quick-mix sp. z o.o. ul. Brzegowa 73, 57-100 Strzelin tel: 071/ 39 27 215, 601/997 187 TEMAT Renowacja zawilgoconych oraz zasolonych ścian OBIEKT Stodoła należąca do folwarku w Bukowcu ADRES Bukowiec ZLECENIODAWCA Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów Kotliny Jeleniogórskiej AUTOR mgr inż. Maciej Nocoń DATA Czerwiec, 2011
1 1. DANE OGÓLNE 1.1. Obiekt Przedmiotem opracowania są zawilgocone i zasolone ściany remontowanej stodoły znajdującej się na terenie folwarku w Bukowcu. 1.2. Podstawa opracowania Złożenie kompleksowej oferty przez firmę quick-mix na dostawę materiałów do renowacji zawilgoconych oraz zasolonych murów. 1.3. Cel opracowania oceny technicznej Ocenę techniczną opracowano w celu: - ustalenie niezbędnego zakresu prac związanych z zabezpieczeniem ścian przed wnikaniem wilgoci - dobrania rodzaju zaprawy do tynkowania ścian od wewnątrz - dobranie rodzaju zaprawy do spoinowania ścian od wewnątrz - dobranie rodzaju farby mineralnej do wykonania pobiały na ścianach ceglanych - dobrania rodzaju zaprawy do tynkowania elewacji zamku - opracowanie wniosków i zaleceń pozwalających na wyeliminowanie przyczyn zawilgacani murów - umożliwienie użytkowania stodoły zgodnie z planem Inwestora 1.4. Data oględzin Autor opracowania dokonał oględzin w dniu 01.06. oraz 04.06.2011 r. 1.5. Badania, literatura Przy sporządzaniu ekspertyzy korzystano z następujących danych: - badań wilgotności - termohigrometr PTH 338 - badań stopnia zasolenia ścian, badania wykonano przez laboratorium quick-mix - B. Zyska, Zagrożenia biologiczne w budynku. Arkady, Warszawa 1999. - Praca zbiorowa, Ochrona budynków przed korozja biologiczną. Arkady, Warszawa 2001. 2. OPIS OBIEKTU Stodoła wchodzi w skład folwarku znajdującego się w miejscowości Bukowiec. Bukowiec to wieś o ponad 700-letniej historii, należała do rodu von Zedlitzów. W 1785 nabył ją hrabia Fryderyk von Reden i przekształcił zaniedbany majątek w kwitnące
2 gospodarstwo. W latach 1790-1800 przeprowadził klasycystyczna modernizację dworu, wzniósł szereg zabudowań folwarcznych oraz założył park. Po wojnie pałac został rozszabrowany, budynki ocalały, zmieniali się kolejni właściciele. W 2006 roku Fundacja Doliny Pałaców i Ogrodów wydzierżawiła od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa historyczny folwark oraz park. Działania Fundacji zakładają utworzenie na terenie folwarku Integracyjnego Centrum Edukacyjno-Szkoleniowego. 3. OPIS ŚCIAN STODOŁY Ściany stodoły to mury ceglane wymurowane na gruboziarnistej zaprawie wapiennej, w części budynku (od strony północnej) mury ceglane wzniesiono na kamiennym cokole. O zewnątrz ściany zostały otynkowane tynkiem wapienno-cementowym. Od wewnątrz ściany nie posiadają tynków. Widoczne są uszkodzenia murów ceglanych na skutek krystalizacji szkodliwych soli budowlanych oraz korozji mrozowej. W jednym z narożników budynku znajduje się pionowe pęknięcie ściany na całej wysokości. Nie zauważono izolacji przeciwwilgociowych ścian. 3.1. Podczas oględzin dokonano pomiarów zawilgocenia ścian. Poziomy zawilgocenia ścian wahają się granicach od 3,2 do 19,3 %. Pomiary wykonywano na wysokości 0,5m; 1,0m; 1,5m oraz 2,0 m od poziomu gruntu. Rozmieszczenie punktów pomiarowych oraz poszczególne odczyty zaznaczono na szkicu nr 1. Zgodnie z zamieszczoną poniżej klasyfikacją Wm = 0-3 % - ściany o dopuszczalnej wilgotności, Wm = 3-5 % - ściany o podwyższonej wilgotności, Wm = 5-8 % - ściany średnio zawilgocone, Wm = 8-12 % - ściany mocno zawilgocone, Wm 12 % - ściany mokre. Należy przyjąć, że ściany stodoły w części cokołowej są mocno zawilgocone a nawet mokre. 3.2. Podczas oględzin pobrano próbki ze ścian piwnic oraz parteru celem określenia poziomu zasolenia ścian. Miejsca pobrania próbek zaznaczono na rzutach. Na podstawie badań laboratoryjnych określono poziom zasolenia pobranych próbek. Wyniki badań zamieszczono w tabeli poniżej.
3 Szkodliwe sole budowlane w % Chlorki Siarczany Azotany Próbka 1: 0,4 < 0,5 0,6 Próbka 2: < 0,2 1,2 0,6 Próbka 3: < 0,2 < 0,5 0,6 Próbka 4: < 0,2 < 0,5 0,1 Próbka 5: 0,8 < 0,5 0,6 Próbka 6: < 0,2 1,0 0,1 Zgodnie z przyjętym kryterium wg WTA 2-6-99 klasyfikacja szkodliwych soli budowlanych jest następująca: Chlorki w % Siarczany w % Azotany w % Dużo > 0,5 > 1,5 > 0,3 Średnio 0,2 0,5 0,5 1,5 0,1 0,3 Mało < 0,2 < 0,5 < 0,1 Należy przyjąć, że ściany stodoły są zasolone głównie azotanami w stopniu przekraczającym poziom określany jako duży. Punktowo pojawiają się też chlorki oraz siarczany. 4. STANU TECHNICZNY OBIEKTU W chwili obecnej obiekt przygotowywany jest do kompleksowych prace remontowych oraz renowacyjnych. Obiekt posiada więźbę dachową w stanie dobrym, wymagane są punktowe wzmocnienia konstrukcji więźby. Stan techniczny ceramicznego pokrycia dachu jest zły. Podobnie w złym stanie technicznym znajdują się obróbki blacharskie, rynny oraz rury spustowe. W jednym z narożników budynku znajduje się pionowe pęknięcie ściany szczytowej. Rysa przebiega przez całą na całą wysokość ściany. Ściany stodoły są zawilgocone oraz zasolone. 5. PRZYCZYNY ZAWILGOCENIA ŚCIAN PIWNIC Przyczyny zawilgocenia w omawianym przypadku to: - brak poziomej izolacji przeciwwilgociowej ścian - brak pionowej izolacji przeciwwilgociowej ścian fundamentowych - wieloletnie zaniedbania związane ze sposobem użytkowania obiektu - nieprawidłowe ukształtowanie spadków terenu wokół budynku - uszkodzenia obróbek blacharskich dachu, rynien oraz rur spustowych
4 6. Wnioski 6.1. Podczas prowadzenia prac remontowych oraz renowacyjnych proponujemy wykonanie kompleksowych prac zabezpieczających ściany przed: - wnikaniem wilgoci w strukturę ścian od strony gruntu - wnikaniem kapilarnym wilgoci od strony fundamentów - wykonanie spoinowania ścian od strony wewnętrznej - wykonanie tynków renowacyjnych na zasolonych partiach murów od strony wewnętrznej - wykonanie pobiały na powierzchniach ścian powyżej pasa tynków renowacyjnych - wykonanie tynków renowacyjnych na zasolonych partiach murów od strony zewnętrznej - wykonanie tynków zewnętrznych na elewacji budynku 7. ZALECENIA 1. Wykonać prace związane z remontem więźby dachowej oraz pokrycia dachu. Wzmocnić pęknięte naroże budynku. 2. Odkopać ściany budynku do poziomu ław fundamentowych. Wykonać pionową izolację ścian przy użyciu dwuskładnikowej, elastycznej, masy uszczelniającej BD2K Bitumiczna powłoka uszczelniająca, zużycie 4,0-5,5 kg/m 2. Powłokę izolacyjna zabezpieczyć przed uszkodzeniem mechanicznym podczas zasypywania wykopów za pomocą płyt ze styropianu przyklejonego do ścian za pomocą BD2K Bitumiczna powłoka uszczelniająca 3. Skuć z powierzchni elewacji zawilgocone i zasolone tynki. 4. Usunąć od strony wnętrza budynku skorodowane, osypujące się cegły, ubytki uzupełnić cegłą o wymiarach zbliżonych do cegły oryginalnej. Usunąć stare fugi z murów ceglanych. Wypełnienie fug (spoinowanie murów) za pomocą Zaprawy do spoinowania TKF. 5. Usunąć z kamiennych cokołów od strony wnętrza budynku zawilgocona oraz zasolone fugi. Wypełnienie fug za pomocą TKP podkładowego tynku renowacyjnego TUBAG. 6. Wykonanie zabezpieczenia przeciwwilgociowego ścian budynku. Proponuje się wykonanie przeponę poziomą metodą iniekcji niskociśnieniowej. Przeponę poziomą wykonać nad kamiennym cokołem budynku. Nawiercenia wykonać od wewnątrz, wiercić ze spadkiem do poziomu ok. 5%. Otwory o średnicy 18 mm wiercić w odstępach co 12,5 cm na głębokość mniejszą o ok. 10 cm od grubości ściany. W
5 przypadku stwierdzenia podczas wiercenia, że w murze znajdują się puste przestrzenie należy je wypełnić płynną zaprawą BLS od wypełniania otworów. Po związaniu zaprawy BLS ponownie przewiercić otwory. Po wykonaniu otworów należy je przedmuchać za pomocą sprężonego powietrza, usunąć resztki zwierciny. Do wykonywania przepony poziomej zastosować preparat krzemianujący BLV środek do uszczelniania kapilarnego. Preparat BLV dostarczany jest w postaci gotowej do użycia nie wolno go rozcieńczać. Zużycie preparatu BLV wynosi ok. 15 kg/m² przekroju poziomego muru. Po zakończeniu iniekcji otwory należy wypełnić za pomocą płynnej zaprawy BLS od wypełniania otworów. 7. Otynkować ściany do wysokości ok. 1,5 m za pomocą tynków renowacyjnych w następujący sposób: - Skucie starych zawilgoconych tynków, staranne oczyszczenie powierzchni ścian. - Wykonanie warstwy sczepnej z Obrzutki renowacyjnej VSP Tubag, zużycie ok. 2-3 kg/m². - Wykonanie renowacyjnego Tynku podkładowego TKP Tubag o grubości 10 mm, zużycie 10 kg/m². - Wykonanie renowacyjnego Tynku nawierzchniowego TKS Tubag o grubości 15 mm, zużycie 15 kg/m². 8. Elewację powyżej pasa z tynku renowacyjnego o wysokości 1,5 m otynkować wapiennym tynkiem hydrofobowym NHL-P (wa) o uziarnieniu 0-2 mm lub 0-4 mm. 9. Elewację budynku pomalować za pomocą dyfuzyjnej np: Farby krzemianowej LK 300 quick-mix, zużycie 2 x 0,3 l/m². 10. Na powierzchniach ścian wewnątrz budynku (na tynkach renowacyjnych oraz na wyspoinowanych murach ceglanych) wykonać pobiałę z Zaprawy trasowej do szlamowania cegły TNS następnie ściany można pomalować na kolor biały za pomocą farby wapiennej P 450 BIO. 10. Pozostałe prace wykonać zgodnie z zaleceniami zawartymi w projekcie budowlanym oraz programie konserwatorskim 11. W przypadku pojawienia się nowych okoliczności, niejasności lub wątpliwości co do powyższych wniosków i zaleceń o dodatkowe wyjaśnienia należy skontaktować się do autorem niniejszego opracowania. Opracował: Maciej Nocoń
6 SZKIC NR 1 Miejsca pobrania próbek oraz wyniki pomiaru stopnia zawilgocenia ścian Pomiary wilgotności ścian wykonano na wysokościach: 0,5; 1,0; 1,5; 2,0 m.
7 Dokumentacja fotograficzna Widok stodoły od strony wschodniej Zawilgocone ściany od strony północnej Pionowe pęknięcie widoczne na ścianie szczytowej
8 Wejście do zawilgoconej piwnicy pod stodołą. Analiza chemiczna pobranych próbek cegły