MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ Grzegorz Lis Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej 312[02].Z4.01 Poradnik dla nauczyciela Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy Radom 2007
Recenzenci: prof. PŁ dr hab. inŝ. Krzysztof Pacholski doc. dr inŝ. Stanisław Derlecki Opracowanie redakcyjne: mgr inŝ. Ryszard Zankowski Konsultacja: mgr Małgorzata Sienna Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 312[02].Z4.01, Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej, zawartego w programie nauczania dla zawodu technik teleinformatyk. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 1
SPIS TREŚCI 1. Wprowadzenie 3 2. Wymagania wstępne 6 3. Cele kształcenia 7 4. Przykładowe scenariusze zajęć 8 5. Ćwiczenia 12 5.1. Konstytucja RP i przepisy ogólne 12 5.1.1. Ćwiczenia 12 5.2. Działalność gospodarcza w przepisach prawa 15 5.2.1. Ćwiczenia 15 5.3. Przepisy regulujące zagadnienia techniczne 17 5.3.1. Ćwiczenia 17 5.4. Informacje niejawne i prawa autorskie w teleinformatyce 19 5.4.1. Ćwiczenia 19 5.5. Świadczenie usług drogą elektroniczną i podpis elektroniczny 21 5.4.1. Ćwiczenia 21 6. Ewaluacja osiągnięć ucznia 7. Literatura 23 39 2
1. WPROWADZENIE Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie technik teleinformatyk. W Poradniku zamieszczono: wymagania wstępne, wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć juŝ ukształtowane, aby bez problemów mógł korzystać z Poradnika, cele kształcenia, wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas pracy z Poradnikiem, przykładowe scenariusze zajęć, przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania uczenia oraz środkami dydaktycznymi, ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, literaturę uzupełniającą. Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone róŝnymi metodami ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania. Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróŝnicowane, począwszy od samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. Jako pomoc w realizacji jednostki modułowej dla uczniów przeznaczony jest Poradnik dla ucznia. Nauczyciel powinien ukierunkować uczniów na właściwe korzystanie z Poradnika do nich adresowanego. Materiał nauczania (w Poradniku dla ucznia) podzielony jest na rozdziały, które zawierają podrozdziały. Podczas realizacji poszczególnych rozdziałów wskazanym jest zwrócenie uwagi na następujące elementy: materiał nauczania w miarę moŝliwości uczniowie powinni przeanalizować samodzielnie. Obserwuje się niedocenianie przez nauczycieli niezwykle waŝnej umiejętności, jaką uczniowie powinni bezwzględnie posiadać czytanie tekstu technicznego ze zrozumieniem, pytania sprawdzające mają wykazać, na ile uczeń opanował materiał teoretyczny i czy jest przygotowany do wykonania ćwiczeń. W zaleŝności od tematu moŝna zalecić uczniom samodzielne odpowiedzenie na pytania lub wspólne z całą grupą uczniów, w formie dyskusji opracowanie odpowiedzi na pytania. Druga forma jest korzystniejsza, poniewaŝ nauczyciel sterując dyskusją moŝe uaktywniać wszystkich uczniów oraz w trakcie dyskusji usuwać wszelkie wątpliwości, dominującą rolę w kształtowaniu umiejętności oraz opanowaniu materiału spełniają ćwiczenia. W trakcie wykonywania ćwiczeń uczeń powinien zweryfikować wiedzę teoretyczną oraz opanować nowe umiejętności. Przedstawiono dosyć obszerną propozycję ćwiczeń wraz ze wskazówkami o sposobie ich przeprowadzenia, uwzględniając róŝne moŝliwości ich realizacji w szkole. Nauczyciel decyduje, które z zaproponowanych ćwiczeń jest w stanie zrealizować przy określonym zapleczu technodydaktycznym szkoły. Prowadzący moŝe równieŝ zrealizować ćwiczenia, które sam opracował, sprawdzian postępów stanowi podsumowanie rozdziału, zadaniem uczniów jest udzielenie odpowiedzi na pytania w nim zawarte. Uczeń powinien samodzielnie czytając zamieszczone w nim stwierdzenia potwierdzić lub zaprzeczyć opanowanie określonego zakresu materiału. JeŜeli wystąpią zaprzeczenia, nauczyciel powinien do tych zagadnień wrócić, sprawdzając czy braki w opanowaniu materiału są wynikiem niezrozumienia przez ucznia tego zagadnienia, czy niewłaściwej postawy ucznia w trakcie nauczania. 3
W tym miejscu jest szczególnie waŝna rola nauczyciela, gdyŝ od postawy nauczyciela, sposobu prowadzenia zajęć zaleŝy między innymi zainteresowanie ucznia. Uczeń niezainteresowany materiałem nauczania, wykonywaniem ćwiczeń nie nabędzie w pełni umiejętności załoŝonych w jednostce modułowej. NaleŜy rozbudzić wśród uczniów tak zwaną ciekawość wiedzy. Potwierdzenie przez ucznia opanowania materiału nauczania rozdziału moŝe stanowić podstawę dla nauczyciela do sprawdzenia wiedzy i umiejętności ucznia z tego zakresu. Nauczyciel realizując jednostkę modułową powinien zwracać uwagę na predyspozycje ucznia, ocenić, czy uczeń ma większe uzdolnienia manualne, czy moŝe lepiej radzi sobie z rozwiązywaniem problemów teoretycznych, testy zamieszczone w rozdziale Ewaluacja osiągnięć ucznia zawierają zadania z zakresu całej jednostki modułowej i naleŝy je wykorzystać do oceny uczniów, a wyniki osiągnięte przez uczniów powinny stanowić podstawę do oceny pracy własnej nauczyciela realizującego tę jednostkę modułową. KaŜdemu zadaniu testu przypisano określoną liczbę moŝliwych do uzyskania punktów (0 lub 1 punkt). Ocena końcowa uzaleŝniona jest od ilości uzyskanych punktów. Nauczyciel moŝe zastosować test według własnego projektu oraz zaproponować własną skalę ocen. NaleŜy pamiętać, Ŝeby tak przeprowadzić proces oceniania ucznia, aby umoŝliwić mu jak najpełniejsze wykazanie swoich umiejętności. Metody polecane do stosowania podczas kształcenia modułowego to: pokaz, ćwiczenie, projektów, przewodniego tekstu. 4
312[02].Z4 Usługi teleinformatyczne 312[02].Z4.01 Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej 312[02].Z4.02 Organizowanie i świadczenie usług teleinformatycznych w oparciu o zasady ekonomii i marketingu Schemat układu jednostek modułowych 5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: realizować zadania zawodowe i usługi teleinformatyczne, zbierać i analizować informacje techniczne, ekonomiczne i prawne z zakresu telekomunikacji i teleinformatyki,, korzystać z róŝnych źródeł informacji technicznej, jak: Polskie Normy, Poradniki, analizować treść zadania, dobierać metody i plan rozwiązania, komunikować się i pracować w zespole, samodzielnie podejmować decyzje, dokonywać oceny swoich umiejętności. 6
3. CELE KSZTAŁCENIA W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: zinterpretować przepisy prawne regulujące działalność gospodarczą w Polsce, wyszukać w przepisach prawnych, opisach technicznych i normatywnych informacji z zakresu telekomunikacji i teleinformatyki, zastosować uregulowania prawne z zakresu ochrony danych i praw autorskich podczas korzystania z informacji w sieciach, prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących produktów i usług, zidentyfikować proces oceny zgodności CE, opracować dokumentację eksploatacyjną komputerów i sieci teleinformatycznych zgodnie z wymaganiami prawnymi i zaleceniami, zastosować normy i przepisy prawne przy opracowywaniu ofert cenowych sprzedaŝy komputerów oraz urządzeń i usług teleinformatycznych, zastosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie działalności teleinformatycznej, zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii i przepisami prawnymi w tym zakresie. 7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ Scenariusz zajęć 1 Osoba prowadząca.. Modułowy program nauczania: Technik teleinformatyk 312[02] Moduł: Usługi teleinformatyczne 312[02].Z4 Jednostka modułowa: Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej 312[02].Z4.01 Temat: Umowa o dostępie telekomunikacyjnym. Cel ogólny: RozróŜniać warunki dostępu telekomunikacyjnego dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: rozpoznać warunki połączeń sieci telekomunikacyjnych, dokonać rozliczeń z tytułu dostępu i wzajemnego korzystania z sieci telekomunikacyjnych, wskazać procedury postępowań w sytuacjach awaryjnych, wskazać procedury zapewniające ochronę danych, wskazać sposoby zapewniania kompatybilności elektromagnetycznej. W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe: pracy w zespole, oceny pracy zespołu. Metody nauczania uczenia się: wykład informacyjny, ćwiczenie. Czas trwania zajęć: 45 minut. Formy organizacyjne pracy uczniów: uczniowie pracują w grupach 2 4 osobowych. Środki dydaktyczne karty instrukcyjne do ćwiczeń, przykładowe umowy, papier formatu A4, pisaki. Zadanie dla ucznia WskaŜ w przedstawionej umowie warunki połączeń sieci telekomunikacyjnych, sposoby rozliczeń z tytułu dostępu i wzajemnego korzystania z sieci telekomunikacyjnych, procedury postępowań w sytuacjach awaryjnych, procedury zapewniające ochronę danych i sposoby zapewnienia kompatybilności elektromagnetycznej. 8
Przebieg zajęć: 1. Sprawy organizacyjne. 2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 3. Zorganizowanie grup ćwiczeniowych. 4. Realizacja tematu: scharakteryzowanie umów o dostępie telekomunikacyjnym, przedstawienie przykładowych umów, określenie podstawowych wymogów dostępu telekomunikacyjnego zawartych w umowach, zwrócenie uwagi na wzajemne świadczenie usług telekomunikacyjnych między podmiotami, omówienie przez nauczyciela sposobów sprawdzania poprawności konstrukcji umów, wykonanie przez uczniów ćwiczenia zgodnie z instrukcją. 5. Po wykonaniu badań kilku umów telekomunikacyjnych kaŝda grupa uczniów dokonuje analizy swoich badań. 6. Uczniowie wskazują swoje słabe i mocne strony, jakie ujawniły się podczas wykonywania badań umów telekomunikacyjnych, 7. Nauczyciel analizuje pracę uczniów i ocenia ich postępy. 8. Uczniowie prezentują zastosowane metody badań, wyniki i wnioski z nich wypływające. 9. Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny badań umów telekomunikacyjnych. Praca domowa Przedstaw sposoby rozstrzygania sporów w sytuacjach niedotrzymania warunków umowy dostępu telekomunikacyjnego. 9
Scenariusz zajęć 2 Osoba prowadząca.. Modułowy program nauczania: Technik teleinformatyk 312[02] Moduł: Usługi teleinformatyczne 312[02].Z4 Jednostka modułowa: Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej 312[02].Z4.01 Temat: Ustawa o podpisie elektronicznym. Cel ogólny: Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług certyfikacji. Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: określić warunki jakie powinien spełniać podmiot świadczący usługi certyfikacji, zdefiniować obowiązki podmiotu świadczącego usługi certyfikacji, zdefiniować wymagania jakie musi spełnić osoba wykonująca czynności związane ze świadczeniem usług certyfikacji, określić informacje wymagane do wydania certyfikatu, określić informacje i sposoby weryfikacji zgodności podpisu i certyfikatu, określić zakres odpowiedzialności podmiotów świadczących usługi certyfikacji. Metody nauczania uczenia się: metoda przewodniego tekstu. Czas trwania zajęć: 180 minut. Formy organizacyjne pracy uczniów: uczniowie pracują w grupach 2 4 osobowych. Środki dydaktyczne treść Ustawy o podpisie elektronicznym,, literatura zgodnie z punktem 7 Poradnika, instrukcja pracy metodą tekstu przewodniego, pytania prowadzące, papier formatu A4, pisaki. Zadania dla ucznia Określić zakres wymagań i obowiązków dla podmiotów świadczących usługi certyfikacji. Przebieg zajęć: Faza wstępna 1. Określenie tematu zajęć. 2. Wyjaśnienie uczniom tematu, szczegółowych celów kształcenia. 3. Zaznajomienie uczniów z pracą metodą tekstu przewodniego. 4. Podział grupy uczniów na zespoły. Faza właściwa Praca metodą tekstu przewodniego. 10
Faza I Informacje Pytania prowadzące: 1. Jakie warunki powinien spełniać podmiot świadczący usługi certyfikacji? 2. Jakie wymagania musi spełniać osoba wykonująca czynności związane ze świadczeniem usług certyfikacji? 3. Jakie obowiązki są nałoŝone na podmiot świadczący usługi certyfikacji? 4. Jakie informacje są niezbędne do wydania certyfikatu? 5. Jaki jest zakres odpowiedzialności dla podmiotów świadczących usługi certyfikacji? 6. Jakie informacje są wymagane w procesie weryfikacji certyfikatu i podpisu elektronicznego? 7. Jakie są sposoby weryfikacji podpisu elektronicznego? Faza III Ustalenie 1. Uczniowie pracując w zespołach określają warunki konieczne do świadczenia usług certyfikacji. 2. Uczniowie określają wymagania dla osoby wykonującej czynności związane ze świadczeniem usług certyfikacji. 3. Uczniowie pracując w zespołach określają obowiązki nałoŝone na podmiot świadczący usługi certyfikacji. 4. Uczniowie określają zakres informacji niezbędnych do wydania certyfikatu. 5. Uczniowie definiują zakres odpowiedzialności dla podmiotu świadczącego usługi certyfikacji. 6. Uczniowie określają sposób weryfikacji certyfikatu i podpisu elektronicznego. 7. Uczniowie konsultują z nauczycielem poprawność ustaleń. Faza IV Wykonanie 1. Uczniowie opisują warunki konieczne do świadczenia usług certyfikacji. 2. Uczniowie opisują wymagania dla osoby wykonującej czynności związane ze świadczeniem usług certyfikacji. 3. Uczniowie opisują obowiązki nałoŝone na podmiot świadczący usługi certyfikacji. 4. Uczniowie opisują zakres informacji niezbędnych do wydania certyfikatu. 5. Uczniowie opisują zakres odpowiedzialności dla podmiotu świadczącego usługi certyfikacji. 6. Uczniowie opisują sposób weryfikacji certyfikatu i podpisu elektronicznego. Faza V Sprawdzanie 1. Uczniowie sprawdzają poprawność zdefiniowanych zakresów wymagań, warunków, informacji i obowiązków dla podmiotu świadczącego usługi certyfikacji. Faza VI Analiza końcowa Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności. Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. 11
5. ĆWICZENIA 5.1. Konstytucja RP i przepisy ogólne 5.1.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Przeanalizuj zapisy w Konstytucji RP dotyczące swobody prowadzenia działalności gospodarczej. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne określenie warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w Konstytucji RP zapisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać wnioski. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, Konstytucja RP, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 2 Opracuj zakresy obowiązków jakie nakłada Konstytucja RP na władzę ustawodawczą i wykonawczą. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne określenie i rozróŝnienie obowiązków władzy ustawodawczej i władzy wykonawczej. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w Konstytucji RP zapisy dotyczące obowiązków władzy ustawodawczej i wykonawczej, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać obowiązki wynikające z Konstytucji RP dla władzy ustawodawczej i wykonawczej. 12
Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, Konstytucja RP, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 3 Określić procedury wyborów do Sejmu i Senatu. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne określenie elementów procedury wyborów do Sejmu i Senatu. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w Konstytucji RP zapisy dotyczące Sejmu i Senatu, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać procedury wyborów. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, Konstytucja RP, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 4 Określić procedury wyboru Prezydenta RP. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne określenie elementów procedury wyboru Prezydenta RP. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w Konstytucji RP zapisy dotyczące urzędu Prezydenta RP, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać procedury wyborów. 13
Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, Konstytucja RP, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 Poradnika dla nauczyciela. 14
5.2. Działalność gospodarcza w przepisach prawa 5.2.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Przeanalizuj zapisy w ustawie o działalności gospodarczej dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawną interpretację przepisów. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w ustawie o działalności gospodarczej zapisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać wnioski. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy o działalności gospodarczej ze zmianami, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 2 Przygotować wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji określonego przez prowadzącego przedsiębiorstwa. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne uwzględnienie wymaganych danych i informacji oraz zgodność z aktualnie obowiązującymi standardami wzoru wniosku. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w ustawie o działalności gospodarczej zapisy dotyczące wpisów do ewidencji, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) określić informacje, które muszą być zawarte we wniosku, 4) opracować i wypisać wniosek o dokonanie wpisu do ewidencji. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. 15
Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy o działalności gospodarczej ze zmianami, komputer z dostępem do Internetu, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 3 Opracować i wydać decyzję o wpisie do ewidencji dla przedsiębiorstwa z ćwiczenia 2. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne uwzględnienie wymaganych danych i informacji w decyzji oraz zgodność z aktualnie obowiązującymi standardami wzorów dokumentu. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w ustawie o działalności gospodarczej zapisy dotyczące wpisów do ewidencji, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) określić informacje, które muszą być zawarte w decyzji, 4) opracować i wypisać decyzję o dokonaniu wpisu do ewidencji. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy o działalności gospodarczej ze zmianami, komputer z dostępem do Internetu, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 16
5.3. Przepisy regulujące zagadnienia techniczne 5.3.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Przeanalizuj zapisy w ustawie Prawo telekomunikacyjne dotyczące prowadzenia działalności telekomunikacyjnej. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawną interpretację przepisów. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w ustawie Prawo telekomunikacyjne zapisy dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać wnioski. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy Prawo telekomunikacyjne ze zmianami, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 2 Przygotować wniosek o dokonanie wpisu do Rejestru przedsiębiorstw telekomunikacyjnych określonego przez prowadzącego przedsiębiorstwa. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne uwzględnienie wymaganych danych i informacji we wniosku oraz zgodność z aktualnie obowiązującymi standardami wzoru dokumentu. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w ustawie o działalności gospodarczej zapisy dotyczące wpisów do rejestru, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) określić informacje, które muszą być zawarte we wniosku, 4) opracować i wypisać wniosek o dokonanie wpisu do rejestru. 17
Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy Prawo telekomunikacyjne ze zmianami, komputer z dostępem do Internetu Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 3 Opracować i wydać zaświadczenie o wpisie do rejestru dla przedsiębiorstwa z ćwiczenia 2. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne uwzględnienie wymaganych danych i informacji w zaświadczeniu oraz zgodność z aktualnie obowiązującymi standardami wzoru dokumentu. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w ustawie Prawo telekomunikacyjne zapisy dotyczące wpisów do rejestru, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) określić informacje, które muszą być zawarte w zaświadczeniu, 4) opracować i wypisać zaświadczenie o dokonaniu wpisu do rejestru. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, treść ustawy Prawo telekomunikacyjne ze zmianami, komputer z dostępem do Internetu, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 18
5.4. Informacje niejawne i prawa autorskie w teleinformatyce 5.4.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Opracuj procedurę postępowania z informacjami niejawnymi dla określonego przez prowadzącego przedsiębiorstwa. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawną interpretację przepisów. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w materiale dydaktycznym zapisy dotyczące procedur postępowania z informacjami niejawnymi, 2) dokonać analizy informacji charakteryzujących przedsiębiorstwo, 3) opracować i zapisać procedurę postępowania z informacjami niejawnymi. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, opis i charakterystyka przedsiębiorstwa, komputer z dostępem do Internetu, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 2 Opatrz odpowiednimi klauzulami tajności dokumenty dostarczone przez prowadzącego. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawną grupyfikację tajności dokumentów. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w materiale dydaktycznym zapisy dotyczące postępowania z informacjami niejawnymi i grupyfikacją klauzul, 2) dokonać analizy dokumentów przeznaczonych do grupyfikacji, 3) dokonać analizy procedury postępowania z informacjami niejawnymi, 4) opatrzyć dokumenty odpowiednimi klauzulami, 5) uzasadnić poprawność przypisania klauzul. 19
Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, róŝnorodne dokumenty z informacjami niejawnymi, procedura postępowania z informacjami niejawnymi, komputer z dostępem do Internetu Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 3 Opracować procedurę ochrony informacji niejawnych w systemie informatycznym określonym przez prowadzącego. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawną interpretację przepisów. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w materiale dydaktycznym zapisy dotyczące procedur postępowania z informacjami niejawnymi w systemach informatycznych, 2) dokonać analizy informacji charakteryzujących przedsiębiorstwo, 3) dokonać analizy systemu informatycznego 4) opracować i zapisać procedurę postępowania z informacjami niejawnymi w systemie informatycznym. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, dokumentacja systemu informatycznego, komputer z dostępem do Internetu, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 20
5.5. Świadczenie usług drogą elektroniczną i podpis elektroniczny 5.5.1. Ćwiczenia Ćwiczenie 1 Przeanalizuj zapisy w Ustawie o podpisie elektronicznym dotyczące warunków, wymagań i obowiązków podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawną interpretację przepisów. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w Ustawie o podpisie elektronicznym zapisy dotyczące podmiotów świadczących usługi certyfikacyjne, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać wnioski. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, Ustawa o podpisie elektronicznym, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 2 Dokonaj analizy porównawczej podpisu elektronicznego i bezpiecznego podpisu elektronicznego. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne określenie elementów wymaganych w podpisie elektronicznym i bezpiecznym podpisie elektronicznym. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w Ustawie o podpisie elektronicznym zapisy dotyczące podpisu elektronicznego i bezpiecznego podpisu elektronicznego, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i zapisać wnioski. 21
Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, Ustawa o podpisie elektronicznym, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. Ćwiczenie 3 Przygotować wniosek o udzielenie certyfikatu. Wskazówki do realizacji Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia uczniowie powinni przeczytać fragment rozdziału Materiał nauczania. NaleŜy zwrócić uwagę na poprawne uwzględnienie wymaganych danych i informacji we wniosku oraz zgodność z aktualnie obowiązującymi standardami wzoru dokumentu. Sposób wykonania ćwiczenia Uczeń powinien: 1) odszukać w Ustawie o podpisie elektronicznym i Internecie zapisy dotyczące certyfikatów, 2) dokonać analizy odnalezionych zapisów, 3) opracować i wypisać wniosek o wydanie certyfikatu. Zalecane metody nauczania uczenia się: ćwiczenie, dyskusja. Środki dydaktyczne: papier formatu A4, flamastry, Ustawa o podpisie elektronicznym, komputer z dostępem do Internetu, Poradnik dla ucznia, literatura z rozdziału 7 poradnika dla nauczyciela. 22
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego Test dwustopniowy do jednostki modułowej Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: zadania 1, 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 17, 18, 19, 20 są poziomu podstawowego, zadania 6, 7, 10, 15, 16 są poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt Za kaŝdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. Proponuje się następujące normy wymagań uczeń otrzymuje następujące oceny szkolne: dopuszczający za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, dostateczny za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, dobry za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, bardzo dobry za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego. Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. b, 3. d, 4. a, 5. a, 6. d, 7. c, 8. b, 9. b, 10. d, 11. c, 12. a, 13. b, 14. a, 15. c, 16. d, 17. b, 18. c, 19.d, 20. b. Plan testu Nr zad. Cel operacyjny Kategoria Poziom (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań 1 Zinterpretować przepisy prawne A P c 2 Zinterpretować przepisy prawne B P b 3 Zinterpretować przepisy prawne B P d Poprawna odpowiedź Zinterpretować przepisy prawne regulujące 4 działalność gospodarczą A P a Zinterpretować przepisy prawne regulujące 5 działalność gospodarczą B P a 6 Wyszukać w przepisach prawnych C PP d 7 Wyszukać w przepisach prawnych C PP c 8 Wyszukać w przepisach prawnych B P b 9 Wyszukać w przepisach prawnych A P b 10 Wyszukać w przepisach prawnych C PP d 11 12 13 Zinterpretować przepisy prawne regulujące działalność gospodarczą Zinterpretować przepisy prawne regulujące działalność gospodarczą Zinterpretować przepisy prawne regulujące działalność gospodarczą B P c A P a A P b 23
14 15 16 17 18 19 20 Zastosować uregulowania prawne z zakresu ochrony danych Zastosować uregulowania prawne z zakresu ochrony danych Zastosować uregulowania prawne z zakresu ochrony danych Zastosować uregulowania prawne z zakresu ochrony danych Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług B P a C PP c C PP d B P b A P c B P d B P b 24
Przebieg testowania Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem, co najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliŝającym się czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwaŝnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Test zawiera 20 zadań. Do kaŝdego zadania dołączone są 4 moŝliwości odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidłowa. 5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce znak X. W przypadku pomyłki naleŝy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem poprawnego wyniku. 7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŝ jego rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 9. Na rozwiązanie testu masz 40 minut. Powodzenia! Materiały dla ucznia: instrukcja, zestaw zadań testowych, karta odpowiedzi. 25
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 1. Władzą wykonawczą zgodnie z Konstytucja RP jest a) Sejm. b) Senat. c) Prezydent RP i Rada Ministrów. d) Marszałek Sejmu. 2. Okres kadencji Sejmu wynosi a) 1 rok. b) 4 lata. c) 5 lat. d) 2 lata. 3. Władzą ustawodawczą zgodnie z Konstytucją RP jest a) Prezydent RP. b) Kancelaria Prezydenta RP. c) Rada Ministrów. d) Sejm i Senat. 4. Organ administracji publicznej upowaŝniony na podstawie ustawy do udzielania, odmowy udzielania, zmiany i cofania koncesji to a) organ koncesyjny. b) urząd administracji samorządowej. c) Rada Ministrów. d) Prezydent RP. 5. Identyfikacja przedsiębiorcy w poszczególnych urzędowych rejestrach następuje na podstawie numeru identyfikacji podatkowej a) NIP. b) REGON. c) PKD. d) PESEL. 6. Decyzję o wpisie do ewidencji wydaje się niezwłocznie, nie później niŝ w terminie 3 dni roboczych od dnia wpływu wniosku a) 10 dni roboczych od dnia wpływu wniosku. b) 7 dni roboczych od dnia wpływu wniosku. c) 30 dni roboczych od dnia wpływu wniosku. d) 3 dni roboczych od dnia wpływu wniosku. 7. Urządzenia telekomunikacyjne, oprócz telekomunikacyjnych urządzeń końcowych oraz w szczególności linie, kanalizacje kablowe, słupy, wieŝe, maszty, kable, przewody oraz osprzęt, wykorzystywane do zapewnienia telekomunikacji to a) sieć telefoniczna. b) sieć teleinformatyczna. c) infrastruktura telekomunikacyjne. d) sieć energetyczna. 26
8. Zdolność sieci telekomunikacyjnych do efektywnej współpracy w celu zapewnienia wzajemnego dostępu uŝytkowników do usług świadczonych w tych sieciach to a) współpraca operatorów. b) interoperacyjność usług. c) wyklucznie się usług. d) świadczenie usług. 9. Zdolność aparatury do zadowalającego działania w określonym środowisku elektromagnetycznym bez wprowadzania do tego środowiska niedopuszczalnych zaburzeń elektromagnetycznych to a) niekompatybilność elektromagnetyczna. b) kompatybilność elektromagnetyczna c) ochrona środowiska. d) ochrona elektromagnetyczna. 10. Organem prowadzącym rejestr przedsiębiorców telekomunikacyjnych jest a) Prezes UKE. b) organ koncesyjny. c) organ samorządowy. d) minister odpowiedzialny za obszar łączności. 11. Zaświadczenie o wpisie do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych Prezes UKE wydaje z urzędu w terminie a) 30 dni od dnia dokonania wpisu. b) 3 dni od dnia dokonania wpisu. c) 7 dni od dnia dokonania wpisu. d) 10 dni od dnia dokonania wpisu. 12. Przedsiębiorca wyznaczony jest obowiązany do przedłoŝenia Prezesowi UKE projektu cennika usługi powszechnej lub jego zmiany w terminie 30 dni przed dniem wprowadzenia w Ŝycie jego postanowień a) 60 dni przed dniem wprowadzenia w Ŝycie jego postanowień. b) 20 dni przed dniem wprowadzenia w Ŝycie jego postanowień. c) 10 dni przed dniem wprowadzenia w Ŝycie jego postanowień d) 3 dni przed dniem wprowadzenia w Ŝycie jego postanowień. 13. Operator publicznej sieci telekomunikacyjnej lub dostawca publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych przetwarzający dane transmisyjne dotyczące abonentów i uŝytkowników końcowych jest obowiązany, z uwagi na realizację przez uprawnione organy zadań i obowiązków na rzecz obronności, bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa i porządku publicznego, dane te przechowywać przez okres a) 24 miesięcy. b) 12 miesięcy. c) 10 miesięcy. d) 13 miesięcy. 27
14. Osoba lub zespół osób, odpowiedzialnych za funkcjonowanie systemów lub sieci teleinformatycznych oraz za przestrzeganie zasad i wymagań bezpieczeństwa systemów i sieci teleinformatycznych, nazywa się a) administratorem systemu. b) kierownikiem jednostki organizacyjnej. c) uŝytkownikiem zaawansowanym. d) inspektorem bezpieczeństwa. 15. SłuŜby ochrony państwa udzielają kierownikom jednostek organizacyjnych pomocy niezbędnej dla realizacji ich zadań, w szczególności wydając zalecenia w zakresie a) organizacji przedsiębiorstwa. b) kancelarii tajnej. c) bezpieczeństwa teleinformatycznego. d) bezpieczeństwa państwa. 16. Dokumentem potwierdzającym zdolność przedsiębiorcy, jednostki naukowej lub badawczo-rozwojowej do ochrony informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową jest a) wypis z rejestru działalności. b) dokument potwierdzający nadanie NIP. c) świadectwo homologacji. d) świadectwo bezpieczeństwa przemysłowego usługi. 17. Pełnomocnicy ochrony dokonają, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w Ŝycie ustawy, przeglądu stanowisk oraz sporządzą wykazy stanowisk i osób dopuszczonych do a) realizacji zadań związanych z funkcjonowaniem jednostki organizacyjnej. b) informacji niejawnych. c) pracy na dowolnym stanowisku. d) dostępu do pomieszczeń przedsiębiorstwa. 18. Ustawa określająca warunki stosowania podpisu elektronicznego, skutki prawne jego stosowania, zasady świadczenia usług certyfikacyjnych oraz zasady nadzoru nad podmiotami świadczącymi te usługi to a) ustawa o przedsiębiorczości. b) ustawa Prawo telekomunikacyjne. c) ustawa o podpisie elektronicznym. d) ustawa o działalności gospodarczej. 19. Dane w postaci elektronicznej, które wraz z innymi danymi, do których zostały dołączone lub z którymi są logicznie powiązane, słuŝą do identyfikacji osoby posługującej się nimi w celu potwierdzenia własnej wiarygodności to: a) kryptografia. b) certyfikat bezpieczeństwa. c) świadectwo bezpieczeństwa. d) podpis elektroniczny. 28
20. Dane w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy waŝnego kwalifikowanego certyfikatu są równowaŝne pod względem skutków prawnych dokumentom a) z klauzulą tajne. b) opatrzonym podpisami własnoręcznymi. c) z klauzulą ściśle tajne. d) teleinformatycznym. 29
KARTA ODPOWIEDZI Imię i nazwisko... Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej Zakreśl poprawną odpowiedź. Nr zadania Odpowiedź 1 a b c d 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d 10 a b c d 11 a b c d 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 a b c d 16 a b c d 17 a b c d 18 a b c d 19 a b c d 20 a b c d Razem: Punkty 30
Test 2 Test dwustopniowy do jednostki modułowej Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: zadania 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 18 są poziomu podstawowego, zadania 5, 14, 17, 19, 20 są poziomu ponadpodstawowego. Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt Za kaŝdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak uczeń otrzymuje 0 punktów. Proponuje się następujące normy wymagań uczeń otrzymuje następujące oceny szkolne: dopuszczający za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego, dostateczny za rozwiązanie co najmniej 11 zadań z poziomu podstawowego, dobry za rozwiązanie 15 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, bardzo dobry za rozwiązanie 18 zadań, w tym 4 z poziomu ponadpodstawowego. Klucz odpowiedzi: 1. d, 2. a, 3. c, 4. c, 5. d, 6. b, 7. a, 8. c, 9. d, 10. c, 11. b, 12. a, 13. d, 14. c, 15. b, 16. d, 17. a, 18. d, 19.c, 20. a. Plan testu Nr zad. Cel operacyjny Kategoria Poziom (mierzone osiągnięcia ucznia) celu wymagań 1 Zinterpretować przepisy prawne A P d 2 Zinterpretować przepisy prawne B P a 3 Zinterpretować przepisy prawne A P c Poprawna odpowiedź Zinterpretować przepisy prawne regulujące 4 działalność gospodarczą B P c Zinterpretować przepisy prawne regulujące 5 działalność gospodarczą C PP d 6 Wyszukać w przepisach prawnych A P b 7 Wyszukać w przepisach prawnych A P a 8 Wyszukać w przepisach prawnych B P c 9 Wyszukać w przepisach prawnych B P d 10 Wyszukać w przepisach prawnych A P c 11 12 13 14 Zinterpretować przepisy prawne regulujące działalność gospodarczą Zinterpretować przepisy prawne regulujące działalność gospodarczą Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług A P b A P a A P d C PP c 31
15 16 17 18 19 20 Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług Prowadzić działalność teleinformatyczną z zastosowaniem wymogów prawnych dotyczących usług B P b B P d C PP a B P d C PP c C PP a 32
Przebieg testowania Instrukcja dla nauczyciela 1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej jednotygodniowym. 2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego. 3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań zawartych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 4. Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 5. Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań. 6. Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 7. Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszelkie wątpliwości wyjaśnij. 8. Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test. 9. Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliŝającym się czasie zakończenia udzielania odpowiedzi. Instrukcja dla ucznia 1. Przeczytaj uwaŝnie instrukcję. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 3. Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 4. Test zawiera 20 zadań. Do kaŝdego zadania dołączone są 4 moŝliwości odpowiedzi. Tylko jedna jest prawidłowa. 5. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce znak X. W przypadku pomyłki naleŝy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 6. Zadania wymagają prostych obliczeń, które powinieneś wykonać przed wskazaniem poprawnego wyniku. 7. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 8. Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŝ jego rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. 9. Na rozwiązanie testu masz 40 minut. Powodzenia! Materiały dla ucznia: instrukcja, zestaw zadań testowych, karta odpowiedzi. 33
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 1. NajwyŜszym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej i gwarantem ciągłości władzy państwowej jest a) Rada Ministrów. b) Senat. c) Marszałek Sejmu. d) Prezydent RP. 2. Zamieszczenie w spisie danych identyfikujących abonenta będącego osobą fizyczną moŝe nastąpić a) wyłącznie po uprzednim wyraŝeniu przez niego zgody na dokonanie tych czynności. b) wyłącznie po uprzednim wyraŝeniu przez niego sprzeciwu na dokonanie tych czynności. c) wyłącznie po uprzednim wyraŝeniu przez Prezesa UKE zgody na dokonanie tych czynności. d) wyłącznie po uprzednim wyraŝeniu przez operatora świadczącego usługi telekomunikacyjne zgody na dokonanie tych czynności. 3. Prezentacja identyfikacji linii wywołującej lub wywoływanej, zgodnie z zapisami w Prawie telekomunikacyjnym, dla abonenta jest, a) niedostępna. b) płatna. c) bezpłatna. d) dostępna na podstawie zezwolenia prezesa UKE. 4. Zapewnienie słuŝbom ustawowo powołanym do niesienia pomocy dostępu do identyfikacji linii wywołującej oraz danych dotyczących lokalizacji, bez uprzedniej zgody zainteresowanych abonentów lub uŝytkowników końcowych, jeŝeli jest to konieczne do umoŝliwienia tym słuŝbom wykonywania ich zadań jest obowiązkiem. a) organu koncesyjnego. b) urzędów administracji samorządowej. c) operatorów publicznej sieci telefonicznej. d) Prezydenta RP. 5. Dokumenty szczególnych wymagań bezpieczeństwa oraz procedury bezpiecznej eksploatacji systemów i sieci teleinformatycznych, w których mają być wytwarzane, przetwarzane, przechowywane lub przekazywane informacje niejawne stanowiące tajemnicę państwową, są w kaŝdym przypadku indywidualnie zatwierdzane przez właściwą słuŝbę ochrony państwa w terminie a) 3 miesięcy od dnia ich otrzymania. b) 6 miesięcy od dnia ich otrzymania. c) 14 dni od dnia ich otrzymania. d) 30 dni od dnia ich otrzymania. 34
6. Potwierdzenie zdolności przedsiębiorcy, jednostki naukowej lub badawczo-rozwojowej do ochrony informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową o określonej klauzuli, z wyłączeniem moŝliwości ich wytwarzania, przechowywania, przekazywania lub przetwarzania we własnych systemach i sieciach teleinformatycznych określa świadectwo bezpieczeństwa a) pierwszego stopnia b) drugiego stopnia. c) trzeciego stopnia. d) czwartego stopnia. 7. Pełną zdolność przedsiębiorcy, jednostki naukowej lub badawczo rozwojowej do ochrony informacji niejawnych stanowiących tajemnicę państwową o określonej klauzuli określa świadectwo bezpieczeństwa a) pierwszego stopnia b) drugiego stopnia. c) trzeciego stopnia. d) czwartego stopnia. 8. Pełnomocnicy ochrony dokonają przeglądu stanowisk oraz sporządzają wykazy stanowisk i osób dopuszczonych do informacji niejawnych w terminie a) 30 dni od dnia wejścia w Ŝycie ustawy o ochronie informacji niejawnych. b) 3 miesięcy od dnia wejścia w Ŝycie ustawy o ochronie informacji niejawnych. c) 6 miesięcy od dnia wejścia w Ŝycie ustawy o ochronie informacji niejawnych. d) 14 dni od dnia wejścia w Ŝycie ustawy o ochronie informacji niejawnych. 9. Szkolenie w zakresie ochrony informacji niejawnych osób, wobec których przeprowadzono postępowanie sprawdzające, przeprowadza a) inspektor bezpieczeństwa. b) administrator bezpieczeństwa. c) kierownik jednostki organizacyjnej. d) pełnomocnik ochrony jednostki organizacyjnej. 10. Kierownicy jednostek organizacyjnych dostosują pomieszczenia słuŝbowe do wymogów ustawy o ochronie informacji niejawnych w terminie a) 30 dni od dnia wejścia w Ŝycie ustawy. b) 3 miesięcy od dnia wejścia w Ŝycie ustawy. c) 6 miesięcy od dnia wejścia w Ŝycie ustawy. d) 14 dni od dnia wejścia w Ŝycie ustawy. 11. Kierownicy jednostek organizacyjnych powołają pełnomocników ochrony i organizują piony ochrony w podległych jednostkach w terminie a) 30 dni od dnia wejścia w Ŝycie ustawy o ochronie informacji niejawnych. b) 3 miesięcy od dnia wejścia w Ŝycie ustawy o ochronie informacji niejawnych. c) 6 miesięcy od dnia wejścia w Ŝycie ustawy o ochronie informacji niejawnych. d) 14 dni od dnia wejścia w Ŝycie ustawy o ochronie informacji niejawnych. 35
12. Przedsiębiorca, jednostka naukowa lub badawczo-rozwojowa, są obowiązani powołać pełnomocnika ochrony oraz spełniać inne wymagania ustawy w zakresie ochrony informacji niejawnych, stosownie do nich a) klauzuli tajności. b) certyfikatu. c) certyfikatu kwalifikowanego. d) jawności. 13. Certyfikat stosowany do potwierdzenia podpisu elektronicznego jest waŝny w okresie a) 24 miesięcy. b) bezterminowo. c) 10 miesięcy. d) w nim wskazanym. 14. Oceny przydatności urządzeń do ochrony informacji niejawnych w rozumieniu przepisów o ochronie informacji niejawnych dokonują a) administratorzy bezpieczeństwa. b) inspektorzy bezpieczeństwa. c) słuŝby ochrony państwa. d) podmioty świadczące usługi certyfikacyjne. 15. Kwalifikowany podmiot świadczący usługi certyfikacyjne jest obowiązany do opracowania a) organizacji kancelarii tajnej. b) polityki certyfikacji. c) polityki bezpieczeństwa. d) wzoru certyfikatu. 16. Przechowywanie danych słuŝących do składania podpisu elektronicznego w sposób zapewniający ich ochronę przed nieuprawnionym wykorzystaniem w okresie waŝności certyfikatu słuŝącego do weryfikacji to obowiązek a) administratora bezpieczeństwa. b) kierownika jednostki organizacyjnej. c) kancelarii tajnej. d) odbiorcy usług certyfikacyjnych. 17. Informacja zawierająca wskazanie, Ŝe podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy tego certyfikatu nie wywołuje skutków prawnych równorzędnych podpisowi własnoręcznemu występuje w przypadku a) certyfikatów nie będących certyfikatami kwalifikowanymi. b) wykorzystania certyfikatu przez osoby nieuprawnione. c) awarii systemu. d) administratora systemu. 18. Obowiązek zachowania tajemnicy danych słuŝących do składania poświadczeń elektronicznych trwa a) 2 lata. b) 5 lat. c) 10 lat. d) bezterminowo. 36
19. Szczegółowe warunki techniczne i organizacyjne, które muszą spełniać kwalifikowane podmioty świadczące usługi certyfikacyjne, w tym wymagania z zakresu ochrony fizycznej pomieszczeń, w których znajdują się informacje, uwzględniając zakres stosowania wydawanych przez nie certyfikatów, wymagania ich ochrony oraz konieczność zapewnienia ochrony interesów odbiorców usług certyfikacyjnych określa a) Prezydent RP. b) Premier. c) Rada Ministrów. d) Rada Bezpieczeństwa Państwa. 20. Bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy waŝnego kwalifikowanego certyfikatu stanowi dowód tego, Ŝe został on złoŝony przez osobę określoną w tym certyfikacie jako a) składającą podpis elektroniczny. b) uprawnioną do odczytu. c) upowaŝnioną. d) administrator systemu. 37
KARTA ODPOWIEDZI Imię i nazwisko... Stosowanie norm i przepisów prawnych w zakresie działalności teleinformatycznej Zakreśl poprawną odpowiedź. Nr zadania Odpowiedź 1 a b c d 2 a b c d 3 a b c d 4 a b c d 5 a b c d 6 a b c d 7 a b c d 8 a b c d 9 a b c d 10 a b c d 11 a b c d 12 a b c d 13 a b c d 14 a b c d 15 a b c d 16 a b c d 17 a b c d 18 a b c d 19 a b c d 20 a b c d Razem: Punkty 38
7. LITERATURA 1. Bednarski L.: Analiza ekonomiczna przedsiębiorstwa. Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 1996 2. Bieniok H.: Metody sprawnego zarządzania. Agencja wydawnicza PLACET, Warszawa 2001 3. Borowska G.: Przygotowanie do działalności usługowej. Podstawy rachunkowości. WSiP, Warszawa 2003 4. Cyrson E.: Kompendium wiedzy o gospodarce. PWN, Poznań 1996 5. Gebethner S.: Prawoznawstwo. WSiP, Warszawa 1974 6. Matuszewicz J.: Rachunkowość. WSiP, Warszawa 1993 7. Merta T.: Z ekonomią na ty. Podstawy przedsiębiorczości. Wydawnictwo CEO CIVITAS, Warszawa 2003 8. Obłój K.: Strategia organizacji. PWE, Warszawa 1998 9. Wiśniewski A.: Marketing. WSiP, Warszawa 1997 10. Akty prawne 11. Kodeks postępowania administracyjnego 12. Konstytucja RP 13. Normy zakładowe NETIA TELEKOM, Telefonia DIALOG S.A., TP S.A 14. Polskie Normy dotyczące telekomunikacji, teleinformatyki i informatyki 15. Prawo autorskie 16. Prawo BHP 17. Prawo działalności gospodarczej 18. Prawo zamówień publicznych 19. Traktat akcesyjny i traktat konstytucyjny 20. Ustawa Kodeks handlowy 21. Ustawa Kodeks pracy 22. Ustawa o certyfikacji 23. Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych 24. Ustawa o ochronie baz danych 25. Ustawa o ochronie środowiska 26. Ustawa o podpisie elektronicznym 27. Ustawa o spółkach 28. Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną 29. Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczej 30. Ustawa o ZUS 31. Ustawa Prawo bankowe i podatkowe 32. Ustawa Prawo budowlane 33. Ustawa Prawo energetyczne 34. Ustawa Prawo telekomunikacyjne 39