Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego w Liceum Ogólnokształcącym nr VII we Wrocławiu

Transkrypt

1 Przedmiotowy system oceniania z języka polskiego w Liceum Ogólnokształcącym nr VII we Wrocławiu

2 I. Zasady oceniania ucznia na języku polskim 1. Formy pisemne (obowiązkowe): a) Praca klasowa (wypracowanie) 2 razy na okres, trwająca 90 minut. b) Czytanie ze zrozumieniem 1 na okres, trwające 45 lub 90 minut. 2. Formy ustne (dopuszczalne): a) Odpowiedzi obejmujące materiał z 3 ostatnich lekcji. b) Prezentacje obejmujące zagadnienia z danego działu lub epoki. 3. Dodatkowe formy aktywności, lekcyjne i pozalekcyjne (np. udział w konkursach, olimpiadach, projektach i innych związanych z przedmiotem) są oceniane przez nauczyciela według założeo, które przedstawi klasie na początku roku szkolnego. 4. Ocena okresowa i roczna ustalona jest na podstawie ocen bieżących według ich hierarchii ustalonej w WSO. 5. Dopuszczalne jest stosowanie znaków + i - jako odrębnych znaków w skali ocen. 4 uzyskane + stanowią równowartośd oceny 5 (bardzo dobrej); 4 uzyskane - stanowią równowartośd oceny 1 (niedostatecznej). Stosuje się znaki + i - przy ocenianiu odpowiedzi, aktywności lekcyjnej i prac domowych. 6. Procentowy przelicznik punktów na ocenę: % - celująca 79 89% - bardzo dobra 68 78% - dobra 51 67% - dostateczna 40 50% - dopuszczająca 0 39% - niedostateczna Przelicznik stosujemy do wszystkich sprawdzianów. 7. Do uzyskania pozytywnej oceny z wypracowania należy: a) otrzymad min. 5 punktów z rozwinięcia tematu (jeśli brak jest 5 punktów rozwinięcia tematu, punkty za język, styl, kompozycję i zapis nie będą zliczane), b) napisad pracę przekraczającą limit słów wynoszący Nauczyciel przekazuje informacje o ocenie: - uczniowi jako komentarz do każdej oceny, wyjaśnienie, uzasadnienie, wskazówki do dalszej pracy; przy omawianiu wyników sprawdzianów, diagnoz - rodzicom na ich prośbę, jako informację o aktualnym rozwoju dziecka, jego uzdolnieniach i trudnościach podczas konsultacji, umówionych wcześniej rozmów indywidualnych lub za pośrednictwem wychowawcy klasy. II. Tryb uzupełniania zaległości 1. Uczeo ma obowiązek uzupełnid braki w wiedzy spowodowane nieobecnością. 2. Uczeo ma obowiązek w ciągu 2 dni od ustanej nieobecności porozumied się z nauczycielem w sprawie terminu zaległej pracy (sprawdzianu, testu, pracy klasowej). 3. Zaległą pracę uczeo ma obowiązek uzupełnid w ciągu tygodnia. 4. Uczeo nie może zgłosid nieprzygotowania przed zapowiedzianym powtórzeniem materiału (także w formie ustnej) i przed zapowiedzianym sprawdzianem. III. Cele oceniania 1. Informowanie ucznia o poziomie jego osiągnięd edukacyjnych i postępach w tym zakresie. 2. Pomoc uczniowi w samodzielnym planowaniu swojego rozwoju. 3. Motywowanie ucznia do dalszej pracy. 2 S t r o n a

3 4. Dostarczanie rodzicom, opiekunom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach w uczeniu się oraz szczególnych uzdolnieniach ucznia. 5. Umożliwienie nauczycielowi poloniście doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno wychowawczej. IV. Wymagania stosowane w procesie oceniania 1. Przewidywane osiągnięcia po I klasie Poziom podstawowy W zakresie kształcenia językowego po ukooczeniu nauki w I klasie uczeo potrafi: a) określid relację między zakresem znaczeniowym a treścią znaczeniową wyrazu; zanalizowad pod tym kątem znaczenie podanych wyrazów; b) określid znaczenie podstawowe i metaforyczne wyrazu; c) wskazad w czytanych utworach ważne środki językowe i określid ich funkcje; d) zauważyd ślady historycznych procesów rozwojowych języka polskiego; e) określid pojęcie zabytku języka; wymienid najważniejsze zabytki języka polskiego; f) rozpoznad środki służące archaizacji; g) rozpoznad stylizację biblijną i barokową oraz wskazad typowe dla nich środki językowe; h) rozpoznad parodię literacką, określid jej funkcję i wskazad służące jej środki; i) rozpoznad w tekstach poznanych w I klasie wartośd stylistyczną środków z różnych poziomów języka; j) rozpoznad w tekście mowę niezależną, zależną i pozornie zależną; k) rozpoznad związki frazeologiczne zawierające aluzje mitologiczne i biblijne; l) określid, czym jest retoryka, i wskazad w tekście typowe środki retoryczne; m) określid, na czym polegają funkcje: impresywna i ekspresywna; wskazad w tekście przejawy tych funkcji; n) określid, kiedy wypowiedź jest stosowna i skuteczna; o) w tekstach prasowych, reklamowych itp. rozpoznad i ocenid przejawy współczesnych tendencji w zakresie zapożyczeo i tworzenia neologizmów; p) dostrzec i ocenid przejawy agresji w języku; W zakresie kształcenia literackiego i kulturowego po ukooczeniu nauki w I klasie uczeo potrafi: a) analizowad i interpretowad wybrane teksty antyczne i biblijne, średniowieczne, renesansowe, barokowe i oświeceniowe z wykorzystaniem właściwych pojęd teoretycznoliterackich oraz kategorii estetycznych i nawiązaniem do podstawowych kontekstów; b) opowiedzied i zinterpretowad wybrane mity greckie oraz opowieści biblijne, porównad obraz Boga i człowieka w Biblii i mitologii greckiej; c) opisad starogrecki ideał człowieka, scharakteryzowad epos starogrecki, wskazad cechy tragedii antycznej i źródła tragizmu; d) określid cechy postawy horacjaoskiej; e) określid relacje między człowiekiem i Bogiem zobrazowane w kulturze średniowiecza, wskazad wzorce osobowe epoki i odnieśd je do przykładów literackich, scharakteryzowad styl romaoski i gotycki, wskazad przykłady dzieł sztuki i środki artystyczne typowe dla średniowiecza, rozpoznad cechy średniowiecznej wizji świata w tekstach utworów poznanych w I klasie; f) opisad renesansową koncepcję człowieka i wskazad, na czym polega nowa wizja świata w literaturze renesansowej, zinterpretowad wybrane fraszki i pieśni Jana Kochanowskiego w kontekście filozofii renesansowego humanizmu i klasycyzmu; wskazywad obecnośd renesansowych niepokojów w poznanych trenach Jana Kochanowskiego; 3 S t r o n a

4 g) przedstawid stosunek człowieka baroku do świata, śmierci, przemijania; na podstawie poznanych w I klasie utworów barokowych ukazad charakterystyczny dla epoki konflikt między miłością do świata a miłością do Boga; na przykładach wybranych dzieł przedstawid cechy sztuki epoki baroku; określid, czym był sarmatyzm i jakie ślady pozostawił w obyczajowości, sztuce oraz w polskiej mentalności; h) określid filozoficzne podstawy oświeceniowej wizji świata oraz koncepcji człowieka; wskazad w wybranych utworach literackich przejawy oświeceniowego racjonalizmu i krytycyzmu; na przykładach wybranych dzieł omówid cechy estetyki klasycyzmu, wskazad i scharakteryzowad gatunki literackie klasycystyczne i sentymentalne; wskazad i scharakteryzowad przykłady stylu rokokowego w literaturze i sztuce; i) określid, na czym polega uniwersalna wartośd tekstów biblijnych, mitów greckich oraz utworów powstałych w dobie staropolskiej; j) wskazad obecnośd tradycji antycznej, biblijnej, staropolskiej i oświeceniowej w kulturze późniejszych epok w tym we współczesnej kulturze masowej; k) przedstawid przykłady reportażu prasowego, telewizyjnego, radiowego jako przejaw współczesnej tęsknoty do prawdy faktów; l) wskazad cechy mitu we współczesnej prozie; m) omówid związki wybranych utworów literatury fantasy z kulturą średniowiecza; wskazad w tych utworach motywy fantastyki baśniowej; n) wskazad barokowe korzenie estetyki brzydoty; o) skonfrontowad oświeceniowy kult rozumu i nauki ze współczesną refleksją nad szansami i zagrożeniami, które niesie ze sobą rozwój nauki (na wybranych przykładach literatury nurtu science fiction). Poziom rozszerzony Uczeo posiada umiejętności wskazane dla poziomu podstawowego w szerszym zakresie, jeśli chodzi o listę lektur, znajomośd konwencji i toposów oraz zasób pojęd i terminów teoretyczno- i historycznoliterackich oraz nauki, a ponadto: W zakresie kształcenia językowego po ukooczeniu nauki w I klasie uczeo potrafi:: a) wskazad w tekście i omówid przykłady przesunięd metaforycznych jako przejaw językowego obrazu świata charakterystycznego dla poznanych epok kulturowych i współczesnego języka ogólnego; b) wymienid i scharakteryzowad najważniejsze fazy rozwojowe języka polskiego (w związku z poznawanymi w I klasie utworami); c) określid różnicę między znaczeniem realnym a etymologicznym; wskazad przykłady przesunięd semantycznych; d) wskazad ślady dawnych procesów fonetycznych i zmian fleksyjnych; e) wskazad podstawowe chwyty erystyczne w tekście czytanym (z programu I klasy); f) zbudowad dłuższą wypowiedź (np. przemówienie) z celowym wykorzystaniem środków retorycznych; 2. Przewidywane osiągnięcia po II klasie Poziom podstawowy Po ukooczeniu nauki w II klasie uczeo pogłębił umiejętności zdobyte w I klasie, a ponadto potrafi: W zakresie kształcenia językowego: a) opisad język jako system znaków na tle innych systemów semiotycznych; b) określid pojęcie znaku językowego i wskazad jego cechy wyróżniające; 4 S t r o n a

5 c) wskazad różnicę między językiem a wypowiedzią; d) wskazad podsystemy języka; wyjaśnid podstawowe pojęcia odnoszące się do każdego z podsystemów; e) określid relacje między językiem narodowym a odmianami terytorialnymi; określid znaczenie terminów: dialekt, gwara, żargon; f) przedstawid miejsce polszczyzny wśród innych języków; g) na wybranych przykładach wskazad problemy przekładu językowego; h) rozpoznad w tekstach poznanych w II klasie wartośd stylistyczną środków z różnych poziomów języka; i) określid cechy języka mówionego i pisanego; j) rozpoznad i ocenid cechy kolokwialne w tekście pisanym; k) rozpoznad stylizacje: gwarową i kolokwialną; wskazad służące im środki i określid funkcje; l) określid, na czym polegają funkcje: informacyjna, poetycka; wskazad przejawy tych funkcji w tekstach; W zakresie kształcenia literackiego i kulturowego: a) analizowad i interpretowad wybrane teksty romantyczne, pozytywistyczne i młodopolskie z wykorzystaniem właściwych pojęd teoretycznoliterackich i kategorii estetycznych oraz nawiązaniem do podstawowych kontekstów; b) na wybranych przykładach wskazad związki literatury i sztuki w każdej z omawianych epok; c) wskazad filozoficzne podłoże romantyzmu, określid, na czym polegał przełom romantyczny i przedstawid rolę uczucia i wyobraźni w poznaniu; d) określid, na czym polegała romantyczna fascynacja światem duchowym, folklorem, średniowieczem; e) przedstawid romantyczną wizję historii jako pola twórczej aktywności człowieka; f) scharakteryzowad relacje człowieka i natury w romantyzmie; g) określid, na czym polegał romantyczny indywidualizm; h) scharakteryzowad kreację bohatera romantycznego (uwzględniając rozwój tej kategorii); i) scharakteryzowad miłośd romantyczną; j) wskazad rolę tematu współczesnego w dramatach romantycznych oraz przedstawid zawarte w nich wizje historii; k) określid związki między teatrem a kształtem dramatu na przykładzie dramatu romantycznego; l) wymienid i scharakteryzowad podstawowe gatunki romantyczne na przykładach konkretnych utworów literackich, wskazad cechy typowe dla poetyki romantycznej; m) określid cechy stylu romantycznego, odwołując się do przykładów dzieł sztuki; n) omówid romantyczną koncepcję poezji i poety oraz model patriotyzmu; o) wyjaśnid, na czym polegała idea syntezy sztuk; p) wyjaśnid, na czym polegała szczególna rola pieśni w kulturze romantycznej; q) wskazad związki literatury i muzyki w epoce romantyzmu; r) określid, na czym polega społeczny wymiar sztuki pozytywizmu; scharakteryzowad program polskich pozytywistów i odnieśd go do utworów literackich; s) scharakteryzowad realizm i naturalizm jako prądy dominujące w pozytywizmie, wskazad nowe obszary zainteresowao literatury i preferowane gatunki, podając przykłady utworów literackich; na wybranych przykładach omówid poetykę nowel pozytywistycznych i wielkich powieści realistycznych; t) przedstawid utwory literackie (z programu II klasy), w których dochodzi do głosu optymistyczny i pesymistyczny głos polskiego pozytywizmu; u) wskazad w utworach okresu pozytywizmu przykłady obecności idei patriotycznych; odczytywad treści niecenzuralne wyrażone językiem ezopowym; v) wymienid prądy artystyczne i światopoglądowe oraz postawy typowe dla Młodej Polski i odnieśd je do utworów literackich; podad przykłady impresjonizmu, symbolizmu i ekspresjonizmu w sztuce, wskazad właściwe dla nich środki artystyczne; w) omówid młodopolskie koncepcje artysty i sztuki ukazane w artykułach programowych oraz w utworach literackich; 5 S t r o n a

6 x) przeprowadzid analizę i zinterpretowad wiersz młodopolski, wskazując typowe dla epoki motywy, postawy i środki artystyczne; y) na przykładzie konkretnego utworu omówid cechy powieści młodopolskiej; z) na przykładzie konkretnego utworu wskazad cechy dramatu symbolicznego; aa) w utworach poznanych w II klasie pokazad obecnośd tradycji kulturowej (np. romantycznej, franciszkanizmu, filozofii Wschodu); bb) określid, na czym polega uniwersalna wartośd dzieł romantycznych, pozytywistycznych i młodopolskich; cc) wskazad obecnośd tradycji romantycznej, pozytywistycznej i młodopolskiej w kulturze XX w., w tym we współczesnej kulturze masowej; dd) wskazad przejawy XX-wiecznego kultu młodości oraz jego kryzysu; ee) odnaleźd związki współczesnych idei feministycznych z XIX-wieczną ideą emancypacji kobiet; ff) omówid modernizm jako jeden z najważniejszych nurtów literatury i sztuki XX w.; wskazad przykłady żywej do dziś strategii prowokacji artystycznej; uzasadnid, że pojęcie prowokacji jest historycznie zmienne. Poziom rozszerzony Uczeo posiada umiejętności wskazane dla poziomu podstawowego w szerszym zakresie, jeśli chodzi o listę lektur, znajomośd konwencji i toposów oraz zasób pojęd i terminów teoretyczno- i historycznoliterackich oraz nauki o języku (wymieniono je w rozdziale Materiał nauczania), a ponadto: W zakresie kształcenia językowego: a) wskazad w tekście i omówid przykłady przesunięd metaforycznych jako przejaw językowego obrazu świata charakterystycznego dla poznanych epok kulturowych i współczesnego języka ogólnego; b) podad informacje o budowie języka polskiego w ujęciu historycznym i typologicznym; c) wskazad różnice między tłumaczeniem tekstu z języka polskiego a przekładem utworu literackiego; d) określid, na czym polegają funkcje: fatyczna, magiczna, metajęzykowa i stanowiąca; wskazad przejawy tych funkcji w tekstach; 3. Przewidywane osiągnięcia po klasie III Poziom podstawowy Po ukooczeniu nauki w III klasie uczeo pogłębił umiejętności zdobyte w II klasie, a ponadto potrafi: W zakresie kształcenia językowego: a) określid podstawowe relacje semantyczne (synonimia, homonimia, antonimia, polisemia); b) zdefiniowad pojęcie aktu mowy, rozpoznad jego rodzaje; określid, na czym polega sens dosłowny i intencjonalny aktu mowy; c) rozpoznad sposoby wzbogacania słownictwa: neosemantyzację i podstawowe procesy słowotwórcze; d) określid relacje między językiem narodowym a odmianami środowiskowymi; e) omówid podstawowe tendencje rozwojowe współczesnej polszczyzny, rozpoznad ich przejawy, ocenid poprawnośd konkretnych form językowych; f) omówid mechanizm manipulacji językowej, rozpoznad i ocenid jej przejawy; g) scharakteryzowad cechy języka mediów; określid i ocenid jego wpływ na polszczyznę ogólną; h) napisad wypowiedź w stylu urzędowym; i) wskazad charakterystyczne cechy stylistyczne czytanych utworów; podad przykłady stylu artystycznego, stylu pisarza, grupy literackiej w zakresie utworów poznanych w III klasie; j) rozpoznad w tekstach poznanych w III klasie wartośd stylistyczną środków z różnych poziomów języka; k) rozpoznad stylizację środowiskową; 6 S t r o n a

7 l) na podstawie obserwacji stylu rozpoznad aluzję, trawestację, pastisz; określid funkcje tych zabiegów stylizacyjnych; W zakresie kształcenia literackiego i kulturowego: a) analizowad i interpretowad wybrane teksty literackie XX w. z wykorzystaniem właściwych pojęd teoretycznoliterackich i kategorii estetycznych oraz nawiązaniem do podstawowych kontekstów; b) zinterpretowad wybrane teksty XX-wieczne, wskazując rolę, jaką odgrywają w nich takie kategorie, jak: świętośd, zło, śmierd, naród, ojczyzna, mała ojczyzna, c) wyjaśnid pojęcia awangardy i awangardyzmu, odnosząc je do przykładów z dziedziny literatury i sztuki; d) wskazad główne kierunki poszukiwao w literaturze i sztuce XX w. odnieśd je do konkretnych przykładów; e) scharakteryzowad przykłady nowatorstwa tematycznego i formalnego w literaturze i sztuce XX w.; f) scharakteryzowad stosunek do języka poetyckiego wskazanych twórców (zob. Materiał kształcenia); g) pokazad (na przykładach utworów poznanych w III klasie) stosunek do tradycji w literaturze i sztuce XX w.; h) wskazad związki literatury z historią i przemianami polityczno-ustrojowymi oraz ideologią (na podstawie tekstów z programu III klasy); i) scharakteryzowad rolę twórcy w XX w. w odniesieniu do tradycji (na wybranych przykładach); j) określid wpływ środków masowego przekazu i przyśpieszenia cywilizacyjnego na kulturę (na podstawie tekstów z programu III klasy); wskazad główne tendencje kultury masowej i ustosunkowad się do nich; k) wyjaśnid pojęcia: kultura wysoka, kultura niska, obieg kultury, kultura masowa, kultura elitarna, arcydzieło, kicz, odnosząc je do konkretnych tekstów i zjawisk kultury XX w.; l) wskazad źródła i znaczenie wskazanych toposów i symboli kultury współczesnej (zob. Materiał kształcenia); m) na wybranych przykładach wskazad związki literatury i sztuki XX w.; n) oceniad i wartościowad poznawane teksty kultury, odwołując się do podstawowych kategorii etycznych i estetycznych; wyjaśnid określenie uniwersalne wartości humanistyczne i odnosid je do czytanych utworów. Poziom rozszerzony Uczeo posiada umiejętności wskazane dla poziomu podstawowego w szerszym zakresie, jeśli chodzi o listę lektur, znajomośd konwencji i toposów oraz zasób pojęd i terminów teoretyczno- i historycznoliterackich oraz nauki o języku (wymieniono je w rozdziale Materiał nauczania), a ponadto potrafi: W zakresie kształcenia językowego: a) wskazad w tekście i omówid przykłady przesunięd metaforycznych jako przejaw językowego obrazu świata charakterystycznego dla faz i kręgów kultury XX w. oraz dla współczesnego języka ogólnego; W zakresie kształcenia literackiego i kulturowego: a) porównad pojęcia awangarda i postmodernizm ; odnieśd je do konkretnych utworów literackich (poznanych w III klasie); b) przeprowadzid analizę i zinterpretowad wiersz współczesny, stosując właściwą terminologię; napisad esej interpretacyjny; c) wskazad główne kierunki poszukiwao poezji XX w.; porównad budowę wersyfikacyjno-składniową wiersza tradycyjnego i współczesnego (w zakresie utworów przewidzianych programem), wskazad funkcje segmentacji tekstu; d) na przykładach wybitnych dzieł omówid osiągnięcia sztuki filmowej XX w.; e) omówid XX-wieczne przemiany w obrębie gatunków literackich (na przykładzie wybranych powieści, dramatu, gatunków z pogranicza literatury faktu, eseistyki literackiej). 7 S t r o n a

8 4. Umiejętności zdobywane stopniowo i doskonalone w każdej klasie Poziom podstawowy Uczeo: a) czyta wskazane w programie teksty ze zrozumieniem ich różnorodnych sensów, funkcji, znaczeo metaforycznych i symbolicznych, rozpoznaje ich konwencje, style, sytuuje je w podstawowych kontekstach; dostrzega obecnośd archetypów i toposów; b) wyraziście odczytuje utwory literackie, z dbałością o przekazanie sensu, właściwą dykcję, akcent, artykulację; recytuje wybrane utwory z pamięci; c) wskazuje źródła i znaczenie wskazanych archetypów, toposów i symboli; d) ukazuje związki topiki literackiej z motywami obecnymi w sztuce; e) porównuje utwory literackie z różnych epok o podobnych motywach; f) odczytuje i porównuje dzieła różnych sztuk z uwzględnieniem specyfiki ich tworzywa; g) rozpoznaje style w sztuce, h) dostrzega w czytanych utworach nawiązania do tradycji kulturowej, dialogi z tradycją ; i) określa wartośd użytych w tekście środków z różnych poziomów języka; j) rozpoznaje cechy stylów funkcjonalnych i stylu artystycznego; k) tworzy stosowną i skuteczną wypowiedź, wybierając z zasobu środków językowych elementy stosowne do funkcji wypowiedzi i sytuacji komunikacyjnej; l) zna i respektuje zasady etykiety i estetyki językowej; m) ocenia cudze wypowiedzi pod względem stosowności i skuteczności oraz zasad etykiety i estetyki językowej; n) rozpoznaje intencje komunikacyjne wypowiedzi; o) poprawia tekst, dokonuje adiustacji, przeredagowuje go; przekształca, streszcza, skraca, rozwija, parafrazuje; p) planuje formę i kompozycję wypowiedzi zgodnie z jej celem; q) posługuje się cytatami; r) popiera argumentami własne sądy; s) skutecznie uczestniczy w dialogu, dyskusji i negocjacjach; t) komponuje i wygłasza przemówienie; u) wypowiada się w podstawowych (szkolnych) formach gatunkowych, jak: rozprawka, recenzja, referat, interpretacja utworu literackiego, w zakresie rozszerzonym artykuł popularnonaukowy, interpretacja porównawcza, esej; v) ocenia etyczny wymiar wypowiedzi cudzej i własnej, dba o uczciwośd wypowiedzi; rozpoznaje manipulację językową i wyznaczniki funkcji perswazyjnej; negatywnie ocenia przejawy agresji w języku; w) stosuje celowo chwyty retoryczne oraz inne środki językowej ekspresji; x) dostrzega i ocenia przejawy mody językowej; y) zna normy poprawności językowej; wskazuje i ocenia, stosując właściwe kryteria, formy niepoprawne, a nagminnie szerzące się w języku, przejawy twórczości językowej ; z) sporządza notatkę, konspekt, przypis, opis bibliograficzny, zestawienie bibliograficzne; bazę danych (także z wykorzystaniem komputera). Poziom rozszerzony Uczeo: a) wskazuje związki omawianych utworów literackich ze światopoglądem i kierunkami filozoficznymi epoki; b) wskazuje związki poznanych gatunków z prądami artystycznymi epoki; c) interpretuje utwór, wykorzystując różne konteksty (historyczny, biograficzny, kulturowy, filozoficzny); określa, czym jest kontekst macierzysty utworu; 8 S t r o n a

9 d) na wybranych przykładach pokazuje przeobrażenia w obrębie poznanych gatunków literackich (epos, dramat, tren, sonet, hymn, powieśd); e) rozpoznaje w tekstach charakterystyczne cechy stylu poznawanych epok literackich; f) analizuje i interpretuje wiersz, stosując właściwą terminologię i pojęcia z poetyki historycznej. 5. Wymagania programowe dzielimy na podstawowe (odpowiadające wymaganiom koniecznym i podstawowym) oraz ponadpodstawowe (odpowiadające wymaganiom rozszerzającym i dopełniającym). Zgodnie z powyższymi kryteriami: a) wymagania podstawowe obejmują wiadomości i umiejętności łatwe lub bardzo łatwe, bezpośrednio przydatne w życiu (w mniejszym stopniu naukowe), niezbędne do kontynuowania edukacji, naukowo pewne, doniosłe, sprawdzone i wdrożone, mające walor interdyscyplinarności; b) wymagania ponadpodstawowe to wiadomości i umiejętności trudne i bardzo trudne do opanowania, złożone, unikatowe; teoretyczne, związane z materią danej dyscypliny naukowej, ważne naukowo (często dalekie od bezpośredniej użyteczności w życiu), poszerzające wiedzę o przedmiocie, w pewnym stopniu hipotetyczne, wyspecjalizowane i naukowo twórcze; przydatne, ale nie niezbędne w dalszej nauce. W przełożeniu na stopnie szkolne wymagania podstawowe odpowiadają ocenom: dopuszczający i dostateczny, przy czym uczeo otrzymuje: a) dopuszczający za niepełne spełnienie wymagao podstawowych; b) dostateczny przy pełnym spełnieniu wymagao podstawowych. Wymagania ponadpodstawowe odpowiadają ocenom dobry i bardzo dobry, przy czym uczeo otrzymuje: a) dobry za niepełne spełnienie wymagao ponadpodstawowych; b) bardzo dobry przy pełnym spełnieniu wymagao ponadpodstawowych. Stopieo niedostateczny dostaje uczeo, który nie spełnia wymagao podstawowych w stopniu stanowiącym minimalny próg zaliczenia. Stopieo celujący otrzymuje uczeo spełniający wymagania podstawowe i ponadpodstawowe, a także mający wyższe, ponadprogramowe umiejętności lub wiadomości. O progu zaliczenia na poszczególne poziomy wymagao i o zakresie ich obniżenia (pozwalającym stwierdzid, że uczeo dane wymagania spełnia, chod w stopniu niepełnym) każdorazowo decyduje nauczyciel, uwzględniając potrzeby i możliwości uczniów, a także zakres pracy, stosowane narzędzie sprawdzania osiągnięd, czas pracy uczniów, trudnośd zadania itp. Wymagania mają, oczywiście, charakter hierarchiczny i kumulatywny. Spełnienie wymagao ponadpodstawowych zakłada uprzednie spełnienie wymagao podstawowych. Uczeo kwalifikujący się do oceny dobry lub bardzo dobry musi spełniad całkowicie wymagania podstawowe, a także ponadpodstawowe w stopniu pełnym (bardzo dobry) lub niepełnym (dobry). Podobnie uczeo otrzymujący ocenę celujący spełniad musi całkowicie wymagania podstawowe i ponadpodstawowe oraz poza nie wykraczad. V. Warunki poprawy ocen bieżących 1. Uczeo ma prawo poprawid ocenę niedostateczną z pracy klasowej, testu, sprawdzianu. 2. Uczeo ma obowiązek w ciągu 2 dni od oddania prac ustalid termin poprawy z nauczycielem. 3. Uczeo może daną formę pisemną poprawid tylko raz. 4. Zarówno pierwsza ocena, jak i ocena z poprawy zostają wpisane do dziennika. 5. Uczeo ma obowiązek poprawid ocenę w ciągu tygodnia od oddania sprawdzonej pracy. 9 S t r o n a

10 6. Uczeo ma prawo do 1 nieprzygotowania na okres (oprócz 2 okresu klasy III, który pozostaje bez nieprzygotowao). 7. Warunki i możliwośd poprawy innej oceny niż ocena niedostateczna określa indywidualnie nauczyciel na początku roku. VI. Warunki poprawy proponowanej oceny klasyfikacyjnej 1. Po otrzymaniu propozycji oceny klasyfikacyjnej śródrocznej i rocznej uczeo ma obowiązek w ciągu 2 dni zadeklarowad chęd poprawy. 2. Poprawa powinna odbyd się w terminie umożliwiającym nauczycielowi wystawienie oceny tydzieo przed klasyfikacją. 3. Termin poprawy ustala nauczyciel. 4. Uczeo, który poprawia proponowaną ocenę, zobowiązany jest do poprawy ocen bieżących niższych niż ta, o którą się ubiega. 5. Jeżeli w wyniku klasyfikacji śródrocznej stwierdzono, że poziom osiągnięd edukacyjnych ucznia uniemożliwi lub utrudni kontynuowanie nauki w następnym okresie (uczeo otrzymał ocenę niedostateczną lub jest nieklasyfikowany), szkoła w miarę możliwości stwarza uczniowi szanse uzupełnienia braków: a) Nauczyciel ustala konsultacje dla ucznia jako szansę uzupełnienia braków. b) W trakcie konsultacji uczeo ma możliwośd uzupełnienia wiadomości i doskonalenia umiejętności w formie pisemnej i ustnej. c) Nauczyciel prowadzi dokumentację spotkao z uczniem. VII. Sposoby postępowania z uczniami o specyficznych trudnościach w nauce 1. Specyficzne trudności w nauce, stwierdzone przez poradnię psychologiczno pedagogiczną, takie jak: dysleksja, dysgrafia, dysortografia są uwzględniane w procesie oceniania. 2. Nauczyciel dostosowuje system oceniania ucznia do wskazao poradni według możliwości i stopnia zaawansowania dysleksji rozwojowej. 3. Przy pisaniu prac czas nie zostaje wydłużony. 4. Sprawdzanie prac pisemnych odbywa się zgodnie z kryteriami ustalonymi dla sprawdzania poprawności zapisu przez ekspertów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej: a) Nie należy uwzględniad w ocenie następujących błędów: - zmienionej kolejności liter w wyrazach, - wstawionych dodatkowych liter w wyrazie, opuszczonych lub przestawionych liter, - opuszczonego początku lub kooca wyrazu, - występowania w wyrazach głosek dźwięcznych zamiast bezdźwięcznych i odwrotnie, - mylenia głosek "i" i "j", głosek nosowych z koocówką fleksyjną, np.: ę - em, ą - om, - mylenia przedrostków z zaimkami, np.: pode szły; błędnego zapisywania przyimków z rzeczownikami i przysłówkami, np.: wklasie, zachwilę, napewno, - niewłaściwego zapisu spółgłosek miękkich, np.: rosinie zamiast rośnie, skosiny zamiast skośny, - pisowni niezgodnej z zasadami ortografii, jeżeli wynika ona z nadmiernego zaufania do zasad ortografii i schematycznego ich stosowania (od uczniów wymaga się dobrej znajomości zasad ortografii), np.: startóje bo startować, - błędnego stosowania lub niestosowania znaków interpunkcyjnych. b) Uczeo, u którego stwierdzono dysgrafię ma prawo stawiad niekształtne litery, pisad mało czytelnie i poza liniami. c) Wszystkie inne uchybienia w pracy nie są uzasadnione wymienionymi dysfunkcjami. 10 S t r o n a