PRZEGLĄD I RENEGOCJACJE Z KOMISJĄ EUROPEJSKĄ REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO NA LATA 2007-2013 Marek Kowalski Departament Strategii i Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego w Lublinie Lublin, 19 maja 2011 roku
Przegląd i renegocjacje RPO WL Podstawy prawne przeglądu i renegocjacji RPO WL Art. 33 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności i uchylające Rozporządzenie (WE) nr 1260/1999; Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Instytucja Zarządzająca RPO WL prowadzi przegląd i renegocjacje Programu z uwagi na wnioski płynące z bieżącej analizy monitoringowej wdrażania Programu, zmiany społeczno gospodarcze oraz w celu pełniejszego uwzględnienia podejścia do istotnych zmian w priorytetach wspólnotowych, krajowych i regionalnych. Ponadto renegocjacje Programu pozwolą na dokonanie alokacji dodatkowych środków finansowych.
Uwarunkowania renegocjacji RPO WL 1. Kierunki wsparcia określone w dokumencie Ukierunkowanie środków wspólnotowych w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych (guidance paper), tj.: infrastruktura drogowa (o znaczeniu regionalnym); transport miejski; energetyka; infrastruktura szkolnictwa wyższego; infrastruktura społeczeostwa informacyjnego; infrastruktura dla specjalistycznych i wysokospecjalistycznych świadczeo zdrowotnych; infrastruktura dla innowacyjności kultury i ochrony dziedzictwa narodowego; B+R, innowacyjnośd, przedsiębiorczośd; 2. Opracowany i przyjęty przez Zarząd Województwa Lubelskiego w dniu 19 października 2010 r. dokument pod nazwą Procedury w zakresie zarządzania finansowego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007 2013;
Uwarunkowania renegocjacji RPO WL 3. Kierunki wsparcia określone w dokumencie Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu: rozwój inteligentny (smart growth) rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji; rozwój zrównoważony (sustainable growth) wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; rozwój sprzyjający włączeniu społecznemu (inclusive growth) wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniającej spójnośd społeczną i terytorialną;
Cele Strategii Europa 2020 Uwarunkowania renegocjacji RPO WL Zatrudnienie: wskaźnik zatrudnienia osób w wieku 20 64 lata powinien wynosid 75% Badania i rozwój oraz innowacje: na inwestycje w badania i rozwój oraz innowacje powinniśmy przeznaczad 3% PKB Unii Europejskiej Zmiany klimatu i energia: ograniczenie emisji gazów cieplarnianych o 20% w stosunku do poziomu z 1990 roku (lub nawet o 30%, jeśli warunki będą sprzyjające) 20% energii powinno pochodzid ze źródeł odnawialnych efektywnośd energetyczna powinna wzrosnąd o 20% Edukacja: odsetek młodych ludzi przedwcześnie porzucających naukę nie powinien przekraczad 10% co najmniej 40% osób w wieku 30 34 lata powinno mied wykształcenie wyższe Ubóstwo i wykluczenie społeczne: zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym o co najmniej 20 mln
Uwarunkowania renegocjacji RPO WL 4. Limity rekomendowane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego: działania w sferze produkcyjnej min. 40% całkowitej przyznanej alokacji; infrastruktura społeczna i ochrony zdrowia max. 7% całkowitej przyznanej alokacji, w tym max. 3% na ochronę zdrowia i opiekę nad dzieckiem; małe projekty infrastrukturalne max. 20% całkowitej przyznanej alokacji; współpraca międzyregionalna max. 2% całkowitej przyznanej alokacji; W obecnym kształcie programu na infrastrukturę społeczną i ochronę zdrowia przeznaczone jest 13,2 % alokacji programu.
Uwarunkowania renegocjacji RPO WL 5. Rekomendacje Komitetu Koordynacyjnego Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (Uchwała Nr 53 z dnia 9 lutego 2011 roku w sprawie alokacji dodatkowych środków wspólnotowych oraz realokacji w ramach regionalnych programów operacyjnych): Do zasilenia dodatkowymi środkami KK NSRO rekomenduje następujące obszary: infrastruktura transportowa drogowa, o znaczeniu regionalnym, transport miejski (zintegrowane rozwiązania w systemie transportu miejskiego), innowacyjnośd infrastruktura sfery B+R, wspieranie przedsięwzięd innowacyjnych, energetyka (odnawialne źródła energii, efektywnośd energetyczna), infrastruktura społeczeostwa informacyjnego (szerokopasmowy dostęp do Internetu oraz usługi świadczone drogą elektroniczną). Do zasilenia dodatkowymi środkami KK NSRO nie rekomenduje inwestycji punktowych, prowadzących do realizacji przedsięwzięd funkcjonujących w oderwaniu oraz nieefektywnych działao, generujących koszty nieadekwatne w stosunku do osiąganych korzyści, w następujących obszarach: infrastruktura sportowa i rekreacyjna, infrastruktura transportowa drogi lokalne, rewitalizacja.
Uwarunkowania renegocjacji RPO WL Zwiększenie alokacji o środki z KRW i z dostosowania technicznego oraz realokacje nie mogą obniżyd procentowego udziału środków przeznaczonych na realizację celów Strategii Lizbooskiej w całkowitej alokacji z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na program. Każda realokacja środków finansowych między Osiami Priorytetowymi powinna zostad dokonana w oparciu o analizę: efektywności form wsparcia oferowanych przez poszczególne Działania, stopnia realizacji poszczególnych Osi Priorytetowych/Działao, mierzonego poziomem kontraktacji, stopnia realizacji celów i wskaźników Działao, potencjalnej podaży projektów w poszczególnych Osiach Priorytetowych/Działaniach, wynikającej z dotychczasowego zainteresowania beneficjentów, potrzeb rozwojowych i modernizacyjnych kraju i regionów, spójnych z wizją rozwoju wynikającą z dokumentów strategicznych: krajowych i UE.
Wnioski i rekomendacji z analiz i badao wykorzystane w procesie renegocjacji RPO WL Przy opracowywaniu propozycji zmian w Programie wykorzystano: wyniki ewaluacji pn. Weryfikacja wartości docelowych wskaźników Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013", której celem było oszacowanie realnie możliwych do osiągnięcia wartości docelowych wskaźników na poziomie Programu oraz wskazanie rekomendacji w przypadku zidentyfikowanego zagrożenia niskim poziomem realizacji założonych wskaźników, wyniki ewaluacji pn. Analiza zaangażowania i możliwości JST oraz MŚP w aplikowaniu o środki w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007-2013", której celem było wskazanie najbardziej efektywnych dla ww. grup beneficjentów obszarów wsparcia RPO WL, a także możliwości i ewentualnych barier w korzystaniu ze wsparcia w tych obszarach, wyniki wewnętrznej analizy systemu monitoringu w zakresie danych dotyczących postępu rzeczowego projektów realizowanych w RPO WL.
Wartośd dodatkowych środków finansowych dla RPO WL Zmiany w planie finansowym dokonane zostały w związku z otrzymaniem dodatkowych środków i koniecznością ich rozdysponowania, przy uwzględnieniu wyników przeprowadzonych badao ewaluacyjnych. Wartośd dodatkowych środków finansowych dla RPO WL wynosi 36 986 359 EUR: 1. Krajowa Rezerwa Wykonania (21 662 778 EUR) 2. Dostosowanie techniczne (10 472 471 EUR w rozbiciu na 3 lata) 3. Dostosowanie techniczne na niwelowanie skutków powodzi w województwie lubelskim (4 851 110 EUR) Uwzględniając dodatkowe środki finansowe alokacja na RPO WL wyniesie 1 192 840 908 EUR.
Uwarunkowania renegocjacji RPO - synteza 1. Dokument Ukierunkowanie środków wspólnotowych w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych (guidance paper), 2. Potrzeby rozwojowe wynikające dokumentów strategicznych, 3. Badania ewaluacyjne oraz analizy monitoringowe, 4. Realizacja wskaźników, 5. Postanowienia KM NSRO + rekomendacje MRR, 6. Rekomendacje ze spotkao z Komisja Europejską, 7. Dokument Strategia Lizbooska, 8. Dokument Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, 9. Koncentracja, 10. Limity MRR, 11.Popyt i podaż.
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa I Przedsiębiorczośd i innowacje KRW dostosowanie techniczne 2 500 000 EUR Działanie 1.2. Dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw Uzasadnienie dokonanych zmian: duży popyt na projekty realizowane w ramach Działania największa wartośd dodana dla realizacji celu szczegółowego 1 RPO WL: Zwiększenie konkurencyjności regionu poprzez wsparcie rozwoju sektorów nowoczesnej gospodarki oraz przez stymulowanie innowacyjności kategorie interwencji realizujące cele Strategii Lizbooskiej (7, 8) alokacja środków zgodnie z dokumentem MRR Ukierunkowanie
Działanie 1.6. Badania i nowoczesne technologie w strategicznych dla regionu dziedzinach Działanie 1.7. Wzrost konkurencyjności przedsiębiorstw przez doradztwo Działanie 2.2. Regionalna infrastruktura B+R KRW dostosowanie techniczne Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL 2 550 000 EUR 3 570 000 EUR 6 640 000 EUR 5 000 000 EUR Działanie 1.3. Dotacje inwestycyjne dla małych i średnich przedsiębiorstw RAZEM: 17 760 000 EUR Uzasadnienie dokonanych zmian: duży popyt na projekty realizowane w ramach Działania 1.3. największa wartośd dodana dla realizacji celu szczegółowego 1 RPO WL: Zwiększenie konkurencyjności regionu poprzez wsparcie rozwoju sektorów nowoczesnej gospodarki oraz przez stymulowanie innowacyjności kategorie interwencji realizujące cele Strategii Lizbooskiej (7, 8) zmiany zgodne z dokumentem MRR Ukierunkowanie osiągnięte cele oraz nadwyżka środków w Działaniach 1.6. i 1.7. nadwyżka środków wobec szacowanego kosztu wykonania wskaźników w Działaniu 2.2.
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa II Infrastruktura ekonomiczna Działanie 2.1. Instrumenty pożyczkowe i poręczeniowe dla przedsiębiorstw Działanie 2.3. Wsparcie instytucji otoczenia biznesu i transferu wiedzy 640 000 EUR 2 550 000 EUR Działanie 2.4. Marketing gospodarczy RAZEM: 3 190 000 EUR Uzasadnienie dokonanych zmian: strategiczne znaczenie Działania 2.4. dla gospodarki regionu poprzez jej promocję poza granicami paostwa, pośredni wpływ na realizację wskaźników celu szczegółowego 2 RPO WL: Poprawa warunków inwestowania w województwie z poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju nadwyżka środków w Działaniu 2.1. pozostała po zakooczeniu procesu kontraktacji nadwyżka środków wobec szacowanego kosztu wykonania wskaźników w Działaniu 2.3.
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa III Atrakcyjnośd obszarów miejskich i tereny inwestycyjne KRW dostosowanie techniczne 4 000 000 EUR Działanie 3.1. Tworzenie terenów inwestycyjnych Uzasadnienie dokonanych zmian: strategiczne znaczenie dla realizacji celu szczegółowego 2 RPO WL: Poprawa warunków inwestowania w województwie z poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju kategoria interwencji realizująca cele Strategii Lizbooskiej (9) podpisanie umów z beneficjentami na realizację projektów znajdujących się na liście rezerwowej
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa V Transport dostosowanie techniczne na niwelowanie skutków powodzi w województwie lubelskim 4 658 172 EUR Działanie 5.2. Lokalny układ transportowy (gmina Wilków) Uzasadnienie dokonanych zmian: alokacja dodatkowych środków z dostosowania technicznego na niwelowanie skutków powodzi w województwie lubelskim na realizację projektów: 1) Udrożnienie systemu komunikacyjnego na terenie gminy Wilków poprzez budowę infrastruktury mostowej 2) Udrożnienie systemu komunikacyjnego na terenie gminy Wilków poprzez budowę infrastruktury drogowej
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa V Transport 2 600 000 EUR Działanie 5.1. Regionalny układ transportowy Działanie 5.2. Lokalny układ transportowy RAZEM: 8 450 000 EUR 350 000 EUR 5 500 000 EUR Działanie 5.3. Miejski transport publiczny Działanie 5.5. Transport lotniczy Uzasadnienie dokonanych zmian: zmiany zgodnie z dokumentem MRR Ukierunkowanie dostosowanie kwoty alokacji przeznaczonej na działanie do kwot podpisanych umów o dofinansowanie
Działanie 7.3. Współpraca międzyregionalna KRW dostosowanie techniczne Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa VI Środowisko i czysta energia 4 300 000 EUR 700 000 EUR Działanie 6.1. Ochrona i kształtowanie środowiska RAZEM: 5 000 000 EUR KRW dostosowanie techniczne Uzasadnienie dokonanych zmian: zwiększenie poziomu realizacji wskaźników w Działaniu 6.1. niski popyt na projekty realizowane w ramach Działania 7.3. 7 329 481 EUR Działanie 6.2. Energia przyjazna środowisku Uzasadnienie dokonanych zmian: kategorie interwencji realizujące cele Strategii Lizbooskiej (39, 40, 41, 42) alokacja środków zgodna z kierunkami wsparcia określonymi w Strategii Europa 2020 oraz dokumentem MRR Ukierunkowanie podpisanie umów z beneficjentami na realizację projektów znajdujących się na liście rezerwowej oraz ogłoszenie nowego naboru wniosków o dofinansowanie
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa VIII Infrastruktura społeczna KRW dostosowanie techniczne dostosowanie techniczne na niwelowanie skutków powodzi w województwie lubelskim 12 172 512 EUR 192 938 EUR Działanie 8.2. Infrastruktura szkolna i sportowa RAZEM: 12 365 450 EUR Uzasadnienie dokonanych zmian: podpisanie umów z beneficjentami na realizację projektów znajdujących się na liście rezerwowej potrzeby rozwojowe regionu zwiększenie poziomu realizacji wskaźników alokacja środków zgodnie z dokumentem MRR Ukierunkowanie alokacja dodatkowych środków z dostosowania technicznego na niwelowanie skutków powodzi w województwie lubelskim na realizację projektu Odbudowa gminnego stadionu sportowego w Szczekarkowie
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa IX Pomoc techniczna KRW dostosowanie techniczne 433 256 EUR Działanie 9.1. Wsparcie wdrażania RPO Uzasadnienie dokonanych zmian: alokacja dodatkowych środków w celu pełnej realizacji zadao IX Osi Priorytetowej oraz uniezależnienia wsparcia wdrażania RPO od kondycji finansowej województwa
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Oś Priorytetowa Alokacja RPO WL obowiązujący układ Alokacja RPO WL proponowany układ EUR % EUR % I Przedsiębiorczośd i innowacje 242 729 455 21,00% 256 869 455 21,54% II Infrastruktura ekonomiczna 75 130 546 6,50% 68 490 546 5,74% III Atrakcyjnośd obszarów miejskich i tereny inwestycyjne 69 351 273 6,00% 73 351 273 6,15% IV Społeczeostwo informacyjne 57 792 728 5,00% 57 792 728 4,84% V Transport 260 067 274 22,50% 264 725 446 22,19% VI Środowisko i czysta energia 156 040 364 13,50% 168 369 845 14,12% VII Kultura, turystyka i współpraca międzyregionalna 109 806 182 9,50% 105 506 182 8,84% VIII Infrastruktura społeczna 152 572 800 13,20% 164 938 250 13,83% IX Pomoc techniczna 32 363 927 2,80% 32 797 183 2,75% RAZEM: 1 155 854 549 100,00% 1 192 840 908 100,00%
Propozycja podziału dodatkowych środków oraz realokacje w ramach RPO WL Zgodnie ze stanowczymi zaleceniami Komisji Europejskiej po dokonaniu ukierunkowania dodatkowych środków finansowych oraz realokacji pomiędzy poszczególnymi Osiami Priorytetowymi RPO WL poziom wydatków na realizację Strategii Lizbooskiej w ramach Programu nie uległ zmianie i wynosi 40,67% łącznej kwoty środków z EFRR.
Zmiany w zakresie wskaźników postępu rzeczowego Wprowadzone zmiany wskaźników postępu rzeczowego dotyczą: zmniejszenia wartości docelowych wskaźników na poziomie celu głównego, celów szczegółowych oraz poszczególnych Osi Priorytetowych Programu; wprowadzenia nowych wskaźników; wykreślenia niektórych wskaźników z listy; nazw i jednostek wskaźników. Szczegółowa informacja dotycząca zmian znajduje się w przesłanym do Członków Komitetu, w dniu 5 maja br., załączniku do projektu Uchwały KM RPO WL oraz w projekcie programu.
Pozostałe zmiany wprowadzone do Programu Ponadto wprowadzono zmiany dotyczące: maksymalnego poziomu współfinansowania Osi Priorytetowych II Infrastruktura ekonomiczna, V Transport i IX Pomoc techniczna; priorytetowych inwestycji drogowych i kolejowych zaplanowanych do realizacji w ramach Programu; Kwot przeznaczonych na poszczególne kategorie interwencji; wprowadzenia do Programu zapisów odnoszących się do jego zgodności z celami i priorytetami Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego; uwzględnienia w treści Programu informacji o dużym projekcie (lotnisko); zapisów w zakresie funkcji Instytucji Certyfikującej jako instytucji zaangażowanej w system realizacji Programu, przepływów finansowych w ramach systemu wdrażania funduszy europejskich, listy wskaźników kontekstowych oraz struktury organizacyjnej systemu wdrażania RPO WL (zmiany o charakterze horyzontalnym i technicznym).
Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko Niezwłocznie po zatwierdzeniu przez Komitet Monitorujący RPO projektu RPO WL, Instytucja Zarządzająca RPO WL wystąpi do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska z zapytaniem o potrzebę przeprowadzenia dla w/w projektu strategicznej oceny oddziaływania na środowisko.
Harmonogram dalszych prac w ramach przeglądu i renegocjacji RPO WL Lp. Zadanie Instytucja Termin realizacji 1. Ewentualne przeprowadzenie konsultacji społecznych RPO WL IZ RPO 2. Zatwierdzenie projektu RPO przez Komitet Monitorujący KM RPO do 20 maja 2011 r. 3. Przedłożenie do akceptacji KK NSRO uchwały dot. przyjętych przez KM zmian w RPO (opcjonalnie pod warunkiem, że zmiany RPO WL będą miały wpływ na inne PO/RPO) Przewodniczący KK NSRO do 20 maja 2011 r. 4. Przyjęcie projektu RPO w drodze uchwały przez Zarząd Województwa Lubelskiego Zarząd Województwa Lubelskiego do 31 maja 2011r. 5. Przekazanie wniosku o dokonanie przeglądu RPO do KE przy użyciu odpowiedniego modułu SFC 2007 IZ RPO do 31 maja 2011 r. (nie później niż do 30 czerwca 2011 r.)
Harmonogram dalszych prac w ramach przeglądu i renegocjacji RPO WL Lp. Zadanie Instytucja Termin realizacji 5. Negocjacje RPO WL z KE przez MRR 1) Negocjacje są prowadzone w uzgodnieniu oraz przy udziale przedstawicieli IZ RPO 2) Proces negocjacji przebiega zgodnie z zapisami rozdziału VI Wytycznych dotyczących dokonywania przeglądu i renegocjacji z Komisją Europejską programów operacyjnych w ramach NSRO 2007 2013 z dnia 1 września 2008 r. 3) Za koordynację przeglądu i renegocjacji RPO odpowiada koordynator procesu wyznaczony przez MRR spośród członków kierownictwa MRR, zaś w ramach departamentów departament MRR pełniący funkcję IS 4) Za merytoryczne przygotowanie przeglądu i renegocjacji RPO z KE odpowiedzialna jest IZ RPO, działająca w uzgodnieniu z IK RPO 5) Przed każdym spotkaniem z KE, IZ RPO we współpracy z IK RPO przygotowuje instrukcję negocjacyjną, która zatwierdzona jest przez Marszałka Województwa/upoważnionego Członka Zarządu Województwa MRR (przedstawiciel: zespołu negocjującego członek kierownika MRR, przedstawiciele IK RPO, IK NSRO, IS, IC) 6. Wydane decyzji KE w sprawie zmian RPO WL KE 7. Przekazanie RPO WL przez MRR do wiadomości członkom RM MRR 8. 9. Publikacja w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym komunikatu o zmianie RPO WL (zgodnie z ustawą z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju) Publikacja w Dzienniku Urzędowym RP Monitor Polski komunikatu o zmianie RPO WL Zarząd Województwa Lubelskiego (IZ RPO) MRR II półrocze 2011 r. nie później niż do 31 grudnia 2011 r. nie określono terminu niezwłocznie po zatwierdzeniu zmian Programu przez KE niezwłocznie po zatwierdzeniu zmian Programu przez KE
Harmonogram pracy KM RPO WL W II połowie czerwca Instytucja Zarządzająca planuje zorganizowanie posiedzenia Komitetu Monitorującego RPO WL poświęconego m.in. przedstawieniu oraz przyjęciu w drodze uchwały Rocznego Sprawozdania z realizacji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Lubelskiego na lata 2007 2013 za rok 2010.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Departament Strategii i Rozwoju Regionalnego Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie ul. Stefczyka 3b 20 151 Lublin www. rpo.lubelskie.pl