Wyposażenie szkół w odpowiednie meble - ławki jest z punktu widzenia zdrowia dziecka sprawą bardzo ważną. Uczniowie spędzają w nich znaczną część czasu w szkole, ma to istotny wpływ na ich postawę ciała i zdrowie- prawidłowe kształtowanie się kręgosłupa i funkcjonowanie narządów wewnętrznych. Wobec powyższego, stanowiska pracy uczniów powinny możliwie najpełniej odpowiadać proporcjom ciała dzieci i młodzieży z nich korzystających. Meble edukacyjne (stoliki, ) w szkołach i placówkach oświatowych powinny posiadać certyfikaty zgodności i spełniać wymagania Polskich Norm: PN-ISO 5970 (PN-90/F-06010/04) Meble szkolne i przedszkolne. Stoły i. Podstawowe wymiary funkcjonalne - meble zakupione przed 2007 rokiem. PN-EN 1729-1 :2007 Meble. Krzesła i stoły dla instytucji edukacyjnych. Część 1: Wymiary funkcjonalne meble zakupione po 2007 roku. Stoliki i powinny być ocechowane numerem wielkości mebla lub odpowiednim kolorem oznaczającym jego wysokość. Prawidłowe i widoczne oznakowanie - umożliwia sprawny dobór przez ucznia stanowiska dostosowanego do jego wzrostu. Wobec tego, dobrym rozwiązaniem jest malowanie metalowych stelaży stołów, krzeseł wg podanego kodu kolorystycznego. 1. Zasady oznakowania wielkości mebli do siedzenia, przedstawia poniższa tabela: Numer wielkości stołu i Oznaczenie wielkości (kolor) 0 biały 1 pomarańczowy 2 fioletowy 3 żółty 4 czerwony 5 zielony 6 niebieski 7 brązowy
2.1 Zasady doboru mebli szkolnych w zależności od wzrostu ucznia wg PN-ISO 5970 (PN-90/F-06010/04) Meble szkolne i przedszkolne. Stoły i. Podstawowe wymiary funkcjonalne - meble zakupione przed 2007 rokiem. Nr stołu i 1 2 3 4 5 6 Oznaczenie kolorem pomarańc zowy Wzrost ucznia 980-1120 Fioletowy żółty czerwony zielony niebieski 1120-1270 1271-1420 1421-1570 1571-1720 1721- powyżej stołu 260 300 340 380 420 460 460 520 580 640 700 760 2.2 Zasady doboru mebli szkolnych w zależności od wzrostu ucznia wg PN-EN 1729-1:2007 Meble. Krzesła i stoły dla instytucji edukacyjnych. Część 1: Wymiary funkcjonalne meble zakupione po 2007 roku. Nr stołu i Oznaczenie kolorem Wzrost ucznia biały 800-950 0 1 2 3 4 5 6 7 pomara ńczowy 930-1160 fioletow y 1080-1210 żółty 1190-1420 czerwo ny 1330-1590 zielony 1460-1765 niebiesk i 1590-1880 brązowy 1740-2070 210 260 310 350 380 430 460 510 stołu 400 460 530 590 640 710 760 820 Każdy uczeń powinien znać numer odpowiadający wysokości swojego miejsca pracy. Reasumując, można sformułować 3 podstawowe zasady, które dadzą każdemu dziecku jak największą szansę nauki w odpowiednim dla jego wzrostu stanowisku pracy: 1) Stoliki i powinny być ocechowane numerem lub kolorem w widocznym miejscu, 2)Zestawione w pary stoliki i winny posiadać tę samą cechęnumeracja/kolor stolika musi odpowiadać numeracji/kolorystyce, 3)W każdej klasie powinny znajdować się zestawy, co najmniej w trzech rozmiarach.
PRAWIDŁOWO DOBRANE STANOWISKO PRACY UCZNIA A/ Podeszwy stóp (w butach) powinny na całej powierzchni dotykać podłogi B/ Między udami a płytą stołu powinien być zachowany prześwit, umożliwiający swobodne poruszanie nogami C /Uda nie powinny być od spodu uciśnięte przez krawędź siedziska D/ Płyta stołu powinna znajdować się na poziomie łokci E/ Oparcie powinno podpierać plecy w odcinku lędźwiowym kręgosłupa oraz poniżej łopatek F/ Przednia krawędź siedziska nie powinna dotykać tylnej powierzchni podudzia G/ Między oparciem a siedziskiem powinna zostać zachowana wolna przestrzeń
Propozycje organizacyjne popularyzowania w szkołach dostosowanego do wzrostu stanowiska pracy ucznia W celu umożliwienia prawidłowego doboru wymiarów mebli szkolnych do wysokości i proporcji ciała ich użytkowników należałoby: W przypadku braku oznakowania mebli wykonać pomiary stołu i siedziska, a następnie oznakować meble odpowiednim kolorem lub numerem w sposób widoczny dla uczniów. Wykonać na podstawie normy i umieścić w każdej sali dydaktycznej planszę zawierającą numery wielkości ławek, stołów i krzeseł przypisane do wysokości ciała uczniów w pozycji stojącej oraz wyróżniki kolorystyczne. Wykonać i umieścić w każdej sali dydaktycznej przymiar do pomiaru wzrostu uczniów. Przymiar powinien uwzględniać wyróżniki kolorystyczne odpowiadające numerom wielkości mebli. Przeprowadzić pomiar wzrostu wszystkich uczniów w pozycji stojącej celem doboru właściwych numerów wielkości mebli. Przymiar może być wykonany przez samych uczniów pod nadzorem, np. nauczyciela, pielęgniarki. W dzienniku klasowym przy nazwisku ucznia powinien być dokonany wpis zawierający rozmiar mebli przeznaczonych dla danego ucznia zgodnie z Polska Normą. Każdy uczeń powinien znać rozmiar mebli, który jest wskazany dla niego oraz siedzieć we właściwym, dostosowanym dla niego zestawie mebli szkolnych. Za zapewnienie uczniom/wychowankom właściwych, zgodnych z zasadami ergonomii mebli edukacyjnych odpowiada dyrektor placówki. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r. Nr 6, poz. 69 z późn. zm.); Polska Norma PN EN 1729 1:2007.
Podnoszenie świadomości prozdrowotnej wśród uczniów w zakresie znaczenia doboru właściwej do wzrostu ławki szkolnej Istotną sprawą dla zdrowia jest utrwalenie w świadomości dzieci znaczenia właściwego doboru mebli. Uświadomienie uczniom zagrożeń wynikających z niedostosowania stanowiska pracy jest bardzo ważne. Każdy uczeń powinien zatem wiedzieć, że właściwy do jego wzrostu i proporcji ciała dobór stanowiska pracy w szkole, czyli ławki lub stołu i, zapewni mu komfort pracy przy pisaniu, czytaniu i słuchaniu, ale zapobiegnie także powstawaniu wad postawy. Powinien orientować się, że stoły, i ławki szkolne są oznaczone numerami od 0 do 7, a każdy numer ma swój odpowiednik kolorystyczny. Jeżeli w klasach będą umieszczone specjalne plansze wzrostowe lub przymiary uczniowie będą mieli możliwość kontrolowania wzrostu, także wysokości ławki. Dziecko powinno również wiedzieć jak należy korzystać z przymiaru, a w szczególności: stanąć-opierając się plecami blisko przymiaru złączyć stopy, wyprostować się. Uczniowie klas młodszych z pewnością chętnie wykonają np. na zajęciach plastycznych lub technicznych samodzielne pomoce, przy czym wspólne zaangażowanie w te pracę pozwoli praktycznie zapoznać się z niniejszą tematyką. Jeżeli dodatkowo wprowadzimy w nią elementy zabawy, np. kolega z klasy odczyta pomiar i poda kolor obszaru, w którym znajduje się wzrost mierzonej osoby-pozwoli to na efektywniejsze wdrażanie tych zasad w życie klasy. W ten sposób zorganizowana lekcja skuteczniej prowadzić będzie do wyrabiania prawidłowych nawyków i samokontroli. Wady postawy stały się współcześnie zjawiskiem społecznym, obejmują znaczny odsetek dzieci i młodzieży. Ćwiczenia śródlekcyjne i ruch w czasie przerw międzylekcyjnych to swego rodzaju antidotum przeciwko negatywnym wpływom związanym z siedzeniem w ławce szkolnej, a likwidacji napięcia mięśni towarzyszy nierozłącznie odprężenie psychiczne. Dlatego przyswajanie od najmłodszych lat nawyków prawidłowych pozycji podczas codziennych czynności, zaowocuje w wieku dojrzałym sprawnością i bezbolesnością kręgosłupa. Chcąc mieć zdrowy i sprawny kręgosłup należy o niego dbać przez całe życie.