INNOWACYJNA GOSPODARKA A ETYKA ZAWODOWA W RACHUNKOWOŚCI: KONTEKST ETYCZNY INNOWACJI GOSPODARCZYCH Prof. dr hab. Anna Karmańska Bydgoszcz, 25 kwietnia 2017 1
TŁO PROBLEMU (1): 1. Kryzys zaufania: żyjemy w czasach, w których do ludzi biznesu ma się mniejsze zaufanie niż do polityków 2. Świat biznesu szuka drogi wyjścia z sytuacji, która pod znakiem zapytania stawia użyteczność dotychczasowych sposobów komunikowania informacji w tym biznesie ważnych 3. Dyskusja na temat zakresu informacyjnego sprawozdawczości finansowej i potrzeby tworzenia specjalnych raportów 6. Znaczące koszty raportowania 7. Prezentacja sprawozdawcza kwestii, często trudno mierzalnych i niełatwych do jasnego skomentowania, zawsze jednak subiektywnie ocenianych przez różnych interesariuszy
TŁO PROBLEMU (2): INNOWACJE JAKO IMPERATYW GOSPODARCZY ( ) nieciągłe przeprowadzanie nowych kombinacji w następujących przypadkach: wprowadzenie nowego towaru lub nowej metody produkcji, otwarcie nowego rynku, na którym dana gałąź przemysłu nie była uprzednio wprowadzona, bez względu na to, czy rynek ten istniał, czy nie, zdobycie nowego źródła surowców, wprowadzenie nowego typu organizacji przedsiębiorstwa. J. Schumpeter, Teoria wzrostu gospodarczego, PWN, Warszawa 1960, s. 104. Innowacja jest szczególnym narzędziem przedsiębiorców, za pomocą którego czynią oni ze zmiany okazje do podjęcia nowej działalności gospodarczej lub do świadczenia nowych usług. Przedsiębiorcy powinni w celowy sposób szukać źródeł innowacji, szukać ich objawów, wskazujących na okazję do skutecznej innowacji. Powinni także znać i stosować zasady skutecznej innowacji P. Drucker, Innowacja i przedsiębiorczość. Praktyka i zasady, PWN, Warszawa 1992, s. 29.
TŁO PROBLEMU (3): INNOWACJE JAKO IMPERATYW GOSPODARCZY Udział przedsiębiorstw, które wprowadziły innowacje w latach 2012 2014 oraz 2013 2015 w ogólnej liczbie przedsiębiorstw Wyszczególnienie a 2012 2014 b 2013 2015 aktywne innowacyjnie produktowe lub procesowe Przedsiębiorstwa które wprowadziły innowacje produktowe procesowe organizacyjne marketingowe w % Przedsiębiorstwa a 18,6 17,5 11,7 12,9 8,4 7,6 przemysłowe b 18,9 17,6 11,8 13,0 8,1 7,1 Przedsiębiorstwa a 12,3 11,4 6,8 8,4 9,7 7,9 z sektora usług b 10,6 9,8 4,8 7,4 8,1 6,6 Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce w latach 2013 2015 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Opracowanie sygnalne, 25.10.2016
TŁO PROBLEMU (4): INNOWACJE JAKO IMPERATYW GOSPODARCZY w latach 2013 2015 Wykres 1. Innowacje produktowe Wykres 2. Innowacje procesowe Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce w latach 2013 2015 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Opracowanie sygnalne, 25.10.2016
TŁO PROBLEMU (5): INNOWACJE JAKO IMPERATYW GOSPODARCZY w latach 2013 2015 Wykres 3. Innowacje organizacyjne Wykres 4. Innowacje marketingowe Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce w latach 2013 2015 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Opracowanie sygnalne, 25.10.2016
TŁO PROBLEMU (6): INNOWACJE JAKO IMPERATYW GOSPODARCZY w latach 2013 2015 Nakłady na działalność innowacyjną Wyszczególnienie (w mln. PLN) Przedsiębiorstwa przemysłowe Przedsiębiorstwa z sektora usług 2013 2014 2015 20958,9 24621,6 31094,1 11980,9 12995,2 12640,9 Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce w latach 2013 2015 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Opracowanie sygnalne, 25.10.2016
O ETYCE (1): BADANIE: Rachunkowość i etyka: Presja wywierana na zawodowych księgowych Płeć i wiek 44% respondentów (294) stanowiły kobiety, a 56% (370) mężczyźni. Grupa badanych odzwierciedlała pełny przekrój doświadczenia, co pokazano na wykresie przedstawiającym wiek uczestników poniżej. Język, w którym respondenci odpowiadali na ankietę Jak już wspomniano, ankieta została przetłumaczona z angielskiego i polskiego na niemiecki, hiszpański, portugalski i węgierski. Analiza języków, którymi posługiwali się respondenci, została przedstawiona poniżej. Prawie 90 % (88 %) respondentów odpowiedziało na ankietę w innym języku niż angielski. EFAA i SKwP uważają, że to powinno skłaniać organy ustanawiające standardy i organy ustawodawcze do konsultacji z zainteresowanymi, zanim standardy zostaną ukończone i przetłumaczone.
O ETYCE (2): BADANIE: Rachunkowość i etyka: Presja wywierana na zawodowych księgowych Analiza geograficzna respondentów W ankiecie wzięły udział osoby z 23 krajów. Poniżej przedstawiono analizę geograficzną respondentów.
O ETYCE (3): BADANIE: Rachunkowość i etyka: Presja wywierana na zawodowych księgowych Księgowy Księgowy Młodszy Młodszy Audytor Audytor Doradca w jednostce w firmie księgowy księgowy zewnętrzny wewnętrzny podatkowy gosp. księgowej w jednostce w firmie w jednostce gosp. księgowej gosp. Doradca podatkowy w firmie księgowej Konsultant zewnętrzny Inne (prosimy określić)
O ETYCE (4): BADANIE: Rachunkowość i etyka: Presja wywierana na zawodowych księgowych
O ETYCE (5): BADANIE: Rachunkowość i etyka: Presja wywierana na zawodowych księgowych Czy osoba, która wywierała presję, groziła Pani/ Panu w jakikolwiek sposób? (np. obniżką wynagrodzenia, degradacją ze stanowiska lub mniejszą szansą awansu, zwolnieniem lub w inny sposób)? 117 52 Nie Tak Nie jestem pewny/ a 1. Na to pytanie odpowiedzi udzieliło 369 respondentów. Ponownie nie było to do końca jasne dla badanych i taka dwuznaczność pozostawała przez cały okres poddawania presji. 52 respondentów nie było pewnych, czy im grożono. 2. Większość respondentów (200 tj. 54 %) było przekonanych, że nie zastosowano żadnych gróźb. 117 przyznało, że grożono im w jakiś sposób. 3. To bardzo ciekawa statystyka. Wcześniej 416 respondentów odpowiedziało, że wywierano na nich presję. 117 stwierdziło, że pewien rodzaj groźby towarzyszył tej presji. 4. Respondenci dodali własne komentarze do tego pytania. Obserwacje te zawarte są w sekcji 10. 5. Przeważa poczucie, że w większości przypadków groźba dotyczyła jakiejś formy strat finansowych: utraty dochodu dla firmy lub samodzielnego księgowego, utraty zatrudnienia przez księgowego oraz zakończenia trwającej relacji. Ponadto pojawiły się również komentarze, dające prawdziwy wgląd w profesję, który pokazuje, że nie wszyscy księgowi kierują się tymi samymi normami etycznymi. Jeden z respondentów usłyszał od klienta następujące stwierdzenie: Ale wie Pan, inni tak robią. Jeżeli Pan nie chce, możemy zakończyć współpracę.
O ETYCE: JAK INTENSYWNE SĄ BADANIA NAUKOWE NA TEMAT ETYKI W BIZNESIE I CZEGO MOŻNA OCZEKIWAĆ?
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ