dr Renata Kędzior Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Ekologii Klimatologii i Ochrony Powietrza

Podobne dokumenty
WPŁYW ANTROPOPRESJI NA PRZEBIEG ZMIAN HYDROMORFOLOGICZNYCH W RZEKACH I POTOKACH GÓRSKICH

Ocena hydromorfologiczna cieków w praktyce

Ocena hydromorfologiczna cieków w praktyce

KIK/37 TARLISKA GÓRNEJ RABY UTRZYMANIE RZEK GÓRSKICH

INŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu

Wykład Charakterystyka rozwiązań projektowych

Projekt testowania metod oceny stanu ekologicznego rzek Polski w oparciu o badania ichtiofauny. Piotr Dębowski,, IRŚ Jan Bocian, ICOZ, UŁ

INŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu

mgr inż. Małgorzata Leja BM 4329 Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki Uniwersytet Rolniczy Hugona Kołłątaja w Krakowie Kraków,

KIK/37 TARLISKA GÓRNEJ RABY UTRZYMANIE RZEK GÓRSKICH

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Wrocław

Renaturyzacja rzek i ich dolin. Wykład 4

Analiza wpływu sterowania retencją korytową małego cieku na redukcję fal wezbraniowych przy wykorzystaniu modeli Hec Ras i Hec ResSim

Uchwała Nr 33/2017 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata z dnia 23 sierpnia 2017 r.

Tarliska Górnej Raby

Inżynieria Ekologiczna Nr 32, 2013

Koncepcja renaturyzacji Wełny i Flinty. Krzysztof Szoszkiewicz Tomasz Kałuża Karol Pietruczuk Paweł Strzeliński Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Środowiskowe kryteria lokalizowania MEW

Suche zbiorniki przeciwpowodziowe. Michał Szydłowski, prof.pg Kierownik Katedry Hydrotechniki Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska PG

SPIS TREŚCI. 2. Degradacja rzek wielonurtowych polskich Karpat w XX wieku Hanna Hajdukiewicz, Bartłomiej Wyżga... 33

"Działania przygotowawcze do częściowego odtworzenia żwirowych siedlisk dla litofilnych gatunków ryb na odcinku Wisłoki od jazu w Mokrzcu do

Zmiany intensywności procesów korytotwórczych w rzekach górskich pod wpływem ich regulacji na przykładzie wybranych odcinków Porębianki

2. Przykłady budowli wraz z komentarzem

Założenia zadań projektu

OCENA HYDROMORFOLOGICZNA RZEK HISTORIA, CELE, METODY

" Stan zaawansowania prac w zakresie częściowego odtworzenia żwirowych siedlisk dla litofilnych gatunków ryb na odcinku Wisłoki od jazu w Mokrzcu do

czyli kilka słów teorii

KIK/37 Tarliska Górnej Raby

Ostateczna postać długotrwałych zmian w określonych warunkach klimatyczno-geologicznych to:

EKOLOGIA. Sukcesja ekologiczna. Sukcesja. 1. Sukcesja ekologiczna 2. Hipoteza Gai

Wpływ zabiegów hodowlanych i ochronnych na bioróżnorodność w ekosystemach leśnych na obszarach chronionych i gospodarczych

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2014/2015

Stowarzyszenie Hydrologów Polskich. Beniamin Więzik. zalety i wady. SEMINARIUM Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie Kraków r.

OPORY RUCHU w ruchu turbulentnym

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2016/2017

Ocena stanu ekologicznego wód w d cieku o zlewni silnie zalesionej ze szczególnym uwzględnieniem substancji biogennych

Klasyfikacja wskaźników wód powierzchniowych województwa podlaskiego w punktach pomiarowo-kontrolnych

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2015/2016

Usługi środowiska w świetle bezpieczeństwa ekologicznego

Metody określania przepływu nienaruszalnego zalety i wady

Grzegorz Siwek. Studenckie Koło Naukowe Geografów UMCS im. A. Malickiego w Lublinie. Naukowa Sieć Studentów Geoinformatyki

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia r.

Renaturyzacja rzek i ich dolin. Wykład 1, 2. - Cechy hydromorfologiczne rzek naturalnych i przekształconych.

Zarządzanie wodami opadowymi w Warszawie z punktu widzenia rzeki Wisły i jej dorzecza

INSPEKCJA OCHRONY ŚRODOWISKA WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT OCHRONY ŚRODOWISKA W BIAŁYMSTOKU

POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data

Monika Kotulak Klub Przyrodników. Jak bronić swojej rzeki, warsztaty Klubu Przyrodników i WWF, Schodno czerwca 2012

KOMPONENT 3: GÓRNA WISŁA

Znaczenie zadrzewień śródpolnych dla ochrony różnorodności biologicznej krajobrazu rolniczego. Krzysztof Kujawa

Rzeszów, dnia 14 listopada 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XXXIX/791/13 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA PODKARPACKIEGO. z dnia 28 października 2013 r.

Lithoglyphus naticoides (GASTROPODA: PROSOBRANCHIA), namułek pospolity; gatunek pontyjski, typowy dla dużych i średniej wielkości rzek nizinnych.

PRZEWODNIK DO OCENY STANU EKOLOGICZNEGO RZEK NA PODSTAWIE MAKROBEZKRĘGOWCÓW BENTOSOWYCH

Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2015/2016

KARTA MODUŁU PRZEDMIOTU

Gorzów Wielkopolski, dnia 28 kwietnia 2014 r. Poz. 938

Operat hydrologiczny jako podstawa planowania i eksploatacji urządzeń wodnych. Kamil Mańk Zakład Ekologii Lasu Instytut Badawczy Leśnictwa

Tabela odniesień efektów kierunkowych do modułów kształcenia

KARTA MODUŁU PRZEDMIOTU

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

Ochrona środowiska przyrodniczego Krakowa, a problem lokalizacji spalarni

RHS w Polsce. Koncepcja renaturyzacji rzeki Flinty w oparciu o symulacje wykonane metodą RHS. Flinta w okolicach zbiornika Piłka

Ocena hydromorfologiczna rzek w oparciu o Hydromorfologiczny Indeks Rzeczny

Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

V MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA NAUKOWA LAS I WODA Supraśl, r.

Lokalne instrumenty. w gospodarce nadrzecznej

Ocena hydromorfologiczna rzek w oparciu o Hydromorfologiczny Indeks Rzeczny

Przesłanki do opracowania Katalogu dobrych praktyk dobrych praktyk dobrych praktyk Struktura Opracowania

Czym jest środowisko wodne?

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 9 listopada 2011 r.

1. Wprowadzenie 1.1. Zarysowanie problemu

PRZYGOTOWANO W RAMACH KAMPANII

Zastosowanie konstrukcji gabionowych w regulacji koryt cieków wodnych. Pod redakcją dr inż. Remigiusza Duszyńskiego

RHS w Polsce. Warsztaty hydromorfologiczne. Marta Szwabińska Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. River Habitat Survey

OCENA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO"

PROJEKT PRZYWRÓCENIE DROŻNOŚCI KORYTARZA EKOLOGICZNEGO RZEKI WISŁOKI I JEJ DOPŁYWÓW CELE, ZADANIA, ZAKŁADANE EFEKTY

INTENSYWNOŚĆ TURBULENCJI W RÓŻNYCH JEDNOSTKACH MORFOLOGICZNYCH NA PRZYKŁADZIE RZEKI SKAWY

Program studiów podyplomowych STUDIA PODYPLOMOWE DLA NAUCZYCIELI KWALIFIKUJĄCE DO NAUCZANIA PRZEDMIOTU BIOLOGIA OPIS OGÓLNY STUDIÓW

Ocena wpływu obszarowego systemu sterowania ruchem na brd (doświadczenia z wdrożenia systemu w regionie Podhala)

Modelowanie zjawisk erozyjnych w zakolu rzeki Nidy

Uchwała Senatu Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Nr 144/2013/2014. z dnia 24 czerwca 2014 r.

Małże jako podłoże dla innych organizmów: składanie jaj przez ryby na muszli Unio crassus

Zielona infrastruktura w Polsce. Anna Liro Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska

Określenie dynamiki transportu rumowiska wleczonego w rzece Białce przy zastosowaniu programu HEC-RAS

Ochrona przyrody w regionalnych programach operacyjnych rodzaje projektów w i możliwo

Planowanie i praktyka wykonywania prac utrzymaniowych na małych rzekach w kontekście problemu zagrożenia powodzią i suszą

MOŻLIWOŚCI REWITALIZACJI KORYT RZEK I POTOKÓW W WARUNKACH ICH ZRÓŻNICOWANEGO ZAGOSPODAROWANIA

OPIS PRZEDMIOTÓW REALIZOWANYCH W KATEDRZE MIKROBIOLOGII ŚRODOWISKOWEJ

ĆWICZENIA TERENOWE RZEKA MSZANKA, 31 maja 2010 r.

Opis kierunkowych efektów kształcenia w obszarze nauk przyrodniczych na I stopniu kierunku BIOLOGIA

Warsztaty szkoleniowe dla nauczycieli i trenerów. Zbigniew Kaczkowski, Zuzanna Oleksińska

Nauka Przyroda Technologie

WYDZIAŁ NAUK TECHNICZNYCH Uniwersytet Warmińsko-Mazurski

AKTUALNOŚCI. jedynie lokalnie. W związku z tym pragniemy wskazać na następujące kwestie:

Informacja dla Wykonawców

Wyzwania dla Podlasia Zielonej Krainy

METODA MONITORINGU HYDROMORFOLOGII RZEK (MHR)

Cele środowiskowe dla wód -doświadczenia RDOŚ w Krakowie. Radosław Koryga Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Krakowie

12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) WIEDZA

Potencjał parków warszawskich do świadczenia usług ekosystemowych

Transkrypt:

Wykorzystanie biegaczowatych jako biowskaźników do oceny stanu środowiska przyrodniczego koryt i brzegów rzek górskich o różnym stopniu przekształcenia dr Renata Kędzior Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji Katedra Ekologii Klimatologii i Ochrony Powietrza

Rzeki górskie- specyficzne warunki środowiskowe dla wyspecjalizowanych grup organizmów

Zagrożenia polskich rzek i potoków górskich Regulacje koryta

Pobór rumoszu skalnego z koryta

Biegaczowate jako biowskaźniki zaburzeń w środowisku: Duże bogactwo gatunkowe i różnorodność gatunkowa, szeroka znajomość systematyki i ekologii, wąskie preferencje środowiskowe, wysoka wrażliwość na zmiany w środowisku, duże zróżnicowanie w wielkości ciała, występowanie w różnorodnych typach ekosystemów naziemnych, prostota metod połowu.

Cel pracy: określenie czy zaburzenia przepływu brzegowego związane z regulacją koryt rzecznych przyczyniają się do zubożenia fauny charakterystycznej dla terenów nadbrzeżnych określenie który z badanych typów regulacji koryta rzecznego ma najsilniejszy negatywny wpływ na zgrupowania biegaczowatych zamieszkujących środowiska w bezpośrednim sąsiedztwie linii brzegowej.

Teren badań Badania prowadzono w systemie rzeki Porębianki posiadającej zróżnicowane budowle geotechniczne. W sumie założono 60 powierzchni badawczych w różnych typach zabudowy oraz w różnych odległościach od lustra rzeki. C B A

Typy regulacji w badanych przekrojach potoku Porębianka Regulacja betonowa Regulacja korytowa z redepozycją Regulacja typu rip-rap Odcinki referencyjne/wcinanie

Wyniki Diagram ordynacyjny beztrendowej analizy korespondencji (DCA) dla zgrupowań biegaczy potoku Porębianka na podstawie klasyfikacji w zależności od terasy zalewowej (kwadraty zgrupowania terasy zalewowej A, koła zgrupowania terasy zalewowej A z regulacją betonową i referencyjne wcinane, krzyżyki zgrupowania terasy zalewowej B i C.

Diagram ordynacyjny kanoniczej analizy korespondencji (CCA) dla wszystkich gatunków biegaczowatych w badanym systemie potoku Porębianka.

Parametrami historii życiowej biegaczowatych istotnie statystycznie korelującymi ze zmiennymi środowiskowymi są: wielkość ciała i siła dyspersji. Diagram ordynacyjny na podstawie selekcji postępującej analizy redundancji dla parametru wielkości ciała (A) oraz siły dyspersji (B) i istotnych statystycznie czynników środowiskowych. R bogactwo gatunkowe, L liczebność, X- Y klasy wielkości (min-max), B brachypteryczne, H dimorficzne, M makropteryczne.

Model organizacji zgrupowań biegaczowatych na terenach nadrzecznych

Wnioski Procesy inundacyjne związane z fluktuacjami przepływu brzegowego są głównym motorem przemian fauny obszarów nadrzecznych Zmiany kształtu koryta i regulacje zapobiegające wypływowi wody z kanału przyczyniają się do zaniku fauny typowej dla brzegów rzek i powoduje ekspansję zgrupowań charakterystycznych dla wyższych elewacji w korycie Utrzymywanie odcinków naturalnych jako źródło występowania gatunków rzadkich

Strategia ochrony NATURAL RIVER REGULATED RIVER

Niniejsza prezentacja była wygłaszana podczas XVII Międzynarodowej Konferencji Naukowo-Technicznej pt. Zapobieganie zanieczyszczeniu, przekształcaniu i degradacji środowiska, organizowanej przez Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska, która odbyła w Szczyrku się w dniach 15-16 listopada 2012 r. Publikacja: Kędzior R., Skalski T. 2013 Wykorzystanie biegaczowatych jako biowskaźników do oceny stanu środowiska przyrodniczego koryt i brzegów rzek górskich o różnym stopniu przekształcenia. Inżynieria Ekologiczna nr.32