Temat Cele Umiejętności Metody pracy i środki dydaktyczne Po zakończeniu lekcji uczeń: W wyniku lekcji uczeń kształci

Transkrypt

1 ZAKRES ROZSZERZONY, I SEMESTR GRZEGORZ SZCZEPAŃSKI PLAN WYNIKOWY Z HISTORII LICEUM OGÓLNOKSZTAŁĆĄCE KLASA II na podstawie podręcznika Jarosława Czubatego Historia dla maturzysty. Nowożytność Temat Cele Umiejętności Metody pracy i środki dydaktyczne - rozumie terminy i pojęcia: paleografia, - wykład, epistolografia, dyplomatyka, kodykologia, - rozwijania samodyscypliny i nawyków - praca pod kierunkiem (z sfragistyka, numizmatyka, chronologia, pracy, podręcznikiem i rzutnikiem do genealogia, heraldyka, wyświetlania slajdów). - zna ogólną klasyfikację źródeł pisanych, - potrafi dokonać krytyki źródła - rzutnik do wyświetlania slajdów, historycznego, - charakteryzuje źródła pisane: pamiętniki, relacje z podróży, listy, dokumenty - dostępne albumy, słowniki i urzędowe, źródła statystyczne, źródła - słuchania komunikatów innych osób. encyklopedie, wydawane drukiem (książki, gazety, - J. Szymański, Nauki pomocnicze broszury, ulotki), historii, Warszawa dostrzega znaczenie źródeł ikonograficznych i zabytków kultury materialnej w procesie badania przeszłości. 1. Nowożytność i źródła do historii epoki. 2. Gospodarka, handel, rolnictwo. Wieś i miasto w XVI XVII wieku. - rozumie pojęcia i terminy: dualizm gospodarczy, refeudalizacja, defeudalizacja, gospodarka typu folwarcznego, spółki i kompanie handlowe, - wskazuje znaczenie odkryć geograficznych i formowania się polityki kolonialnej w procesie integracji rynku europejskiego i rozwoju gospodarczego starego kontynentu, - rozwijania samodyscypliny, nawyków pracy i odpowiedniego gospodarowania czasem, - wykład, - praca w grupach (z podręcznikiem szkolnym, przewodnikiem metodycznym, dostępnymi słownikami i encyklopediami, atlasem i mapą ścienną). Czas (h) 1 2 1

2 3. Renesans w Europie i na ziemiach polskich. - wyjaśnia znaczenie i rolę rolnictwa w kształtującej się gospodarce nowożytnej Europy XVI XVII wieku, - charakteryzuje nowe zjawiska w rozwoju wsi i organizacji produkcji rolnej w Europie nowożytnej, - omawia procesy urbanizacji miast w Europie nowożytnej XVI XVII wieku, - wyjaśnia przyczyny kryzysu gospodarki europejskiej spowolnienia produkcji rzemieślniczej i spadku zaludnienia miast Europy XVII stulecia, - przedstawia procesy kształtowania się handlu na kontynencie europejskim i w powiązaniu z koloniami zamorskimi na przestrzeni XVI XVII wieku, - wskazuje na mapie lądowe i morskie szlaki handlowe świata nowożytnego, - charakteryzuje instytucje wymiany międzynarodowej i określa ich znaczenie w rozwoju handlu nowożytnego, - przedstawia nowe zjawiska (merkantylizm) w polityce gospodarczej mocarstw europejskich (Hiszpania, Francja) XVII wieku, wyjaśnia ich znaczenie w procesie kształtowania się gospodarki i handlu całego kontynentu i poszczególnych regionów świata nowożytnego. - rozumie terminy i pojęcia: renesans, odrodzenie, humanizm, portyk, tympanon, rustyka, boniowanie, makiawelizm, mecenat królewski i dworski, - zna genezę kształtowania się europejskiego odrodzenia, - słuchania komunikatów innych, uzasadniania. - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, - Z. Wójcik, Historia powszechna. Wiek XVI XVII, Warszawa 2001, - E. Roztworowski, Historia powszechna. Wiek XVIII, Warszawa 2002, - K. Szelągowska, Wykłady z historii powszechnej, Warszawa 1996, - Zarys historii gospodarstwa wiejskiego w Polsce, red. B. Baranowski, J. Topolski, t. II, Warszawa 1964, - Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1999, - encyklopedie: Historia. Średniowiecze i epoka nowożytna. Encyklopedia PWN, Atlas historyczny do 1815 szkoła średnia, Julia Tazbir, Warszawa wykład z wykorzystaniem podręcznika i programu multimedialnego, - indywidualna praca z różnymi pomocami (podręcznik, albumy, słowniki), 2 2

3 4. Główne kierunki reformacji. - omawia cechy charakterystyczne sztuki renesansowej budownictwo sakralne, rzeźba, malarstwo, - zna literaturę tego okresu - na wybranych przykładach potrafi wyjaśnić, w jaki sposób sztuka renesansu nawiązywała do korzeni antycznych, - wymienia głównych przedstawicieli odrodzenia, charakteryzuje ich osiągnięcia, - dostrzega podobieństwa i różnice w kształtowaniu się kultury i sztuki renesansowej w Europie Zachodniej i w Polsce. - rozumie pojęcia i terminy: nepotyzm, symonia, odpusty, świętopietrze, reformacja, luteranizm, kalwinizm, anabaptyzm, hugenotyzm, anglikanizm, cuius regio eius religio, sekularyzacja, proces inkwizycyjny, - charakteryzuje sytuację w Kościele katolickim i wyjaśnia przyczyny kryzysu - pracy z różnorodnymi źródłami, indywidualnej, - korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się. - planowania, organizowania, autokontroli i oceny wyników własnego uczenia się, - praca z tekstem źródłowym. - Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1999, - N. Davies, Europa, Kraków 1999, - W. Koch, Style w architekturze, Warszawa 1996, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, - B. Suchodolski, Dzieje kultury polskiej, Warszawa 1997, - Wielka kronika dziejów świata, - encyklopedie: Historia. Średniowiecze. Encyklopedia PWN, - albumy: J. Wałek, Dzieje Polski w malarstwie i poezji, Warszawa 1991, - programy multimedialne: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra wykład - praca pod kierunkiem nauczyciela (z tabelą z przewodnika), - praca w grupach (z tekstami źródłowymi), - referat. 3 3

4 5. Kontrreformacja sobór trydencki i odnowa katolicka. Kościoła u schyłku średniowiecza, - przedstawia genezę reformacji XVI wieku i jej początki (reformacja XV wieku Jan Wiklif, Jan Hus), - dokonuje porównania idei Husa, Lutra i Kalwina, dostrzega podobieństwa i różnice, - wskazuje kierunki rozprzestrzeniania się reformacji w Europie i charakteryzuje nowe wyznania (luteranizm, kalwinizm, anglikanizm), - omawia przebieg i skutki wojen religijnych w Europie XVI stulecia, - rozumie znaczenie pokoju w Augsburgu (1555) i edyktu nantejskiego (1598) w procesie kształtowania się wizerunku religijnego i stosunków społecznowyznaniowych przełomu XVI i XVII wieku, - dostrzega znaczenie powstania nowej mapy wyznaniowej Europy XVI wieku w procesie kształtowania się stosunków politycznych, gospodarczych, społecznych i religijnych kolejnych epok. - rozumie pojęcia i terminy: heretyk, inkwizycja, innowiercy, - zna najważniejsze reformy przyjęte przez Kościół na soborze trydenckim, - charakteryzuje reformy Kościoła katolickiego i kierunki jego działań (kontrreformacja) w obliczu niepokojów - pracy z tekstem źródłowym, - pracy w grupie, uzasadniania. - rozwijania samodyscypliny i nawyków pracy, - K. Dumanowska, J. Dumanowski, Teksty źródłowe. Czasy nowożytne, Gdynia 2003, - Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1999, - Z. Wójcik, Historia powszechna. Wiek XVI XVII, Warszawa 2001, - N. Davies, Europa, Kraków 1999, - K. Szelągowska, Wykłady z historii powszechnej, Warszawa 1996, - G. Minois, Kościół i wojna, Warszawa 1998, - J. Wierusz-Kowalski, Poczet papieży, Warszawa 1986, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, 1815, Julia Tazbir, Warszawa wykład (ilustrowany materiałem multimedialnym), - praca w grupach (z tekstami źródłowymi). - dyskusja. 1 4

5 6. Polityka bałtycka ostatnich Jagiellonów. religijnych XVI wieku, - omawia sytuację religijną i wyznaniową w Europie nowożytnej na przełomie XVI i XVII stulecia, - wskazuje na mapie podział religijny Europy zaistniały w XVI wieku w wyniku reformacji i kontrreformacji. - rozumie pojęcia i terminy: Dominium Maris Baltici, sekularyzacja, Inflanty, - dostrzega rolę i znaczenie Bałtyku w kształtowaniu polityki Rzeczypospolitej na przełomie XV i XVI wieku, - omawia przebieg rywalizacji państw nadbałtyckich o szeroki dostęp do krain i portów Morza Bałtyckiego na przestrzeni XV i XVI wieku, - pracy z tekstem źródłowym, uzasadniania, - korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się. - rozwijania samodyscypliny, nawyków pracy i odpowiedniego gospodarowania czasem, - planowania, organizowania, autokontroli i oceny wyników własnego uczenia się, - Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1999, - Z. Wójcik, Historia powszechna. Wiek XVI XVII, Warszawa 2001, - K. Szelągowska, Wykłady z historii powszechnej, Warszawa 1996, - G. Minois, Kościół i wojna, Warszawa 1998, - J. Wierusz-Kowalski, Poczet papieży, Warszawa 1986, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, - multimedia: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra , Julia Tazbir, Warszawa wykład (ilustrowany multimedialną mapą), - praca w grupach (z tekstami źródłowymi), - samodzielna praca z mapą konturową. 1 5

6 - rozumie jej uwarunkowania polityczne, gospodarcze, społeczne i religijne, - omawia przyczyny i skutki aktu sekularyzacji Prus (1525) i traktatu wileńskiego (1561), - zna mapę polityczną, gospodarczą i religijną omawianego okresu. - pracy z tekstem źródłowym, uzasadniania, - korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się. - Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1999, - J. Topolski, Dzieje narodu, państwa i kultury, t. II, Polska w czasach nowożytnych ( ), Poznań 1994, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X XX wieku, - J. Kłoczowski, Dzieje chrześcijaństwa polskiego, Warszawa 2000, - Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1998, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, - multimedia: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra 2003; Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002; Multimedialny poczet władców Polski, Infomedia 2000, J. Wolski; Warszawa Wrocław 2001; 1815, Julia Tazbir, Warszawa 2001, - W. Chybowski, Historia. Szkoła ponadgimnazjalna. Cz. I Zeszyt do ćwiczeń na mapach konturowych. Starożytność i średniowiecze, Warszawa

7 7. Polityka dynastyczna Jagiellonów, rywalizacja o Czechy i Węgry, stosunki z Litwą. Mołdawia i polityka naddunajska ostatnich Jagiellonów. - rozumie terminy: polityka dynastyczna, polityka naddunajska, unia realna, - potrafi wyjaśnić istotę polityki dynastycznej Jagiellonów, - określa na mapie ziemie i zasięg terytoriów znajdujących się w XVI wieku w rękach takich dynastii, jak: Habsburgowie, Tudorowie, Walezjusze, Wazowie, Rurykowicze i Jagiellonowie, - wyjaśnia, jakie znaczenie w polityce gospodarczej Polski przełomu XV i XVI wieku miały Mołdawia i porty czarnomorskie, - zna postanowienia unii lubelskiej 1569 roku, wskazuje jej mocne i słabe strony, - potrafi dokonać oceny sytuacji politycznej i gospodarczej Polski i Litwy na tle Europy XVI wieku, w okresie panowania ostatnich Jagiellonów. - rozwijania samodyscypliny i nawyków pracy, czyli określania sytuacji problemowej oraz wyszukiwania i weryfikacji metod jej rozwiązania, - planowania, organizowania, autokontroli i oceny wyników własnego uczenia się, - pracy z różnorodnymi źródłami uzasadniania, - obrony własnych przekonań przy jednoczesnej tolerancji i poszanowaniu poglądów innych osób. - wykład, - praca w grupach (z tekstem źródłowym), - dyskusja, - samodzielna praca z mapami konturowymi. - Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1999, - J. Topolski, Dzieje narodu, państwa i kultury, t. II Polska w czasach nowożytnych ( ), Poznań 1994, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X XX wieku, - Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1998, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, 1815, Julia Tazbir, Warszawa 2001, - W. Chybowski, Historia. Zeszyt do ćwiczeń na mapach konturowych, Warszawa

8 8. Rzeczpospolita w XV XVII wieku ustrój, społeczeństwo, gospodarka, kultura, religia. - rozumie pojęcia i terminy: elekcja viritim, interrex, artykuły henrykowskie, pacta conventa, demokracja szlachecka, oligarchia magnacka, limita, obstrukcja sejmowa, exorbitancje, laudum, konstytucja, liberum veto, klientelizm, - jest świadomy roli i znaczenia dworów monarszych w rozwoju kultury i sztuki, - przedstawia uwarunkowania i specyfikę rozwoju sztuki renesansowej w Rzeczypospolitej, - omawia proces ewolucji szlachty polskiej i jej znaczenie polityczne u progu ery nowożytnej (wymienia najważniejsze przywileje), - przedstawia genezę powstania sejmu Rzeczypospolitej, - wyjaśnia zasady funkcjonowania i znaczenie sejmików ziemskich (określa tryby ich zwoływania) oraz sejmu Rzeczypospolitej jako kluczowych i rzeczywistych organów władzy w państwie polskim w epoce nowożytnej (do II połowy XVIII wieku), - dostrzega zmiany w organizacji i funkcjonowaniu sejmu po zawarciu unii realnej z Litwą (unia lubelska) i powstaniu Rzeczypospolitej Obojga Narodów, - wskazuje przyczyny i skutki wyraźnego rozwarstwienia ekonomicznego i społecznego szlachty na przestrzeni XVI i XVII wieku, - charakteryzuje stosunki społeczne i polityczne w Polsce XVI XVII wieku (od - rozwijania samodyscypliny, nawyków pracy i odpowiedniego gospodarowania czasem, - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, - pracy z tekstem źródłowym, - słuchania komunikatów innych osób oraz ich wiernego relacjonowania, - negocjacji stanowisk, szczególnie w sytuacji niejednomyślności, uzasadniania, - obrony własnych przekonań przy jednoczesnej tolerancji i poszanowaniu poglądów innych osób. - referat, - wykład, - praca w grupach (z różnorodnym materiałem źródła, opracowania), - dyskusja. - J. Topolski, Dzieje narodu, państwa i kultury, t. II Polska w czasach nowożytnych ( ), Poznań 1994, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X XX wieku, - A. Wyczański, Polska Rzeczą Pospolitą szlachecką, Warszawa 1991, - W. Kriegseisen, Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku, Warszawa 1991, - J. Tazbir, Reformacja w Polsce, Warszawa 1993, - Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1998, - J. Kłoczowski, Dzieje chrześcijaństwa polskiego, Warszawa 2000, - W. Koch, Style w architekturze, Warszawa 1996, - B. Suchodolski, Dzieje kultury polskiej, Warszawa 1997, - J. Wałek, Dzieje Polski w malarstwie i poezji, Warszawa

9 9. Absolutyzm XVII wieku (Francja, Rosja). Monarchia parlamentarna w Anglii. demokracji szlacheckiej do oligarchii magnackiej), - wyjaśnia przyczyny i skutki upadku ruchu egzekucyjnego w I połowie XVII wieku, - omawia funkcjonowanie ustroju Rzeczypospolitej XVIII wieku, charakteryzuje kierunki polityki państwa, przedstawia stosunki społeczne i gospodarcze, - przedstawia działalność reformacyjną i kontrreformacyjną na ziemiach Polski i Litwy w XVI i XVII wieku, - rozumie, jaką rolę odegrał ruch egzekucyjny w kształtowaniu się tolerancji religijnej w Polsce XVI wieku, - dostrzega znaczenie unii brzeskiej i powstania Kościoła unickiego w procesie formowania się mapy wyznaniowej państwa polsko-litewskiego na przełomie XVI i XVII wieku, - przedstawia sytuację żydowskiej i ormiańskiej mniejszości wyznaniowych na terenach Polski i Litwy w XVI i XVII stuleciu. - rozumie terminy i pojęcia: monarchia absolutna, merkantylizm, purytanizm, fronda, parlament kadłubowy, Habeas Corpus Act, akt nawigacyjny, restauracja Stuartów, - wyjaśnia genezę i zasady funkcjonowania monarchii absolutnej we Francji, - rozumie, jaką rolę odegrał francuski merkantylizm w procesie kształtowania się gospodarki Europy XVII wieku, - rozwijania samodyscypliny, nawyków pracy i odpowiedniego gospodarowania czasem, - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, 1815, Julia Tazbir, Warszawa wykład ilustrowany mapą, - praca w grupach z tekstem, - referaty uczniowskie, - samodzielna praca z podręcznikiem, - dyskusja. - Z. Wójcik, Historia powszechna. Wiek XVI XVII, Warszawa 2001, 3 9

10 10. Rzeczpospolita w drugiej połowie XVI wieku czasy Henryka Walezego i Stefana Batorego. - przedstawia etapy wojny domowej i omawia proces kształtowania się republiki w Anglii, - zna najważniejsze reformy okresu rządów Cromwella, wyjaśnia ich znaczenie, - wyjaśnia genezę i przebieg powrotu Stuartów na tron angielski, - omawia dzieje i skutki ukształtowania się monarchii parlamentarnej w Anglii, - charakteryzuje rosyjską drogę do monarchii absolutnej, - zna najważniejsze reformy doby panowania Piotra I, - potrafi wyjaśnić, na czym polegały podobieństwa i różnice w kształtowaniu się absolutyzmu we Francji i w Rosji, - wskazuje różnice w organizacji władz, ich uprawnieniach i sposobie rządzenia w monarchii parlamentarnej i monarchii absolutnej. - rozumie terminy i pojęcia: elekcja, konwokacja, sejm konwokacyjny, interrex, pacta conventa, atrykuły henrykowskie, elekcja viritim, latająca drukarnia, rokosz, konfederacja, piechota wybraniecka, sejmik deputacki, Wielka Porta, - wyjaśnia rolę i znaczenie szlachty w kształtowaniu się idei elekcyjności tronu w Rzeczypospolitej, - rozumie zasady obejmowania tronu polskiego po śmierci Zygmunta Augusta i wygaśnięciu dynastii Jagiellonów, - charakteryzuje podstawowe zasady funkcjonowania ustroju Rzeczypospolitej - pracy z tekstem źródłowym, - negocjacji stanowisk, szczególnie w sytuacji niejednomyślności, uzasadniania. - rozwijania samodyscypliny i nawyków pracy, - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, - pracy z tekstem źródłowym, - współpracy z innymi w toku pracy - N. Davies, Europa, Kraków 1999, - K. Szelągowska, Wykłady z historii powszechnej, Warszawa 1996, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, - multimedia: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra 2003; Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002, 1815, Julia Tazbir, Warszawa wykład, - praca w grupach (z tekstami źródłowymi), - dyskusja. - Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1999, - J. Topolski, Dzieje narodu, państwa i kultury, t. II Polska w czasach 2 10

11 11. Rzeczpospolita w pierwszej połowie XVII wieku Zygmunt III i Władysław IV. doby pierwszych władców elekcyjnych w świetle artykułów henrykowskich i pacta conventa, - omawia najistotniejsze wydarzenia w polityce wewnętrznej i zagranicznej Rzeczypospolitej w okresie panowania Henryka Walezego i Stefana Batorego. - rozumie terminy i pojęcia: unici, grekokatolicy, dyzunici, dymitriada, władykowie, oligarchia magnacka, lisowczycy, - omawia przyczyny, przebieg i skutki wojen Rzeczypospolitej pierwszej połowy XVII wieku, - wskazuje na mapie zmiany terytorialne państwa polskiego połowy XVII wieku, - charakteryzuje stosunki społeczne, gospodarcze i religijne w Rzeczypospolitej w dobie panowania Zygmunta III i Władysława IV, zespołowej, uzasadniania. - rozwijania samodyscypliny, nawyków pracy i odpowiedniego gospodarowania czasem, - planowania, organizowania, autokontroli i oceny wyników własnego uczenia się, nowożytnych ( ), Poznań 1994, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X XX wieku, - A. Wyczański, Polska Rzeczą Pospolitą szlachecką, Warszawa 1991, - Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1998, - J. Kłoczowski, Dzieje chrześcijaństwa polskiego, Warszawa 2000, - S. Grzybowski, Henryk Walezy, Wrocław Warszawa Kraków Gdańsk Łódź 1985, - encyklopedie: Historia. 1815, Julia Tazbir, Warszawa praca w grupach (z programem multimedialnym w pracowni komputerowej), - referaty uczniów, - samodzielna praca uczniów z podręcznikiem, - ćwiczenia powtórzeniowe i utrwalające na mapach konturowych. - J. Topolski, Dzieje narodu, państwa i kultury, t. II Polska w czasach 3 11

12 - omawia kierunki kształtowania się polityki zagranicznej Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVII wieku, - wskazuje rolę i znaczenie Polski w polityce europejskiej pierwszej połowy XVII wieku, - charakteryzuje reformy, jakie w dziedzinie wojskowości Rzeczypospolitej realizował Władysław IV. - pracy z różnorodnymi źródłami, - pracy w zespole, czyli organizowania wspólnego wykonywania zadań i współpracy z innymi, - słuchania komunikatów innych osób oraz wiernego relacjonowania ich komunikatów, uzasadniania, - korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się. nowożytnych ( ), Poznań 1994, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X XX wieku, - Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, red. J. Sikorka, t. I, Warszawa 1965, t. II, Warszawa 1966, - A. Wyczański, Polska Rzeczą Pospolitą szlachecką, Warszawa 1991, - W. Kriegseisen, Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku, Warszawa 1991, - Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1998, - J. Kłoczowski, Dzieje chrześcijaństwa polskiego, Warszawa 2000, - encyklopedie: Historia. 1815, Julia Tazbir, Warszawa 2001; Atlas historyczny Polski, red. W. Czapliński, Warszawa Wrocław 1998, - multimedia: Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002; Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra 2003; Multimedialny poczet władców Polski, Infomedia 2000, - E. Olczak, Historia. Zeszyt do ćwiczeń na mapach konturowych. Liceum, Warszawa

13 12. Polityka wewnętrzna i zagraniczna Rzeczypospolitej za panowania Jana Kazimierza. - omawia kierunki kształtowania się polityki zagranicznej Rzeczypospolitej, wyjaśnia jej rolę i znaczenie w polityce europejskiej drugiej połowy XVII wieku, - zna i rozumie przyczyny mało stabilnej polityki zagranicznej Rzeczypospolitej drugiej połowy XVII wieku, - rozumie i omawia przyczyny, przebieg oraz skutki wojen Rzeczypospolitej w czasach Jana Kazimierza, - wskazuje na mapie zmiany terytorialne państwa polskiego w dobie wojen drugiej połowy XVII wieku, - charakteryzuje stosunki polityczne, społeczne, gospodarcze, kulturowe i religijne Rzeczypospolitej przełomu XVII i XVIII wieku. - rozwijania samodyscypliny, nawyków pracy i odpowiedniego gospodarowania czasem, - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, - pracy z różnorodnymi źródłami, - pracy z mapą konturową, - słuchania komunikatów innych osób oraz ich wiernego relacjonowania, uzasadniania, - korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się, - samodzielna praca uczniów z podręcznikiem, - wykład ilustrowany mapą i programem multimedialnym, - ćwiczenia powtórzeniowe i utrwalające na mapach konturowych. - J. Topolski, Dzieje narodu, państwa i kultury, t. II Polska w czasach nowożytnych ( ), Poznań 1994, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X XX wieku, - Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, red. J. Sikorka, t. I, Warszawa 1965, t. II, Warszawa 1966, - W. Kriegseisen, Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku, Warszawa 1991, - A. Wyczański, Polska Rzeczą Pospolitą szlachecką, Warszawa 1991, - Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1998, - encyklopedie: Historia. 1815, Julia Tazbir, Warszawa 2001; Atlas historyczny Polski, red. W. Czapliński, Warszawa Wrocław 1998, 2 13

14 13. Wojna trzydziestoletnia przyczyny, przebieg, skutki. - rozumie terminy i pojęcia: defenestracja praska, Liga Katolicka, Unia Protestancka, - omawia upadek idei uniwersalizmu cesarskiego i papocezaryzmu, - charakteryzuje sytuację polityczną, gospodarczą, społeczną i religijną Europy w przededniu wojny trzydziestoletniej, - potrafi wskazać elementy łączące i dzielące Europę początku XVII wieku, - wymienia przyczyny wojny trzydziestoletniej, - omawia przebieg wojny trzydziestoletniej, - wyjaśnia znaczenie postanowień traktatu westfalskiego dla politycznego, gospodarczego, społecznego, kulturowego i religijnego ładu w nowożytnej Europie drugiej połowy XVII wieku. - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, - pracy z tekstem, - pracy z mapą ścienną, atlasem i mapą konturową, - słuchania komunikatów innych, uzasadniania. - multimedia: Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002; Multimedialny poczet władców Polski, Infomedia praca w grupach z tekstem, - wykład (ilustrowany mapą), - samodzielna praca z mapami konturowymi. - Z. Wójcik, Historia powszechna. Wiek XVI XVII, Warszawa 2001, - N. Davies, Europa, Kraków 1999, - K. Szelągowska, Wykłady z historii powszechnej, Warszawa 1996, - G. Minois, Kościół i wojna, Warszawa 1998, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, - multimedia: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra 2003; Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002, 1815, Julia Tazbir, Warszawa 2001, - W. Chybowski, Historia. Szkoła ponadgimnazjalna. Cz. II Zeszyt do ćwiczeń na mapach konturowych. 2 14

15 14. Wiśniowiecki, Sobieski i Sasi na tronie polskim Rzeczpospolita u schyłku XVII i w pierwszej połowie XVIII wieku. - rozumie terminy i pojęcia: obóz malkontentów, orientacja polityczna, wojna święta czasów nowożytnych, - charakteryzuje układ sił i orientacje politycznie szlachty polskiej w okresie elekcji Michała Korybuta Wiśniowieckiego, - omawia najważniejsze wydarzenia na arenie wewnętrznej i w polityce zagranicznej Rzeczypospolitej doby panowania Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego, - zna i rozumie przyczyny mało stabilnej polityki zagranicznej Rzeczypospolitej drugiej połowy XVII wieku (na granicy dwóch orientacji profrancuskiej i prohabsburskiej), - charakteryzuje położenie międzynarodowe Polski na przełomie XVII i XVIII wieku, - przedstawia problem ingerencji państw ościennych w sprawy polskie w czasach saskich, - wskazuje przyczyny, omawia przebieg i skutki wojny północnej, - charakteryzuje stosunki polityczne, społeczne, gospodarcze, kulturowe i religijne Rzeczypospolitej w dobie panowania dynastii saskiej Wettinów, - potrafi wskazać pozytywne i negatywne skutki unii polsko-saskiej (bilans panowania Sasów na tronie polskim). - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, - pracy z różnorodnymi źródłami, - słuchania komunikatów innych oraz ich wiernego relacjonowania, uzasadniania, - korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się. Wiek XVI XIX, Warszawa praca pod kierunkiem analiza tekstu źródłowego, - wykład ilustrowany mapą i programem multimedialnym, - praca zespołowa z wykorzystaniem podręcznika, - dyskusja. - J. Topolski, Dzieje narodu, państwa i kultury, t. II Polska w czasach nowożytnych ( ), Poznań 1994, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X- XX wieku, - K. Szelągowska, Wykłady z historii powszechnej, Warszawa 1996, - Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1998, - E. Cieślak, Stanisław Leszczyński, Kraków 1994, - A. Link-Lenczkowski, Rzeczpospolita na rozdrożu , Kraków 1994, - H. Olszewski, Doktryny prawnoustrojowe czasów saskich , Warszawa 1961, - W. Kriegseisen, Sejmiki Rzeczypospolitej szlacheckiej w XVII i XVIII wieku, Warszawa 1991, Średniowiecze i epoka nowożytna. 3 15

16 15. Czasy panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego. - rozumie terminy i pojęcia: Collegium Nobilium, Szkoła Rycerska, ratyfikacja, dysydenci, Rada Nieustająca, prawa kardynalne, konsyliarze, Straż Praw, monarchia konstytucyjna, księgi elementarne, protekcyjna polityka, obóz hetmański, obóz dworski, obóz patriotyczny, Kuźnica Kołłątajowska, insurekcja kościuszkowska, uniwersał połaniecki, jakobini, - zna i rozumie znaczenie reform sejmu konwokacyjnego 1764 roku, - potrafi przedstawić program reform Stanisława Augusta Poniatowskiego, - omawia przyczyny i skutki I rozbioru Polski, - przedstawia publicystykę czasów stanisławowskich i ugrupowania na sejmie Wielkim, charakteryzuje programy obozu hetmańskiego, dworskiego i patriotycznego, - zna reformy wojskowe i reformy dotyczące miast przeprowadzone na Sejmie Wielkim, rozumie ich znaczenie, - dostrzega rolę i znaczenie Konstytucji 3 - pracy z tekstem źródłowym, - pracy z mapą konturową, - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, indywidualnej, uzasadniania. Encyklopedia PWN, - multimedia: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra 2003; Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002; Multimedialny poczet władców Polski, Infomedia 2000, 1815, Julia Tazbir, Warszawa wykład, - praca pod kierunkiem, - praca z tekstem źródłowym, - samodzielna praca z mapą konturową. - J. Topolski, Dzieje narodu, państwa i kultury, t. II Polska w czasach nowożytnych ( ), Poznań 1994, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X XX wieku, - J. Łojek, Ku naprawie Rzeczypospolitej: Konstytucja 3 Maja, Warszawa 1996, - E. Rostworowski, Maj 1791 maj 1792, rok monarchii konstytucyjnej, Warszawa 1985, - E. Rostworowski, Ostatni król Rzeczypospolitej: geneza i upadek konstytucji 3 maja, Warszawa 1966, - Z. Zielińska, Ostatnie lata pierwszej 2 16

17 16. Przemiany doby oświecenia. maja, - wyjaśnia przyczyny i skutki II rozbioru Polski, - omawia przebieg i konsekwencje powstania kościuszkowskiego. - rozumie terminy i pojęcia: płodozmian, handel trójkątny, Kompania Wschodnioindyjska, oświecenie, racjonalizm, empiryzm, masoneria, deizm, ateizm, barok, rokoko, klasycyzm, - omawia sytuację demograficzną Europy XVIII wieku, - wskazuje regiony największego rozwoju struktury miejskiej w Europie, potrafi wyjaśnić przyczyny dynamicznego rozwoju miast XVIII-wiecznej Europy, - zna największe wynalazki XVIII wieku, potrafi wyjaśnić na czym polegała ich innowacyjność, - omawia i wskazuje na mapie nowe odkrycia geograficzne XVIII wieku, - charakteryzuje politykę kolonialną XVIII wieku, - omawia cechy charakterystyczne baroku budownictwo sakralne, rzeźba, malarstwo, - omawia prądy intelektualne i nowe myśli - pracy z różnorodnymi źródłami, - pracy z mapą, indywidualnej, - korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się. Rzeczypospolitej, Warszawa 1986, - Poczet królów i książąt polskich, red. A. Garlicki, Warszawa 1998, Średniowiecze i epoka nowożytna. Encyklopedia PWN, - multimedia: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra 2003; Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002; Multimedialny poczet władców Polski, Infomedia 2000, - Atlas historyczny do 1815 szkoła średnia, Julia Tazbir, Warszawa wykład, - praca pod kierunkiem nauczyciela z wykorzystaniem podręcznika, - samodzielna praca z podręcznikiem i innymi dostępnymi opracowaniami. - W. Koch, Style w architekturze, Warszawa 1996, - J. Wałek, Dzieje Polski w malarstwie i poezji, Warszawa 1991, - P. Bagenal, J. Meades, Słynne budowle świata, Warszawa 1994, - N. Davies, Europa, Kraków 1999, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, - multimedia: Multimedialna 2 17

18 17. Monarchie absolutne XVIII wieku absolutyzm oświecony. Wojna o niepodległość Stanów Zjednoczonych oświecenia, - wymienia wybitnych przedstawicieli oświecenia, charakteryzuje ich dokonania, - charakteryzuje największe osiągnięcia polskiego oświecenia literatura, publicystyka, teatr, architektura, malarstwo. - rozumie terminy i pojęcia: oświeceniowa monarchia absolutna, fryderycjańska koncepcja władzy, Semiramida północy, - wyjaśnia genezę i zasady funkcjonowania oświeceniowej monarchii absolutnej we Francji, - omawia kształtowanie się absolutyzmu w państwie pruskim za Fryderyka II, w Austrii w czasach Józefa II oraz absolutyzmu rosyjskiego za Katarzyny II, - charakteryzuje absolutyzm pruski podstawy polityczne, społeczne i gospodarcze potęgi państwa pruskiego w XVIII wieku, - charakteryzuje absolutyzm monarchii habsburskiej Józefa II, - jest świadomy znaczenia i roli monarchii austriackiej w Europie XVIII wieku, - potrafi scharakteryzować sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą Rosji w XVIII wieku, - omawia sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą kolonii angielskich w Ameryce Północnej przed wybuchem wojny, - wyjaśnia genezę, przebieg i skutki wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych, - charakteryzuje zasady organizacji władzy i - rozwijania samodyscypliny i nawyków pracy, - planowania, organizowania i doskonalenia czynności uczenia się, - pracy z tekstem źródłowym, - negocjacji stanowisk, szczególnie w sytuacji niejednomyślności, uzasadniania, - korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się. encyklopedia powszechna, Fogra 2003; Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002, 1815, Julia Tazbir, Warszawa wykład, - praca z tekstem źródłowym, - rozmowa nauczająca, - referat, - praca pod kierunkiem nauczyciela, - dyskusja. - N. Davies, Europa, Kraków 1999, - K. Szelągowska, Wykłady z historii powszechnej, Warszawa 1996, - Wielka kronika dziejów świata, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, - multimedia: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra 2003; Multimedialny atlas historyczny, PWN 2002, 1815, Julia Tazbir, Warszawa

19 18. Rewolucja francuska. Epoka napoleońska. funkcjonowania państwa w świetle konstytucji Stanów Zjednoczonych, - jest świadomy roli Polaków w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych. - wyjaśnia przyczyny wybuchu rewolucji francuskiej, - zna i dostrzega znaczenie takich aktów prawnych, jak: Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela; konstytucja 1791 roku, - przedstawia najważniejsze wydarzenia okresu republiki i dyktatury jakobinów, - jest świadomy znaczenia rewolucji francuskiej dla Europy, - zna dzieje Francji do ustanowienia konsulatu, wymienia najważniejsze wydarzenia, - charakteryzuje reformy wewnętrzne Francji doby konsulatu, - omawia genezę i znaczenie hegemonii Francji w Europie, - zna dzieje Francji okresu cesarstwa, - jest świadomy znaczenia Kodeksu Cywilnego Napoleona, - omawia wojny Francji czasów napoleońskich, - potrafi wyjaśnić, na czym polegała blokada kontynentalna i system napoleoński w Europie; rozumie ich znaczenie, - charakteryzuje sytuację społeczną, gospodarczą i militarną cesarstwa francuskiego i państw zależnych (satelickich), - zna genezę utworzenia Legionów Polskich we Włoszech, - planowania, organizowania, autokontroli i oceny wyników własnego uczenia się, - pracy z różnorodnymi źródłami, uzasadniania, korzystania z nowych technologii (komputer, program multimedialny) w procesie uczenia się. - wykład, - praca w grupach z tekstem źródłowym, - praca pod kierunkiem nauczyciela, - referaty uczniów. - Wiek XVI XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, oprac. M. Sobańska- Bondaruk, S. Lenard, Warszawa 1999, - N. Davies, Europa, Kraków 1999, - K. Szelągowska, Wykłady z historii powszechnej, Warszawa 1996, - M. Kallas, Historia ustroju Polski X XX wieku, - Zarys dziejów wojskowości polskiej do roku 1864, red. J. Sikorka, t. II, Warszawa 1966, - L. Bielski, M. Trąba, Tablice historyczne, Bielsko-Biała 2003, - B. Suchodolski, Dzieje kultury polskiej, wyd. II, Warszawa 1997, - Wielka kronika dziejów świata, - multimedia: Multimedialna encyklopedia powszechna, Fogra 2003; 4 19

20 - wymienia najważniejsze postanowienia pokoju w Tylży, omawia najważniejsze zapisy konstytucji Księstwa Warszawskiego, - potrafi wyjaśnić zasady funkcjonowania i system władzy w Księstwie Warszawskim, - charakteryzuje reformy wewnętrzne i sytuację militarną Księstwa Warszawskiego, - zna etapy kampanii Księstwa Warszawskiego przeciwko Austrii, - zna przyczyny, przebieg i skutki wojny interwencyjnej w Hiszpanii, - omawia genezę wyprawy na Rosję, zna najważniejsze etapy tej kampanii, - potrafi wyjaśnić przyczyny klęski Wielkiej Armii, - charakteryzuje przebieg kampanii niemieckiej ( bitwa narodów ), - wymienia czynniki, które zadecydowały o upadku Księstwa Warszawskiego, - omawia sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą Europy po abdykacji Napoleona (u progu kongresu wiedeńskiego), - zna najważniejsze etapy ostatniej kampanii Napoleona ( sto dni Napoleona). 1815, Julia Tazbir, Warszawa