1. 2. Małą i wielką literą pisane, czyli zasady nazewnictwa w języku polskim a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości Uczeń zna zasady stosowania małej i wielkiej litery w zdaniu oraz w wyrazach. ii. b) Umiejętności Uczeń potrafi zastosować wiedzę związaną z poprawnym zapisem wielkich i małych liter w wyrazach. b. 2. Metoda i forma pracy Praca indywidualna, praca z całą klasą, ćwiczenia. c. 3. Środki dydaktyczne Karty pracy z ćwiczeniami d. 4. Przebieg lekcji i. a) Faza przygotowawcza Nauczyciel podaje temat lekcji, który dzieci zapisują w zeszytach. Następnie nawiązuje do tematu lekcji i zadaje pytanie: Od jakiej litery zawsze zaczynamy pisać zdanie? ii. b) Faza realizacyjna Nauczyciel podaje dzieciom zasady pisowni wielkiej litery razem z przykładami, które dzieci zapisują w zeszytach. Uczniowie mogą też przy kolejnych zasadach podawać swoje przykłady na prośbę nauczyciela (załącznik 1). Nauczyciel rozdaje dzieciom karty pracy z tekstem, który należy uzupełnić samodzielnie (załącznik 2). Następnie nauczyciel zbiera od dzieci podpisane imieniem i nazwiskiem wypełnione karty pracy i rozdaje je jeszcze raz przypadkowym uczniom. Następnie nauczyciel prosi dzieci, by wzięły do ręki kolorowy długopis i poprawiły prace swoich kolegów lub koleżanek. Nauczyciel zaczyna czytać poprawne odpowiedzi, a uczniowie sprawdzają i ewentualnie poprawiają tekst. Osoba, która skończyła, podpisuje się na karcie pracy swoim nazwiskiem używając tego samego koloru, który zastosowała przy poprawianiu zdań. Poprawione teksty wracają do właścicieli. iii. c) Faza podsumowująca Nauczyciel mówi dzieciom, że wypełnione przez nie karty pracy są dla nich wiadomością, czego już się nauczyły o pisowni wielkiej i małej litery, a co jeszcze pozostaje do nauczenia się i ćwiczenia.
e. 5. Bibliografia B. Gierymska, K. Gierymski, Ortografia na bardzo dobry, Agencja Wydawnicza Gram, Warszawa 1994. załącznik 1. f. 6. Załączniki i. a) Treść lekcji do zapisania na tablicy i w zeszytach Zasady pisowni wielkiej i małej litery (do zapisania na środku strony). Wielką literą piszemy: imiona i nazwiska ludzi Basia, Adam, Wojtek, Kowalski, Staś Tarnowski (dzieci mogą wpisać własne imiona i nazwiska, same podają na lekcji przykłady dla całej klasy) imiona własne zwierząt Pikuś, Azor przydomki, pseudonimy, przezwiska ludzi Bolesław Chrobry, Hubal, Chudy imiona własne postaci z mitologii Zeus, Gaja, Afrodyta nazwy dynastii Jagiellonowie nazwy świąt Nowy Rok, Boże Narodzenie nazwy gwiazd i planet Jowisz, Słońce, Księżyc, Ziemia Zapamiętaj! Ziemia to planeta, na której mieszkają ludzie. ale: Ania przekopała całą ziemię w ogródku. nazwy kontynentów, państw i ich mieszkańców
Afryka, Polska, Afrykanin, Kanadyjczyk nazwy regionów, krain historycznych i ich mieszkańców Pomorze, Śląsk, Wielkopolanin nazwy regionów, które stanowią całość geograficzno kulturalną Północ, Dziki Zachód nazwy osiedli, dzielnic wsi i miast Londyn, Kraków, Mokotów, Halemba nazwy mórz i oceanów, gór i rzek, pustyń, wysp, półwyspów, kanałów (nazwy geograficzne) Wisła, Atlantyk, Gopło, Góra Kościuszki, Jezioro Otmuchowskie nazwy przedstawicieli ras i plemion Murzyn, Indianin nazwy ulic, parków i zabytków Łazienki, Wawel, Plac Kościuszki nazwy urzędów, instytucji, szkół Ministerstwo Finansów, Uniwersytet Śląski, Urząd Stanu Cywilnego w Katowicach tytuły książek Antek, Słownik języka polskiego tytuły gazet (oprócz spójników) Kobieta i Styl zwroty grzecznościowe w listach i pismach urzędowych Drogi Panie, Kochana Mamo Małą literą piszemy: przymiotniki utworzone od nazw kontynentów, państw, narodów, plemion, miast, wsi
azjatycki, polski, śląski, europejski nazwy mieszkańców miast, dzielnic, wsi londyńczyk, gdańszczanin nazwy dni tygodnia, miesięcy, zwyczajów i obrzędów wtorek, kwartał, grudzień, ślub nazwy wydarzeń historycznych wojna trzynastoletnia Jeśli jednak wydarzenia mają szczególne znaczenie w dziejach danego narodu, to można je pisać wielką literą, np. Powstanie Listopadowe. nazwy godności, tytułów naukowych i zawodowych, członków wyznań religijnych profesor, katolik, prezydent nazwy stron świata wschód, południe nazwy epok i okresów średniowiecze, antyk województwa województwo śląskie, małopolskie Załącznik 2. ii. b) Karta pracy ucznia Uzupełnij wyrazy w zdaniach używając małej lub wielkiej litery: Mama poprosiła....artka, żeby kupił azetę yborczą. Mieszkaniec...oznania to..oznaniak. Chciałabym zwiedzić całą uropę. Chodzę do piątej klasy.zkoły..odstawowej. Ania chodzi do zkoły.odstawowej nr 15 w Gdańsku. uropejczyk to mieszkaniec..uropy. Tato Kamila jest...rofesorem..niwersytetu. agielońskiego.
iii. c) Zadanie domowe Jeszcze raz dokładnie przeczytać w domu całą lekcję razem z podanymi przykładami ( może to być polecenie ustne nauczyciela lub do zapisania przez uczniów w zeszycie). 45 minut g. 7. Czas trwania lekcji brak h. 8. Uwagi do scenariusza