PROJEKT WYKONAWCZY OBIEKT: BUDYNEK GIMNAZJUM NR 2, UL. M. KOPERNIKA W TARNOWIE INWESTOR: GMINA MIASTA TARNOWA, URZĄD MIASTA TARNOWA, UL. NOWA 4 TEMAT: ODNOWIENIE ELEWACJI AUTORZY OPRACOWANIA: INŻ. KAZIMIERZ KOŁODZIEJ INŻ. ARCH. PIOTR KOŁODZIEJ SPRAWDZAJĄCY: MGR INŻ. ARCH. IRENA TOKARZ DATA OPRACOWANIA: PAŹDZIERNIK 2008 1
ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA I. Część opisowa 1. Podstawa opracowania. 2. Przedmiot opracowania. 3. Ogólna charakterystyka budynku. a. Lokalizacja. b. Historia budynku. c. Konstrukcja budynku. d. Stolarka okienna: e. Stolarka drzwiowa: f. Elewacje. 4. Zakres robót objętych projektem. 5. Uwagi końcowe. II. Informacja BIOZ III. Część rysunkowa 1. Plan sytuacyjny skala 1: 500 2. Kolorystyka elewacji elewacja południowa skala 1: 100 3. Kolorystyka elewacji elewacja wschodnia i zachodnia skala 1: 100 4. Kolorystyka elewacji elewacja północna skala 1: 100 5. Kolorystyka elewacji elewacja północna rozwinięcie skala 1: 100 IV. Dokumentacja fotograficzna. 2
OPIS TECHNICZNY 1. Podstawa opracowania. Umowa z Inwestorem Opinie WUOZ w Krakowie Delegatura w Tarnowie Program prac konserwatorskich Ustalenia ze specjalistą chemii budowlanej Pomiary inwentaryzacyjne Dokumentacja fotograficzna Normy i literatura fachowa 2. Przedmiot opracowania. Przedmiotem opracowania jest odnowienie wszystkich elewacji budynku. 3. Ogólna charakterystyka budynku. Lokalizacja. Budynek zlokalizowany jest na działce nr 3 obręb 229 w w linii zabudowy wzdłuż ulicy Kopernika, pomiędzy ulicami Piłsudskiego i Nowy Świat w Tarnowie. Od jezdni oddziela go chodnik z kostki brukowej. Do zachodniego skrzydła szkoły przylega małe asfaltowe boisko, od ulicy oddzielone ogrodzeniem z metalowych sztachet na wysokim cokole. W ogrodzeniu dwuskrzydłowa brama stalowa umożliwiająca wjazd w celach gospodarczych na wąskie ciągnące się wzdłuż tylnej elewacji podwórko,odgrodzone od sąsiedniej posesji ceglanym, otynkowanym parkanem. Wzdłuż skrzydła wschodniego usytuowano niewielki placyk porośnięty trawą,od ulicy oddzielony parkanem ceglanym ze stalową kratą pomiędzy murowanymi słupkami. Do północnej granicy działki szkolnej przylega rozległy teren zielony z budynkiem Wyższego Seminarium Duchownego w Tarnowie. 3
Historia budynku. Jest to obiekt wzniesiony w latach 1872-1874 przez Józefa Szebestę wg projektu Karola Polityńskiego. Był siedzibą Szkoły Wydziałowej Męskiej. W latach 1893-1894 rozbudowano go o zachodnie skrzydło dla umiejscowionego tam Seminiarium Nauczycielskiego. W latach 1977-1982 dobudowano trzeci trakt do korpusu głównego od strony północnej pomiędzy skrzydłami budynku,a ryzalitem głównej klatki schodowej. Obecnie budynek jest własnością Urzędu Miasta Tarnowa. Do 2003 roku mieściła się tu Szkoła Podstawowa nr 4, a obecnie znajduje się tu Gimnazjum nr 2. Konstrukcja budynku. Budynek został zrealizowany w technologii tradycyjnej, na planie wydłużonego prostokąta z dwoma niewielkimi skrajnymi skrzydłami o ścianach murowanych z cegły, tynkowanych od wewnątrz i z zewnątrz. Od frontu trzy nieznacznie wysunięte przed lico ściany ryzality. Układ konstrukcyjny podłużny, trzytraktowy, z traktem komunikacyjnym w środku. Główna klatka schodowa na osi symetrii,centralnie na wprost wejścia. Klatki pomocnicze rozmieszczone symetrycznie w miejscu styku korpusu głównego ze skrzydłami. Budynek trzykondygnacyjny z częściowym podpiwniczeniem - (strona zachodnia) i nieużytkowym poddaszem. Mury: Zewnętrzne i wewnętrzne piwnic, parteru, I i II piętra wykonane z cegły ceramicznej pełnej o różnej grubości : 100cm, 95cm, 90cm, 85cm, 80cm, 75cm, 70cm, 65cm, 55cm, 51cm. Ściana zewnętrzna od strony południowej bogato ozdobiona gzymsami i pilastrami. Stropy drewniane belkowe, w korytarzach i nad pomieszczeniami piwnicznymi ceglane sklepienia odcinkowe, a w hallu głównym sklepienia żaglaste. Dach - dwuspadowy, nad bocznymi klatkami schodowymi pulpitowy,nad skrzydłami trzyspadowy. Nowe pokrycie dachu blachą dachówkową powlekaną w 4
kolorze czerwonym wraz z obróbkami blacharskimi. Stolarka okienna. Okna drewniane skrzynkowe o zróżnicowanych podziałach. Od frontu na parterze dwuskrzydłowe ze ślemionami z półkolistymi naświetlami. Na I piętrze okna ze ślemieniem umieszczonym w połowie wysokości z górną i dolną częścią dwuskrzydłową. Na II piętrze w głównym ryzalicie powtórzenie form z parteru, z wyjątkiem czteroskrzydłowego z półkolistym naświetlem okna na osi głównej budynku. Natomiast pozostałe okna II piętra są powtórzeniem okien I piętra. Stolarka drzwiowa. Pięć symetrycznie rozmieszczonych drzwi drewnianych zewnętrznych,wejściowych od ulicy Kopernika, płycinowych,dwuskrzydłowych z półkolistymi naświetlami,przeszklonych. Dwie sztuki drzwi W elewacji północnej znajduje się 2 szt. drzwi zewnętrznych drewnianych. ELEWACJE: POŁUDNIOWA (FRONTOWA) 23-osiowa dekorowana wydatnymi pilastrami z kombinowanymi głowicami groteskowymi oraz plastycznymi gzymsami nadokiennymi na II piętrze wspartymi na ozdobnych filigranowych wspornikach. Kondygnacje są rozdzielone gzymsami. Podział pionowy silnie zaznaczony przez trzy ryzality. Ryzalit centralny 7-osiowy, z pozornym 3-osiowym podkreślającym trzydrzwiowe wejście główne. Nad największymi drzwiami środkowymi arkada z kluczem, nad nią ozdobny uchwyt na flagę flankowany konsolkami z głowami lwów. Nad drzwiami bocznymi wejścia głównego we wnękach kamienne gazony. Na całej szerokości wejścia głównego na I piętrze pod oknami tralkowy podokiennik,a powyżej na fryzach nad I i II piętrem inskrypcja SZKOŁA MIASTA 5
TARNOWA W ROKU WYBUDOWANA 1874. Środkowe okno I-go piętra zwieńczone łukowatym tympanonem. Na II piętrze nad dużym środkowym zamkniętym półkoliście oknem dwa amorki i girlandowe sztukaterie. Zwieńczenie centralnego trójosiowego pseudoryzalitu stanowi trójdzielny tympanon schodkowy z dekoracją w środku pola. Ściana frontowa parteru zdobiona boniowaniem w tynku. Okna piwniczne obramowane schodkowymi uskokami. Występujące detale architektoniczne jak gzymsy,pilastry z głowicami, tralki,gazony,attyka,obramowania okien,płaskorzeźby oraz pozostałe elementy dekoracyjne posiadają niewielkie ubytki,pęknięcia i zarysowania. WSCHODNIA ZACHODNIA(BOCZNE) 6-osiowe jedynie z podziałem poziomym gzymsami, okna prostokątne,część z nich zamurowana. PÓŁNOCNA (TYLNA) Najuboższa elewacja,bez podziałów poziomych i pionowych, z uskokami spowodowanymi przez skrzydła boczne i pomocnicze klatki schodowe, okna prostokątne,jedynie w głównej klatce schodowej zamknięte półkoliście. Tynki pokrywające budynek są w złym stanie. Posiadają liczne uszkodzenia,odparzenia,zmurszenia i odpadnięcia spowodowane działaniem czynników atmosferycznych w długim okresie użytkowania. Całość elewacji jest mocno zabrudzona i zakurzona. Tynki elewacji były wielokrotnie miejscowo reperowane w sposób niefachowy z zastosowaniem różnych przypadkowych materiałów. Malowanie tynków elewacji straciło pierwotne kolory, są wyblakłe, fragmenty elewacji malowane różnymi kolorami i rodzajami farb. 4. Zakres robót objętych projektem. Celem projektu jest renowacja elewacji istniejącego budynku bez naruszania kompozycji architektonicznej. Odnowienie oraz uzupełnienie brakujących 6
elementów poszczególnych detali architektonicznych elewacji ma na celu jak najwierniejsze odtworzenie dawnego stanu. Zgodnie z opracowanym Programem Prac Konserwatorskich całość renowacji oparto na technologii i rozwiązaniach materiałowych Firmy Remmers, która należy do czołowych producentów materiałów chemii budowlanej,a materiały te posiadają aprobaty techniczne Instytutu Techniki Budowlanej oraz atesty Państwowego Zakładu Higieny. Projektuje się skucie i wykonanie nowych tynków w ilości 90% powierzchni oraz renowację wszystkich elementów architektonicznych. W uwagi na dużą powierzchnię elewacji zakresy robót podzielono na trzy części: elewacja południowa (frontowa), elewacje wschodnia i zachodnia (boczne). elewacja północna (tylna) ELEWACJA POŁUDNIOWA (FRONTOWA). Prace przygotowawcze przy elewacji. Zamontować rusztowania stalowe wraz z osłoną z siatki do wykonania prac elewacyjnych o wysokości do 20 m wraz z daszkami ochronnymi. Zabezpieczyć stolarkę okienną i drzwiową folią. Zdemontować 6 szt rur spustowych Ø 150 mm. Zdemontować wszystkie obróbki blacharskie. Zdemontować 8 szt. krat stalowych zewnętrznych przy oknach piwnicznych. Przed przystąpieniem do prac renowacyjnych należy bezwzględnie zbadać stan zachowania elementów architektonicznych i tynków poprzez ostukanie i stwierdzenie prawidłowości zespolenia z podłożem. W zależności od rodzaju uszkodzeń należy zastosować odpowiednie naprawy. W przypadku wadliwego zespolenia z podłożem należy skuć wadliwy tynk, aż do całkowitego odkrycia powierzchni podłoża. Podłoże przygotować bardzo starannie usuwając resztki starego tynku,pyłu i niezwiązanych resztek materiałów ściennych. W razie stwierdzenia rys i pęknięć należy poszerzyć przez wycięcie wzdłuż rysy lub pęknięcia pasa tynku o szerokości około 3 cm na całej długości pęknięcia. Brzegi 7
wycinanego tynku muszą tworzyć z podłożem kąt ostry,stanowiąc w ten sposób dodatkowe zakotwienie dla zaprawy wypełniającej. Wymagający naprawy element attyki nad wejściem głównym,po stwierdzeniu przyczyny występujących licznych pęknięć należy poddać renowacji. Prace renowacyjne przy elewacji. (usunięcie wadliwych tynków, uzupełnienie ubytków i miejscowe wzmocnienia, usunięcie zabrudzeń i starych farb, iniekcyjne klejenie spękań murów,wykonanie poszczególnych warstw tynku, hydrofobizacja ścian,malowanie). Należy usunąć uszkodzone partie tynku. Następnie wykuć i uzupełnić uszkodzone fragmenty murów w elewacji na głębokość 15 cm. Na elementach dekoracyjnych w miejscach rys lub pęknięć należy uzupełnić ubytki przez wtłoczenie pod ciśnieniem zaczynu cementowego Injektionsleim 2 K zużycie ok. 1,5 kg/1 pustkę. Elementy dekoracyjne wykonane z tynku i masy sztukatorskiej pokryte farbą należy czyścić preparatem Fassadenreiniger Paste zużycie minimum 0,20 kg/m² przy dwukrotnym czyszczeniu, a w miejscach, gdzie powłoka szczególnie mocno przylega do podłoża preparatem AGE zużycie 0,3 0,5 l/m². Natomiast w miejscach wystąpienia niepożądanych zielonych nawarstwień należy czyścić preparatem Grünbelag Entferner zużycie 0,20 l/m². Tynki i elementy dekoracyjne czyścić z kurzu i zabrudzeń przy użyciu myjki ciśnieniowej. W miejscach ubytków na elementach obramowań otworów okiennych i drzwiowych oraz tynkowanych elementach dekoracyjnych (gzymsy,kolumny)wykonać obrzutkę z zaprawy Vorspritzmörtel zużycie 4,50 kg/m². Na elementach dekoracyjnych należy uzupełnić tynk zaprawą sztukatorską Grobzugmörtel- zużycie 1,1 kg/m². Wykonać powłokę z drobnoziarnistej zaprawy ciągnionej Feinzugmörtel grubości 2 mm zużycie 2,6 kg/m². Na powierzchni ścian elewacji wykonać obrzutkę z zaprawy Vorspritzmörtel 8
zużycie 4,50 kg/m²,a następnie tynk podkładowy Grundputz grubości 10 mm zużycie 9,50 kg/m². Następnie wykonać warstwę tynku wierzchniego Feiputz. Całość powierzchni tynku oraz elementów dekoracyjnych gruntować preparatem gruntującym o działaniu wzmacniającym i hydrofobizującym Hydro-Tiefengrund zużycie 0,20-0,25 l/m². Na elementach ornamentowych wykonać powłokę farbą podkładową z wypełniaczami Siliconharz Füllfarbe LA-zużycie 0,20-0,30 l/m². Powierzchnie tynków i elementów dekoracyjnych malować dwukrotnie farbą elewacyjną wzmocnioną żywicą silikonową Siliconfarbe SF- zużycie 0,35-0,50 l/ m², w odcieniach 12-6,12-4,12-2,27-3 wg kolornika Remmers jak na rysunku elewacji nr 2. Inskrypcję SZKOŁA MIASTA TARNOWA W ROKU WYBUDOWANA 1874 należy pomalować wg kolornika RAL 2010. Opis pozostałych robót budowlanych przy elewacji. Wykonać dwie kraty stalowe 0,98 x 1,18 wg wzoru istniejących krat w sąsiednich oknach dla okien piwnicznych O6. Zamontować istniejące kraty stalowe w oknach piwnicznych szt. 8 po uprzednim oczyszczeniu i pomalowaniu farbą olejną w wg kolornika RAL 8008. Zamontować nowe obróbki blacharskie z blachy stalowej powlekanej gr. 0,7mm wg kolornika RAL 8008. Pomalować farbą olejną 6 szt. istniejących rur spustowych Ø 150 mm wg kolornika RAL 8008. Zamontować 6 szt. istniejących rur spustowych Ø 150 mm z zastosowaniem nowych haków mocujących z uzupełnieniem 5 mb uszkodzonych rur wg kolornika RAL 8008. Obłożyć podesty i stopnie schodów wejściowych płytami z kamienia piaskowca gr. 6 cm na zaprawie klejowej mrozoodpornej. ELEWACJE WSCHODNIA I ZACHODNIA (BOCZNE) Prace przygotowawcze przy elewacji. Zamontować rusztowania stalowe wraz z osłoną z siatki do wykonania prac 9
elewacyjnych o wysokości do 20 m wraz z daszkami ochronnymi. Zabezpieczyć stolarkę okienną i drzwiową folią. Zdemontować 33 mb rur spustowych Ø 150 mm. Zdemontować wszystkie obróbki blacharskie. Zdemontować 8 szt. zewnętrznych krat stalowych przy oknach piwnicznych O25. Przed przystąpieniem do prac renowacyjnych należy bezwzględnie zbadać stan zachowania tynków poprzez ostukanie i stwierdzenie prawidłowości zespolenia z podłożem. W zależności od rodzaju uszkodzeń należy zastosować odpowiednie naprawy. W przypadku wadliwego zespolenia z podłożem należy skuć wadliwy tynk, aż do całkowitego odkrycia powierzchni podłoża. Podłoże przygotować bardzo starannie usuwając resztki starego tynku,pyłu i niezwiązanych resztek materiałów ściennych. Prace renowacyjne przy elewacji. (usunięcie wadliwych tynków,uzupełnienie ubytków i miejscowe wzmocnienia,, usunięcie zabrudzeń i starych farb,wykonanie poszczególnych warstw tynku, hydrofobizacja ścian,malowanie). Usunąć wadliwe tynki. Oczyścić elementy dekoracyjne wykonane z tynku i masy sztukatorskiej pokryte farbą - preparatem Fassadenreiniger Paste zużycie minimum 0,20 kg/m² przy dwukrotnym czyszczeniu Oczyścić elementy dekoracyjne wykonane z tynku i masy sztukatorskiej w miejscach, gdzie powłoka szczególnie mocno przylega do podłoża preparatem AGE zużycie 0,3 0,5 l/m². W miejscach wystąpienia niepożądanych zielonych nawarstwień elementy dekoracyjne oczyścić preparatem Grünbelag Entferner zużycie 0,20 l/m². Oczyścić tynki i elementy dekoracyjne wykonane z tynku i masy sztukatorskiej z kurzu i zabrudzeń przy użyciu myjki ciśnieniowej. W miejscach ubytków na elementach obramowań otworów okiennych oraz tynkowanych elementach dekoracyjnych (gzymsy,kolumny) wykonać obrzutkę z zaprawy Vorspritzmörtel zużycie 4,50 kg/m² Na elementach dekoracyjnych uzupełnić tynk zaprawą sztukatorską Grobzugmörtelzużycie 1,1 kg/m². 10
Na powierzchni elementów dekoracyjnych wykonać powłokę drobnoziarnistą zaprawą ciągnioną Feinzugmörtel grubości 2 mm zużycie 2,6 kg/m². Na powierzchni ścian elewacji wykonać obrzutkę z zaprawy Vorspritzmörtel zużycie 4,50 kg/m². Wykonać tynk podkładowy Grundputz grubości 10 mm zużycie 9,50 kg/m². Wykonać warstwę tynku wierzchniego Feinputz. Gruntować całość powierzchni tynku oraz elementów dekoracyjnych preparatem gruntującym o działaniu wzmacniającym i hydrofobizującym Hydro-Tiefengrund zużycie 0,20-0,25 l/m². Dwukrotnie malować elementy dekoracyjne i powierzchnie tynków farbą elewacyjną wzmocnioną żywicą silikonową Siliconfarbe SF- zużycie 0,35-0,50 l/m², w odcieniach 12-6,12-4,12-2, 27-3,wg kolornika Remmers jak na rysunku elewacji nr 3. Opis pozostałych robót budowlanych przy elewacji. Zamontować 8 szt. istniejących krat stalowych zew. w oknach piwnicznych O25 po uprzednim oczyszczeniu i pomalowaniu farbą olejną wg kolornika RAL 8008. Zamontować obróbki blacharskie z blachy stalowej powlekanej gr. 0,7mm wg kolornika RAL 8008. Pomalować farbą olejną istniejące rury spustowe 33 mb Ø 150 mm wg kolornika RAL 8008. Zamontować istniejące rury spustowe Ø 150 33 mb z zastosowaniem nowych haków mocujących wg kolornika RAL 8008. ELEWACJA PÓŁNOCNA (TYLNA W ROZWINIĘCIU) Prace przygotowawcze przy elewacji. Zamontować rusztowania stalowe wraz z osłoną z siatki do wykonania prac elewacyjnych o wysokości do 20 m wraz z daszkami ochronnymi. Zabezpieczyć stolarkę folią. Zdemontować 6 szt rur spustowych Ø 150 mm. Zdemontować wszystkie obróbki blacharskie.zdemontować 8 szt. zewnętrznych krat stalowych przy oknach. 11
Przed przystąpieniem do prac renowacyjnych należy bezwzględnie zbadać stan zachowania tynków poprzez ostukanie i stwierdzenie prawidłowości zespolenia z podłożem. W zależności od rodzaju uszkodzeń należy zastosować odpowiednie naprawy. W przypadku wadliwego zespolenia z podłożem należy skuć wadliwy tynk, aż do całkowitego odkrycia powierzchni podłoża. Podłoże przygotować bardzo starannie usuwając resztki starego tynku,pyłu i niezwiązanych resztek materiałów ściennych. Prace renowacyjne przy elewacji: (usunięcie wadliwych tynków,uzupełnienie ubytków, usunięcie zabrudzeń i starych farb, wykonanie poszczególnych warstw tynku, hydrofobizacja ścian,malowanie). Usunąć uszkodzone partie tynku. Oczyścić z kurzu i zabrudzeń przy użyciu myjki ciśnieniowej. Wykonać obrzutkę z zaprawy Vorspritzmörtel zużycie 4,50 kg/m². Wykonać tynk podkładowy Grundputz grubości 10 mm zużycie 9,50 kg/m² Wykonać warstwę tynku wierzchniego Feinputz. Gruntować całość powierzchni tynku preparatem gruntującym o działaniu wzmacniającym i hydrofobizującym Hydro-Tiefengrund zużycie 0,20-0,25 l/m². Dwukrotnie malować powierzchnie tynków farbą elewacyjną wzmocnioną żywicą silikonową Siliconfarbe SF- zużycie 0,35-0,50 l/m², w odcieniach 12-6,12-4,12-2,27-3 wg kolornika Remmers jak na rysunkach elewacji nr 4 i 5. Opis pozostałych robót budowlanych przy elewacji : Zamontować ponownie 8 szt. krat stalowych w oknach z uprzednim oczyszczeniem i pomalowaniem farbą olejną wg kolornika RAL 8008. Zamontować nowe obróbki blacharskie wykonane z blachy stalowej powlekanej gr. 0,7mm wg kolornika RAL 8008. Pomalować farbą olejną istniejące rury spustowe Ø 150 mm wg kolornika RAL 8008 elewacji. Zamontować istniejące rury spustowe Ø 150 mm z zastosowaniem nowych haków mocujących wg kolornika RAL 8008. Wykonać okładziny podestów i stopni schodów zewnętrznych zaprawą z dodatkiem 12
żywic. Oczyścić i pomalować farbą olejną wg kolorystyki RAL 8008 balustradę stalową przy schodach do kuchni. 5.Uwagi końcowe. Prace dotyczące odnowienia elewacji należy powierzyć Firmie Konserwatorskiej posiadającej doświadczenie w tego typu pracach na obiektach zabytkowych, a Wykonawca Robót w ramach wykonywanych prac winien sporządzić dokumentację opisową i fotograficzną obejmującą przebieg i rezultat remontu. Do budowy stosować materiały posiadające atesty lub świadectwa dopuszczenia do stosowania Podczas wykonywania robót budowlanych należy przestrzegać przepisów Rozporządzenia Ministra Infrastruktury dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Na podstawie załączonej do projektu Informacji BIOZ należy opracować Plan BIOZ i stosować go w trakcie realizacji robót na budowie. 13
INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA OBIEKT: BUDYNEK GIMNAZJUM NR 2, UL. M. KOPERNIKA, 33-100 TARNÓW OBR. 229, DZIAŁKA NR 3 - ODNOWIENIE ELEWACJI INWESTOR: GMINA MIASTA TARNOWA, URZĄD MIASTA TARNOWA, 33-100 TARNÓW, UL. NOWA 4 AUTORZY OPRACOWANIA: INŻ.KAZIMIERZ KOŁODZIEJ TECH. BUD. URSZULA KOŁODZIEJ DATA OPRACOWANIA: PAŹDZIERNIK 2008 R. 1
CZĘŚĆ OPISOWA 1. Zakres robót dla całego zamierzenia budowlanego oraz kolejność realizacji poszczególnych obiektów. Zakres robót obejmuje wykonanie odnowienia elewacji budynku gimnazjum.. Kolejność wykonywania robót budowlanych: Odnowienie elewacji: Montaż rusztowań oraz zabezpieczeń Demontaż rur spustowych, obróbek blacharskich, krat stalowych Skucie wadliwych tynków Czyszczenie tynków, elementów dekoracyjnych Montaż krat stalowych Wykonanie obrzutki z zaprawy Wykonanie tynków Gruntowanie Malowanie Montaż obróbek blacharskich Malowanie i montaż rur spustowych 2. Wykaz istniejących obiektów budowlanych. Projektowane zakresy robót realizowane będą na terenie obiektu gimnazjum. 3. Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu, które mogą stwarzać zagrożenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi. Prace realizowane będą w czynnym ośrodku szkolnym i bezpośrednio przy istniejącej drodze oraz przy ciągu pieszym o umiarkowanym natężeniu ruchu. 2
Bezwzględnie wymaga się starannego oznakowania i zabezpieczenia miejsca prowadzenia robót budowlanych zgodnie z przepisami BHP, szczególnie biorąc pod uwagę obecność dużej grupy dzieci uczęszczających do gimnazjum objętego niniejszym projektem. Prace należy realizować w sposób możliwie najmniej zakłócający organizację ruchu samochodowego oraz pieszego. 4. Wskazanie dotyczące przewidywanych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych, określające skalę i rodzaje zagrożeń oraz miejsce i czas ich wystąpienia: Upadek pracowników do wykopów Obsuniecie skarp wykopów podczas robót izolacyjnych Upadek z wysokości rzeczy, narzędzi i ludzi Upadek ludzi przy transporcie materiałów Porażenie prądem ʽ 5. Wskazanie sposobu prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do robót szczególnie niebezpiecznych. Wykonawca przed przystąpieniem do realizacji robot powinien opracować instrukcję bezpiecznego ich wykonania i zapoznać z nią pracowników w zakresie wykonywanych przez nich robót. Pracownicy na budowie powinni: Być przeszkoleni w zakresie BHP (szkolenie podstawowe, okresowe oraz instruktaż na stanowisku pracy). Posiadać aktualne zaświadczenie lekarskie Potwierdzić własnoręcznym podpisem w rejestrze odbyte szkolenie Szczególną uwagę należy zwrócić na wyposażenie pracowników w środki ochrony i odzież ochronną odpowiednią do rodzaju i stanowiska pracy oraz panujących warunków atmosferycznych. 3
6. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegających niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach szczególnego zagrożenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających bezpieczną i sprawną komunikację, umożliwiającą szybką ewakuację na wypadek pożaru, awarii i innych zagrożeń. Kierownik budowy przed przystąpieniem do realizacji poszczególnych etapów inwestycji winien przeprowadzić instruktaż pracowników, w szczególności zapoznając pracowników z dokumentacją techniczną oraz z zakresem robót ( zwracając szczególną uwagę na roboty niebezpieczne ), Miejsce prowadzenia robót należy wydzielić i oznakować. Oznakować należy także drogi transportu materiałów, drogi komunikacyjne oraz drogi ewakuacyjne. Pracownicy powinni stosować odzież ochronną i środki ochrony osobistej. Przestrzegać zasady bezpieczeństwa przy używaniu elektronarzędzi, które winny posiadać certyfikaty bezpieczeństwa lub deklarację zgodności z PN. Składowanie materiałów należy zorganizować w sposób zapewniający zachowanie odpowiednich odległości i umożliwiających ich transport do wbudowania oraz bezpieczną komunikację. Przestrzegać przepisów BHP i przeciwpożarowych, Kierownik budowy zobowiązany jest sporządzić plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, zwany dalej planem BIOZ 4