z w yboru: 5. Adw. Z ygm unt A lbrecht 6. K azim ierz Buchała 7.,, Stefan K urow ski adw. F ranciszek Sadurski M ieczysław Hiszpański 8. Adiw. Edm und M asiak 9. W ładysław Pociej 10. M ichał Sziuldenfrei. Na posiedzeniu plen arn y m NRA w dniu 5 i 6 stycznia 1957 r. w y b rano na członka N aczelnej R ady A dw okackiej i do W ydziału W ykonaw czego adw. M aurycego K am iola w m iejsce adw. Stefana Kurowskiego, pow ołanego n a stanow isko Prezesa Izby K arn ej Sądu Najwyższego. Na Rzecznika Dyscyplinarnego NRA w ybrano adw. W ładysława Pocieja. Na posiedzeniu plenarnym NRA w dniu 25 m aja 1957 r. wybrano do Naczelnej R ady Adwokackiej i na stanowisko sekretarza NRA adw. W ładysław a Żywicikiego w m iejsce adw. Franciszka Sadurskiego, powołanego na stanow isko P odsekretarza S ta n u w M inisterstw ie Spraw iedliwości. Na posiedzeniu p len a rn y m w dniu 1 m arca 1958 r. do W ydziału W y konaw czego NRA w ybrano adw. K arola S tach a w m iejsce adw. K azim ierza B uchały, k tó ry zrzekł się stanow iska dziekana Rady A dw okackiej w Krakowie. W związku z tym w m iejsce adw. Buchały członkiem NRA został na zasadzie art. 33 ust. 2 u. o u.a. nowo w ybrany dziekan Rady A dw okackiej w K rakow ie adw. S tefan Kosiński. Na posiedzeniu plenarnym NRA w dniu 13 grudnia 1958 r. na członka Naczelnej Rady Adwokackiej i do W ydziału W ykonawczego w ybrany został adw. N atan Ceranka w m iejsce zm arłego adw. M aurycego K arniola. W zw iązku z dokonanym i na w alnych zgrom adzeniach izb adw okackich w 1959 r. w yboram i nowych rad adwokackich, do składu Naczelnej R ady A dw okackiej weszli nowo w ybrani dziekani, a mianowicie: adw. B ernard Cisewski Izba bydgoska,, Zdzisław Czeszejko opolska,, Feliks K ra je w sk i,, białostocka W alen ty Lipiec,, lubelska G ra c ja n P łocieniak gdańska M ikołaj U złow ski zielonogórska w m iejsce adw okatów: Sergiusza Deka, A dam a Gutowicza, A leksandra Frąckowiaka,' Edm unda M asiaka, Ireny Barszczewskiej-Kosik i K onrada Bielskiego.

52 SP R A W O Z D A N IE NRA N r 11 Na (posiedzeniu (plenarnym 'NRA w dniu 20 czerw ca 1959 r. na członk a W ydziału W ykonawczego został w ybrany adw. S tefan K osiński, dziekan R ady Adwokackiej w Krakowie, na miejsce opróżnione przez adw. E dm unda Masiaika. Obecny skład N aczelnej Rady Adwokackiej przed staw ia się n a stę pująco: 1. P rezes NRA adw. M ichał K ulczycki 2. W iceprezes NRA S tanisław Janczew ski 3. Sekretarz W ładysław Żywioki 4. 'Skarbnik M ieczysław H iszpański 5. Rzecznik D yscyplinarny NRA,, W ładysław Pociej 6. Członek NRA Z ygm unt A lb rech t 7.,, B ernard Cisowski 8.,, N atan C eranka 9.,, Kazimierz Chojnicki 10.,,,, Stanisław G arlicki 11.,, Zdzisław Czeszejlko 12.,, Stefan Gąsiorowstki 13.,, Stefan K asiński 14. Feliks K rajew ski 15.,, W alenty Lipiec 16.,,,, Stanisław Longchamips 17.,, Stanisław M aciejewski 18.,,,, Józef M ichalak 19.,,,, M arcin Miąsik 20.,,,, Tadeusz Piasecki 21.,, Gracjan Płocieniak 22.,,,, Karol Stach 23.,, Mikołaj Uzłowsiki 24.,, Michał Szuldenfrei Do W ydziału W ykonawczego NRA weszli z urzędu: 1. P rezes adw. M. K ulczycki 2. W iceprezes St. Janczew ski 3. S ekretarz,, Wł. Żywidki 4. S karbnik,, M. Hiszpański 5. Rzecznik D yscyplinarny Wł. Pociej oraz z w yboru: 6. adw. Z ygm unt A lbrecht czł. W ydziału W ykonawczego 7. K N atan C eranka,,,,,, 8.,, Stefan Kosiński,,,,,, 9.,, K arol Stach,,,,,, 10.,, Michał Szuldenfrei,,,,

N r 11 SPRAWOZDANIE NRA 53 2. Rezolucja Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia 20. X. 1956 r. Na pierw szym plenarnym zebraniu pierwszej po wojnie pochodzącej z w yboru Naczelnej Rady Adw okackiej pow zięta została w d n iu 20 października 1956 r. jednogłośnie rezolucja następującej treści: N aczelna Rada A dw okacka, m ająca w sw ym składzie p o raz pierwszy dziekanów rad adwokackich pochodzących z wolnych wyborów, odbywająca sw e posiedzenie w przełomowych dla Narodu Polskiego chwilach, w yraża głębokie przekonanie, że obrady VIII Plenum KC PZPR przełam ią zdecydow anie w szelkie opory przeciw ko n ieodw racalnym procesom dem okratyzacji K ra ju i realizacji pełnej suw erenności. Naczelna Rada Adwokacka oświadcza, że adw okatura polska włącza się w całości do potężnego n u rtu dziejowego, którem u przew odzi klasa robotnicza, a k tó ry staw ia za swój cel budow ę socjalizmu w Polsce przez: będący rzeczywistym gospodarzem w sw ym kraju lud polski w oparciu: o pełną praw orządność, poszanow anie wolności i godności człow ieka. Równocześnie Naczelna Rada Adwokacka w im ieniu ogółu adw okatury wyraża przekonanie, że w w yniku obrad VIII Plenum KC PZPR ugruntow ane zostaną w a ru n k i zapew niające adw okaturze możliwość rzeczywistej obrony p ra w człow ieka. } < * W czasie swej 3-letniej kadencji Naczelna Rada Adwokacka starała się działać zgodnie z tezam i powyższej rezolucji w obronie d em o k raty cznej praw orządności, poszanowania wolności i godności człowieka oraz realizacji p ra w obyw atelskich. Naczelna Rada Adwokacka wychodziła z założenia, że obszerny zakres upraw nień adw okata-obrońcy i pochodzący z w yborów sam orząd zaw o dowy adw okacki są czynnikam i niezbędnym i dla zapew nienia społeczeństw a praw idłow ego w ym iaru spraw iedliw ości. 3. Program pracy Naczelnej Rady Adw okackiej i jego wykonanie Naczelna Rada Adwokacka na swym drugim plenarnym posiedzeniu w dniach 5 i 6 stycznia 1957 r. powzięła uchwałę natu ry ogólnej, w której nakreśliła w stępny program swego działania w sposób n astępujący:

54 SPRAWOZDANIE NRA N r 11 a) w zakresie sądownictwa dyscyplinarnego dokonanie wyboru i 'ukonstytuowanie się wojewódzkich komisji dyscyplinarnych. Z adanie to zostało w ykonane w I k w a rta le 1957 r.; fe) w zakresie uchwał rad adwokackich konieczność wnikliwego rozpatryw ania spraw i należytego uzasadnienia uchwał. D ezyderat ten został spełniony przez rady adwokackie pod nadzorem NRA; c) w zakresie zespołów adwokackich opracow anie now ych przepisów przy w ykorzystaniu dotychczasow ych doświadczeń i przeprow adzenie szerokiej dyskusji w terenie. Zadanie to zostało w ykonane w następujący siposób: w 1957 r. NRA opracow ała p ro je k t now ego rozporządzenia; w 1958 r. M inister S p raw iedliwości wydał nowe rozporządzenie o zespołach adwokackich, oparte na przedstaw ionym m u projekcie; w 1959 r. NRA opracow ała nowy regulam in biurowości i sprawozdawczości zespołów adwokackich; d ) w zakresie planowania dopływu nowych kadr do adw okatury opracowanie przez Wydział W ykonawczy NRA planu dopływu nowych kad r do adwokatury. Plan ten został opracow any i złożony M inistrowi Sprawiedliwości w dniu 21 m aja 1957 r. Z przyczyn od Naczelnej Rady Adwokackiej niezależnych nie nastąpiła realizacja tego planu. Jednakże trzeba podkreślić, ż e w okresie spraw ozdaw czym stan liczbowy adw okatury w ykazywał pew ną tendencję do stabilizacji (w dniu 31.X II.1956 r. 5 291 adwokatów, 31.XII.1958 r. 5 623 adwokatów, w dniu I.V. 1959 r. 5 658 adwokatów), przy jednoczesnym dość znacznym wzroście liczby aplikantów adwokackich (w dn. 31.XII.1956 r. 190 aplikantów, w 1959 r. 353 aplikantów adw.). To ostatnie zjaw isko należy ocenić pozytyw nie; e) w zakresie podniesienia poziom iu zawodowego adwokatury opracowanie regulaminów ustalających zasady kształcenia aplikantów adwokackich i przeprow adzania egzam inów adwokackich. Zadanie to zostało w ykonane przez opracow anie i uchwalenie: 1) w 1957 r. regulam inu egzaminu kw alifikacyjnego dla kandydatów na aplikantów adwokackich, 2) w 1958 r. regulam inu kształcenia aplikantów adwokackich i egzam inu adwokackiego, 3) w 1959 r. p rojektu kodeksu etyki zawodowej.

N r 11 SPRAW OZDANIE NRA 55 f) w zakresie ustawodawstwa podjęcie wysiłków zmierzających do w prow adzenia gw arancji p raw n y c h zabezpieczających przestrzeganie praw orządności. W szczególności N aczelna Rada A dw okacka postulow ała: 1) zapew nienie obronie realnego udziału w toku całego postępow a nia karnego. W niewielkiej jedynie m ierze postulat- ten został uwzględniony przez ustaw ę z 28.III. 1958,r. (nowelizacja art. art. 80, 83, 84 i 200 k.p.k.), talk że spraw a pozostaje nadal o tw arta i aktualna, 2) uchylenie przepisów praw nych przew idujących możność nałożenia na adw okata grzyw ny w zakresie policji sesyjnej. Postulat ten został zrealizow any w dirodze znow elizow ania a rt. 38 p ra wa o ustroju sądów powszechnych przez ustawę z dnia 29.V. 1957 r. (Dz. U. N r 31, poz. 133), 3) ustanowienie sądownictwa adm inistracyjnego. D ezyderat ten nie został zrealizow any, 4) dopuszczenie zastępstw a adw okackiego w postępow aniu w sp ra wach ze stosunku pracy, toczącym się przed zakładow ym i kom isjam i rozjemczymi i instancjam i związkowymi. W związku z przygotowywaną nowelizacją tych przepisów Naczelna Rada Adw okacka w ystąpiła w dniiiu 15.VI.1959 r. z m em oriałem dom a gającym się dopuszczenia udziału obrony adw okackiej co n a j m niej w II instancji, 5) dopuszczenie zastępstw a adwokackiego w postępowaniu kam o- -adm inistracyjnym. D ezyderat ten został zrealizowany przez ustaw ę z dnia 2.XII.1958 r. (Dz. U. N r 77, poz. 396), dopuszczającą zastępstwo adwokackie w niektórych spraw ach toczących się w I instancji i we w szystkich sp raw ach II instancji, 6) dopuszczenie zastępstw a adwokackiego w postępowaniu przed państw ow ym i kom isjam i arbitrażow ym i. P ostulat te n n ie doczekał się realizacji. 4. Ustrój adwokatury W czasie kadencji ustępującej obecnie Naczelnej Rady Adwokackiej d w u k ro tn ie n astąpiła zm iana 'Uistrojoj adw okatury: 1) pierw sza zm iana została dokonana przez ustaw ę z 19.X I.1956 r. (Dz. U. N r 54, poz. 248), 2) d ru g a zm iana została dokonana przez now elę z 5.XI.1958.r. (Dz. U. N r 68, poz. 337).

56 SPRAWOZDANIE NR A Nr II Ustawa z 19.XI.1956 r. opierała się w dużej mierze na projektach opracow anych w 1956 r. przez poprzednią Naczelną Radę Adwokacką, pochodzącą z nom inacji. U staw a z 1956 r. odpowiadała dążeniom a d w o k atu ry i ibyła przez n ią 'bardzo życzliwie przy jęta. U staw a ta w prow adziła instytucję Zjazdu A dw okatury, przyw róciła sam orządow i adw o kackiem u w ym iar sprawiedliwości dyscyplinarnej, rozszerzyła zakres działania NRA, przedłużyła z 2 do 3 lat Aplikację adwokacką, zwiększyła ochronę p raw n ą adw okata, w znacznym stopniu zniosła ingerencję adm in istracji państw ow ej w spraw y adw okatury. Już w końcu 1957 r. M inisterstw o Sprawiedliwości przystąpiło do opracow yw ania p ro je k tu następnej now elizacji -ustawy o ustroju adw o k atu ry. 'Przygotowano kilka kolejnych w ersji nowelizacji, przy czym n iek tó re z nich 'były przedstaw ione NRA do zaopiniowania. W iele projektow anych zm ian budziło zasadnicze zastrzeżenia sam orządu adw okackiego i dlatego NRA przedstaw iała M inistrow i S p raw ied liwości i Sejm ow i swoje stanow isko w tej spraw ie. Zagadnienie to z n a lazło również odbicie w obszernej polemice prasow ej, która poprzedziła uchw alenie ustaw y przez Sejm. W polemice tej zabierało głos kilku przedstaw icieli NRA, w ystępując w obronie postulatów adw okatury. Problem ow i nowelizacji ustawy o ustroju adw okatury poświęcone byłospecjalne zebranie plenarne Naczelnej Rady Adwokackiej z 27.IX. 1958.r., k tóre pow zięło uchwałę precyzującą stanow isko adw okatury. Ustawa z 5.X I.1958 r. zwiększyła upraw nienia nadzorcze M inistra Sprawiedliwości, w prowadziła obowiązek odbycia aplikacji sądowej przed aplikacją adwokacką, zmieniła tryb wpisywania na listę adwokacką b. sędziów i prokuratorów, w prow adziła praw o w eta M inistra S p raw iedliwości przeciw ko wpisom na listę adwokatów i aplikantów adw okackich, nadała upraw nienie M inistrowi Sprawiedliwości do tymczasowego zawieszania adwokatów, w stosunku do których wszczęto postępow anie dyscyplinarne, wreszcie przekazała Sądowi Najwyższemu rozpoznawanie rew izji od praw om ocnych orzeczeń komisji dyscyplinarnych. 5. O pracow anie projektów nowych rozporzqdzeń dołyczqcych adwokatury Naczelna Rada Adwokacka w czasie swej kadencji opracowała projekty 3 now ych rozporządzeń wykonaw czych do ustaw y o u stroju adw okatu ry, a m ianowicie: rozporządzenie o zespołach adw okackich, rozporządzenie o postępow aniu dyscyplinarnym i rozporządzenie o w ynagrodzeniu adw okatów.

Nr 11 SPRAW OZDANIE NRA 57 Dwa pierw sze z wyżej w ym ienionych projektów zostały w zięte za p o d staw ę w ydanych przez M inistra Spraw iedliw ości rozporządzeń. Z arów no rozporządzenie z dnia 31.III. 1958 r. w spraw ie zespołów adwokackich (Dz. U. N r 22, poz. 95), jak i rozporządzenie z dnia 11.III.1959 r. o postępowaniu dyscyplinarnym w spraw ach adwokatów (Dz. U. N r 21, poz. 134) realizują część postulatów wysuw anych w tych dziedzinach przez sam orząd adwokacki. P ro je k t nowego rozporządzenia o w ynagrodzeniu adw okatów, uchw a lony przez W ydział W ykonawczy NRA dnia 13.111.1959 r., nie został jeszcze rozpatrzony przez M inisterstw o Spraw iedliw ości. Naczelna Rada Adwokacka, przygotow ując tak ważne dla adw okatury projekty nowych przepisów, korzystała z pomocy specjalnych kom isji, które zbierały m ateriał i uwagi od w szystkich rad adwokackich. Szczególnie tru d n e i w ym agające w ielkiego nak ład u pracy ibyło przygotowanie projektu nowego rozporządzenia o postępow aniu dyscyplinarnym. T em at ten opracow ano dw ukrotnie: w m aju 1957 r. N aczelna R ada A d wokacka przekazała M inistrowi Sprawiedliwości pierwszą w ersję, w czerwcu zaś 1958 r. przesłała drugi now y projekt. Ten ostatni projekt, po w prow adzeniu pew nych zm ian, uzyskał aprobatę M inistra S p raw iedliwości. Nowe przepisy o postępowaniu dyscyplinarnym ograniczyły tajność tego postępow ania, zw iększyły 'upraw nienia pokrzyw dzonego, w p ro w a dził now y try b odw oław czy od postanow ień rzeczników d y scy p lin arnych, zmieniając szereg postanowień zm ierzających do znacznego przyspieszenia dochodzeń. N owe przepisy o zespołach adw okackich u su w ają rozbieżność pom iędzy poprzednio obow iązującym i norm am i (między rozporządzeniem M i n istra Spraw iedliw ości a tym czasow ym regulam inem zespołów adw o kackich) i starają się pogodzić możliwie pełną samodzielność zespołów z nadzorem ra d adw okackich nad składem osobow ym i gospodarką zespołów (upraw nienia do rozpatryw ania odwołań). 6. Uchwalanie regulam inów Naczelna Rada Adw okacka w okresie lat 1957 1959 w łożyła w iele tru d u w opracow anie regulam inów dotyczących działalności adw okatu ry i jej organów. Opracowanie każdego z tych regulam inów zlecono specjalnie w tym celu powołanym komisjom, następnie zibierano opinie rad adw okackich o projekcie w stępnym, w końcu p ro je k t ten był d y skutow any i uchw alany przez W ydział W ykonaw czy i P lenum NRA. Uchw alono następujące regulam iny:

58 SPRAWOZDANIE NRA N r 11 1) regulam in Walnego Zgromadzenia Izby Adwokackiej (Plenum NRA z 7.II.1959 r.), 2) regulam in Zwoływania i Odbywania Zjazdu A dw okatury (Plenum NRA z 20.VI.1959 r.), 3) regulam in K om isji R ew izyjnej NRA (Plenum NRA z 21.V I.1959 r.), 4) regulam in dotyczący term in u w yborów członków organów adwok a tu ry (Plenum NRA z 21.VI.1958 r.), 5) regulam in Funduszu Samopomocy Koleżeńskiej przy NRA (Plenum NRA z 17.1.1959 r.), 6) regulam in egzam inu kw alifikacyjnego d la kandydatów n a aplikantów adw okackidh (Plenum NRA z 5.X.1957 r.), 7) regulam in kształcenia aplikantów adw okackich i egzam inu adw okackiego (Plenum NRA z 13.X II.1958 r.), 8) regulam in w izytacji zespołów adw okackich i k an celarii adw okackich (Plenum NRA z 1.III.1958 r.), 9) instrukcję w spraw ie przechowywania alkt (Plenum NRA z l.iii. 1958 r.). Ponadto Wydział W ykonawczy NRA przedstawi zebraniu plenarnem u NRA, które ma się odbyć 26.IX.1959 r., projekt regulam inu w spraw ie sposobu prow adzenia biurowości i form sprawozdawczości zespołów adwokackich. Wśród daleko zaawansowanych prac znajdują się poza tym p ro je k ty regulam inów działalności rzeczników dyscyplinarnych i w ojew ódzkich kom isji dyscyplinarnych. Jako uzupełnienie regulam inu Funduszu Samopomocy Koleżeńskiej uchw alono instrukcję w spraw ie zarządu tegoż Funduszu (uchw ała W y działu W ykonawczego NRA z dnia 20.III.1959 r.). W reszcie NRA opracowała w 1959 r. projekt norm o zasadniczym znaczeniu dla adw okatury, mianowicie projekt Kodeksu etyki zawodowej, k tó ry m a być przedstaw iony ogółowi adw okatury i poddany pow szechnej dyskusji. P rojekt Kodeksu etylki zawodowej stanowi próbę skodyfikow ania i ujednolicenia zasad etycznych wytworzonych w zawodzie adw okackim w ciągu w ielu dziesiątków lat. Przedsięwzięcie to, nie m ające jeszcze precedensu w historii adw o k a-' tu ry polskiej, a również nie zrealizowane w wielu krajadh europejskich, spotkało się z aprobatą tak ze strony władz nadzorczych nad ad w okaturą, ja k i ze strony ZPP. Sądzić należy, że rychła realizacja tego zam ierzen ia odbędzie się z dużym pożytkiem i dla adw okatury, i dla całego społeczeństwa, zainteresowanego w należytym ukształtow aniu zasad etycznych adw okatury.

Nr 11 59 7. Rozpoznawanie odwołań od uchwał rad adwokackich Jedną z najw ażniejszych i najbardziej absorbujących funkcji W y działu Wykonawczego Naczelnej Rady Adwokackiej było rozpatryw anie odw ołań wnoszonych od uchw ał rad adw okackich. W okresie spraw o zdawczym, tj. w ciągu 34 miesięcy swej działalności (od 20.X. 1956 r. d o 1.IX.1959 r.), N aczelna Rada A dw okacka rozpoznała łącznie 524 odwołania. Rodzaj spraw i w ynik postępow ania odwoławczego przedstaw ia poniższa tabela: 1) W sprawie przeniesienia siedziby: rozpoznano spraw zatw ierdzono uchw ałę uchylono uchw ałę rady adwokackiej rady adw okackiej 180 100 80 (w tym 43 spraw y do ponownego rozpoznania) 2) w sprawie umorzenia dochodzenia dyscyplia r n e g o: rozpoznano spraw zatw ierdzono uchw ałę uchylono uchw ałę rad y adw okackiej rady adw okackiej 271 197 74 (w tym 34 spraw y do,ponownego rozpoznania) 3 ) w sprawie przydziału do zespołu adwokackiego: rozpoznano sp raw zatw ierdzono uchw ałę uchylono uchw ałę rady adw okackiej rad y adw okackiej 73 56 17 8. Działalność samopomocowa Ze względu na wyłączenie adw okatury z ubezpieczenia społecznego zagadnieniem w ielkiej wagi je s t talkie zorganizow anie sam opom ocy koleżeńskiej, k tó re by zapew niło minimium utrzym ania członkom zawodu

60 SPRAWOZDANIE NRA N r 11 niezdolnym na skutek choroby lub starości do pracy. To samo dotyczy pomocy finansow ej dla niezdolnych do pracy wdów i sierot po adwokatach. Początkowo zadania te stpe-łniał działający do 1.IV.1959 r. Fundusz Zasiłków p rzy NRA, k tó ry wypłacał corocznie przeszło 2 000 000 zł zapomóg na rzecz około 400 osób. Zapomogi te były przyznaw ane na ckres i w wysokości w edług uznania W ydziału Wykonawczego NRA. U znając konieczność zm iany i rozszerzenia działalności dotychczasow e go Funduszu Zasiłków, Naczelna Rada Adwokacka uchwaliła na posiedzeniu plenarnym w dniiu 17.1.1959 r. przekształcenie Funduszu Zasiłków w Fundusz Samopomocy Koleżeńskiej przy Naczelnej Radzie Adwokackiej. Ten now y Fundusz rozpoczął działalność z dniem 1.IV.1959 r. Nowy regulam in Funduszu Samopomocy Koleżeńskiej przew iduje, że adw okat ma praw o do pobierania 1 200 zł miesięcznie zasiłku (koleżeńskiego po ukończeniu 65 raku życia i po 25 latach pracy adwokackiej, jeżeli zaprzestał on w ykonyw ania praktyki. Adwokaci nie odpowiadający tym warunkom, lecz niezdolni do pracy, mogą uzyskiw ać tzw. zasiłki uznaniowe. W prow adzenie 60-złotowej składki miesięcznej na ce e Funduszu Samopomocy Koleżeńskiej zapewniło wpływ roczny około 4 000 000 zł, copozwoliło praw ie na podwojenie sum wydatkowanych dotychczas na samopomoc koleżeńską. Ta dokonana przez NRA zmiana stanowi niewątpliwie znaczny postęp w dziedzinie zabezpieczenia adwokatów na w ypadek starości i inw a lidztw a. Szczegółowe dane cyfrow e dotyczące Funduszu Sam opomocy Koleżeńskiej zaw arte są w części finansowej sprawozdania. P lenum N aczelnej R ady A dw okackiej, obradujące 17.1.1959 r., uchw a liło dezyderaty, które powinny być zrealizowane w ciągu 1960 r. a zm ierzające: 1) do przyznania zasiłku koleżeńskiego, bez względu na wiek po- 30 latach pracy adw okackiej, 2) do 'podwyższenia zasiłku koleżeńskiego do kw oty 1 500 zł m iesięcznie z jednoczesnym podwyższeniem okładki z 60 zł na 80 zł m iesięcznie. 9. O podatkow anie adwokatury W 1958 roku M inisterstw o Finansów wysunęło p ro jek t zm iany opodatkow ania adw okatów pracujących w zespołach adwokackich.

Nr 11 SPRAWOZDANIE NRA 61 Początkowo projektow ano obciążenie wynagrodzeń otrzym yw anych w zespołach adwokackich podatkiem dochodowym. Na skutek złożenia przez Naczelną Radę A dw okacką odpowiednio uzasadnionego m em oriału. (projekt ten wycofano, zgłoszono natom iast p ro je k t znacznego powiększenia skali podatku od w ynagrodzeń, k tóra to sikała m iałaby dotyczyć tylko adwokatów pracujących w zespołach, ew entualnie kilku innych nielicznych g rup podatników. W ydział W ykonawczy NRA uchw alił w dniu 7.XI. 1958 r. tek st m e m oriału protestującego przeciwko takiej dyskrym inacji podatkowej adw okatury. M emoriał ten został przedstaw iony odpowiednim władzom rządowym i Sejmowi. Jednakże ustawa z dnia 31.1.1959 r. o zmianie ustaw y o podatku od wynagrodzeń (Dz. U. N r 11, poz. 60) wprowadziła zmianę system u opodatkow ania polegającą na tym, że w ynagrodzenia adw okatów zespolonych przew yższające 5 000 zł miesięcznie podlegają obciążeniu według skali obowiązującej w podatku dochodowym. G w ałtowny skok skali podatkęw ej przy wynagrodzeniach przew yższających 5 000 zł powoduje, że niem al cała nadw yżka ponad 5 000 zł zostaje przeznaczona na podatek. Ten stan rzeczy budził i nadal budzi uzasadnione zastrzeżenia adwokatury. Naczelna Rada Adwokacka w ielokrotnie w ystępow ała o zniesienie bądź złagodzenie wyżej opisanego stanu rzeczy, jednakże starania te, ja k dotychczas, nie przyniosły żadnego pozytyw nego rezultatu. W kw ietniu 1959 r. Naczelna Rada Adwokacka wszczęła starania w M inisterstw ie Finansów i M inisterstw ie Sprawiedliwości o przyznanie adw okatem pracującym w zespołach adwokackich praw a potrącania od podstaw y wym iaru podatku od wynagrodzeń 20% na koszty uzyskania. R ezultat powyższych starań nie jest jeszcze wiadom y. 10. Palesłra Od stycznia 1957 r. Biuletyn N RA przekształcony został w Pales tr ę organ Naczelnej R ady A dw okackiej. W ybrane w październiku 1956 r. nowe naczelne władze adw okatury pow ołały K om itet R edakcyjny w składzie następującym : P rzew odniczący adw. Stanisław Janczew ski, członkow ie adw. M arian Cieślak, adw. Stanisław Garlicki, adw. Zdzisław Krzemiński, prof. Józef Litw in, adw. Borys Ołomucki, adw. W ładysław Pociej, adw. Franciszek S adurski i adw. Z ygm unt Wanman. W oiąg-u roku 1957 n astąpiły zm iany w składzie K om itetu R edakcyj

62 SPRAWOZDANIE NRA N r 11 nego. U stąpili z Kom itetu: adw. Fr. Sadurski na skutek powołania go na stanow isko W icem inistra Sprawiedliwości i adw. Z. W arm an w związku <z objęciem stanow iska sędziego Sądu Najwyższego. Skład K om itetu został uzupełniony przez powołanie do jego składu w charakterze członków adw. W ładysława Żywickiego, adw. Adolfa Dąba i adw. Stanisław a Rybczyńskiego. S ek retarzem K om itetu jest adw. Ołomudki. F unkcję S e k reta rz a Redakcji p e łn i adw. K rzem iński. Posiedzenia Kom itetu Redakcyjnego odbywają się 2 razy w miesiącu. Ogólna liczba odbytych w ckresie sprawozdawczym posiedzeń wynosi 62. Z posiedzeń są sporządzane protokoły. Do zad ań K om itetu Redakcyjnego należy ocena nadesłanych m ate riałów i ich kw alifikow anie do druku, ustalanie treści -numeru oraz om awianie otrzym ywanej korespondencji i innych sipraw związanych z w ydaw aniem pisma. P rzy ocenie nadsyłanych artykułów K om itet R edakcyjny korzysta często z pom ocy specjalistów w różnych dziedzinach praw a. W spółpracują z Kom itetem w charakterze autorów i opiniodawców koledzy adwokaci, sędziowie, prokuratorzy, profesorowie uniw ersytetów, m łodsze siły naukow e i aplikanci adwokaccy. W okresie od 1957 roku do września 1959 r. w skorowidzu im iennym fig u ru je przeszło 130 nazw isk autorów (niektóre z tych nazw isk po w tarzają się k ilk ak ro tn ie w okresie sprawozdawczym) oraz iz górą 30 nazwisk recenzentów. Tem atyka artykułów drukow anych w Palestrze obejm uje szeroki zakres zagadnień. Zadaniem K om itetu jest przede w szystkim zaspokajanie potrzeb szerokich rzesz adwokackich, głównych odbiorców,,pale s try, przez dostarczanie im opracow ań rozw iązujących trudności teorety czn e i praktyczne, spotykane w pracy zawodowej. Poza artykułam i z zakresu różnych dziedzin praw a P alestra pośw ięca dużo m iejsca zagadnieniom dotyczącym zasad w ykonyw ania zawodu, etyki adwokackiej i życia izb adwokackich. Służą tem u celowi poza licznymi artykułam i uchwały Wydziału W ykonawczego i plenarnych posiedzeń Naczelnej Rady Adwokackiej, orzecznictwo Wyższej K om isji D yscyplinarnej i kronika terenow a, dostarczana przez k o respondentów P a le stry w yznaczonych przez m iejscowe rad y adw okackie. A rtykuły historyczne i wspomnienia utrw alają w pam ięci czytelników dorobek poprzednich pokoleń adwokackich. Recenzje i wykazy nadesłanych książek zaznajam iają z najnowszą literatu rą prawniczą.

N r 11 S P R A W O Z D A N IE N R A Na ogólną liczbę 216 publikacji zamieszczonyoh w Palestrze w ciągu, niespełna trzech lat było: artykułów o tem atyce ogólnoadw okackiej 57 historycznych i pam iętnikarskich 31 z zakresu p raw a cyw ilnego Ć55 karnego 36,, ubezpieczenia społecznego 9 o tem atyce różnej 38 Recenzji książek praw niczych było 10 Odrębną grupę publikacji stanowią: 201 uchwał posiedzeń plenarnych! i W ydziału W ykonawczego N aczelnej Rady A dw okackiej oraz 42 orzeczenia Wyższej K om isji D yscyplinarnej. Ponadto Kom itet wydał kilka w kładek do num eru, m ających duże znaczenie praktyczne dla czytelników. Kom itet Redakcyjny za pośrednictw em ankiet, ułatw iających kontakt z czytelnikiem, zasięga opinii czytelników co do charakteru i kieru n k u pism a oraz co do tem atyki poruszanych zagadnień. W ykonanie techniczne m iesięcznika K om itet R edakcyjny pow ierzył W ydawnictwu Praw niczem u, które dokonuje wszelkich prac zw iązanych z przygotowaniem num eru do druku i wykonaniem strony graficznej pism a. Inne prace w ydaw nicze, ja k kolportaż, obliczanie w ynagrodzeń a u to r skich, przygotow yw anie m ateriałów przesyłanych W ydaw nictw u P ra w niczem u oraz w szystkie czynności k an celary jn e w ykonuje biu ro R edakcji Palestry*. W roku 1957 P alestra ukazyw ała się jako kw artalnik, w roku 1958 w ydano 8 num erów czasopisma, a od roku 1959 P a le stra jest m iesięcznikiem. W okresie spraw ozdaw czym ogólna liczba num erów P a le stry w y nosi 21, w ydanych w 19 zeszytach o objętości przeciętnie 7 8 arkuszy w ydaw niczych i o nakładzie 6.160 egzem plarzy. Palestra jest pismem deficytowym, subsydiow anym przez Naczelną Radę Adwokacką (zob. dokładne dane w sprawozdaniu finansowym NRA, gdyż P a le stra nie prow adzi odrębnej księgowości). O dbiorcam i P a le stry" są członkow ie izb adw okackich. Przedstaw iciele M inisterstw a Spraw iedliw ości, sądow nictw a, p ro k u ra tury, kom itetów partyjnych, niektórych instytucji państw ow ych i naukowych oraz zagranicznych ośrodków polonijnych otrzym ują P alestrę ' bezpłatnie.

«4 SPRAWOZDANIE NRA N r 11 P re n u m e ra ty w szerszym zakresie,,p alestra nie prowadza. Od czw artego k w a rta łu br. K om itet Redakcyjny, na, życzenie w iększości czytelników, zamierza przejąć od Nowego P raw a" w ydaw anie,.inform atora bieżących m ateriałów praw nych, który ukazywałby się dw a razy do roku w form ie Wkładki do Palestry. Z inicjatyw y Kom itetu Redakcyjnego i przy poparciu finansowym Naczelnej Rady Adwokackiej, w połowie 1960 roku w yjdzie bibliografia historii adw okatury polskiej w opracowaniu kustosza Biblioteki N arodowej w W arszawie. S ta ra n iem K om itetu zostało także zorganizowane przy R edakcji P a le stry" archiw um adw okatury polskiej, które grom adzi pam iątki po a d w okatach, ich życiorysy, fotografie, a także s ta re d ru k i i inne p rz e d m ioty m ające historyczną wartość przyczynku do dziejów adw okatury polskiej. Ponadto Redakcja P alestry prowadzi dział dokum entacji prasow ej, p ren u m e ru ją c w ycinki z p rasy dotyczące zagadnień zw iązanych z adwok a tu rą oraz kilka dzienników i czasopism stołecznych. 11. Dyscyplina adwokatury Nowela z 19.XI.1956 r. do ustawy o ustroju adw okatury przekazała całość upraw nień z zakresu dyscypliny zawodowej pochodzącym z w y boru kom isjom dyscyplinarnym i rzecznikom dyscyplinarnym rad adwokackich. Ten fakit stw orzył zarazem dla samorządu adwokackiego pow ażny obowiązek przestrzegania tego, aby postępow ania dyscyplin a rn e przebiegały sp raw n ie i zgodnie z przepisam i. W początkow ym okresie urzędow ania pierw szych pochodzących z w y boru w ładz dyscyplinarnych m iało miejsce szereg niedociągnięć, w szczególności wiele dochodzeń prowadzonych przez rzeczników dyscyplinarnych cechow ała nie 'usprawiedliwiona powolność. Naczelna Rada Adwokacka, stwierdziwszy te objaw y, przedsięw zięła energiczne krclki zm ierzające do usunięcia zauważonych braków. W ogóle zagadnienie uspraw nienia postępow ania dyscyplinarnego stanow iło p rze d m iot stałej troski NRA, k tó ra w tym względzie przedsięw zięła n a stę p u jąc e środki zaradcze: 1) w prowadziła try b odwoławczy do NRA od 'postanowień rzeczników dyscyplinarnych w spraw ie zaniedbania lulb um orzenia dochodzeń dyscyplinarnych (uchw ały z 2.X I.1956 r. i 15.III.1957 r.), 2) wprowadziła dla rzeczników dyscyplinarnych term in 3-miesięczny do przeprow adzenia dochodzenia {uchwała z 27.IX.1957 r.),

11 SPRAWOZDANIE NRA 65 3) opracow ała i przedstaw iła M inistrow i Spraw iedliw ości dw a projekty nowego rozporządzenia o postępowaniu dyscyplinarnym ; projekty te zostały wzięte za podstaw ę prac M inisterstw a Spraw iedliwości n ad now ym i przepisam i dyscyplinarnym i dla adw okatów, 4) wprowadziła okresową sprawozdawczość dotyczącą postępow ań dyscyplinarnych, 5) zarządziła w izytacje rad adw okackich ze szczególnym uw zględnieniem k o n tro li p ra c y rzeczników dyscyplinarnych, 6) zainicjow ała akcje prasow e na łam ach ipalestry m obilizujące opinię adw okatury, 7) przekazała dochodzenia prow adzone przeciw ko członkom organów adw okatury Rzecznikowi D yscyplinarnem u NRA (uchwała z 3.1. 1958 r.), 8)' zorganizowała ogólnopolski zjazd rzeczników dyscyplinarnych z udziałem przedstaw icieli w ojewódzkich kom isji dyscyplinarnych, 9) opracow ała p ro je k ty: K odeksu etyki zaw odow ej, regulam inu czynności rzeczników dyscyplinarnych i regulam inu w ojew ódzkich kom isji dyscyplinannydh. Znaczna część dezyderatów w ysuw anych przez samorząd adwokacki w spraw ie uspraw nienia postępow ania dyscyplinarnego została zrealizow ana przez przepisy rozporządzenia M inistra Sprawiedliwości z 11.III. 1959 r. (Dz. U. N r 21, poz. 134). Specjalnego om ówienia w ym aga działalność Rzecznika D yscyplinarnego NRA. W prow adzona p rze z ustaw ę z 'dnia 19 listopada 1956 r. futnkcja Rzecznika D yscyplinarnego NRA sprowadzała się początkowo w yłącznie do p o p ieran ia oskarżenia w spraw ach dyscyplinarnych przed W yższą Kom isją Dyscyplinarną. Dopiero uchwała W ydziału W ykonawczego NRA z dnia 3 stycznia 1958 r. rozszerzyła kom petencję Rzecznika D yscyplinarnego NRA, zlecając m u prowadzenie dochodzeń dyscyplinarnych przeciw ko członkom organów adw okatury. W początkowym okresie swej działalności, tj. przed wejściem w życie now ego rozporządzenia M inistra Spraw iedliw ości o postępow aniu d y scyplinarnym, Rzecznik D yscyplinarny NRA b y ł w swej p ra c y k o n tro lowany przez W ydział W ykonawczy m niej więcej w takim zakresie, jak rzecznik dyscyplinarny przez radę adwokacką, gdyż w szystkie postanow ienia o um orzeniu czy zaniechaniu dochodzenia dyscyplinarnego w y m agały dla swej ważności zatw ierdzenia przez W ydział W ykonawczy. O becnie ta k o ntrola zarów no co do um orzenia, ja k i zaniechania docho- S P a le stra

66 SPRAWOZDANIE NRA N r 11 dzenia, zgodnie z przepisam i nowego rozporządzenia, spraw ow ana jest przez kom isję dyscyplinarną. Istniejąca w przepisach o postępowaniu dyscyplinarnym w spraw ach adw okatów luka dotycząca właściwości wojewódzkiej kom isji dyscyplinarnej, m ającej rozpoznawać spraw y członków organów adw okatury, w ypełniona została uchw ałą W ydziału W ykonawczego, na podstaw ie której Rzecznik Dyscyplinarny NRA zwraca się w konkretnym wypadku do W yższej K om isji D yscyplinarnej o w yznaczenie odpowiedniej w o jew ódzkiej kom isji dyscyplinarnej. W pracy swej Rzecznik Dyscyplinarny, poza zwykłymi trudnościam i postępow ania dyscyplinarnego, spotykał się z trudnościam i w y n ik ającymi ze swoistości jego pracy. Jeżeli weźm ie się pod uwagę, że Wydział W ykonaw czy kładł specjalny nacisk na to, 'by czynności dochodzenia dokonyw ane były p rzez Rzecznika D yscyplinarnego (bądź p.rzez jeg o zastępców) osobiście, to trudności te przedstaw ią się we właściwym św ietle. Ta swoistość pracy Rzecznika Dyscyplinarnego NRA spowodowała, że powołanych zostało przez Naczelną Radę Adwokacką 6 zastępców Rzecznika D yscyplinarnego NRA, ale i ta liczba w zestaw ieniu z liczbą przeprow adzonych dochodzeń dyscyplinarnych i sesji W yższej K om i sji D yscyplinarnej nie może być uznana za zlbyt wielką. Mimo w spom nianych w yżej trudności, w pracy Rzecznika D yscyplinarnego NRA nie pow stały większe zaległości. S praw ozdanie statystyczne Rzecznika D yscyplinarnego NRA co do dochodzeń prow adzonych przeciw ko członkom władz adw okatury przedstawia się następująco: 1. w okresie spraw ozdaw czym w płynęło ogółem 65 spraw 2. postanow ień o um orzeniu dochodzenia w ydano w 30 spraw ach 3. aktów oskarżenia wydano w 8,, Razem załatw iano 38 spraw 4. w 3 spraw ach zawieszono postępowanie ze względu na toczące się postępow anie karne. Na dzień 1 w rześnia 1959 r. pozostało do załatw ienia sp raw 24., 12. W izytacje rad adwokackich W ram ach koordynow ania działalności wojewódzkich rad adw okackich i nadzoru nad ich działalnością N aczelna Rada Adw okacka p rzep ro w adziła szereg w izytacji rad adwokackich. W izytacje te były dokonyw ane przez g ru p y 2-osobowe, delegow ane spośród członków W ydziału W y

SPRAWOZDANIE NRA 67 konawczego NRA. W izytacje dotyczymy rad adw okackich w B iałym stoku, -Kielcach, Olsztynie, Zielonej Górze i W arszawie. Z przebiegu w izytacji sporządzano szczegółowe protokoły, zaw ierające rów nież zalecenia polustracyjne. Naczelna Rada Adw okacka projektow ała dokonanie w izytacji w iększości rad adwokackich, jednakże plan (ten n ie został w ykonany ze w zględu na trudności w ynikające z m ałej liczebności członków W ydziału W y konawczego oraz wobec obciążenia W ydziału W ykonawczego dużą ilością bieżących sp raw (w szczególności odwołań). 13. Aplikacja adwokacka W okresie sprawozdawczym Naczelna Rada Adwokacka wielokrotnie zajm ow ała się zagadnieniem należytego ukształtow ania aplikacji adw o kackiej, uw ażając zagadnienie to za pierw szoplanow e. Wobec ogrom nej dysproporcji zachodzącej m iędzy liczbą osób zgłaszających się do aplikacji adwokackiej a liczlbą wolnych etatów aplikanckich należało, dla uniknięcia dowolności, ustalić kryterium, w edług którego powinna następować eliminacja kandydatów. Naczelna Rada A dw okacka doszła do w niosku, że najw łaściw szym k ry te riu m decydującym o dopuszczeniu do aplikacji adwokackiej będzie poziom wiedzy i inteligencji kandydata. Realizując tę zasadę, NRA uchwaliła 5.X.1957 r. regulam in egzaminu kw alifikacyjnego dla kandydatów na aplikantów adwokackich i od tej daty wpisywanie na listę aplikantów adwokackich odbyw a się p rzy przyjęciu za podstaw ę w yników tego oigzaminu. W dużej m ierze gw arantuje to napływ do adw okatury należytego i w artościowego elem entu spośród licznej rzeszy osób zgłaszających się do aplikacji. Duże znaczenie dla prawidłowego ukształtow ania przebiegu aplikacji adwokackiej m a uchwalony 13.X II.1958 r. przez NRA nowy regulam in kształcenia aplikantów adw okackich i egzam inu adwokackiego. W spraw ach dotyczących aplikacji adw okackiej N aczelna Rada Adw o kacka powzięła w okresie sprawozdawczym następujące uchwały n atu ry ogólnej: 1) 1.III.1958 r. w spraw ie term inu egzam inów adwokackich, które mogą się odbywać raz, ew entualnie dwa irazy do roku: na wiosnę i na jesieni; 2) 21.V I.1958 r. w spraw ie zasad w ynagradzania aplikantów adwokackich;

68 SPRAWOZDANIE NRA N r 11 3) 25.V.1957 r. w spraw ie zezwolenia w w yjątkow ych wypadkach na objęcie radcostw a iprawnego ipo odbyciu przez ap lik an ta adw o kackiego ipołowy aplikacji; 4) 12.XII. 1958 r. w spraw ie corocznego ustalania liczby etatów aplikanckich, przy czym e ta ty te dotyczą tak aplikantów przydzielonych do zespołów, jak i odbywających aplikację u adwokatów indyw idualnych. W okresie sprawozdawczym NRA dążyła do powiększenia w m iarę możności liczby etatów aplikanckich uważając, że najw łaściw szą drogą dostępu do adw okatury jest aplikacja adwokacka..podwojenie w okresie spraw ozdaw czym liczby etatów aplikanckich świadczy o pom yślnej re a lizacji przez adw okaturę jej zamierzeń w tej dziedzinie. Dalsze pożądane zw iększenie liczby aplikantów stało się niemożliwe ze w zględu na tru d ności finansow e, w jak ich znalazły się zespoły adw okackie po w prow a dzeniu w 1959 r. nowych, dotkliwych obciążeń podatkow ych obok jednoczesnego zw iększenia czynszów za lokale biurow e. 14. W spółpraca z zagranicq W okresie spraw ozdaw czym Naczelna Rada A dw okacka pow ołała kom isję W spółpracy K u ltu raln ej z Zagranicą pod przew odnictw em se k re tarza NRA adw. W ładysława Żywidkiego, której zleciła nawiązanie i realizację kontaktów z adw okaturą innych krajów oraz opiekę nad r u chem turystycznym adwokatów. W 1958 r. Zrzeszenie Praw ników Polskich w ysłało delegację p ra w ników polskich do Anglii. W slkład tej delegacji w chodzili adw.: Zygm unt A lbrecht, Stanisław Garlicki i Jerzy Sawicki. Rew izyta praw ników angielskich w Polsce, zorganizowana przez Zrzeszenie Praw ników Polskich łącznie z Naczelną Radą Adwokacką, odbyła się w sierpniu 1959 r. W trakcie tej rew izyty goście angielscy byli podejm ow ani przez Naczelną Radę Adwokacką, Radą Adwokacką w W arszawie i Radę Adw okacką w Łodzi oraz odwiedzili jeden z zespołów w arszaw skich. W okresie sprawozdawczym Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej podejmowało szereg praw ników zagranicznych, którzy przebyw ali w W arszaw ie w związku z rozm aitym i zjazdami i ko n feren cjam i m iędzynarodow ym i (praw nicy z ZSRR, Niemiec, Indii itd.). Dużym osiągnięciem Kom isji Współpracy z Zagranicą było uzyskanie w O rbisie na początku 1958 r. specjalnej puli w ycieczkow ej przeznaczonej dla adw okatury.

N r 11 SP R A W O Z D A N IE N B A 69 Kom isja W spółpracy z Z agranicą zajm ow ała się w 1958 r. rozprowadzaniem m iędzy adw okaturę całego k raju przeszło 80 m iejsc wycieczkowych. Poczynając od 1959 r. uzyskano rozdział m iejsc (przez Orbis na rzecz poszczególnych rad adwokackich, przy czym itylko nieliczne, szczególnie atrakcyjne wycieczki były nadal przydzielane centralnie, tj. za pośrednictw em N aczelnej R ady A dw okackiej. 15. O g ó ln e d a n e o d zia ła ln o ś c i N a c z e ln e j R ady A d w o k a c k ie j W okresie spraw ozdaw czym odbyło się: 1) 12 posiedzeń p len arn y ch NRA, 2) 67 posiedzeń W ydziału W ykonawczego NRA, 3) 63 posiedzenia Prezydium NRA. Na posiedzeniach p len a rn y ch i posiedzeniach W ydziału W ykonaw czego rozpatrzono ogółem 1019 spraw. Z tego: 1. odw ołań od (uchwał ra d adw okackich w spraw ach: o przen iesien ie siedziby 180 o um orzeniu dochodzenia przez rzecznika dyscyplinarnego 271 przydziału do zespołu adw okackiego 73 2. uchw alono regulam inów i in stru k cji 11 3. pow zięto uchw ał w spraw ach ogólnych 86 4. udzielono opinii o p ro jek tach aktów ustaw odaw czych 13 5. pow zięto różnych uchw ał W ydziału W ykonaw czego (w ym ienione n a końcu nin. pkt) 385 Razem 1019 Przedm iotem obrad posiedzeń plenarnych N aczelnej Rady A dw okackiej były n astęp u jące spraw y: 1) 20 i 21.X.1956 r. u chw alenie rezolucji ideow ej, w ybory W.W., 2) 5 i 6.1.1957 r. program prac NRA, w ybory członków Wyższej Komisji D yscyplinarnej, zmiana regulam inu w alnych zgrom adzeń izb adw okackich, 3) 30.III.1957 r. zm iana regulam inu w alnych zgrom adzeń izb adw o kackich, uchw ała w spraw ie przyjm ow ania sp raw poprzednio p ro w adzonych przez innego adw okata, uchw ała w spraw ie postępow ania w w ypadku w niesienia przeciw ko adw okatow i zniesław iających skarg, 4) 25.V.1957 r. uchwała w spraw ie wprowadzenia egzaminów kw alifikacyjnych dla kandydatów na aplikantów adwokackich, uchw ala w spraw ie zajęć ubocznych aplikantów adw okackich,

70 SP R A W O Z D A N IE NRA Nr 11 5) 5.X. 1957 r. uchwalenie regulaminu egzaminu kwalifikacyjnego d la ap lik an tó w adwokackich, spraw a obron w tzw. procesach ta j nych, uchwała w spraw ie przenoszenia aplikantów adwokackich do innej m iejscowości, 6) 1.III. 1958 r. uchw alenie instrukcji w spraw ie w izytacji zespołów adw dkadkich i kancelarii indyw idualnych, uchw alenie in stru k cji w spraw ie przechowyw ania akt, uchwała w spraw ie term inu egzam inów adwokadkioh, spraw a tabliczek inform acyjnych, 7) 21.VI. 1958 r. zniesienie zespołów dwuosobowych i filij zespołów adwokackich, iregulamin wyborów nowych rad adwokackich, uchw ała w spraw ie w ynagradzania aplikantów adw okackich, 8) 27.IX.1958 r. rezolucja w sprawie nowelizacji ustaw y o ustroju ad w okatury, 9) 13.XII. 1958 r. uchwalenie regulaminu kształcenia aplikantów adw okackich i egzam inu adwokackiego, 10) 17.1.1959 t. iuchwalenie regulaminu walnych zgromadzeń izb adwokackich i regulam inu Funduszu Samopomocy Koleżeńskiej przy NRA, 11) 7.II.1959 r. zm iana regulam inu walnych zgrom adzeń izb ad wokackich, 12) 20.VI.1959 r. uchwalenie regulaminu zwoływania i odbywania Zjazdu Adw okatury, przedłużenie term inu likwidacji filij zespołów adw okackich. Poza uchwaleniem regulam inów i instrukcyj oraz poza rozpatryw aniem odwołań od.uchwał wojewódzikich rad adwokackich W ydział W ykonaw czy N aczelnej Rady Adwokadkiej podejm ował uchwały: 1. w spraw ie qpinii co do wpisów na listy adwokatów i aplikantów adw okackich 54 2. w spraw ie opinii co do Skreśleń z listy adwokatów i aphkantćw adw dkadkich 25 3. w sp raw ie dopuszczenia do egzaminu adwokackiego 22 4. w spraw ie zw olnienia od egzam inu adwokackiego 2 5. w sp raw ie ograniczenia z art. 3 ustaw y o zm ianie ustaw y o ustroju adw okatury 18 6. w opraw ie zarządu m ajątkiem NRA d b. Funduszem Zasiłków NRA 61 7. w spraw ie w niesienia rew izji od praw om ocnych orzeczeń W yższej K om isji D yscyplinarnej 4 8. w spraw ie w glądu adw okatów w akta osobowe i dyscyplinarne 3

Nr 11 SPRAW OZDANIE NBA 71 9. w spraw ie odw ołań od uchw al Komisiji Sam opom ocy K oleżeńskiej przy NRA (od 1.IV.1959 r.) 6 10. w spraw ie podjęcia przez radę adw okacką uchw ały o um orzeniu lub zaniechaniu dochodzenia dyscyplinarnego 7 11. w spraw ach różnych (adm inistracyjnych, porządkow ych i in nych) 183 Razem 385 W okresie sprawozdawczym Naczelna Rada Adwokacka przeniosła swe biura z nieodpowiedniego pomieszczenia przy ul. Trębackiej n r 4 do 7-pokojowego lokalu przy ul. Brackiej 20a, przy czym jedną izibę przeznaczyła na biuro Wyższej Komisiji Dyscyplinarnej, a drugą na p o trzeb y redakcji P alestry". 16. W ykaz ważniejszych uchwał NRA w sprawach ogólnych W okresie sprawozdawczym NRA powzięła następujące uchwały w spraw ach o znaczeniu ogólnym (skorowidz przedm iotowy alfabetyczny uchwał NRA z lat 1956 1958 został opublikow any jako w kładka do P alestry nr 5 z 1959 r.): I. Zasady wpisu na listę adwskałów 1. S praw a zaliczania asesury do stażu sędziowskiego lu b p ro k u ra torskiego (Wydz. W yk. 2.X I.1956 r.). 2. Skreślenie przez radę adw okacką adw okata n ie m ającego obyw a telstw a polskiego (Wydz. W yk. 28.XII.1956 r.). 3. Spraw a wpisu na listę adwokatów ib. obrońcy sądowego (Wydz. Wyk. 1.II.1957 r.). 4. Spraw a upraw nień do wpisu na listę adwokatów osoby m ającej staż prokuratorski od 1.1.1938 r. do 1.X.1939 r., a następnie w ykonującej zawód adwokata w okresie okupacji przez trz y lata (Wydz. W yk. 26.IV.1957 r.). 5. Spraw a zaliczania asesury do stażu sędziowskiego od m om entu uzyskania tzw. votum sędziow skiego (Wydz. W yk. 3.1.1958 r.). 6. Spraw a stażu sędziowskiego,pnzed ukończeniem wyższych studiów praw niczych (Wydz. W yk. 3.1.1958 r.). 7. Zasięganie opinii przez rady adw okackie o b. pracow nikach w ym iaru sprawiedliwości ubiegających się o w pis na listę adwokatów (Wydz. Wyk. 14.11.1958 r.). 8. W pisywanie na listę adw okatów b. sędziów i prokuratorów (Wydz. Wyk. 14.11.1958 r.).

72 SPRAWOZDANIE NRA Nr 11 9. Udzielanie iprzez członków organów adwokatury opinii o osobach.ubiegających się o wipis na listę adwókatów (Wydz. Wyk. 14.11. 1958 r.). 10. Uzupełnienie uchwały W ydziału Wykonawczego z dnia 14.11.1958 r. w spraw ie 'wpisywania na listę adwokatów ib. sędziów i prokuratorów (Wydz. Wyk. 28.I II.1958 r.). 11. S praw a w yjaśnienia, czy praca w charakterze referen d arza śledczego w p ro k u ra tu rz e m oże być uważana za równoznaczną ze 'stanowiskiem prokuratorskim w rozumieniu art. 41 pkt 2 u. o u.a. (Wydz. Wyk. 11.IV.1958 r.). 12. S p raw a ponow nego rozpatrzenia wniosku o w pis n a listę adw o katów po praw om ocnym odmownym rozstrzygnięciu takiego wniosku (Wydz. Wyk. 20.VI.1958 r.). 13. W yjaśnienie, czy pełnienie przez asesora lub refe re n d a rz a śledczego prokuratury powiatowej obowiązków prokuratora powiatowego należy rozumieć jako zajmowanie stanowiska prokuratora (Wydz. Wyk. 9.1.1959 r.). II. Uchwały dotyczące wykonywania zawodu adwokackiego 1. S praw a zniesienia prow adzenia rejestru pism w ysyłanych przez adw okatów za granicę (Wydz. W yk. 2.XI.1956 r.). 2. Łączenie z zawodem adwokata stanowiska kierow nika szkoły dla pracu jący ch {Wydz. W yk. 1.II.1957 r.). 3. Przyjm ow anie przez adwokatów spraw prowadzonych poprzednio (przez innego adw okata (Plenum NRA 30.III.1957 r.). 4. S praw a pociągania do odpowiedzialności osób w noszących bezpodsta w n e a zniew ażające skargi na adwokatów (Plenum N R A 30.III. 1957 r.). 5. S praw a zam ieszkiw ania adwokatów poza siedzibą urzędow ą (Plenum NRA 25.V.1957 r.). 6. Pomoc praw na w postępowaniu rehabilitacyjnym b. uczestników R uchu Oporu (Plenum NRA 25.V.1957 r.). 7. Zakaz w ykonyw ania przez adwokata pracy zawodowej ze względu na zajm ow ane stanow isko pracownika państwowego (art. 3 ustaw y z d n ia 19.X I.1956 ir. o zm ianie ustaw y o ustr. adw.) (Wydz. W yk. 7.VI.1957 r). 8. W ykonywanie przez adw okata praktyki w pobliżu miejscowości, w której małżonek adw okata zajm uje (stanowisko prokuratora (Wydz. Wyk. 7.VI.1957 r.).

N r 11 SPRAWOZDANIE NRA 73-9. F e rie sądow e (Wydz. W yk. 8.XI.1957 r.). 10. S praw a skutków nieobecności obrońcy n a roziprawie (Wydz. W yk. 29.XI.1957 r.). 11. Spraw a odwołań pięciu adwokatów od uchwały Rady Adwokackiej w W arszaw ie z dnia 27/29 czerw ca 1957 r. dotyczącej działalności obrończej adwokatów w tzw. procesach tajnych (Plenum NRA 5.X. 1957 r.). 12. Spraw a w yjaśnienia, czy pełnienie funkcji nieetatow ego członka prezydium rady narodowej stanow i zajęcie kolidujące z odbyw aniem aplikacji adw okackiej (Wydz. W yk. 25.IV.1958 r.). 13. Zrzekanie się obron przez adwokatów w toku rozpraw y (Plenum NRA 21V I.1958 r.). 14. W ynagrodzenie adw okatów w spraw ie, w k tó re j adw okat w ystępuje w im ieniu k ilk u osób (Wydz. W yk. 5.IX.1958 r.). 15. Spraw a wyjaśnienia, czy zajm owane przez adwokata stanow isko członka Zarządu Przym usowego Pryw atnych Właścicieli Nieruchom ości jest sprzecz'ne z postanow ieniem a rt. 57 ust. 1 u. o u.a. (Wydz. W yk. 24.X.1958 r.). 16. Z agadnienie tajem nicy zawodowej (Plenum NRA 7.II.1959 r.). 17. Spraw a przeprowadzania rew izji w kancelariach adwokackich (Wydz. W yk. 20.III.1958 r.l. 18. S p raw a tabliczek inform acyjnych adw okatów (praktykujących in d yw idualnie (Wydz. W yk. 20.III.1959 r.). III. Uchwały w sprawie zespołów adwokackich 1. Spraw a przelania nadwyżki w zespole adwokackim z ryczałtu na fundusz izby, którego cele Określi uchwała walnego zgrom adzenia iziby (Plenum NRA 5 i 6.1.1957 r.). 2. Spraw a gospodarowania nadw yżkam i uzyskanym i przez zespoły adw okackie z pobieranego przez klientów ryczałtu ty tu łem zw rotu ogólnych kosztów w łasnych zespołu (Wydz. W yk. 18.1.1957 r.). 3. Tablice inform acyjne adwokatów będących członkami zespołów adw okackich (Wydz. W yk. 1.II.1957 r.). 4. Odmowa w yrażenia zgody na utworzenie zespołu adwokackiego w nieodpow iednim lokalu (Wydz. W yk. 21.VI.1957 r.). 5. S p ra w a ubezpieczenia członków izespołów adw okackich od odpowiedzialności za ew entualne uchybienia procesowe (Wydz. Wyk. 27.IX.1957 r.).

74 SPRAWOZDANIE NBA N r 11 6. U praw nienia rad adw okackich do rozpoznawania odwołań od uchwał zespołów adwokackich odmawiających przyjęcia w poczet członków zespołu (Wydz. Wyk. 14.11.1958 r.). 7. Spraw a taibliczek inform acyjnych (Plenum NRA 1.III.1958 r.; Wydz. W yk. 12.IX. i 24.X.1958 r.). 8. S praw a istnienia dw u osobo w yah zespołów adwokackich i filij zespołów adw okackich (P lenum NRA 21.VI.1958 r.). 9. Zm iana uchw ały NRA z dnia 5/6 stycznia 1957 r. w spraw ie p rz e znaczenia na cele Funduszu Zasiłków NRA nadwyżek, ustalonych w zespołach adwokackich na dzień 31.XII.1958 r. z ryczałtów na koszty ogólne (Plenum NRA 13.XII. 1958 r.). 10. S p ra w a udzielania pom ocy praw nej w lokalu zespołu adw okackiego w ram ach p ra c y radcy praw nego Zarządu Okręgu Zw iązku Zawodow ego K olejarzy (Wydz. Wyk. 9.1.1959 r.). 11. S p ra w a w ypłacania przez zespół adwokacki w ynagrodzenia członkowi zeslpołu adwokackiego wyznaczonemu do prow adzenia spraw y z urzędu (Wydz. W yk. 24.IV.1959 r.). 12. S p raw a w spółpracy m iędzy oddziałami Związku Inw alidów Wojen n y c h a zespołami adw okackim i (Wydz. Wyk. 24.IV.1959 r.). 13. S p ra w a przedłużenia term inu likwidacji filij zespołów adw okackich (Plenum NRA 20.VI. 1959 r.). 14. S p ra w a taibliczek inform acyjnych (Wydz. Wyk. 19.VI.1959 r.). 15. S p raw a umieszcizainia pnzez zespoły adw okackie tabliczek inform acyjnych w gmachach sądów i prokuratur (Wydz. Wyk. 19.VI. 1959 r.). 16. S p raw a lokali zespołów adwokackich w gm achach sądow ych (P lenum NRA 20.VI.1959 r.). IV. Uchwały w sprawie postępowania dyscyplinarnego 1. Praw o wglądu do akt dyscyplinarnych adwokatów (Wydz. Wyk. 2.X I.1956 r.). 2. Obowiązek rady adwokackiej zawiadamiania osób zainteresow anych o uchw ałach zapadłych w try b ie 40 ust. 2 regulam inu rad y adw o kackiej w przedm iocie w yrażenia zgody na zaniechanie lub umorzenie dochodzenia przez rzecznika dyscyplinarnego oraz o pouczeniu ich o tr y bie zaskarżenia takiej uchw ały (Wydz. Wyk. 2.XI.1956 r.). 3. Stosowanie przepisów ustaw y z dnia 27.IV.1956 r. o am nestii do postępow ania dyscyplinarnego (Wydz. Wyk. 30.XI.1956 r.). 4. Obowiązek kierowania się przez rady adwokackie przepisem 14 ust. 1 rozporządzenia M inistra Sprawiedliwości z dnia 14.VIII.1950 r.