DIAGNOZA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ PRZEWODNIK METODYCZNY
SPIS TREŚCI WSTĘP...3 DIAGNOZA WSTĘPNA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ...4 DIAGNOZA KOŃCOWA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ...16 KARTA OBSERWACJI ROZWOJU DZIECKA 6-LETNIEGO...29 OCENA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ...36 2
Wstęp W aktualnie obowiązującym Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w podstawie programowej wychowania przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych formach wychowania przedszkolnego można znaleźć zapis dotyczący jej warunków i sposobu realizacji. Mówi on m.in. o tym, że Nauczyciele systematycznie informują rodziców o postępach w rozwoju ich dziecka, zachęcają do współpracy w realizacji programu wychowania przedszkolnego oraz opracowują diagnozę dojrzałości szkolnej dla tych dzieci, które w danym roku mają rozpocząć naukę w szkole. Zgodnie z powyższym, obowiązkiem każdego nauczyciela jest prowadzenie i dokumentowanie obserwacji pedagogicznych, które mają na celu poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci oraz objęcie ich odpowiednią diagnostyką. Wraz z początkiem roku szkolnego poprzedzającego możliwe rozpoczęcie przez dziecko nauki w klasie I szkoły podstawowej, należy wykonać wstępną diagnozę przedszkolną (w październiku/listopadzie). Na podstawie wyników diagnozy należy stworzyć indywidualny program dla dziecka, aby odpowiednio wspomóc jego rozwój, zwrócić uwagę na mocne i słabe strony, móc pracować nad nimi. Analiza gotowości szkolnej powinna dać rodzicowi/opiekunowi wiedzę na temat aktualnego stanu rozwoju dziecka, z uwzględnieniem poszczególnych sfer. Z kolei diagnoza końcowa powinna zostać przedstawiona rodzicom/opiekunom do końca kwietnia roku szkolnego poprzedzającego rok szkolny, w którym dziecko ma obowiązek lub może rozpocząć naukę w klasie I szkoły podstawowej. Na podstawie poczynionych przez nauczyciela obserwacji, przeprowadzonych badań, wydawana jest informacja dotycząca gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole. Należy pamiętać, że jednym z głównych celów wychowania przedszkolnego jest całościowe wsparcie rozwoju dziecka, w efekcie czego powinno osiągnąć dojrzałość do podjęcia nauki na pierwszym etapie edukacyjnym. W podstawie programowej wychowania przedszkolnego można znaleźć osiągnięcia, które dziecko powinno zdobyć kończąc edukację przedszkolną. Osiągnięcia te zawierają się w czterech obszarach: fizycznym, emocjonalnym, społecznym, poznawczym. W Karcie Obserwacji i obu diagnozach do oceny poziomu umiejętności dzieci w zastosowano system punktowy, gdzie: 3 - oznacza poziom wysoki, 2 - średni, 1 - niski, 0 - brak danej umiejętności. Po dokonaniu diagnozy, wypełnieniu Karty Obserwacji należy zliczyć punkty i odnieść je do punktacji, która została zawarta w tabeli. Liczba punktów oznacza poziom gotowości szkolnej dziecka, z podziałem na: wysoki, średni, niski. 3
DIAGNOZA WSTĘPNA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ 1. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie Grafomotoryka, na str. 11, nr 1. Celem zadań jest ocena poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 4 DIAGNOZA WSTĘPNA
2. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie Grafomotoryka, na str. 2, nr 4. Celem zadań jest ocena poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 DIAGNOZA WSTĘPNA 5
3. Analogiczne zadania znajdują się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 28, nr 5 oraz w zeszycie kart pracy Zima, na str. 15, nr 2. Celem zadania jest zbadanie, czy dziecko dysponuje zdolnością do rozpoznawania bodźców wzrokowych, czyli odpowiednią percepcją wzrokową. Badany obszar: poznawczy (IV). Badanie percepcji wzrokowej 0 1 2 3 6 DIAGNOZA WSTĘPNA
4. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 50, nr 5. Celem zadania jest zbadanie, czy dziecko dysponuje zdolnością do rozpoznawania bodźców wzrokowych, czyli odpowiednią percepcją wzrokową, oraz ocena poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Badanie percepcji wzrokowej 0 1 2 3 DIAGNOZA WSTĘPNA 7
5. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie Grafomotoryka, na str. 9, nr 2. Celem zadania jest ocena poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 8 DIAGNOZA WSTĘPNA
6. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 20, nr 2. Celem zadania jest dokonanie oceny umiejętności analizy słuchowej u dziecka, która jest kluczowa w przygotowaniu dziecka do nauki czytania i pisania. Badany obszar: poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 DIAGNOZA WSTĘPNA 9
DOWOLNA ODPOWIEDŹ UCZNIA 7. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 46, nr 2. Celem zadania jest zbadanie poziomu wiedzy dziecka na temat zagrożeń płynących ze środowiska przyrodniczego oraz tego, w jaki sposób może chronić świat przed zagrożeniami. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), społeczny (III), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 Wiedza o zagrożeniach środowiska 0 1 2 3 10 DIAGNOZA WSTĘPNA
8. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Zima, na str. 27, nr 1. Celem zadania jest zbadanie, czy dziecko posiada wiedzę, jakie ubranie jest właściwe do danej pory roku, w tym umiejętność doboru należytej odzieży odpowiedniej do pogody. Badany obszar: społeczny (III), poznawczy (IV). Umiejętność doboru odzieży do pogody 0 1 2 3 DIAGNOZA WSTĘPNA 11
9. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 37, nr 3. Celem zadania jest dokonanie oceny umiejętności analizy słuchowej u dziecka, która jest kluczowa w przygotowaniu dziecka do nauki czytania i pisania. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 12 DIAGNOZA WSTĘPNA
10. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 27, nr 2 oraz na str. 43, nr 2. Celem zadania jest dokonanie oceny umiejętności analizy słuchowej u dziecka, która jest kluczowa w przygotowaniu dziecka do nauki czytania i pisania. Badany obszar: poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 DIAGNOZA WSTĘPNA 13
11. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 24, nr 2. Celem zadania jest zbadanie umiejętności matematycznych u dziecka. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 Umiejętności matematyczne 0 1 2 3 14 DIAGNOZA WSTĘPNA
12. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 12, nr 2. Celem zadania jest zbadanie umiejętności matematycznych u dziecka. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 Umiejętności matematyczne 0 1 2 3 DIAGNOZA WSTĘPNA 15
13. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 46, nr 3. Celem zadania jest zbadanie umiejętności matematycznych u dziecka. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 Umiejętności matematyczne 0 1 2 3 16 DIAGNOZA WSTĘPNA
14. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 36, nr 1. Celem zadania jest zbadanie wiedzy dziecka dotyczącej zdrowego trybu życia. Badany obszar: emocjonalny (II), społeczny (III), poznawczy (IV). Umiejętność wyboru zachowań korzystnych dla zdrowia 0 1 2 3 DIAGNOZA WSTĘPNA 17
15. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 18, nr 1. Celem zadania jest zbadanie wiedzy dziecka dotyczącej znajomości zachowania bezpieczeństwa podczas poruszania się na ulicy. Badany obszar: emocjonalny (II), społeczny (III), poznawczy (IV). Znajomość zasad bezpiecznego zachowania 0 1 2 3 18 DIAGNOZA WSTĘPNA
16. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Zima, na str. 44, nr 2. Celem zadania jest zbadanie u dziecka umiejętności matematycznych oraz wiedzy dotyczącej rozpoznawania poszczególnych pór roku. Badany obszar: poznawczy (IV). Umiejętności matematyczne 0 1 2 3 Wiedza dotycząca przyrody 0 1 2 3 DIAGNOZA WSTĘPNA 19
17. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Jesień, na str. 24, nr 1. Celem zadania jest zbadanie, czy dziecko dysponuje zdolnością do rozpoznawania bodźców wzrokowych, czyli odpowiednią percepcją wzrokową, oraz wiedzą dotyczącą roślin. Badany obszar: poznawczy (IV). Badanie percepcji wzrokowej 0 1 2 3 Wiedza dotycząca środowiska 0 1 2 3 20 DIAGNOZA WSTĘPNA
DIAGNOZA KOŃCOWA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ 1. Analogiczne zadania znajdują się w zeszycie Grafomotoryka, na str. 1, nr 1 oraz na str. 5, nr 1. Celem zadań jest ocena poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 21
2. Analogiczne zadania znajdują się w zeszycie Grafomotoryka, na str. 17, nr 2. Celem zadań jest ocena poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 22 DIAGNOZA KOŃCOWA
3. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 32, nr 2. Celem zadania jest zbadanie, czy dziecko dysponuje zdolnością do rozpoznawania bodźców wzrokowych, czyli odpowiednią percepcją wzrokową. Badany obszar: poznawczy (IV). Badanie percepcji wzrokowej 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 23
4. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Lato, na str. 24, nr 1. Celem zadania jest zbadanie, czy dziecko dysponuje zdolnością do rozpoznawania bodźców wzrokowych, czyli odpowiednią percepcją wzrokową, oraz oceną poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Badanie percepcji wzrokowej 0 1 2 3 24 DIAGNOZA KOŃCOWA
5. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie Grafomotoryka, na str. 44, nr 4. Celem zadania jest ocena poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 25
6. Analogiczne zadania znajdują się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 16, nr 2 oraz na str. 66, nr 2. Celem zadania jest dokonanie oceny umiejętności analizy słuchowej u dziecka, która jest kluczowa w przygotowaniu dziecka do nauki czytania i pisania. Badany obszar: poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 26 DIAGNOZA KOŃCOWA
7. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Lato, na str. 2, nr 1. Celem zadania jest zbadanie poziomu wiedzy dziecka na temat zagrożeń płynących ze środowiska przyrodniczego oraz tego, w jaki sposób może chronić świat przed zagrożeniami. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), społeczny (III), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 Wiedza o zagrożeniach środowiska 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 27
8. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 46, nr 5. Celem zadania jest zbadanie, czy dziecko posiada wiedzę, jakie ubranie jest właściwe do danej pory roku, w tym umiejętność doboru należytej odzieży odpowiedniej do pogody. Badany obszar: społeczny (III), poznawczy (IV). Umiejętność doboru odzieży do pogody 0 1 2 3 28 DIAGNOZA KOŃCOWA
9. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 7, nr 2. Celem zadania jest dokonanie oceny umiejętności analizy słuchowej u dziecka, która jest kluczowa w przygotowaniu dziecka do nauki czytania i pisania. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 29
10. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Lato, na str. 63, nr 2. Celem zadania jest dokonanie oceny umiejętności analizy słuchowej u dziecka, która jest kluczowa w przygotowaniu dziecka do nauki czytania i pisania. Badany obszar: poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 30 DIAGNOZA KOŃCOWA
11. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 4, nr 3. Celem zadania jest zbadanie umiejętności matematycznych u dziecka. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 Umiejętności matematyczne 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 31
12. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 69, nr 2. Celem zadania jest zbadanie umiejętności matematycznych u dziecka. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 Umiejętności matematyczne 0 1 2 3 32 DIAGNOZA KOŃCOWA
13. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 63, nr 1. Celem zadania jest zbadanie umiejętności matematycznych u dziecka. Ćwiczenie to daje możliwość oceny poziomu grafomotorycznego u dziecka, w tym sprawności dłoni i palców, czyli motoryki małej. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Gotowość do nauki czytania i pisania 0 1 2 3 Umiejętności matematyczne 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 33
14. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 8, nr 4. Celem zadania jest zbadanie wiedzy dziecka dotyczącej zdrowego trybu życia. Badany obszar: emocjonalny (II), społeczny (III), poznawczy (IV). Umiejętność wyboru zachowań korzystnych dla zdrowia 0 1 2 3 34 DIAGNOZA KOŃCOWA
15. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Wiosna, na str. 6, nr 1. Celem zadania jest zbadanie wiedzy dziecka dotyczącej znajomości zachowania bezpieczeństwa podczas zabawy. Badany obszar: fizyczny (I), poznawczy (IV). Znajomość zasad bezpiecznego zachowania 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 35
16. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Lato, na str. 69, nr 2. Celem zadania jest zbadanie u dziecka umiejętności matematycznych oraz wiedzy dotyczącej roślin. Badany obszar: poznawczy (IV). Umiejętności matematyczne 0 1 2 3 Wiedza dotycząca przyrody 0 1 2 3 36 DIAGNOZA KOŃCOWA
17. Analogiczne zadanie znajduje się w zeszycie kart pracy Lato, na str. 45, nr 1. Celem zadania jest zbadanie, czy dziecko dysponuje zdolnością do rozpoznawania bodźców wzrokowych, czyli odpowiednią percepcją wzrokową, oraz wiedzą dotyczącą zwierząt. Badany obszar: poznawczy (IV). Badanie percepcji wzrokowej 0 1 2 3 Wiedza dotycząca środowiska 0 1 2 3 DIAGNOZA KOŃCOWA 37
KARTA OBSERWACJI ROZWOJU DZIECKA 6-LETNIEGO Imię i nazwisko dziecka:... Data urodzenia dziecka:... Rok szkolny:... Który rok dziecko uczęszcza do przedszkola:... Imię i nazwisko wychowawcy grupy:... PUNKTACJA Poziom rozwoju umiejętności: 0 - Brak danej umiejętności (nigdy) 1 - Niski poziom umiejętności (czasami) 2 - Średni poziom umiejętności (często) 3 - Wysoki poziom umiejętności (zawsze) ARKUSZ OBSERWACJI OBSZARY ROZWOJU: FIZYCZNY, EMOCJONALNY, SPOŁECZNY, POZNAWCZY L.p. Obserwowane umiejętności Punktacja 0 (nigdy), 1 (czasami), 2 (często), 3 (zawsze) OBSER- WACJA WSTĘPNA OBSER- WACJA KOŃCOWA Uwagi FIZYCZNY OBSZAR ROZWOJU DZIECKA (I) 1. Zgłasza potrzeby fizjologiczne, samodzielnie wykonuje podstawowe czynności higieniczne. 2. Wykonuje czynności samoobsługowe. 3. 4. Spożywa posiłki z użyciem sztućców, nakrywa do stołu i sprząta po posiłku. Komunikuje potrzebę ruchu, odpoczynku itp. 5. Uczestniczy w zabawach ruchowych. 38
6. 7. 8. Inicjuje zabawy konstrukcyjne, majsterkuje, buduje. Wykonuje czynności, takie jak: sprzątanie, pakowanie, trzymanie przedmiotów jedną ręką i oburącz, trzymanie małych przedmiotów z wykorzystaniem odpowiednio ukształtowanych chwytów dłoni, używa chwytu pisarskiego podczas rysowania, kreślenia i pierwszych prób pisania. Wykonuje podstawowe ćwiczenia kształtujące nawyk utrzymania prawidłowej postawy ciała. 9. Wykazuje sprawność ciała i koordynację. RAZEM: EMOCJONALNY OBSZAR ROZWOJU DZIECKA (II) 1. Rozpoznaje i nazywa podstawowe emocje, próbuje radzić sobie z ich przeżywaniem. 2. Szanuje emocje swoje i innych osób. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Przeżywa emocje w sposób umożliwiający mu adaptację w nowym otoczeniu. Przedstawia swoje emocje i uczucia, używając charakterystycznych dla dziecka form wyrazu. Rozstaje się z rodzicami bez lęku, ma świadomość, że rozstanie takie bywa dłuższe lub krótsze. Rozróżnia emocje i uczucia przyjemne i nieprzyjemne, ma świadomość, że odczuwają i przeżywają je wszyscy ludzie. Szuka wsparcia w sytuacjach trudnych dla niego emocjonalnie; wdraża swoje własne strategie, wspierane przez osoby dorosłe lub rówieśników. Zauważa, że nie wszystkie przeżywane emocje i uczucia mogą być podstawą do podejmowania natychmiastowego działania, panuje nad nieprzyjemnymi emocjami. Wczuwa się w emocje i uczucia osób z najbliższego otoczenia. Dostrzega, że zwierzęta posiadają zdolność odczuwania, przejawia w stosunku do nich życzliwość i troskę. 39
11. Dostrzega emocjonalną wartość otoczenia przyrodniczego jako źródła satysfakcji estetycznej. RAZEM: SPOŁECZNY OBSZAR ROZWOJU DZIECKA (III) 1. 2. 3. Przejawia poczucie własnej wartości jako osoby. Odczuwa i wyjaśnia swoją przynależność do rodziny, narodu, różnych grup. Posługuje się swoim imieniem, nazwiskiem, adresem. 4. Używa zwrotów grzecznościowych. 5. 6. 7. Ocenia swoje zachowanie w kontekście podjętych czynności i zadań oraz przyjętych norm grupowych. Nazywa i rozpoznaje wartości związane z umiejętnościami i zachowaniami społecznymi. Respektuje prawa i obowiązki swoje oraz innych osób, zwracając uwagę na ich indywidualne potrzeby. 8. Obdarza uwagą inne dzieci i osoby dorosłe. 9. Komunikuje się z dziećmi i osobami dorosłymi, wykorzystując komunikaty werbalne i pozawerbalne; wyraża swoje oczekiwania społeczne wobec innego dziecka, grupy. RAZEM: POZNAWCZY OBSZAR ROZWOJU DZIECKA (IV) 1. 2. 3. Wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych. Wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących się w bliskim otoczeniu za pomocą języka mówionego, posługuje się językiem polskim w mowie zrozumiałej dla dzieci i osób dorosłych, mówi płynnie, wyraźnie, rytmicznie, poprawnie wypowiada ciche i głośne dźwięki mowy, rozróżnia głoski na początku i końcu w wybranych prostych fonetycznie słowach. Odróżnia elementy świata fikcji od realnej rzeczywistości: byty rzeczywiste od medialnych, byty realistyczne od fikcyjnych. 40
4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Rozpoznaje litery, którymi jest zainteresowane na skutek zabawy i spontanicznych odkryć, odczytuje krótkie wyrazy utworzone z poznanych liter w formie napisów drukowanych dotyczące treści znajdujących zastosowanie w codziennej aktywności. Odpowiada na pytania, opowiada o zdarzeniach z przedszkola, objaśnia kolejność zdarzeń w prostych historyjkach obrazkowych, układa historyjki obrazkowe, recytuje wierszyki, układa i rozwiązuje zagadki. Wykonuje własne eksperymenty językowe, nadaje znaczenie czynnościom, nazywa je, tworzy żarty językowe i sytuacyjne, uważnie słucha i nadaje znaczenie swym doświadczeniom. Eksperymentuje rytmem, głosem, dźwiękami i ruchem. Wykonuje własne eksperymenty graficzne farbą, kredką, ołówkiem, mazakiem itp. Czyta obrazy, wyodrębnia i nazywa ich elementy, nazywa symbole i znaki znajdujące się w otoczeniu, wyjaśnia ich znaczenie. Wymienia nazwę swojego kraju i jego stolicy, rozpoznaje symbole narodowe, nazywa wybrane symbole związane z regionami Polski ukryte w podaniach, przysłowiach, legendach, bajkach, orientuje się, że Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej. Wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę. Klasyfikuje przedmioty według: wielkości, kształtu, koloru, przeznaczenia, układa przedmioty w grupy, szeregi, rytmy, odtwarza układy przedmiotów i tworzy własne, nadając im znaczenie, rozróżnia podstawowe figury geometryczne. Eksperymentuje, szacuje, przewiduje, dokonuje pomiaru długości przedmiotów, wykorzystując np. dłoń, stopę, but. Określa kierunki i ustala położenie przedmiotów w stosunku do własnej osoby, a także w stosunku do innych przedmiotów, rozróżnia stronę lewą i prawą. 41
15. 16. 17 18. Przelicza elementy zbiorów w czasie zabawy, prac porządkowych, ćwiczeń i wykonywania innych czynności, posługuje się liczebnikami głównymi i porządkowymi, rozpoznaje cyfry oznaczające liczby od 0 do 10, eksperymentuje z tworzeniem kolejnych liczb, wykonuje dodawanie i odejmowanie w sytuacji użytkowej, liczy obiekty, odróżnia liczenie błędne od poprawnego. Posługuje się w zabawie i w trakcie wykonywania innych czynności pojęciami dotyczącymi następstwa czasu, np. wczoraj, dzisiaj, jutro, rano, wieczorem, w tym nazwami pór roku, nazwami dni tygodnia i miesięcy. Rozpoznaje modele monet i banknotów o niskich nominałach, porządkuje je, rozumie, do czego służą pieniądze w gospodarstwie domowym. Posługuje się pojęciami dotyczącymi zjawisk przyrodniczych. 19. 20. 21. Podejmuje samodzielną aktywność poznawczą. Wskazuje zawody wykonywane przez rodziców i osoby z najbliższego otoczenia, wyjaśnia, czym zajmuje się osoba wykonująca dany zawód. Rozumie bardzo proste polecenia w języku obcym nowożytnym i reaguje na nie; uczestniczy w zabawach, używa wyrazów i zwrotów mających znaczenie dla danej zabawy lub innych podejmowanych czynności; powtarza rymowanki i proste wierszyki, śpiewa piosenki w grupie; rozumie ogólny sens krótkich historyjek opowiadanych lub czytanych, gdy są wspierane np. obrazkami, rekwizytami, ruchem, mimiką, gestami. RAZEM: SUMA PUNKTÓW ZE WSZYSTKICH BADANYCH OBSZARÓW ROZWOJU: 42
LATERALIZACJA (należy podkreślić właściwą odpowiedź) Część ciała Oko Prawe/lewe Ręka Prawa/lewa Noga Prawa/lewa Dodatkowe uwagi:... Oświadczam, że zapoznałam/em się z Kartą Obserwacji Podpis rodzica/opiekuna dziecka: Podpis nauczyciela:...... SKALA OCEN ARKUSZA OBSERWACJI WSTĘPNEJ I KOŃCOWEJ Obszar rozwoju dziecka Liczba obserwowanych umiejętności Liczba punktów za umiejętność Maksymalna suma punktów Fizyczny 9 0-3 27 Emocjonalny 11 0-3 33 Społeczny 9 0-3 27 Poznawczy 21 0-3 63 Suma 50 0-3 150 43
OCENA DIAGNOZY WSTĘPNEJ I KOŃCOWEJ SKALA PUNKTOWA: 0 (nigdy), 1 (czasami), 2 (często), 3 (zawsze) Nr 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. Badane sfery w zakresie obszaru poznawczego Gotowość do nauki czytania i pisania Gotowość do nauki czytania i pisania Badanie percepcji wzrokowej Badanie percepcji wzrokowej Gotowość do nauki czytania i pisania Gotowość do nauki czytania i pisania Gotowość do nauki czytania i pisania Wiedza o zagrożeniach środowiska Umiejętność doboru odzieży do pogody Gotowość do nauki czytania i pisania Gotowość do nauki czytania i pisania Gotowość do nauki czytania i pisania Umiejętności matematyczne Gotowość do nauki czytania i pisania Umiejętności matematyczne Gotowość do nauki czytania i pisania Umiejętności matematyczne Umiejętność wyboru zachowań korzystnych dla zdrowia Znajomość zasad bezpiecznego zachowania na drodze Umiejętności matematyczne Wiedza dotycząca przyrody Badanie percepcji wzrokowej Wiedza dotycząca środowiska Liczba punktów w każdej z diagnoz Diagnoza wstępna Diagnoza końcowa Analogiczne zadania w kartach pracy Zeszyt kart pracy 0-3 Grafomotoryka 0-3 Grafomotoryka 0-3 0-3 Jesień Wiosna Jesień Lato 0-3 Grafomotoryka 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 0-3 Jesień Wiosna Wiosna Jesień Lato Zima Wiosna Jesień Wiosna Jesień Lato Jesień Wiosna Jesień Wiosna Jesień Wiosna Jesień Wiosna Jesień Wiosna Zima Lato Jesień Lato Nr strony/ nr zadania 1/1 5/1 11/1 2/4 17/2 28/5 32/2 50/5 24/1 9/2 44/4 20/2 16/2 66/2 46/2 2/1 27/1 46/5 37/3 7/2 27/2 63/2 24/2 4/3 12/2 69/2 46/3 63/1 36/1 8/4 18/1 6/1 44/2 69/2 24/1 45/1 Obszar rozwoju dziecka I, IV I, IV IV I, IV I, IV IV I, III, IV III, IV IV IV I, IV I, IV I, IV II, III, IV II, III, IV IV IV Uwagi 44 Suma:
OCENA GOTOWOŚCI SZKOLNEJ Aby poznać osiągnięty przez dziecko poziom gotowości szkolnej, należy uzupełnić poniższą tabelę. Na początku należy wpisać liczbę punktów zdobytych przez dziecko z badanych obszarów, zsumować je, znaleźć liczbę punktów przyporządkowaną do skali procentowej w Tabeli nr 2. Uzyskany wynik pozwoli otrzymać informację, jaki poziom gotowości szkolnej osiągnęło dziecko: wysoki, średni czy niski. Tabela nr 1 GOTOWOŚĆ SZKOLNA Badany obszar rozwoju dziecka Skąd wziąć wynik Liczba punktów w ocenie i diagnozie wstępnej Liczba punktów w ocenie i diagnozie końcowej Maksymalna liczba punktów do zdobycia Fizyczny (I) Arkusz obserwacji...... 27 Emocjonalny (II) Arkusz obserwacji...... 33 Społeczny (III) Arkusz obserwacji...... 27 Poznawczy (IV) Arkusz obserwacji Diagnoza............ Łączna liczba punktów zdobytych przez dziecko:...... 63 69 219 Tabela nr 2 GOTOWOŚĆ SZKOLNA INTERPRETACJA JAKOŚCIOWA WYNIKU Liczba punktów Skala procentowa Poziom (stopień) gotowości szkolnej Interpretacja wyników 219-186 100-85% Wysoki 185-110 84-50% Średni 109-0 49-0% Niski Dziecko jest gotowe do podjęcia nauki szkolnej. Dziecko można uznać za gotowe do podjęcia nauki szkolnej. Konieczne są jednak działania wspomagające sfery rozwoju dziecka w zakresie których wykryto trudności. Dziecko nie jest jeszcze gotowe do podjęcia nauki szkolnej. Wymaga specjalistycznych badań w poradni psychologiczno-pedagogicznej i podjęcia działań wspomagających. 45