Współpraca: Simon Purk, Karsten Voge, Mariusz Wieczerzyński, Sławomir Gołdyn-Krul

Podobne dokumenty
Rozkład materiału. kl. III/podręcznik :Poznać, zrozumieć, WSiP 2009/

ZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW W KLASIE VII

HISTORIA klasa VII - wymagania edukacyjne na poszczególne oceny

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia klasa VII

Wymagania edukacyjne dla uczniów klasy VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo

Wymagania edukacyjne z historii do klasy I dopuszczający

SPIS TREŚCI. Słowo wstępne 11

Plan wynikowy z historii poziom podstawowy na rok szkolny 2016/2017 dla klasy I a

3 Religie Rola Rzymu Ośrodki kulturowe po upadku Rzymu 4 Schemat społeczeństwa Pojęcia

PODSTAWA PROGRAMOWA (zakres podstawowy)

Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo NIEDOSTETECZNY

Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo. Niedostateczny

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII- KLASA VI DOSTOSOWANE DO INDYWIDUALNYCH MOŻLIOWŚCI UCZNIA

- Posługuje się następującymi pojęciami: rewolucja przemysłowa, romantyzm, pozytywizm, faszyzm, zimna wojna, stan wojenny, demokracja.

Indywidualne wymagania dla ucznia klasy VI. Przedmiot: historia i społeczeństwo. Ocena dopuszczająca. ocena dostateczna

HISTORIA KLASA III GIMNAZJUM SZKOŁY BENEDYKTA

- podnoszenie poziomu wiedzy historycznej, pobudzanie twórczego myślenia,

Koło historyczne 1abc

Niepodległa polska 100 lat

Semestr: zimowy. Zaliczenie: Praca pisemna Test końcowy Aktywność na zajęciach

Wtorek, 6 III 2018 r. Krzyżowa jako doświadczenie odpowiedzialności obywatelskiej

Rozkład materiału do historii w klasie III A

Rozdział 28. Wybuch wielkiej wojny

SCENARIUSZ LEKCJI. Klasa: V a Przedmiot: historia i społeczeństwo Nauczyciel: mgr Małgorzata Borowska. Temat lekcji: Wielkie religie średniowiecza.

Rozdział 13. Europa Świętego Przymierza

Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo. Niedostateczny.

SPIS TREŚCI Przedmowa Wprowadzenie: Próba konceptualizacji rosyjskiego procesu rewolucyjnego Rozdział 1. Rewolucje a rewolucja rosyjska

*12 Polska między wojnami

TESTY I KARTY PRACY DLA UCZNIÓW CUDZOZIEMSKICH Z PRZEDMIOTU

BADANIE DIAGNOSTYCZNE

11 listopada 1918 roku

PRÓBNY EGZAMIN GIMNAZJALNY Z NOWĄ ERĄ 2016/2017 HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych ocen z historii w klasie III Gimnazjum.

Wymagania edukacyjne oraz sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów z historii w zakresie podstawowym dla klas pierwszych.

WYMAGANIA EDUKACYJNE DLA KLASY 7 powstałe w oparciu o nową podstawę programową i program nauczania

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII - KLASA SIÓDMA

EGZAMIN GIMNAZJALNY W ROKU SZKOLNYM 2013/2014 CZĘŚĆ HUMANISTYCZNA HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI

BADANIE DIAGNOSTYCZNE

8 W przemysłowym mieście

Od sejmokracji do autorytaryzmu. Konstytucja marcowa i kwietniowa porównanie

problemy polityczne współczesnego świata

Lekcja 2: Co może Prezydent?

Wymagania edukacyjne dla uczniów klas VI na poszczególne oceny z przedmiotu: Historia i społeczeństwo. Niedostateczny

Problemy polityczne współczesnego świata

KONSPEKT LEKCJI HISTORII

PODSTAWA PROGRAMOWA (zakres rozszerzony)

Scenariusz zajęć dla uczniów gimnazjum OKUPACJA NIEMIECKA ZIEM POLSKICH

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z HISTORII KLASA VI - SP nr 1 w Szczecinku

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE POZIOM PODSTAWOWY

WYKAZ SPRAWDZANYCH UMIEJĘTNOŚCI ODNIESIENIE ZADAŃ DO PODSTAWY PROGRAMOWEJ

Świat po wielkiej wojnie

Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR

Polskie drogi ku niepodległości. 100 lat niepodległości Polski

PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA KIERUNKU STUDIÓW EUROPEISTYKA I STOPIEŃ

PYTANIA EGZAMINACYJNE DLA KIERUNKU STUDIÓW EUROPEISTYKA I STOPIEŃ OGÓLNE

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY W KLASIE II GIMNAZJUM

Piłsudski i Dmowski dwie wizje niepodległej Polski. Debata Lublin, 6 września 2018

TEMAT: POWSTANIE WIELKOPOLSKIE 1918/1919 CELE LEKCJI

KLASA II GIMNAZJUM. Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej. Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca

Wymagania i kryteria oceniania z przedmiotu historia w klasie VII

6 W średniowiecznym mieście

KRYTERIA OCENIANIA III ETAP EDUKACYJNY WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

- Temat: Europejska polityka Rosji u progu XXI wieku Kierownik tematu: prof. dr hab. Bogdan Łomiński

Kryteria oceniania- historia klasa I

Liczba. Jednostka tematyczna. Zagadnienia. Klasa III I. PRAWO 1. Lekcja organizacyjna Ustalenie kontraktu, omówienie kryteriów

Szczegółowe warunki i sposób oceniania wewnątrzszkolnego z historii w kl. I

Dofinansowanie projektów w ramach Programu Europa dla Obywateli na rok 2017

Kim jestem? Skąd pochodzę? lekcja powtórzeniowa

Marek Wąsowicz. Historia. ustroju państw Zachodu. zarys wykładu. wydanie 1

Historia Polski a patriotyzm

Józef Piłsudski i niepodległa Polska

EGZAMIN W TRZECIEJ KLASIE GIMNAZUM W ROKU SZKOLNYM 2014/2015

DLA NIEPODLEGŁEJ

Wymagania edukacyjne dla klasy siódmej Szkoły Podstawowej zgodne z podstawą programową.

4. Temat: e-zus czyli firma pod ręką

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA NA LEKCJACH HISTORII W ZASADNICZEJ SZKOLE ZAWODOWEJ

Egzamin Gimnazjalny z WSiP LISTOPAD Analiza wyników próbnego egzaminu gimnazjalnego. Część humanistyczna HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA II

STOSUNKI PAŃSTWO - KOŚCIÓŁ W POLSCE

REGULAMIN MIĘDZYPOWIATOWEGO KONKURSU HISTORYCZNEGO DROGI DO WOLNOŚCI W ROCZNICĘ 100- LECIA ODZYSKANIA PRZEZ POLSKĘ NIEPODLEGŁOŚCI

Scenariusz zajęć edukacyjnych. Przygotowanie do świadomego udziału w Biegu Dziewięciu Górników

EGZAMIN MATURALNY 2012 WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE POZIOM PODSTAWOWY

Kampania informacyjna na temat Młodzieżowej Rady Miasta i wyborów do niej we wszystkich szkołach w gminie

14 Wybuch II wojny światowej

Łatwość zadań dla zdających z województwa pomorskiego

BADANIE DIAGNOSTYCZNE

SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA (skrajne daty) Wydział Socjologiczno-Historyczny. Instytut Nauk o Polityce

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 CZĘŚĆ 1. ZASADY OCENIANIA ROZWIĄZAŃ ZADAŃ ARKUSZE: GH-HX1, GH-H2, GH-H4, GH-H5, GH-H7

Ocena dążeń Rosji i konfliktu rosyjsko-gruzińskiego

Spis treści. Uwagi wstępne Wstęp do wydania trzeciego. CZĘŚĆ PIERWSZA Geneza i zasięg konfliktu zbrojnego lat

W centrum uwagi Roczny plan pracy. Liczb a godzi n lekcyj nych. Punkt z NPP

GRUPA A. a) zniesienie stanu wojennego w PRL-u b) obrady Okrągłego Stołu / 2

Legenda o św. Wojciechu z Drzwi Gnieźnieńskich. Danuta Konieczka-Śliwińska. Scenariusz lekcji historii dla szkoły ponadpodstawowej/ponadgimnazjalnej

POLITYKA ZAGRANICZNA I ODZYSKANIE NIEPODLEGŁOŚCI

EGZAMIN W KLASIE TRZECIEJ GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 CZĘŚĆ 1. HISTORIA I WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Cofnij nagraj zatrzymaj

Dlaczego? O przyczynach uchwalenia Konstytucji 3 maja

HISTORIA ADMINISTRACJI W POLSCE Autor: Wojciech Witkowski

Transkrypt:

Autorki scenariusza: Monika Gołdyn-Krul, Agnieszka Subik-Skonieczna Współpraca: Simon Purk, Karsten Voge, Mariusz Wieczerzyński, Sławomir Gołdyn-Krul Redakcja i opracowanie merytoryczne: Tomasz Skonieczny by Fundacja Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego, 2018 Fundacja Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego Krzyżowa 7, 58-112 Grodziszcze www.krzyzowa.org.pl Projekt realizowany w ramach programu Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej Europa 1918-2018: zachować pamięć, kształtować przyszłość, finansowanego ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec.

Rok 1918 / 2018 - razem czy osobno? Koniec Wielkiej Wojny położył kres nie tylko długotrwałym, bezsensownym walkom, które przyczyniły się do śmierci wielu milionów osób. Był także początkiem przełomowych przemian, które na trwałe odmieniły Europę. Przyniósł on upadek wielkich mocarstw, współdecydujących dotąd o politycznym kształcie kontynentu, co pozwoliło wielu państwom Europy Środkowej w tym Polsce odzyskać upragnioną niepodległość. Upadek starego porządku był zarazem początkiem wielkich przemian, prowadzących do obalenia monarchii i_państw półautorytarnych, oraz ustanowienia młodych demokracji, z nowoczesnym systemem wyborczym (w tym przyznającym prawo głosu kobietom), wspierających liberalizację życia społecznego i kulturowego. Zmiany, które zostały zapoczątkowane w Europie w roku 1918 nie były jednak wyłącznie zmianami na lepsze. Przeobrażenia zapoczątkowane wraz z końcem Wielkiej Wojny doprowadziły bowiem do narodzin dwóch krwawych totalitaryzmów, które spustoszyły Europę i trwale odmieniły oblicze świata. Dziś, myśląc o wyzwaniach, jakie stoją przed współczesną Europą, należy zastanowić się, jakie wnioski płyną dla nas z tego doświadczenia. W jaki sposób koniec Wielkiej Wojny i zmiany, które rozpoczęły się zaraz po niej, mogą być przedmiotem refleksji oraz jak o nich opowiadać młodym pokoleniom. Przede wszystkim zaś: jak opowiadać o tym nie tylko skupiając się na perspektywie własnego narodu, ale także uwzględniając odmienne doświadczenia i pamięć sąsiadów; szukając tego co nas łączy, nie dzieli.

Celem niniejszego scenariusza zajęć jest przedstawienie dwóch różnych perspektyw - polskiej oraz niemieckiej - pamięci o Wielkiej Wojnie oraz zmianach zapoczątkowanych w roku 1918. Poprzez zestawienie wydarzeń z historii Polski oraz Niemiec z roku 1918 (z jednoczesnym odwołaniem się do lat późniejszych), uczestnicy zajęć będę mieli okazję nie tylko zapoznać się z odmienną optyką narodowej narracji o historii, ale także skonfrontować się z własnymi wyobrażeniami o zmianach, jakie zaszły i nadal zachodzą w Europie. Scenariusz przygotowywany jest z myślą o pracy z grupami polsko-niemieckim, w trakcie wymian szkolnych, oraz w ramach edukacji pozaformalnej. Z powodzeniem może jednak stać się punktem wyjście dla lekcji historii oraz edukacji obywatelskiej, prowadzonych w ramach edukacji formalnej. Tomasz Skonieczny Akademia Europejska Fundacja Krzyżowa dla Porozumienia Europejskiego

Cel zajęć: zapoznanie z historią Europy w roku 1918 wskazanie różnic i podobieństw pomiędzy sytuacją Polski i Niemiec w roku 1918 wskazanie na różnice w myśleniu o roku 1918 w Polsce i Niemczech pokazanie na potrzebę budowania paralel pomiędzy przeszłością a teraźniejszością Zagadnienia: I Wojna Światowa (Wielka Wojna) początek XX wieku Odrodzenie Polski (II RP) Republika Weimarska autorytaryzm faszyzm populizm nazizm Środki dydaktyczne: karta pracy rozsypanka z zagadnieniami mapa piktogramy Metody i formy pracy: praca pod kierunkiem nauczyciela/edukatora dyskusja elementy wykładu mapa mentalna praca w grupach

Przebieg zajęć: 1. Prowadzący prezentuje uczniom mapę Europy sprzed roku 1914 i z roku 1918, oraz rozdaje karty z pojęciami (załączniki nr 1 i 2). Na podstawie pojęć oraz map uczniowie wspólnie dyskutują nad znaczeniem poszczególnych zagadnień, budując obraz Europy po Wielkiej Wojnie. 2. Po omówieniu wszystkich pojęć prowadzący w formie krótkiego wykładu omawia sytuację, która panowała w Europie po zakończeniu walk na frontach Wielkiej Wojny. Sugestia Prowadzący powinien przede wszystkim zwrócić uwagę na: sytuację polityczną z listopada 1918; upadek monarchii niemieckiej, austrowęgierskiej oraz kryzys pogrążonej w rewolucji Rosji uzyskanie niepodległości przez państwa Europy Środkowej główne postanowienia traktatu wersalskiego oraz jego konsekwencje dla państwa centralnych zmiany zapoczątkowane w roku 1918, które w sposób bezpośredni przyczyniły się do niezadowolenia i tendencji skrajnych, które doprowadzą do narodzin faszyzmu i nazizmu 3. Prowadzący wskazuje, że dla zrozumienia zmian, jakie zaczęły się w roku 1918 oraz lepszego zrozumienia historii Polski i Niemiec należy przyjrzeć się sytuacji, jaka zaraz po Wielkiej Wojnie panowała w obu tych krajach. Uczniowie otrzymują drugą rozsypankę (załącznik nr 3). Mają zdecydować i uzasadnić, które pojęcia przyporządkują do Polski, a które do Niemiec. Uwaga: nie wszystkie pojęcia odnoszą się bezpośrednio do roku 1918 i nie wszystkie można przyporządkować tylko do jednego kraju. 4. Prowadzący w krótkim wykładzie charakteryzuje sytuację Polski i Niemiec po Wielkiej Wojnie. Wyjaśnia uczniom różnice, jakie występowały pomiędzy krajami, a następnie przedstawia dwa rozbieżne obrazy Wielkiej Wojny w społeczeństwie polski i niemieckim. 5. Prowadzący rozdaje uczniom kartę pracy (załącznik nr 4), która pozwoli im uporządkować dotychczasową wiedzę na temat zmian zapoczątkowanych w roku 1918 w Polsce i Niemczech.

6. Prowadzący zadaje uczniom pytanie, jakie dostrzegają podobieństwa, a jakie różnice w historii Polski i Niemiec w roku 1918. Co jest wspólne, a co odmienne dla obu narodów? Po tej części prowadzący nie uzupełnia wypowiedzi uczniów, ani nie wygłasza krótkiego wykładu. Dla potrzeb kolejnego ćwiczenia ważne jest, aby opinie uczniów pozostały bez dopowiedzenia. 7. Prowadzący zadaje uczniom pytanie: do jakich wniosków prowadzić może historia Europy roku 1918? Co wydaje się najważniejszą lekcją z tego okresu?. 8. Prowadzący zadaje uczniom pytanie: gdzie jesteśmy teraz? Czy jest możliwe budowanie wspólnoty, skoro różni nas historia? Czy istnieje coś takiego, jak wspólny interes polsko-niemiecki? Czy potrafimy znaleźć płaszczyznę porozumienia?. Prowadzący przedstawia uczniom piktogramy, obrazujące jedne z ważniejszych problemów, przed którymi stoi współczesna Europa (załącznik nr 5).

Załącznik nr 1 Europa 1914 Europa 1918 (1921)

Załącznik nr 2 Zwycięzcy Pokonani Traktat wersalski Liga Narodów Euforia Cios w plecy ( listopadowi zdrajcy ) Przegrani zwycięzcy Upadek imperiów Odrodzenie / niepodległość Demokratyzacja Prawa wyborcze dla kobiet Liberalizacja Zmiany granic Kryzys gospodarczy Ruchy rewolucyjne Ekspansja bolszewicka Pandemia hiszpanki Nazizm Klęska demokracji / zwrot ku autorytaryzmowi Wojna, która zakończy wszystkie wojny

Załącznik nr 3 Załamanie się struktur państwa Odrodzenie państwa Euforia Listopadowi zdrajcy Prawo wyborcze dla kobiet Rewolucja listopadowa Zmiana granic Walka o granice Walka z ekspansją bolszewicką Komunizm Socjaliści Pacyfikacja ruchów rewolucyjnych Pierwszy demokratycznie wybrany parlament Konflikt z sąsiadami Zadłużenie i reparacje Zniszczenia wojenne Brak zniszczeń wojennych Zaufanie do państwa Brak zaufania do państwa Poczucie triumfu Poczucie klęski Koniec Początek Demobilizacja armii Tworzenie armii Walki o Śląsk

Załącznik nr 4 I Wojna Światowa, nazywana.. zakończyła się (dzień-miesiącrok) podpisaniem rozejmu w. Traktat pokojowy, zwany także (od miejsca podpisania) został podpisany w roku Niepowodzenia na froncie oraz zmęczenie społeczeństwa wojną sprawiły, że w Cesarstwie Niemieckim doszło do tzw. - szeregu wystąpień o rewolucyjnym charakterze, mających na celu obalenie dotychczasowej władzy oraz zakończenia wojny. Jedną z konsekwencji tej sytuacji była detronizacja cesarza oraz ustanowienia republiki zwanej (od miejsca obrad zgromadzenia narodowego, które uchwaliło konstytucję). Cesarz uciekł z kraju, zaś pierwszym prezydentem nowej republiki został... Zmiany polityczne, które zaszły pod koniec wojny w trzech zaborczych imperiach:, oraz sprawiły, że na ziemiach Europy Środkowo- Wschodniej zabrakło silnej władzy politycznej. Sytuację tę wykorzystały tamtejsze narody, dążący od lat do uzyskania niepodległości. W roku 1918 powstało lub po latach podległości odzyskało niepodległość państw Europy Środkowo-Wschodniej, Jednym z takich krajów była Polska. Rozbrajając oddziały niemieckie które nie były już zainteresowane dalszą okupacją ziem polskich Polacy stopniowo przejmowali władzę, tworząc własne państwo, które zostanie nazwane Pierwszym przywódcą odrodzonego państwa polskiego został, który objął funkcję.. Rok 1918 był przełomowym w całej Europie. Na wielkiej fali przemian demokratycznych prawa wyborcze zyskały także kobiety. Jednymi z pierwszych państw, które dały kobietom takie prawa były, oraz..

Na mocy traktatu pokojowego, zwanego do życia powołano także Była to pierwsza międzynarodowa organizacja mająca stać na straży pokoju w Europie i na świecie. Jej założyciele pragnęli, aby nigdy więcej nie powtórzył się koszmar Wielkiej Wojny. Pomysłodawcą utworzenia Ligi Narodów był prezydent... (państwo, nazwisko) Koniec roku 1918 był okresem euforii dla zwycięzców oraz mieszkańców państw, które zyskały niepodległość. Był on jednak także początkiem wielkich trudności politycznych, ekonomicznych oraz społecznych nie tylko dla państw, które poniosły klęskę. Dla Niemiec zakończenie wojny był z jednej strony początkiem nowej, demokratycznej republiki oraz ożywienia kulturalnego. Z drugiej jednak strony, był to początek wielkiego kryzysu ekonomicznego, niepokojów społecznych oraz trudności politycznych. Na fali tych trudności z końcem lat 20. coraz większą popularność zaczęli zdobywać., głoszący potrzebę rewizji postanowień pokojowych oraz odrodzenia silnych Niemiec. Na ich czele stał Stało się to bezpośrednią przyczyną wybuchu. 1 września 1939 roku. Dla Polski koniec Wielkiej Wojny był początkiem własnej, upragnionej państwowości. Był to także początek żmudnej budowy kraju oraz długotrwałych, bo trwających do roku walk o granice. Zagrożenie ze strony sprawiło bowiem, że dalsza niepodległość nie tylko Polski, ale także całej Europy Środkowej stanęła pod znakiem zapytania. Trudności, jakie przeżywała młoda, niedoświadczona demokracja w Polsce sprawiły również, że w połowie lat 20. władzę w kraju przejął rozpoczynając silne rządy, o charakterze

Załącznik nr 5