ZAKŁAD PRODUKCJI URZDZE AUTOMATYKI Sp. z o.o., Wrocław ZAKŁAD AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ INTEC Sp. z o.o., Wrocław SIŁOWNIKI STEROWNICZE XS I X-MATIK DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Dystrybutorzy: EMET-IMPEX Sp. z o.o., Przemyl Zakład Automatyki Przemysłowej INTEC Sp. z o.o., Wrocław Wydanie 18 padziernik 2013 r.
SPIS TRECI Strona 1. Informacje ogólne dotyczce si!owników i ich bezpiecznego stosowania... 3 1.1. Zastosowanie... 3 1.2. Opis techniczny... 3 1.3. Oznaczenie siowników... 4 1.4. Instalowanie siownika... 4 1.5. Konserwacja... 4 1.6. Uwagi i ostrzeenia dotyczce bezpieczestwa... 4 2. Dane techniczne... 5 2.1. Dane techniczne siownika standardowego XS... 5 2.2. Dane sterownika dla siownika X-MATIK... 6 2.3. Schematy pocze elektrycznych... 6 3. Monta si!ownika na armaturze... 7 4. Pod!czenie elektryczne... 9 5. Uruchomienie... 10 5.1. Przeczanie na tryb pracy rcznej... 11 5.2. Stacyjka sterowania lokalnego... 12 5.3. Sprawdzenie dziaania wyczników momentowych... 12 5.4. Ustawienie wyczników drogi... 14 5.5. Ustawienie wskanika pooenia (opcja)... 16 5.6. Inne ustawienia... 17 5.7. Ustawienie przetwornika pooenia (opcja)... 17 6. Sterownik si!ownika (wersja X-MATIK)... 17 6.1. Zastosowanie... 17 6.2. Dziaanie siownika... 17 6.2.1. Sterowanie lokalne (opis stacyjki sterowania lokalnego)... 18 6.2.2. Sterowanie zdalne... 20 6.2.3. Sterowanie awaryjne (Ruch awaryjny)... 20 6.3. Konfigurowanie logiki sterowania... 20 6.3.1. Konfigurowanie sterowania poprzez MODBUS (opcja)... 24 6.4. Podczenie i aplikacja... 24 1
7. Zabezpieczenia zewntrzne si!ownika... 24 8. Konserwacja... 25 9. Transport i przechowywanie... 25 10. Kodowanie si!ownika... 25 11. Czci zamienne... 29 12. Utylizacja... 30 13. Kontakt... 30 SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1. Schemat aplikacyjny siownika XS (wyczenie od pooenia) Rysunek 2. Schemat aplikacyjny siownika XS (wyczanie zamknicia od momentu) Rysunek 3. Schemat aplikacyjny sterowania siownika X-MATIK Rysunek 4. Wielowtyk siowników XS Rysunek 5. Przycze B1 ISO 5210 Rysunek 6. Przycze B3 ISO 5210 Rysunek 7. Przycze A ISO 5210 Rysunek 8. Wykaz czci zamiennych siownika XS i X-MATIK Rysunek 9. Wykaz czci zamiennych bloku sterujcego XS Rysunek 10. Wykaz czci zamiennych bloku sterowania X-MATIK Rysunek 11. Monta bloku sterownika MO siownika XSMO ZACZNIKI 1. Zacznik 1: Ustawianie moduu wahliwego siownika X (dostarczany przy zamówieniu siownika wahliwego) 2. Zacznik 5: Opis sterowania MODBUS (dostarczony przy zamówieniu siownika z opcj MODBUS) 3. Zacznik 10: Przetwornik pooenia ktowego TRANSOLVER. Dokumentacja techniczno-ruchowa (dostarczany przy zamówieniu siownika z przetwornikiem pooenia) 2
1. Informacje ogólne dotyczce si!owników i ich bezpiecznego stosowania 1.1. Zastosowanie Siowniki sterownicze typu XS i X-MATIK s przeznaczone do napdu elementów wykonawczych takich jak zawory, zasuwy, klapy, przepustnice itp. w ukadach sterowania automatyki przemysowej, w energetyce, ciepownictwie, przemyle chemicznym, spoywczym, oczyszczalniach cieków oraz instalacjach wodocigowych. Siowniki XS mog pracowa w pomieszczeniach przemysowych i w terenie otwartym. Producent nie ponosi odpowiedzialnoci za szkody wynikajce z zastosowania siownika niezgodnie z jego przeznaczeniem. Szczegóowe zapoznanie si z niniejsz DTR uatwi prawidowe wykorzystanie siownika. Rysunki powoywane w treci DTR, numerowane liczbowo (np. Rysunek 2.) s zamieszczone na kocu instrukcji. 1.2. Opis techniczny Staoprdkociowe siowniki sterownicze typu XS i X-MATIK posiadaj budow moduow. Podstawowym moduem (zespoem napdowym) siownika jest modu obrotowy zawierajcy silnik trójfazowy 3x400 V, przekadni gówn, napd rczny, ukad przeniesienia napdu, blok sterujcy i zcze przemysowe. Modu obrotowy stanowi samodzielny siownik obrotowy, a w zestawieniu z moduem liniowym lub wahliwym siownik liniowy lub wahliwy. róni si midzy sob blokiem sterujcym. Blok sterujcy jest oferowany w dwóch wykonaniach: standardowym i X-MATIK. Blok sterujcy w wykonaniu standardowym zawiera wyczniki drogi, wyczniki momentowe ukadu przecieniowego i mechaniczny wskanik pooenia. Blok sterujcy w tym wykonaniu moe by opcjonalnie wyposaony w przetwornik pooenia lub generator migu do sygnalizacji ruchu elementu wykonawczego. Sterowanie siownikiem XS odbywa si przez podanie napicia zasilajcego 3x400V. Blok sterujcy w wykonaniu X-MATIK zawiera dodatkowo sterownik z tyrystorowym ukadem zaczania silnika i stacyjk sterowania lokalnego. Sterowanie siownikiem X-MATIK odbywa si sygnaem sterujcym trójstawnym 24VDC lub poprzez magistral MODBUS (opcja). Wyczniki ukadu przecieniowego (momentowe) dla siowników sterowniczych XS i X-MATIK s ustawiane fabrycznie. Na obiekcie w razie potrzeby istnieje moliwo zmiany ustawienia momentu w zakresie 50 110 % momentu znamionowego. Zalety may ciar i dowolna pozycja pracy pozwalaj na monta siownika bezporednio na elemencie wykonawczym, 3
moduowa budowa siownika zapewniajca szybki serwis, podwyszony stopie ochrony IP 67, atwy sposób podczania na obiekcie przy pomocy wtykowych zcz przemysowych, trwao i niezawodno pracy, dugie okresy midzyremontowe, wymiary przyczeniowe konierzy typu F7, F10, F14 zgodne z ISO-5210, DIN-3210 i PN-M-42010. 1.3. Oznaczenie siowników Siowniki sterownicze typu XS produkowane s jako obrotowe, liniowe i wahliwe. Przy siowniku obrotowym naley zamawia tylko modu obrotowy XS. W przypadku siowników liniowych i wahliwych naley zamawia modu obrotowy i odpowiedni modu liniowy lub wahliwy. Sposób zamawiania i oznaczania poszczególnych typów siowników przedstawiono w punkcie 10. 1.4. Instalowanie siownika Siowniki sterownicze mog pracowa w pomieszczeniach przemysowych i w terenie otwartym. Siowniki nie mog pracowa w atmosferze silnie korodujcej. Dopuszczalne warunki otoczenia okrelone s w danych technicznych. Przed zainstalowaniem siownika naley sprawdzi czy jest prawidowo dobrany do elementu wykonawczego. 1.5. Konserwacja Przestrzeganie zalece konserwacyjnych podanych w punkcie 8. zapewni dugotrwa i bezusterkow eksploatacj siowników. 1.6. Uwagi i ostrzeenia dotyczce bezpieczestwa Uwane zapoznanie si z treci niniejszej DTR zapewni prawidowe i bezpieczne zainstalowanie siownika, jego uruchomienie i eksploatacj. Prace instalacyjne i uruchomieniowe mog by wykonywane wycznie przez wykwalifikowany personel zgodnie z obowizujcymi przepisami bezpieczestwa, poniewa siownik jest zasilany napiciem niebezpiecznym. Ze wzgldów bezpieczestwa w DTR zaznaczono, w formie ostrzee lub uwag, czynnoci majce wpyw na bezpieczestwo pracowników obsugi oraz wyeliminowanie uszkodze siowników czy ukadów technologicznych, na których s zamontowane. Ostrzeenia pojawiaj si w miejscach, w których czynnoci maj wpyw na bezpieczestwo pracowników w trakcie montau, uruchomienia i eksploatacji. Uwagi s umieszczone przy czynnociach decydujcych o prawidowym dziaaniu siownika mogcych mie wpyw na powstanie uszkodze. 4
2. Dane techniczne 2.1. Dane techniczne siownika standardowego XS Lp. Parametr Siownik obrotowy XS 1 Znamionowa warto momentu Mn lub siy wyjciowej Fn siownika przy napiciu zasilania 3x400V AC ±10%, f=50hz (1) Wysze wartoci momentu lub siy uzgadnia z dostawc. 2 Zakres ustawianego ukadu przeci- eniowego (nastawa fabryczna) 3 Napicie znamionowe zasilania silnika siownika Obcienie zestyków mikrowy. XSa00-20 Nm XSa0-30 Nm XSa1-60 Nm XSb - 120 Nm XSc - 240 Nm XSd - 480 Nm 4 Znamionowa warto skoku 16; 22; 30; 45; 56; 80; 110; 160; 220; 310 do 1250 obr. 5 Znamionowa prdko elementu wyjciowego Warto Siownik liniowy XS / mod L XSa00/La - 7 kn XSa0/La - 10 kn XSa1/La - 20 kn XSb/Lb - 40 kn (1) Siownik wahliwy XS / mod W XSa00/Wa 170 Nm XSa0/Wa - 250 Nm XSa1/Wa - 500 Nm XSb/Wb - 1000 Nm 50-110 % Mn 50-110 % Fn 50-110 % Mn 16; 20; 32; 41; 63, 126 obr/min 3x400V AC, ±10%, 50 Hz 2,5A / 230V AC 0,3A / 220V DC 40; 50; 80; 100; 125; 150; 200; max 400 mm 80; 100; 160; 200; max 315 mm/min 6 Rodzaj pracy Praca dorywcza S2 15min 7 Temperatura pracy -25 70 C 8 Stopie ochrony siownika IP67 9 Wilgotno Do 80% 10 Pozycja pracy Dowolna 11 Smarowanie Smar pópynny (1) 90 ; 120 ; 160 1; 1,2; 1,9; 2,4 obr/min 12 Przycze F07, F10, F14 F7 lub F10 F10 lub F14 Wymiary: [mm] BxLxh1(h) 13 - typ a XS (XSM) - typ b XS (XSM) 360x595x230(340) 390x630x230(340) 360x595x505(575) 390x630x545(615) 610x595x595(710) 705x630x655(770) - typ c, d XS (XSM) (2) Wymiary zale od dobranego moduu liniowego lub wahliwego 460x810x300(380) (2) (2) 5
14 Masa: - typ a XS (XSM) 19 (23) kg 25 (29) kg 41 (45) kg - typ b XS (XSM) 25 (29) kg 31 (35) kg 54 (58) kg - typ c, d XS (XSM) 54 (58) kg (3) (3) (3) Masa zaley od dobranego moduu liniowego lub wahliwego 2.2. Dane sterownika dla siownika X-MATIK Napicie zasilania 3x400VAC, 50Hz Zaczenie mocy Wejcia sterujce Napicie na styki drogowe i momentowe Styki drogowe i momentowe Wyjcia przekanikowe (styki) Wyjcie analogowe (opcja) Ruch awaryjny Przycze elektryczne Tyrystorowe, max 2,2kW (S2 3min); stycznikowe max 5,5 kw 24VDC/10mA, z separacj galwaniczn (ZDALNE, OTWÓRZ, ZAMKNIJ, STOP, RUCH AWARYJNY) napicie zasilajce moe pochodzi z zasilacza z X-MATIKA; magistrala MODBUS (opcja) 48V, galwanicznie odizolowane - OTWARTE - ZAMKNITE - moment na OTWÓRZ - moment na ZAMKNIJ 230VAC / 0,5A - GOTOWO ELEKTRYCZNA - ZDALNE - LOKALNE Pooenie siownika 4-20mA - dostpne w wykonaniu z przetwornikiem pooenia - ruch w kierunku na OTWÓRZ, lub - ruch w kierunku na ZAMKNIJ w zalenoci od ustawienia mikroprzeczników Zcze przemysowe 46 pinów 2.3. Schematy pocze elektrycznych Poczenia elektryczne siownika standardowego naley wykona zgodnie z projektem technicznym w oparciu o schematy aplikacyjne. Schemat aplikacyjny dla sterowania z wyczaniem w pozycji zamknite wycznikiem drogi przedstawiono na Rysunku 1. Schemat aplikacyjny dla sterowania z wyczaniem w pozycji zamknite wycznikiem momentowym (sterowanie z dociskiem) pokazano na Rysunku 2. Schemat aplikacyjny siownika X-MATIK (XSM) zosta zamieszczony na Rysunku 3 str. 1 i 2. Schemat aplikacyjny siownika X-MATIK ze sterownikiem odsunitym (XSMO) zosta zamieszczony na Rysunku 3 str. 3 i 4. 6
3. Monta siownika na armaturze Uwaga Przed zamontowaniem siownika sprawdzi czy jest on prawidowo dobrany do elementu wykonawczego (np. zaworu). Sposób sprawdzenia zaley od rodzaju elementu wykonawczego i wynikajcego z tego, typu dostarczonego siownika. W kadym przypadku sprawdzi czy podczas transportu siownik nie zosta uszkodzony. W przypadku stwierdzenia uszkodze skontaktowa si z dostawc i wymieni uszkodzone czci na dostarczone przez producenta. Siowniki mog pracowa w dowolnej pozycji pracy. Stosownie do pozycji pracy dla siowników w wersji X-MATIK mona obróci stacyjk sterowania lokalnego. Siowniki naley montowa tak, aby zapewni swobodny dostp do stacyjki sterowania lokalnego i kóka napdu rcznego. Do celów serwisowych naley zapewni woln przestrze okoo 50 cm wokó siownika. Monta siownika obrotowego lub wahliwego W przypadku siownika obrotowego lub wahliwego montowanego bezporednio na elemencie wykonawczym, sposób sprzgnicia siownika z trzpieniem elementu wykonawczego zaley od tego, czy element sprzgajcy przenosi tylko moment obrotowy, czy dodatkowo ma przenosi si wzdun. Przycze typu B1/B3 Dla przypadku przenoszenia tylko momentu obrotowego, zgodnie z norm ISO 5210, dla przycza typu B1 waek wyjciowy siownika jest bezporednio nakadany na trzpie zaworu z wpustem. Ten sposób poczenia pokazano na Rysunku 5. Dla przycza typu B3 w wale wyjciowym siownika znajduje si tuleja przyczeniowa z wybraniem pod wpust i z t tulej siownik jest montowany na trzpie z wpustem. Ten sposób poczenia pokazano na Rysunku 6. W obydwu tych przypadkach przy montau siownika na elemencie wykonawczym naley: Sprawdzi czy konierz przyczeniowy jest dopasowany do elementu wykonawczego. Sprawdzi czy otwór oraz kanaek pod wpust odpowiadaj wymiarom trzpienia i wpustu w urzdzeniu nastawczym. Pokry lekko smarem trzpie armatury i wpust. Naoy siownik na element wykonawczy i starannie wycentrowa otwory mocujce w konierzach przyczeniowych. Mocowa rubami o klasie wytrzymaoci nie gorszej ni 8.8 zwracajc uwag na dokrcanie metod na krzy. 7
Przycze typu A Dla przypadku przenoszenia przez siownik momentu obrotowego i siy wzdunej siownik jest dostarczany z przyczem typu A pokazanym na Rysunku 7. Przycze typu A moe by dostarczone z gwintem odpowiadajcym gwintowi trzpienia elementu wykonawczego lub z tulej do wykonania gwintu przez zamawiajcego. W tym przypadku przed montaem siownika naley wymontowa tulej z przycza typu A i wykona waciwy gwint. Wykonanie otworu i gwintu w tulei wymaga szczególnego zwrócenia uwagi na centryczno otworu oraz zapewnienie jego prostopadoci do powierzchni wspópracujcych z oyskami wzdunymi. Przy montau siownika z przyczem typu A na element wykonawczy naley: Sprawdzi czy konierz przyczeniowy jest dopasowany do elementu wykonawczego. Sprawdzi czy gwint w przyczu typu A odpowiada gwintowi trzpienia armatury, zwróci szczególn uwag na skok i kierunek uzwoje. Pokry lekko smarem trzpie armatury. Wkrci siownik na armatur i starannie wycentrowa otwory mocujce w konierzach przyczeniowych. Mocowa rubami o klasie wytrzymaoci nie gorszej ni 8.8 zwracajc uwag na dokrcanie metod na krzy. Jeeli do siownika dostarczona jest równie rura ochronna, odkrci blaszan pokrywk znajdujc si po przeciwnej stronie waka wyjciowego i przykrci do siownika rur ochronn. Uzupeni smar w przyczu przez smarowniczk znajdujc si na obudowie przycza. Stosowa smar stay do oysk. Uwaga Przy zabudowie siownika wahliwego naley zwróci uwag na poluzowanie w module wahliwym elementów zderzaka. Sposób wykonania tej czynnoci opisano w Zaczniku 1 (dostarczanym przy zamówieniu siownika wahliwego). Monta siownika liniowego Przy montau siownika liniowego na elemencie wykonawczym (zawór) naley: Sprawdzi czy konierz przyczeniowy jest dopasowany do konierza zaworu. Sprawdzi czy gwint(y) w czniku odpowiadaj gwintom w module liniowym siownika i na trzpieniu zaworu. Sprawdzi czy na gwincie moduu liniowego znajduje si przeciwnakrtka. Pokry lekko smarem gwinty moduu liniowego i trzpienia zaworu. 8
Naoy siownik na element wykonawczy (zawór) i starannie wycentrowa otwory mocujce w konierzach przyczeniowych. mocowa rubami o klasie wytrzymaoci nie gorszej ni 8.8 zwracajc uwag na dokrcanie metod na krzy, Uwaga Przy czeniu przycza moduu liniowego z trzpieniem zaworu przy pomocy cznika zwróci uwag, aby ograniczenie ruchu zwizane ze skokiem moduu liniowego siownika nie ograniczao skoku trzpienia zaworu oraz na dokrcenie przeciwnakrtki. Monta siownika X-MATIK z odsunitym sterownikiem Sposób montau siownika z odsunitym sterownikiem (XSMO) na armaturze jest identyczny jak opisano powyej. Monta sterownika MO (oddzielna obudowa) naley przewidzie w pobliu siownika na supie lub stojaku tak, aby odlego poczenia kablem siownika ze sterownikiem nie przekraczaa 30m. Otwory montaowe w bloku sterujcym MO pokazano na Rys. 11. Rozstawy otworów do mocowania sterownika dostosowano do elementów nonych (paskowniki, ceowniki) z otworami 9x18mm (fasolka) i rozstawem midzy otworami 10mm. 4. Podczenie elektryczne Prace elektryczne mog by wykonywane wycznie przez Ostrzeenie wykwalifikowanych elektryków zgodnie z obowizujcymi przepisami bhp. Siownik jest zasilany napiciem trójfazowym 3x400 V AC. Siownik wymaga podczenia przewodu ochronnego, którego zacisk znajduje si we wtyku zcza przemysowego. Poczenia elektryczne w siowniku s realizowane poprzez zcze przemysowe. Obudowa zcza posiada dwie dawnice kablowe. Od góry dawnic M25 na kabel zasilajcy o rednicy 11-17mm oraz z boku dawnic M20 na kabel o rednicy 8-13mm doprowadzajcy sygnay sterujce i sygnalizacyjne. Wtyk (cz obiektowa zcza) jest dostarczany w zestawie: obudowa, wkadka stykowa i komplet styków zaciskanych. Dla siownika X-MATIK z odsunitym sterownikiem naley poczy siownik ze sterownikiem MO kablem ze zczami przemysowymi 32 stykowymi dostarczanymi z siownikiem. Naley zwróci uwag, e zcze przemysowe tego kabla od strony siownika jest gniazdem a od strony sterownika wtykiem. Przy podczaniu styków zczy czy ze sob te same numery styków (1-1; 2-2; 32-32). Zwróci uwag, aby do styków 1, 2, 3, przez które jest zasilany silnik siownika podcza przewody o waciwym przekroju dla jego mocy. 9
Podczenie przewodów do wtyku naley wykona zgodnie z projektem technicznym lub zalecanym schematem aplikacyjnym pokazanym na Rysunkach 1, 2, 3. Ostrzeenie Uwaga Po zakoczeniu montau wtyku sprawdzi prawidowo pocze na zgodno wyprowadze ze schematem aplikacyjnym. Sprawdzi skuteczno ochrony przeciwporaeniowej zgodnie z norm PN-HD 60364-4-41 Instalacje elektryczne niskiego napicia -- Cz 4-41: Ochrona dla zapewnienia bezpieczestwa -- Ochrona przed poraeniem elektrycznym. Zwróci szczególn uwag na prawidowe dokrcenie dawnic przewodów dla zapewnienia stopnia ochrony IP67. Jeeli dawnica boczna nie jest wykorzystana, sprawdzi czy jest zalepiona (zalepka dostarczana z dawnic). 5. Uruchomienie Po zamontowaniu siownika na elemencie wykonawczym, wykonaniu i sprawdzeniu pocze elektrycznych mona przystpi do uruchomienia siownika. Uruchomienie siownika ma na celu sprawdzenie prawidowego i bezpiecznego otwierania i zamykania elementu wykonawczego zgodnie z projektem. Uwaga Jeeli jest uruchamiany siownik z moduem wahliwym naley sprawdzi czy zosta poluzowany zderzak moduu wahliwego w sposób opisany w Zaczniku 1. (dostarczanym w przypadku zamówienia siownika wahliwego). Zaleca si przed przystpieniem do uruchomienia siownika ustawi zderzaki moduu wahliwego. Dla siownika liniowego zwróci uwag, aby po zamontowaniu siownika na zaworze, skok zaworu by zawarty w obszarze skoku moduu liniowego. Generalnie proces uruchomienia polega na sprawdzeniu dziaania wyczników momentowych oraz prawidowym ustawieniu wyczników drogi w siowniku, aby sterowanie elektryczne do pooe OTWARTE i ZAMKNITE odpowiadao otwarciu i zamkniciu elementu wykonawczego. W procesie uruchomienia naley równie ustawi mechaniczny wskanik pooenia i ewentualnie zderzaki stanowice dodatkowe ograniczenie ruchu siownika. Uruchomienie ma na celu równie ostateczn weryfikacj pocze elektrycznych zarówno w obwodach sterowania jak i sygnalizacji na zgodno z projektem. Poniej opisano uruchomienie siownika sterowniczego w wersji standard. 10
Uruchomienie siownika w wersji X-MATIK (M, MO) jest analogiczne. Sterowanie w tej wersji mona wykonywa przy pomocy stacyjki sterowania lokalnego. Naley równie skonfigurowa sterownik X-MATIK zgodnie z opisem zawartym w p. 6. Uwaga Przedstawiona procedura ustawiania siownika dotyczy siownika, w którym zamykanie elementu wykonawczego odbywa si przy krceniu kókiem napdu rcznego w prawo. W przypadku gdy zamykanie odbywa si przy krceniu kókiem napdu rcznego w lewo funkcja opisanych wyczników ulega zamianie. Przy uruchamianiu siownika sterowniczego XS, aby uzyska dostp do nastawianych elementów naley zdj pokryw bloku sterujcego z okienkiem, pod którym wida wskanik pooenia. Pokryw zdejmuje si poprzez odkrcenie 4 rub specjalnych kluczem imbusowym 5. Widok zespou sterujcego pokazano na Rys. B. 5.1. Przeczanie na tryb pracy rcznej W procesie uruchamiania wykorzystuje si zarówno tryb pracy rcznej (moliwo otwierania i zamykania elementu wykonawczego przez krcenie kókiem napdu rcznego) jak i tryb pracy elektrycznej (otwieranie i zamykanie elementu wykonawczego przez sterowanie silnikiem elektrycznym siownika). Uwaga Przeczanie na tryb pracy rcznej moe by dokonywany wycznie przy wyczonym silniku siownika. Przeczanie przy silniku bdcym w ruchu moe grozi uszkodzeniem siownika. Rys. A. Sposób przeczania w tryb pracy rcznej pokazano na Rys. A. Naley odcign dwigni znajdujc si w osi kóka napdu rcznego. W przypadku wyczuwania oporu naley lekko obraca kókiem napdu rcznego w lewo i prawo do momentu prawidowego zazbienia si sprzga napdu rcznego. 11
Zwolni dwigni, która powinna wróci do pooenia spoczynkowego (jak na Rys. A). Krcc kókiem napdu rcznego czujemy opór zaleny od obcienia trzpienia elementu wykonawczego i obserwujemy ruch trzpienia. Przy duych obcieniach zaleca si po przesterowaniu obróci kókiem napdu rcznego lekko w stron przeciwn. Przeczanie w tryb pracy elektrycznej odbywa si automatycznie w momencie zaczenia silnika elektrycznego siownika. Przy otwieraniu lub zamykaniu armatury kókiem napdu rcznego, nie przykada nadmiernej siy przy krceniu kókiem, poniewa moe to spowodowa kilkakrotne przekroczenie momentu lub siy znamionowej co moe skutkowa zarówno uszkodzeniem podzespoów siownika jak i armatury. Dla siowników a przyoona sia do kóka rcznego nie powinna przekroczy 35N (3,5kG), dla b 70N (7kG), dla c 90N (9kG) a dla siownika d 160N (16kG). 5.2. Stacyjka sterowania lokalnego Dla siownika sterowniczego w wersji M (X-MATIK) siownik jest wyposaony w stacyjk sterowania lokalnego, która znajduje si na siowniku w obudowie zespou sterujcego. W przypadku wersji MO (X-MATIK odsunity) stacyjka sterownia lokalnego znajduje si w oddzielnej obudowie bloku sterujcego mocowanej na cianie lub konstrukcji wsporczej w pobliu siownika. Wygld stacyjki, opis jej elementów i obsug opisano w punkcie 6. Sterownik siownika (wersja X-MATIK). Siownik sterowniczy XS w wykonaniu standard nie posiada stacyjki sterowania lokalnego. 5.3. Sprawdzenie dziaania wyczników momentowych Ukad przecieniowy (wyczniki momentowe) jest ustawiany fabrycznie na moment znamionowy lub okrelony w zamówieniu. Jeeli moment ustawiony fabrycznie jest niezgodny z momentem wymaganym mona zmieni ustawienie momentu korzystajc ze skali znajdujcej si na krzywkach ukadu momentowego (11) Rys. B (11A - krzywka czerwona i 11B - zielona). W tym celu naley okreli, która krzywka ukadu momentowego, czerwona czy zielona, zabezpiecza kierunek zamykanie. Standardowo, gdy krcenie kókiem napdu rcznego w prawo zamyka armatur, jest to krzywka czerwona (dla siownika X-MATIK zawsze jest to krzywka czerwona). Nastpnie naley na krzywce w wybranym kierunku (zamykanie, otwieranie) poluzowa dwa wkrty (16) lub (17) na Rys. B i obróci skal w lewo lub prawo tak, aby strzaka (18) wskazaa 12
wymagany moment, opisany na skali w % momentu znamionowego. Dokrci poluzowane wkrty. Procedura sprawdzania wyczników polega na funkcjonalnym sprawdzeniu ich prawidowego dziaania, aby zapewni wyczenie siownika przy mechanicznym zablokowaniu moliwoci ruchu siownika w kierunku otwierania lub zamykania. Przystpujc do sprawdzenia dziaania wyczników momentowych naley: Przeczy na tryb pracy rcznej. Sprawdzi pokrcajc kókiem napdu rcznego, czy siownik prawidowo wspópracuje z elementem wykonawczym. Okreli kierunek zamykania elementu wykonawczego i sprawdzi czy tabliczka na kóku napdu rcznego prawidowo pokazuje ten kierunek. W ustawieniu fabrycznym przyjmuje si, e krcenie kókiem napdu rcznego w prawo jest kierunkiem zamykania. Jeeli jest odwrotnie odkrci tabliczk Z-O i obróci aby wskazywaa prawidowo kierunki otwierania i zamykania. Krcc kókiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w pooenie porednie. Poluzowa wkrty dociskowe w polu zielonym (1B) Rys. B i czerwonym (1A) na bbnie krzywek w celu odblokowania krzywek. Sprawdzi czy krzywki drogi (3) i (4) Rys. B nie najechay na wyczniki drogi (5) lub (6). W razie potrzeby odsun krzywki drogi (3), (4) od wyczników drogi. Wczy na chwil sterowanie elektryczne siownika w kierunku zamykanie (przeczenie ze sterownia rcznego na elektryczne odbywa si automatycznie) i zatrzyma. Jeeli siownik przestawia element wykonawczy w kierunku przeciwnym wyczy zasilanie i zamieni kolejno faz zasilajcych siownik. W siowniku XSM (X-MATIK) zmiana faz nie zmienia kierunku obrotów siownika. Okreli czy wyczniki W5/W7 (12) Rys. B zabezpieczaj kierunek zamykania czy otwierania. Uwaga W przypadku gdy krcenie kókiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) powoduje zamykanie elementu wykonawczego, krzywka czerwona ukadu momentowego (11A) Rys. B, pokonujc opór elementu wykonawczego, najeda na wyczniki W5/W7 (12) Rys. B. Oznacza to, e w tym siowniku wyczniki W5/W7 zabezpieczaj kierunek zamykania a wyczniki W6/W8 (13) Rys. B zabezpieczaj kierunek otwierania. W przypadku gdy krcenie kókiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) powoduje otwieranie elementu wykonawczego, krzywka czerwona ukadu momentowego równie najeda na wyczniki W5/W7 (12) Rys. B. Oznacza to, e w tym siowniku wyczniki W5/W7 13
zabezpieczaj kierunek otwierania a wyczniki W6/W8 (13) Rys. B zabezpieczaj kierunek zamykania. Ustalenie tej zalenoci i sprawdzenie dziaania tych wyczników jest istotne ze wzgldu na prawidowe i bezpieczne dziaanie siownika i elementu wykonawczego. Jeeli mamy sytuacj, e krcenie kókiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo) powoduje zamykanie elementu wykonawczego naley: Uruchomi siownik z pooenia poredniego (okoo 50% otwarcia) w kierunku zamykania i przy pomocy dwigni kontroli ukadu przecieniowego (14) Rys. B spowodowa zadziaanie wyczników W5/W7. Czynno ta powinna spowodowa zatrzymanie siownika. Jeeli siownik si nie zatrzyma sprawdzi poczenia elektryczne w ukadzie sterowania na zamknij. Powtórzy t czynno dla kierunku otwierania i przy pomocy dwigni kontroli ukadu przecieniowego (15) Rys. B spowodowa zadziaanie wyczników W6/W8. Powinno nastpi zatrzymanie siownika. Jeeli siownik si nie zatrzyma sprawdzi poczenia elektryczne w ukadzie sterowania na otwórz. 5.4. Ustawienie wyczników drogi Zaleca si nastpujc procedur ustawiania wyczników drogi: Przeczy na tryb pracy rcznej. Krcc kókiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w pooenie porednie. Przy poluzowanych wkrtach dociskowych (1A i B) Rys. B na bbnie krzywek, wczy sterowanie elektryczne siownika w kierunku zamykanie (przeczenie ze sterowania rcznego na elektryczne odbywa si automatycznie) i zatrzyma w pobliu pooenia zamknite. Przeczy siownik na sterowanie rczne. Krcc kókiem napdu rcznego ustawi element wykonawczy w pooeniu zamknite. Standardowo ruch w kierunku zamykanie nastpuje przy krceniu kókiem napdu rcznego zgodnie z ruchem wskazówek zegara (w prawo). W tym przypadku ruch bbna krzywek drogi (2) Rys. B jest równie zgodny z ruchem wskazówek zegara. Krzywka czerwona - dolna (3) Rys. B ustala w tym przypadku pooenie zamknite a zielona - górna (4) Rys. B otwarte. Uwaga Jeeli kierunek zamykania odbywa si przy krceniu kókiem napdu rcznego przeciwnie do wskazówek zegara (w lewo) ustawienia krzywek naley dokona odwrotnie zielona kierunek zamykanie i czerwona otwieranie. 14
Rys. B. Po ustawieniu elementu wykonawczego w pooeniu zamknite, przy poluzowanym wkrcie dociskowym w polu czerwonym przestawi krzywk czerwon, wspópracujc z dolnymi wycznikami kracowymi W1B/W1A (5) Rys. B (umieszczonymi pod wskazówk (10)), aby spowodowa przeczenie wyczników kracowych i zablokowa krzywk poprzez dokrcenie wkrtu dociskowego. Zwróci uwag na poprawno dziaania wyczników poprzez pokrcenie kókiem napdu rcznego w kierunku otwierania i ponowny powrót do pooenia zamknite. W razie braku wyczenia skorygowa ustawienie krzywki. Krcc kókiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w pooenie porednie. Przesterowa elektrycznie siownik w poblie pooenia otwarte elementu wykonawczego. Przeczy siownik na sterowanie rczne. Krcc kókiem napdu rcznego ustawi element wykonawczy w pooeniu otwarte. 15
Przy poluzowanym wkrcie dociskowym w polu zielonym przestawi krzywk zielon, wspópracujc z górnymi wycznikami kracowymi W2B/W2A (6) Rys. B (umieszczonymi pod wskazówk (10)), aby spowodowa przeczenie wyczników kracowych i zablokowa krzywk poprzez dokrcenie wkrtu dociskowego. Zwróci uwag na poprawno dziaania wyczników poprzez krcenie kókiem napdu rcznego w kierunku zamykanie i ponowny powrót do pooenia otwarte. W razie braku wyczenia skorygowa ustawienie krzywki. Krcc kókiem napdu rcznego przestawi element wykonawczy w pooenie porednie. Przesterowa elektrycznie siownik w pooenie okoo 50% otwarcia. Wczy siownik w kierunku zamykania i poprzez nacinicie dwigni wycznika zamknite, np. wkrtakiem sprawdzi czy nastpuje wyczenie siownika. T sam czynno powtórzy dla kierunku otwierania naciskajc dwigni wycznika otwarte. Jeeli nie nastpio zatrzymanie siownika wyczy zasilanie siownika i sprawdzi czy w aplikacji nie zastosowano sterowania z dociskiem, w którym sterowanie jest wyczane przez wyczniki momentowe. W tym przypadku przed prób sterowania siownika do pooe kracowych sprawdzi dziaanie wyczników momentowych wg procedury opisanej w punkcie 5.3. Jeeli podczas opisanej wyej próby wyczniki drogowe wyczaj siownik i jest to zgodne z aplikacj mona sterowa elektrycznie w kierunku zamykania i otwierania do momentu zatrzymania si siownika w pooeniach zamknite i otwarte. 5.5. Ustawienie wskanika pooenia (opcja) W celu ustawienia wskanika pooenia naley: Sprowadzi element wykonawczy do pooenia otwarte (do samoczynnego wyczenia). Poluzowa nakrtk (7) Rys. B blokujc wskaniki (8) i (9) na bbnie krzywek drogi. Obróci wskanik pooenia otwarte (8) tak, aby znalaz si nad nieruchom wskazówk (10) Rys. B. Zablokowa ustawienie wskanika nakrtk (7). Przesterowa element wykonawczy do pooenia zamknite. Zwracajc szczególn uwag, aby przy dalszych czynnociach nie przestawi wskanika otwarcia (8) Rys. B, ponownie poluzowa nakrtk (7) i ustawi wskanik pooenia zamknite (9) Rys. B nad wskazówk nieruchom (10). 16
Zablokowa wskaniki przez dokrcenie nakrtki i sterujc ponownie do pooe otwarte i zamknite sprawdzi ich poprawne ustawienie. W razie potrzeby skorygowa. 5.6. Inne ustawienia W przypadku gdy na elemencie wykonawczym jest montowany siownik z moduem wahliwym naley korzystajc z Zacznika 1 wykona ustawienie zderzaków moduu wahliwego i wskanika pooenia na module wahliwym. Zacznik 1 jest dostarczany do siowników wahliwych. 5.7. Ustawienie przetwornika pooenia (opcja) W szczególnych przypadkach siownik XS lub X-MATIK moe by wyposaony w przetwornik pooenia TRANSOLVER. Sposób ustawiania przetwornika pooenia jest opisany w Zaczniku 10 dostarczanym przy zamówieniu siownika z przetwornikiem pooenia. 6. Sterownik siownika (wersja X-MATIK) 6.1. Zastosowanie Sterownik MTC jest elektronicznym sterownikiem napdów sterowniczych X-MATIK. Charakteryzuje si bezstykowym zaczaniem i wyczaniem silnika. Automatycznie wykrywa i koryguje kolejno faz zasilajcych. Sterownik MTC umoliwia bezporedni wspóprac siownika z nowoczesnymi systemami automatyki, regulatorami i sterownikami PLC. Umoliwia lokalne i zdalne sterowanie napdem oraz sterowanie awaryjne. Sterowanie w trybie zdalnym odbywa si za pomoc sygnau trójstawnego lub poprzez magistral MODBUS (przy zamówieniu siownika z t opcj). Dostpne s styki drogowe, momentowe, sygna gotowoci oraz potwierdzenia trybu pracy LOKALNE i ZDALNE. W wykonaniu z zabudowanym dwuprzewodowym przetwornikiem pooenia, siownik udostpnia prd zwrotny w zakresie 4-20mA. 6.2. Dziaanie siownika Niniejszy opis dotyczy ogólnego algorytmu sterowania siownika X-MATIK w konfiguracji standardowej. Sterowanie moe by realizowane w trybie zdalnym lub miejscowym. Miejsce sterowania zaley od pozycji przecznika trzypozycyjnego i sygnau ZDALNE z systemu. Dokadny opis ustawie znajduje si w rozdziale 6.3 Konfigurowanie logiki sterowania. Ograniczenie ruchu siownika zalenie od specyfikacji armatury nastpuje w momencie otrzymania sygnau z wycznika drogowego lub momentowego. 17
Sterownik ma wyprowadzone oddzielne napicie 24VDC, które moe posuy do zasilania obwodów sterowania zdalnego, Nie naley uywa go do zasilania innych obwodów. Przekanik GOTOWO, a waciwie jego styk NO jest dokadnym odwzorowaniem logiki lampki GE na stacyjce sterowania miejscowego. Styk jest zwierany gdy lampka wieci. Oprócz tego wyprowadzony jest styk NC przekanika GOTOWO. 6.2.1. Sterowanie lokalne (opis stacyjki sterowania lokalnego) Na Rys. C przedstawiono widok stacyjki sterowania lokalnego siownika X-MATIK. W zalenoci od wykonania stacyjka ta jest zabudowana w siowniku (M X-MATIK ze sterownikiem w siowniku) lub jest montowana jako oddzielny element w pewnej odlegoci od siownika (MO X-MATIK ze sterownikiem odsunitym). Rys. C. Widok stacyjki sterowania lokalnego Sterowanie. Do wyboru miejsca sterowania suy trzypozycyjny przecznik trybu pracy. Przecznik ten mona zablokowa w kadym pooeniu za pomoc np. kódki. W pozycji LOKALNE mona sterowa siownikiem ze stacyjki sterowania lokalnego za pomoc przycisków OTW, STOP, ZAM. W tej pozycji nie ma moliwoci wpywania na prac siownika sygnaami zdalnymi, za wyjtkiem sterowania awaryjnego (opis w punkcie 6.2.3). W pozycji ZDALNE, kontrol nad siownikiem ma system nadrzdny zazwyczaj sterownik PLC, nastawnia itp.. Pen kontrol nad siownikiem z systemu mona uzyska przez zablokowanie przecznika w tym pooeniu np. kódk. W tej pozycji mona zdalnie (z systemu) przeczy siownik w sterowanie lokalne przez rozczenie sygnau ZDALNE (zdjcie 18
napicia 24V z pinu 30 w wielowtyku). Przy braku sygnau ZDALNE siownik bdzie reagowa na sterowanie przyciskami OTW, STOP, ZAM ze stacyjki sterowania lokalnego. Sposób wyboru miejsca sterowania jest nastpujcy: Jeli tryb sterowania lokalnego jest wymuszony przecznikiem trybu pracy "lub" sygnaem z systemu wówczas siownik jest w sterowaniu lokalnym. Siownik jest natomiast w sterowaniu zdalnym wtedy i tylko wtedy, gdy przecznik trybu pracy jest w pooeniu ZDALNE "i" sygna zdalnego wyboru miejsca sterowania ZDALNE jest aktywny (24V na pin 30 w wielowtyku). Ostrzeenie W pozycji 0 sterowanie lokalne, sterowanie zdalne oraz standardowe sterowania awaryjne (SW4-ON) nie powoduje ruchu siownika. Jeli jednak uytkownik uzna, e istnieje potrzeba sterowania awaryjnego siownikiem nawet przy ustawieniu przecznika trybu pracy w pozycji 0 to moe tak funkcj wczy poprzez ustawienie SW4 w pozycji OFF. Naley mie wiadomo, e o takiej konfiguracji powinna by poinformowana obsuga i serwis armatury i siownika przed przystpieniem do jakichkolwiek prac przy napdzie. Sterowanie siownikiem nie jest moliwe przy braku gotowoci elektrycznej GE (zganicie niebieskiej lampki). Wyjtek stanowi sytuacja, w której Gotowo Elektryczna jest tracona po zadziaaniu wycznika w ukadzie przecieniowym. W takim przypadku jest moliwe przesterowanie siownika w kierunku przeciwnym do tego, w którym nastpio przekroczenie momentu. Wówczas GE jest ponownie sygnalizowana. Sygnalizacja. Zapalona lampka niebieska wiadczy o gotowoci elektrycznej siownika do pracy. Ruch siownika w kierunku otwieranie sygnalizowany jest miganiem lampki zielonej. Po osigniciu pooenia otwarte lampka zielona wieci wiatem cigym. Ruch siownika w kierunku zamykanie sygnalizowany jest miganiem lampki pomaraczowej. Po osigniciu pooenia zamknite lampka pomaraczowa wieci wiatem cigym. Gotowo elektryczna GE jest tracona w nastpujcych przypadkach: brak co najmniej jednej z faz zasilajcych, zadziaanie wycznika termicznego w silniku, przekroczenie momentu gdy nie zostao osignite pooenie kracowe (konfigurowalne przecznikiem SW1), awaria zasilacza sterownika, brak wewntrznego zasilania pomocniczego 24 VDC, gotowo ganie równie przy ustawieniu przecznika wyboru w pozycj 0. 19
6.2.2. Sterowanie zdalne Sterowanie trójstawne. Standardowym trybem sterowania zdalnego w przypadku siownika X-MATIK jest sterowanie sygnaem trójstawnym. Sterowanie zdalne jest moliwe gdy sygna zdalnego wyboru miejsca sterowania ZDALNE jest aktywny (24V na pin 30 w wielowtyku) a przecznik trzypozycyjny na stacyjce sterowania lokalnego znajduje si w pooeniu ZDALNE. Taki tryb sterowania potwierdzony jest zwarciem styku przekanika ZDALNE (pin 10 i 11 zcza wielowtykowego na Rysunku 3). Przy braku sygnau ZDALNE lub przestawieniu przecznika trzypozycyjnego na stacyjce w pooenie LOKALNE zostaje zwarty styk przekanika LOKALNE (pin 12 i 13 zcza wielowtykowego na Rys. 3). Sterowanie poprzez magistral MODBUS jest sterowaniem opcjonalnym. 6.2.3. Sterowanie awaryjne (Ruch awaryjny) W siowniku przewidziano moliwo awaryjnego ruchu siownika do pooe kracowych. Moliwy jest ruch w kierunku otwieranie, zamykanie lub zatrzymywanie siownika w zalenoci od konfiguracji. Ruch awaryjny odbywa si zarówno w trybie pracy lokalnej jak i zdalnej, nie jest natomiast standardowo aktywny przy ustawieniu przecznika trybu pracy w pooenie 0. 6.3. Konfigurowanie logiki sterowania Konfiguracja odbywa si za pomoc mikroprzeczników znajdujcych si na module elektroniki wewntrz siownika. Dostp do nich uzyskuje si przez wyjcie osony stacyjki po odkrceniu 4 rub imbusowych kluczem 5. Widok moduu wraz z rozmieszczeniem przeczników pokazuje Rys. D. Ostrzeenie Przed wysuniciem osony stacyjki naley bezwzgldnie odczy zasilanie siownika. Podtrzymanie sterowania (SW5, SW8). Opcja dotyczy dla SW5 sterowania zdalnego z systemu (trójstawnego) a dla SW8 sterowania lokalnego. Domylnie (ustawienie fabryczne) czyli przy ustawieniu SW5 w pooeniu OFF ruch siownika nastpuje ju po chwilowym (min. 0,2s) trwaniu sygnau zdalnego z systemu, zatrzymanie po podaniu sygnau zdalnego STOP lub po osigniciu warunków ograniczenia ruchu. Dla SW8 w pooeniu OFF ruch siownika nastpuje ju po chwilowym naciniciu przycisku OTW lub ZAM. Przerwanie ruchu nastpi po osigniciu warunków ograniczenia ruchu lub po naciniciu 20
przycisku STOP, ewentualnie po przeczeniu przecznika wyboru w pozycj inn ni sterowanie LOKALNE. Przy ustawieniu SW5 w pooeniu ON sterowanie zdalne z systemu trwa tak dugo jak dugo trwa sygna zdalny z systemu. Dla SW8 w pooeniu ON sterowanie wyglda tak, e aby sterowa silnikiem naley trzyma nacinity przycisk OTW lub ZAM na stacyjce sterowania lokalnego. Nie dziaa wtedy przycisk STOP. Ograniczenie ruchu (SW1, SW6, SW7). Sposób wyczania wycznikiem drogowym lub momentowym musi by okrelony przez producenta armatury. Wyboru sposobu ograniczenia ruchu siownika dokonuje si mikroprzecznikami. Przecznik SW7 dotyczy kierunku otwieranie a SW6 kierunku zamykanie. Pooenie mikroprzecznika w pozycji OFF oznacza ograniczenie ruchu na pooenie a w pozycji ON oznacza ograniczenie ruchu na moment. Przy ograniczeniu ruchu na pooenie zadziaanie wycznika momentowego powoduje zatrzymanie silnika i zgoszenie Braku Gotowoci Elektrycznej. Przy ograniczeniu ruchu na moment zadziaanie wycznika momentowego oczekiwane jest nie wczeniej ni zadziaanie wycznika drogowego. Taka sekwencja jest poprawna. Wczeniejsze zadziaanie wycznika momentowego spowoduje zgoszenie Braku Gotowoci Elektrycznej. Jeli uytkownik nie yczy sobie zgoszenia Braku Gotowoci Elektrycznej w powyszych sytuacjach to powinien przestawi mikroprzecznik SW1 w pooenie ON. Ruch awaryjny (SW2, SW3, SW4). Sygna podany na wejcie RUCH AWARYJNY powoduje ruch siownika w kierunku otwieranie gdy mikroprzecznik SW3 jest w pozycji ON a mikroprzecznik SW2 w pozycji OFF lub ruch w kierunku na zamykanie przy odwrotnym ustawieniu w/w przeczników. Ustawienie obydwu przeczników w pozycj OFF powoduje zatrzymywanie siownika w chwili podania sygnau RUCH AWARYJNY. Ten sam skutek odniesie ustawienie obydwu przeczników w pooenie ON. Ustawienie SW4 w pooenie OFF spowoduje, e sterowanie awaryjne bdzie si odbywao nawet przy ustawieniu przecznika trybu pracy w pooeniu wyczenia 0. Ponisza tabela przedstawia wszystkie moliwe ustawienia przeczników. Wytuszczonym drukiem zaznaczono fabryczne ustawienia. 21
1 ZL4 SW1 1 ZL5 SW8 - STER. LOK. BEZ PODTRZYMANIA SW7 - MOMENT-O SW6 - MOMENT-Z SW5 - STER. ZDAL. BEZ PODTRZYMANIA SW4 - RUCH AWARYJNY L/Z SW3 - RUCH AWARYJNY - O SW2 - RUCH AWARYJNY - Z SW1 - MOMENT NIE GASI GE 1 ZL6 Rys. D. Rozmieszczenie zczy i mikroprzeczników na pytce elektroniki Prze. Pozycja Opis dziaania Uwagi Zadziaanie wy. momentowego MOMENT NIE GASI ON wczeniej ni wy. drogowego nie GE gasi Gotowoci Elektrycznej. SW1 Zadziaanie wy. momentowego wczeniej ni wy. drogowego gasi SW2 OFF ON OFF Gotowo Elektryczn Jeli jednoczenie SW3-OFF to podanie sygnau RUCH AWARYJNY powoduje ruch siownika na zamykanie. Jeli SW3-ON to podanie sygnau RUCH AWARYJNY powoduje zatrzymanie siownika. Jeli SW2 i SW3 w pozycji OFF to podanie sygnau RUCH AWARYJNY powoduje zatrzymanie siownika. RUCH AWARYJNY Z (ZAMKNIJ) 22
Prze. Pozycja Opis dziaania Uwagi Jeli jednoczenie SW2-OFF to podanie sygnau RUCH AWARYJNY powoduje ruch siownika na ON otwieranie. Jeli SW2-ON to podanie SW3 sygnau RUCH AWARYJNY powoduje zatrzymanie siownika. SW4 SW5 SW6 SW7 SW8 OFF ON OFF ON OFF ON OFF ON OFF ON OFF Jeli SW2 i SW3 w pozycji OFF to podanie sygnau RUCH AWARYJNY powoduje zatrzymanie siownika. Sterowanie sygnaem RUCH AWARYJNY odnosi skutek tylko przy ustawieniu przecznika trybu pracy w pozycjach LOKALNE lub ZDALNE Sterowanie sygnaem RUCH AWARYJNY odnosi skutek nawet przy ustawieniu przecznika trybu pracy w pozycj 0 Siownik napdzany jest tak dugo jak dugo dostaje sygna sterujcy z systemu. Po zaniku sygnau sterujcego siownik zatrzymuje si. Dotyczy sterowania zdalnego. Wystarczy krótkotrway (min. 0,2s) sygna sterujcy z systemu aby spowodowa ruch siownika w wybranym kierunku. W celu zatrzymania siownika naley poda sygna STOP. Dotyczy sterowania zdalnego. Ograniczenie ruchu w kierunku zamykanie na moment.zaleca si przeczy SW1 w poz. ON. Ograniczenie ruchu w kierunku zamykanie na pooenie Ograniczenie ruchu w kierunku otwieranie na moment. Zaleca si przeczy SW1 w poz. ON. Ograniczenie ruchu w kierunku otwieranie na pooenie Siownik napdzany jest tak dugo jak dugo dostaje sygna sterujcy ze stacyjki. Po zaniku sygnau sterujcego siownik zatrzymuje si. Dotyczy sterowania lokalnego. Wystarczy krótkotrway (min. 0,2s) sygna sterujcy ze stacyjki aby spowodowa ruch siownika w wybranym kierunku. W celu zatrzymania siownika naley wcisn przycisk STOP. Dotyczy sterowania lokalnego. RUCH AWARYJNY -O (OTWÓRZ) RUCH AWARYJNY L/Z STEROWANIE Z SYSTEMU BEZ PODTRZYMANIA MOMENT Z (ZAMKNIJ) MOMENT O (OTWÓRZ) STEROWANIE ZE STACYJKI BEZ PODTRZYMANIA 23
6.3.1. Konfigurowanie sterowania poprzez MODBUS (opcja) W przypadku gdy sterownik jest wykonany z opcj ze sterowaniem poprzez magistral MODBUS, konfigurowanie pytki MODBUS sterownika naley wykona zgodnie z opisem zawartym w Zaczniku 5. Sterowanie siownikiem poprzez magistral MODBUS wyklucza moliwo sterowania zdalnego sygnaem trójstawnym 24VDC. 6.4. Podczenie i aplikacja Schemat aplikacyjny siownika X-MATIK (XSM) zosta zamieszczony na Rysunku 3 str. 1 i 2. Schemat aplikacyjny siownika X-MATIK ze sterownikiem odsunitym (XSMO) zosta zamieszczony na Rysunku 3 str. 3 i 4. Opis funkcji sygnaów dla obydwu wykona siownika X-MATIK znajduje si na Rysunku 3 strona 5. Rozmieszczenie pinów w wielowtyku pokazano na Rysunku 4. Naley pamita, e przewód ochronny czy si do zacisku ochronnego wtyku zcza przemysowego. 7. Zabezpieczenia zewntrzne siownika Siownik wymaga zastosowania zewntrznego zabezpieczenia silnikowego. Nastawa zabezpieczenia termicznego powinna by zgodna z wartociami okrelonymi w tabeli na Rys. E. Prdko XS(M)a0 (a00) In IT [obr/min] [A] [A] XS(M)a1 XS(M)b0 XS(M)b1 XS(M)c0 XS(M)c1 XS(M)d1 In [A] IT [A] In [A] IT [A] In [A] 16 0,9 1,1 1,7 1,9 1,7 1,9 2,4 2,7 2,4 2,7 3,4 3,8 4 4,4 20 0,9 1,1 1,4 1,6 1,35 1,5 2,3 2,6 2,3 2,6 3,2 3,6 5,6 6,2 32 0,95 1,1 1,6 1,9 2 2,2 2,9 3,2 4,3 4,8 5,2 5,8 6,5 7,2 41 1,4 1,6 2,3 2,6 2,3 2,6 3,2 3,6 3,2 3,6 5,6 6,2 6,7 7,4 63 1,6 1,9 2,9 3,2 4,3 4,8 3,4 3,8 5,2 5,8 8,9 9,8 10,7 11,8 126 -- -- 2,5 2,8 -- -- 5,2 5,8 -- -- 10,7 11,8 -- -- IT [A] In [A] IT [A] In [A] IT [A] In [A] IT [A] Rys. E. W przypadku siowników X-MATIK (XSM) zaleca si stosowanie zbiorczych zabezpiecze przeciwprzepiciowych klasy C lub BC, a w szczególnych przypadkach take klasy D, zgodnie z aktualnymi normami dotyczcymi ochrony przeciwprzepiciowej. W przypadku wykorzystania wyczników drogi i momentu znajdujcych si wewntrz siownika do wspópracy 24
z klasycznymi ukadami przekanikowymi, naley zwróci uwag na zabezpieczenie zwarciowe tych obwodów (zalecany wycznik instalacyjny do 2A). Cewki przekaników musz by wyposaone w ukady gasikowe. 8. Konserwacja Siowniki sterownicze XS podczas eksploatacji nie wymagaj zabiegów konserwacji. Zaleca si raz do roku dokona ogldzin siownika, sprawdzenia pocze mechanicznych, sprawdzenia czy nie ma wycieków, luzów, pkni lub odksztace. W przypadku zauwaenia usterki naley o tym powiadomi dostawc. 9. Transport i przechowywanie Zaleca si transport siowników osonitych foli na paletach zabezpieczajc je przed przesuwaniem. Siowniki naley przechowywa w pomieszczeniach magazynowych. Siowników nie naley przechowywa w atmosferze silnie korodujcej. 10. Kodowanie siownika Sposób zamawiania siowników sterowniczych XS opisano poniej 25
SIOWNIK STEROWNICZY XS - - - OBROTOWY Un = 3x0,4 kv, praca S2 15 min. WYPOSAENIE STANDARDOWE: Wykonanie STANDARD - - stopie ochrony IP67 X-MATIK ze sterownikiem w siowniku M - podwójne wyczniki drogi X-MATIK ze sterownikiem odsunitym MO - podwójne wyczniki momentu Masa 22 kg 22 kg 22 kg 27 kg 27 kg 57 kg 60 kg 65 kg Wymiary / Wielko przycza Moment znam. - automatyczne zasprzglanie h=340, B=360, L=595, h1=230 / F07 20Nm a00 napdu h=340, B=360, L=595, h1=230 / F07 30Nm a0 h=340, B=360, L=595, h1=230 / F07 60Nm a1 h=340, B=390, L=630, h1=230 / F10 60Nm b0 h=340, B=390, L=630, h1=230 / F10 120Nm b1 WYPOSAENIE STANDARDOWE h=380, B=460, L=810, h1=300 / F14 120Nm c0 X- MATIK: h=380, B=460, L=810, h1=300 / F14 240Nm c1 h=380, B=460, L=810, h1=300 / F14 480Nm d - sterowanie sygn. zdalnym 24V DC a0 a1 b1 c1 d Prdko - praca z podtrzymaniem sygnau In [A] IT [A] In [A] IT [A] In [A] IT [A] In [A] IT [A] In [A] IT [A][obr/min] lub bez 0,9 1,1 1,7 1,9 2,4 2,7 3,4 3,8 4,0 4,4 16 5 - tryb pracy zdalnej, lokalnej 0,9 1,1 1,4 1,6 2,3 2,6 3,2 3,6 5,6 6,2 20 6 - przeczanie trybu pracy na 0,95 1,1 1,6 1,9 2,9 3,2 5,2 5,8 6,5 7,2 32 7 stacyjce siownika lub zdalnie 1,4 1,6 2,3 2,6 3,2 3,6 5,6 6,2 6,7 7,4 41 8 - moliwo blokowania 1,6 1,9 2,9 3,2 3,4 3,8 8,9 9,8 10,7 11,8 63 9 przeczania Z / L -- -- 2,5 2,8 5,2 5,8 10,7 11,8 -- -- 126 11 - separacja galwaniczna sygnaów Droga [obroty] - sygnalizacja ruchu i pooe 4 1 kracowych 5,6 2 - sygnalizacja gotowoci 8 3 elektrycznej 11 4 - cznik bezstykowy 16 5 - elektryczne odzyskowe 22 6 hamowanie silnika Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 30 7 - zabezpieczenie termiczne silnika Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 45 8 - zabezpieczenie zanikowo-fazowe Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 56 9 - automatyczna korekta faz Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 80 10 Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 110 11 Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 160 12 Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 220 13 Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 310 14 Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 500 15 Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 800 16 Uwaga przy przyczu A wymagana rura ochronna 1250 17 Sygna zwrotny WYPOSAENIE X-MATIK Z Bez sygnau zwrotnego 0 ODSUNITYM STEROWANIEM: Impulsator - sygna beznap. (styk) pulsujcy podczas ruchu 1 - posiada wszystkie funkcje X-MATIK Sygna 4 20 ma 2 - sterownik wraz ze stacyjk Przekroje przewodów [mm2] posiada obudow do montau Zasilajcy 1,5mm2, sterowniczy 0,5mm2 0 ciennego Zasilajcy 2,5mm2, sterowniczy 1,5mm2 1 - odlego od siownika do 30 m Inne (poda w zamówieniu jakie) 2 Dodatkowe wyposaenie elektryczne In prd znamionowy silnika bez grzaki 0 IT prd zabezpieczenia z grzak i termostatem 1 Typ przycza tuleja przyczeniowa B1 (wg normy ISO 5210) 0 tuleja przyczeniowa B3 (wg normyiso 5210) 1 UWAGA: tuleja przyczeniowa adaptowana do armatury 2 Dla siownika X-MATIK dodatkowa przycze typu A z gwintem TR (poda gwint) 3 litera na kocu kodu oznacza: Dodatkowe wyposaenie mechaniczne M X-MATIK z moduem bez rury ochronnej 0 komunikacyjnym MODBUS z rur ochronn 250 mm 1 P X-MATIK z moduem z rur ochronn 500 mm 2 komunikacyjnym PROFIBUS z rur ochronn 750 mm 3 inna dugo (poda w zamówieniu jaka) 4 Mechaniczny wskanik pooenia bez wskanika 0 ze wskanikiem 1 luty 2013 26
KODOWANIE MODUU WAHLIWEGO SIOWNIKA X Moment znamionowy Regulacyjny 250Nm a Sterowniczy 500Nm Regulacyjny 500Nm b Sterowniczy 1000Nm Rodzaj wykonania Lewe (mocowanie siownika obrotowego) L 0 Prawe (mocowanie siownika obrotowego) R 1 Lewe (mocowanie siownika obrotowego) R 2 Prawe (mocowanie siownika obrotowego) L 3 W - - - Sposób montau Bez podstawy 0 Z podstaw 1 Typ przycza do urzdzenia nastawczego tuleja przyczeniowa B1 (wg normy ISO 5210) 0 tuleja przyczeniowa B3 (wg normyiso 5210) 1 tuleja przyczeniowa adaptowana do armatury 2 waek do przyczenia korby 3 Wyposaenie dodatkowe Bez wyposaenia 0 Korba staa 1 Korba regulowana 2 Korba staa + cigno 3 Korba regulowana + cigno 4 Mocowanie cigna do urzdzenia wykonawczego Bez 0 Nakadka ze stokiem Morse'a 1 Tulejka ze stokiem Morse'a 2 Rodzaj moduu sterowniczy 0 regulacyjny 1 UWAGI: maj 2010 1. Ilo obrotów na 90 stopni wynosi 4,25. 2. Od strony napdu modu Wa posiada przycze F07, Wb - F10. 3. Od strony urzdzenia nastawczego modu Wa posiada przycze F10, Wb - F14. 4. Modu wahliwy jest dostarczany z tulej przyczniow do siownika obrotowego. 5. Wykonanie prawe i lewe opisuje rysunek. Wykonanie lewe-l Obracanie kókiem napdu rcznego w prawo, powoduje obrót wau wejciowego moduu wahliwego w prawo i obrót korby w lewo. Wykonanie lewe-r Obracanie kókiem napdu rcznego w prawo, powoduje obrót wau wejciowego moduu wahliwego w prawo i obrót korby w prawo. Wykonanie prawe-r Obracanie kókiem napdu rcznego w prawo, powoduje obrót wau wejciowego moduu wahliwego w prawo i obrót korby w prawo. Wykonanie prawe-l Obracanie kókiem napdu rcznego w prawo, powoduje obrót wau wejciowego moduu wahliwego w prawo i obrót korby w lewo. 27
KODOWANIE MODU!U LINIOWEGO SI!OWNIKA X L - - - Regulacyjny Sterowniczy Regulacyjny Sterowniczy Sia znamionowa 10 kn 20 kn 20 kn 40 kn Skok do 50mm 1 do 100 mm 2 do 125 mm 3 do 150 mm 4 do 200 mm 5 a b Rodzaj wykonania Lewe (obrót w lewo - cofanie tulei) 0 Prawe (obrót w prawo - cofanie tulei) 1 Konierz przyczeniowy Konierz F07 dla moduu La 1 Konierz F10 dla moduu La, Lb 2 Gwint trzpienia Gwint trzpienia w module La M12x1,25 1 Gwint trzpienia w module La M16x1,5 2 Gwint trzpienia w module Lb M20x1,5 3 Wyposaenie dodatkowe Bez przycza 0!cznik (poda dane zaworu) 1 Przycze (jarzmo +cznik poda dane zaworu) 2 UWAGI: 1. Modu liniowy jest dostarczany z tulej przyczniow do siownika obrotowego. 2. Wysuw tulei na 1 obrót w module La i Lb wynosi 5 mm. Przykad zamawiania: 1. Siownik sterowniczy obrotowy: XSa1-64-000-100 co oznacza: Siownik sterowniczy obrotowy w wersji standard, moment znamionowy 60 Nm, prdko 20 obr/min, droga 11 obrotów, z tulej przyczeniow B3, bez mechanicznego wskanika pooenia (pokrywa bloku sterujcego bez wziernika). 28