Dr Wojciech Knieć Instytut Socjologii UMK w Toruniu
1994 2010 Liczba LGD 217 2169 Budżet na działania LEADER z kasy UE 450 mln EUR 5,5, mld EUR Udział Osi 4 LEADER w krajowych programach absorpcji EFRROW 2007-2013 14% 12% 10% 8% 6% 4% 2% 0% ES PT IE NL DK EE IT LT UK GR DE LU SE HU AT FI FR BE CZ PL MT SI SK CY LV BG RO
Ogólne ramy budżetu 2014-2020 istnieją Szczegóły dotyczące budżetu EFFROW oraz budżetów innych funduszy jesień 2011 Pierwsze sygnały płynęły już w 2009 roku, sporo sygnałów w 2010 roku, klaryfikacja w maju-czerwcu 2011 r.
Dokument zaprezentowany przez Komisję Europejską w listopadzie 2010 roku Podział WPR na dwa filary pozostanie Trzy warianty WPR po 2013 w kwestii II filara różne akcenty na kwestie klimatyczne, ochrony wód oraz bioróznorodnością, a także innowacjami
Lokalne Grupy Działania pozostaną w centrum przyszłej polityki obszarów wiejskich, a wartość dodana tego podejścia wynika z aktywności lokalnych partnerów oraz z wykorzystania pomysłów i wiedzy lokalnej społeczności (za - FAOW) Akcentował potrzebę przybliżenia LGD do spraw związanych z promocją produktów lokalnych, sieciowaniem LGD oraz przekroczenia w działaniach LGD granicy między miastem a wsią
Rozdzielenie tzw. funduszy rolnych na EFRROW oraz Europejski Fundusz Rozwoju Wsi, gdzie zgrupowałoby się działania znane z osie 3 i 4 oraz pewne działania z Osi 2 Środki będące w dyspozycji EFRW byłyby redystrybuowane przez partnerstwa lokalne o szerszej autonomii finansowej i merytorycznej, korzystające z rozwiązań systemowych znanych z LEADER a, lecz wykraczających poza dotychczasowy zakres działania LGD Te nowe partnerstwa nie byłyby ograniczone w finansowaniu swych działań do jednego funduszu unijnego List otwarty do Szefa Komisji Europejskiej J.M. Barrosso - 23 czerwca 2011 obawa przed cięciami funduszy rolnych, zapowiadanymi przez Komisję, które mogą zagrozić wsparciu rozwoju obszarów wiejskich
Odejście od agrocentrycznego podejścia w funduszach rolnych/wiejskich Poszerzenie autonomii LGD Radykalne uproszczenie działalności LGD oraz zniesienie rozbudowanej otoczki biurokratycznej
Większa efektywność LEADER a teraz wszyscy uczą wszystkich LEADER jest kojarzony jako źródło funduszy tymczasem w swych założeniach jest platformą wymiany informacji i animacji lokalnej Specyficzne zasady LEADER powinny zostać utrzymane Połączenie Osi 1i 2 oraz 3 i 4 w osobne fundusze
LEADER jako sub-regionalna fundacja, obejmująca swym działaniem także małe i średnie miasta Dysponująca grantem globalnym, na który składają się środki nie tylko z WPR, ale także z EFS, EFRR, a także środki krajowe
Opinia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi PE (COMAGRI) z maja 2011 Rola programów rozwoju wsi w zwalczaniu wykluczenia społecznego oraz skutków bezrobocia i depopulacji wsi Archaiczna i ogólnikowa Kontrakty terytorialne jako kluczowe narzędzie idei rozwoju wsi
Wspólne Ramy Strategiczne koordynacja różnych funduszy unijnych, możliwość korzystania z wielu funduszy w działaniach lokalnych Jako aksjomat metodyczny przyjęto założenie o oddolnym i terytorialnym ( One area one strategy )charakterze tych działań Wzmocnione podejście typu LEADER w wieloźródłowym środowisku budżetowym. Wyznaczenie unijnego funduszu wiodącego (np. EFRROW, EFS) i pobocznych dla każdej LGD LGD jako fundacja subregionalna nie tylko na rzecz rozwoju obszarów wiejskich!
Podejście typu LEADER będzie kontynuowane, jako ważne narzędzie rozwoju obszarów wiejskich po 2013 r. Poprawa mechanizmów podejścia w celu lepszego wykorzystania jego wartości dodanej Szeroka autonomia krajów członkowskich w zakresie implementacji podejścia, Cel: uczynienie z podejścia typu LEADER lepszego narzędzia wdrażania innowacji oraz nowej jakości rządzenia na poziomie lokalnym
Wzmocnienie znaczenia kwestii monitoringu i ewaluacji LSR Większa elastyczność LGD w wyborze operacji, które mają służyć osiąganiu celów LSR Bardziej wyraźny udział sektora biznesowego w działalności LGD Większa uwaga na aktywność animacyjną LGD oraz budowanie potencjału obywatelskiego obszaru
Usprawnienie współpracy międzynarodowej pomiędzy LGD Wzmocnione mechanizmy sieciowania działań LGD na poziomie krajowym i Unii Europejskiej, m.in. Poprzez synergię z aktywnością sieci powstałych dzięki innym funduszom unijnym Umożliwienie działań wykraczających poza obszary stricte wiejskie (małe i średnie miasta) Współpraca w ramach inicjatyw miejskowiejskich
Od ogólników i wątpliwości do konkretów Od obaw o przyszłość LEADER a i LGD do powrotu do status quo Interesujące (innowacyjne) propozycje gremiów konsultacyjnych i konserwatywna odpowiedź Komisji LGD jako fundacja subregionalna o znacznie szerszym spektrum działań Budżet Wspólnot a kryzys finansowy i miejsce programów rozwoju wsi w polityce rolnej
kniec@umk.pl