KOMPETENCJE KLUCZOWE DOROSŁYCH W INSTYTUCJACH KULTURY

Podobne dokumenty
Oferta programu Erasmus+ sektora Edukacja dorosłych dla organizacji prowadzących szkolenia

ERASMUS+ EDUKACJA DOROSŁYCH

ERASMUS+ EDUKACJA DOROSŁYCH. Oferta programu dla instytucji kultury i nie tylko

KOMPETENCJE KLUCZOWE

Joanna Pociecha KOMPETENCJE KLUCZOWE


Erasmus+ Edukacja dorosłych to sektor realizujący Akcje 1 i 2 programu Erasmus+ w odniesieniu do niezawodowej edukacji osób dorosłych.

EPALE Elektroniczna platforma na rzecz uczenia się dorosłych w Europie

Klucząc w Siódemce Kompetencje kluczowe


Erasmus+ Erasmus+ Edukacja dorosłych Grundtvig

WYJAZDY EDUKACYJNE KADRY ORGANIZACJI EDUKACJI DOROSŁYCH

ERASMUS+ EDUKACJA DOROSŁYCH

Oferta programu Erasmus+ dla sektora niezawodowej edukacji dorosłych DOFINANSOWANIE PROJEKTÓW PLATFORMA EPALE

Ponadnarodowa mobilność kadry niezawodowej edukacji dorosłych (konkursy wniosków 2018, 2019 i 2020)

Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów. Wyzwania i możliwości tworzenia polityki edukacyjnej na poziomie jednostki samorządu terytorialnego

Synergia programu etwinning i Erasmus +

Program Grundtvig. Podstawowa oferta Programu Grundtvig na 2013 rok. Warszawa, 4 grudnia 2012

AKCJA 2 Partnerstwa Strategiczne. Fundacja Rozwoju Społeczeństwa Przedsiębiorczego

ROLA PARTNERSTW STRATEGICZNYCH I MOBILNOŚCI W PROGRAMIE ERASMUS+

Erasmus+ Młodzież. Akcja 2. Budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży

Erasmus+ Młodzież. Akcja 2. Budowanie potencjału w dziedzinie młodzieży

SPOTKANIE SZKOLENIOWO-INFORMACYJNE DLA WNIOSKODAWCÓW PROJEKTÓW PARTNERSTW STRATEGICZNYCH NA RZECZ EDUKACJI DOROSŁYCH (AKCJA 2)

ZAŁĄCZNIK KOMPETENCJE KLUCZOWE W PROCESIE UCZENIA SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE EUROPEJSKIE RAMY ODNIESIENIA

Rola samorządu terytorialnego w realizacji ponadnarodowych projektów edukacyjnych w programie Erasmus+

Program GRUNDTVIG wspieranie niezawodowej edukacji dorosłych, w tym osób starszych

ANNEX ZAŁĄCZNIK. wniosku dotyczącego zalecenia Rady. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. {SWD(2018) 14 final}

WOLONTARIAT wyzwaniem dla wychowania XXI wieku. Dr Joanna Michalak-Dawidziuk

Możliwości dofinansowania realizacji projektów z programu Erasmus+

Erasmus+ Program Unii Europejskiej w dziedzinie edukacji, szkoleń, młodzieży i sportu na lata

Działania edukacyjne na rzecz osób dorosłych w programach unijnych realizowanych przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu Uczenie się przez całe Ŝycie. Informacje na temat programu Uczenie się przez całe Ŝycie

Partnerstwa strategiczne w dziedzinie szkolnictwa wyższego ogólna charakterystyka. Małgorzata Członkowska-Naumiuk

EUROPEJSKIE ASPEKTY EDUKACJI SZKOLNEJ

AKCJA 1. STAŻE I PRAKTYKI ZAGRANICZNE DLA UCZNIÓW I KADRY KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO. Warszawa, 11 stycznia 2017 r.

PO WER. Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój. Ponadnarodowa mobilność uczniów.

Kształtowanie kompetencji kluczowych uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi

Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Narodowa Agencja Programu Uczenie się przez całe życie. Program Grundtvig

Wspieranie edukacji dorosłych w placówkach kultury

(Ogłoszenia) POSTĘPOWANIA ADMINISTRACYJNE KOMISJA EUROPEJSKA


GRUNDTVIG Projekty Partnerskie


Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji

ERASMUS+ KORZYŚCI Dla instytucji: Indywidualne:

EPALE Elektroniczna platforma na rzecz uczenia się dorosłych w Europie ec.europa.eu/epale ec.europa.eu/epale/pl

NIE TYLKO OCZYTANI, czyli edukacja w bibliotece. Seminarium EPALE Jak uczymy o kulturze? O projektowaniu działań edukacyjnych dla dorosłych

POLITYKA MŁODZIEŻOWA Rekomendacje dla polityk publicznych

1. Europejski Plan Rozwoju Szkoły założenia

Warszawa 2 lipca Projekt AWAKE Obudź się! Aktywne starzenie się oparte na wiedzy i doświadczeniu - program Grundtvig

Kompetencje Kluczowe definicje i opisy 1

Prezentacja programu Leonardo da Vinci

PROGRAM WSPIERAJĄCY EDUKACJĘ, SZKOLENIA, MŁODZIEŻ I SPORT NA LATA

Zasadniczym celem programu jest przyczynienie się do:

program Erasmus+ Edukacja szkolna Siemianowice Śląskie, 8 stycznia 2015

Akademia etwinning, Małgorzata Knap KOMPETENCJE KLUCZOWE W EDUKACJI

MIEJSKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI w KONINIE. ul. Szymanowskiego 5, Konin tel/fax lub

Program Leonardo da Vinci

"Young Academic Entrepreneurs" - projekt mobilności LLP/LDV VETPRO

EPALE Elektroniczna platforma na rzecz uczenia się dorosłych w Europie ec.europa.eu/epale

Znaczenie programu. w rozwijaniu kompetencji kluczowych

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0079/193

Erasmus+ Młodzież. Oferta programu Erasmus+ dla sektora edukacji pozaformalnej w działaniach związanych ze sportem

Program Europa dla obywateli

Strategia umiędzynarodowienia Uczelni na potrzeby wniosku programu Erasmus

EUROPEJSKI PLAN ROZWOJU SZKOŁY. Publiczna Szkoła Podstawowa im. Stefana Żeromskiego w Stykowie

ERASMUS+ Erasmus+ Kształcenie i szkolenia zawodowe Leonardo da Vinci

ERASMUS+ EDUKACJA DOROSŁYCH

Erasmus+ Młodzież w działaniu Erasmus+ Młodzież

PROGRAM WSPIERAJĄCY EDUKACJĘ, SZKOLENIA, MŁODZIEŻ I SPORT NA LATA

Wybieram Świadomie. ~nowatorskie narzędzia budowania ścieżki kariery

-ogólna charakterystyka i zasady finansowania

Program Erasmus+ będzie wspierał:

Program Operacyjny Kapitał Ludzki

K O M P E T E N C J E K L U C Z O W E W P R Z E D S Z K O L U

Kształcenie i szkolenia zawodowe

Doskonalenie umiejętności i rozwój zawodowy nauczyciela kluczem do sukcesu ucznia SZKOLNEJ AKCJA 1 MOBILNOŚĆ KADRY EDUKACJI

Projekt AWAKE Obudź się! Aktywne starzenie się oparte na wiedzy i doświadczeniu, program Grundtvig

CO TO SĄ KOMPETENCJE KLUCZOWE?

Program Edukacja (MF EOG ) Working together for a green, competitive and inclusive Europe

PROJEKT GMINY SŁOPNICE

Działania Krajowego Ośrodka Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej na rzecz rozwijania całożyciowego poradnictwa zawodowego.

SPOTKANIE INFORMACYJNE. Warszawa

Raport Uczestnika Mobilności - KA1 - Mobilność Edukacyjna - Mobilność Kadry Edukacji Szkolnej


Poziom 5 EQF Starszy trener

Realizacja projektów etwinning a nowa podstawa programowa

Program Uczenie się przez całe życie

Comenius. Program Comenius, jako część programu Uczenie się przez całe życie, realizuje następujące akcje:

Erasmus+ Kształcenie i szkolenia zawodowe

SPOTKANIE INFORMACYJNE. Warszawa

ERASMUS+ 1 stycznia 2014 roku ruszy nowy program Unii Europejskiej ERASMUS+.

Kompetencje kluczowe w procesie wychowania fizycznego

Kompetencje kluczowe w uczeniu się przez całe życie Europejskie ramy odniesienia

Program Erasmus + Kształcenie i szkolenia zawodowe

ZAŁĄCZNIKI. wniosku w sprawie ROZPORZĄDZENIA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

PL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0079/160. Poprawka 160 Isabella Adinolfi, Rosa D'Amato w imieniu grupy EFDD

2 Szkolenia i doradztwo dla pracowników systemu wspomagania oraz wdrożenie kompleksowego wspomagania w zakresie kompetencji kluczowych

Transkrypt:

KOMPETENCJE KLUCZOWE DOROSŁYCH W INSTYTUCJACH KULTURY Praktyczne seminarium dla instytucji kultury zainteresowanych prowadzeniem edukacji dorosłych z wykorzystaniem funduszy programu Erasmus+ 10 października 2018, Warszawa Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji Zespół Edukacja Dorosłych Erasmus+ Alina Respondek

CELE SEMINARIUM Inspiracja do działań edukacyjnych na rzecz dorosłych w instytucjach kultury - poznanie zestawu 8 kompetencji kluczowych A.D. 2018 pod kątem ich rozwijania u osób dorosłych w instytucjach kultury a także poznanie dobrych praktyk w tym zakresie Inspiracja do realizacji projektu finansowanego ze środków unijnych - poznanie specyfiki programu programu Erasmus+ Edukacja dorosłych i wstępne planowanie zarysów projektów dotyczących rozwijania kompetencji kluczowych w instytucjach kultury

PROGRAM SEMINARIUM 8 kompetencji kluczowych mniej i bardziej oczywiste do rozwijania w instytucjach kultury Przykłady działań rozwijających kompetencje kultury (w tym Beneficjenci sektora Edukacja dorosłych programu Erasmus+ i wcześniejszych programów): - biblioteki - muzea - domy kultury Oferta sektora Edukacja dorosłych programu Erasmus+ dla instytucji kultury Jak instytucjom kultury może się przydać Elektroniczna platforma na rzecz uczenia się dorosłych EPALE Mini warsztat jak podejść do planowania projektu finansowanego z sektora Edukacja dorosłych programu Erasmus+

Organizatorzy seminarium ZESPÓŁ EDUKACJA DOROSŁYCH ERASMUS+ Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji - Narodowa Agencja Programu Erasmus+ www.frse.org.pl; www.erasmusplus.org.pl ZESPÓŁ EDUKACJA DOROSŁYCH ERASMUS+ ae@erasmusplus.org.pl tel. 22 46 31 060 Karolina Milczarek Akcja 1 kmilczarek@frse.org.pl tel. 22 46 31 233 Anna Pokrzywnicka-Jakubowska Akcja 1 apokrzywnicka@frse.org.pl tel. 22 46 31 231 Michał Chodniewicz Akcja 1 i 2 mchodniewicz@frse.org.pl tel. 22 46 31 234 Jakub Kozłowski Akcja 2 jkozlowski@frse.org.pl tel. 22 46 31 235 Joanna Replin Akcja 2 jreplin@frse.org.pl tel. 22 46 31 238 Wojciech Zawadzki Akcja 2 wzawadzki@frse.org.pl tel. 22 46 31 237 Alina Respondek koordynator arespondek@frse.org.pl tel. 22 46 31 232

Rok 2018: 25 lat FRSE i 18 lat edukacji dorosłych 23.06.1993 powołanie FRSE Edukacja dorosłych 2000-2006 2007-2013 2014-2020 w programach unijnych Socrates GRUNDTVIG LLP GRUNDTVIG Erasmus+ EDUKACJA DOROSŁYCH 1.10.2014: Krajowe Biuro EPALE 1.02.2017: POWER mobilność kadry edukacji dorosłych 1.10.2018: POWER-SZANSA

KOMPETENCJE KLUCZOWE Wybrane elementy opisów kompetencji z Zalecenia Rady UE z 22.05.2018 - pod kątem specyfiki instytucji kultury. Alina Respondek

NOWY EUROPEJSKI PROGRAM NA RZECZ UMIEJĘTNOŚCI THE NEW SKILLS AGENDA (czerwiec 2016) Kluczowy cel: poprawa umiejętności podstawowych u osób dorosłych w Europie 70 mln Europejczyków nie posiada wystarczających umiejętności czytania i pisania, a jeszcze więcej osób nie umie rozumować matematycznie i ma niskie umiejętności cyfrowe. Wybrane 2 inicjatywy Programu, najbardziej odpowiednie dla obszaru edukacji dorosłych: - Zalecenie Rady UE Ścieżki poprawy umiejętności. Nowe możliwości dla dorosłych (19 grudnia 2016). Każdy kraj ma wybrać grupę docelową i przeprowadzić proces 3 kroków: 1) ocena umiejętności już posiadanych i określenie luki edukacyjnej; 2) dostosowana do indywidualnych potrzeb oferta edukacyjna; 3) walidacja nabytych umiejętności sprawdzenie przyrostu i potwierdzenie ich nabycia. - Zalecenie Rady UE w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie (22 maja 2018)

Zalecenie Rady UE w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie uaktualniony zestaw 8 kompetencji kluczowych. Kompetencje: 1) w zakresie rozumienia i tworzenia informacji 2) w zakresie wielojęzyczności 3) matematyczne oraz w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii 4) cyfrowe 5) osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się 6) obywatelskie ZALECENIE Rady UE w sprawie KOMPETENCJI KLUCZOWYCH Key competences for lifelong learning (22 maja 2018) 7) w zakresie przedsiębiorczości 8) w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej

KOMPETENCJE KLUCZOWE W PROCESIE UCZENIA SIĘ PRZEZ CAŁE ŻYCIE Kompetencja to połączenie - wiedzy (fakty, liczby, pojęcia, idee i teorie), - umiejętności (zdolność i możliwość realizacji procesów i korzystania z istniejącej wiedzy do osiągnięcia wyników), - postaw (gotowość i skłonność do działania lub reagowania na idee, osoby lub sytuacje). Kompetencje kluczowe to zestaw 8 jednakowo ważnych dla udanego życia w społeczeństwie kompetencji, których wszyscy potrzebują do samorealizacji i rozwoju osobistego, zatrudnienia i włączenia społecznego, zrównoważonego stylu życia, udanego życia w pokojowych społeczeństwach, kierowania życiem w sposób prozdrowotny i aktywnego obywatelstwa. Zakresy kompetencji kluczowych są ze sobą powiązane, częściowo się pokrywają, a pewne umiejętności są wręcz elementem wszystkich kompetencji, czyli praktycznie występują w każdej z nich: krytyczne myślenie, rozwiązywanie problemów, praca zespołowa, umiejętności komunikacyjne i negocjacyjne, analityczne, kreatywność i umiejętności międzykulturowe

1. KOMPETENCJE W ZAKRESIE ROZUMIENIA I TWORZENIA INFORMACJI Rozumienie i tworzenie treści/informacji zdolność identyfikowania, rozumienia, wyrażania, tworzenia i interpretowania pojęć, uczuć, faktów i opinii w mowie i piśmie, ale też przy wykorzystaniu obrazów, dźwięków i materiałów cyfrowych we wszystkich dziedzinach i kontekstach. Zdolność do skutecznego komunikowania się i porozumiewania z innymi osobami we właściwy i kreatywny sposób. Te kompetencje mogą być rozwijane w języku ojczystym lub języku urzędowym danego kraju lub regionu. Wiedza, umiejętności i postawy: czytanie, pisanie, rozumienie informacji pisemnej, znajomość tekstów literackich, komunikowanie się w mowie i piśmie w różnych sytuacjach, kontrolowanie sposobów komunikowania się i ich odpowiednie dostosowanie do sytuacji, odpowiednie wyrażanie swoich argumentów w mowie i piśmie, gotowość krytycznego i konstruktywnego dialogu, zainteresowanie interakcją z innymi ludźmi, używanie języka w sposób pozytywny i odpowiedzialny społecznie. rozróżnianie i wykorzystywania różnych źródeł informacji oraz ich wyszukiwanie, gromadzenie i przetwarzanie, krytyczne myślenie oraz zdolność oceny i analizy informacji (w tym z Internetu, mediów).

2. KOMPETENCJE W ZAKRESIE WIELOJĘZYCZNOŚCI Zdolność do prawidłowego i skutecznego korzystania z różnych języków w celu porozumiewania się: rozumienie ze słuchu, mówienie, czytanie i pisanie, obejmuje wyrażanie i interpretowanie pojęć, faktów, uczuć, opinii w mowie i piśmie. Kompetencje językowe zawierają wymiar historyczny i międzykulturowy. Wiedza, umiejętności i postawy: słownictwo i gramatyka funkcjonalna różnych języków, świadomość różnych rodzajów interakcji słownych i rejestrów języka i umiejętność prawidłowego komunikowania się ustnie i pisemnie, znajomość aspektów kulturowych i społecznych i umiejętne komunikowania się z uwzględnieniem różnorodności kulturowych, szacunek do profilu językowego danej osoby, w tym mniejszości lub migrantów, ciekawość innych języków, wykorzystywanie różnych sposobów uczenia się języków w sposób formalny, pozaformalny i nieformalny - przez całe życie (w tym poprzez podróże, tworzenie treści w danym języku na temat np. różnorodności kulturowej i społecznej, historii czy przyrody).

3. KOMPETENCJE MATEMATYCZNE oraz w ZAKRESIE NAUK PRZYRODNICZYCH, TECHNOLOGII I INŻYNIERII Rozwijanie i wykorzystywanie myślenia matematycznego do rozwiązywania problemów w codziennych sytuacjach; zdolność do prezentowania treści (wykresy, tabele, modele, wzory, etc.). Zdolność do wyjaśniania świata przyrody z wykorzystaniem wiedzy, obserwacji i eksperymentów, formułowanie wniosków opartych na dowodach. Zastosowanie wiedzy w celu zaspokojenia potrzeb i wymagań. Rozumienie zmian powodowanych przez działalność człowieka i odpowiedzialności człowieka za te zmiany. Wiedza, umiejętności i postawy: liczenie, znajomość miar i pojęć matematycznych oraz podstawowych operacji i prezentacji matemat., stosowanie zasad i procesów matematycznych w codziennym życiu prywatnym, społecznym i zawodowym (np. finanse domowe, budżet zadań społecznych czy zawodowych), zdolność rozumienia dowodu matematycznego i korzystania z danych statystycznych i wykresów, rozumienie matematycznych aspektów cyfryzacji, wiedza, jakimi prawami rządzi się świat przyrody i znajomość podstawowych pojęć naukowych, teorii i procesów technologicznych, rozumienie wpływu nauki, technologii i działalności człowieka na przyrodę ale również rozumienie wpływu zastosowań technologii na społeczeństwa, na wartości, kwestie moralne i na kulturę, rozumienie procesu badawczego, eksperymentów, logicznego i racjonalnego rozumowania, wnioskowania, weryfikowania hipotez a także gotowość do rezygnacji z własnych przekonań, jeśli są sprzeczne z nauką, wykorzystywanie narzędzi i urządzeń technicznych oraz danych naukowych do podjęcia decyzji lub wyciagnięcia wniosków, krytyczne rozumienie i ciekawość ale też poszanowanie kwestii etycznych i ekologicznych.

4. KOMPETENCJE CYFROWE Odpowiedzialne korzystanie z technologii cyfrowych w celu uczenia się i rozwoju, pracy, udziału w życiu społeczeństwa, w tym tworzenie treści cyfrowych, cyberbezpieczeństwo, media, kwestie własności intelektualnej, rozwiązywanie problemów i krytyczne myślenie. Wiedza, umiejętności i postawy: rozumienie, jak technologie cyfrowe mogą pomagać w komunikowaniu się, rozwoju własnym, kreatywności oraz świadomość związanych z nimi ograniczeń i zagrożeń, zasad prawnych i etycznych, umiejętne korzystanie z urządzeń cyfrowych, oprogramowania, sieci, sztucznej inteligencji korzystanie z treści cyfrowych, zarządzanie tymi treściami, uzyskiwanie dostępów, filtrowanie, tworzenie, ocena, programowanie i udostępnianie, krytyczne podejście do trafności, wiarygodności i wpływu treści udostępnianych cyfrowo, a także zdolność do korzystania z cyfrowych technologii w celu aktywności obywatelskiej i włączenia społecznego oraz współpracy z innymi, kreatywności i realizowania osobistych celów w każdym obszarze.

5. KOMPETENCJE OSOBISTE, SPOŁECZNE I W ZAKRESIE UCZENIA SIĘ Zdolność do autorefleksji, skutecznego zarządzania czasem i informacjami, własnym uczeniem się i karierą zawodową, konstruktywnej współpracy z innymi osobami, radzenia sobie z trudnymi sytuacjami i uczenia się na podstawie doświadczeń. Wspieranie swego dobrostanu fizycznego i emocjonalnego, zachowania prozdrowotne a także empatia i pozytywne zarządzanie konfliktami. Wiedza, umiejętności i postawy: udane relacje międzyludzkie i uczestnictwo w życiu społecznym, rozumienie i stosowanie zasad postępowania i skutecznego porozumiewania się przyjętych w różnych (kulturowo też) społeczeństwach, umiejętność pracy zespołowej, zdolność negocjacji i rozwiązywania problemów, tolerancja oraz wyrażanie i rozumienie różnych punktów widzenia, tworzenie poczucia własnej pewności siebie oraz odczuwanie empatii, asertywność i prawość, radzenie sobie w złożonych sytuacjach, radzenie sobie z niepewnością i stresem oraz zmianami, krytyczna refleksja i podejmowanie właściwych decyzji, dbałość o zdrowie psychiczne i fizyczne, zdrowy styl życia, wyznaczanie sobie celów życiowych, planowanie rozwoju i kariery zawodowej, planowanie i organizacja swojego uczenia się zgodnie z własnymi potrzebami i preferencjami oraz stylami uczenia się, poszukując wsparcia o ile to potrzebne - w celach zawodowych, osobistych i dla aktywności społecznej.

6. KOMPETENCJE OBYWATELSKIE Zdolność działania jako odpowiedzialni obywatele oraz pełne uczestnictwo w życiu obywatelskim i społecznym. Rozumienie pojęć i struktur społecznych, gospodarczych, prawnych i politycznych, a także globalnych wydarzeń i zrównoważonego rozwoju. Wiedza, umiejętności i postawy: zainteresowanie wydarzeniami politycznymi/społecznymi/gospodarczymi i znajomość pojęć i zjawisk dotyczących osób, grup, organizacji, gospodarki i kultury, świadomość celów, wartości i polityk, jakimi kierują się ruchy społeczne i polityczne, w tym dotyczące zmian klimatu i zmian demograficznych, rozumienie i znajomość wspólnych europejskich wartości oraz integracji przy jednoczesnej świadomości różnorodności i tożsamości kulturowych w Europie i na świecie oraz świadomości wkładu narodowej tożsamości w tożsamość europejską, krytyczne rozumienie wydarzeń w historii narodowej, europejskiej i światowej, konstruktywne obywatelskie angażowanie się w działania na rzecz publicznego interesu, w tym na rzecz zrównoważonego rozwoju, krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów, formułowanie argumentów, udział w demokratycznym procesie decyzyjnym, znajomość roli mediów w demokratycznych społeczeństwach, poszanowanie praw człowieka jako postawy demokracji, popieranie różnorodności społecznej i kulturowej, równouprawnienia płci, spójności społecznej, zrównoważonego stylu życia, promowanie kultury pokoju i braku przemocy, poszanowanie prywatności innych i przyjmowanie odpowiedzialności za środowisko, zainteresowanie naukami humanistycznymi i komunikacją międzykulturową aby przezwyciężać uprzedzenia, osiągać kompromisy, zapewniać sprawiedliwości społeczną i uczciwość.

7. KOMPETENCJE W ZAKRESIE PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Zdolność kreatywnego wykorzystania pomysłów, korzystania z pojawiających się szans, podejmowania inicjatyw, rozwiązywania problemów i krytycznego myślenia w celu planowania i realizowania działań oraz tworzenia rozwiązań mających wartość kulturalną, społeczną lub finansową. Wiedza, umiejętności i postawy: umiejętność przekształcania pomysłów w skuteczne działania w sferze osobistej, społecznej i zawodowej, planowanie i zarządzanie działaniami i projektami procesami i zasobami, przy tym rozumienie swojej roli, własnych atutów i obszarów mniej rozwiniętych, podejmowanie decyzji finansowych związanych z kosztem i wartością, praca samodzielna i zespołowa, komunikowanie się i negocjowanie, motywowanie do działania, docenianie pomysłów innych, odczuwanie empatii i troski o innych, postawa etyczna i odpowiedzialna, rozumienie procesów ekonomicznych, szans i wyzwań społecznych stojących przed organizacjami, pracodawcami i społeczeństwem, kreatywność, myślenie strategiczne, wyobraźnia i rozwiązywanie problemów, zmysł inicjatywy, poczucie sprawczości, otwartość na wyzwania i przyszłość, odwaga i wytrwałość w dążeniu do celów.

8. KOMPETENCJE W ZAKRESIE ŚWIADOMOŚCI I EKSPRESJI KULTURALNEJ Rozumienie sposobów kreatywnego wyrażania i komunikowania pomysłów i znaczeń w różnych kulturach, za pomocą różnych rodzajów sztuki i form kulturalnych. Angażowanie się w rozumienie, rozwijanie i wyrażanie własnych pomysłów oraz odczuwanie swojego miejsca w społeczeństwie na wiele różnych sposobów i w wielu kontekstach. Wiedza, umiejętności i postawy: znajomość lokalnych, regionalnych, krajowych, europejskich i ogólnoświatowych kultur i sposobów ekspresji, w tym języków, dziedzictwa, tradycji i produktów kulturowych, rozumienie wzajemnych korelacji i wpływów, rozumienie sposobów przekazywania idei pomiędzy twórcą, uczestnikiem i publicznością w tekstach pisanych, teatrze, filmie, tańcu, grach, sztuce i wzornictwie, muzyce, rytuałach i architekturze, a także w formach łączonych, rozumienie własnej tożsamości twórczej i różnorodnego dziedzictwa kulturowego oraz tego, jak sztuka i inne formy kultury wpływają na postrzeganie i na kształtowanie świata, zdolność empatycznego wyrażania i interpretowania idei, doświadczeń i emocji w ramach różnych rodzajów sztuki i form kulturalnych, angażowania się w procesy twórcze indywidualnie i zespołowo, w tym zdolność do wykorzystania sztuki i kultury do uzyskania wartości osobistej, społecznej lub komercyjnej, otwartość wobec różnorodności ekspresji kulturalnej i jej poszanowanie, etyczne podejście do własności intelektualnej i kulturowej, zainteresowanie wydarzeniami kulturalnymi.

WSPIERANIE ROZWOJU KOMPETENCJI KLUCZOWYCH Istotne zagadnienia procesu wspierania rozwoju kompetencji kluczowych 1. Różne podejścia do uczenia się i różne środowiska edukacyjne, w tym: - międzydyscyplinarne podejście, współpraca różnych partnerów z różnych obszarów życia publicznego, - waga uczenia się społecznego, emocjonalnego, sztuki i prozdrowotnej aktywności fizycznej, - stosowania różnych form i metod uczenia się, m.in. sztuka, projekty, gry, eksperymenty, praca - wykorzystanie technologii cyfrowych, również portali i platform do uczenia się i współpracy, - współpraca zagraniczna, edukacyjne wyjazdy zagraniczne kadry i osób uczących się. 2. Wspieranie kadry edukacyjnej: rozwój, doskonalenie, wymiana kadry, partnerskie uczenie się, wymiana doświadczeń i dobrych praktyk, wsparcie w tworzeniu innowacyjnych praktyk, doradztwo. 3. Ocena i walidacja rozwoju kompetencji: część kompetencji kluczowych opisuje się językiem efektów uczenia się (np. języki, cyfrowe, przedsiębiorczość), pomocne mogą być technologie cyfrowe; podkreśla się znaczenie oceny/samooceny kompetencji kluczowych zwłaszcza dla osób o niskich umiejętnościach.

Dziękuję za uwagę Alina Respondek

Oferta programu Erasmus+ sektora Edukacja dorosłych dla instytucji kultury Anna Pokrzywnicka-Jakubowska, Michał Chodniewicz

PROGRAM ERASMUS+ 2014 2020 STRUKTURA - SEKTORY

STRUKTURA SEKTORA EDUKACJA DOROSŁYCH Akcja 1 Mobilność edukacyjna Mobilność kadry edukacji dorosłych budżet w 2019 r.: ponad 1,3 mln EUR (plus co najmniej drugie tyle z PO WER) średnie dofinansowanie: ok. 30 tys. EUR spodziewana liczba dofinansowanych projektów: ponad 40 (plus 45 z PO WER) termin składania wniosków: raz w roku (luty) Akcja 2 Współpraca na rzecz innowacji i wymiany dobrych praktyk Partnerstwa strategiczne na rzecz edukacji dorosłych budżet w 2018 r.: 7,9 mln EUR średnie dofinansowanie: ok. 130 tys. EUR spodziewana liczba dofinansowanych projektów: 60 termin składania wniosków: raz w roku (marzec)

AKCJA 1 CELE I ZAŁOŻENIA (1/2) Na czym polega projekt? Organizacje zajmujące się niezawodową edukacją dorosłych (np. instytucje kultury, fundacje, stowarzyszenia) wysyłają swoją kadrę na zagraniczne wyjazdy edukacyjne (= mobilności), zgodnie ze zbadanymi wcześniej potrzebami rozwojowymi. Kadra: nauczająca, szkoląca i administracyjna osoby zatrudnione na umowę o pracę lub cywilno-prawną oraz wolontariusze związani z organizacją umową o świadczenie wolontariatu. W ramach akcji wspierane są wyjazdy kadry w celu: udziału w kursach, szkoleniach, konferencjach udziału w szkoleniach typu job shadowing - obserwacja pracy w organizacji zajmującej się edukacją dorosłych prowadzenia zajęć edukacyjnych dla dorosłych w organizacji partnerskiej

AKCJA 1 CELE I ZAŁOŻENIA (2/2) Czas trwania projektu: od 12 do 24 miesięcy Czas trwania działania: od 2 dni do 2 miesięcy (z wyłączeniem czasu podróży) Kraje uprawnione: tylko kraje programu Termin rozpoczęcia projektu: 1 czerwca 31 grudnia 2019 r. Termin składania wniosków: luty 2019 Organizacje uczestniczące w projekcie: organizacja wysyłająca - wnioskodawca/beneficjent zagraniczne organizacje przyjmujące na kurs, job shadowing itp. (wnioskodawcą może być również koordynator krajowego konsorcjum kieruje konsorcjum min. 3 partnerskich organizacji wysyłających) W sektorze Edukacja dorosłych nie ma możliwości udziału organizacji pośredniczących

DLACZEGO WARTO ZREALIZOWAĆ PROJEKT W AKCJI 1? Stosunkowo proste projekty również dla mniej doświadczonych organizacji Możliwość złożenia wniosku w języku polskim lub angielskim Możliwość rozpoczęcia/rozwinięcia współpracy międzynarodowej Możliwość zrealizowania przygotowania językowego przed wyjazdem za granicę Możliwość przeszkolenia kadry organizacji - osób odpowiedzialnych za prowadzenie niezawodowej edukacji dorosłych i osób odpowiedzialnych za rozwój strategiczny organizacji Możliwość poszerzenia zakresu działalności organizacji Brak wymogu wkładu własnego Proste zasady rozliczania projektu Dofinansowanie oparte głównie na stawkach ryczałtowych

PRZYKŁAD PROJEKTU Akcja 1 Mobilność kadry edukacji dorosłych Realizator projektu: Centrum Spotkań Europejskich Światowid Organizacje goszczące: The Danish Cultural Institute (Dania), Associació Cultural Catalanopolonesa (Hiszpania) Tytuł: Światowidowy kurs na edukację Czas trwania: 14 miesięcy (sierpień 2016 wrzesień 2017) Budżet: 39 744 EUR Grupa docelowa: animatorzy kultury, instruktorzy plastyki, pracownik kina, dyrektor CSE (2 kursy szyte na miarę 24 mobilności) Wybrane rezultaty: poszerzenie oferty CSE o wieczory taneczne flamenco, festiwal kultur różnych krajów (na początek Hiszpanii i Danii) współpraca z duńskim kinem, cykl warsztatów "Podróże małe i duże" dla dorosłych osób z niepełnosprawnościami, poprawa znajomości języka angielskiego http://www.swiatowid.elblag.pl/pl/nasze-projekty/

PRZYKŁAD PROJEKTU Akcja 1 Mobilność kadry edukacji dorosłych Realizator projektu: Miejski Ośrodek Kultury w Pelplinie Organizacja goszcząca: Anglolang Ltd (UK) Tytuł: Edukacja kulturalna po europejsku Czas trwania: 12 miesięcy (czerwiec 2016 maj 2017) Budżet: 5 786 EUR Grupa docelowa: dyrektor MOK i animator edukacji kulturowej Rodzaj mobilności: 12-dniowy kurs języka angielskiego (2 mobilności) Wybrane rezultaty: rozwój Ośrodka w wymiarze europejskim poprzez podniesienie kompetencji językowych kadry (nie tylko uczestników mobilności) http://mok.pelplin.pl/

Na czym polega projekt? AKCJA 2 CELE Organizacje zajmujące się niezawodową edukacją dorosłych zainteresowane konkretnym tematem mniej lub bardziej innowacyjnym. Organizacje wspólnie pracują nad zidentyfikowanymi we wniosku rezultatami i potrzebami. Projekt musi wnosić wartość dodaną wynikającą z jego międzynarodowego charakteru. Możliwe są 2 typy projektów: Partnerstwa wspierające wymianę dobrych praktyk (dla organizacji działających zwykle na rzecz społeczności lokalnej) Partnerstwa na rzecz innowacji, z innowacyjnymi produktami (dla organizacji działających zwykle szerzej na rzecz rozwoju edukacji dorosłych)

AKCJA 2 - ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNE Czas trwania projektu: od 12 do 36 miesięcy (określany na etapie wnioskowania). Nie ma możliwości skrócenia czasu trwania projektu. Skład partnerski: przez cały okres projektu muszą uczestniczyć co najmniej 3 organizacje z 3 różnych krajów. W przypadku, gdy w projekcie pozostaną 2 organizacje projekt staje się nieuprawniony do realizacji. Termin rozpoczęcia projektu: elastyczny (od 1 września do 31 grudnia 2019 r.) Projekt musi zakończyć się najpóźniej 31 sierpnia 2022 r. Wniosek składany elektronicznie przez koordynatora Termin: marzec 2019

AKCJA 2 - GRUPY DOCELOWE Kto jest uprawniony w Akcji 2. w sektorze Edukacja dorosłych: Uczestniczące organizacje: organizacje prywatne lub publiczne aktywne w obszarze edukacji dorosłych, np. stowarzyszenia, fundacje, instytucje kultury, władze lokalne. Grupy docelowe: kadra edukacji dorosłych (wspierająca uczenie się w zakresie niezawodowym); dorośli słuchacze uczący się aspektów niezawodowych. Udział słuchaczy musi służyć realizacji celów projektu

AKCJA 2 - CELE I ZAŁOŻENIA Przykładowe działania w projekcie Wymiana doświadczeń i dobrych praktyk między organizacjami z sektora Edukacja dorosłych (w tym działania lokalne dla kadry i słuchaczy); Spotkania międzynarodowe partnerów dot. koordynacji i wdrażania projektu; Międzynarodowe działania dot. szkoleń i uczenia się: - krótkie wspólne szkolenia kadry (3 dni 2 mies.) - dłuższe pobyty szkoleniowe kadry - prowadzenie zajęć w zagranicznej org. partnerskiej (2 12 mies.) - łączona mobilność (fizyczna i wirtualna) dorosłych słuchaczy (5 dni 2 mies.) Dodatkowo, opcja tylko dla projektów z innowacyjnymi produktami: Opracowywanie innowacyjnych programów, metod i narzędzi edukacyjnych Rezultatów Pracy Intelektualnej; Wydarzenia upowszechniające ww. Rezultaty Pracy Intelektualnej.

DLACZEGO WARTO ZREALIZOWAĆ PROJEKT W AKCJI 2? (1/2) Możliwość rozwinięcia długofalowej współpracy międzynarodowej z zagranicznymi organizacjami działającymi w obszarze edukacji dorosłych Możliwość dopasowania do różnych potrzeb: - realizacja projektów o różnym charakterze i na różną skalę (mogą odpowiadać na potrzeby lokalnej społeczności lub służyć opracowaniu innowacyjnych produktów o szerokich możliwościach wykorzystania) - elastyczność dot. długości trwania projektu i dat jego rozpoczęcia - możliwość dodatkowego wsparcia z tytułu udziału osób niepełnosprawnych oraz uzyskania dofinansowania na zakup usług niezbędnych dla realizacji projektu.

DLACZEGO WARTO ZREALIZOWAĆ PROJEKT W AKCJI 2? (2/2) Szeroka gama możliwości: - działania edukacyjne skierowane do kadry i dorosłych słuchaczy - możliwość łączenia różnych form działań edukacyjnych dot. różnej tematyki w jednym projekcie - realizacja wyjazdów krótkich i długich (3 dni 12 miesięcy) - możliwość realizowania szkoleń w różnych krajach u partnerów - łączenie wyjazdów zagranicznych i działań lokalnych Dofinansowanie oparte głównie na stawkach ryczałtowych (koszty podróży, utrzymania, opracowania rezultatów, zarządzania i wdrażania projektu, upowszechniania rezultatów) wysokość uzależniona jest m. in. od skali projektu, czasu jego trwania, liczby wyjazdów zagranicznych, dni pracy, liczby uczestników wyjazdów, odległości podróży Brak wymogu wkładu własnego i proste zasady rozliczania

PRZYKŁAD PROJEKTU Realizator projektu: Ełckie Centrum Kultury (Ełk) Partnerzy projektu: Partnerzy: Szwecja, Włochy, Słowenia, Litwa, Czechy Tytuł: Go digital! Culture at your fingertips Czas trwania: 15 miesięcy, wrzesień 2015 listopad 2017 Budżet: 65 350,00 EUR Cel / grupa docelowa: zapobieganie cyfrowemu wykluczeniu osób 50+ za pomocą działań związanych z kulturą i sztuką. Efekty, wpływ: zwiększenie wiedzy i umiejętności pracowników organizacji partnerskich w dziedzinie kultury i edukacji dorosłych, w celu opracowania produktu projektu - oferty zajęć dla dorosłych 50+. Działania były skierowane szczególnie do osób o niskich umiejętnościach cyfrowych, które wycofały się z edukacji i / lub życia społecznego z różnych powodów: np. bariery mentalne, niskie dochody lub odległość od ośrodków edukacyjnych. Wybrane rezultaty: Projekt skupiony na wymianie dobrych praktyk m. in. poprzez międzynarodowe spotkania projektowe i lokalne warsztaty dla słuchaczy. Rezultatem wymiany doświadczeń jest katalog online z ofertą kursów dla osób 50+.

PRZYKŁAD PROJEKTU Realizator projektu: Miejska Biblioteka Publiczna w Żorach Partnerzy projektu: Hiszpania, Chorwacja, Litwa Tytuł: Migruj do biblioteki! Czas trwania: 20 miesięcy, wrzesień 2017 kwiecień 2019 Budżet: 73 725,00 EUR Cel / grupa docelowa: Wymiana dobrych praktyk i nabycie przez uczestników kompetencji, które będą wykorzystywane w edukacji pozaformalnej prowadzonej przez bibliotekarzy na rzecz integracji środowisk lokalnych z migrantami. Efekty, wpływ: Wypracowanie nowych form aktywności w pracy z migrantami, włączenie społeczne migrantów, aktywizacja społeczności lokalnych, przeszkolenie kadry (szkolenia i warsztaty pt. "Zrozumieć cudzoziemca ) Wybrane rezultaty: Publikacja elektroniczna prezentująca formy pracy z migrantami w krajach partnerskich Strona www: http://mbpzory.pl/

REZULTATY PROJEKTÓW - PRZYKŁADY http://www.ziarno.grzybow.pl/publikacje/publikacje-projektowe BUDOWANIE KOMPETENCJI KLUCZOWYCH A PEDAGOGIKA UNIWERSYTETÓW LUDOWYCH W EUROPIE XXI WIEKU projekt międzysektorowy Stowarzyszenie Ekologiczno Kulturalne ZIARNO 1) Szkoła dla życia. Przewodnik po współczesnych uniwersytetach ludowych - prezentuje odmiany współczesnego uniwersytetu ludowego, na przykładzie rozwiązań stosowanych w siedmiu krajach europejskich. 2) Ziemia, która żywi. Kurs rolnictwa ekologicznego - ponad 250-stronicowy poradnik zawierający praktyczne wskazówki dotyczące m.in. uprawy roślin i ekonomicznych aspektów prowadzenia gospodarstwa rolnego. 3) Uniwersytety Ludowe XXI wieku. Tradycja - Współczesność - Wyzwania Przyszłości prezentuje tradycję i analizuje obecną działalność uniwersytetów ludowych w wybranych krajach europejskich oraz wyzwania stojące przed edukacją.

REZULTATY PROJEKTÓW - PRZYKŁADY ARCHIPELAG POKOLEŃ. KURS PRAKTYK MIĘDZYPOKOLENIOWYCH DLA ANIMATORÓW I EDUKATORÓW Towarzystwo Inicjatyw Twórczych ę Bezpłatny kurs internetowy dotyczący prowadzenia działań międzypokoleniowych - składa się z tekstów do czytania, nagrań do odsłuchania lub/i obejrzenia oraz ćwiczeń do wykonania. Grupy uczestników mają obowiązek spotkać się (osobiście lub wirtualnie) raz w tygodniu, żeby przedyskutować dany zestaw materiałów lub wziąć udział w działaniu. Kurs przeznaczony szczególnie dla pracowników bibliotek publicznych i domów kultury, członków uniwersytetów trzeciego wieku, przedstawicieli organizacji pozarządowych, społeczników i wolontariuszy. http://kursy.archipelagpokolen.pl/product/archipelag-pokolen-2017/

REZULTATY PROJEKTÓW - PRZYKŁADY T&D STORIES HISTORIE TEATRALNE I MULTIMEDIALNE W KSZTAŁCENIU I SZKOLENIACH Praktyczny podręcznik poświęcony metodzie storytellingu teatralnego i cyfrowego jako narzędzia pracy edukacyjnej z osobami dorosłymi, w szczególności z grup zagrożonych wykluczeniem społecznym. Publikacja adresowana jest do osób zajmujących się edukacją i wsparciem społecznym. Dostępna jest w czterech językach: polskim, angielskim, włoskim i islandzkim. http://artescommunity.eu/storytelling/

Platforma Rezultatów Projektów Erasmus+ http://erasmusplus.org.pl/upowszechnia nie/platforma/ ŹRÓDŁA INSPIRACJI Oblicza niezawodowej edukacji dorosłych w programie Erasmus+. Korzyści z realizacji projektów http://czytelnia.frse.org.pl/oblicza -niezawodowej-edukacji-doroslychw-programie-erasmusplus-korzysciz-realizacji-projektow/ Fotoreportaże http://erasmusplus.org.pl/inspiracje/ Europa dla Aktywnych http://europadlaaktywnych.pl/ EDUinspiracje http://eduinspiracje.org.pl/

NADCHODZĄCE WYDARZENIA FRSE 9.11.2018: spotkanie informacyjno-promocyjne dla potencjalnych wnioskodawców głównie Akcji 1 w Centrum Nauki Kopernik w Warszawie 3.12.2018: spotkanie informacyjno-promocyjne dla potencjalnych wnioskodawców głównie Akcji 2 w Warszawie Serdecznie zapraszamy do udziału!

Więcej informacji: www.erasmusplus.org.pl ZAPRASZAMY DO KONTAKTU!

Elektroniczna platforma na rzecz uczenia się dorosłych w Europie (EPALE) jak może się przydać w instytucji kultury? Karolina Milczarek

Największe zalety EPALE możliwość współtworzenia europejskiej społeczności edukatorów szybki dostęp do aktualnych informacji dot. edukacji dorosłych możliwość dzielenia się doświadczeniami nawiązywanie współpracy międzynarodowej wielojęzyczność

EPALE w liczbach Działa w 36 krajach. Działa w 24 wersjach językowych. Zrzesza ponad 44 000 użytkowników w całej Europie, w tym ponad 2500 w Polsce. W tym roku obchodzi swoje 3. urodziny.

ZASOBY I PUBLIKOWANIE Wyszukiwarka partnerów Artykuły Informacje o szkoleniach, konferencjach dla edukatorów dorosłych Najnowsze informacje Publikacje w PDF, prezentacje, nagrania z webinariów, linki + krótki opis

Wyszukiwanie organizacji partnerskich

Wyszukiwanie i zgłaszanie wydarzeń edukacyjnych

PUBLIKACJA http://czytelnia.frse.org.pl/uczeniedoroslych-okiem-praktyka-epale-2017/

Możliwość tworzenia i przyłączania się do Społeczności praktyków (Communities of practice)

Wydarzenia EPALE Seminaria EPALE III Forum Edukacji Dorosłych (21 listopada 2018 r., Warszawa) Webinaria EPALE

Ewaluacja nie musi być nudna! Webinaria EPALE https://ec.europa.eu/epale/pl/blog/webinarium-epale-ewaluacja-nie-musi-byc-nudna-nagranie Wiarygodność trenera by wizerunek szedł w parze z wiedzą merytoryczną https://ec.europa.eu/epale/pl/node/42636 Nowoczesne technologie w aktywizacji społecznej osób z niepełnosprawnością intelektualną https://ec.europa.eu/epale/pl/blog/webinarium-epale-nowoczesne-technologie-w-aktywizacji-spolecznej-osob-z-niepelnosprawnoscia Wszystko co chcielibyście wiedzieć o europejskiej polityce uczenia się dorosłych, ale baliście się zapytać https://ec.europa.eu/epale/pl/blog/nagranie-webinarium-epale-wszystko-co-chcielibyscie-wiedziec-o-europejskiej-polityce-uczenia Zintegrowany System Kwalifikacji - zalety, możliwości i perspektywy https://ec.europa.eu/epale/pl/blog/nagranie-webinarium-epale-zintegrowany-system-kwalifikacji-zalety-mozliwosci-i-perspektywy Projektowanie kariery jako zadanie całożyciowe https://ec.europa.eu/epale/pl/blog/nagranie-webinarium-epale-projektowanie-kariery-jako-zadanie-calozyciowe Prosto spod tablicy. Jak w praktyce motywować dorosłych do nauki języka obcego? https://ec.europa.eu/epale/pl/node/75596 Kiedy czuję, że się edukuję? O animowaniu społeczności lokalnych https://ec.europa.eu/epale/pl/node/78541

Z jaką najtrudniejszą sytuacją w pracy trenera musiałeś/aś sobie poradzić i jak to zrobiłeś/aś? - na teksty czekamy do 10 listopada 2018 r.

Facebook - EPALE Polska uczenie się dorosłych https://www.facebook.com/epalepolska

Krajowe Biuro EPALE Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji KOORDYNATOR: Aleksandra Bałchan-Wiśniewska abalchan@frse.org.pl ZESPÓŁ: Iwona Buks Justyna Bednarz Beata Jurkowicz Małgorzata Dybała Karolina Milczarek ibuks@frse.org.pl jbednarz@frse.org.pl bjurkowicz@frse.org.pl mdybala@frse.org.pl kmilczarek@frse.org.pl Tel.: 22 46 31 063, e-mail: epale@frse.org.pl

ZAPRASZAMY NA PLATFORMĘ EPALE https://ec.europa.eu/epale/pl