Nowoczesne technologie z zakresu systemów liczenia osi



Podobne dokumenty
FAdC i Zaawansowany licznik osi

FAdC Zaawansowany licznik osi

ACS2000 Uniwersalny system liczenia osi

LICZENIE OSI. Opis systemu. Rozwiązania dostosowane ACS2000

Podstawy sterowania ruchem kolejowym : funkcje, wymagania, zarys techniki / Mirosława Dąbrowa-Bajon. wyd. 3. Warszawa, 2014.

Łatwy dostęp do potrzebnych informacji.

ŚLEDZENIE POCIĄGÓW Sterowanie pociągami i systemami. Frauscher Sensor Technology PL

Łatwy dostęp do potrzebnych informacji.

Modularny system I/O IP67

WYKRYWANIE KOŁA Opis systemu

WIZJA. Przedmowa. Drodzy Czytelnicy,

System zdalnego sterowania łącznikami trakcyjnymi TEOL K3

BADANIA SYSTEMÓW STEROWANIA RUCHEM KOLEJOWYM W PROCESIE ICH CERTYFIKACJI

ŚLEDZENIE Frauscher Tracking Solutions FTS

System zdalnego sterownia łącznikami trakcyjnymi TEOL K3.

Centrala sygnalizacji pożaru serii 1200 firmy Bosch Ochrona tego, co najcenniejsze

Systemy wbudowane. Paweł Pełczyński

MGE Galaxy /30/40/60/80/100/120 kva. Połączenie niezawodności i elastyczności

Lokalizacja projektu

ZAP.370/225-2/2013 Jasło, dnia r.

2. Zawartość dokumentacji. 1. Strona tytułowa. 2. Zawartość dokumentacji. 3. Spis rysunków. 4. Opis instalacji kontroli dostępu. 3.

Tytuł Aplikacji: Aplikacja przetwornic częstotliwości Danfoss w sieci przemysłowej Profinet

Cyfrowy system nagłośnieniowy i dźwiękowy system ostrzegawczy Praesideo Skuteczny przekaz komunikatów, niezależnie od sytuacji

Profil stalowy KBK II-H. Nowy profil nowe możliwości w systemie dźwignicowym lekkiej konstrukcji Demag KBK

BADANIE KOMPATYBILNOŚCI ELEKTROMAGNETYCZNEJ TABORU Z URZĄDZENIAMI WYKRYWANIA POCIĄGU Z UWZGLĘDNIENIEM NORMY EN 50238

Programowanie sterowników przemysłowych / Jerzy Kasprzyk. wyd. 2 1 dodr. (PWN). Warszawa, Spis treści

PROGRAM CERTYFIKACJI WYROBÓW PCW 006. Proces dopuszczenia do eksploatacji typu / z typem budowli, urządzeń oraz pojazdów kolejowych

System TEO Kompleksowa obsługa energetyki trakcyjnej prądu stałego

Proces dopuszczenia do eksploatacji typu/z typem budowli, urządzeń oraz pojazdów kolejowych

Certyfikacja i autoryzacja ETCS i GSM-R w Polsce. przykłady rzeczywistych procesów i wyzwań w tym zakresie. dr inż. Marek PAWLIK Instytut Kolejnictwa

Infrastruktura transportu kolejowego

Pytania egzaminacyjne dla Kierunku Transport. studia II stopnia stacjonarne i niestacjonarne

Systemair: Technologia EC

Rozwiązanie dla standardowych urządzeń...

PRODUCT INFORMATION INTERROLL ROLLERDRIVE EC310 SYNONIM INTELIGENTNEJ LOGISTYKI

BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA Ochrona pracowników i infrastruktury

Zastosowania mikrokontrolerów w przemyśle

PRODUCT INFORMATION INTERROLL CONVEYORCONTROL NOWY WYMIAR W BEZDOTYKOWEJ AKUMULACJI TOWARU (ZPA)

o Center SAUTER Vision Center wszystko jak na dłoni.

SYSTEM LOKALIZACJI WYCIEKÓW. Ciągła ochrona inwestycji.

Prostota i wydajność: Nowa zdecentralizowana jednostka napędowa

STEROWNIKI PROGRAMOWALNE PLC

Koncentrator komunikacyjny Ex-mBEL_COM

PR kwietnia 2012 Automatyka budynkowa, Technologia sterowania Oprogramowanie Strona 1 z 5

Opis systemu CitectFacilities. (nadrzędny system sterowania i kontroli procesu technologicznego)

Technika sterowania ruchem kolejowym I Wersja przedmiotu 2015/16 A. Usytuowanie przedmiotu w systemie studiów

PRO Axon Sp. z o.o. Zabezpieczenie bez sygnałów zastępczych. PRO Axon

Otrzymuj wszystkie powiadomienia niezależnie od sytuacji.

Politechnika Gdańska

Mechatronika i inteligentne systemy produkcyjne. Modelowanie systemów mechatronicznych Platformy przetwarzania danych

Koncentrator komunikacyjny Ex-mBEL_COM

Automatyka SZR. Korzyści dla klienta: [ Zabezpieczenia ] Seria Sepam. Sepam B83 ZASTOSOWANIE UKŁADY PRACY SZR

ROBOTY AUTOMATYZACJA PRODUKCJI

Nowe spojrzenie na systemy monitoringu i sterowania sieciami ciepłowniczymi

InPro BMS InPro BMS SIEMENS

Najnowocześniejszy monitoring stanu pacjenta

PR kwietnia 2012 Mechanika Strona 1 z 5. XTS (extended Transport System) Rozszerzony System Transportowy: nowatorska technologia napędów

Na terenie Polski firma Turck jest również wyłącznym przedstawicielem następujących firm:

TTS TECHNIKA TRANSPORTU SZYNOWEGO 2010

EN54-13 jest częścią rodziny norm EN54. Jest to norma dotycząca raczej wydajności systemu niż samych urządzeń.

MONITOROWANIE STANU INFRASTRUKTURY Monitorowanie stanu pociągów i infrastruktury. Frauscher Sensor Technology PL

PROGRAM CERTYFIKACJI WYROBÓW PCW 005. Proces dopuszczenia do eksploatacji typu / z typem budowli, urządzeń oraz pojazdów kolejowych

Proces dopuszczenia do eksploatacji typu / z typem budowli, urządzeń oraz pojazdów kolejowych

24 września 2007 r r. 14 czerwca 2015 r. 31 marca 2015 r. 1 marca 2005 r. 1 czerwca 2005 r. 4 czerwca 2012 r. 09 marca 2015 r.

SZAFA ZASILAJĄCO-STERUJĄCA ZESTAWU DWUPOMPOWEGO DLA POMPOWNI ŚCIEKÓW P2 RUDZICZKA UL. SZKOLNA

Wpływ Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem poziomu 2 (ETCS l2) na urządzenia srk

Nowoczesne systemy sterowania ruchem kolejowym

Wejścia logiczne w regulatorach, sterownikach przemysłowych

OKABLOWANIE W WYBRANYCH SYSTEMACH KOMUNIKACJI

Ireneusz Gąsiewski. Zastosowanie Access Pointa w szkole.

Inteligentny System Bezprzewodowego Sterowania

Protect 4.33 o mocy 160 kva kva

24 września 2007 r r. 1 marca 2005 r. 1 czerwca 2005 r. 4 czerwca 2012 r. 15 grudnia r. 6 kwietnia 2009 r. 1 stycznia r.

HF Inverter Polska: Scentralizowana czy zdecentralizowana technika napędowa?

Magistrala. Magistrala (ang. Bus) służy do przekazywania danych, adresów czy instrukcji sterujących w różne miejsca systemu komputerowego.

Technik mechatronik to władca maszyn i automatów.

Opracował: Jan Front

Nowa strategia sterowania maszynami SERIA CJ1

SERWERY KOMUNIKACYJNE ALCATEL-LUCENT

Spis treści. Dzień 1. I Wprowadzenie do diagnostyki sieci PROFIBUS (wersja 1303) II Warstwa fizyczna sieci PROFIBUS DP (wersja 1401)

ENGEL CC300. jesteśmy gotowi: nowa, inteligentna jednostka sterująca. be the first.

Czasopismo o narzędziach ciągłego doskonalenia w lean manufacturingu ISSN Integrator potrzebny od zaraz

Techniczne uwarunkowania zapewnienia bezpieczeństwa na przejazdach kolejowo-drogowych

r r r r r r r.

STRACIŁEŚ ZAWODNIKA DZIAŁASZ DALEJ!

ComBricks Diagnostyka - Integracja systemów - Sterowanie

Nowe rozwiązania w układach sterowania firmy Tester

Mariusz Nowak Instytut Informatyki Politechnika Poznańska

innovaphone Case Study Rozwiązanie komunikacyjne innovaphone gwarantuje na lotnisku Münster/Osnabrück większą mobilność i elastyczność

Ervin Monn - Fotolia.com. Zintegrowane zarządzanie liniowym majątkiem na potrzeby infrastruktury kolejowej

Wittmann 4.0 wtryskarka jako centrum sterowania urządzeniami peryferyjnymi

Sieć Interbus. Automatyzacja przed 20 laty z PLC. dr inŝ. Stefan Brock. Wprowadzone PLC zastąpiły układy logiki stykowej.

Kontrola dostępu, System zarządzania

Kurs Certyfikowany Inżynier Sieci PROFIBUS DP. Spis treści. Dzień 1

PÓŁKA TELEKOMUNIKACYJNA TM-70 INSTRUKCJA OBSŁUGI

HYDRO-ECO-SYSTEM. Sieciowe systemy monitoringu pompowni wykonane w technologii

Niezawodne zasilanie maszyn introligatorskich

Układy sterowania zwrotnicami TCS 300

Konfiguracja i ewaluacja Oprogramowanie

PROWADZENIE RUCHU NA LINIACH METRA. Rozdział 1 Przepisy ogólne

Transkrypt:

Nowoczesne technologie z zakresu systemów liczenia osi W wielu krajach już od dłuższego czasu nowoczesne systemy liczenia osi zastępują systemy wykrywania niezajętości torów oparte na obwodach torowych i w coraz większym stopniu stają się integralnym składnikiem nadrzędnych nastawnic i systemów sygnalizacyjnych. Ich obecny stan zaawansowania umożliwia udostępnianie całym systemom również informacji wykraczających poza wykrywanie niezajętości torów. WHITE PAPER PL W tej sytuacji wyzwaniem staje się sprostanie różnorodnym wymaganiom stawianym przez operatorów kolejowych i integratorów systemów, związanym z warunkami otoczenia, interfejsami, określaniem pozycji podstawowej, przekazywaniem informacji o diagnostyce oraz o kierunku poruszającej się osi przy możliwie niskich kosztach cyklu eksploatacji. Niniejsze opracowanie techniczne opisuje możliwości zastosowania systemów liczenia osi, jak również wymogi i niezbędny poziom funkcjonalności, jakim powinny odpowiadać nowoczesne rozwiązania technologiczne. Zawiera ono także przegląd produktów oferowanych przez firmę Frauscher Sensortechnik GmbH. Autorzy: Gerhard Grundnig Christian Pucher Luty 2013 FRAUSCHER POLSKA SP. z o.o. ul. Przemysłowa 10 40-020 Katowice POLSKA Tel.: +48 (32) 785 98 30 Faks: +48 (32) 785 98 31 e-mail: office@pl.frauscher.com www.frauscher.com Frauscher Sensortechnik GmbH Gewerbestr. 1 4774 St. Marienkirchen AUSTRIA T: +43 7711 2920-0 F: +43 7711 2920-25 E: office@frauscher.com www.frauscher.com Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL

SPIS TREŚCI 1. Zastosowania systemów liczenia osi na świecie 4 1.1 Szlaki i stacje kolejowe 4 1.2 Systemy rezerwowe 4 1.3 Zabezpieczenia przed przestawieniem zwrotnic 4 1.4 Przejazdy kolejowe 4 1.5 Linie podmiejskie i przemysłowe 5 1.6 Metra i linie tramwajowe 5 2. Wymagania stawiane nowoczesnym systemom liczenia osi 6 2.1 Warianty pozycji podstawowej 6 2.2 Zarządzanie ruchem wahadłowym 6 2.3 Informacje diagnostyczne 6 2.4 Wykrywanie kierunku 6 2.5 Prędkość i średnica koła 7 2.6 Sterowanie punktami liczącymi 7 2.7 Konfiguracja, eksploatacja i obsługa 7 2.8 Możliwość konfiguracji czasu reakcji 7 2.9 Architektura 7 2.10 Interfejsy i styki 9 3. Systemy liczenia osi firmy Frauscher 10 3.1 ACS2000 z interfejsem przekaźnikowym 10 3.2 Licznik FAdC z interfejsem szeregowym 11 3.3 System FAdCi z interfejsem szeregowym 12 O firmie Frauscher Firma Frauscher Sensortechnik GmbH jest głównym dostawcą indukcyjnych systemów wykrywania kół do zastosowań w przemyśle kolejowym. Przedsiębiorstwo zostało utworzone w 1986 roku przez Josefa Frauschera i zatrudnia ponad 115 pracowników. Firma eksportuje 90% swoich wyrobów. Oferta firmy Frauscher Sensortechnik obejmuje projektowanie, planowanie i produkcję innowacyjnych, niezawodnych i bezpiecznych czujników oraz systemów wykrywania kół i liczenia osi, które znajdują najróżniejsze zastosowania w technice kolejowej. Ponadto oferuje ona również indywidualne planowanie i projektowanie oraz wsparcie techniczne przy instalacji i włączaniu do eksploatacji. Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 2

PODSUMOWANIE Rosnąca na całym świecie popularność stosowania technologii liczenia osi w ramach wykrywania niezajętości torów wiąże się z coraz wyższymi wymaganiami stawianymi przed tego typu systemami, ale też z poszerzaniem zakresu ich możliwości. Modułowa budowa, elastyczny i nowoczesny interfejs, a także optymalny, choć szeroki zakres konfiguracji dodatkowych funkcji systemów liczenia osi to cechy, dzięki którym technologie te doskonale sprawdzają się zarówno jako rozwiązania autonomiczne, jak i w charakterze zintegrowanych elementów współczesnych systemów srk. Nowoczesne interfejsy komunikacyjne, które łączą nastawnice z systemem liczenia osi, umożliwiają projektowanie przemysłowych, zdecentralizowanych rozwiązań przy zachowaniu maksymalnego dostępu do danych z dowolnie wybranego miejsca. Bezpieczeństwo i niezawodność współczesnych systemów liczenia osi jest w znacznej mierze zasługą niezwykle niezawodnych i odpornych na zakłócenia systemów wykrywania kół. Postępująca optymalizacja interfejsu komunikującego pojazd z czujnikiem koła oraz wzrost standaryzacji w tym zakresie będą przyspieszać wyparcie technologii opartej na obwodach torowych przez systemy liczenia osi. Generowanie informacji wykraczających poza klasyczne wykrywanie niezajętości torów, które jest możliwe dzięki systemowi wykrywania kół, oraz przekazywanie ich do systemów nadrzędnych to także możliwość stworzenia całego szeregu nowych, zintegrowanych zastosowań opartych na tej technologii. Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 3

1. Zastosowania systemów liczenia osi na świecie Z upływem czasu wdrożenie systemów liczenia osi w ramach infrastruktury głównych i regionalnych linii kolejowych w wielu krajach staje się koniecznością. Wzrost powszechności zastosowania zanotowano także w obrębie infrastruktury metra, linii tramwajowych i przemysłowych. Liczne zalety systemu, a także dodatkowe funkcje samej technologii liczenia osi pozwalają uzyskać coraz większą przewagę nad tradycyjnym systemem obwodów torowych na skalę światową. [1] 1.1 Szlaki i stacje kolejowe Głównym zastosowaniem systemów liczenia osi jest nieprzerwane wykrywanie niezajętości torów w obszarze stacji i szlaków kolejowych w połączeniu z systemami srk. Obok krótkich odcinków na obszarze samych stacji kolejowych (ich długość, uwarunkowana względami operacyjnymi, wynosi od kilku do kilkuset metrów), kontroli podlegają także liczące wiele kilometrów odcinki pomiędzy poszczególnymi stacjami. Stacjonarne wykrywanie niezajętości torów jest również obligatoryjnym elementem całego systemu przy wprowadzaniu lub rozbudowie do poziomu 1 lub 2 Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem (ETCS). Ilustracja 1: Systemy liczenia osi są dziś nieodłącznym elementem współczesnych linii kolejowych. 1.2 Systemy rezerwowe Nowoczesne systemy sterowania ruchem i automatycznej ochrony pociągu (np. CBTC, ATP itp.) umożliwiają uzyskanie wysokiej częstotliwości kursowania pociągów i optymalnego ruchu kolejowego. W celu zapewnienia sprawności działania w sytuacjach awaryjnych te wysoce skomplikowane systemy wykorzystują zazwyczaj sprawdzone stacjonarne i automatyczne systemy wykrywania niezajętości torów. 1.3 Zabezpieczenia przed przestawieniem zwrotnic W wielu przypadkach system liczenia osi jest wykorzystywany w charakterze wysoce niezawodnego zabezpieczenia przed przestawieniem zwrotnic. Sygnał zajętości i niezajętości jest interpretowany wówczas jako sygnał zezwolenia dla napędu zwrotnicy lub jego blokady. Kolejnym zastosowaniem systemu jest realizacja zadań EOW (elektrycznych zwrotnic lokalnych). W przeciwieństwie do techniki obwodów torowych technika liczenia osi umożliwia proste i nieograniczone tworzenie również wielokrotnie rozgałęzionych obwodów złożonych z grupy zwrotnic. 1.4 Przejazdy kolejowe System liczenia osi jest jednym z licznych rozwiązań techniczno-sygnalizacyjnych, które umożliwiają sprawowanie kontroli nad przejazdami kolejowymi. W takim przypadku często jako mechanizm uruchamiający wykorzystuje się elementy systemu Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 4

wykrywania kół [2, 3], zaś elementem wyłączającym staje się kontrolowany przez system liczenia osi odcinek toru, znajdujący się na obszarze przejazdu kolejowego. 1.5 Linie podmiejskie i przemysłowe Niezaprzeczalnie mocne strony, rentowność i przede wszystkim wysoka funkcjonalność (liczenie osi i wagonów, pomiar średnic kół, prędkości itp.) to cechy, dzięki którym technologia liczenia osi szczególnie szybko zyskuje popularność w obrębie obiektów przemysłowych, zajezdni, stacji przetokowych i rozrządowych. Ilustracja 2: Zalety technologii liczenia osi docenia się także w obrębie linii podmiejskich i przemysłowych. 1.6 Metra i linie tramwajowe Metra i linie kolejowe to obszary, w których technologia liczenia osi, choć wciąż niezbyt rozpowszechniona, cieszy się gwałtownie rosnącym zainteresowaniem. Obok wysokiej niezawodności duże znaczenie mają tu niskie nakłady związane z pracami remontowo-konserwacyjnymi oraz kompatybilność ze wszystkim pojazdami szynowymi. Szczególnie duży nacisk kładzie się tu na system wykrywania kół (Wheel Detection); patrz [2]. Ilustracja 3: Tramway de Reims, lider segmentu tramwajowego, korzysta z nowoczesnej technologii liczenia osi. Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 5

2. Wymagania stawiane nowoczesnym systemom liczenia osi Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że nowoczesny system liczenia osi przekazuje jedynie informację o tym, czy dany odcinek jest wolny czy zajęty. Współczesne systemy liczenia osi są jednak w stanie udostępnić znacznie więcej informacji. Oto krótki opis ważnych bądź wymaganych w przyszłości funkcji systemu: 2.1 Warianty pozycji podstawowej W trakcie fazy rozruchu systemu liczenia osi lub też ze względów uwarunkowanych sytuacją zakładu (awarie, prace konserwacyjne) zalecane jest przywrócenie systemu do stanu prawidłowej pracy bez zakłóceń. Konieczne jest zapewnienie możliwości realizacji warunkowych (ograniczonych) i bezwarunkowych (nieograniczonych) wariantów pozycji podstawowej. Jako kryterium stosuje się tutaj np. status kontrolowanego obwodu ( ostatnia oś dodana, ostatnia oś odjęta, stan wahadła, oś ujemna itp.). Powinna istnieć możliwość samodzielnego wprowadzenia części ustawień podstawowych przez dyżurnego ruchu (z poziomu centrum sterowania ruchem) lub też przy udziale personelu odpowiedzialnego za prace konserwacyjne w terenie z poziomu urządzenia zewnętrznego, w zależności od rodzaju zakłóceń i stanu sygnalizowanego przez system. Ponadto, w zależności od wymagań operatora, niezbędne może się okazać wprowadzenie wersji zajętości, a także wariantów pozycji podstawowej za pomocą wymuszonego sprawdzenia trasy (zwolnienia odcinka). 2.2 Zarządzanie ruchem wahadłowym Niezawodne czujniki koła [2, 3] składają się z dwóch systemów czujników. Pierwszy z nich odpowiada za jednoznaczne wykrycie kierunku jazdy pojazdu, drugi zaś zapewnia osiągnięcie odpowiedniego poziomu bezpieczeństwa (poziomu SIL 4 zgodnie ze standardami CENELEC). Jeżeli ze względów operacyjnych przejazd przez czujnik koła nie zakończy się (jedynie system czujników zostanie wprowadzony w stan ruchu wahadłowego), kontrolowany obwód przejdzie zazwyczaj w stan zajętości. Jeżeli nastąpi po nim w pełni zakończony przejazd, stan wahadła zostanie automatycznie dezaktywowany. Jeśli jednak kolejny przejazd nie nastąpi, dany odcinek będzie miał nadal stan zajętości, a przywrócenie go do pozycji podstawowej będzie musiało być wykonane z poziomu systemu nastawnicy. Biorąc pod uwagę aspekty operacyjne oraz konieczność zachowania bezpieczeństwa całego układu, operator może wymagać, by system liczenia osi tłumił liczne zdarzenia wahadłowe (co oznacza brak sygnalizacji stanu zajętości ). Możliwa jest też opcja konfiguracji liczby dozwolonych zdarzeń wahadłowych. 2.3 Informacje diagnostyczne Profilaktyka konserwatorska, optymalizacja usuwania zakłóceń, nieograniczony dostęp online do danych systemu liczenia osi, ograniczenie do minimum prac utrzymaniowych oraz redukcja kosztów instalacji podczas całego okresu eksploatacji są ważnymi wymaganiami, którym można sprostać za pomocą nowoczesnych systemów diagnostycznych. Rola diagnostyki w integracji z systemem nadrzędnym rośnie i ma na niego decydujący wpływ. Zadania i wymogi związane z diagnostyką opisano szczegółowo w artykule [4]. 2.4 Wykrywanie kierunku W przypadku systemów bezpieczeństwa na przejazdach kolejowych lub w obrębie linii podmiejskich i przemysłowych wykrywanie kierunku przejazdu może być koniecznością. Jeżeli taka informacja zostanie udostępniona w bezpieczny sposób, odpowiadający poziomowi SIL 4 zgodnie ze standardami CENELEC SIL 4, można jej użyć także do zamykania i otwierania przejazdów kolejowych, a także do sterowania zwrot- Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 6

nicami i ich odblokowywania w obrębie linii podmiejskich. Ze względu na aspekty integracyjne wykrywanie kierunku następuje za pośrednictwem galwanicznie rozdzielonych transoptorów bądź przekaźników beznapięciowych. 2.5 Prędkość i średnica koła System wykrywania kół [2, 3] stanowiący podstawę technologii liczenia osi, daje całemu systemowi w połączeniu z wysokiej jakości czujnikami koła możliwość uzyskania informacji także o prędkości przejazdu i średnicy koła. Istnieje możliwość połączenia lub wbudowania systemu liczenia osi w urządzenia do pomiaru prędkości, przejazdy kolejowe ze sterowaniem uwarunkowanym prędkością lub też zastosowania przy górkach rozrządowych (sterowanie zwrotnicami uwarunkowane średnicą kół). 2.6 Sterowanie punktami liczącymi Ta stabilna funkcja systemu liczenia osi stała się już oczywistym wymogiem. Co najmniej tak samo ważna jest maksymalna niezawodność całego systemu. Na jej wzrost może wpłynąć funkcja sterowania punktami liczącymi poprzez wprowadzenie punktów w tryb przypominający uśpienie. Jest on jednak możliwy tylko w określonych warunkach (np. gdy graniczące ze sobą kontrolowane obwody mają status wolny ). W tym stanie spoczynku dopuszczono możliwość obniżenia czułości systemu na dowolnie określoną liczbę niedozwolonych zakłóceń, generowanych np. przez narzędzia, wózki, pieszych, rowery, wandali itp. Wówczas w tych przypadkach system nie sygnalizuje stanu zajętości. Tym samym przywrócenie pozycji podstawowej nie jest konieczne. Nadjeżdżające pociągi dezaktywują stan uśpienia, co zapewnia ich bezpieczne wykrycie i zarejestrowanie. 2.7 Konfiguracja, eksploatacja i obsługa Operatorzy kolejowi i personel odpowiedzialny za utrzymanie spotykają się z coraz bardziej różnorodnymi i skomplikowanymi systemami. W celu zapewnienia maksymalnej sprawności tego typu systemów konieczna jest prosta, kompaktowa budowa i intuicyjny sposób obsługi. Uwzględnienie tych wymogów widoczne jest zarówno na etapie planowania i projektowania, jak i podczas konfiguracji, rozruchu, codziennej pracy i konserwacji systemu. 2.8 Możliwość konfiguracji czasu reakcji Integracja z różnorodnymi systemami (nastawnice elektryczne i przekaźnikowe, sterowanie oparte na sterownikach PLC itp.) czy też wykorzystanie fal radiowych na odcinkach transmisyjnych wymusza indywidualny dobór danych wejściowych i wyjściowych systemów liczenia osi. 2.9 Architektura Technologia wykrywania niezajętości torów oraz system liczenia osi to elementy integrujące system sygnalizacji srk (np. nastawnice, przejazdy kolejowe, lokalne zwrotnice elektryczne itp.). O dalszym rozwoju systemów liczenia osi zadecyduje między innymi ich integracja z nowoczesnymi systemami sygnalizacyjnymi. W tej sytuacji doprowadzenie wdrożenia systemu do perfekcji zarówno na poziomie centralnej, jak i zdecentralizowanej architektury staje się koniecznością. Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 7

Ilustracja 4: Architektura centralna na przykładzie ACS2000. Ilustracja 5: Architektura zdecentralizowana na przykładzie FAdC. 2.9.1 Architektura centralna Architektura centralna zakłada kompletne zgrupowanie wszystkich elementów systemu liczenia osi w jednej lokalizacji (np. w pomieszczeniu nastawnicy). Dochodzi w niej do łączenia i pozycjonowania wszystkich parametrów systemu liczenia osi. Ta wersja systemu jest na chwile obecną najbardziej rozpowszechniona, a za jej obsługę może odpowiadać zarówno jeden stabilny komputer, przypisany do wielu kontrolowanych obwodów (konfiguracja oprogramowaniem), jak i liczne, stabilne komputery przypisane do poszczególnych, pojedynczych odcinków (konfiguracja sprzętowa). Komunikacja z nastawnicą, a także konfiguracja, diagnostyka itp. przebiegają w sposób scentralizowany. Kontrola samoczynnych blokad liniowych może być realizowana za pomocą przewodów miedzianych lub światłowodów (sieci zamknięte zgodnie z normą EN 50159-1). Moduł interfejs programowy COM wolny/zajęty pozycja podstawowa diagnostyka AeB AeB AeB AeB AeB AeB urządzenia AeB AeB AeB AeB AeB AeB wewnętrzne urządzenia zewnętrzne FMA 3 ZP 6 FMA 4 ZP 7 FMA 7 ZP 1 FMA 1 ZP 2 ZP 3 ZP 5 FMA 5 ZP 8 ZP 10 ZP 11 FMA 9 ZP 12 FMA 2 ZP 4 FMA 6 ZP 9 FMA 8 Ilustracja 6: System liczenia osi FAdC firmy Frauscher architektura centralna ze stabilnym stykiem przekaźnika. 2.9.2 Architektura zdecentralizowana Dzięki zastosowaniu współczesnych technologii przesyłu systemy zdecentralizowane zyskują coraz większe znaczenie. Są one m.in. bardziej ekonomiczne ze względu na ograniczenie nakładów związanych z okablowaniem. W przeciwieństwie do architektury centralnej wszystkie procesy związane z funkcjonowaniem systemu zostały zdecentralizowane rozdzielone na wiele dowolnie wybranych lokalizacji. Dodatkowo wzdłuż odcinków rozmieszczono pojedyncze moduły nastawnicowe (Field Controller; Area Controller; Object Controller), umieszczone np. w szafach sterowniczych. Moduły te komunikują się między sobą za pośrednictwem nowych lub już istniejących systemów sieciowych (sieci otwarte zgodnie z normą EN 50159-2, klasa 5). Są one obsługiwane i utrzymywane w sposób zdecentralizowany, z poziomu lokalizacji nadrzędnej. Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 8

interfejs programowy magistrala wewnętrzna moduł moduł COM COM COM moduł AeB AeB AeB AeB AeB AeB urządzenia wewnętrzne urządzenia zewnętrzne ZP 4 FMA 3 ZP 5 FMA 4 ZP 6 ZP 1 FMA 1 ZP 2 FMA 2 ZP 3 Ilustracja 7: Zaawansowany licznik osi FAdC firmy Frauscher architektura zdecentralizowana ze stabilnym interfejsem programowym. 2.10 Interfejsy i styki Kolejną ważną cechą integrowalności są fizyczne styki (interfejsy) łączące system liczenia osi z systemem nadrzędnym, oraz ich treść informacyjna. 2.10.1 Styk przekaźnika Mimo rozwoju technologii beznapięciowy styk przekaźnika sprawdza się do dziś. Na pierwszy plan wysunęła się integracja z nastawnicami elektrycznymi, elektromechanicznymi i przekaźnikowymi. Treść informacyjna obejmuje zazwyczaj sygnały wolny / zajęty jako wyjściowe oraz pozycję podstawową jako sygnał wejściowy systemu liczenia osi. moduł COM magistrala wewnętrzna AeB IO wolny/zajęty pozycja podstawowa AeB AeB IO wolny/zajęty pozycja podstawowa urządzenia wewnętrzne urządzenia zewnętrzne ZP 1 FMA 1 ZP 2 FMA 2 ZP 3 Ilustracja 8: Styk przekaźnika. 2.10.2 Interfejs programowy Architektura zdecentralizowana wymaga nowoczesnych i stabilnych szeregowych interfejsów programowych. Musi istnieć możliwość podłączenia do stabilnych sieci komunikacyjnych, istniejących już w ramach systemu nastawnic. W przeciwieństwie do styku przekaźnika ta technologia umożliwia wymianę nieograniczonej ilości informacji dodatkowych. Połączenie szeregowe i elastyczna konfiguracja systemu liczenia osi stwarzają wiele możliwości. Centralne i zdecentralizowane rozmieszczenie oraz interfejsy kształtują w pewien sposób wizualną bądź mechaniczną integrację komponentów systemu liczenia osi. O ile dotychczas stosowano w znacznym stopniu standardowe karty w obudowie 19-ca- Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 9

lowej, można przyjąć, że w przyszłości komponenty systemu liczenia osi będą instalowane również w nowoczesnych obudowach typu Plug-in lub w systemach obudów dostosowanych do potrzeb klienta. interfejs programowy wolny/zajęty pozycja podstawowa diagnostyka moduł COM magistrala wewnętrzna AeB AeB AeB urządzenia wewnętrzne urządzenia zewnętrzne ZP 1 FMA 1 ZP 2 FMA 2 ZP 3 Ilustracja 9: Interfejs programowy. 3. Systemy liczenia osi firmy Frauscher Firma Frauscher dysponuje zarówno sprawdzonymi systemami liczenia osi ze stykiem przekaźnika, jak również najnowocześniejszymi technologiami z interfejsem szeregowym. 3.1 ACS2000 ze stykiem przekaźnika Oprócz sygnalizacji stanu zajętości torów system ACS2000 umożliwia również: zabezpieczanie przejazdów kolejowych, realizację zadań sterowania przełączeniami typu zabezpieczenie przed przełożeniem zwrotnic, instalacje ostrzegające ludzi pracujących przy torach, pomiar prędkości lub wspomaganie instalacji lokalizujących wagony z zagrzanymi osiami i płaskimi kołami. Uniwersalny system liczenia osi można stosować we wszystkich segmentach kolei, takich jak linie kolejowe główne i boczne, koleje górskie, w ruchu lokalnym na liniach tramwajowych, kolejach miejskich i metrze, jak również w kolejach przemysłowych lub przy przewozie towarów. Ilustracja 10: Karty ACS2000. Ilustracja 11: Schemat układu torów. Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 10

Zalety systemu ACS2000: monitorowanie odcinków za pomocą maksymalnie 6 (12) punktów liczących, które mogą być równocześnie najechane; potrójne wykorzystanie punktów liczących do realizacji zadań związanych z liczeniem osi i sterowaniem przełączeniami; prędkości przejazdu w zakresie od 0 do 450 km/h testy eksploatacyjne do 330 km/h; bezpieczna praca przy oddziaływaniu magnetycznego hamulca szynowego i hamulca wiroprądowego; system czujnika koła dopuszczający odległości do 10 km między czujnikiem koła a kartą wartościującą; projektowanie i dopuszczenie zgodne ze standardami CENELEC; bardzo proste projektowanie systemu liczenia osi; możliwość indywidualnej konfiguracji warunków i procedur pozycji podstawowej, bezpieczna transmisja sygnałów między dwiema kartami liczenia osi (tryb blokowy) zgodnie z normą EN 50159-1 za pomocą RS232 i odpowiedniego systemu transmisji, interfejsy diagnostyczne; najwyższa niezawodność dzięki bezpiecznemu modułowi dla każdego odcinka. 3.2 Licznik FAdC z interfejsem szeregowym Zaawansowany licznik osi firmy Frauscher (FAdC) reprezentuje najnowszą generację systemów liczenia osi na bazie interfejsu szeregowego. Ten otwarty interfejs komunikacyjny umożliwia optymalną integrację z systemem srk i wymaga jedynie niewielkiej liczby komponentów. Tym samym system FAdC oferuje szereg zalet w zakresie funkcjonalności, zapotrzebowania na miejsce oraz kosztów inwestycyjnych i eksploatacyjnych. Zalety systemu FAdC: interfejs szeregowy dostosowany do potrzeb klienta, architektura centralna lub zdecentralizowana, elastyczna procedura dostrajania dostosowana do potrzeb klienta, mniejsze zapotrzebowanie na miejsce (nawet o 70%), niewielkie koszty inwestycyjne ze względu na oszczędności sprzętowe. Ilustracja 12: Schemat układu torów. Ilustracja 13: Karty FAdC. System FAdC, ze względu na funkcjonalną modułowość i elastyczną skalowalność za pośrednictwem interfejsu sieci Ethernet, można konfigurować na potrzeby najróżniejszych zastosowań. Wachlarz możliwych funkcji jest bardzo szeroki od niewielkich instalacji centralnych ze stykami beznapięciowymi przekaźnika po złożone instalacje w modułach rozproszonych na całym szlaku, połączonych ze sobą siecią Ethernet. Wraz ze wzrostem stopnia złożoności instalacji znacznie rosną oszczędności miejsca, energii oraz kosztów inwestycji w odniesieniu do tradycyjnych układów liczenia osi. Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 11

Po zintegrowaniu z wydajnymi, elektronicznymi nastawnicami system FAdC pokazuje pełną gamę swoich możliwości przy minimalnym zapotrzebowaniu sprzętowym, przyszłościowej, bezpiecznej komunikacji oraz maksymalnej elastyczności. Projektowanie interfejsów dostosowanych do potrzeb klienta odbywa się indywidualnie z pomocą odpowiedniego dostawcy systemu w oparciu o zadane parametry. 3.3 System FAdCi z interfejsem szeregowym System FAdCi jest szczególnie ekonomicznym wariantem najnowszej generacji zaawansowanych liczników osi firmy Frauscher (FAdC) odpowiadającym specjalnym wymaganiom, jakie są stawiane stacjom rozrządowym, kolejom przemysłowym i transportowi lokalnemu. System ten spełnia wymagania norm CENELEC do poziomu SIL 3 włącznie i został zaprojektowany na prędkości przejazdowe do 80 km/h. Dostawcy systemów i operatorzy mogą więc korzystać z wszystkich zalet liczników osi generacji FAdC dotyczących funkcjonalności, elastyczności i możliwości diagnostycznych. Zalety systemu FAdCi: ekonomiczny system liczenia osi, poziom bezpieczeństwa SIL 3, elastyczność i możliwość dostosowania do potrzeb klienta, proste projektowanie, interfejs szeregowy dobrany z uwzględnieniem wymagań klienta, niskie koszty całego cyklu eksploatacji. Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 12

BIBLIOGRAFIA I. Fenner, W.; Naumann. P., Trinckauf. J.: Bahnsicherungstechnik: Steuern, Sichern und Überwachen von Fahrwegen und Fahrgeschwindigkeiten im Schienenverkehr, ISBN 3-89578-177-0, 2004. II. Frauscher, J.: Vom Schienenschalter zum induktiven Radsensor mit Verfahrensmix. III. Grundnig, G.; Raschhofer, S.: Erhöhung der Verfügbarkeit durch Einsatz des Diagnosesystems FDS. SIGNAL+DRAHT, 2010, Heft 1+2. IV. Grundnig, G., Pucher C.: Stand der Technik bei Achszählsystemen, White Paper 2013. Autorzy: Gerhard Grundnig Kierownik działu Business Development gerhard.grundnig@frauscher.com Christian Pucher Kierownik działu Marketing christian.pucher@frauscher.com Kontakt Frauscher Sensortechnik GmbH Gewerbestraße 1 4774 St. Marienkirchen AUSTRIA Tel.: +43 7711 2920 0 Faks: +43 7711 2920 25 E: office@frauscher.com W: www.frauscher.com Frauscher Sensortechnik GmbH 2013 PL Strona 13