BROSZURA TECHNICZNA ELEMENTY NAPĘDÓW PASOWYCH

Transkrypt

1 Silnik Podwozie Serwis Kompetencja w częściach samochodowych BROSZURA TECHNICZNA ELEMENTY NAPĘDÓW PASOWYCH

2 . NAPĘDY PASOWE W SAMOCHODACH Napędy pasowe stosowane w samochodach spełniają dwa zadania. Za sterowanie zaworami zwane również rozrządem jest odpowiedzialny pasek zębaty, który przenosi ruch obrotowy wału korbowego na wałek/wałki rozrządu w stosunku :, zapewniając w ten sposób synchronizację (fazy rozrządu) ruchu tłoków i zaworów. SPIS TREŚCI. Napędy pasowe w samochodach. Układ rozrządu. Nebenaggregatetrieb 5. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym 6. Napinacze do układu rozrządu 8. Napinacze do napędu urządzeń dodatkowych 0. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym (koła pasowe. Charakterystyka techniczna i zasada działania. Budowa koła pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym. Zasady przechowywania i obchodzenia się z kołami pasowymi ze sprzęgłem jednokierunkowym. Kontrola działania. Diagnostyka uszkodzeń 7 Drugim zadaniem napędu pasowego jest napęd urządzeń dodatkowych, np. generatora, pompy płynu chłodzącego, pompy wspomagania czy kompresora klimatyzacji. To zadanie realizowano wcześniej za pomocą paska klinowego, który przenosił moment obrotowy wału korbowego na alternator i pompę płynu chłodzącego. Ze względu na to, że nowoczesne samochody są coraz bardziej naszpikowane elektroniką i urządzeniami zwiększającymi komfort jazdy, pasek klinowy nie wystarcza często do napędu mocniejszego alternatora i dodatkowych urządzeń, np. kompresora klimatyzacji czy pompy wspomagania. Dlatego zaczęto stosować tutaj pasek wieloklinowy, który umożliwia mniejszy promień opasania i tym samym większe przełożenie. Urządzenia rozmieszczone na niewielkiej przestrzeni mogą być napędzane przednią i tylną stroną paska wieloklinowego. Broszura techniczna elementy napędów pasowych

3 . Napędy pasowe w samochodach. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym. Diagnostyka uszkodzeń.. Układ rozrządu Właściwości przekładni pasowych z paskiem.. Napęd urządzeń dodatkowych Pasek wieloklinowy wykonuje najcięższą pracę. Jego zębatym: zadaniem jest przenoszenie momentu obrotowego silnika Pasek rozrządu jest wykonany z tworzywa sztucznego łączą wał korbowy z wałkiem/wałkami rozrządu silnika Systemy napędu urządzeń dodatkowych mogą być podzie- z wału korbowego () na wszystkie urządzenia dodatkowe, wzmocnionego kordem z włókna szklanego (wcześniej spalinowego, lone na dwa lub więcej pojedynczych napędów, lecz z jak np.: stalowy drut) i poliamidową siatką na grzebiecie. Odporna mogą przenosić napęd również na pompę wtryskową i reguły tworzą jeden tzw. napęd serpentynowy. na działanie wysokich temperatur warstwa pośrednia pompę wody, Napęd jest realizowany za pośrednictwem paska wieloklino- zapewnia dobrą współpracę materiałów. W celu ochrony napędzają wałki wyrównoważające lub pośrednie, wego (6) o profilu PK, którego naciąg jest dostosowywany ząbków przed zużyciem są one również wzmocnione mogą być podzielone na dwa lub więcej pojedynczych do aktualnych obciążeń za pomocą mechanicznego lub poliamidem. Ze względu na to, że pasek rozrządu nie wymaga smarowania, nie ma konieczności uszczelniania napędów. hydraulicznego systemu napinania paska (7). Rolki prowadzące zapewniają odpowiedni kąt opasania w dodatkowych 7 na zewnątrz przestrzeni, w której pracuje. Wystarczy tu Zalety nowoczesnych napędów pasowych z paskiem urządzeniach. Mogą być one stosowane również jako rolki zwykła plastikowa osłona chroniąca przed zabrudzeniem i ciałami obcymi. zębatym: wysoka dokładność faz rozrządu przez cały okres eksploatacji, stabilizujące w celu eliminacji niepożądanych drgań paska (kolizja). 6 długa żywotność, cicha praca, Zalety nowoczesnych napędów urządzeń dodatkowych: praca na sucho, brak konieczności zasilania olejem, napęd urządzeń dodatkowych ze zoptymalizowanym kompaktowa budowa, poślizgiem 5 niewielkie tarcie, długa żywotność wysoka skuteczność. cicha praca kompaktowa budowa Napęd urządzeń dodatkowych 6 5. Wał korbowy. Rolka napinająca. Pasek rozrządu. Koła wałka rozrządu 5. Rolka prowadząca 6. Pompa wody (opcjonalna) łatwy serwis. wał korbowy. alternator. pompa wspomagania. pompa wody 5. kompresor klimatyzacji 6. pasek 7. system napinania paska, i inne urządzenia, jak wentylator czy mechaniczna sprężarka doładowująca, bez powstawania poślizgu. Rozrząd Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych 5

4 . ROLKI NAPINAJĄCE I PROWADZĄCE W NAPĘDZIE PASOWYM Rolki napinające i prowadzące znajdują zastosowanie zarówno w układach rozrządu, jak i napędach urządzeń dodatkowych. Rolki napinające przenoszą siłę z napinacza na pasek, zapewniając jego stałe naprężenie. Rolki prowadzące służą do zmiany przebiegu paska odpowiednio do układu urządzeń dodatkowych bądź jako rolki stabilizujące, eliminujące drgania paska przy zbyt dużej długości paska pomiędzy kołami. Rolki napinające i prowadzące są wykonane z krążka ze stali lub tworzywa sztucznego, w którym jest zamontowane jednorzędowe lub dwurzędowe łożysko kulkowe. Powierzchnia bieżna może być gładka lub profilowana. Po zamontowaniu rolki zakłada się na nią zatrzaskową osłonę z tworzywa. Do ochrony łożyska rolki prowadzącej mogą być stosowane również osłony ze stali o specjalnym kształcie. Te osłony przykręca się do rolki. a b. Jednorzędowe łożyska kulkowe ECO III: to zmodyfikowane łożyska 60, które pracują spokojniej są szersze i mieszczą większą ilość smaru mają wyższą nośność niż porównywalne łożyska katalogowe posiadają radełko na pierścieniu zewnętrznym, służące jako zabezpieczenie przed przekręceniem a b c Rolki napinające i prowadzące. Dwurzędowe łożyska kulkowe: wytrzymują wysokie obciążenia są szersze i mieszczą większą ilość smaru posiadają radełko na pierścieniu zewnętrznym spełniają wysokie wymogi w zakresie prostoliniowości. Kształt: a) rolka napinająca i prowadząca z profilem na pasek zębaty b) dwurzędowa rolka napinająca/prowadząca. Przykłady zastosowania: a) rolka napinająca z dźwignią na łożysku ślizgowym b) automatyczny napinacz paska z rolką napinającą c) rolka prowadząca, zmontowana Zalety rolek napinających i prowadzących: precyzyjnie prowadzą pasek umożliwiają dostosowanie napędu pasowego do indywidualnych wymagań są dostosowane do konkretnych zastosowań powodują tylko nieznaczną stratę smaru pracują cicho są odporne na temperaturę i warunki otoczenia, mogą być poddawane recyclingowi (oznaczenie tworzywa sztucznego) radełko zapewnia kształtowe połączenie pierścienia zewnętrznego i krążka z tworzywa 6 Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych 7

5 . Napędy pasowe w samochodach. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym. Diagnostyka uszkodzeń.. Napinacze do pasków zębatych A Napinacze pasków rozrządu dzielą się na napinacze ręczne i Automatyczne napinacze pasków zębatych utrzymują stały Istotnym warunkiem prawidłowego działania jest właściwe 7 automatyczne. W przypadku napinaczy ręcznych ustawia się w temperaturze naciąg paska po jego zamontowaniu. Zintegrowany w napinaczu zestaw sprężyn gwarantuje niemalże stałe i napięcie paska zębatego. Musi ono gwarantować połączenie kształtowe przez cały okres eksploatacji, ponieważ nawet jeden przeskoczony ząbek zmienia fazy 6 pokojowej określony przez producenta naciąg paska, a następnie regularnie się go kontroluje. niezależne od temperatury i obciążenia naprężenie paska przez cały okres eksploatacji. Kolejną zaletą napinaczy automatycznych jest możliwość amortyzacji drgań paska rozrządu i może szczególnie w silnikach Diesla Zalety napinaczy ręcznych: niezależnie od stanu eksploatacyjnego. Pozwala to na spowodować zderzenie zaworów z tłokiem i w efekcie uszkodzenie silnika. Ze względu na to, że poprzez zastosowane materiały pasek rozrządu nie dopuszcza 5 prostota i niskie koszty serwisu i montażu kompaktowa budowa utrzymanie niskiego naprężenia paska oraz zoptymalizowanie poziomu hałasu i żywotności. wydłużenia, lecz na skutek wzrostu temperatury dochodzi Wady napinaczy ręcznych: Zalety napinaczy automatycznych: do rozszerzenia kadłuba silnika i głowicy cylindrowej, brak kompensacji wahań temperatury, zmian obciążenia Automatyczne systemy napinania są wyposażone w konieczne jest zniwelowanie wydłużenia. Dlatego stosowane obecnie rolki napinające mają określony zakres nastawy, w którym mogą automatycznie zniwelować różnice długości. B 7 i osiadania dodatkowy mechaniczny amortyzator. Systemy te: napinają pasek przy montażu, niwelują tolerancje produkcyjne (średnica, pozycje, Mimo to podczas przeglądu samochodu należy sprawdzić i w razie potrzeby skorygować rolkę napinającą i naciąg paska. 6 długość paska), utrzymują stałą siłę paska (niezależnie od temperatury, obciążenia i czasu eksploatacji), amortyzują dynamikę rozrządu niezależnie od stanu 5 eksploatacyjnego, zapobiegają podskakiwaniu paska, umożliwiają zoptymalizowanie poziomu hałasu poprzez lepszą możliwość ustawienia niezbędnej siły naciągu paska, Wersje wykonania zwiększają żywotność całego systemu A. Mimośród pojedynczy: B. Mimośród podwójny: Mimośród pojedynczy (A) ułatwia montaż napinacza na ) sprężyna skrętna ) sprężyna skrętna linii montażu silników i zapobiega błędnemu ustawieniu. ) łożysko ślizgowe ) mimośród nastawny Mimośród podwójny (B) oddziela dynamiczną funkcję ) sworzeń centralny ) płyta podstawowa napinania od funkcji niwelacji tolerancji. Można go ) płyta podstawowa ) łożysko ślizgowe dostosować precyzyjnie do wymagań dynamiki napędu 5) mimośród 5) podkładka regulacyjna pasowego. 6) tarcza przednia 6) mimośród roboczy 7) bieżnia 7) bieżnia 8 Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych 9

6 . Napędy pasowe w samochodach. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym. Diagnostyka uszkodzeń. Napinacze do pasków napędu urządzeń dodatkowych. Napinacz paska z amortyzatorem mechanicznym, np.: a) napinacz długoramienny b) napinacz krótkoramienny Aby uniknąć niedopuszczalnego poślizgu i drgań paska, w c) napinacz stożkowy napędach urządzeń dodatkowych naciąg paska klinowego jest tak samo ważny, jak napęd paska zębatego w układzie rozrządu. Pasek napędu urządzeń dodatkowych może być wyposażony dwa rodzaje napinaczy.. Napinacz paska z amortyzatorem hydraulicznym, np.: a) napinacz paska z uszczelnieniem mieszkowym b) napinacz paska z uszczelnieniem tłoczyska a b c Napinacze paska z amortyzatorem mechanicznym Napinacz paska wyrównuje tolerancje podzespołów napędu, ich rozszerzalność cieplną oraz wydłużenie paska i zużycie eksploatacyjne. Siłę napięcia paska ustawia się samodzielnie podczas montażu i przeglądów. Nie zmienia się ona niemalże w całym zakresie temperatury silnika i przez cały okres eksploatacji. Dalsze zalety napędów pasowych z automatycznymi napinaczami: redukcja skoków siły w dynamice paska zmniejszenie poślizgu, hałasu i zużycia paska Napinacze paska z amortyzatorem mechanicznym Napinacze paska z amortyzatorem mechanicznym zapewniają dzięki sprężynie skrętnej niezbędne napięcie paska. Amortyzacja odbywa się poprzez tarcie mechaniczne. W napinaczach długoramiennych (a) i krótkoramiennych (b) element amortyzujący składa się z płaskiej tarczy ciernej. W przypadku napinaczy stożkowych (c) element amortyzujący stanowi stożek cierny. Wybór typu napinacza mechanicznego jest uzależniony od ilości dostępnego miejsca. Zasada działania napinaczy paska z amortyzatorem mechanicznym Siła napięcia paska moment obrotowy sprężyny skrętnej wytwarza poprzez ramię dźwigni niezbędną siłę napięcia paska Amortyzacja amortyzator (sprężyna i tarcza/stożek cierny) jest napinany siłą osiową sprężyny, ruch ramienia dźwigni powoduje ruch względny w amortyzatorze, wytwarzając tarcie i w efekcie amortyzację Siłę napięcia paska oraz amortyzację dostosowuje się niezależnie od siebie do konkretnego zastosowania. f f c d b c d a. Napinacz długoramienny. Napinacz stożkowy: b. Napinacz krótkoramienny: a) tarcza cierna i wykładzina cierna b) łożysko ślizgowe c) dźwignia d) sprężyna skrętna e) płyta podstawowa f ) rolka bieżna a) stożek cierny z uszczelkami b) dźwignia c) rolka bieżna d) stożek wewnętrzny e) sprężyna skrętna f ) płyta podstawowa a e f e b a d c e a b Napinacze paska z amortyzatorem hydraulicznym Napinacze paska z amortyzatorem mechanicznym 0 Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych

7 . KołA PASOWE ZE SPRZĘgłEM JEDNOKIERUNKOWYM (KOłA PASOWE ALTERNATORA) Napinacze paska z amortyzatorem hydraulicznym Zasada działania hydraulicznego napinacza paska: Zapłon i sprężanie w silniku spalinowym powodują przy- Napinacze paska z amortyzacją hydrauliczną napinają element hydrauliczny jest ściskany, co powoduje spieszenie i zwolnienie wału korbowego. Na wale korbowym pasek za pomocą sprężyny naciskowej w elemencie wyciśnięcie oleju z komory wysokiego ciśnienia () przez dochodzi przez to do niejednostajności obrotu, które napęd hydraulicznym poprzez dźwignię i rolkę napinającą. szczelinę przelewową następuje amortyzacja przenosi na wszystkie urządzenia dodatkowe silnika. Amortyzację zapewnia element hydrauliczny (amortyzator zawór zwrotny (5) oddziela komorę wysokiego ciśnienia Powoduje to przyspieszanie i hamowanie mas obrotowych przelewowy) w sposób ukierunkowany i proporcjonalny do () i komorę wstępną oleju (), określając jednoznacznie w napędzie. Może przez to dojść do niepożądanych reakcji prędkości. Dzięki ukierunkowanej amortyzacji można kierunek przepływu oleju (ukierunkowana amortyzacja) w napędzie, objawiających się na przykład hałasem, kontrolować również napędy o wyższych obciążeniach po rozsunięciu elementu hydraulicznego następuje wysokimi siłami napinacza i paska, silnym drganiem paska i dynamicznych (bardziej niespokojna praca silnika, np. zassanie oleju poprzez zawór zwrotny (5) z komory jego przedwczesnym zużyciem. Poszczególne urządzenia w Diesla). Ukierunkowana amortyzacja zapewnia lepszą wstępnej () do komory wysokiego ciśnienia () napędzie mają różny wpływ na pracę napędu. Alternator optymalizację siły napięcia. siła napięcia i amortyzacji jest przenoszona na pasek jako urządzenie o najwyższym momencie bezwładności Hydrauliczny napinacz paska wybiera się w zależności od poprzez dźwignię i rolkę napinacza masy ma największy wpływ na napęd. Aby zabezpieczyć dostępnego miejsca i warunków pracy. siłę napięcia można dopasować poprzez wybór odpo- alternator przed nierównomiernością obrotu wału korbowego, wiedniej sprężyny dociskowej () oraz przełożenie firma RUVILLE oferuje koło pasowe alternatora ze dźwigni sprzęgłem jednokierunkowym. Koło jest montowane na amortyzację ustawia się za pomocą szczeliny przelewowej wale alternatora i zintegrowane w napędzie pasowym. im mniejsza szczelina, tym większa siła amortyzacji Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym Koło pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym na alternatorze 7. Tłok. Komora wysokiego ciśnienia/olej RUVILLE: oddzielają alternator od nierównomierności obrotu wału Urządzenia te stosuje się głównie: w silnikach Diesla Komora wstępna/olej. Sprężyna dociskowa 5. Zawór zwrotny tylko przy uszczelce mieszkowej (a): korbowego silnika spalinowego zapewniają stabilizację drgań paska zmniejszają poziom siły w napędzie zmniejszają hałas w napędzie pasowym w silnikach benzynowych z wtryskiem bezpośrednim w silnikach widlastych z systemem odłączania jednego rzędu cylindrów przy zredukowanych obrotach biegu jałowego 6. Mieszek uszczelniający tylko przy uszczelce tłoczyska (b): przedłużają żywotność paska zmniejszają siły napinacza i skracają jego drogi w pojazdach wyposażonych w automatyczną skrzynię biegów z dużym uderzeniem przy zmianie biegu 5 7. Mieszek ochronny 8. Uszczelka tłoczyska 9. Prowadzenie tłoczyska powodują zwiększenie średniej prędkości obrotowej alternatora na obrotach biegu jałowego przy podwyższonych wymogach dotyczących poziomu hałasu na biegu jałowym (zastosowanie dwumasowego koła zamachowego) 0 0. Dolny otwór mocujący. Górny otwór mocujący w przypadku alternatorów o wysokim momencie bezwładności masy. Napinacze paska z amortyzatorem hydraulicznym Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych

8 . Napędy pasowe w samochodach. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym. Diagnostyka uszkodzeń. Charakterystyka techniczna i zasada działania Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym: stanowią jeden moduł, składający się z następujących elementów: masywne koło pasowe z profilem na pasek wieloklinowy, tulejowe sprzęgło jednokierunkowe z dwoma promieniowymi łożyskami wsporczymi, pierścień wewnętrzny z otworem centrującym na czop wału alternatora i uzębieniem karbowym do przenoszenia momentu dokręcenia podczas montażu na wale alternatora, uszczelki z przodu i po stronie alternatora, osłona z przodu; oddzielają alternator silnika spalinowego od nierównomierności obrotu wału korbowego i zmniejszają w ten sposób wpływ masy alternatora na napęd pasowy: alternator jest napędzany wyłącznie przez przyspieszenie drgań obrotowych wału korbowego; zapewniają brak drgań własnych, jakie występują na przykład w przypadku kół pasowych ze sprężynami lub elementami elastomerowymi pomiędzy pierścieniem wewnętrznym a pierścieniem zewnętrznym; poprzez stabilizację drgań paska przedłużają jego żywotność: zmniejszają poziom siły w napędzie; zmniejszają siły napinacza i skracają jego drogi: przedłużają żywotność napinaczy paska; zmniejszają hałas na biegu jałowym oraz podczas jazdy w trybie stop and go ; eliminują piszczenie (poślizg) paska podczas włączania wyższego biegu na pełnym obciążeniu; w przeciwieństwie do sztywnych kół pasowych nie mogą spaść podczas pracy z wałka alternatora (samoistne przyciąganie); mają budowę modułową (standardowy moduł oddzielający), dzięki czemu można szybko reagować na różne wymagania klientów bez ponoszenia wysokich kosztów. Cechy koła pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym koło pasowe z profilem na pasek wieloklinowy sprzęgło jednokierunkowe oparte podwójnie pierścień wewnętrzny ze stali pierścień samouszczelniający po obu stronach osłona z tworzywa sztucznego powierzchnia koła pasowego zabezpieczona przed korozją Typowy napęd urządzeń dodatkowych możliwość stosowania alternatorów o zwiększonej bezwładności masy () standardowy moduł oddzielający (koło pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym) bez drgań własnych () stabilizacja drgań paska i zwiększenie jego żywotności poprzez zastosowanie sprzęgła jednokierunkowego () niższe siły i drogi napinacza, a dzięki temu dłuższa żywotność napinacza () dłuższa żywotność systemu i niższy poziom hałasu (5) 5 Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych 5

9 . Napędy pasowe w samochodach. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym. Diagnostyka uszkodzeń Nierównomierność obrotu wału korbowego Oddziaływanie na napęd urządzeń dodatkowych niekorzystne reakcje w napędzie. Mogą się one objawiać na W zależności od koncepcji napędu urządzeń dodatkowych przykład powstawaniem hałasu, wysokich sił napinacza i i poziomu obciążenia silnika i urządzeń dodatkowych, przyspieszenie i zwolnienie mas urządzeń może powodować paska, zwiększonych drgań paska i jego przedwczesnym zużyciem. n mot n mot 960 n mot t Przyczyna nierównomierności obrotu wału korbowego Proces spalania w silnikach tłokowych powoduje znaczną nierównomierność obrotu wału korbowego. Jest ona przenoszona przez napęd pasowy na wszystkie urządzenia dodatkowe silnika. Nierównomierność obrotu powstaje podczas fazy zapłonu i sprężania silnika. Podczas zapłonu () wał korbowy przyspiesza, a podczas sprężania i wydechu () zwalnia. W silniku czterocylindrowym częstotliwość nierównomierności obrotu odpowiada drugiemu stopniowi obrotów silnika, tzn. dwa zapłony na obrót. Prędkość obrotowa na przykład silnika Diesla z 0-procentową nierównomiernością obrotu waha się przy 800 obr./min od 60 obr./min do 960 obr./min, z częstotliwością 6,7 Hz. Oddziaływanie na napęd urządzeń dodatkowych. Warunki pracy bez koła pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym. Warunki pracy z kołem pasowym ze sprzęgłem jednokierunkowym 6 Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych 7

10 . Napędy pasowe w samochodach. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym. Diagnostyka uszkodzeń Oddzielenie alternatora Prędkość obrotowa min - Prędkość obrotowa min - Wpływ koła pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym na prędkość obrotową alternatora Zasada działania Efekt oddzielenia powstaje wskutek działania energii wirnika alternatora, który wyprzedza koło pasowe zwolnione przez pasek. Efekt ten występuje głównie przy prędkości obrotowej silnika do ok. 000 obr./min. Jest on w dużym stopniu uzależniony od schematu napędu, od wielkości drgań obrotowych wału korbowego, elastyczności paska oraz obciążenia elektrycznego alternatora i jego bezwładności masy. W ten sposób do napędu alternatora służy jedynie przyspieszenie nierównomierności obrotu. Podczas zmiany biegu (skrzynia biegów) wałek alternatora jest również oddzielany od spadających obrotów silnika. Dzięki temu unika się odgłosów ślizgania podczas poślizgu paska. Alternator hamuje poprzez oddawanie prądu, dlatego wraz ze wzrostem obciążenia alternatora zmniejsza się różnica obrotów wału alternatora i koła pasowego. Mimo to dzięki sprzęgłu jednokierunkowemu efekt optymalizacji utrzymuje się. min - Prędkość obrotowa silnika: 500 min - generator Alternator bez obciążenia prędkość obrotowa generatora koło napędowe 0 0, 0, s min - Prędkość obrotowa silnika: 500 min - Oddzielenie alternatora poprzez koło pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym generator Poszczególne urządzenia dodatkowe w napędzie mają różny wpływ na pracę napędu. Alternator jako urządzenie o najwyższym momencie bezwładności masy i największym przełożeniu (i =,5...,) ma największy wpływ na napęd. Dodatkowo rosnące cały czas zapotrzebowanie mocy powoduje konieczność stosowania coraz wydajniejszych alternatorów o wyższym z reguły momencie bezwładności zabezpieczyć alternator przed nierównomiernością obrotu wału korbowego, firma RUVILLE oferuje koło pasowe alternatora ze sprzęgłem jednokierunkowym, które jest zamontowane na wale wirnika alternatora i zintegrowane w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym są produkowane seryjnie od 995 roku, więc doświadczenie w tej dziedzinie jest już duże. obciążenie = 90A prędkość obrotowa generatora koło napędowe masy, co ma wzmożony wpływ na napęd pasowy. Aby 0, s Wpływ koła pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym na prędkość obrotową alternatora 8 Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych 9

11 . Napędy pasowe w samochodach. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym. Diagnostyka uszkodzeń Siła paska na rolce prowadzącej i droga wałka napinacza zmierzone w czterocylindrowym silniku Diesla. Budowa koła pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym 00 N 00 Siła paska na rolce prowadzącej Punkt pomiaru rolki prowadzącej Prędkość obrotowa wału korbowego min - Droga napinacza mm Koło pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym Punkt pomiaru rolki napinającej Budowa koła pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym RUVILLE Prędkość obrotowa wału korbowego min - Siła paska na rolce prowadzącej i droga wałka napinacza zmierzone w czterocylindrowym silniku Diesla Koło pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym składa się z koła pasowego (), sprzęgła jednokierunkowego () ze potrzeb. Poprzez luz osiowy ścieżka paska ustawia się samoczynnie. Zmniejsza to znacznie hałas powodowany zintegrowanymi promieniowymi łożyskami podporowymi () przez wchodzący w profil pasek, ponieważ nie ma on Pomiary w silniku spalinowym pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym uzyskuje się i tuleją wewnętrzną o profilu rampy (), pierścienia wymuszonego prowadzenia na kole napędu alternatora. Przykładowe pomiary sił dynamicznych w napędzie urządzeń obniżenie maksymalnych sił z 00 N do 800 N. Dodatkowo wewnętrznego (5) z uzębieniem karbowym (6), uszczelki Otwór w kole pasowym jest wykonany w taki sposób, aby dodatkowych wykazują zalety koła pasowego ze sprzęgłem nieznacznie wzrastają siły minimalne. Unika się dzięki temu elastomerowej (7), koła rozruchowego z pierścieniem nie było konieczności modyfikacji czopu wału alternatora. jednokierunkowym w porównaniu z rozwiązaniami ze ryzyka poślizgu paska. Amplitudy drgań napinacza paska samouszczelniającym (8) oraz plastikowej osłony (9). Pierścień wewnętrzny jest zamontowany na wale przez sztywnym kołem pasowym. Zmierzono siłę paska na rolce zmniejszają się w tym przykładzie z 8 mm do mm. Pierścień wewnętrzny i koło pasowe produkuje się poprzez gwint drobnozwojowy. Uzębienie karbowe (6) służy do prowadzącej oraz drogę napinacza paska. Siła paska waha Obciążenie paska jest dzięki temu mniejsze, co znacznie obróbkę skrawaniem i dostosowuje do wymaganej geometrii. przenoszenia momentu dokręcenia. Osłona chroni sprzęgło się odpowiednio do kolejności zapłonu pomiędzy wartością wydłuża jego żywotność. Poprzez redukcję obciążenia i Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym RUVILLE z przodu przed dostaniem się do środka zanieczyszczeń i górną a wartością dolną. Poprzez zastosowanie koła zużycia wydłuża się znacznie żywotność napinacza. mają budowę modułową. Dzięki temu można szybko wody. Widoczna powierzchnia koła pasowego posiada wyprodukować odpowiednie koło według indywidualnych powłokę antykorozyjną. 0 Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych

12 . Napędy pasowe w samochodach. Rolki napinające i prowadzące w napędzie pasowym. Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym. Diagnostyka uszkodzeń. Zasady przechowywania kół pasowych ze sprzęgłem jednokierunkowym i obchodzenia się z nimi Z kołami pasowymi ze sprzęgłem jednokierunkowym należy obchodzić się bardzo ostrożnie zarówno przed jak i podczas montażu. Ich prawidłowe działanie wymaga starannego montażu. Przechowywanie Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym są zapakowane w papier antykorozyjny VCI. Produkty należy przechowywać: w oryginalnym opakowaniu w suchym, czystym pomieszczeniu o stałej temperaturze w pomieszczeniu o względnej wilgotności powietrza nieprzekraczającej 65 %. Okres przechowywania jest ograniczony trwałością smaru. Koła pasowe należy wyciągać z opakowania dopiero bezpośrednio przed ich zamontowaniem. W przypadku wyciągania pojedynczych produktów z zakonserwowanego opakowania zbiorczego należy natychmiast ponownie zamknąć opakowanie. Lotne inhibitory korozji odparowujące z papieru VCI działają jedynie w zamkniętym opakowaniu. Demontaż Koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym należy demontować za pomocą jednego z przedstawionych poniżej narzędzi, w zależności od miejsca montażu w samochodzie. W zależności od ilości miejsca używa się krótkiego lub długiego narzędzia. automatowej. Aby uniknąć ich obtłuczenia, szczególnie w profilu POLY-V, należy obchodzić się z nimi bardzo ostrożnie. Montaż na alternatorze: moment dokręcenia do zamocowania koła pasowego na alternatorze wynosi 80 Nm (maks. 85 Nm). Podczas montażu należy zachować wymagany moment obrotowy i kąt obrotu. Montaż osłony: siła połączenia osłony mocowanej zatrzaskowo na zewnątrz i wewnątrz wynosi ok. 0 N. Osłonę można zamontować ręcznie sprawdziła się ona w różnych aplikacjach seryjnych. Osłon można użyć tylko jeden raz, ponieważ przy demontażu ulegają one uszkodzeniu. Ze względu na niewystarczające uszczelnienie koło pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym nie może pracować bez założonej osłony. Torx Wielowypust Narzędzie montażowe krótkie. Kontrola działania Bez zdemontowania koła pasowego ze sprzęgłem jednokierunkowym bardzo trudno jest ocenić jego działanie, dlatego przed kontrolą sprzęgła zaleca się jego wymontowanie.. Pierścień wewnętrzny chwycić kciukiem i palcem wskazującym jednej ręki.. Kciukiem i palcem wskazującym drugiej ręki otoczyć pierścień zewnętrzny.. Pierścień zewnętrzny przekręcić w kierunku napędu alternatora, trzymając przy tym pierścień wewnętrzny. W sprawnym sprzęgle pierścień zewnętrzny nie może się obrócić.. Pierścień zewnętrzny przekręcić w kierunku przeciwnym do kierunku napędu alternatora, trzymając przy tym pierścień wewnętrzny. W sprawnym sprzęgle pierścień zewnętrzny powinien się obrócić z lekkim oporem. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości należy wymienić koło pasowe. Montaż Zasady postępowania: koła pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym są dostarczane w opakowaniach jedno- lub wielorazowego użytku. Koło pasowe i pierścień wewnętrzny to niehartowane elementy toczone ze stali Torx Narzędzie montażowe długie Wielowypust Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych

13 . DIAGNOSTYKA USZKODZEŃ Pęknięcie obudowy przy śrubie mocującej Przyczyna (przykład ): użycie niewłaściwej podkładki Wskazówka: zastosowano podkładkę o zbyt małej średnicy ( mm zamiast 5 mm lub 7 mm), wskutek czego zwiększył się nacisk powierzchniowy w punkcie mocowania, co spowodowało zniszczenie obudowy. Błąd podczas montażu Wyrobiony ogranicznik, wygięty/pęknięty sworzeń zatrzymujący Przyczyna: nieprawidłowe ustawienie rolki napinającej (za małe napięcie) Błąd podczas montażu Przyczyna (przykład ): niewłaściwy moment dokręcenia Wskazówka: tutaj użyto właściwej podkładki (średnica 7 mm), lecz śrubę dokręcono z niewłaściwym momentem obrotowym. Błąd podczas montażu Nalot z zewnątrz do wewnątrz Przyczyna: ślizganie się paska wskutek niewystarczającego naciągu Zużycie lub błąd podczas montażu Ślady paska na kołnierzu zewnętrznym rolki napinającej/prowadzącej Przyczyna: brak położenia w linii prostej z powodu położenia paska poza środkiem Przekrzywienie z powodu np. uszkodzenia łożyska pompy wody lub przekrzywienia rolek Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych 5

14 5. SERWIS NALEŻY PRZESTRZEGAĆ TERMINÓW KONTROLI I WYMIANY OKREŚLONYCH PRZEZ PRODUCENTA POJAZDU! Pęknięcie otworu mocującego hydraulicznego napinacza paska Przyczyny: przekroczono termin żywotności napinacza paska odkręcono śrubę otworu mocującego i nie dokręcono jej ponownie z wymaganym momentem obrotowym uszkodzone sprzęgło jednokierunkowe alternatora Wyciek oleju z mieszka uszczelniającego napinacza hydraulicznego Przyczyna: pęknięcie mieszka Błąd podczas montażu Uszkodzenie mieszka podczas montażu Silne starcie wierzchołków profilu Przyczyny: za niskie naprężenie w napędzie, przez co pasek ślizga się po sprzęgle koło pasowe ze sprzęgłem jednokierunkowym jest niesprawne Starty kołnierz prowadzący Przyczyny: rolki urządzeń dodatkowych nie leżą w jednej płaszczyźnie pasek został nieprawidłowo nałożony Lista kontrolna przeglądu układu rozrządu. Sprawdzić stan paska rozrządu.. Kiedy był ostatnio wymieniony pasek rozrządu i przy jakim przebiegu pojazdu?. Czy wiadomo, kiedy odbywały się przeglądy i czy pojazd był regularnie serwisowany?. Czy pojazd był użytkowany w trudnych warunkach eksploatacyjnych, które powodowałyby konieczność skrócenia terminów wymiany? 5. Jaki jest stan innych elementów związanych z paskiem rozrządu, np. wałka rozrządu, pompy wody, pompy wspomagania itp., i czy nie powodują one nietypowych odgłosów? 6. W przypadku sztywnych rolek napinających w razie potrzeby ustawić rolkę i za pomocą specjalnego przyrządu zmierzyć naciąg paska. 7. Sprawdzić stopień zużycia tarcz bieżnych z tworzywa sztucznego. 8. Sprawdzić stan uszczelek łożysk. 9. Sprawdzić, czy elementy nie posiadają oznak korozji. 0. Czy ogólny stan paska rozrządu wydaje się być na tyle dobry, aby wykluczyć ryzyko jego zerwania do czasu ponownego przeglądu? Wskazówka: zerwanie paska rozrządu powoduje poważne uszkodzenie silnika i wysokie koszty naprawy. Koszty wymiany paska rozrządu są znaczne niższe niż koszty naprawy silnika w przypadku zerwania paska. Stan paska rozrządu nie może budzić żadnych wątpliwości. W razie wątpliwości należy zalecić klientowi wymianę paska. Możliwe przyczyny awarii rozrządu: za wysoki lub za niski naciąg paska, zabrudzenia w układzie rozrządu, starcie krawędzi paska, starcie powierzchni bocznych zębów paska, piszczenie uszczelek z powodu suchej uszczelki łożyska, niedopuszczalna redukcja powietrza łożyska poprzez odkształcenie pierścienia wewnętrznego przy łożysku = nieprawidłowy moment dokręcenia, uszkodzone tarcze bieżne rolek, przekroczony termin przydatności smaru w łożysku. Lista kontrolna przeglądu napędu urządzeń dodatkowych. Sprawdzić stan paska wieloklinowego.. Sprawdzić ustawienie automatycznych napinaczy.. W razie potrzeby ustawić napinacze ręczne i zmierzyć naciąg paska.. Sprawdzić stan rolek profilowanych. 5. Sprawdzić obecność osłon. 6. W przypadku napinacza hydraulicznego sprawdzić stan otworów mocujących oraz skontrolować, czy na mieszku uszczelniającym nie ma śladów oleju. 7. Sprawdzić swobodę ruchu napinacza. 8. Sprawdzić, czy elementy nie posiadają oznak korozji. Możliwe przyczyny awarii napędu urządzeń dodatkowych: za wysoki lub za niski naciąg paska, zabrudzenia w napędzie, zużycie paska wieloklinowego, odłamania w profilu paska, piszczenie uszczelek z powodu suchej uszczelki łożyska, wypłukanie smaru z łożyska: brak osłony, uszkodzenie hydraulicznego napinacza: wyciek oleju z napinacza paska, uszkodzone sprzęgło jednokierunkowe alternatora: bicie i piszczenie paska wieloklinowego. 6 Broszura techniczna elementy napędów pasowych Broszura techniczna elementy napędów pasowych 7

15 Egon von Ruville GmbH Billbrookdeich Hamburg Niemcy Tel.: +9 (0)0 7-0 Fax: +9 (0) /099 R7/.0/7.0/MA-PL