HISTORIA. WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA II GIM Paulina Kotkowska

Transkrypt

1 HISTORIA WYMAGANIA EDUKACYJNE KLASA II GIM Paulina Kotkowska ZAKRES TEMATYCZNY PODSTAWOWE (P) Wielkie odkrycia - definiuje pojęcia: karawela, geograficzne sekstans, astrolabium, busola -wie kim byli Krzysztof Kolumb, Vasco da Gama, Ferdynand Magellan - wie, dlaczego Europejczycy zaczęli organizować podróże - zna wyobrażenia na temat świata w XVwieku Konsekwencje wielkich - rozumie pojęcia: kolonia, odkryć geograficznych plantacja, dualizm gospodarczy, konkwistador, - wymienia cywilizacje prekolumbijskie - opowiada o działaniach konkwistadorów - przedstawia skutki odkryć dla Europy i Nowego Świata Kultura odrodzenia we - rozumie pojęcia: odrodzenie, Włoszech humanizm, mecenat, człowiek renesansu - zna postaci: Leonarda da Vinci, Michała Anioła, Rafaela Santi - wymienia najważniejsze dzieła renesansowe Renesans w Europie i - wie, kto wynalazł ruchomą przewrót czcionkę kopernikowski - zna przedstawicieli europejskiego renesansu - opowiada o życiu i dokonaniach Mikołaja KopernikA Początki reformacji - zna pojęcia: reformacja, luteranie, sekularyzacja, protestanci, pokój augsburski - zna daty: 1517r, 1555r. - charakteryzuje główne założenia luteranizmu - wyjaśnia przyczyny reformacji w Kościele - zna postać Marcina Lutra Rozwój reformacji - rozumie pojęcia i terminy: hugenoci, kalwinizm, anglikanizm, arianie - wie kim byli: Jan Kalwin, Henryk VIII - wymienia wyznania protestanckie - charakteryzuje wojny religijne PONADPODSTAWOWE (PP) - uzasadnia kluczową rolę wynalazków w rozwoju żeglugi dalekomorskiej - wyjaśnia dlaczego Hiszpania i Portugalia stały się prekursorami odkryć geograficznych - rozumie i omawia wpływ posiadania kolonii na gospodarkę europy - wie, skąd wzięła się nazwa Ameryka Łacińska - docenia osiągnięcia Majów, Azteków i Inków - porównuje kulturę średniowiecza i renesansu - wyjaśnia źródła rozwoju kultury renesansu we Włoszech - rozpoznaje modele geocentryczny i heliocentryczny - rozumie znaczenia odkrycia Mikołaja Kopernika - zna pojęcia: reformacja, sekularyzacja, luteranie, protestanci, pokój augsburski - zna daty: 1517r, 1555r. - charakteryzuje główne założenia luteranizmu - wyjaśnia przyczyny reformacji w Kościele - zna postać Marcina Lutra - porównuje podłoże społecznopolityczne Reformacji w Niemczech, Francji i Anglii - udowadnia wpływ wydarzeń z XVIw. na dzisiejszą sytuację wyznaniową Reforma katolicka - zna pojęcia: sobór, inkwizycja, jezuici, kontrreformacja, tolerancja - zna przyczyny zwołania i postanowienia soboru - wskazuje negatywne i pozytywne skutki reform chrześcijańskich z XVIw. 1

2 Polska i Litwa pod rządami ostatnich Jagiellonów Kształtowanie demokracji szlacheckiej Powstanie Obojga Narodów Rzeczpospolita monarchią elekcyjną się Gospodarka w XVI wieku Rzeczpospolita wielu narodów i religii kultura złotego wieku Kultura europejska w XVIIw. Wiek XVII stulecie niekończącej się wojny - wie, dlaczego zaczęto tworzyć zakony - zna pojęcia: hołd pruski, kaper - opisuje panowanie: Aleksandra, Zygmunta Starego i Zygmunta Augusta - rozumie przyczyny i konsekwencje wojen z Krzyżakami i państwem moskiewskim - rozumie pojęcia: przywilej, stan szlachecki, nihil novi, pospolite ruszenie, demokracja szlachecka, sejm walny - zna prawa i obowiązki szlachty - opisuje działanie sejmu walnego - wie, jaka rolę w systemie obronnym zajmowało pospolite ruszenie - rozumie pojęcia: unia realna, egzekucja prawi dóbr - wymienia przyczyny podpisania unii lubelskiej - wskazuje na mapie obszar Obojga Narodów - przedstawia główne postanowienia unii lubelskiej - zna terminy: wolna elekcja, konfederacja, artykuły henrykowskie - zna postacie: Henryka Walezego, Stefana Batorego - zna datę pierwszej wolnej elekcji - wie, dlaczego w Polsce wprowadzono zasadę wolnych elekcji - zna pojęcia: pańszczyzna, folwark, import, eksport - wymienia towary, które Polska importowała i eksportowała XVIw. - omawia znaczenia pańszczyzny - omawia znaczenia Gdańska w handlu Polski z Europą - zna pojęcia: złoty wiek, konfederacja warszawska - wymienia grupy narodowościowe na ziemiach polskich - zna postaci: Bony Sforzy, Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego - wskazuje zabytki renesansu polskiego, wymienia religie - zna pojęcie: barok - omawia cechy sztuki barokowej - zna twórców XVII wieku i ich dokonania - porównuje kulturę baroku i renesansu - wymienia i pokazuje na mapie państwa, które brały udział w wojnie trzydziestoletniej - ocenia politykę zagraniczną ostatnich Jagiellonów - uzasadnia dlaczego właśnie w Polsce XVIw. narodziła się demokracja szlachecka - rozumie znaczenie przywilejów szlacheckich dla funkcjonowania państwa - wymienia i omawia mocne i słabe strony unii realnej Polski z Litwą - ocenia unię lubelską - potrafi omówić wady i zalety monarchii elekcyjnej - dostrzega wpływ wolnej elekcji na funkcjonowanie państwa polskiego - charakteryzuje wpływ przemian ekonomicznych w Europie Zachodniej na gospodarkę Polski - wyjaśnia specyfikę stosunków religijnych w Polsce na tle europejskim - przedstawia znaczenie konfederacji warszawskiej na los innowierców w Polsce XVI wieku - dostrzega rolę sztuki barokowej w odbudowie pozycji Kościoła - dostrzega wpływ wojen XVII stulecia na zmiany zachodzące w sztuce militarnej 2

3 Absolutyzm we Francji Anglia na drodze ku monarchii parlamentarnej Królowie elekcyjni schyłku XVI i XVII wieku Wojny z Rosją - wskazuje przyczyny, przebieg i skutki tego wydarzenia - rozumie pojęcia: absolutyzm, merkantylizm - rozumie znaczenie słów: państwo to ja - opisuje rządy absolutne Ludwika XVI - zna pojęcia: monarchia parlamentarna, lord protektor, purytanie - opisuje przebieg rewolucji w Anglii - wie, na czym polega funkcjonowanie monarchii parlamentarnej - zna postać: Olivera Cromwella i Karola I - wymienia królów z rodu Wazów - wskazuje na mapie obszar Polski w XVII wieku - wymienia przyczyny kryzysu państwa polskiego - zna pojęcia: wielka smuta, samodzierżawie, bojar, dymitriada - zna daty: 1605, 1610, 1612, 1619, omawia przyczyny i skutki polskiej interwencji w Rosji - porównuje ustrój XVII-wiecznej Francji z ustrojem Obojga Narodów i wymienia różnice - porównuje monarchię parlamentarna i absolutną - skazuje pozostałości XVII wiecznej rewolucji w ustroju współczesnej Wielkiej Brytanii - porównuje osiągnięcia dynastii Piastów, Jagiellonów i Wazów - omawia rolę Zygmunta III w konflikcie polsko-rosyjskim - analizuje polityczne skutki polskiej interwencji Powstanie kozackie - zna postacie: Bohdana Chmielnickiego, Jana Kazimierza - wymienia ważniejsze bitwy powstania - przedstawia przyczyny i skutki tego wydarzenia - zna pojęcia: husaria, Kozak, czajka, ugoda perejasławska - wskazuje długotrwałe skutki powstania dla stosunków Polska- Ukraina Wojny ze Szwecją - zna postaci: Stefana Czarnieckiego, Augustyna Kordeckiego, Janusza Radziwiłła, Jana Chodkiewicza - zna daty: 1605, 1655, 1657, chronologia wydarzeń - zna ważniejsze bitwy - wyjaśnia termin: potop - rozumie przyczyny i skutki utraty lenna pruskiego przez Polskę Kryzys połowie XVII wieku w - zna pojęcia: złota wolność szlachecka, oligarchia magnacka, abdykacja, liberum veto - wymienia skutki wojen Polski z sąsiadami w XVIIw. - ocenia społeczne i polityczne skutki wojen w XVII wieku Wojny z Turcją - rozumie przyczyny i konsekwencje wojen z Turcją - zna postać Jana III Sobieskiego - wymienia ważniejsze bitwy - zna postanowienia układu w Buchaczu i pokoju w Karłowicach - ocenia skutki odsieczy wiedeńskiej dla Polski 3

4 Barok w Polsce Kultura XVIIIw. umysłowa Wielka Brytania XVIII stulecia w epoce rewolucji przemysłowej Oświecony absolutyzm: Austria i Prusy Rosja, Kolonie angielskie w Ameryce Północnej Powstanie Stanów Zjednoczonych Wybuch Wielkiej Rewolucji Francuskiej Francja republiką - wymienia przykłady architektury barokowej na ziemiach polskich - rozumie terminy: Sarmata, ksenofobia, barok - omawia działalność zakonów w Polsce - opisuje sarmacki styl życia - rozumie pojęcia: oświecenia, manufaktura, rokoko, klasycyzm, umowa społeczna, trójpodział władzy - zna dokonania: Woltera, Jana Jakuba Rousseau, Wolfganga Amadeusza Mozarta, Monteskiusza - przedstawia postęp w nauce i technice - wyjaśnia znaczenie pojęć: rewolucja przemysłowa, liberalizm ekonomiczny, kapitalizm - wie, kto i kiedy wynalazł maszynę parową - rozumie znaczenie wynalezienia maszyny parowej - omawia rewolucję agrarną - zna dynastie panujące w tych państwach - wymienia najważniejsze reformy i zmiany w polityce - wskazuje na mapie sąsiadów Polski - opisuje rozwój kolonii w Ameryce - zna terminy: kolonia, metropolia, bostońskie picie herbaty - wskazuje przyczyny konfliktu - zna postaci: Benjamina Franklina, Jerzego Waszyngtona - opisuje etapy uzyskania niepodległości - wie, kiedy Amerykanie obchodzą święto narodowe - wymienia główne założenia ustroju politycznego USA - zna pojęcia: burżuazja, Stany Generalne, Bastylia, monarchia konstytucyjna - zna podział społeczeństwa francuskiego na stany - wymienia główne przyczyny rewolucji - chronologicznie opisuje przebieg rewolucji francuskiej - zna pojęcia: gilotyna, terror, jakobini, republika - wie, czym charakteryzowały się rządy jakobinów - uzasadnia reakcję państw europejskich na śmierć Ludwika XVI - wymienia przyczyny ścięcia króla - wyjaśnia, dlaczego Polacy w XVIIw. nazywali swoje państwo przedmurzem chrześcijaństwa - omawia wpływy wschodnie w kulturze baroku - omawia rolę Wielkiej Encyklopedii Francuskiej w rozwoju kultury epoki oświecenia - rozumie wpływ postępu technicznego na rozwój gospodarki - wymienia główne idee i rozpoznaje je w literaturze, polityce i sztuce - dostrzega zmiany społeczne spowodowane przez rewolucję - omawia cechy absolutyzmu oświeconego - porównuje reformy wprowadzone w Rosji, Austrii i Prusach - rozróżnia ekonomiczne i polityczne przyczyny konfliktu - opisuje wpływ tolerancji religijnej na rozwój kolonii - wskazuje postanowienia konstytucji USA, które przetrwały do dziś - wyjaśnia znaczenie filozofii oświecenia jako jednego z czynników odgrywających ważną rolę w genezie rewolucji francuskiej - wyjaśnia dlaczego władze rewolucyjne walczyły z Kościołem - wskazuje przyczyny zmiany ustroju we Francji 4

5 Rzeczpospolita w okresie kryzysu czasy saskie Ostatnia wolna elekcja i I rozbiór Polski Reformy stanisławowskie Sejm Wielki i Konstytucja 3 Maja Wojna w obronie konstytucji, II rozbiór Powstanie kościuszkowskie upadek Napoleon Bonaparte obejmuje władzę we Francji i - zna pojęcia: sejm niemy, traktat trzech czarnych orłów, Collegium Nobilium, anarchia - zna postaci: Augusta II, Augusta III, Stanisława Leszczyńskiego - wymienia przyczyny kryzysu państwa polskiego pod rządami saskimi - podaje genezę powiedzenia od Sasa do Lasa, za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa - wie co wydarzyło się w: 1764r., 1768r., 1772r. - zna pojęcia: konfederacja barska, Familia, praw kardynalne, Szkoła Rycerska - wskazuje na mapie obszar państwa polskiego przed 1772r i po I rozbiorze Polski - opisuje panowanie Poniatowskiego - wymieni przyczyny i skutki I rozbioru - wymienia państwa, które dokonały rozbioru ziem polskich - wymienia reformy króla Poniatowskiego - zna terminy: obiady czwartkowe, Komisja Edukacji Narodowej, czynsz - rozumie znaczenie mecenatu dworu królewskiego na ożywienie kulturowe i gospodarcze Polski - zna pojęcia: czarna procesja, reforma, sejm wielki, hetmani - wymienia najważniejsze reformy - zna daty: 1788, 3 maja zna stronnictwa polityczne - rozumie pojęcia: konfederacja targowicka, sejm grodzieński - wie kim byli: Tadeusz Kościuszko i Józef Poniatowski - wie kiedy nastąpił i jakie państwa dokonały II rozbioru - wskazuje na mapie zabrane Polsce ziemie - podaje okoliczności zwołania konfederacji targowickiej - rozumie terminy: insurekcja, uniwersał, kosynierzy - zna daty: wybuchu powstania, bitwy pod Racławicami, wydania Uniwersału Połanieckiego - potrafi chronologicznie przedstawić wydarzenia - omawia cele powstania - wymienia państwa, które dokonały III rozbioru - zna pojęcia: Dyrektoriat, konsulat, cesarstwo, konkordat - wymienia reformy Napoleona - opisuje drogę Napoleona do przejęcia pełni władzy - wskazuje przejawy kryzysu państwa polsko-litewskiego analizując traktat trzech czarnych orłów - charakteryzuje rządy Wettinów w Polsce - dostrzega konsekwencje interwencji rosyjskich wewnętrzne sprawy kraju - próba oceny reform króla Polski - wyjaśnia znaczenie i konieczność reform dla rozwoju Polski w XVIII wieku - ocenia znaczenia obrazów Canaletta dla odbudowy Warszawy po II wojnie światowej - omawia znaczenia sytuacji międzynarodowej dla zwołania sejmu - omawia przełomowe znaczenia Konstytucji 3 Maja dla Polski - ocenia przejście króla na stronę targowiczan - zna okoliczności ustanowienia orderu Virtuti Militari - ocenia następstwa wojny polskorosyjskiej - analizuje przyczyny upadku Rozróżniając czynniki gospodarcze, społeczne i polityczne - ocena rządów ostatniego króla Polski - rozróżnia wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku ojczyzny - wskazuje przyczyny sukcesów Napoleona w polityce wewnętrznej i jego ogromne poparcie przez społeczeństwo 5

6 Początki nowego ładu w Europie Napoleon a sprawa niepodległości Polski - wyjaśni, dlaczego Napoleon został cesarzem Francuzów a nie Francji - wymienia i wskazuje na mapie państwa, z którymi Napoleon prowadził wojny - rozumie pojęcia: blokada kontynentalna, koalicja - wymienia ważniejsze miejsca bitew - wie, dlaczego wojska francuskie odnosiły zwycięstwa - wymienia przyczyny wojen Napoleona z Europą - wie kiedy utworzono Legiony i Księstwo - wie, kim byli: Jan Henryk Dąbrowski, Józef Wybicki - wskazuje na mapie Księstwo Warszawskie - zna okoliczności utworzenia Legionów i Księstwa - opisuje stosunek Polaków do napoleońskiej Francji Upadek Napoleona - wymienia przyczyny ataku Napoleona na Rosję - wie jakie znaczenia miała bitwa narodów - wskazuje przyczyny klęski Cesarza Francuzów - wie do jakich wydarzeń odnosi się 100 dni Napoleona - opisuje zmiany, które zaszły w Europie w okresie napoleońskim w dziedzinach: gospodarki, polityki, życia społecznego - ocenia rolę Legionów i Księstwa w dziejach państwa polskiego - ocenia postawę Napoleona wobec Polaków - zna różne oceny postaci Napoleona Bonaparte - analizuje zmiany wprowadzone przez Napoleona w Europie - podsumowuje epokę napoleońską (+ i -) 6