Rok akad. 2007/2008 PROGRAM ZAJĘĆ

Transkrypt

1 Rok akad. 2007/2008 PROGRAM ZAJĘĆ Autor programu: prof. dr hab. Andrzej Borowski Opiekun kursu: prof. dr hab. Andrzej Borowski Kierunek: filologia polska o profilu ogólnym tryb studiów: stacjonarne nazwa: literatura staropolska rodzaj zajęć: wykład liczba godzin: 60 (30+30) punkty ECTS: 5 (2+3) forma zaliczenia zajęć: zaliczenie bez oceny (po semestrze I i II); egzamin ustny po 2 semestrze termin realizacji zajęć: I rok studiów, 1 i 2 semestr I. CELE KSZTAŁCENIA: Celem ogólnym wykładu jest przedstawienie najwaŝniejszych zagadnień współtworzących syntezę historii dawnej literatury polskiej w kontekście literatury powszechnej. Konstrukcja wykładu opiera się zasadniczo na paradygmacie chronologiczno genologicznym, zaś tematem poszczególnych wykładów jest interpretacja tekstów z odwołaniem się do wiedzy z zakresu poetyki i retoryki historycznej (ewolucja rodzajów, gatunków, form wersyfikacyjnych i środków stylistycznych) oraz do historii idei. Jednym z celów wykładu jest takŝe pogłębienie refleksji nad problemem oddziaływania tekstów literackich na kształtowanie się wzorców toŝsamości narodowej oraz toŝsamości europejskiej, jak równieŝ interpretacja tych wzorców w tekstach literackich utrwalonych. Idzie tu mianowicie o historyczne i zarazem nowoczesne metodologicznie komentowanie wzorów myślenia i mówienia o kulturze. Wzory te podatne szczególnie na ideologizację, powielane są często bezmyślnie przez ogólnikową, płytką i tendencyjną interpretację tekstów. Niegdyś moralnym obowiązkiem inteligencji było kształtowanie świadomości narodowej słabo wykształconych grup społecznych. Dzisiaj podobny obowiązek moralny inteligenta czyli człowieka, który troszczy się o wykształcenie, zarówno własne jak i innych współobywateli, polega na kształtowaniu i weryfikowaniu wyznaczników toŝsamości narodowej, a takŝe uniwersalnej, w tym równieŝ toŝsamości "europejskiej" współczesnej i przyszłej polskiej społeczności obywatelskiej. Pośrednio jest więc równieŝ wychowawczym celem tego wykładu dostarczenie materiału do myślenia i dyskusji o nowym, rzetelnie konstruowanym wzorcu świadomości narodowej opartym na fundamencie "bonum commune" kultury powszechnej. Cele szczegółowe obejmują zatem rozumienie najwaŝniejszych dzieł i zjawisk literatury staropolskiej w kontekście literatury powszechnej; rozumienie istoty procesu historycznoliterackiego; wskazywanie i wykorzystywanie w interpretacji właściwych kontekstów pozaliterackich, orientacja przestrzennym układzie kultury literackiej (ośrodki Ŝycia literackiego i kulturalnego, ruchu wydawniczego, ośrodki publikacji pierwocin prasy, miejsca najwaŝniejszych debiutów i edycji; rozróŝnianie i definiowanie historycznych stylów i poetyk; opis i interpretacja przemian Ŝycia literackiego, przełomów estetycznych i komunikacyjnych, problemów ujednolicania i róŝnicowania w obrębie literatury i kultury średniowiecznej oraz wczesnonowoŝytnej; wreszcie samodzielnej oceny wartości artystycznej i poznawczej dzieła literackiego.

2 2 II. TREŚCI PROGRAMOWE: Literatura polska od jej początków po w. XVIII włącznie. Kanon literatury polskiej. Periodyzacja literatury: epoki, okresu, prądy oraz ich kulturowe i historyczne uwarunkowania. Historycznoliteracka analiza i interpretacja dzieła literackiego. Estetyki, obiegi, style, tendencje, dylematy przeszłości i współczesności. Wybrane zagadnienia z literatury powszechnej. Główne tendencje rozwojowe literatury staropolskiej Średniowiecza, Renesansu, Baroku i Oświecenia. a. Program szczegółowy wykładów: I. 1. Literatura polska i europejska. Przestrzeń i czas historii literatury. Europejski układ kultury literackiej (Mare internum ośrodki, granice i drogi kultury.) II. 2.Traditio hebraica. Biblijny i uniwersalny obraz świata i historii świętej. II. 3.Traditio hebraica. Divina poesis logos mythos III.4.Traditio pagana. Epica poesis. Homerycki etos ago- nistyczny. Wergiliuszowy etos epicki: pietas et labor. III. 5.Traditio pagana. Dramatica poesis tragoedia III. 6.Traditio pagana. Dramatica poesis comoedia III. 7.Traditio pagana. Lyrica poesis III. 8.Traditio pagana. Rhetorica prosa oratio. IV. 9.Traditio christiana. Patrologia graeca et Latina....gloria Dei cum cantico... V. 10.Medium aevum. Liryka liturgiczna. V. 11.Medium aevum. Iocus et amor. Liryka miłosna i «karnawałowa» V. 12.Epica poesis. Docere et delectare. Chanson de geste. Romans rycerski. «Boska komedia» V. 13.Medium aevum. Prosa oratio dictamen. Kroniki, kazania, proza naukowa. V. 14. Medium aevum. Officium et ludus. Formy dramatu religijnego. VI. 15. Renesans. Humanitas Renascentia Reformatio VI. 16. Renesans. Funkcje prozy : historiografia, proza parenetyczna, filozoficzna i fabularna. Retoryka humanistyczna. VI. 17.Renesans. Antypareneza Narrenliteratur VI. 18. Renesnans. Epica poesis. VI. 19. Renesans. Dramat i teatr. VI. 20. Renesans. Lyrica poesis. VI. 21. VII.25. Barok. Konceptyzm. Klasycyzm.

3 3 VII 22. Barok. Proza retoryczna VII.23. Barok. Gatunki epiki VII. 24. Barok. Poezja dramatyczna. VII. 25. Barok. Proza narracyjna, romans i początki powieści. VII. 26. Barok. Sarmatyzm. VIII.27.Oświecenie. Pojęcie, okres, prądy filozoficzne i estetyczne VIII.28. Oświecenie. Klasycyzm gatunki tradycyjne VIII.29. Oświecenie. Nowe gatunki literackie. VIII.30. Oświecenie Rokoko Sentymentalizm b. Warunki zaliczenia kursu: - aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach - zaliczenie pracy rocznej - zaliczenie kolokwium z lektur - zaliczenie lektoratu j. łacińskiego - zdanie egzaminu końcowego po 2 semestrze I roku studiów. c. Egzamin zasady przeprowadzenia egzaminu i zagadnienia egzaminacyjne. Egzaminator bierze pod uwagę temat i ocenę (recenzję) pracy rocznej (osoby egzaminowane powinny mieć pracę roczną zrecenzowana przez prowadzącego zajęcia przy sobie) oraz ocenę z ćwiczeń zapisaną w indeksie. Pytania i ocena z kolokwium z lektur teŝ powinny być zapisane na pracy rocznej. Osoba egzaminowana ma omówić jedno z podanych niŝej, wylosowanych zagadnień przekrojowych, które oparto na tematach poszczególnych wykładów. Celem egzaminu jest sprawdzenie, w jakim stopniu osoba przystępująca do egzaminu potrafi wykorzystać posiadaną wiedzę (znajomość lektur i opracowań) do skonstruowania zwięzłej, treściwej i poprawnej językowo wypowiedzi na dany temat. - tematy zagadnień egzaminacyjnych: 1. Traditio hebraica Biblia (dzieje, podział, gatunki literackie). Przekłady Biblii - Wulgata, przekłady polskie. Oddziaływanie wzorców i tematów biblijnych w literaturze polskiej i powszechnej. Humanistyczny dramat biblijny. Psałterz tłumaczenia i parafrazy.

4 4 2. Traditio pagana pojęcie poezji i poetyki; pojęcie prozy retorycznej i retoryki. Trzy rodzaje poetyckie. Odmiany wiersza, formy i gatunki liryki, epiki i dramatu. Trzy rodzaje prozy retorycznej, działy retoryki, składniki mowy. a. Pojęcie epiki w staroŝytności. Gatunki. Wyznaczniki formalne. Epos homerycki (Iliada, Odyseja Homera, Eneida Wergiliusza - kompozycja, forma wierszowa). Metamorfozy Owidiusza. Satyra. List poetycki. b. Dramat i teatr staroŝytny. Tragedia. Kompozycja i forma. Mit w tragedii. Kategoria tragizmu i jej wyznaczniki w obrazie świata i człowieka. Komedia i komizm w dramacie staroŝytnym. c. Liryka staroŝytna grecka i rzymska wyznaczniki formalne. Horacy i jego poezje. Pojęcie ody (carmen). Elegia a gatunki liryczne. d. Proza staroŝytna pojęcie retoryki. StaroŜytni pisarze: Plato, Arystoteles, Plutarch, Cycero (podstawowe wiadomości).mowa a wychowanie człowieka. 3.Tradycja chrześcijańska Nowy Testament. Patrologia grecka i łacińska. Hagiografia. Hymn ambrozjański. Sekwencja. Średniowieczna liryka religijna w kulturze polskiej (łacińsko- i polskojęzyczna). Oddziaływanie N. Testamentu w literaturze: apokryf, dramat liturgiczny, misterium, humanistyczny dramat biblijny. 4. Epika średniowieczna (epos, romans rycerski). Pieśń o Rolandzie, Dzieje Tristana i Izoldy. Dante - Boska komedia. Poezja narracyjna polskiego Średniowiecza. Legenda wierszowana. Satyra średniowieczna. 5. Proza średniowieczna ars dictandi. Kroniki (Anonim zw. Gallem, Wincenty zw. Kadłubkiem, Jan Długosz). Kazania. Przekłady Biblii. Apokryfy. 6. Renesans humanizm - reformacja. Dzieje pojęć. Humanitas. Petrarca i początki Odrodzenia. 7. Liryka polska (łacińsko- i polskojęzyczna) w XVI w.: gatunki, formy, tematy i funkcje). Horacjanizm. Oda. Elegia. Pieśń. Fraszka liryczna. Parafraza psalmu. Tren. Sonet. 8. Epika polska (łacińsko- i polskojęzyczna) w XVI w. (gatunki, formy, tematy i funkcje). Poemat. Satyra dialogowa. 9. Dramat i teatr w Polsce XVI w. (gatunki, tematy, funkcje dramat religijny, dworski, szkolny).

5 5 10. Proza łacińsko- i polskojęzyczna w XVI w. (gatunki, formy, tematy i funkcje pareneza). Postyllografia. Kazania. Literatura filozoficzno-polityczna. Retoryka humanistyczna ( genera dicendi, dziedziny wiedzy). 11. Barok klasycyzm konceptyzm sarmatyzm. 12. Liryka polska (łacińsko- i polskojęzyczna) XVII w. (formy, gatunki, tematy, funkcje). Konceptyzm. Problem tzw. poezji metafizycznej. 13. Epika polska XVII w. (epos, poemat, satyra, romans wierszowany). 14. Proza (łacińsko i polskojęzyczna) XVII w. w kontekście europejskim. Historiografia. Pamiętnik. List. Facecja. Kazania. Retoryka i stylistyka barokowa. Początki powieści. Cervantes: Don Kichote. 15. Teatr i dramat w Polsce i w Europie w w. XVII (gatunki, formy). Szekspir. Calderòn, Corneille, Racine. 16. Pojęcie Oświecenia chronologia w Europie i w Polsce. Prądy okresu Oświecenia klasycyzm a racjonalizm; rokoko; sentymentalizm. 17. Poezja epicka (narracyjna) polskiego Oświecenia. Gatunki. Tematy. formy. 18. Dramat polskiego Oświecenia. Gatunki, tematy. 19. Proza polityczna, filozoficzna i publicystyczna w kulturze polskiego Oświecenia. 20. Proza polityczna, filozoficzna i publicystyczna Oświecenia w Europie. III. LITERATURA PRZEDMIOTU A. OBOWIĄZKOWA BIBLIA I ANTYK GRECKO-RZYMSKI 1. Stary Testament (Księga Rodzaju; Księga Wyjścia; Księga Psalmów; Księga Hioba; Księga Koheleta; Pieśń nad Pieśniami; Księga Izajasza; Księga Jeremiasza) 2.Homer, Iliada, BN II 17 ( 4 wybrane księgi) 3. Homer, Odyseja, BN II 21 (4 wybrane księgi) 4. Wergiliusz, Eneida, ks Ajschylos, Sofokles, Eurypides, Antologia tragedii greckiej (tu: Sofokles, Król Edyp, Eurypides, Medea)

6 6 II) 6. Horacy, Wybór poezji BN II 25, stąd: Pieśni ( 5 wybranych pieśni) Epody ( 2 wybrane utwory); List do Pizonów, 7. Owidiusz, Metamorfozy (księga I) 8. Platon, Uczta 9. Plutarch, śywoty sławnych męŝów (jedna biografia grecka i jedna rzymska) 10. Nowy Testament (Ewangelie; Dzieje Apostolskie, listy św. Pawła: do Rzymian i pierwszy do Koryntian; Apokalipsa św. Jana). LITERATURA POLSKA 11. Średniowieczna pieśń religijna polska, oprac. M. Korolko, BN I 65 (wyd. Bogurodzica, Posłuchajcie bracia miła i 2 inne wybrane utwory. 12. Polska poezja świecka XV w., oprac. M. Włodarski, Wrocław 1997, BN I 60 tu: Rozmowa mistrza Polikarpa, O zachowaniu się przy stole, Skarga umierającego. 13. Średniowieczna proza polska, BN I 68 (tu: Kazania świętokrzyskie, Kazania gnieźnieńskie, Rozmyślanie przemyskie -fragment) 14. Średniowieczna poezja łacińska w Polsce, BN I 310 po jednym tekście z kaŝdego gatunku. 15. Anonim tzw. Gall, Kronika polska, oprac. R. Grodecki BN I 277 (wybrać 3 fragmenty wierszowane i 3 fragmenty prozą) 16. Antologia poezji polsko-łacińskiej , oprac. A. Jelicz lub Antologia poezji łacińskiej w Polsce, oprac. I. Lewandowski, Poznań 1996 (tu: F. Kallimach, M. Hussowski, Paweł z Krosna, J. Dantyszek, A. Krzycki, K. Janicjusz) wybrać 3 teksty. 17. J. Kochanowski, Dzieła polskie, oprac. J. KrzyŜanowski, Warszawa 1980 (lub inne wydania utworów zamieszczonych w tej edycji). CAŁOŚĆ! 18. J. Kochanowski, Z łacińska śpiewa Słowian Muza, przeł. L. Staff (wybrać 2 elegie, 2 ody i cztery foricoenia) 19. Sz. Szymonowic, Sielanki i pozostałe wiersze polskie, BN I 182 ( 3 utwory) 20. Z duchem w rozmawianiu. Szesnastowieczna proza polska, oprac. W. Walecki, Kraków 1991(tu wybór tekstów: Ł. Górnicki, P. Skarga, S. Orzechowski, A. Frycz Modrzewski, M. Kromer, M. Bielski, M. Rej, B. Opec, J.Kochanowski).

7 7 21. M. Rej, Utwory wierszem i prozą ( wydanie dowolne stąd: Krótka rozprawa; Wizerunk własny Ŝywota człowieka poczciwego (3 fragmenty); Zwierzyniec (2 fragmenty); Figliki (wybrać 4); Apoftegmata (wybrać 2); śywot człowieka poczciwego ( 3 fragmenty) 22. Frycz Modrzewski, O poprawie Rzeczypospolitej ( 2 wybrane fragmenty), [w:] tegoŝ, Wybór pism, BN I P. Skarga, Kazania sejmowe, BN I 70 (kazanie I, II, VII) 24. M. Sęp Szarzyński, Poezje, oprac. J. Gruchała, Kraków 1997 lub Poezje zebrane, wyd. R. Grześkowiak i A. Karpiński, Warszawa (całość!) 25. M. K. Sarbiewski, Peregrinatio terrestris. Carmina selecta. Ziemskie pielgrzymowanie. Wiersze wybrane, przekł. E. Buszewiczowa, Kraków 2003 (stąd lub z innego dostępnego wydania 2 trzy wybrane teksty). 26. Sz. Zimorowic, Roksolanki, wyd. R. Grześkowiak, Warszawa 1999 lub BN I 73 (tu: Dziewosłąb) 27. S. śółkiewski, Początek i progres wojny moskiewskiej, oprac. A. Borowski, Kraków 1998 (2 wybrane fragmenty) 28. J. A. Morsztyn, Wybór poezji, BN I 257 (5 wybranych utworów) 29. W. Kochowski, Utwory poetyckie, BN I 92 (tu 2 wybrane utwory z NiepróŜnującego próŝnowania i z Psalmodii polskiej) 30. W. Potocki, Wiersze wybrane, BN I 19 lub inne wydanie (tu: 4 wybrane teksty z Ogrodu, Moraliów, Transakcja wojny chocimskiej 1 fragment). 31. K. Opaliński, Satyry, BN I 147 (do wyboru 2 satyry) 32. J. Ch. Pasek, Pamiętniki ( 2 wybrane fragmenty). 33. Helikon sarmacki, BN I 259 lub Poeci polskiego baroku, oprac. J. Sokołowska, Warszawa 1965, lub I w odmianach czasu smak jest. Antologia poezji polskiego baroku, oprac. J. Skokołowska, Warszawa 1991 (z tych pozycji po jednym tekście: S. Twardowski, K. Twardowski, S. Grabowiecki, D. Naborowski, S. H. Lubomirski, Ł. Baranowicz, Z. Morsztyn, Ł. Opaliński, W. Kochowski, K. Miaskowski, T. Prokopowicz, J. Gawiński). 34. Świat poprawiać zuchwałe rzemiosło. Antologia poezji polskiego Oświecenia. Warszawa 1981 (stąd po jednym uwtorze: A. Naruszewicz, J. Szymanowski, F. Karpiński, F.D. Kniaźnin, K. Koźmian. S. Trembecki). 35. I. Krasicki, Monachomachia BN 1 17.

8 8 36. I. Krasicki, Satyry, listy BN F. Zabłocki, Sarmatyzm BN A. Naruszewicz, Satyry BN K. Brodziński, Wybór pism, BN I 191 LITERATURA POWSZECHNA 1. Arcydzieła francuskiego średniowiecza, oprac. M. śurowski, Warszawa 1968 (tu: Pieśń o Rolandzie (2 wybrane fragmenty); Dzieje Tristana i Izoldy (2 wybrane fragmenty); F. Villon, Wielki testament ( 2 wybrane utwory); mogą być inne wydania tych tekstów 2. Dante Alighieri, Boska komedia, przeł. K. Morawski (tu: Piekło pieśń I i XXIV, po 1 wybranej pieśni z Czyśćca i Raju) 3. G. Bocaccio, Dekameron (2 nowele), wydanie dowolne. 4. F. Petrarca, Sonety (2 wybrane utwory i 2 wybrane listy) [w:] tegoŝ, Wybór pism, BN II 206 lub z innego wydania 5. T. Tasso, Gofred, przeł. P. Kochanowski (pieśni I-II, XII) 6. P. Corneille, Cyd, przeł. J. A. Morsztyn 7. M. Cervantes, Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy, przeł. A. L. Czerny i Z. Czerny ( 4 wybrane rozdziały) 8. W. Shakespeare, Burza, Makbet, Hamlet, Sen nocy letniej (przekł. M. Słomczyńskiego lub S. Barańczaka) 2 dramaty do wyboru 9. J. B. Racine, Fedra, przeł. A. Międzyrzecki, [w:] tegoŝ, Andromacha, Berenika, Fedra, oprac. B. Sosień, Wrocław 1997, BN I Molière, Tartufe lub Skąpiec, [w:] tegoŝ, Wybór komedii, przeł. B. Korzeniowski, Wrocław 2001 lub inne wydanie. 11. Wolter, Kandyd, wyd. dowolne 12. D. Diderot, Kubuś fatalista, wyd. dowolne 13. L. Sterne, PodróŜ sentymentalna, BN II 174 (dwa rozdziały) 14. J.J. Rousseau, Wyznania, BN II 192 (ks.i )

9 9 PODRĘCZNIKI ZALECANE (dowolne wydanie) T. Michałowska, Średniowiecze 1 J. Ziomek, Renesans Cz. Hernas, Barok M. Klimowicz, Oświecenie, Warszawa 1972 i wyd. następne B. LITERATURA PRZEDMIOTU UZUPEŁNIAJĄCA Uwaga: Studenci studiów I stopnia (licencjackich) mogą wybrać sobie z tego zestawienia kilka dowolnych, interesujących kaŝdego indywidualnie lektur. Poza tym zamieszczona tutaj bibliografia słuŝy studentom jako: 1. załącznik informacyjno-bibliograficzny do wykładów; 2. podręczna informacja dla studentów na temat nowszych publikacji tekstów i opracowań wykorzystanych, które mogą być pomocne przy: a. układaniu programu ćwiczeń z literatury staropolskiej i oświeceniowej; c. przy pisaniu pracy rocznej, a takŝe ewentualnie pracy licencjackiej. BIBLIA I TRADYCJA BIBLIJNA. PATROLOGIA Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie polskim Jakuba Wujka, Lublin Psałterz Dawidów w przekładzie ks. Jakuba Wujka z 1594 roku, Lublin Księga Psalmów, przeł. Cz. Miłosz, Lublin Ewangelia św. Marka; Apokalipsa, przeł. Cz. Miłosz, Lublin Ewangelia według św. Marka. Przekład ekumeniczny, Warszawa Cały świat nie pomieściłby ksiąg. Staropolskie opowieści i przekazy apokryficzne, oprac. M. Adamczyk, W.R. Rzepka, W. Wydra, Warszawa Poznań 1996 (tu: Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o świętej Annie; Baltazar Opeć, śywot Pana Jezu Krysta; Sprawa chędoga o męce Pana Chrystusowej; Ewangelia Nikodema; Wizja św. Pawła). Dramaty staropolskie. Antologia, opr. J. Lewański, t. 2: Polski dramat 1 Wydania tych podręczników dowolne

10 10 humanistyczny. Misteria, Warszawa Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim, BN I 201. Prudencjusz, Poezje, przeł. M. BroŜek, Warszawa Muza chrześcijańska, t. 2: Poezja łacińska staroŝytna i średniowieczna, opr. M. Starowieyski, Kraków 1992 (św. AmbroŜy; Anonim, Veni Creator; Tutilo z Sankt Gallen, Kyrie; Jacopone da Todi, Stabat Mater Dolorosa; Pierre Abelard; św. Hildegarda z Bingen; Archipoeta, Spowiedź; św. Tomasz z Akwinu; św. Bonawentura; Egzorcyzmy). ANTYK GRECKO-RZYMSKI Owidiusz, Metamorfozy (wydanie dowolne) Horacy, Listy poetyckie, (w:) tegoŝ, Wybór poezji, BN II 25. Ajschylos, Oresteja Arystofanes, Trzy komedie, BN II 197. Plaut, śołnierz Samochwał, BN II 53. Seneka, Fedra, przeł. A. Świderkówna, BN II 118. Liryka staroŝytnej Grecji, BN II 92. Teokryt, Sielanki, przeł. A. Sandauer, Warszawa Katullus, Poezje, BN II 105. Wergiliusz, Bukoliki i Georgiki, BN II 83 (wybór). Arystoteles, Retoryka. Poetyka, przeł. H. Podbielski, Warszawa Plato, Fedon, (w:) tegoŝ, Uczta, Eutyfron, Obrona Sokratesa, Kriton, Fedon, przeł. i opr. W. Witwicki, Warszawa Tacyt, Roczniki, przeł. i opr. S. Hammer, BN II 82. Cycero, Pro Archia poeta, (w:) tegoŝ, Mowy wybrane, przeł. i opr. J. Mrukówna, D. Turkowska i S. Kołodziejczyk, Warszawa Cycero, Rozmowy tuskulańskie, ks. 1, (w:) tegoŝ, Pisma filozoficzne, przeł. W. Kornatowski, J. Śmigaj, Z. Czerniakowa, opr. K. Leśniak, t. 1-4, Warszawa Cycero, Wybór listów, BN II 130. Cezar, Wojna galijska, BN II 186 (ks. I-II). Rzymska krytyka i teoria literatury, BN II 207 (wybór). Marek Aureliusz, Rozmyślania, przeł. M. Reiter, opr. K. Leśniak, Warszawa 1984.

11 11 TRADYCJA CHRZEŚCIJAŃSKA Średniowiecze Bogurodzica, opr. J. Woronczak, E. Ostrowska i H. Feicht, Wrocław Toć jest dziwne a nowe. Antologia literatury polskiego średniowiecza, opr. A. Jelicz, Warszawa 1987 (Hymn do św. Stanisława; sekwencje; teksty hagiograficzne). Polskie pieśni pasyjne. Średniowiecze i wiek XVI, red. J. Nowak-DłuŜewski, t. 1-2, Warszawa 1977 (tylko t. 1). Brewiarz miłości. Antologia liryki prowansalskiej, BN II 137. Polskie wierszowane legendy średniowieczne, opr. S. Vrtel-Wierczyński, Wrocław 1962, Biblioteka Pisarzów Polskich, seria A, nr 2. Geoffrey Chaucer, Opowieści kanterberyjskie, BN II 138. Pieśń o Nibelungach, przeł. i opr. A. Lam, Warszawa Wincenty zw. Kadłubkiem, Kronika polska, BN I 277. Jan Długosz, Roczniki czyli Kroniki sławnego Królestwa Polskiego, red. J. Dąbrowski, Warszawa 1960 (wybór). By czas nie zaćmił i niepamięć. Wybór kronik średniowiecznych, opr. A. Jelicz, Warszawa Pierre Abelard, Historia moich niedoli i inne listy, tł. i opr. L. Joachimowicz, Warszawa Kwiatki św. Franciszka z AsyŜu, tł. L. Staff, Warszawa Renesans i Barok (literatura wczesnonowoŝytna) Biernat z Lublina, śywot Ezopa Fryga, wstęp S. Grzeszczuk, opr. J.S. Gruchała, Kraków Sebastian F. Klonowic, Flis, opr. A. Karpiński, Warszawa Sebastian F. Klonowic, Roxolania. Roksolania, przekł. M. Mejor, Warszawa Ludovico Ariosto, Orland szalony, BN II 150.

12 12 Mikołaj Rej, śywot Józefa; Kupiec, (w:) tegoŝ, Pisma wierszem, BN I 151. George Buchanan, Jan Zawicki, Jeftes, (w:) Dramaty staropolskie, opr. J. Lewański, Warszawa 1959, t. 2. lub: Łukasz Górnicki, Troas, (w:) tegoŝ, Wybór pism, t. 1, opr. R. Pollak, Warszawa Teatr polskiego renesansu. Antologia, opr. J. Lewański, Warszawa Fontes Neolatini. Materiały źródłowe do renesansowej prozy nowołacińskiej w Polsce (XV-XVI w.), opr. A. Gorzkowski, Kraków 1999 (wybór). Literatura ariańska w Polsce XVI wieku, opr. L. Szczucki i J. Tazbir, Warszawa Dawna facecja polska, opr. J. KrzyŜanowski i K. śukowska-bilip, Warszawa Jan Kochanowski, Proza, (w:) tegoŝ, Dzieła wszystkie. Wydanie sejmowe, t. 5, Wrocław Stanisław Orzechowski, Dyjalog albo rozmowa około egzekucji Polskiej Korony dyjalog pierwszy i wtóry, (w:) tegoŝ, Wybór pism, BN I 210. Wybór mów staropolskich, BN I 175. Marcin Kromer, Polska czyli o połoŝeniu, ludności, obyczajach, urzędach i sprawach publicznych Królestwa Polskiego..., przeł. S. Kazikowski, Olsztyn Jan Ursinus, Modus epistolandi. O sposobie pisania listów, Biblioteka Pisarzów Polskich, seria B, nr 7 (wybór). Giovanni Boccaccio, Dekameron, przeł. E. Boyé, Warszawa Niccolo Machiavelli, KsiąŜę, BN II 159. François Rabelais, Gargantua i Pantagruel, przeł. T. śeleński (Boy), t. 1-2, Warszawa 1988 (wybór). Michel de Montaigne, Próby, przeł. T. śeleński (Boy), t. 1-3, Warszawa 1985 (wybór). Erazm z Rotterdamu, Adagia, BN II 172 (5 wybranych adagiów). Erazm z Rotterdamu, Trzy rozprawy, przeł. J. Domański, Warszawa 1960 (lub wyd. nast.). Tomasz Morus, Utopia, przeł. K. Abgarowicz, Lublin 1993.

13 13 Poetyka okresu renesansu, BN II 205 (Konrad Celtis; Marco Girolamo Vida; Julius Caesar Scaliger; Torquato Tasso; Jacobus Pontanus). Ignacy Loyola, Ćwiczenia duchowne, przeł. M. Bednarz, Kraków Helikon sarmacki, BN I 259 (wybór). Poeci polskiego baroku, opr. J. Sokołowska i K. śukowska, t. 1-2, Warszawa 1965 lub: I w odmianach czasu smak jest. Antologia poezji epoki baroku, opr. J. Sokołowska, Warszawa Wysoki umysł w dolnych rzeczach zawikłany. Antologia polskiej poezji metafizycznej epoki baroku, opr. K. Mrowcewicz, Warszawa 1993 (Sebastian Grabowiecki; Olbrycht Karmanowski; Stanisław Herakliusz Lubomirski). Józef Baka, Poezje, opr. A. CzyŜ i A. Nawarecki, Warszawa ElŜbieta DruŜbacka, Poezje wybrane, Kraków Sebastian Grabowiecki, Rymy duchowne, wyd. K. Mrowcewicz, Warszawa Aleksander Teodor Lacki, PoboŜne pragnienia, wyd. K. Mrowcewicz, Warszawa Stanisław Herakliusz Lubomirski, Poezje zebrane, t. 1-2, opr. A. Karpiński, Warszawa 1995 (wybór). Kasper Miaskowski, Zbiór rytmów, opr. A. Nowicka-JeŜowa, Warszawa Hieronim Morsztyn, Sumariusz wierszów, opr. M. Malicki, Wrocław Zbigniew Morsztyn, Wybór wierszy, BN I 215. Abraham RoŜniatowski, Pamiątka krwawej ofiary Pana Zbawiciela Naszego Jezusa Chrystusa, wyd. J. Gruchała, Warszawa Maciej Kazimierz Sarbiewski, Epigrammatum liber. Księga epigramatów, wyd. i przekł. M. Piskała i D. Sutkowska, Warszawa Maciej Kazimierz Sarbiewski, Liryki, opr. M. Korolko i J. Okoń, Warszawa 1980 (wybór). Kasper Twardowski, Lekcyje Kupidynowe, Warszawa1997. Józef Bartłomiej Zimorowic, Sielanki nowe ruskie, BN I 287. William Szekspir, Sonety, przeł. M. Słomczyński, Kraków 1988 (wybór). Antologia angielskiej poezji metafizycznej XVII stulecia, opr. S. Barańczak, Warszawa 1991.

14 14 Antologia poezji francuskiej, t. 2, Od Malherbe a do Chéniera, oprac. J. Lisowski, Warszawa Antologia literatury sowizdrzalskiej XVI i XVII wieku, oprac. i wstęp S. Grzeszczuk, wyd 2. zmien., BN I 186 ElŜbieta DruŜbacka, Wybór poezji, oprac. J. Niedźwiedź, Kraków Adam Korczyński, Wizerunk złocistej przyjaźnią zdrady, wyd. R. Grześkowiak, Warszawa Samuel Twardowski ze Skrzypny, Wybór poezji, wstęp i oprac. J. Niedźwiedź, Poznań Giambattista Marino, Adon, Rzym-Warszawa 1993 (wybór). Maciej Kazimierz Sarbiewski, O poezji doskonałej, czyli Wergiliusz i Homer, przeł. M. Plezia, opr. S. Skimina, Wrocław 1954, Biblioteka Pisarzów Polskich, seria B, nr 4. Andrzej Maksymilian Fredro, Przysłowia mów potocznych, opr. L. Kukulski, Warszawa 1980 (wybór). Andrzej Maksymilian Fredro, Monita politico-moralia. Przestrogi politycznoobyczajowe, wyd. E. J. Głębicka i E. Lasocińska, Warszawa Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III, BN I 88. Stanisław Herakliusz Lubomirski, Rozmowy Artaksesa i Ewandra [w:] tegoŝ, Wybór pism, BN I 145. Myśl ariańska w Polsce XVII wieku. Antologia tekstów, opr. Z. Ogonowski, Wrocław 1991 (Samuel Przypkowski; Jan Ludwik Wolzogen; Andrzej Wiszowaty). Blaise Pascal, Myśli, przeł. T. śeleński (Boy), Warszawa 1989 (wybór). René Descartes, Rozprawa o metodzie, Warszawa François de La Rochefoucauld, Maksymy i rozwaŝania moralne, przeł. T. śeleński (Boy), Warszawa M. de La Fayette, KsięŜna de Clèves, przekł. T. śeleński-boy

15 15 Pedro Calderón, śycie snem, BN II 102. Dramat elŝbietański, t. 1-2, wybór I. Lasoniowa, Warszawa OŚWIECENIE LITERATURA POLSKA Oświeceni o literaturze. Wypowiedzi pisarzy polskich , oprac. T. Kostkiewiczowi i Z. Golinski, Warszawa 1993; stąd: J. Szymanowski, Listy o guście, czyli smaku; F. Karpinski, O wymowie w prozie albo wierszu; F. K. Dmochowski, Sztuka rymotwórcza. Polska poezja rokokowa. Antologia, oprac. R. Dąbrowski, Kraków Monitor, oprac. E. Aleksandrowska, BN I 226; stad 5 wybranych artykułów. F. Bohomolec, MałŜeństwo z kalendarza. Krasicki, Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki; Pan Podstoli (wybrane fragmenty); Historia.. M. D. Krajewski, Podolanka wychowana w stanie natury lub Wojciech Zdarzynski. S. Trembecki, Wybór poezji. Sofijówka, Kraków T. K. Wegierski, Wiersze wybrane, Kraków F. Karpinski, Poezje wybrane; Pieśni naboŝne, Kraków F. D. Kniaznin, Wybór poezji. S. Staszic, Uwagi nad _Ŝyciem Jana Zamoyskiego, BN I 90; stad: Edukacja, Prawodawstwo, Niezgoda wewnętrzna, Polska. J. U. Niemcewicz, Powrót posła; Dwaj panowie Sieciechowie; Śpiewy historyczne. W. Bogusławski, Cud mniemany...; Henryk VI na łowach. J. P. Woronicz, Świątynia Sybilli; Hymn do Boga. J. Potocki, Rękopis znaleziony w Saragossie. C. Godebski, Grenadier-filozof, Kraków M. Czartoryska-Wirtemberska, Malwina. Α. Felinski, Barbara Radziwiłłówna. K. Hoffmanowa z Tańskich, Dziennik Franciszki Krasinskiej lub F. Skarbek, Pan Antoni, Kraków 2003.

16 16 LITERATURA POWSZECHNA: Α. Pope, Poematy. Wybór, Kraków 2002; stad przynajmniej jeden wybrany poemat. P. Beaumarchais, Wesele Figara. G. E. Lessing, Natan mędrzec lub Minna von Barheim lub Emilia Galotti. Wolter, Kandyd; Syn marnotrawny, przeł. S. Trembecki. D. Diderot, Kubuś Fatalista. J. Swift, PodróŜe do wielu odległych narodów świata, przeł. M. Słomczynski H. Fielding, Historia Ŝycia Toma Jonesa. L. Sterne, śycie i myśli JW. Tristrama Shandy. J. J. Rousseau, Nowa Heloiza. J. Macpherson, Piesni Osjana, przeł. S. Goszczynski; stad: Fingal, Piesni z Selmy. PODRĘCZNIKI I OPRACOWANIA BIBLIA K. Bukowski, Biblia a literatura polska. Antologia, Warszawa D. Forstner, Świat symboliki chrześcijańskiej, przeł. i opr. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Warszawa W. Harrington, Klucz do Biblii, przeł. J. Marzęcki, Warszawa 1984 (lub wyd. nast.). M. Kossowska, Biblia w języku polskim, t. 1-2, Poznań M. Lurker, Słownik obrazów i symboli biblijnych, przeł. K. Romaniuk, Poznań A. Świderkówna, Rozmowy o Biblii, Warszawa S. Wielgus, Badania nad Biblią w staroŝytności i w średniowieczu, Lublin ANTYK M. BroŜek, Historia literatury łacińskiej w staroŝytności. Zarys, Wrocław M. Cytowska, H. Szelest, Literatura grecka i rzymska w zarysie, Warszawa,1985. K. Kumaniecki, J. Mańkowski, Homer, Warszawa J. Parandowski, Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian (wyd. dowolne). R. Graves, Mity greckie (wyd. dowolne). T. Sinko, Antyk w literaturze polskiej. Prace komparatystyczne, opr. T. Bieńkowski, wstęp S. Stabryła, Warszawa 1988.

17 17 J. de Romily, Tragedia grecka, Warszawa T. Zieliński, Świat antyczny, t. 1-4, opr. A. Krawczuk, Katowice ŚREDNIOWIECZE M. Adamczyk, Biblijno-apokryficzne narracje staropolskie końca XVI wieku, Poznań Ph. Aries, Człowiek i śmierć, Warszawa S. Awierincew, Na skrzyŝowaniu tradycji. Szkic o literaturze wczesnobizantyjskiej, Warszawa M. Bachtin, Twórczość Franciszka Rabelais go a kultura średniowiecza i renesansu, Kraków A. Brückner, Dzieje kultury polskiej w zarysie, Warszawa 1957 lub reprint (szczególnie: t. 1, rozdz. XII-XIV). E. R. Curtius, Literatura europejska i łacińskie średniowiecze, przeł. i opr. A. Borowski, Kraków 1997, II wyd. Kraków Człowiek Średniowiecza, pod red. J. Le Goffa, Warszawa-Gdańsk U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu, Kraków M. Gębarowicz, Psałterz floriański i jego geneza, Wrocław A. Guriewicz, Kategorie kultury średniowiecznej, Warszawa J. Huizinga, Jesień średniowiecza, Warszawa 1961 (lub wyd. nast.). A. Kocowski, Drzeworytowe ksiąŝki średniowiecza, Wrocław J. Le Goff, Kultura średniowiecznej Europy, Warszawa 1970 (wybór). Lektury polonistyczne, seria 1: Średniowiecze Renesans Barok, t. 1-3, Kraków C. S. Lewis, Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średniowiecznej i renesansowej, Warszawa Literatura i kultura późnego średniowiecza w Polsce, opr. T. Michałowska, Warszawa M. Plezia, Kronika Galla na tle historiografii XII wieku, Kraków Pogranicza i kontrasty literatury polskiego średniowiecza, opr. T. Michałowska, Wrocław J. Ptaśnik, Kultura wieków średnich, Warszawa 1959 (wyd. 2). D. de Rougemont, Miłość a świat kultury zachodniej, Warszawa 1968.

18 18 P. Salwa, K. śaboklicki, Historia literatury włoskiej, t. 1, Warszawa H. Samsonowicz, Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław J. Starnawski, Średniowiecze M. Włodarski, Ars moriendi w literaturze polskiej XV i XVI w., Kraków J. Woronczak, Studia o literaturze średniowiecza i renesansu, Wrocław RENESANS J. Abramowska, Ład i Fortuna. O tragedii renesansowej w Polsce, Wrocław C. Backvis, Szkice o kulturze staropolskiej, opr. A. Biernacki, Warszawa 1975 (wybór; szczególnie studia o Mikołaju z Hussowa i Andrzeju Krzyckim). H. Barycz, Historia Uniwersytetu Jagiellońskiego w epoce humanizmu, Kraków T. Bieńkowski, Antyk w literaturze staropolskiej ( ), Wrocław A. Borowski, Pojęcie i problem renesansu północnego..., Kraków A. Borowski, Renesans, Kraków M. Brahmer, Petrarkizm w poezji polskiej XVI wieku, Kraków J. Budzyński, Horacjanizm w liryce polsko-łacińskiej renesansu i baroku, Wrocław J. Burckhardt, Kultura odrodzenia we Włoszech, wyd. dowolne (rozdz. III i IV). E. Buszewiczowa, Cracovia in litteris, Kraków E.Buszewicz, Sarmacki Horacy i jego liryka, Kraków Cracovia litterarum. Kultura umysłowo-literacka Krakowa i Małopolski w dobie renesansu, Kraków J. Czerkawski, Humanizm i scholastyka. Studia z dziejów kultury filozoficznej w Polsce w XVI i XVII wieku, Lublin J. Delumeau, Cywilizacja Odrodzenia, Warszawa J. Delumeau, Strach w kulturze Zachodu XVI-XVIII w., Warszawa J. Domański, Początki humanizmu, Wrocław C. Garin, Filozofia Odrodzenia we Włoszech, Warszawa Z. Głombiowska, Łacińska i polska muza Jana Kochanowskiego, Warszawa Humanizm i reformacja w Polsce, opr. I. Chrzanowski, S. Kot, Lwów Jan Kochanowski i epoka renesansu, opr. T. Michałowska, Warszawa Jan Kochanowski. Interpretacje, opr. J. Błoński, Kraków Kochanowski. Z dziejów badań i recepcji twórczości, opr. M. Korolko, Warszawa 1980.

19 19 A. Gorzkowski, Paweł z Krosna (ok ). Humanistyczne peregrynacje krakowskiego profesora, Kraków A. Gorzkowski, Bene atque ornate. Twórczość łacińska Jana Kochanowskiego w świetle lektury retorycznej, Kraków M. Korolko, O prozie Kazań sejmowych Piotra Skargi, Warszawa J. Kotarska, Erotyk staropolski. Inspiracje i odmiany, Wrocław E. Kotarski, Dziedzictwo i tradycja. Szkice o literaturze staropolskiej, Gdańsk P. O. Kristeller, Humanizm i filozofia. Cztery studia, Warszawa J. KrzyŜanowski, Romans polski wieku XVI, Warszawa 1962 (wyd. 2). Z. Kubiak, Przestrzeń dzieł wiecznych, Kraków 1993 (tu: Polska śródziemnomorska). J.Z. Lichański, Łukasz Górnicki. Sarmacki Castiglione, Warszawa Literatura staropolska i jej związki europejskie, opr. J. Pelc, Wrocław Literatura staropolska w kontekście europejskim, opr. J. Ślaski i T. Michałowska, Wrocław Z. Łempicki, Renesans, oświecenie, romantyzm, (w:) tegoŝ, Wybór pism, t. 1, Warszawa J. Magnuszewski, Literatura polska w kręgu literatur słowiańskich, Wrocław T. Michałowska, Poetyka i poezja. Studia i szkice staropolskie, Warszawa T. Michałowska, Staropolska teoria genologiczna, Wrocław K. Mrowcewicz, Czemu wolność mamy? Antynomie wolności w poezji Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego, Wrocław Z. Nowak, Jan Dantyszek. Portret renesansowego humanisty, Gdańsk A. Nowicka-JeŜowa, Pieśni czasu śmierci. Studium z historii duchowości XVI-XVIII wieku, Lublin B. Otwinowska, Język naród kultura. Motywy i antecedencje renesansowej myśli o języku, Wrocław J. Pelc, Europejskość i polskość literatury naszego renesansu, Warszawa J. Pelc, Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej, Warszawa J. Pelc, Literatura renesansu w Polsce, Warszawa Problemy literatury staropolskiej, seria I-III, opr. J. Pelc, Wrocław P. Salwa, K. śaboklicki, Historia literatury włoskiej, t. 1, Warszawa E. Sarnowska-Temeriusz, T. Kostkiewiczowa, Krytyka literacka w Polsce XVI i XVII wieku oraz w epoce oświecenia, Wrocław 1990.

20 20 Słownik sarmatyzmu, red. A. Borowski, Kraków Studia nad arianizmem, opr. L. Chmaj, Warszawa Studia porównawcze o literaturze staropolskiej, opr. T. Michałowska i J. Ślaski, Wrocław Z. Szmydtowa, O Erazmie i Reju, Warszawa J. Ślaski, Wokół literatury włoskiej, węgierskiej i polskiej w epoce renesansu. Szkice komparatystyczne, Warszawa S. SwieŜawski, Między średniowieczem a czasami nowymi. Sylwetki myślicieli XV wieku, Warszawa Słownik sarmatyzmu. Pojęcia, idee, symbole, pod red. A. Borowskiego, Kraków T. Ulewicz, Sarmacja. Studium z problematyki słowiańskiej XV i XVI w., Kraków T. Ulewicz, Wśród impresorów krakowskich doby renesansu, Kraków T. Ulewicz, Iter Romano-Italicum Polonorum. O związkach polsko-włoskich w średniowieczu i renesansie, Kraków W. Ullmann, Średniowieczne korzenie renesansowego humanizmu, Łódź G. Urban-Godziek, Elegia renesansowa. Przemiany gatunku w Polsce i w Europie, Kraków W. Walecki, Twórczość łacińska Jana Kochanowskiego, Wrocław W. Weintraub, Rzecz czarnoleska, Kraków S. Zabłocki, Od prerenesansu do oświecenia. Z dziejów inspiracji klasycznych w literaturze polskiej, Warszawa BAROK A. Angyal, Świat słowiańskiego baroku, Warszawa J. Białostocki, Barok styl, epoka, postawa, (w:) tegoŝ, Pięć wieków myśli o sztuce, Warszawa J. Błoński, Mikołaj Sęp-Szarzyński a początki polskiego baroku, Kraków A. Brückner, Mikołaj Rej. Człowiek i dzieło, Lwów T. Chrzanowski, Wędrówki po Sarmacji europejskiej, Kraków A. CzyŜ, Ja i Bóg. Poezja metafizyczna późnego baroku, Wrocław M. Eustachiewicz, W. Majewski, Nad lirykami Wespazjana Kochowskiego, Wrocław 1986.

21 21 J. K. Goliński, Vanitas. O marności w literaturze i kulturze dawnej, Warszawa S. Graciotti, Na drodze do Arkadii. Od Stanisława Herakliusza Lubomirskiego do ElŜbiety DruŜbackiej, (w:) Od Renesansu do Oświecenia, t. 2, Warszawa S. Grzeszczuk, Błazeńskie zwierciadło. Rzecz o humorystyce sowizdrzalskiej XVI i XVII wieku, Kraków S. Grzeszczuk, W stronę Kochanowskiego. Studia, charakterystyki, interpretacje, Katowice L. Kamykowski, Kasper Twardowski. Studium z epoki baroku, Kraków A. Karpiński, Staropolska poezja ideałów ziemiańskich, Wrocław Literatura polskiego baroku w kręgu idei, red. A. Nowicka-JeŜowa, M. Hanusiewicz, A. Karpiński, Lublin A. Litwornia, Sebastian Grabowiecki (ok ). Zarys monograficzny, Wrocław J. Niedźwiedź, Nieśmiertelne teatra sławy. Teoria i praktyka twórczości panegirycznej na Litwie w XVII-XVII w., Kraków S. Nieznanowski, Studia i wizerunki, Warszawa J. Pelc, Barok epoka przeciwieństw, Warszawa J. Pelc, Obraz słowo znak. Studium o emblematach w literaturze staropolskiej, Wrocław J. Pelc, Zbigniew Morsztyn na tle poezji polskiej XVII wieku, Warszawa R. Pollak, Goffred Tassa Kochanowskiego, Wrocław R. Pollak, Wśród literatów staropolskich, Warszawa M. Prejs, Poezja późnego baroku. Główne kierunki przemian, Warszawa Przełom wieków XVI i XVII w literaturze i kulturze polskiej, pod. red. B. Otwinowskiej i J. Pelca, Wrocław Retoryka a literatura, pod. red. B. Otwinowskiej, Wrocław A. Sajkowski, Barok P. Salwa, K. śaboklicki, Historia literatury włoskiej, t. 1, Warszawa J. Sokołowska, Dwie nieskończoności. Szkice o literaturze barokowej Europy, Warszawa J. Sokołowska, Spory o barok. W poszukiwaniu modelu epoki, Warszawa K. Stawecka, Maciej Kazimierz Sarbiewski prozaik i poeta, Lublin W kręgu Gofreda i Orlanda, pod. red. T. Ulewicza, Wrocław 1970

22 22 OŚWIECENIE T. Kostkiewiczowa, Oda w poezji polskiej. Dzieje gatunku, Wrocław T. Kostkiewiczowa, Klasycyzm. Sentymentalizm. Rokoko, PWN Warszawa Słownik literatury polskiego Oświecenia, pod red. Teresy Kostkiewiczowej, Wrocław, Ossolineum Prof. dr hab. Andrzej Borowski