2. Przykłady budowli wraz z komentarzem

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "2. Przykłady budowli wraz z komentarzem"

Krystian Włodarczyk
8 lat temu
Przeglądów:

2 Plan prezentacji: 1. Definicje 1.1. Bystrza o zwiększonej szorstkości 1.2 Ziarna ponadwymiarowe 2. Przykłady budowli wraz z komentarzem 3. Konkluzje Literatura

Definicje 1. Bystrza (bystrza o zwiększonej szorstkości)- umocniony odcinek cieku charakteryzujący się dużym spadkiem podłużnym, prowadzący wodę ze znaczną prędkością.

3 Definicje 1. Bystrza (bystrza o zwiększonej szorstkości)- umocniony odcinek cieku charakteryzujący się dużym spadkiem podłużnym, prowadzący wodę ze znaczną prędkością. Bystrze pozwala na zmniejszenie spadku podłużnego rzeki, przez co zapobiega powstawaniu erozji dennej. Budowle te umożliwiają migrację ryb (brak konieczności przepławek) oraz makrobezkręgowców dennych, powodują natlenienie wody oraz estetycznie oddziałują na krajobraz. Ponadto powodują odtworzenie łach korytowych powyżej i poniżej budowli, zmieniając charakter rzeki na roztokowy.

4 2. Ziarna ponadwymiarowe - to ziarna, których wymiary znacznie przekraczają którego pochodzą. miąższość osadu z Ziarno jest pojedynczym, elementarnym i pierwotnym składnikiem zbioru ziaren, który gdy jest produktem procesu sedymentacji nosi nazwę osadu ziarnistego. Ziarna mogą być kryształami, agregatami lub okruchami.

5 Rzeka PORĘBIANKA

6 Porębianka Pozwalają na swobodną wędrówkę ryb oraz makrobentosu nawet przy stanach niżówkowych, na co pozwala wykonana koncentracja strugi w centralnej części bystrza. Odtwarzają łachy korytowe powyżej oraz poniżej budowli. Przejawia się to w odbudowie koryta roztokowego.

9 Rzeka PONICZANKA

10 Krzczonówka Bystrze jest wykonane z luźno ułożonych głazów z kamienia łamanego. Celem jest miejscowe wzmocnienie koryta cieku.

12 Czarny Dunajec Odtwarzają łachy korytowe powyżej i poniżej budowli. Stanowią przeszkodę dla migracji ryb. Hydraulicznie oddziałują jak stopień wodny.

13 2.Ziarna ponadwymiarowe

Mikroformy korytowe tworzące się wokół dużych ziaren Schemat form groniastych źródło: http://www.ing.uni.wroc.pl/~lkur/rzeki.htm Formy groniaste to skupienia otoczaków o charakterystycznej budowie.

14 Mikroformy korytowe tworzące się wokół dużych ziaren Schemat form groniastych źródło: Formy groniaste to skupienia otoczaków o charakterystycznej budowie. Są one wydłużone zgodnie z kierunkiem przepływu. Po stronie podprądowej otoczaki tworzą stromą imbrykację podprądową. W kierunku za prądem, w strefie cienia, w formie nasypu gromadzi się materiał drobniejszy.

15 Mega clusters tworzą pojedyncze otoczaki powyżej 300 mm (długość osi L najdłuższej), o słabym stopniu obtoczenia, ułożone poprzecznie w centralnej lub bocznej części koryta. Odzwierciedlają główny kierunek nurtu podczas przepływów nadkrytycznych. Uruchamiane są jednak rzadko, co 11, 65 lub nawet 100 lat, a ich transport odbywa się na niewielkie odległości (Grant i in. 1990, Chin 2003). Sprawia to, że formy te to bardzo stabilne przeszkody wpływające na znaczne podwyższenie szorstkości w korycie i powstanie koryta typu kaskadowego (Montgomery, Buffington 1997). W części doprądowej wykształcają się mikroformy typu: obstacle clast oraz complex cluster, za lub przed którymi zdeponowane są frakcje drobniejsze ( mm i mniejsze).

Znaczenie ziaren ponadwymiarowych dla życia biologicznego w rzece : stanowią elementy habitatowe, szczególnie dla zwierząt bezkręgowych; dają cień przez co zmniejszają różnice

16 Znaczenie ziaren ponadwymiarowych dla życia biologicznego w rzece : stanowią elementy habitatowe, szczególnie dla zwierząt bezkręgowych; dają cień przez co zmniejszają różnice temperatury wody w ciągu dnia; stanowią schronienie dla ryb; stanowią istotne znaczenie dla odbycia tarła ryb. źródło:

Potok Młynne, zlewnia Popradu Utrata elementów decydujących o szorstkości dna powodujących spadek rozmaitości siedlisk wodnych, spowodowała niekorzystne zmiany w strukturze gatunkowej flory i fauny

17 Potok Młynne, zlewnia Popradu Utrata elementów decydujących o szorstkości dna powodujących spadek rozmaitości siedlisk wodnych, spowodowała niekorzystne zmiany w strukturze gatunkowej flory i fauny wodnej. Głównym celem tego dziania na tym potoku była poprawa siedlisk dla ryb głownie łososiowatych w celu podniesienie jakości miejsc tarliskowych. Potok Młynne, źródło:

18 Poprawa stanu środowiska wodnego poprzez umieszczenie głazów Koncepcja rozmieszczenia głazów, źródło:

19 Sztuczne tarliska Rzeczny żwir może być dodawany do rzeki w trakcie budowy sztucznych tarlisk lub poprzez jego uzupełnianie. Dla ryb łososiowatych wytyczne w zakresie składu i frakcji żwiru są następujące: ok. 80% żwir mm, ok. 20 % żwir 100 mm oraz niewielka część gruboziarnistego piasku (2 do 5 mm). Akumulacja żwiru, źródło:

20 4. Konkluzje końcowe 4.1 oprócz układu poziomego koryta rzeki lub potoku górskiego istnieje również układ pionowy dno w profilu podłużnym zbudowane jest z następujących po sobie sekwencji przegłębień i bystrzyków 4.2 naturalnym i najbardziej zbliżonym do morfologii dna sposobem zabudowy cieku są układy bystrzy z kamienia naturalnego lub bystrzy z kamieniami wbudowanymi w płytę spadową konstrukcji 4.3 podczas projektowania bystrzy należy zwrócić uwagę na szczegóły konstrukcji stanowiska górnego (próg), wielkość kamieni na bystrzu, długość ubezpieczenia górnego oraz ubezpieczenia dolnego (rozmycie) 4.4 bystrza to budowle pro-ekologiczne: zapewniają wędrówkę ryb, napowietrzają wodę, jednocześnie spełniają funkcje techniczne

Dziękuję za uwagę Prof. zw. dr hab. inż. Artur Radecki-Pawlik rmradeck@cyf-kr.edu.

21 Dziękuję za uwagę Prof. zw. dr hab. inż. Artur Radecki-Pawlik Uniwersytet Rolniczy Kraków, Katedra Inżynierii Wodnej i Geotechniki, WIŚiG 21

Literatura Ślizowski R., Radecki-Pawlik A., N Famara Sambou.1997.

22 Literatura Ślizowski R., Radecki-Pawlik A., N Famara Sambou Badania porównawcze bystrzy z kamienia naturalnego - elementu ekologicznej zabudowy potoków górskich - z bystrzami betonowymi typu Peterki, Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 321, s Ślizowski R., Radecki-Pawlik A Bystrze z kamienia naturalnego jako przykład nowoczesnej, ekologicznej budowli regulacyjnej w zlewniach rzecznych. Przegląd Naukowy, SGGW, Warszawa, 15, s Radecki-Pawlik A., Ślizowski R Bystrze o zwiększonej szorstkości jako element ekologicznej stabilizacji potoków górskich. Przegląd Naukowy, SGGW, Warszawa, 15, s Ślizowski R., Radecki-Pawlik A Rozmycie nie umocnionego dna poniżej bystrzy o zwiększonej szorstkości, Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 19, s Radecki-Pawlik A Badania rozkładu prędkości oraz naprężeń stycznych w strefie oddziaływania bystrza, Zesz. Nauk. AR w Krakowie, 19, s Radecki-Pawlik A O niektórych, bliskich naturze rozwiązaniach utrzymania koryt rzek i potoków górskich. Gospodarka Wodna, Warszawa, Sigma-Not 2, Radecki-Pawlik A Hydromorfologia rzek i potoków górskich działy wybrane. Podręcznik Akademicki. Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, ss. 280.

Podobne dokumenty

INŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu

INŻYNIERIA RZECZNA Konspekt wykładu Wykład 2 Charakterystyka morfologiczna koryt rzecznych 1. Procesy fluwialne 2. Cechy morfologiczne koryta rzecznego 3. Klasyfikacja koryt rzecznych 4. Charakterystyka