Leczenie wspomagające w sepsie leczenie nerkozastępcze

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Leczenie wspomagające w sepsie leczenie nerkozastępcze"

Transkrypt

1 Leczenie wspomagające w sepsie leczenie nerkozastępcze Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM Kierownik Kliniki Dr hab. Med. Tomasz Łazowski Konferencja czasopisma Anestezjologia Intensywna Terapia 1

2 Multiple Organ Support w OIT Therapy Konferencja czasopisma Anestezjologia Intensywna Terapia 2

3 Niewydolność wielonarządowa ( MODS) jest ciągiem wzajemnie powiązanych procesów patofizjologicznych w następstwie szeroko rozumianego uszkodzenia ( niedotlenienie, uraz zakażenie). Mimo postępu, jaki dokonał się w ostatnim półwieczu, w rozumieniu morfologii i patofizjologii niewydolności wielonarządowej oraz w rozwoju intensywnej terapii śmiertelność w grupie pacjentów z niewydolnością wielonarządową jest bardzo wysoka. Istotą MODS jest ostre zaburzenie pracy narządów w stopniu uniemożliwiającym przywrócenie homeostazy bez interwencji z zewnątrz. Interwencja może mieć postać wspomagania farmakologicznego, chirurgicznego oraz mechanicznego. W wielu przypadkach jedną z form mechanicznego wspomagania organizmu jest oczyszczenie krwi i zastąpienie funkcji filtracyjnej niewydolnych narządów. I tak w przypadku niewydolności oddechowej pacjenci są poddawani wentylacji mechanicznej a w skrajnej postaci niewydolności oddechowej pozaustrojowej wymianie gazowej ; pozaustrojowej oxygenacji i lub pozaustrojowej eliminacji dwutlenku węgla. Jie S., Zou Y., Sun L., Liang K., Ji X., Li H., Close correlation between development of MODS during the initial 72h of hospitalization and hospital mortality in severe fever with thrombocytopenia syndrome. J Huazong Univ Sci Technol [Med Sci] 2013;33(1): Baue A.E. Multiple organ failure; multiple organ dysfunction syndrome and systemic inflammatory response syndrome- where do we stand? Shock 1994; 2: MMS 3

4 2 niewydolne narządy > 1 dnia - śmiertelność szpitalna 60% 2-3 niewydolne narządy > 1 dnia 90% Uszkodzenie OUN ( izolowane ) - najgorsza prognoza. Knaus A. et al. Prognosis for recovery from multiple organ system failure: the accuracy of objective estimates of chances forssurvival. The French Multicentric Group of ICU Research.Med Decis Making 1990 ;10: MMS 4

5 MMS 5

6 MOST Techniki oczyszczania krwi są stosowane w zapobieganiu lub leczeniu niewydolności wielonarządowej. W przypadku niewydolności wątroby i nerek istnieje możliwość mechanicznego zastąpienia ( częściowego) funkcji tych narządów i oczyszczenia krwi z produktów normalnie eliminowanych z ustroju przez te narządy. W masywnych urazach ( zmiażdżeniach), chorobach o podłożu autoimmunologicznym lub zespołach zaburzonej odpowiedzi immunologicznej istnieje potrzeba pozaustrojowego oczyszczenia krwi by zapobiec niewydolności narządowej W niewydolności oddechowej specjalne filtry umożliwiają wymianę gazową MMS 6

7 MMS 7

8 Istnieje ponad 35 definicji ostrego uszkodzenia nerek Mehta R. Chertow G Acute kidney injury definitions and clssifications.time for change? Journal of American Society of Nephrology 2003;14: MMS 8

9 Ostre uszkodzenie nerek Powszechnie mówi się o niewydolności nerek W intensywnej terapii, w sytuacjach które nagle doprowadziły do pogorszenia funkcji nerek, używa się terminu ostre uszkodzenie nerek ( AKI ) wskazując tym samym na odwracalność uszkodzenia w chwili gdy zostanie wyleczony proces,który do niego doprowadził. Uchino S, Bellomo R, Morimatsu H, et al. Continuous renal replacement therapy: a worldwide practice survey. The Beginning and Ending Supportive Therapy for the Kidney (B.E.S.T. Kidney) Investigators. Intensive Care Med. 2007; 33(9): MMS 9

10 Ostre uszkodzenie nerek Rozpoznanie AKI obliguje do szybkiego działania by zapobiec progresji i zminimalizować następstwa uszkodzenia. Problem dotyczy co 5 pacjenta przyjmowanego do szpitala i co 3 pacjenta przyjętego do OIT. 6% pacjentów będzie wymagało zastosowania terapii nerkozastępczej. śmiertelność w tej grupie pacjentów może przekraczać 60% MMS 10

11 czułość AKIN niewielka zmiana w stężeniu kreatyniny (>0,3mg/dL negatywnie wpływa na wynik leczenia szpitalnego MMS 11 specyficzność

12 Diagnostyka laboratoryjna Proste testy ułatwiające rozpoznanie przyczyny morfologia Testy biochemiczne surowicy i moczu badania mikrobiologiczne histologiczne MMS 12

13 Diagnostyka laboratoryjna testy biochemiczne Mocznik i kreatynina Potas ph LDH Podwyższone stężenie w surowicy świadczy o AKI Stężenie potasu w AKI może być niebezpiecznie wysokie wymaga szybkiego działania Obniżone ph może świadczyć o kwasicy metabolicznej w wyniku zaburzeń regulacji gospodarki kwasowozasadowej w nerkach Nagły wzrost LDH ma miejsce w zawale nerki Kreatynina powstaje w wyniku rozpadu mięśni ( fosfokreatyna). Zwykle jest wytwarzana w stałym tempie. Wytwarzanie kreatyniny zależy od masy mięśniowej płci i przynależności etnicznej Świadczy o zaburzeniu wydalania i kwasicy związanej z zaburzeniami gospodarki kwasowo-zasadowej w przebiegu AKI Kinaza kreatynowa Nagły wzrost ma miejsce podczas rabdomiolizy MMS 13

14 Diagnostyka laboratoryjna- testy hematologiczne Eozynofilia Podwyższone OB Rozfragmentowane erytrocyty / trombocytopenia Ma miejsce w vasculitis Może potwierdzić vacsulitis Może mieć miejsce podczas hemolizy w przełomie nadciśnieniowym, lub zespole hemolityczno-mocznicowym MMS 14

15 Biomarkery czynnościowe kreatynina Cystatyna C - jej stężenie narasta stosunkowo wolno po uszkodzeniu nerki - wielu autorów podkreśla, że późne rozpoznanie jest jedną z przyczyn niepomyślnych wyników leczenia i wysokiej śmiertelności pacjentów z AKI. - wydalana kłębku nerkowym - jest wytwarzana przez komórki jądrzaste - po przesączeniu jest całkowicie metabolizowana w kanaliku proksymalnym. - wielu autorów podkreśla wyższość Cystatyny C w porównaniu z kreatyniną w wykrywaniu wczesnego uszkodzenia nerek. - istnieje wiele innych czynników wpływających na stężenie Cystatyny C w surowicy takie jak podeszły wiek, płeć,waga wzrost, palenie papierosów zaburzenia czynności tarczycy czy podwyższone stężenie Białka CRP. - u pacjentów z zachowaną diurezą można oznaczyć Cystatynę C w moczu ( jest ona całkowicie metabolizowana w cewkach więc jej obecność w moczu świadczy o uszkodzeniu cewek nerkowych) MMS 15

16 Białka ulegające dodatniemu sprzężeniu zwrotnemu w niewydolności nerek NGAL lipocalina związana z żelatynazą ziarnistości neutrofili. oznaczany w moczu i we krwi. najbardziej przebadany biomarker o niewielkiej masie cząsteczkowej wytwarzany przez pobudzone komórki nabłonka w nerkach jest wytwarzany przez komórki nabłonka cewki dystalnej i zbiorczej jest wykrywalny wcześniej niż kreatynina u pacjentów septycznych pozwala szybciej wykryć uszkodzenie nerek. KIM-1 kidney injury molekule 1. białko śródbłonowe występujące w kanaliku nerkowym zaangażowane w regenerację uszkodzonych nabłonków i usuwaniu martwych komórek pojedynczo ma umiarkowaną czułość i specyficzność dlatego w wielu pracach jest używany w diagnostyce razem z interleukiną 18 ( IL-18) IL-18 jest ważnym mediatorem uszkodzenia nerek. w sepsie jak i w ARDS pozwala wykryć ostre uszkodzenie nerek w ciągu pierwszych 24h L- FABP L- fatty acids binding protein białko cytoplazmatyczne komórek aktywnie metabolizujących kwasy tłuszczowe. nie występuje w moczu zdrowych pacjentów. pojawia się po niedotlenieniu i niedokrwieniu cewek. dotychczas przebadane w malej populacji MMS 16

17 Coca S.G. Biomarkers of diagnosis and risk stratification of Acute Kidney Injury Kidney International 2008;73:

18

19

20 OIT SK Dzieciątka Jezus

21 Techniki pozaustrojowego oczyszczania krwi Stosowane w OIT od wielu lat. Do początku lat 80 jedynymi technikami oczyszczania pozaustrojowego możliwymi do wykonania w OIT były: dializa otrzewnowa, (hemo)dializa przerywana i rzadko wykonywana plazmafereza MMS 21

22 Istotą RRT jest zastąpienie funkcji wydalniczej nerek RRT zawsze wykorzystuje błony półprzepuszczalne Może się odbywać w sposób ciągły lub przerywany Opiera się na 4 mechanizmach ( transportowych) Dyfuzji Konwekcji Adsorbcji ultrafiltracji MMS 22

23 Filtr i przesącz Zabiegi wykorzystują błony półprzepuszczalne- przepuszczalne dla wody i rozpuszczonych w niej substancji, nieprzepuszczalne dla komórek i dużych cząstek. Istnieją błony celulozowe i syntetyczne. Syntetyczne pozwalają na filtrowanie większych cząsteczek i są wykorzystywane w CRRT MMS 23

24 Filtracja- przechodzenie wody przez błonę zgodnie z gradientem ciśnień Konwekcja przechodzenie cząstek przez błonę solvent drag Adsorbcja- usuwanie cząstek które ulegają wytąceniu na filtrze Dyfuzja- usuwanie substancji zgodnie z gradientem stężeń MMS 24

25 Pierwsze techniki ciągłe były prowadzone w układach tętniczo-żylnych, gdyż nie były jeszcze powszechnie dostępne pompy perystaltyczne ani dwuświatłowe kaniule dializacyjne. W ciągłych technikach tętniczo żylnych były stosowane filtry o dużych otworach, które ułatwiały przesączanie wody i rozpuszczonych w niej substancji. Bilans płynów uzupełniano przetoczeniem należnej objętości substytutu. To była ciągła hemofiltracja tętniczo żylna (CAVH), która umożliwiała prowadzenie zabiegu przez 24 godziny na dobę i miała pewne zalety w stosunku do przerywanej hemodializy jednak wymagała kaniulacji tętnicy i umiarkowanie skutecznie regulowała stężenie mocznika w surowicy. Z Bellomo, R., Parkin, G., Love, J., Boyce, N.: A prospective comparative study of continuous arteriovenous hemodiafiltration and continuousveno-venous hemodiafiltration in critically ill patients. Am. J.Kidney Dis. 1993; 21: MMS 25

26 Z czasem zmodyfikowano filtry wprowadzając boczne otwory doprowadzające do filtra dializat. Dializat przepływał wolno (1-2 l/min), w kierunku przeciwnym do przepływu krwi ( CAVHDF) Duże ryzyko wyrzepienia układu i kaniulowanej tętnicy ( najczęściej kaniulowano tętnice udową) MMS 26

27 Filtry stosowane w CRRT Konferencja Czasopisma Anestezjologia Intensywna Terapia 27

28 Ostre uszkodzenie nerek Istnieje pięć najczęstszych przyczyn ostrego uszkodzenia nerek u pacjentów oddziałów intensywnej terapii są to: sepsa, przebyta rozległa operacja chirurgiczna, zespół niskiego rzutu, hipowolemia/ niedokrwienie nerek, farmakoterapia MMS 28

29 Ostre uszkodzenie nerek Wśród częstych przyczyn uszkodzenia nerek wymienia się: zespół wątrobowo-nerkowy, uraz, przebyta operacja kardiochirurgiczna w krążeniu pozaustrojowym, zespół cieśni brzusznej, rhabdomioliza i utrudnienia w odpływie moczu MMS 29

30 Kryteria rozpoczęcia ciągłej terapii nerkozastępczej w OIT Oliguria ( diureza <200ml/12h Anuria ( diureza 0-50ml/12h Podwyższone stężenie mocznika w surowicy ( > 35mmol/L lub >98mg/Dl) Podwyższone stężenie kreatyniny w surowicy ( > 400mmol/L lub > 4,5 mg/dl) Niewyrównana kwasica metaboliczna ( ph<7,1) Podwyższone lub gwałtownie rosnące stężenie potasu w surowicy (>6,5mmol/L) MMS 30

31 Kryteria rozpoczęcia ciągłej terapii nerkozastępczej w OIT Obniżone lub podwyższone stężenie sodu w surowicy Na<110mmol/L lub Na>160mmol/L Obrzęk płuc nieskuteczne leczenie diuretykami Temperatura ciała >40C Powikłania mocznicowe ( encefalopatia, miopatia, neuropatia, zapalenie osierdzia) Zatrucie/ przedawkowanie środków podających się dializoterapii ( np. lit) MMS 31

32 Kryteria rozpoczęcia ciągłej terapii nerkozastępczej w OIT Ostatnio dodane kryteria: Niewydolność serca/ krążenia Konieczność przetoczenia dużych objętości płynów, preparatów do żywienia pozajelitowego, preparatów krwi pacjentowi u którego ryzyko obrzęku płuc/ ARDS jest bardzo duże Skrajne temperatury ciała : hipotermia ( < 35C), hipertermia (>39,5C) MMS 32

33 Kryteria rozpoczęcia ciągłej terapii nerko zastępczej u pacjenta z zaostrzeniem przewlekłej niewydolności nerek w przebiegu procesu wymagającego hospitalizacji w oddziale intensywnej terapii Obecność objawów mocznicy Hyperkaliemia nie odpowiadająca na leczenie Utrzymujące się obrzęki obwodowe mimo leczenia diuretynami Oporna na leczenie kwasica Skaza krwotoczna MMS 33

34 Wybór terapii rodzaj nazwa czas mechanizm przerywana Hemodializa (HD) 3-6h dyfuzja ciągła SLED ( slow low efficiency dialysis) 60-12h dyfuzja CVVHD (continuous veno-venous hemodialysis) CVVH (continuous veno-venous hemofiltration) CVVHDF continuous veno-venous hemodiafiltration 24h 24h 24h dyfuzja konwekcja dyfuzja i konweksja SCUF ( slow continuous ultrafiltration) 24h konweksja MMS 34

35 MMS 35

36 Wybór terapii dyfuzja konweksja Płyn substytucyjny CVVH CVVHD CVVHDF SCUF MMS 36

37 MMS 37

38 Wybór terapii MMS 38

39 Polski Rejestr Sepsy pacjentów w wieku 54-60l. APACHE 22,2-27; TISS 36,6-39; SOFA 10,4-11,7 Czas leczenia w OIT 15,6-20,2 Terapia nerkozastępcza: 15,2% - 37,4% CRRT; HD 62-12% DA 71-23%; NA 61-86% ; A 10-17% MMS 39

40 MMS 40

41 Wybór terapii W wyborze terapii istotne jest określenie co ma zostać usunięte z organizmu którą technikę zespół umie przeprowadzić najlepiej. Techniki konwekcyjne wydają się mieć lepszy efekt u pacjentów we wstrząsie septycznym. Techniki ciągłe zapewniają lepszy przepływ mózgowy u pacjentów z urazem głowy i encefalopatią wątrobową MMS 41

42 Cel terapii cel przykład mechanizm Małe cząsteczki, elektrolity <500D Mocznik kreatynina H, K, Li Średnie cząsteczki D Leki (wankomycyna) Białka o niskiej masie cząsteczkowej 5-50KD Cytokiny białka układu dopełniacza Dializa filtracja Filtracja lepsza od dializy Filtracja woda 18D Filtracja lepsza od dializy MMS 42

43 Dawka terapii W 2000 roku Ronco i wsp. porównali wyniki leczenia pacjentów u których prowadzono ultrafiltrację dawką 20 ml/kg i 35 ml/ kg i wykazali lepsza przeżywalność w grupie w której zastosowano większa dawkę ultrafiltracji. Wyników tego badania nie udało się powtórzyć w dużych wieloośrodkowych badaniach przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych i w Australii i Nowej Zelandii. Zarówno w badaniu porównującym intensywna hemodializę z hemodiafiltracja jak i wyniki hemodialiltracji w dawkach 25ml/kg i 40ml/kg. sformułowano więc termin optymalnej dawki wynoszącej 20-40ml/kg/h. W opublikowanych w 2012 r wytycznych KDiGo zalecana dawka jest ml/kg/h natomiast w 2013 roku Uschino zaprezentował wyniki wieloośrodkowego badania JSEPSTIC w którym średnia dawka terapii wynosiła 14,3 ml/kg/min i była różnie skuteczna jak dawki 20 i 25 ml/kg/h. skutecznego leczenia nerkozastępczego w Japonii dawką 10 ml/kg. Ronco C, Bellomo R, Homel P, et al. Effects of different doses in continuous veno-venous haemofiltration on outcomes of acute renal failure: a prospective randomised trial. Lancet. 2000; 356(9223): Palevsky PM, Zhang JH, O'Connor TZ, et al. Intensity of renal support in critically ill patients with acute kidney injury. N Engl J Med. 2008; 359(1):7-20. Bellomo R, Cass A, Cole L, et al. Intensity of continuous renal-replacement therapy in critically ill patients. N Engl J Med. 2009; 361(17): Uchino S, Toki N, Takeda K, Ohnuma T, Namba Y, Katayama S, Kawarsaki H, Yasuda H, Izawa J. Uji M, Tokuhira N, Nagata i, Janapese Society for Physicians and Trainees In Intensive Care ( JSEPSTIC) Clinical Trial Group Validity of low-intensity continuous renal replacement therapy. Crit Care Med 2013 ;41(11) MMS 43

44 Dawka terapii Przepływ Dorosły (80kg) Dziecko (10kg) krwi 4-6ml/kg/min 320ml/min 40-60ml/min Dializatu 20-35ml/kg 1,6-2,8 L/h ml/h MMS 44

45 Dawka Objętość wymiany/80kg Dawka terapii CVVH (UF) CVVHDF (UF) 20ml/kg/h 1,6L/h 1,6L/h 0,8L/h 0,8L/h 35ml/kg/h 2,8L/h 2,8L/h 1,4L/h 1,4L/h CVVHDF(D) MMS 45

46 MMS 46

47 Farmakologiczna stymulacja diurezy przed lub zamiast wdrożenia terapii nerko zastępczej. Istnieje wiele prac wykazujących że jest o postępowanie nieskuteczne lub wręcz szkodliwe. Najczęściej diureza jest stymulowana dużymi dawkami lub wlewem furosemidu. Lek działa na poziomie kanalika nerkowego. Musi wiec do niego fizycznie dotrzeć by skutecznie zadziałać. W stanach upośledzonego przepływu -podanie leku jest narażeniem pacjenta przede wszystkim na wystąpienie objawów niepożądanych terapii MMS 47

48 Zapobieganie wykrzepianiu krwi w układzie najczęściej stosowana jest heparyna niefrakcjonowana która jest stosowana do wypełnienie układu a następnie jest podawana w ciągłym wlewie miareczkowanym odpowiednio do wartości czasu krzepnięcia. APTT 50-60s heparyny drobnocząsteczkowe chociaż tu monitorowanie terapii jest bardziej kosztowne i skomplikowane a ponadto większość tych heparyn jest zarejestrowana do podawania podskórnego. Praktyczne problemy związane ze stosowaniem heparyny wynikają z trudności monitorowania efektu przeciwkrzepliwego MMS 48

49 Optymalne rozpoczęcie terapii Przedmiot dyskusji Istnieją doniesienia z badań obserwacyjnych, wskazujące na lepsze wyniki leczenia i mniejszą śmiertelność pacjentów, u których wcześnie rozpoczęto leczenie nerkozastępcze. Nie ma badań prospektywnych randomizowanych. Nie ma jasnej definicji określającej co jest wcześnie a co późno rozpoczętą terapią MMS 49

50 Zapobiebanie wykrzepianiu krwi Nieprzewidywalność efektu terapii. - Nie można ustalić zależności przepływu i efektu u pojedynczego pacjenta ani odnieść wyników uzyskanych jednego pacjenta na innych. Powodem tego jest zależność aktywności heparyny we krwi od aktualnego stężenia antytrombiny III oraz interakcje heparyny z białkami ostrej fazy w ustroju. Ponadto efektem niepożądanym stosowania heparyny są m.in krwawienia o różnym stopniu nasilenia, thrombocytopenia a przy dłuższym stosowaniu osteoporoza i inne MMS 50

51 Alternatywą dla heparyn jest zastosowanie regionalnej a antykoagulacji cytrynianowej. Efekt przeciwkrzepliwy cytrynianu polega na wiązaniu jednego z kofaktorów kaskady krzepnięciajonów wapnia. Podczas terapii przed filtrem podaje się do układu roztwór cytrynianu sodowego, którego efekt przeciwkrzepliwy odwraca się podając za filtrem roztwór wapnia. Zalety : zdecydowanie mniej powikłań krwotocznych, pacjenci rzadziej wymagają przetoczenia preparatów krwi, dłuższa żywotność filtra w układzie niż podczas stosowania heparyny w prospektywnym randomizowanym badaniu jednoośrodkowym wykazano lepsza trzymiesięczną przeżywalność pacjentów u których stosowano RRT z antykoagulacją cytrynianową. Efekt niepożądany zaburzenia gospodarki kwasowo-zasadowej, wahania stężenia wapnia w surowicy hipernatremia podczas stosowania regionalnej antykoagulacji cytrynianowej należy dokładnie przestrzegać protokołu dawkowania cytrynianu, roztworu wapnia i płynu dializacyjnego oraz monitorowania stężenia wapnia zjonizowanego ph i dwuwęglanów we krwi przed i za filtrem. Obecnie istnieje możliwość zastosowania regionalnej antykoagulacji cytrynianowej podczas zabiegów CVVHD, CVVHDF istnieją również przystawki do antykoagulacji cytrynianowej do zabiegów dializy wątrobowej. Oudemans-van Straaten HM, Bosman RJ, Koopmans M, et al. Citrate anticoagulation for continuous venovenous hemofiltration Crit Care Med. 2009; 37(2): MMS 51

52 Zapobieganie wykrzepianiu krwi Bezposredni inhibitora trombiny argatrobanu, terapia z wyboru w przypadku wystąpienia trombocytopenii indukowanej heparyna typu II ( HIT-2). HIT-2 nie jest zjawiskiem częstym. Występuje po kilku dobach stosowania heparyny. Potwierdzeniem diagnozy jest wykonanie testu na obecność przeciwciał przeciw czynnikowi płytkowemu 4. W tym celu wykonuje się testy immunochemiczne lub można wykonać szybki jakościowy test przyłóżkowy. Prostacyklina - jest to bardzo droga alternatywa dla heparyny stosowanie antykoagulacji podczas RRT wykonywanie u pacjentów przewlekle leczonych doustnymi lekami przeciwkrzepliwymi. J eżeli doustna antykoagulacja jest skuteczna można rozpocząć C RRT w predylucji i włączyć wlew heparyny w kolejnej dobie RRT. Wybór strategii postępowania zapobiegającego wykrzepianiu wymaga zawsze kompromisu pomiędzy ryzykiem krwawienia i ryzykiem zakrzepicy u konkretnego pacjenta. Oudemans-van Straaten HM, Bosman RJ, Koopmans M, et al. Citrate anticoagulation for continuous venovenous hemofiltration. Crit Care Med. 2009; 37(2): MMS 52

53 Kiedy można zrezygnować z Płytki < 50 tys INR>2 APTT>60s antykoagulacji Aktywne krwawienie podczas ostatnich 24h Ciężka niewydolność wątroby / świeże przeszczepienie wątroby MMS 53

54 Decyzja o zakończeniu terapii Wielkość diurezy przed zakończeniem RRT ma mniejszą wartość prognostyczną w przypadku farmakologicznej stymulacji diurezy furosemidem. Wskaźnik skutecznego zaprzestania RRT na 30 dni = 30,9%. Niezależne czynnikami, wpływające pozytywnie na skuteczne zaprzestanie RRT wiek <65lat, krótszy czas stosowania RRT, niższa ocena w skali SOFA, diureza 100ml/8 h w dniu zakończenia terapii. Wu VC, Ko WJ, Chang HW, et al. Risk factors of early redialysis after weaning from postoperative acute renal replacement therapy. Intensive Care Med 2008; 34: MMS 54

55 Decyzja o zakończeniu terapii Przedmiot dyskusji W badaniu BEST Kidney autorzy wykazali, że wielkość diurezy (426ml/dobę) i brak wzrostu stężenia kreatyniny w surowicy miały pozytywne znaczenie prognostyczne dla zakończenia RRT i braku konieczności powrotu do terapii przez kolejne 7 dni. Wu VC, Ko WJ, Chang HW, et al. Risk factors of early redialysis after weaning from postoperative acute renal replacement therapy. Intensive Care Med 2008; 34: Uchino S, Bellomo R, Morimatsu H, et al. Continuous renal replacement therapy: a worldwide practice survey. The Beginning and Ending Supportive Therapy for the Kidney (B.E.S.T. Kidney) Investigators. Intensive Care Med. 2007; 33(9): MMS 55

56 Decyzja o zakończeniu terapii Zdroworozsądkowym kryterium zaprzestania terapii nerko zastępczej wydaje się być diureza dobowa powyżej 400ml i brak narastania stężenia kreatyniny w osoczu. Jeszcze trudniej jest znaleźć w literaturze wskazówki dotyczące postępowania z pacjentami u których próba zaprzestania RTT nie powiodła się ; np. czy wskazane jest i o ile wydłużenie RRT, stopniowe zmniejszenie intensywności terapii lub zmiana terapii na ultrafiltrację lub terapię przerywaną MMS 56

57 Pozaustrojowe oczyszczanie krwi w sepsie Immunomodulacja Zmniejszenie stężeń cytokin prozapalnych i przeciwzapalnych Eliminacja /zmniejszenie stężenia endotoksyny Hipoteza zmniejszenia stężeń szczytowych ( Peak Concentration Hypothesis) Poprawa przeżywalności pacjentów w ciężkiej sepsie i we wstrząsie septycznym. Techniki wysokoobjętościowe ( HVHF high Volume Hemofiltration) Ultrafiltracja z użyciem błon typu High Flux i/lub błon o dużych porach ( high cut off) hemoperfuzję lub filtry z sorbentem ( np. wzbogacone polikationami) MMS 57

58 MMS 58

59 Adsorbcja cytokin Konferencja czasopisma Anestezjologia Intensywna Terapia 59

60 HVHF Technika stosowana w ciężkiej sepsie i u pacjentów z rabdomiolizą. Dawka terapii wynosi 45ml/kg/h Stosowane w sposób ciągły lub pulsacyjny (4-12h) w dawkach ml/kg/h na zmianę z konwencjonalna CRRT. W każdym badaniu wykazano szybszą poprawę parametrów hemodynamicznych, zmniejszenie zapotrzebowania na wazopresynę i lepszą przeżywalność. Jest to technika bardziej pracochłonna i droższa od innych technik ciągłych i przerywanych. IVORE ( 2013 r ) porównanie dawki 70ml/kg/h i 35 ml/kg/h, - autorzy nie wykazali lepszego efektu hemodynamicznego i większej przeżywalności w grupie chorych z sepsą i uszkodzeniem nerek leczonej dawką 70ml/kg/h MMS 60

61 Hemofiltracja z użyciem błon Highcutoff Odmiana terapii pozaustrojowej, w której są stosowane filtry o porach przepuszczających cząsteczki o masie 50-60kDa. W ten sposób możliwe jest masywne usuwanie mediatorów zapalnych cytokin i endotoksyny i szybsze odtworzenie immunohomeostazy. MMS 61

62 Hemoperfuzja z Polimyksyną B W tej technice jest stosowana kolumna wiążąca selektywnie endotoksynę zawierająca antybiotyk polimyksynę B. Technika pozostaje przedmiotem badań. Wstępne wyniki leczenia pacjentów chirurgicznych z sepsą brzuszną ( EUPHAS) wykazały poprawę parametrów hemodynamicznych i redukcję śmiertelności 28 dniowej MMS 62

63 EUPHAS

64 EUPHAS 32% 53%

65 Alteco LPS adsorber białka kationowe skuteczność wiązania LPS porównywalna z PMX-F pory 100micron

66 Hemoperfuzja z białkami kationowymi PaO/FiO Ino-score h 12h 24h 36h 72h

67 Hemoperfuzja z białkami kationowymi PaO/FiO Ino-score PaO/FiOP inop h 12h 24h 36h 72h

68 Hemoperfuzja z białkami kationowymi IL-6 IL h 12 h 24 h 48 h

69 Zastosowanie technik adsorbcyjnych poprawiło parametry wydolności narządowej efekt terapii widoczny po ok godz. efektem niepożądanym jest spadek liczby płytek krwi średnio o 30%

70 Kontrowersje RRT dotyczą : momentu rozpoczęcia terapii, intensywności terapii, doboru i dawkowania leków, wyboru terapii zapobieganiu wykrzepiania krwi zakończeniu RRT. Wiele obecnych zaleceń powstało w oparciu o badania obserwacyjne. Brak randomizowanych prospektywnych badań które mogłyby pomóc wyjaśnić wiele dotychczasowych wątpliwości. Ilość zmiennych wpływających na wynik leczenia w OIT jest bardzo duża. - trudno jest zaprogramować dobre badanie, które dostarczą mocnych dowodów dla stworzenia zaleceń zgodnych z zasadami EBM MMS 70

71 Terapia nerkozastępcza jest obecnie jedyną skuteczną formą leczenia niewydolności nerek. Z dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć, że wielu miejscach nie jest stosowana z należną intensywnością, istnieje bowiem całkiem spora grupa pacjentów u których AKI nie jest leczone technikami oczyszczania pozaustrojowego MMS 71

72 Knowing is not enough; we must apply. Willing is not enough; we must do. W. Goethe Konferencja Czasopisma Anestezjologia Intensywna Terapia 72

Dr n. med. Łukasz Drozdz Dr n. med. Aldona Stachura Prof. dr hab. n. med. J. Strużyna

Dr n. med. Łukasz Drozdz Dr n. med. Aldona Stachura Prof. dr hab. n. med. J. Strużyna Dr n. med. Łukasz Drozdz Dr n. med. Aldona Stachura Prof. dr hab. n. med. J. Strużyna lek. M. Bugaj, Dr n. med. R. Mądry, Dr n. med. A. Krajewski CIĘŻKIE OPARZENIE (>15% cpc) SIRS posocznica MODS Ostra

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie antykoagulacji cytrynianowej w ciągłej terapii nerkozastępczej u niemowląt z ostrym uszkodzeniem nerek.

Zastosowanie antykoagulacji cytrynianowej w ciągłej terapii nerkozastępczej u niemowląt z ostrym uszkodzeniem nerek. Zastosowanie antykoagulacji cytrynianowej w ciągłej terapii nerkozastępczej u niemowląt z ostrym uszkodzeniem nerek. Klinka Kardiologii i Nefrologii Uniwersytet Medyczny im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu

Bardziej szczegółowo

Radosław Owczuk Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Leczenie nerkozastępcze na OIT

Radosław Owczuk Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Leczenie nerkozastępcze na OIT Radosław Owczuk Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego Leczenie nerkozastępcze na OIT Istnieje ponad 35 definicji ostrego uszkodzenia nerek Mehta R. Chertow G Acute

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta.

Aneks III. Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta. Aneks III Zmiany do odpowiednich części Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta. Uwaga: Poszczególne punkty Charakterystyki Produktu Leczniczego i Ulotki dla pacjenta są wynikiem zakończenia

Bardziej szczegółowo

DIALIZY OTRZEWNOWE JAKO LECZENIE NERKOZASTĘPCZE U NOWORODKÓW DOŚWIADCZENIA WŁASNE

DIALIZY OTRZEWNOWE JAKO LECZENIE NERKOZASTĘPCZE U NOWORODKÓW DOŚWIADCZENIA WŁASNE DIALIZY OTRZEWNOWE JAKO LECZENIE NERKOZASTĘPCZE U NOWORODKÓW DOŚWIADCZENIA WŁASNE Dorota Bulsiewicz, Dariusz Gruszfeld, Sylwester Prokurat, Anna Dobrzańska Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka WSTĘP

Bardziej szczegółowo

Techniki oczyszczania krwi z LPS u chorych septycznych hospitalizowanych w OIT Małgorzata Mikaszewska-Sokolewicz I Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii WUM Kierownik Kliniki Doc.dr hab. Tomasz

Bardziej szczegółowo

NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1

NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1 NIEWYDOLNOŚĆ NEREK - EPIDEMIOLOGIA, OBJAWY, STADIA NIEWYDOLNOŚCI, DIAGNOSTYKA AGNIESZKA BARTOSZ GR.1 Niewydolność nerek Niewydolność nerek charakteryzuje się utratą zdolności do oczyszczania organizmu

Bardziej szczegółowo

Górnośląskie Centrum Medyczne Szpital Kliniczny nr 7 ŚUM Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Grzegorz Kluczewski

Górnośląskie Centrum Medyczne Szpital Kliniczny nr 7 ŚUM Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii. Grzegorz Kluczewski Efekty zastosowania Ciągłej Hemofiltracji Żylno Żylnej Prezentacja przypadków Górnośląskie Centrum Medyczne Szpital Kliniczny nr 7 ŚUM Oddział Anestezjologii i Intensywnej Terapii Grzegorz Kluczewski Przypadek

Bardziej szczegółowo

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie

PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa. wprowadzenie PROKALCYTONINA infekcje bakteryjne i sepsa wprowadzenie CZĘŚĆ PIERWSZA: Czym jest prokalcytonina? PCT w diagnostyce i monitowaniu sepsy PCT w diagnostyce zapalenia dolnych dróg oddechowych Interpretacje

Bardziej szczegółowo

Anna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała

Anna Durka. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała Anna Durka Zastosowanie aktywowanego białka C (Xigris) u pacjentów leczonych z powodu ciężkiej sepsy w II Zakladzie Anestezjologii i Intensywnej Terapii USK nr 2 im. WAM w Łodzi. Opiekun pracy: Dr n. med.

Bardziej szczegółowo

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT

Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość

Bardziej szczegółowo

Anna Durka Z E S P Ó Ł. Z M I A Ż D Ż E N I A (CS Crush Syndrome) - E T I O L O G I A I T E R A P I A, O P I S P R Z Y P A D K U.

Anna Durka Z E S P Ó Ł. Z M I A Ż D Ż E N I A (CS Crush Syndrome) - E T I O L O G I A I T E R A P I A, O P I S P R Z Y P A D K U. Anna Durka Z E S P Ó Ł Z M I A Ż D Ż E N I A (CS Crush Syndrome) - E T I O L O G I A I T E R A P I A, O P I S P R Z Y P A D K U. Opiekun pracy: Dr n. med. Waldemar Machała Studenckie Koło Naukowe Anestezjologii,

Bardziej szczegółowo

Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu

Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Wentylacja u chorych z ciężkimi obrażeniami mózgu Karolina Mroczkowska Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło Critical Care 2018: Respiratory management in patients

Bardziej szczegółowo

Na co mamy być przygotowani w terapii nerkozastępczej? Pozaustrojowa eliminacja CO 2

Na co mamy być przygotowani w terapii nerkozastępczej? Pozaustrojowa eliminacja CO 2 Na co mamy być przygotowani w terapii nerkozastępczej? Pozaustrojowa eliminacja CO 2 Dr Piotr Czempik, Oddział Kliniczny Kardioanestezji i Intensywnej Terapii SUM Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu

Bardziej szczegółowo

DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK

DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK KURS 15.04.2016 Szczecinek DIETA W PRZEWLEKŁEJ CHOROBIE NEREK dr hab. n. med. Sylwia Małgorzewicz, prof.nadzw. Katedra Żywienia Klinicznego Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Gdański

Bardziej szczegółowo

Mgr inż. Aneta Binkowska

Mgr inż. Aneta Binkowska Mgr inż. Aneta Binkowska Znaczenie wybranych wskaźników immunologicznych w ocenie ryzyka ciężkich powikłań septycznych u chorych po rozległych urazach. Streszczenie Wprowadzenie Według Światowej Organizacji

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność nerek

Ostra niewydolność nerek Ostra niewydolność nerek Katedra i Klinika Pediatrii i Nefrologii WUM Grażyna Krzemień Dominika Adamczuk Ostra niewydolność nerek (ONN) - definicja Nagłe obniżenie przesączania kłębuszkowego (GFR) prowadzące

Bardziej szczegółowo

Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie

Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie Sepsa, wstrząs septyczny, definicja, rozpoznanie dr hab. n.med. Barbara Adamik Katedra i Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Sepsa, wstrząs septyczny, definicja,

Bardziej szczegółowo

Hemodynamic optimization fo sepsis- induced tissue hypoperfusion.

Hemodynamic optimization fo sepsis- induced tissue hypoperfusion. Hemodynamic optimization fo sepsis- induced tissue hypoperfusion. Sergio L, Cavazzoni Z, Delinger RP Critical Care 2006 Opracował: lek. Michał Orczykowski II Zakład Anestezjologii i Intensywnej Terapii

Bardziej szczegółowo

Pro/con debate: should synthetic colloids be used in patients with septic shock? James Downar and Stephen Lapinsky Critical Care 2009 Koloidy są powszechnie stosowane w celu uzyskania i utrzymania adekwatnej

Bardziej szczegółowo

Możliwość sumowania. świadczenie dedykowane do sumowania dla określonej JGP. kat. 1a. kat. 1b

Możliwość sumowania. świadczenie dedykowane do sumowania dla określonej JGP. kat. 1a. kat. 1b Katalog świadczeń Możliwość sumowania Nazwa do 1 2 3 4 7 8 9 10 11 2 5.53.01.0000035 Implantacja portu naczyniowego 50 obejmuje koszt wyrobu medycznego (portu) 6 5.53.01.0000938 Plazmafereza lecznicza

Bardziej szczegółowo

LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N

LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N Załącznik nr 42 do zarządzenia Nr 59/2011/DGL Prezesa NFZ z dnia 10 października 2011 roku Nazwa programu: LECZENIE WTÓRNEJ NADCZYNNOŚCI PRZYTARCZYC U PACJENTÓW HEMODIALIZOWANYCH ICD-10 N 25.8 Inne zaburzenia

Bardziej szczegółowo

Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii

Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii Dr n. med. Krzysztof Powała-Niedźwiecki Zasady, Kryteria Przyjęć i Wypisów Pacjentów do Oddziału Intensywnej Terapii Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. św. Jana z Dukli Lublin, 2011 1. Do OIT będą

Bardziej szczegółowo

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20)

LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 511 Poz. 42 Załącznik B.4. LECZENIE ZAAWANSOWANEGO RAKA JELITA GRUBEGO (ICD-10 C 18 C 20) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie zaawansowanego

Bardziej szczegółowo

Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek

Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Cewkowo-śródmiąższowe zapalenie nerek Krzysztof Letachowicz Katedra i Klinika Nefrologii i Medycyny Transplantacyjnej, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Kierownik: Prof. dr hab. Marian Klinger Cewkowo-śródmiąższowe

Bardziej szczegółowo

Hiperkaliemia. Dzienne zapotrzebowanie. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska. 1 meq/kg/dobę. 1 meq K + - 2,5cm banana

Hiperkaliemia. Dzienne zapotrzebowanie. Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska. 1 meq/kg/dobę. 1 meq K + - 2,5cm banana Kierownik Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Anna Wasilewska Dzienne zapotrzebowanie 1 meq/kg/dobę 1 meq K + - 2,5cm banana Dzienne zapotrzebowanie osoby 70 kg = 30 cm banana 1 Prawidłowe wartości potasu w

Bardziej szczegółowo

2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16

2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16 INTENSYWNA TERAPIA STANU ASTMATYCZNEGO 1. Definicja... 13 2. Etiopatogeneza astmy... 14 2.1. Układ oddechowy... 14 2.2. Układ krążenia... 16 3. Obraz kliniczny... 17 3.1. Rozpoznanie... 17 3.2. Diagnostyka

Bardziej szczegółowo

RABDOMIOLIZA Radosław Owczuk

RABDOMIOLIZA Radosław Owczuk RABDOMIOLIZA Radosław Owczuk Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdański Uniwersytet Medyczny konflikt interesów Dwukrotnie udział w konferencji zagranicznej (CRRT 2015 i ISICEM 2016) sponsorowany

Bardziej szczegółowo

Waldemar Machała. Gdańsk, dn. 4 października 2008 r.

Waldemar Machała. Gdańsk, dn. 4 października 2008 r. Waldemar Machała Zespół zmiażdżenia terapia nerkozastępcza. Gdańsk, dn. 4 października 2008 r. Uniwersytet Medyczny w Łodzi Katedra Anestezjologii i Intensywnej Terapii Uniwersytecki Szpital Kliniczny

Bardziej szczegółowo

Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia

Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia Metoksyfluran (Penthrox) Lek. Justyna Kasznia Metoksyfluran nowy-stary środek Stosowany w Australii i Nowej Zelandii od 40 lat jako środek p- bólowy Zarejestrowany we wszystkich krajach Europejskich w

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1)

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) Załącznik B.14. LECZENIE PRZEWLEKŁEJ BIAŁACZKI SZPIKOWEJ (ICD-10 C 92.1) ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie przewlekłej białaczki szpikowej u dorosłych imatinibem 1.1 Kryteria kwalifikacji Świadczeniobiorcy

Bardziej szczegółowo

Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu ECMO POZAUSTROJOWE UTLENOWANIE KRWI. Jesteśmy, aby ratować, leczyć, dawać nadzieję...

Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu ECMO POZAUSTROJOWE UTLENOWANIE KRWI. Jesteśmy, aby ratować, leczyć, dawać nadzieję... Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu ECMO POZAUSTROJOWE UTLENOWANIE KRWI Jesteśmy, aby ratować, leczyć, dawać nadzieję... Rodzaje ECMO 1. ECMO V-V żylno - żylne Kaniulacja żyły udowej i szyjnej lub żyły

Bardziej szczegółowo

Leczenie nerkozastępcze w ostrym uszkodzeniu nerek

Leczenie nerkozastępcze w ostrym uszkodzeniu nerek PRACA POGLĄDOWA Forum Nefrologiczne 2019, tom 12, nr 1, 5 10 Copyright 2019 Via Medica ISSN 1899 3338 Katarzyna Kakareko, Alicja Rydzewska-Rosołowska, Katarzyna Mitrosz, Tomasz Hryszko II Klinika Nefrologii

Bardziej szczegółowo

Nefroterapia. Zastosowanie ciągłej techniki oczyszczania krwi w praktyce weterynaryjnej 1

Nefroterapia. Zastosowanie ciągłej techniki oczyszczania krwi w praktyce weterynaryjnej 1 praktyce weterynaryjnej 1 W ostatnich latach, w miarę rozwoju nauk weterynaryjnych, klasyczne metody leczenia ostrego uszkodzenia nerek okazują się być niewystarczające. Do niedawna dla lekarza weterynarii

Bardziej szczegółowo

Niewydolność nerek. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny

Niewydolność nerek. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Niewydolność nerek Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Zaburzenie czynności nerek, upośledzające, lub uniemożliwiające oczyszczenie organizmu z produktów przemiany

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO 0,9% Sodium Chloride Braun, 9 mg/ml, roztwór do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml roztworu zawiera Chlorek sodu Stężenia elektrolitów:

Bardziej szczegółowo

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia rozsianego oparte na kryteriach

Bardziej szczegółowo

Skale w OIT. Jakub Pniak

Skale w OIT. Jakub Pniak Skale w OIT Jakub Pniak SOFA Sepsis-related Organ Failure Assessment score Ocenia: układ oddechowy (Pa0 2 /FiO 2 ) [mmhg] 0-4 pkt. układ nerwowy (GCS) 0-4 pkt. układ krążenia (MAP i konieczność użycia

Bardziej szczegółowo

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA. Małgorzata Weryk SKN Ankona OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ ODDECHOWA Małgorzata Weryk SKN Ankona definicja Układ oddechowy nie zapewnia utrzymania prężności O2 i CO2 we krwi tętniczej w granicach uznanych za fizjologiczne PaO2 < 50 mmhg (przy

Bardziej szczegółowo

Stosowanie Use of Hydroxyethyl roztworów hydroksyetyloskrobi

Stosowanie Use of Hydroxyethyl roztworów hydroksyetyloskrobi Szkolenie Training Stosowanie Use of Hydroxyethyl roztworów hydroksyetyloskrobi Starch Solutions according zgodnie to the z zatwierdzonymi approved European drukami Product informacyjnymi Information w

Bardziej szczegółowo

ZATRUCIE DOPALACZAMI STUDIUM PRZYPADKU

ZATRUCIE DOPALACZAMI STUDIUM PRZYPADKU ZATRUCIE DOPALACZAMI STUDIUM PRZYPADKU Maja Copik Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 1 im S. Szyszki w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach

Bardziej szczegółowo

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) wiek od 12 roku życia; 2) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY A. Leczenie infliksymabem 1. Leczenie choroby Leśniowskiego-Crohna (chlc)

Bardziej szczegółowo

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego

Materiały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )

Bardziej szczegółowo

www.dializadomowa.pl

www.dializadomowa.pl 12 marca 2009 r Informacja prasowa Przewlekła choroba nerek prowadzi do nieodwracalnej niewydolności tego organu. Jedyną możliwością utrzymania chorego przy życiu jest leczenie nerkozastępcze. Dializowanie

Bardziej szczegółowo

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...

Imię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W

Bardziej szczegółowo

CIBA-GEIGY Sintrom 4

CIBA-GEIGY Sintrom 4 CIBA-GEIGY Sintrom 4 Sintrom 4 Substancja czynna: 3-[a-(4-nitrofenylo-)-0- -acetyloetylo]-4-hydroksykumaryna /=acenocoumarol/. Tabletki 4 mg. Sintrom działa szybko i jest wydalany w krótkim okresie czasu.

Bardziej szczegółowo

POZAUSTROJOWE OCZYSZCZANIE KRWI W SEPSIE

POZAUSTROJOWE OCZYSZCZANIE KRWI W SEPSIE PRACA POGLĄDOWA POZAUSTROJOWE OCZYSZCZANIE KRWI W SEPSIE EXTRACORPOREAL BLOOD PURIFICATION IN SEPSIS ANDRZEJ KÜBLER Uniwersytecki Szpital Kliniczny we Wrocławiu m m Andrzej Kübler Uniwersytecki Szpital

Bardziej szczegółowo

Nitraty -nitrogliceryna

Nitraty -nitrogliceryna Nitraty -nitrogliceryna Poniżej wpis dotyczący nitrogliceryny. - jest trójazotanem glicerolu. Nitrogliceryna podawana w dożylnym wlewie: - zaczyna działać po 1-2 minutach od rozpoczęcia jej podawania,

Bardziej szczegółowo

Którzy pacjenci OIT mogą odnieść korzyści z wprowadzenia cewnika do tętnicy płucnej

Którzy pacjenci OIT mogą odnieść korzyści z wprowadzenia cewnika do tętnicy płucnej Którzy pacjenci OIT mogą odnieść korzyści z wprowadzenia cewnika do tętnicy płucnej D. Payen i E. Gayat Critical Care, listopad 2006r. Opracowała: lek. Paulina Kołat Cewnik do tętnicy płucnej PAC, Pulmonary

Bardziej szczegółowo

Stany nadkrzepliwości (trombofilie)

Stany nadkrzepliwości (trombofilie) Stany nadkrzepliwości (trombofilie) DEFINICJA I ETIOPATOGENEZA Genetycznie uwarunkowana lub nabyta skłonność do zakrzepicy żylnej lub (rzadko) tętniczej, związana z nieprawidłowościami hematologicznymi.

Bardziej szczegółowo

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 589 Poz. 86 Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) 1. Kryteria kwalifikacji: ŚWIADCZENIOBIORCY 1.1. Leczenie interferonem beta: 1) rozpoznanie

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej

Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej 17 Zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej Tabela 17.1. Ocena stopnia zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej ph krwi tętniczej Równowaga kwasowo-zasadowa Stężenie jonu wodorowego (nmol/l) < 7,2 Ciężka kwasica

Bardziej szczegółowo

Leczenie ciężkich zakażeń. Propozycje zmian w finansowaniu. Dariusz Lipowski

Leczenie ciężkich zakażeń. Propozycje zmian w finansowaniu. Dariusz Lipowski Leczenie ciężkich zakażeń. Propozycje zmian w finansowaniu Dariusz Lipowski Definicja Ciężkie zakażenie zakażenie prowadzące do dysfunkcji lub niewydolności jednolub wielonarządowej zakażenie powodujące

Bardziej szczegółowo

TROMBOELASTOMETRIA W OIT

TROMBOELASTOMETRIA W OIT TROMBOELASTOMETRIA W OIT Dr n. med. Dominika Jakubczyk Katedra i Klinika Anestezjologii Intensywnej Terapii Tromboelastografia/tromboelastometria 1948 - Helmut Hartert, twórca techniki tromboelastografii

Bardziej szczegółowo

nerkozastępczej u chorych z ostrą niewydolnością

nerkozastępczej u chorych z ostrą niewydolnością Forum Nefrologiczne 2008, tom 1, nr 2, 62 69 Copyright 2008 Via Medica ISSN 1899 3338 PRACA POGLĄDOWA www.fn.viamedica.pl Tomasz Stompór Katedra i Klinika Nefrologii, Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego

Bardziej szczegółowo

Czy mogą być niebezpieczne?

Czy mogą być niebezpieczne? Diety wysokobiałkowe w odchudzaniu Czy mogą być niebezpieczne? Lucyna Kozłowska Katedra Dietetyki SGGW Diety wysokobiałkowe a ryzyko zgonu Badane osoby: Szwecja, 49 261 kobiet w wieku 30 49 lat (1992 i

Bardziej szczegółowo

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) ŚWIADCZENIOBIORCY 1.Kryteria kwalifikacji 1.1 Leczenia interferonem beta: 1) wiek od 12 roku życia; 2) rozpoznanie postaci rzutowej stwardnienia

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO

CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO ADDAMEL N, koncentrat do sporządzania roztworu do infuzji 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 ml koncentratu zawiera: Substancje czynne

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz

Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń krwi Paweł Zwierzewicz Diagnostyka mikrobiologiczna sepsy oferta firmy biomerieux Automatyczne analizatory do posiewów krwi Automatyczne analizatory do identyfikacji

Bardziej szczegółowo

Postępowanie z chorym przed i po implantacji leczonym doustnymi lekami p-zakrzepowymi

Postępowanie z chorym przed i po implantacji leczonym doustnymi lekami p-zakrzepowymi Postępowanie z chorym przed i po implantacji leczonym doustnymi lekami p-zakrzepowymi Dr hab.n.med.barbara Małecka Krakowski Szpital Specjalistyczny im.jana Pawła II 1 1. Leczenie przeciwzakrzepowe wiąże

Bardziej szczegółowo

VII Warszawskie Spotkania Nefrologiczne

VII Warszawskie Spotkania Nefrologiczne Katedra i Klinika Nefrologii, Dializoterapii i Chorób Wewnętrznych WUM zaprasza na VII Warszawskie Spotkania Nefrologiczne Nefrologia w Oddziale Intensywnej Terapii Piątek - 4 marca 2011 Hotel Holiday

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. Dziennik Ustaw Nr 269 15678 Poz. 1593 1593 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 8 grudnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu programów zdrowotnych Na podstawie

Bardziej szczegółowo

Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego

Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009. Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2009 Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego Postępowanie w stanach nagłych: I II III IV Hipoglikemia Cukrzycowa kwasica ketonowa

Bardziej szczegółowo

Aneks III. Zmiany w odnośnych punktach druków informacyjnych do produktów

Aneks III. Zmiany w odnośnych punktach druków informacyjnych do produktów Aneks III Zmiany w odnośnych punktach druków informacyjnych do produktów Uwaga: Zmiany wprowadzone w odnośnych punktach druków informacyjnych do produktów są efektem przeprowadzenia procedury przekazania

Bardziej szczegółowo

Hipotermia po NZK. II Katedra Kardiologii

Hipotermia po NZK. II Katedra Kardiologii Hipotermia po NZK II Katedra Kardiologii Hipotermia Obniżenie temperatury wewnętrznej < 35 st.c łagodna 32 do 35 st. C umiarkowana 28 do 32 st. C ciężka - < 28 st. C Terapeutyczna hipotermia kontrolowane

Bardziej szczegółowo

Co może zniszczyć nerki? Jak żyć, aby je chronić?

Co może zniszczyć nerki? Jak żyć, aby je chronić? Co może zniszczyć nerki? Jak żyć, aby je chronić? Co zawdzięczamy nerkom? Działanie nerki można sprowadzić do działania jej podstawowego elementu funkcjonalnego, czyli nefronu. Pod wpływem ciśnienia hydrostatycznego

Bardziej szczegółowo

WYCIECZKA DO LABORATORIUM

WYCIECZKA DO LABORATORIUM WYCIECZKA DO LABORATORIUM W ramach projektu e-szkoła udaliśmy się do laboratorium w Krotoszynie na ul. Bolewskiego Mieliśmy okazję przeprowadzić wywiad z kierowniczką laboratorium Panią Hanną Czubak Oprowadzała

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32.a. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE

Bardziej szczegółowo

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35)

LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) Załącznik B.29. LECZENIE STWARDNIENIA ROZSIANEGO (ICD-10 G 35) ŚWIADCZENIOBIORCY ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W RAMACH PROGRAMU

Bardziej szczegółowo

Renata Zajączkowska, Małgorzata Przysada Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie

Renata Zajączkowska, Małgorzata Przysada Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie Renata Zajączkowska, Małgorzata Przysada Szpital Wojewódzki Nr 2 w Rzeszowie Jednym z najczęstszych powodów braku satysfakcji pacjenta po przeprowadzonym zabiegu jest ból pooperacyjny 1... 1. Nakahashi

Bardziej szczegółowo

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO

CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO CHOROBY WEWNĘTRZNE CHOROBY UKŁADU MOCZOWEGO Dariusz Moczulski Klinika Chorób Wewnętrznych i Nefrodiabetologii Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM ul. Żeromskiego 113, Łódź Zaburzenia gospodarki wodno

Bardziej szczegółowo

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków

Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Udary mózgu w przebiegu migotania przedsionków Dr hab. med. Adam Kobayashi INSTYTUT PSYCHIATRII I NEUROLOGII, WARSZAWA Pacjenci z AF cechują się w pięciokrotnie większym ryzykiem udaru niedokrwiennego

Bardziej szczegółowo

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem?

Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem? Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa Niedoceniany problem? Żylna Choroba Zakrzepowo-Zatorowa (ŻChZZ) stanowi ważny ny, interdyscyplinarny problem współczesnej medycyny Zakrzepica żył głębokich (ZŻG) (Deep

Bardziej szczegółowo

LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł

LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE Dr n. med. Karolina Supeł Skale oceny ryzyka stosowane do określenia optymalnego czasu prowadzenia podwójnej terapii przeciwpłytkowej PRECISE-DAPT DAPT OCENIANE

Bardziej szczegółowo

ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie.

ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie. Opracowała: dr Katarzyna Rzącka Rezydentka w WSzS im. M. Kopernika w Łodzi ARDS u otyłych chorych odmienności i leczenie. Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Centralny Szpital Kliniczny Źródło:

Bardziej szczegółowo

WIEDZA. K_W01 Zna definicje, cele i metody żywienia klinicznego oraz sposoby oceny odżywienia w oparciu o metody kliniczne.

WIEDZA. K_W01 Zna definicje, cele i metody żywienia klinicznego oraz sposoby oceny odżywienia w oparciu o metody kliniczne. Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych Nazwa studiów: Żywienie kliniczne Typ studiów: doskonalące Symbol Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych WIEDZA K_W01 Zna definicje,

Bardziej szczegółowo

Powikłania nefrologiczne u dzieci z chorobami onkologicznymi i hamatologicznymi

Powikłania nefrologiczne u dzieci z chorobami onkologicznymi i hamatologicznymi Powikłania nefrologiczne u dzieci z chorobami onkologicznymi i hamatologicznymi Wojciech Młynarski Klinika Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetolologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi Nowotwory u dzieci

Bardziej szczegółowo

Ostra niewydolność serca

Ostra niewydolność serca Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.

Bardziej szczegółowo

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI

Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI Załącznik nr 11 do Zarządzenia Nr 41/2009 Prezesa NFZ z dnia 15 września 2009 roku Nazwa programu: LECZENIE PIERWOTNYCH NIEDOBORÓW ODPORNOŚCI U DZIECI ICD 10 D80 w tym D80.0, D80.1, D80.3, D80.4, D80.5,

Bardziej szczegółowo

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie

Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu

Bardziej szczegółowo

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014

Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leczenie przeciwpłytkowe w niewydolności nerek (PCHN) Dr hab. Dorota Zyśko, prof. nadzw Łódź 2014 Leki przeciwpłytkowe (ASA, clopidogrel) Leki przeciwzakrzepowe (heparyna, warfin, acenocumarol) Leki trombolityczne

Bardziej szczegółowo

Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej.

Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej. Adam Sokal Śląskie Centrum Chorób Serca Zabrze Kardio-Med Silesia Co możemy zaoferować chorym z rozpoznanym migotaniem przedsionków? Możliwości terapii przeciwkrzepliwej. AF i udar U ok. 1 z 3 chorych

Bardziej szczegółowo

Jakość jako element konkurencji w ochronie zdrowia. Perspektywa świadczeniodawcy i pacjenta w kontekście planowanych zmian

Jakość jako element konkurencji w ochronie zdrowia. Perspektywa świadczeniodawcy i pacjenta w kontekście planowanych zmian Jakość jako element konkurencji w ochronie zdrowia Perspektywa świadczeniodawcy i pacjenta w kontekście planowanych zmian Jerzy Gryglewicz Warszawa, 28 marca 2017 r. Zdarzenie niepożądane zdarzenie wywołane

Bardziej szczegółowo

WSTĘP. Dr n. med. Jacek Sein Anand

WSTĘP. Dr n. med. Jacek Sein Anand WSTĘP Od kilkudziesięciu lat badacze poszukują nowych, bardziej skutecznych metod pozwalających na efektywną terapię pacjentów z ostrą (ALF) lub przewlekłą zaostrzoną niewydolnością wątroby (AoCLF). Do

Bardziej szczegółowo

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50)

LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) Załącznik B.32. LECZENIE CHOROBY LEŚNIOWSKIEGO - CROHNA (chlc) (ICD-10 K 50) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY SCHEMAT DAWKOWANIA LEKÓW W PROGRAMIE BADANIA DIAGNOSTYCZNE WYKONYWANE W

Bardziej szczegółowo

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH

CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA

Bardziej szczegółowo

Realizowane kierunkowe efekty kształcenia kierunkowe i przedmiotowe (symbole zaplanowanych efektów kształcenia zgodne z umieszczonymi w sylabusie)

Realizowane kierunkowe efekty kształcenia kierunkowe i przedmiotowe (symbole zaplanowanych efektów kształcenia zgodne z umieszczonymi w sylabusie) Tabela 2* Harmonogram realizacji przedmiotu: Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia Anestezjologia i pielęgniarstwo w zagrożeniu życia/ kierunkowy, obligatoryjny Data realizacji wykładu /numer

Bardziej szczegółowo

Niedożywienie i otyłość a choroby nerek

Niedożywienie i otyłość a choroby nerek Niedożywienie i otyłość a choroby nerek Magdalena Durlik Klinika Medycyny Transplantacyjnej, Nefrologii i Chorób Wewnętrznych Warszawski Uniwersytet Medyczny Częstość przewlekłej choroby nerek na świecie

Bardziej szczegółowo

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA

ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Minirin, 4 mikrogramy/ml roztwór do wstrzykiwań Desmopressini acetas Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Należy zachować tę ulotkę,

Bardziej szczegółowo

Konieczność monitorowania działań niepożądanych leków elementem bezpiecznej farmakoterapii

Konieczność monitorowania działań niepożądanych leków elementem bezpiecznej farmakoterapii Konieczność monitorowania działań niepożądanych leków elementem bezpiecznej farmakoterapii dr hab. Anna Machoy-Mokrzyńska, prof. PUM Katedra Farmakologii Regionalny Ośrodek Monitorujący Działania Niepożądane

Bardziej szczegółowo

Patofizjologia resuscytacji krążeniowo - oddechowej

Patofizjologia resuscytacji krążeniowo - oddechowej Patofizjologia resuscytacji krążeniowo - oddechowej Resuscytacja krążeniowo - oddechowa Optymalizacja krążenia wieńcowego i mózgowego Układ nerwowy: Średni przepływ krwi: 70ml/100g/min Przepływ krwi w

Bardziej szczegółowo

LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4)

LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4) Załącznik B.53. LECZENIE WYSOKO ZRÓŻNICOWANEGO NOWOTWORU NEUROENDOKRYNNEGO TRZUSTKI (ICD-10 C25.4) ZAKRES ŚWIADCZENIA GWARANTOWANEGO ŚWIADCZENIOBIORCY 1. Leczenie wysoko zróżnicowanego nowotworu neuroendokrynnego

Bardziej szczegółowo

Aneks II. Niniejsza Charakterystyka Produktu Leczniczego oraz ulotka dla pacjenta stanowią wynik procedury arbitrażowej.

Aneks II. Niniejsza Charakterystyka Produktu Leczniczego oraz ulotka dla pacjenta stanowią wynik procedury arbitrażowej. Aneks II Zmiany dotyczące odpowiednich punktów Charakterystyki Produktu Leczniczego oraz ulotki dla pacjenta przedstawione przez Europejską Agencję Leków (EMA) Niniejsza Charakterystyka Produktu Leczniczego

Bardziej szczegółowo

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Biphozyl, roztwór do hemodializy/do hemofiltracji Produkt złożony

Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Biphozyl, roztwór do hemodializy/do hemofiltracji Produkt złożony Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Biphozyl, roztwór do hemodializy/do hemofiltracji Produkt złożony Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ

Bardziej szczegółowo

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz

jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz Światowy Dzień Nerek Światowy Dzień Nerek jest ogólnoświatową kampanią, której celem jest podniesienie wśród ludzi świadomości znaczenia naszych nerek dla zdrowia i życia oraz informowanie o powszechności

Bardziej szczegółowo

dr n. med. Sylwia Małgorzewicz

dr n. med. Sylwia Małgorzewicz Niewydolność wątroby i nerek, a żywienie w OIT dr n. med. Sylwia Małgorzewicz Katedra Żywienia Klinicznego, Katedra i Klinika Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych Gdański Uniwersytet Medyczny

Bardziej szczegółowo

ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE. dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed

ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE. dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed ZALECENIA ŻYWIENIOWE, LECZENIE dr n. med. Małgorzata Kaczkan dietetyk Katedra Żywienia Klinicznego GUMed AKTUALNE ZALECENIA I NOWE MOŻLIWOŚCI LECZENIA NIEDOŻYWIENIA CELE LECZENIA ŻYWIENIOWEGO: zapobieganie

Bardziej szczegółowo