LITERATURA STAROPOLSKA PRZEWODNIK BIBLIOGRAFICZNY DLA STUDENTÓW FILOLOGII POLSKIEJ

Transkrypt

1 LITERATURA STAROPOLSKA PRZEWODNIK BIBLIOGRAFICZNY DLA STUDENTÓW FILOLOGII POLSKIEJ Opracowanie Roman Mazurkiewicz i Jan Okoń Kraków Uwagi wstępne Przewodnik bibliograficzny Literatura staropolska adresowany jest przede wszystkim do studentów pierwszego roku filologii polskiej Akademii Pedagogicznej w Krakowie (studiów dziennych, zaocznych i podyplomowych) oraz do uczestników seminariów dyplomowych i magisterskich z zakresu kultury staropolskiej. Jego podstawowym celem jest dostarczenie studentom polonistyki niezbędnych informacji na temat lekturowego kanonu z zakresu staropolszczyzny oraz towarzyszącego mu wyboru najważniejszych dzieł literatury powszechnej od starożytności po wiek XVII. Prócz spisu tekstów i opracowań obowiązkowych przewodnik zawiera obszerną bibliografię prac naukowych na temat kultury średniowiecza, renesansu i baroku, ułatwiającą orientację w aktualnym stanie badań. Wykaz ten będzie systematycznie aktualizowany w miarę pojawiania się nowych edycji tekstów i literatury przedmiotowej. Sukcesywnie będą również dodawane do niego adresy internetowe stron poświęconych kulturze polskiej i europejskiej od średniowiecza do baroku. W przypadku lektur obowiązkowych, wszędzie tam, gdzie zostało to zasygnalizowane w opisie bibliograficznym, należy korzystać z wydań w serii "Biblioteka Narodowa" (skrót: BN). Obowiązuje wówczas znajomość tekstu wraz z przypisami oraz wstępu do danej edycji. Jeżeli jakaś pozycja wznawiana była kilkakrotnie, można korzystać również z wydań innych niż podane w bibliografii. Studenci filologii polskiej winni orientować się w takich seriach wydawniczych, jak Biblioteka Pisarzów Polskich (skrót: BPP), Biblioteka Pisarzy Staropolskich (skrót: BPS), Archiwum Literackie (dział Miscellanea Staropolskie), Studia Staropolskie, Vademecum Polonisty, Biblioteka "Polonistyki", Problemy literatury staropolskiej oraz w najważniejszych nowościach wydawniczych z zakresu staropolszczyzny. Wiele cennych rozpraw na temat kultury staropolskiej można znaleźć w periodykach o profilu humanistycznym, takich jak "Pamiętnik Literacki", "Ruch Literacki", "Przegląd Humanistyczny", "Barok", "Ogród", "Znak" (tu np. zeszyty monograficzne Dziedzictwo średniowiecza, 1992 nr 9; Dziedzictwo baroku, 1995 nr 7; Dziedzictwo renesansu, 1997, nr 5), "Teksty" (np. nr 4 z 1974 i nr 3 z 1975 roku poświęcone sarmatyzmowi) oraz "Teksty Drugie" (np. nr 3 z 1994 r. pt. Kultura rękopisów i nr 4 z 1997 r. pt. Gry ze staropolszczyzną). Dodatkowe informacje biograficzne i bibliograficzne można znaleźć m.in. w następujących wydawnictwach: Bibliografia literatury polskiej "Nowy Korbut", Polski słownik biograficzny, Polska bibliografia literacka, Bibliografia zawartości czasopism.

2 LITERATURA POLSKA Ś R E D N I O W I E C Z E LEKTURY OBOWIĄZKOWE Anonim tzw. Gall, Kronika polska, przeł. R. Grodecki, oprac. M. Plezia, Wrocław 1965 i wyd. nast. BN I, 59. Mistrz Wincenty tzw. Kadłubek, Kronika polska, przeł. i oprac. B. Kürbis, Wrocław BN I, 227; Mistrza Wincentego Kronika polska, przeł. K. Abgarowicz i B. Kürbis, oprac. B. Kürbis, Warszawa "By czas nie zaćmił i niepamięć". Wybór kronik średniowiecznych, oprac. A. Jelicz, Warszawa 1979 (odczytać fragmenty Roczników Jana Długosza). Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski, przeł. J. Pleziowa, oprac. M. Plezia, Warszawa 1987 (odczytać jeden żywot). Dramaty staropolskie. Antologia, oprac. J. Lewański, t. 1, Warszawa 1959 (odczytać: Nawiedzenie grobu). W. Wydra, W.R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984: a) z działu "Przekłady Biblii": Psałterz floriański; b) z działu "Kazania": Kazania świętokrzyskie; c) z działu "Literatura o cechach apokryficznych i apokryfy": Rozmyślanie przemyskie; d) z działu "Świecka proza powieściowa i nowelistyczna": Historia Aleksandra Wielkiego; e) z działu "Pieśni religijne": Bogurodzica; Krystus z martwych wstał je; Maryja, czysta Dziewice; Jezus Krystus, Bog człowiek; Zdrow bądź, krolu anjelski; Posłuchajcie, bracia miła; pieśni Władysława z Gielniowa. f) z działu "Poezja hagiograficzna": Legenda o świętym Aleksym; g) z działu "Poezja religijno dydaktyczna": Dialog mistrza Polikarpa ze Śmiercią; Skarga umierającego; Wiersz Słoty o chlebowym stole; h) z działu "Poezja społeczno obyczajowa": Andrzej Gałka z Dobczyna, Pieśń o Wiklefie; Wiersz o zabiciu Andrzeja Tęczyńskiego; Satyra na leniwych chłopów; i) dział "Poezja miłosna" w całości. Większość z powyższych tekstów można również odczytać z wydań: Najdawniejsze zabytki języka polskiego, oprac. W. Taszycki, Wrocław BN I, 104; Polska poezja świecka XV wieku, oprac. M. Włodarski, Wrocław 1997, BN I, 60. Średniowieczna pieśń religijna polska, oprac. M. Korolko, Wrocław BN I, 65; Średniowieczna poezja polska świecka, oprac. S. Vrtel Wierczyński, Wrocław BN I, 60; Średniowieczna proza polska, oprac. S. Vrtel Wierczyński, Wrocław BN I, 68; Toć jest dziwne a nowe. Antologia literatury polskiego średniowiecza, oprac. A. Jelicz, Warszawa Zrozumieć średniowiecze. Wypisy, konteksty i materiały literackie, oprac. R. Mazurkiewicz, Tarnów LEKTURY NADOBOWIĄZKOWE (do wyboru co najmniej jedna pozycja) "By czas nie zaćmił i niepamięć". Wybór kronik średniowiecznych, oprac. A. Jelicz, Warszawa 1979 (odczytać: Kronika wielkopolska; Kronika krakowska; Kronika Janka z Czarnkowa).

3 Cały świat nie pomieściłby ksiąg. Staropolskie opowieści i przekazy apokryficzne, wyd. W.R. Rzepka i W. Wydra, Warszawa Poznań Modlitwy księżnej Gertrudy z Psałterza Egberta" w Cividale, tłum. i oprac. B. Kürbis, Kraków Jan Ostroróg, Memoriał o urządzeniu Rzeczypospolitej, przeł. A Pawiński, w: Filozofia i myśl społeczna XIII XV wieku, wyd. J. Domański, Warszawa Polska Jana Długosza. Wybór z pism, przeł. J. Mruk, oprac. H. Samsonowicz, Warszawa 1984 (wybór). Polskie wierszowane legendy średniowieczne, wyd. i oprac. S. Vrtel Wierczyński i W. Kuraszkiewicz, Wrocław 1962 (BPP Seria A, nr 2). Toć jest dziwne a nowe. Antologia literatury polskiego średniowiecza, oprac. A. Jelicz, Warszawa 1987 (odczytać: O życiu i cudach świętej Jadwigi; O życiu i cudach bł. Kingi; Jan Ursyn z Krakowa, O sposobie pisania listów). W. Wydra, W.R. Rzepka, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław 1984: a) z działu "Przekłady Biblii": Psałterz puławski; Biblia królowej Zofii; b) z działu "Kazania": Kazania gnieźnieńskie; Jan z Szamotuł, Kazania o Maryi Pannie czystej; c) z działu "Literatura o cechach apokryficznych i apokryfy": Rozmyślania dominikańskie; Ewangelia Nikodema. Ponadto należy zapoznać się z edycjami: Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, E. Ostrowska, H. Feicht, Wrocław 1962 (BPP Seria A, nr 1). Psałterz floriański łacińsko polsko niemiecki. Rękopis Biblioteki Narodowej w Warszawie, wyd. R. Ganszyniec, W. Taszycki, S. Kubica, pod red. L. Bernackiego, Lwów Rozmyślania dominikańskie, t. 1 2, oprac. K. Górski i W. Kuraszkiewicz, Wrocław 1956 (BPP Seria A, nr 3). OPRACOWANIA OBOWIĄZKOWE T. Michałowska, Średniowiecze, Warszawa 1995; T. Witczak, Literatura Średniowiecza, Warszawa Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej, Warszawa 1990 (odczytać hasła: Apokryf, Biblia, Dramat liturgiczny, Hagiografia, Kazanie, Kronika, Misterium, Pieśń religijna, Sekwencja, Średniowiecze, Trop). J. Woronczak, Polskość i europejskość literatury naszego średniowiecza, w: J. Woronczak, Studia o literaturze średniowiecza i renesansu, Wrocław 1993 (lub w: Problemy literatury staropolskiej, pod. red. J. Pelca, Seria 1, Wrocław 1972). OPRACOWANIA NADOBOWIĄZKOWE (do wyboru co najmniej dwie pozycje) M. Adamczyk, Biblijno apokryficzne narracje w literaturze staropolskiej do końca XVI wieku, Poznań M. Adamus, Tajemnice sag i run, Wrocław J. Baszkiewicz, Myśl polityczna wieków średnich, Warszawa F. Beer, Kobiety i doświadczenie mistyczne w wiekach średnich, Kraków Bogurodzica, oprac. J. Woronczak, E. Ostrowska, H. Feicht, Wrocław 1962, BPP Seria A, nr 1 (odczytać wstępy: filologiczny, językowy i muzykologiczny). T. Borawska, K. Górski, Umysłowość średniowiecza, Warszawa U. Borkowska, Królewskie modlitewniki. Studium z kultury religijnej epoki Jagiellonów (XV i początek XVI wieku), Lublin 1988.

4 J. Chélini, Dzieje religijności w Europie Zachodniej w średniowieczu, Warszawa Człowiek średniowiecza, pod red. J. Le Goffa, tłum. M. Radożycka Paoletti, Warszawa Gdańsk 1996 (odczytać 2 wybrane szkice). A. Czyż, Światło i słowo. Egzystencjalne czytanie tekstów dawnych, Warszawa 1995 (odczytać 2 wybrane szkice). Ch. Dawson, Religia i powstawanie kultury zachodniej, przeł. S. Ławicki, Warszawa Ch. Dawson, Szkice o kulturze średniowiecznej, przeł. J. Sulowski, Warszawa J. Dąbrowski, Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Wrocław J. Delumeau, Strach w kulturze Zachodu (XIV XVIII wiek), przeł. A. Szymanowski, Warszawa 1986 (wybór). Cz. Deptuła, Galla Anonima mit genezy Polski. Studium z historiografii i hermeneutyki symboli dziejopisarstwa średniowiecznego, Lublin M. Derwich, Benedyktyński klasztor Świętego Krzyża na Łysej Górze w średniowieczu, Warszawa A. Drzewicka, Starofrancuska epopeja rycerska. Szkice, Warszawa G. Duby, Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo , przeł. K. Dolatowska, Warszawa G. Duby, Rycerz, kobieta i ksiądz. Małżeństwo w feudalnej Francji, przeł. H. Geremek, Warszawa U. Eco, Sztuka i piękno w średniowieczu, przeł. M. Olszewski i M. Zabłocka, Kraków N. Elias, Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu, przeł. T. Zabłudowski, Warszawa 1980 (wybór). V. Fumagali, Świt średniowiecza, przeł. H. Manikowska, Gdańsk L. Génicot, Powstaje nowy świat. Studium o kulturze i cywilizacji wieków średnich, przeł. J.S. Łoś, Warszawa M. Gębarowicz, "Psałterz floriański" i jego geneza, Warszawa J. Le Goff, Inteligencja w wiekach średnich, przeł. E. Bąkowska, Warszawa J. Le Goff, Kultura średniowiecznej Europy, przeł. H. Szumańska Grossowa, Warszawa J. Le Goff, Świat średniowiecznej wyobraźni, tłum. M. Radożycka Paoletti, Warszawa K. Górski, Zarys dziejów duchowości w Polsce, Kraków 1986 (odczytać fragment dotyczący średniowiecza). A. Guriewicz, Kategorie kultury średniowiecznej, przeł. J. Dancygier, Warszawa A. Guriewicz, Problemy średniowiecznej kultury ludowej, przeł. Z. Dobrzyniecki, Warszawa G. Henderson, Wczesne średniowiecze, przeł. P. Paszkiewicz, Warszawa J. Huizinga, Jesień średniowiecza, przeł. T. Brzostowski, Warszawa A. Jelicz, Życie codzienne w średniowiecznym Krakowie, Warszawa W.P. Ker, Wczesne średniowiecze. Zarys historii literatury, przeł. T. Rybowski, Wrocław Kobieta w kulturze średniowiecznej Europy, pod red. A. Gąsiorowskiego, Poznań 1995 (odczytać 2 wybrane szkice). Z. Krążyńska., T. Mika, Architektura "Bogurodzicy", "Slavia Occidentalis" t. 52, Kultura Polski średniowiecznej. X XIII w., pod. red. J. Dowiata, Warszawa 1985 (wybór). Kultura Polski średniowiecznej. XIV XV w., pod. red. B. Geremka, Warszawa 1997 (wybór). J. Lewański, Dramat i teatr średniowiecza i renesansu w Polsce, Warszawa 1981 (odczytać rozdz. 1: W wiekach średnich). C.S. Lewis, Odrzucony obraz. Wprowadzenie do literatury średniowiecznej i renesansowej, przeł. W. Ostrowski, Kraków D. Lichaczew, Poetyka literatury staroruskiej, przeł. A. Prus Bogusławski, Warszawa 1981 (wybór). Literatura i kultura późnego średniowiecza w Polsce, pod. red. T. Michałowskiej, Warszawa 1993 (odczytać rozprawy Stefana Świeżawskiego, Zofii Włodek i Teresy Michałowskiej). Literatura staropolska w kontekście europejskim. Związki i analogie, pod red. T. Michałowskiej i J. Ślaskiego, Wrocław 1977 (wybór).

5 J. Malicki, Legat wieku rycerskiego. Studia staropolskie, Wrocław 1989 (odczytać rozprawy dotyczące literatury średniowiecznej). T. Manteuffel, Kultura Europy średniowiecznej, Warszawa R. Mazurkiewicz, Deesis. Idea wstawiennictwa Bogarodzicy i św. Jana Chrzciciela w kulturze średniowiecznej, Kraków 1994 (odczytać część 2: Kultura staropolska). T. Michałowska, Mediaevalia i inne, Warszawa A.W. Mikołajczak, Łacina w kulturze średniowiecznej, Wrocław L. Milis, Anielscy mnisi i ziemscy ludzie. Monastycyzm i jego znaczenie w społeczeństwie średniowiecznym, Kraków J. Nowak Dłużewski, Okolicznościowa poezja polityczna w Polsce. Średniowiecze, Warszawa Od "Lamentu świętokrzyskiego" do "Adona". Włoskie studia o literaturze staropolskiej, pod red. G. Brogi Bercoff i T. Michałowskiej, Warszawa 1995 (odczytać 2 wybrane szkice). M. Ossowska, Ethos rycerski i jego odmiany, Warszawa 1973 (wybór). E. Ostrowska, Z dziejów języka polskiego i jego piękna, Kraków E. Ostrowska, O artyzmie polskich średniowiecznych zabytków językowych, Kraków E. Panofsky, Studia z historii sztuki, wybór i oprac. J. Białostocki, Warszawa 1971 (odczytać: Architektura gotycka i scholastyka). R. Pernoud, Kobieta w czasach katedr, przeł. I. Badowska, Warszawa R. Pernoud, Kobieta w czasach wypraw krzyżowych, przeł. I. Badowska, Gdańsk S. Piekarczyk, W średniowiecznej rzeczywistości, Warszawa Pogranicza i konteksty literatury polskiego średniowiecza, pod red. T. Michałowskiej, Wrocław 1989 (wybór). Polska dzielnicowa i zjednoczona. Państwo Społeczeństwo Kultura, pod red. A. Gieysztora, Warszawa 1972 (odczytać 2 wybrane rozprawy). Polska pierwszych Piastów. Państwo Społeczeństwo Kultura, pod. red. T. Manteuffla, Warszawa 1970 (odczytać 2 wybrane rozprawy). K. Pomian, Przeszłość jako przedmiot wiary. Historia i filozofia w myśli średniowiecza, Warszawa 1968 (wybór). E. Potkowski, Książka rękopiśmienna w kulturze Polski średniowiecznej, Warszawa J. Ptaśnik, Kultura wieków średnich, I. Życie religijne i społeczne, Warszawa Retoryka w XV stuleciu. Studia nad tradycjami, teorią i praktyką retoryki piętnastowiecznej, pod red. M. Frankowskiej Terleckiej, Wrocław 1988 (odczytać 2 wybrane rozprawy). D. Rott, Staropolskie chorografie. Początki rozwój przemiany gatunku, Katowice H. Samsonowicz, Dziedzictwo średniowiecza. Mity i rzeczywistość, Wrocław H. Samsonowicz, Złota jesień polskiego średniowiecza, Warszawa O. von Simson, Katedra gotycka. Jej narodziny i znaczenie, przeł. A. Palińska, Warszawa R.W. Southern, Kształtowanie średniowiecza, przeł. H. Pręczkowska, Warszawa J. Starnawski, Średniowiecze, Warszawa J. Starnawski, Wieki średnie i wiek renesansowy, Łódź M. Stieblin Kamieński, Ze świata sag, przeł. J. Litwiniuk, Warszawa W. Szelińska, Biblioteki profesorów uniwersytetu krakowskiego w XV wieku, Wrocław T. Szostek, Exemplum w polskim średniowieczu, Warszawa Sztuka i ideologia XIII wieku, pod red. P. Skubiszewskiego, Wrocław 1974 (odczytać 2 wybrane rozprawy). Sztuka i ideologia XIV wieku, pod red. P. Skubiszewskiego, Warszawa 1975 (odczytać 2 wybrane rozprawy). Sztuka i ideologia XV wieku, pod red. P. Skubiszewskiego, Warszawa 1978 (odczytać 2 wybrane rozprawy). Średniowiecze. Studia o kulturze, pod red. J. Lewańskiego, t. 1 4, Warszawa (odczytać 3 wybrane rozprawy). K. Targosz, Korzenie i kształty teatru, Kraków S. Urbańczyk, "Bogurodzica". Problemy czasu powstania i tła kulturalnego, "Pamiętnik

6 Literacki" 1978, z. 1 (lub w: S. Urbańczyk, Prace z dziejów języka polskiego, Wrocław 1979). H. Waddel, Średniowiecze wagantów, przeł. Z. Wrzeszcz, Warszawa S. Wielgus, Z badań nad średniowieczem, Lublin N.M. Wildiers, Obraz świata a teologia. Od średniowiecza do dzisiaj, przeł. J. Doktór, Warszawa 1985 (odczytać cz. 1: Kosmologiczne tło teologii średniowiecznej). M. Włodarski, Ars moriendi w literaturze polskiej XV i XVI wieku, Kraków J. Woronczak, Studia o literaturze średniowiecza i renesansu, Wrocław 1993 (wybór). W. Wydra, Władysław z Gielniowa. Z dziejów średniowiecznej poezji polskiej, Poznań Wyobraźnia średniowieczna, pod red. T. Michałowskiej, Warszawa 1996.

7 R E N E S A N S LEKTURY OBOWIĄZKOWE Antologia poezji polsko łacińskkiej , oprac. A. Jelicz, Szczecin 1985 (odczytać po 5 wybranych utworów Filipa Kallimacha, Konrada Celtisa, Andrzeja Krzyckiego, Jana Dantyszka, Odę do Apollina Pawła z Krosna, Z wojny pruskiej Jana z Wiślicy, Pieśń o żubrze Mikołaja Hussowskiego). Utwory powyższych twórców można również odczytać z wydań: Najstarsza poezja polsko łacińska (do połowy XVI wieku), oprac. M. Plezia, Wrocław BN I, 141; Antologia poezji łacińskiej w Polsce. Renesans, opr. I. Lewandowski, Poznań Klemens Janicjusz, Poezje wybrane, przeł. Z. Kubiak, Warszawa 1979 (odczytać Księgę żalów); Z. Kubiak, Medytacje Janicjusza, Warszawa 1993 (odczytać jw.). Biernat z Lublina, Ezop, wstęp S. Grzeszczuk, oprac. J. Gruchała, Kraków Proza polska wczesnego renesansu , oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1954 (odczytać: Rozmowy, które miał król Salomon...; Sowiźrzał krotochwilny i śmieszny). Mikołaj Rej, Pisma wierszem (wybór), oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław BN I, 151 (odczytać: Krótka rozprawa; Kupiec; Żywot Józefa; Źwierzyniec; Figliki). Mikołaj Rej, Żywot człowieka poczciwego, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław BN I 152 (odczytać: Księga II; Andrzej Trzecieski, Żywot i sprawy Mikołaja Reja z Nagłowic). Większość z wymienionych tekstów można również znaleźć w wydaniu: M. Rej, Wybór pism, oprac. J. Ślaski, Warszawa Andrzej Frycz Modrzewski, Wybór pism, oprac. W. Voisé, Wrocław BN I, 229 (odczytać O poprawie Rzeczypospolitej, ks. I, III i V). Jan Kochanowski, Dzieła polskie, oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa 1953 i wyd. nast. (odczytać: Zgoda; Satyr albo Dziki Mąż; Zuzanna; Szachy; Muza). Jan Kochanowski, Fraszki, oprac. J. Pelc, Wrocław BN I, 163. Jan Kochanowski, Odprawa posłów greckich, oprac. T. Ulewicz, Wrocław 1962 i wyd. nast. BN I, 3. Jan Kochanowski, Pieśni, oprac. L. Szczerbicka Ślęk, Wrocław 1969 i wyd. nast. BN I, 100. Jan Kochanowski, Psałterz Dawidów, oprac. J. Ziomek, Wrocław BN I, 174 (odczytać: wiersz dedykacyjny oraz 10 wybranych psalmów). Jan Kochanowski, Treny, oprac. J. Pelc, Wrocław 1969 i wyd. nast. BN I, 1. Jan Kochanowski, Z łacińska śpiewa Słowian Muza. Elegie, foricenia, liryki w przekładzie L. Staffa, Warszawa 1986 (odczytać: po 10 wybranych elegii i foricoeniów). Łukasz Górnicki, Dworzanin polski, oprac. R. Pollak, Wrocław BN I, 109 (odczytać: Księga I). Mikołaj z Wilkowiecka, Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim, oprac. J. Okoń, Wrocław BN I, 201 (odczytać redakcję A). Piotr Skarga, Kazania sejmowe, oprac. J. Tazbir i M. Korolko, Wrocław 1972 i wyd. nast. BN I, 70 (odczytać kazania: II, III, IV, VIII). Szymon Szymonowic, Sielanki i pozostałe wiersze polskie, oprac. J. Pelc, Wrocław BN I, 182 (odczytać: Dafnis; Żeńcy; Kołacze). Antologia literatury sowiźrzalskiej XVI i XVII wieku, oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław BN I, 186 (odczytać: Wyprawa plebańska; Komedia rybałtowska nowa; Fraszki Sowiźrzała nowego). LEKTURY NADOBOWIĄZKOWE

8 (do wyboru co najmniej dwie pozycje) Antologia pamiętników polskich XVI wieku, pod red. R. Pollaka, Wrocław Marcin Bielski, Satyry, wyd. W. Wisłocki, Kraków Jan Dantyszek, Pieśni, wybrała i przeł. A. Kamieńska, Olsztyn Dawna facecja polska (XVI XVIII wiek), oprac. J. Krzyżanowski, Warszawa Sebastian Fabian Klonowic, Flis, to jest spuszczanie statków Wisłą, oprac. A. Karpiński, Warszawa Sebastian Fabian Klonowic, Żale nagrobne na ślachetnie urodzonego i znacznie uczonego męża... Jana Kochanowskiego, oprac. H. Wiśniewska, Lublin Literatura ariańska w Polsce XVI wieku. Antologia, oprac. L. Szczucki i J. Tazbir, Warszawa 1959 (odczytać pisma Szymona Budnego, Marcina Czechowica, Fausta Socyna). Stanisław Orzechowski, Wybór pism, oprac. J. Starnawski, Wrocław BN I, 210 (odczytać: Mowa żałobna... na pogrzebie Zygmunta Jagiellończyka...; Quincunx, to jest Wzór Korony Polskiej na cynku wystawiony...; Rozmowa albo Dyjalog około egzekucyjej Polskiej Korony...). Erazm Otwinowski, Pisma poetyckie, oprac. P. Wilczek, Warszawa 1999 (BPS, t. 15). Patrząc na rozmaite świata tego sprawy. Antologia polskiej poezji renesansowej, oprac. J. Sokołowska, Warszawa Mikołaj Rej, Postylla, oprac. K. Górski i W. Kuraszkiewicz, Wrocław BPP Seria B, nr 7 (wybór). Piotr Skarga, Żywoty świętych polskich, Kraków 1987 (odczytać żywoty św. Wojciecha, św. Stanisława, św. Jadwigi Śląskiej, św. Jana Kantego). Staropolska poezja ziemiańska, oprac. J.S. Gruchała i S. Grzeszczuk, Warszawa 1986 (odczytać utwory z XVI wieku). Teatr polskiego renesansu, oprac. J. Lewański, Warszawa 1988 (odczytać: Piotr Ciekliński, Potrójny z Plauta). W. Walecki, Z duchem w rozmawianiu. Szesnastowieczna proza polska, Kraków 1991 (odczytać: Marcin Bielski, Kronika wszytkiego świata; Maciej Miechowita, Polskie wypisanie dwojej krainy świata; Łukasz Górnicki, Dzieje w Koronie Polskiej; Jan Januszowski, Jan Kochanowski). Ponadto należy zapoznać się z edycjami: Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzema osobami, Panem, Wójtem a Plebanem, oprac. K. Górski i W. Taszycki, Wrocław 1953 (BPP Seria B, nr 1). Jan Kochanowski, Dzieła wszystkie (wydanie sejmowe), oprac. M.R. Mayenowa i in. (Treny, Psałterz Dawidowy, Pieśni). OPRACOWANIA OBOWIĄZKOWE J. Ziomek, Renesans, Warszawa 1973 i wyd. nast.; J. Ziomek, Literatura Odrodzenia, Warszawa 1987 i wyd. nast. J. Pelc, Literatura renesansu w Polsce, Warszawa Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej, Warszawa 1990 (odczytać hasła: Antyk, Cyceronianizm, Erazmianizm, Horacjanizm, Humanizm, Imitacja, Mecenat, Neoepikureizm, Neostoicyzm, Petrarkizm, Poezja nowołacińska, Reformacja, Renesans, Wiersz, Włosko polskie związki literackie i kulturalne). J. Pelc, Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej, Warszawa 1980 i wyd. nast. (odczytać cz. 1: Zarys biografii).

9 OPRACOWANIA NADOBOWIĄZKOWE (do wyboru co najmniej dwie pozycje) J. Abramowska, Ład i Fortuna. O tragedii renesansowej w Polsce, Wrocław M. Adamczyk, "Żywot Józefa..." Mikołaja Reja. Studium porównawcze, Wrocław M. Bachtin, Twórczość Franciszka Rabelais'go a kultura ludowa średniowiecza i renesansu, przeł. A. i A. Goreniowie, oprac. S. Balbus, Kraków C. Backvis, Szkice o kulturze staropolskiej, Warszawa 1975 (odczytać rozprawy o Andrzeju Krzyckim i Mikołaju Hussowskim). A. Borowski, Pojęcie i problem "renesansu północnego". Przyczynek do geografii historycznoliterackiej humanizmu renesansowego północnego, Kraków A. Borowski, Renesans, Warszawa M. Brahmer, Petrarkizm w poezji polskiej XVI wieku, Kraków A. Brückner, Mikołaj Rej, Warszawa J. Burckhardt, Kultura Odrodzenia we Włoszech. Próba ujęcia, przeł. M. Kreczkowska, Warszawa Cracovia litterarum. Kultura umysłowa i literacka Krakowa i Małopolski w dobie renesansu, pod red. T. Ulewicza, Wrocław 1991 (odczytać 3 wybrane rozprawy). J. Delumeau, Cywilizacja Odrodzenia, przeł. E. Bąkowska, Warszawa J. Domański, Początki humanizmu, Wrocław H. Dziechcińska, O staropolskich dziennikach podróży, Warszawa H. Dziechcińska, W krzywym zwierciadle. O karykaturze i pamflecie czasów renesansu, Wrocław Z. Głombiowska, Łacińska i polska muza Jana Kochanowskiego, Warszawa I. Goleniszczew Kutuzow, Odrodzenie włoskie i literatury słowiańskie wieku XV i XVI, przeł. W. i R. Śliwowscy, Warszawa A. Gorzkowski, Zagadki demonologii, Demon Socratis" Łukasza Górnickiego, Kraków S. Graciotti, Od renesansu do oświecenia, t. 1, Warszawa 1991 (odczytać rozprawę Europejskość umysłowości polskiego renesansu oraz szkice o Janie Kochanowskim). S. Grzeszczuk, Staropolskie potomstwo Sowizdrzała. Plebejski humor literacki, Warszawa J. Huizinga, Erazm, przeł. M. Kurecka, Warszawa Jan Kochanowski Epoka twórczość recepcja, pod red. J. Pelca, P. Buchwald Pelcowej i B. Otwinowskiej, t. 1 2, Lublin 1989 (odczytać 3 wybrane rozprawy). Jan Kochanowski i epoka renesansu. W 450 rocznicę urodzin poety , pod red. T. Michałowskiej, Warszawa 1984 (odczytać 3 wybrane rozprawy). Jan Kochanowski i kultura odrodzenia, pod red. Z. Libery i M. Żurowskiego, Warszawa 1985 (odczytać 3 wybrane rozprawy). T. Klaniczay, Renesans. Manieryzm. Barok, przeł. E. Cygielska, oprac. J. Ślaski, Warszawa M. Korolko, Andrzej Frycz Modrzewski. Humanista, pisarz, Warszawa M. Korolko, Jana Kochanowskiego żywot i sprawy. Materiały, komentarze, przypuszczenia, Warszawa M. Korolko, O prozie "Kazań sejmowych" Piotra Skargi, Warszawa M. Kossowska, Biblia w języku polskim, t. 1, Poznań S. Kot, Polska złotego wieku a Europa, oprac. H. Barycz, Warszawa 1987 (odczytać rozprawy: Polska Złotego Wieku wobec kultury zachodniej; Humaniści polscy między sobą; Jana Kochanowskiego podróże i studia zagraniczne). E. Kotarski, Dziedzictwo i tradycja. Szkice o literaturze staropolskiej, Gdańsk 1990 (odczytać rozprawy o Reju, Kochanowskim, Modrzewskim, Górnickim). A. Krzewińska, Początki utopii w literaturze staropolskiej, Toruń A. Krzewińska, Sielanka staropolska. Jej początki, tradycje i główne kierunki rozwoju, Warszawa Poznań Toruń J. Krzyżanowski, Mikołaja Reja "Krótka rozprawa" na tle swoich czasów, Warszawa 1954

10 (przedruk w: J. Krzyżanowski, W wieku Reja i Stańczyka, Warszawa 1958). J. Krzyżanowski, Poeta czarnoleski. Studia literackie, Warszawa J. Krzyżanowski, Romans polski wieku XVI, Warszawa J. Lewański, Dramat i teatr średniowiecza i renesansu w Polsce, Warszawa 1981 (odczytać: Epoka odrodzenia). Łacińska poezja w dawnej Polsce, pod red. T. Michałowskiej, Warszawa 1995 (odczytać 2 wybrane rozprawy). S. Łempicki, Renesans i humanizm w Polsce. Materiały do studiów, Warszawa M.R. Mayenowa, O języku poezji Jana Kochanowskiego, Kraków K. Meller, Jakuba Lubelczyka "Psałterz Dawida" z roku 1558, Poznań T. Michałowska, Poetyka i poezja. Studia i szkice staropolskie, Warszawa 1982 (wybór). Mikołaj Rej. W czterechsetlecie śmierci, pod red. T. Bieńkowskiego, J. Pelca i K. Pisarkowej, Wrocław 1971 (wybór). Necessitas et ars. Studia staropolskie dedykowane Profesorowi Januszowi Pelcowi, t. 1, pod red. B. Otwinowskiej i in., Warszawa 1993 (wybór). Z. Nowak, Jan Dantyszek. Portret renesansowego humanisty, Gdańsk A. Nowicka Jeżowa, Pieśni czasu śmierci. Studium z historii duchowości XVI XVIII wieku, Lublin 1992 (odczytać cz. 2: Humanizm. Pieśni czarnoleskie dedykowane Persefonie). Nurt religijny w literaturze polskiego średniowiecza i renesansu, pod red. S. Nieznanowskiego i J. Pelca, Lublin 1994 (odczytać rozprawy Aliny Nowickiej Jeżowej, Mirosława Korolki, Janusza Pelca i Krzysztofa Mrowcewicza). R. Ocieczek, Sebastian Fabian Klonowic poeta epoki odrodzenia, Kielce E. Panofsky, Studia z historii sztuki, wybór i oprac. J. Białostocki, Warszawa 1971 (odczytać: Artysta uczony geniusz. Uwagi o "Renaissance Dmmerung"). J. Pelc, Europejskość i polskość literatury naszego renesansu, Warszawa 1984 (wybór). J. Pelc, Jan Kochanowski. Szczyt renesansu w literaturze polskiej, Warszawa J. Pelc, Jan Kochanowski w tradycjach literatury polskiej od XVI do połowy XVIII wieku, Warszawa J. Pelc, Renesans w literaturze polskiej w kontekście europejskim, Warszawa B. Pfeiffer, Alegoria między pochwałą a naganą. Twórczość Jana Jurkowskiego ( ), Wrocław T. Podgórska, Komizm w twórczości Mikołaja Reja, Wrocław Gdańsk Polska w epoce Odrodzenia. Państwo Społeczeństwo Kultura, pod red. A. Wyczańskiego, Warszawa 1970 (odczytać 2 wybrane rozprawy). J. Sokolski, Lipa, Chiron i Labirynt. Esej o Fraszkach", Wrocław J. Starnawski, Andrzej Frycz Modrzewski. Żywot dzieło sława, Łódź J. Starnawski, Odrodzenie. Czasy ludzie książki, Łódź 1991 (odczytać rozprawy o Mikołaju Reju, Andrzeju Fryczu Modrzewskim i Piotrze Skardze). J. Starnawski, O "Źwierzyńcu" Mikołaja Reja z Nagłowic, Wrocław K. Stawecka, Religijna poezja łacińska XVI wieku w Polsce, Lublin Studia porównawcze o literaturze staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej i J. Ślaskiego, Wrocław 1980 (wybór). L. Szczucki, Marcin Czechowic ( ). Studium z dziejów antytrynitaryzmu polskiego XVI wieku, Warszawa L. Ślękowa, Muza domowa. Okolicznościowa poezja rodzinna czasów renesansu i baroku, Wrocław D. Śnieżko, Mit wieku złotego w literaturze polskiego renesansu. Wzory warianty zastosowania, Warszawa J. Tazbir, Piotr Skarga. Szermierz kontrreformacji, Warszawa J. Tazbir, Reformacja w Polsce. Szkice o ludziach i doktrynach, Warszawa T. Ulewicz, Sarmacja. Studium z problematyki słowiańskiej XV XVI wieku, Kraków T. Ulewicz, Wśród impresorów krakowskich doby renesansu, Kraków W. Ullmann, Średniowieczne korzenie renesansowego humanizmu, przeł. J. Mach, Łódź W. Urban, Epizod reformacyjny, Kraków 1988.

11 W. Weintraub, Nowe studia o Janie Kochanowskim, Kraków W. Weintraub, Rzecz czarnoleska, Kraków P. Wilczek, Erazm Otwinowski. Pisarz ariański, Katowice T. Witczak, Studia nad twórczością Mikołaja Reja, Poznań S. Zabłocki, Od prerenesansu do oświecenia. Z dziejów inspiracji klasycznych w literaturze polskiej, Warszawa 1976 (wybór). S. Zabłocki, Polsko łacińskie epicedium renesansowe na tle europejskim, Wrocław K. Ziemba, Jan Kochanowski jako poeta egzystencji. Prolegomena do interpretacji "Trenów", Warszawa 1994.

12 B A R O K LEKTURY OBOWIĄZKOWE M. Sęp Szarzyński, Poezje, oprac. J.S. Gruchała, Kraków Mikołaj Sęp Szarzyński, Rytmy, abo wiersze polskie, oprac. J. Sokołowska, Warszawa 1957; Mikołaj Sęp Szarzyński, Rytmy, abo wiersze polskie, oraz cykl erotyków, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław BN I, 118; Poeci polskiego baroku, oprac. J. Sokołowska i K. Żukowska, t. 1 2, Warszawa 1965 (odczytać: Stanisław Grochowski, Sebastian Grabowiecki, Jan Żabczyc, Olbrycht Karmanowski, Kasper Miaskowski, Kasper Twardowski, Krzysztof Niemirycz, Hieronim Morsztyn, Maciej Kazimierz Sarbiewski, Bartłomiej Zimorowic, Jan z Kijan, Krzysztof Opaliński, Stanisław Herakliusz Lubomirski, Dominik Rudnicki, fragmenty Oblężenia Jasnej Góry, Józef Baka, Elżbieta Drużbacka). Utwory powyższych twórców można również znaleźć w książce: I w odmianach czasu smak jest. Antologia polskiej poezji epoki baroku, oprac. J. Sokołowska, Warszawa Zob. też dział Lektury nadobowiązkowe. Szymon Zimorowic, Roksolanki, oprac. L. Ślękowa, Wrocław BN I, 73; Szymon Zimorowic, Roksolanki, oprac. L. Kukulski, Warszawa Daniel Naborowski, Poezje, oprac. J. Dürr Durski, Warszawa 1961; Daniel Naborowski, Poezje wybrane, oprac. K. Karasek, Warszawa Zbigniew Morsztyn, Wybór wierszy, oprac. J. Pelc, Wrocław BN I, 215. Jan Andrzej Morsztyn, Wybór poezji, oprac. W. Weintraub, Wrocław BN I, 257. Wacław Potocki, Wiersze wybrane, oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław BN I, 19. Wespazjan Kochowski, Utwory poetyckie, oprac. M. Eustachiewicz, Wrocław BN I, 92. Helikon sarmacki. Wątki i tematy polskiej poezji barokowej, wybór i wstęp A. Vincenz, oprac. M. Malicki, Wrocław BN I, 259. Dramaty staropolskie. Antologia, oprac. J. Lewański, t. 4, Warszawa 1961 (odczytać: Piotr Baryka, Z chłopa król); t. 5, Warszawa 1963 (odczytać: Stanisław Herakliusz Lubomirski, Ermida albo królewna pasterska). Maciej Kazimierz Sarbiewski, Wykłady poetyki, przeł. i oprac. S. Skimina, Wrocław 1958 (odczytać: O poincie i dowcipie). Samuel Twardowski, Nadobna Paskwalina, oprac. J. Okoń, Wrocław BN I, 87. Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki, oprac. W. Czapliński, Wrocław BN I, 62; Jan Chryzostom Pasek, Pamiętniki, oprac. R. Pollak, Warszawa Jędrzej Kitowicz, Opis obyczajów za panowania Augusta III, oprac. R. Pollak, Wrocław BN I, 88 (odczytać: O wychowaniu dzieci). LEKTURY NADOBOWIĄZKOWE (do wyboru co najmniej dwie pozycje) Józef Baka, Poezje, oprac. A. Czyż i A. Nawarecki, Warszawa Marcin Borzymowski, Morska nawigacyja do Lubeka, oprac. R. Pollak, Gdańsk Benedykt Chmielowski, Nowe Ateny albo Akademia wszelkiej sciencyi pełna..., oprac. M. i J. Lipscy, Kraków 1966.

13 Czasy saskie. Wybór żródeł, Kraków BN I, 110. Andrzej Maksymilian Fredro, Przysłowia mów potocznych, oprac. L. Kukulski, Warszawa Sebastian Grabowiecki, Rymy duchowne, wyd. K. Mrowcewicz, Warszawa 1996 (BPS, t. 5). Adam Jarzębski, Gościniec albo Krótkie opisanie Warszawy, oprac. W. Tomkiewicz, Warszawa Adam Korczyński, Złocista przyjaźnią zdrada, oprac. R. Pollak i S. Saski, Kraków Stanisław Herakliusz Lubomirski, Wybór pism, oprac. R. Pollak, Wrocław BN I, 145 (odczytać: Rozmowy Artaksesa i Ewandra; Orfeusz; Tobiasz wyzwolony). Stanisław Herakliusz Lubomirski, Poezje zebrane, wyd. A. Karpiński, t. 1: Teksty, Warszawa 1995; t. 2: Komentarze, Warszawa Kasper Miaskowski, Zbiór rytmów, wyd. A. Nowicka Jeżowa, Warszawa 1995 (BPS, t. 3). Hieronim Morsztyn, Światowa rozkosz, wyd. A. Karpiński, Warszawa 1995 (BPS, t. 1). Jan Andrzej Morsztyn, Utwory zebrane, oprac. L. Kukulski, Warszawa Myśl ariańska w Polsce XVII wieku. Antologia tekstów, oprac. Z. Ogonowski, Wrocław 1991 (wybór). Krzysztof Niemirycz, Bajki ezopowe, oprac. S. Furmanik, Wrocław BN I, 164. Krzysztof Opaliński, Satyry, oprac. L. Eustachiewicz, Wrocław BN I, 147. Łukasz Opaliński, Wybór pism, oprac. S. Grzeszczuk, Wrocław BN I, 172. Wacław Potocki, Dzieła, t. 1 3, oprac. L. Kukulski, Warszawa 1987 (wybór). Walenty Roździeński, Officina ferraria abo Huta i warstat z kuźniami szlachetnego dzieła żelaznego, oprac. R. Pollak i in., Wrocław Maciej Kazimierz Sarbiewski, Liryki oraz Droga rzymska i fragmenty Lechiady, przeł. T. Karyłowski, oprac. M. Korolko przy współpracy J. Okonia, Warszawa Maciej Kazimierz Sarbiewski, O poezji doskonałej, czyli Wergiliusz i Homer, przeł. M. Plezia, oprac. S. Skimina, Wrocław 1954 (odczytać 2 pierwsze księgi). Jan III Sobieski, Listy do Marysieńki, oprac. L. Kukulski, Warszawa Staropolska poezja ziemiańska, oprac. J.S. Gruchała i S. Grzeszczuk, Warszawa 1986 (odczytać utwory z epoki baroku). Staropolskie pastorałki dramatyczne, oprac. J. Okoń, Wrocław BN I, 269 (odczytać 2 wybrane utwory z XVII wieku). Szymon Starowolski, Wybór pism, oprac. I. Lewandowski, Wrocław BN I, 272 (odczytać: Setnik pisarzy polskich; Prawy rycerz; Reformacyja obyczajów polskich). Kasper Twardowski, Lekcje Kupidynowe, wyd. R. Grześkowiak, Warszawa 1997 (BPS, t. 7). Kasper Twardowski, Pochodnia Miłości Bożej, wyd. K. Mrowcewicz, Warszawa 1995 (BPS, t. 2). Samuel Twardowski, Dafnis drzewem bobkowym, oprac. J. Okoń, Wrocław BN I, 227. Wybór mów staropolskich, oprac. B. Nadolski, Wrocław BN I, 175 (wybór). Wysoki umysł w dolnych rzeczach zawikłany". Antologia polskiej poezji metafizycznej epoki baroku, oprac. K. Mrowcewicz, Warszawa Stanisław Żółkiewski, Początek i progres wojny moskiewskiej, oprac. J. Maciszewski, Warszawa Ponadto należy zapoznać się z edycjami: Jakub Teodor Trembecki, Wirydarz poetycki, t. 1 2, wyd. A. Brückner, Lwów OPRACOWANIA OBOWIĄZKOWE Cz. Hernas, Barok, Warszawa 1973 i wyd. nast.;

14 Cz. Hernas, Literatura baroku, Warszawa 1987 i wyd. nast. Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej, Warszawa 1990 (odczytać hasła: Barok, Emblemat, Epika, Koncept, Kontrreformacja, Manieryzm, Marinizm, Pamiętnik, Sarmatyzm). OPRACOWANIA NADOBOWIĄZKOWE (do wyboru co najmniej dwie pozycje) C. Backvis, Renesans i barok w Polsce. Studia o kulturze, wybór i oprac. H. Dziechcińska i E.J. Głębicka, Warszawa 1993 (odczytać 2 wybrane rozprawy). Barok. Analogie opozycje, pod red. S. Nieznanowskiego, Lublin 1980 (wybór). Barok w polskiej kulturze, literaturze i języku. Materiały z konferencji naukowej sierpnia w Krakowie, pod red. M. Stępnia i S. Urbańczyka, Warszawa Kraków 1992 (odczytać rozprawy Andrzeja Borowskiego i Janusza Pelca). J. Błoński, Mikołaj Sęp Szarzyński a początki polskiego baroku, Kraków P. Buchwald Pelcowa, Satyra czasów saskich, Wrocław T. Chrzanowski, Wędrówki po Sarmacji europejskiej. Eseje o sztuce i kulturze staropolskiej, Kraków 1988 (wybór). A. Czyż, Ja i Bóg. Poezja metafizyczna późnego baroku, Wrocław A. Czyż, Władza marzeń. Studia o wyobraźni i tekstach, Bydgoszcz 1997 (rozdział II). H. Dziechcińska, Kultura literacka w Polsce XVI i XVII wieku. Zagadnienia wybrane, Warszawa H. Dziechcińska, Oglądanie i słuchanie w kulturze dawnej Polski, Warszawa M. Eustachiewicz, W. Majewski, Nad lirykami Wespazjana Kochowskiego, Wrocław B. Falęcka, Sztuka tworzenia. Podmiot autorski w poezji kunsztownej polskiego baroku, Wrocław Filozofia i myśl społeczna XVII wieku, oprac. Z. Ogonowski, cz. 1 2, Warszawa 1979 (wybór). J.K. Goliński, Okolice trwogi. Lęk w literaturze i kulturze dawnej Polski, Bydgoszcz J. K. Goliński, Vanitas. O marności w literaturze i kulturze dawnej, Warszawa Literatura polskiego baroku w kręgu idei, red. A. Nowicka Jeżowa, M. Hanusiewicz, A. D. Gostyńska, Retoryka iluzji. Koncept w poezji barokowej, Warszawa S. Grzeszczuk, O "Satyrach" Krzysztofa Opalińskiego. Próba syntezy, Wrocław M. Hanusiewicz, Świat podzielony. O poezji Sebastiana Grabowieckiego, Lublin Jezuici a kultura polska, pod red. L. Grzebienia i S. Obirka, Kraków 1993 (wybór). M. Kaczmarek, Sarmacka perspektywa sławy. Nad "Wojną chocimską" Wacława Potockiego, Wrocław A. Karpiński, Staropolska poezja ideałów ziemiańskich. Próba przekroju, Wrocław J. Kotarska, Poetyka popularnej liryki miłosnej XVII wieku w Polsce, Gdańsk J. Kracik, Pokonać czarną śmierć. Staropolskie postawy wobec zarazy, Kraków T. Kruszewska, Różne historyje. Studium z dziejów nowelistyki staropolskiej, Wrocław Z. Kuchowicz, Człowiek polskiego baroku, Łódź D. Künstler Langner, Idea vanitas. Jej tradycje i toposy w poezji polskiego baroku, Toruń J.Z. Lichański, Retoryka od średniowiecza do baroku. Teoria i praktyka, Warszawa Literatura i instytucje w dawnej Polsce, pod red. H. Dziechcińskiej, Warszawa 1994 (wybór). Literatura i kultura polska "po potopie", pod red. B. Otwinowskiej i in., Wrocław 1992 (odczytać 3 wybrane rozprawy). A. Litwornia, Sebastian Grabowiecki. Zarys monograficzny, Wrocław J.T. Maciuszko, Symbole w religijności polskiej doby baroku i kontrreformacji, Warszawa J. Malicki, Słowa i rzeczy. Twórczość Wacława Potockiego wobec polskiej tradycji literackiej, Katowice 1980.

15 T. Michałowska, Poetyka i poezja. Studia i szkice staropolskie, Warszawa 1982 (wybór). T. Michałowska, Staropolska teoria genologiczna, Wrocław K. Mrowcewicz, Czemu wolność mamy? Antynomie wolności w poezji Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego, Wrocław A. Nawarecki, Czarny karnawał. "Uwagi o śmierci niechybnej" księdza Baki poetyka tekstu i paradoksy recepcji, Wrocław S. Nieznanowski, O poezji Kaspra Miaskowskiego. Studium o kształtowaniu się baroku w poezji polskiej, Lublin S. Nieznanowski, Studia i wizerunki. O poezji staropolskiej i jej badaczach, Warszawa 1989 (odczytać 3 wybrane szkice, zwłaszcza Początki baroku w poezji polskiej). A. Nowicka Jeżowa, Madrygały staropolskie. Z dziejów liryki miłosnej w epoce renesansu i baroku, Wrocław A. Nowicka Jeżowa, Pieśni czasu śmierci. Studium z historii duchowości XVI XVIII wieku, Lublin A. Nowicka Jeżowa, Sarmaci i śmierć. O staropolskiej poezji żałobnej, Warszawa K. Obremski, "Psalmodia polska". Trzy studia nad poematem, Toruń J. Okoń, Dramat i teatr szkolny. Sceny jezuickie XVII wieku, Wrocław Warszawa Kraków J. Partyka, Rękopisy dworu szlacheckiego doby staropolskiej, Warszawa J. Pelc, Barok epoka przeciwieństw, Warszawa J. Pelc, Obraz słowo znak. Studium o emblematach w literaturze staropolskiej, Wrocław J. Pelc, Zbigniew Morsztyn, arianin i poeta, Wrocław 1966; J. Pelc, Zbigniew Morsztyn na tle poezji polskiej XVII wieku, Warszawa M. Piszczkowski, Wieś w literaturze polskiego baroku, Kraków D. Platt, Kazania pogrzebowe z przełomu XVI i XVII wieku. Z dziejów prozy staropolskiej, Wrocław R. Pollak, Wśród literatów staropolskich, Warszawa 1966 (wybór). Polska XVII wieku. Państwo Społeczeństwo Kultura, pod red. J. Tazbira, Warszawa 1974 (wybór). M. Prejs, Poezja późnego baroku. Główne kierunki przemian, Warszawa Przełom wieków XVI i XVII w literaturze i kulturze polskiej, pod red. B. Otwinowskiej i J. Pelca, Wrocław Religijność literatury polskiego baroku, red. Cz. Hernas, M. Hanusiewicz, Lublin 1995 (odczytać 2 wybrane rozprawy). Retoryka a literatura, pod red. B. Otwinowskiej, Wrocław 1984 (wybór). Rokoko. Studia nad sztuką pierwszej połowy XVIII wieku, Warszawa A. Rysiewicz, Zagadnienia retoryki w analizie poezji polskiej przełomu XVI i XVII wieku, Wrocław J. Rytel, "Pamiętniki" Paska na tle pamiętnikarstwa staropolskiego, Wrocław A. Sajkowski, Barok, Warszawa E. Sarnowska Temeriusz, Świat mitów i świat znaczeń. Maciej Kazimierz Sarbiewski i problemy wiedzy o starożytności, Wrocław E. Sarnowska Temeriusz, Zarys dziejów poetyki (od starożytności do końca XVII wieku), Warszawa 1985 (wybór). E. Sarnowska Temeriusz, T. Kostkiewiczowa, Krytyka literacka w Polsce w XVI i XVII wieku oraz w epoce Oświecenia, Wrocław J. Sokolski, Bogini Pojęcie Demon. Fortuna w dziełach autorów staropolskich, Wrocław J. Sokolski, Staropolskie zaświaty. Obraz piekła, czyśćca i nieba w renesansowej i barokowej literaturze polskiej wobec tradycji średniowiecznej, Wrocław J. Sokołowska, Dwie nieskończoności. Szkice o literaturze barokowej Europy, Warszawa J. Sokołowska, Jan Andrzej Morsztyn, Warszawa 1965.

16 J. Sokołowska, Spory o barok. W poszukiwaniu modelu epoki, Warszawa J. Starnawski, W świecie barokowym, Łódź 1992 (wybór). Staropolska kultura rękopisu, pod red. H. Dziechcińskiej, Warszawa K. Stasiewicz, Elżbieta Drużbacka najwybitniejsza poetka czasów saskich, Olsztyn K. Stawecka, Maciej Kazimierz Sarbiewski. Prozaik i poeta, Lublin L. Szczerbicka Ślęk, W kręgu Klio i Kalliope. Staropolska epika historyczna, Wrocław D. Śnieżko, Mikołaj Sęp Szarzyński, Poznań J. Tazbir, Kultura szlachecka w Polsce. Rozkwit upadek relikty, Warszawa J. Tazbir, Państwo bez stosów. Szkice z dziejów tolerancji w Polsce XVI i XVII wieku, Warszawa E. Ulčinaite, Teoria retoryczna w Polsce i na Litwie w XVII wieku. Próba rekonstrukcji schematu retorycznego, Wrocław P. Urbański, Natura i łaska w poezji polskiego baroku. Okres potrydencki, Kielce Wiek XVII kontrreformacja barok. Prace z historii literatury, pod. red. J. Pelca, Wrocław 1970 (wybór). Wśród zagadnień polskiej literatury barokowej, cz. 1 2, pod red. Z.J. Nowaka, Katowice 1980 (wybór). S. Zabłocki, Od prerenesansu do Oświecenia. Z dziejów inspiracji klasycznych w literaturze polskiej, Warszawa Zmierzch kultury staropolskiej. Ciągłość i kryzysy (wieki XVII XIX), pod red. U. Augustyniak i A. Karpińskiego, Warszawa 1997.

17 LITERATURA POWSZECHNA LEKTURY OBOWIĄZKOWE Pismo święte Starego Testamentu w przekładzie ks. Jakuba Wujka (z dowolnego wydania odczytać: Księga Rodzaju, Księga Wyjścia, Księga Tobiasza, Księga Hioba, Księga Psalmów, Księga Eklezjastesa (Koheleta), Pieśń nad pieśniami, Treny Jeremiasza, Księga Daniela). Pismo święte Nowego Testamentu w przekładzie ks. Jakuba Wujka (z dowolnego wydania odczytać: Ewangelia według św. Mateusza, Pierwszy List św. Pawła do Koryntian, List św. Pawła do Efezjan, Objawienie św. Jana). Wymienione księgi można w ostateczności odczytać z innego wydania Pisma świętego, np. z tzw. Biblii Tysiąclecia. Jan Parandowski, Mitologia (dowolne wydanie); Robert Graves, Mity greckie, przeł. H. Krzeczkowski, Warszawa Homer, Iliada, przeł. F.K. Dmochowski, oprac. Z Kubiak, Warszawa 1990 (lub inne wydanie). Homer, Odyseja, przeł. L. Siemieński, oprac. Z. Kubiak, Warszawa 1990 (lub inne wydanie). Sofokles, Król Edyp, przeł. S. Srebrny, Wrocław BN II, 5 (lub inne wydanie). Horacy, Wybór poezji, oprac. J. Krókowski, Wrocław BN II, 25. Wergiliusz, Eneida, przeł. Z. Kubiak, Warszawa 1987 (lub inne wydanie). Św. Augustyn, Wyznania (dowolne wydanie w przekładzie Z. Kubiaka). Dzieje Tristana i Izoldy, odtworzył J. Bdier, przeł. T. Żeleński (Boy), Warszawa 1959 i wyd. nast. Pieśń o Rolandzie, przeł. T. Żeleński (Boy), oprac. A. Drzewicka, Wrocław BN II, 223. François Villon, Wielki Testament, przeł. T. Żeleński (Boy), Warszawa 1950 i wyd. nast. Arcydzieła francuskiego średniowiecza, przeł. T. Żeleński Boy i A. Tatarkiewicz, oprac. Z. Czerny, Warszawa 1968 i wyd. nast. (tu również Wstęp). Dante Alighieri, Boska Komedia. Wybór, przeł. Edward Porębowicz, oprac. K. Morawski, Wrocław BN II, 187 lub inne wydanie (odczytać: Piekło). Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu, przeł. L. Staff, Warszawa 1978 lub inne wydanie (wybór). Tomasz a Kempis, O naśladowaniu Jezusa Chrystusa, przeł. A. Kamieńska, Warszawa Giovanni Boccaccio, Dekameron, przeł. E. Boy, oprac. M. Brahmer, Warszawa 1974 lub inne wydanie (odczytać: nowela ramowa i po jednej noweli z każdego dnia). Francesco Petrarca, Wybór pism, przeł. F. Faleński, J. Kurek, K. Morawski, oprac. K. Morawski, Wrocław BN II, 206 (odczytać: Sonety). Poetyka okresu renesansu. Wybór, oprac. E. Sarnowska Temeriusz, Wrocław BN II, 205 (odczytać: Julius Caesar Scaliger, Poetyka w siedmiu księgach). William Shakespeare, Hamlet (dowolne wydanie w przekładzie J. Paszkowskiego, J.S. Sity lub S. Barańczaka). Torquato Tasso, Gofred abo Jeruzalem wyzwolona, przeł. P. Kochanowski, oprac. R. Pollak, Wrocław BN II, 4. Pierre Corneille, Cyd (dowolne wydanie w przekładzie Jana Andrzeja Morsztyna). LEKTURY NADOBOWIĄZKOWE (do wyboru co najmniej dwie pozycje) Eurypides, Elektra, przeł. i oprac. J. Łanowski, Wrocław BN II, 160.

18 Platon, Uczta, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1957 i wyd. nast. Arystoteles, Poetyka, przeł. i oprac. H. Podbielski, Wrocław BN II, 209. Antologia palatyńska. Nowy przekład, przeł. i oprac. Z. Kubiak, Warszawa Muza rzymska. Antologia poezji starożytnego Rzymu, przeł. i oprac. Z. Kubiak, Warszawa Rzymska krytyka i teoria literatury. Wybór, oprac. S. Stabryła, Wrocław BN II, 207 (odczytać: Quintus Horatius Flaccus, List do Pizonów). Hymny kościelne, przeł. T. Karyłowski, oprac. M. Korolko, Warszawa 1978 (wybór). Jakub de Voragine, Złota legenda. Wybór, przeł. J. Pleziowa, oprac. M. Plezia, Warszawa 1955 lub wyd. nast. (odczytać: Wstęp; legendy na dzień św. Jerzego, św. Wojciecha, św. Floriana, św. Stanisława, św. Aleksego, św. Krzysztofa). Edda poetycka, przeł. i oprac. A. Załuska Strmberg, Wrocław BN II, 214. Księga tysiąca i jednej nocy. Wybrane opowieści, przeł. W. Kubiak i J. Ficowski, oprac. T. Lewicki, Wrocław BN II, 115. Opowieści Okrągłego Stołu, przeł. K. Dolatowska i T. Komendant, Warszawa Brewiarz miłości. Antologia liryki staroprowansalskiej, przeł. i oprac. Z. Romanowiczowa, Wrocław BN II, 137. Słowo o wyprawie Igora, przeł. J. Tuwim, oprac. M. Jakóbiec, Wrocław BN II, 50. Kroniki staroruskie, przeł. E. Goranin, F. Sielicki i H. Suszko, oprac. F. Sielicki, Warszawa Piotr Abelard, Historia moich niedoli i inne listy, przeł. i oprac. L. Joachimowicz, Warszawa Geoffrey Chaucer, Opowieści kanterberyjskie. Wybór, przeł. H. Pręczkowska, Warszawa BN II, 138. Niccolo Machiavelli, Książę, przeł. W. Rzymowski, oprac. K. Grzybowski, Wrocław BN II, 159. Erazm z Rotterdamu, Adagia, przeł. i oprac. M. Cytowska, Wrocław BN II, 172 (wybór). Erazm z Rotterdamu, Pochwała głupoty, przeł. i oprac. E. Jędrkiewicz, Wrocław BN II, 81. François Rabelais, Gargantua i Pantagruel, przeł. T. Żeleński (Boy), t. 1 2, Warszawa 1959 (wybór). Pierre de Ronsard, Poezje. Wybór, przeł. L. Staff, M. Wroncka, L.E. Stefański, oprac. A. Sandauer, Warszawa 1956 (wybór). Michel de Montaigne, Próby, przeł. T. Żeleński (Boy), t. 1 3, Warszawa 1957 i wyd. nast. (wybór). Św. Jan od Krzyża, Dzieła, przeł. o. Bernard od Matki Bożej, karmelita bosy, t. 1 2, Kraków 1975 i wyd. nast. Lodovico Ariosto, Orland szalony, przeł. P. Kochanowski, oprac. R. Pollak, Wrocław BN II, 150. Miguel de Cervantes Saavedra, Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manczy, przeł. A.L. i Z. Czerny, Warszawa 1983 (lub inne wydanie). William Shakespeare, Makbet. Tragedia w 5 aktach (dowolne wydanie w przekładzie J. Paszkowskiego lub S. Barańczaka). William Shakespeare, Romeo i Julia. Tragedia w pięciu aktach, przeł. W. Tarnawski, Kraków BN II, 26 (lub inne wydanie). Lope Felix de Vega Carpio, Owcze źródło, przeł. L.H. Morstin, oprac. M. Strzałkowa, Wrocław BN II, 37. Blaise Pascal, Myśli, przeł. T. Żeleński (Boy), Warszawa 1968 i wyd. nast. Pedro Calderon de la Barca, Życie snem, przeł. E. Boy, oprac. M. Strzałkowa, Wrocław BN II, 102 lub inne wydanie. John Milton, Raj utracony, przeł. M. Słomczyński, Kraków Antologia angielskiej poezji metafizycznej XVII stulecia, przeł. i oprac. S. Barańczak, Warszawa 1992.

19 WARSZTAT POMOCNICZY Opracowania encyklopedyczne i biograficzne Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1 2, Warszawa 1984 i wyd. nast. Encyklopedia staropolska, oprac. A. Brückner, t. 1 2, Warszawa 1990 (reprint). Średniowiecze. Encyklopedia popularna, oprac. H.R. Loyn, Warszawa Z. Gloger, Encyklopedia staropolska, t. 1 4, Warszawa 1989 (reprint). Encyklopedia katolicka, t. 1 7, Lublin (litery A J). M. Korolko, Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny, Warszawa Pisarze staropolscy. Sylwetki, pod. red. S. Grzeszczuka, t. 1 2, Warszawa Słowniki Słownik literatury staropolskiej, pod red. T. Michałowskiej, Warszawa Szkolny słownik literatury staropolskiej, pod red. M. Pytasza, Katowice Słownik terminów literackich, pod red. J. Sławińskiego, Wrocław 1988 i wyd. nast. W. Kopaliński, Słownik mitów i tradycji kultury, Warszawa 1985 i wyd. nast. D. Fortsner, Świat symboliki chrześcijańskiej, przeł. i oprac. W. Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, wybór ilustracji i komentarz T. Łozińska, Warszawa S. Reczek, Podręczny słownik dawnej polszczyzny, Wrocław Słownik staropolski, pod red. S. Urbańczyka, t (do litery "W"), Warszawa 1953 i nast. Słownik staropolskich nazw osobowych, pod red. W. Taszyckiego, t. 1 6, Wrocław ; t. 7: Suplement, pod red. M. Malca, Wrocław Słownik polszczyzny XVI wieku, pod red. M.R. Mayenowej, Wrocław 1966 i nast. Słownik polszczyzny Jana Kochanowskiego, pod red. M. Kucały, Kraków 1995 i nast. Słownik języka Jana Chryzostoma Paska, pod red. H. Konecznej i W. Doroszewskiego, t. 1 2, Wrocław Słownik łaciny średniowiecznej w Polsce (wyd. od 1953 roku pod red. M. Plezi). A. Jougan, Słownik kościelny łacińsko polski, Warszawa Bibliografie Bibliografia literatury polskiej "Nowy Korbut", t. 1 3 (Piśmiennictwo staropolskie), oprac. zespół pod kier. R. Pollaka, Warszawa Systematyczne omówienie bibliografii literatury staropolskiej zawierają m.in. opracowania: J. Czachowska, R. Loth, Przewodnik polonisty. Bibliografie, biblioteki, muzea literackie, Wrocław J. Starnawski, Warsztat bibliograficzny historyka literatury polskiej, Warszawa Syntezy I. Chrzanowski, Historia literatury niepodległej Polski , Warszawa 1930 i wyd. nast. J. Kleiner, Zarys dziejów literatury polskiej, t. 1, Wrocław 1947 i wyd. nast. J. Krzyżanowski, Dzieje literatury polskiej od początków do czasów najnowszych, Warszawa 1970 i wyd. nast. J. Krzyżanowski, Historia literatury polskiej. Alegoryzm preromantyzm, Warszawa 1964 i wyd. nast. Z. Libera, J. Pietrusiewiczówna, J. Rytel, Literatura polska. Od średniowiecza do oświecenia, Warszawa Okresy literackie, praca zbiorowa pod red. J. Majdy, Warszawa 1983 i wyd. nast. J. Starnawski, Zarys dziejów literatury staropolskiej, Lublin 1993.

20 WYBÓR ANALIZ I INTERPRETACJI Zbiory interpretacji Arcydzieła literatury polskiej. Interpretacje, pod red. S. Grzeszczuka i A. Niewolak-Krzywdy, t. 1, Rzeszów Liryka polska. Interpretacje, pod red. J. Prokopa i J. Sławińskiego, Kraków Lektury polonistyczne. Średniowiecze renesans barok, t. 1, pod red. A. Borowskiego i J.S. Gruchały, Kraków Lektury polonistyczne. Średniowiecze renesans barok, t. 2, pod red. A. Borowskiego i J.S. Gruchały, Kraków Lektury polonistyczne. Średniowiecze renesans barok, t. 3, pod red. J. Gruchały, Kraków Lekcje czytania. Eksplikacje literackie. Część I, pod red. W. Dynaka i A.W. Labudy, Warszawa Średniowiecze A. Czyż, Zdrow bądź, Krolu anielski najdawniejsza kolęda polska, w: A. Czyż, Władza marzeń. Studia o wyobraźni i tekstach, Bydgoszcz A. Gieysztor, Dobrowolne ubóstwo, ucieczka od świata i średniowieczny kult świętego Aleksego, w: Polska w świecie. Szkice z dziejów kultury polskiej, Warszawa W. Maciąg, O leniwych poddanych, w: Lektury obowiązkowe, pod red. S. Balbusa i W. Maciąga, Wrocław R. Mazurkiewicz, Matka Boska Kwietna. O średniowiecznej pieśni maryjnej Kwiatek czysty, smutnego sierca ucieszenie..., Pamiętnik Literacki 1998, z. 4. T. Michałowska, "Dusza z ciała wyleciała". Próba interpretacji, "Pamiętnik Literacki" 1989, z. 2. E. Ostrowska, O nowe odczytanie wiersza o św. Aleksym, w: Z dziejów języka polskiego i jego piękna, Kraków E. Ostrowska, Utalentowany polski poeta średniowieczny, w: Z dziejów języka polskiego i jego piękna, Kraków 1978 (o pieśni godzinkowej Jezus Krystus, Bóg Człowiek...). W. Walecki, Piętnastowieczna powieść dla wszystkich, czyli co myśleć o średniowieczu, w: Literackie wizje i re wizje, pod red. W. Waleckiego i M. Stępnia, Warszawa 1980 (Legenda o św. Aleksym). J. Wiesiołowski, Kim był Słota, autor "Wiersza o chlebowym stole"?, w: Europa Slowiańszczyzna Polska, Poznań M. Włodarski, W średniowiecznym kręgu śmierci, "Ruch Literacki" 1986, z. 5 (o Skardze umierającego). Renesans A. Czyż, Świat: znak i dom. O "Żywocie człowieka poczciwego" Reja, w: Światło i słowo, Warszawa S. Grzeszczuk, Między historią i bibliografią literatury staropolskiej. Studia, Rzeszów 1992 (Czego chcesz od nas, Panie...; Przy pogrzebie rzecz). Jan Kochanowski. Interpretacje, pod red. J. Błońskiego, Kraków J. Krzyżanowski, Mikołaja Reja "Krótka rozprawa" na tle swoich czasów, Warszawa M.R. Mayenowa, O języku poezji Jana Kochanowskiego, Kraków 1983 (psalm 129, monolog Kasandry, pieśń I, 8, Modlitwa o deszcz, pieśń I, 14). W. Weintraub, "Fraszka" w tonacji tragicznej, w: Rzecz czarnoleska, Kraków 1977 (Tren XI). W. Weintraub, Nowe studia o Janie Kochanowskim, Kraków 1991 (Szachy, Muza, pieśń II, 5, Odprawa posłów greckich). J. Ziomek, Niezwykłe i nie leda pióro, w: Prace ostatnie, Warszawa 1994 (pieśń II, 24 J. Kochanowskiego).