Premia pieniężna czy rabat rozliczenie w VAT i podatkach dochodowych. Radosław Kowalski

Transkrypt

1 Premia pieniężna czy rabat rozliczenie w VAT i podatkach dochodowych Radosław Kowalski

2 Część I Istota premii pieniężnej i jej kwalifikacja podatkowa

3 Co to jest premia pieniężna i jak ją postrzegają przedsiębiorcy? Gospodarcze modele premii pieniężnej. Historia problemów podatkowych premii pieniężnej.

4 Część II Premia pieniężna jako rabat

5 Wykładania sądów i organów podatkowych nt. premii pieniężnej. Premia pieniężna jako rabat rozliczany na płaszczyźnie VAT. Konsekwencje błędnego zdaniem sądów i organów rozliczenia premii pieniężnej w VAT.

6 Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie 7 sędziów NSA W-wa z dnia 25 czerwca 2012 r. I FPS 2/12 Wypłata kontrahentowi bonusu warunkowego (premii pieniężnej) z tytułu osiągnięcia określonej wielkości sprzedaży lub terminowości regulowania należności stanowi rabat w rozumieniu art. 29 ust. 4 u.p.t.u., zmniejszający podstawę opodatkowania. Istotnym argumentem kwestionującym możliwość uznania premii pieniężnych za rabaty, o których mowa w art. 29 ust. 4 ustawy o VAT jest powołanie się na zakaz interpretowania podejmowanych przez podatnika działań gospodarczych w sposób sprzeczny z jego intencjami. W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego nie można jednak uznać, że sama wola podatnika, znajdująca odzwierciedlenie w treści czynności prawnej, może określać charakter prawny świadczenia w oderwaniu od jego obiektywnych cech. Podzielić należy pogląd wyrażony w wyroku z dnia 21 grudnia 2011 r., I FSK 361/11, że nie nazwa, lecz treść świadczenia decyduje o tym jaki ma ono charakter, gdyż ocena prawnego charakteru danego świadczenia powinna nastąpić na podstawie obiektywnej analizy całokształtu okoliczności faktycznych. Nazwanie przez strony umowy danego świadczenia premią nie wyłącza zatem możliwości oceny tego świadczenia jako rabatu w rozumieniu art. 29 ust. 4 ustawy o VAT.

7 Glosa do uchwały NSA (w składzie rozszerzonym) z dnia 25 czerwca 2012 r. I FPS 2/12, autor: Radosław Kowalski Teza 1: To strony transakcji winny móc decydować o tym, czy premia pieniężna stanowi bonus w ramach działań promocyjnych nie mający wpływu na podstawę opodatkowania, czy rabat kreujący cenę świadczeń i jako taki zmniejszający podstawę naliczania podatku od towarów i usług. Teza 2: Ani organy podatkowe ani sądy nie powinny wyznaczać treści umowy w sposób sprzeczny ze zgodnymi intencjami stron oraz istotą jej samej i jej poszczególnych elementów. Teza 3: Ogólne założenie, że każda premia pieniężna stanowi rabat zmniejszający cenę nie może być uznane za prawdziwe nawet jeżeli w praktyce część narzędzi promocyjnych określanych mianem premii pieniężnej w istocie, ze względu na swoją specyfikę, stanowi rabat posprzedażny. Teza 4: To, że ustawa podatkowa nie posługuje się pojęciem premii pieniężnej nie musi oznaczać, iż nie ma ona bytu gospodarczego, i że musi ona być Teza 5: Fakt, iż w aktualnym stanie prawnym istnieje narzędzie rozliczeniowe do zbiorczego korygowania całej sprzedaży z danego okres (zbiorcza faktura korygująca) nie może decydować o tym, iż każda premia pieniężna stanowi rabat.

8 Pismo z dnia 27 listopada 2012 r. Ministerstwo Finansów PT3/033/10/423/AEW/12/PT-618 Kwalifikowanie premii pieniężnych (bonusów pieniężnych) w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Premie pieniężne, czy też bonusy otrzymywane przez nabywcę od dostawcy za dokonanie nabycia określonej ilości towarów, czy uzyskanie określonego poziomu wartości sprzedanych towarów, co do zasady, nie są wynagrodzeniem za świadczenie usługi, a wypłacenie takiej premii nie kreuje odrębnej od dostawy towaru czynności objętej podatkiem od towarów i usług.

9 Art. 29 ust. 4 Podstawę opodatkowania zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4b.

10 Art. 86 ust. 10a W przypadku gdy nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, o której mowa w art. 29 ust. 4a lub 4c, jest on obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym tę korektę faktury otrzymał. Jeżeli podatnik nie obniżył kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego określonego w fakturze, której korekta dotyczy, a prawo do takiego obniżenia mu przysługuje, zmniejszenie kwoty podatku naliczonego uwzględnia się w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonuje tego obniżenia.

11 Art. 86 ust. 19 b (w brzmieniu od 2014r.) 19b. W przypadku, o którym mowa w art. 29a ust. 15 pkt 4, nabywca towaru lub usługi jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym dowiedział się o warunkach, na jakich transakcja została zrealizowana.,

12 IPPB5/ /12-4/RS INTERPRETACJA INDYWIDUALNA faktury korygujące przychód Wnioskodawca powinien w każdym przypadku odnosić do faktur pierwotnych dokumentujących dokonaną sprzedaż niezależnie od tego, czy faktura korygująca została wystawiona w tym samym roku co faktura sprzedaży czy też w roku po nim następującym oraz niezależnie od podstawy będącej przyczyną wystawienia ww. korekty. Zatem należy skorygować pierwotny przychód niezależnie od tego czy przyczyna korekty istniała już w momencie sprzedaży czyli wystawienia pierwotnej faktury czy też przyczyna korekty powstała po wystawieniu faktury pierwotnej i była niemożliwa do przewidzenia w chwili wystawiania faktury pierwotnej.

13 Część III Premia pieniężna problemy w podatku dochodowym przyznającego

14 Klasyfikacja premii pieniężnej zwiększenie kosztów czy zmniejszenie przychodów? Jak rozliczyć premię pieniężną w czasie?

15 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 sierpnia 2012 r. II FSK 31/11 Korektę przychodów należy odnosić zawsze do tych, które wynikają z faktury pierwotnej. Obecne brzmienie przepisów ustawy o CIT (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 z późn. zm.) nie pozwala na rozliczenie faktury korygującej w innych sposób, w szczególności odnosząc ją do przychodów bieżących. Tak uznał Naczelny Sąd Administracyjny, oddalając skargę kasacyjną spółki. 15

16 Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 2 sierpnia 2012 r. II FSK 180/11 Przychód jako wynikający z wcześniejszego wydania towaru, powstanie w dacie jego wydania także w tej części, która wynikać będzie z późniejszych ustaleń stron transakcji, udokumentowanych korektami faktur. 16

17 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, interpretacja indywidualna z dnia 18 października 2012r., IBPP1/ /12/AL. W związku z tym, iż opisana przez Wnioskodawcę premia pieniężna stanowi w istocie rabat obniżający wartość konkretnych dostaw udokumentowanych poszczególnymi fakturami i w tym przypadku kontrahenci otrzymujący premię pieniężną nie świadczą na rzecz Wnioskodawcy usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, to otrzymanie przez kontrahenta premii pieniężnej nie stanowi zapłaty za usługę opodatkowaną podatkiem VAT, co wyklucza dokumentowanie tych działań fakturą VAT, stosownie do art. 106 ust. 1 ustawy o VAT. Podsumowując stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z rabatem udzielonym przez Wnioskodawcę kontrahentom, dla którego udokumentowania właściwymi są faktury VAT korygujące wystawione przez Wnioskodawcę na podstawie powołanego wyżej przepisu 13 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011r. z uwzględnieniem wymogów wynikających z przepisu 13 ust. 2-4 ww. rozporządzenia. W sytuacji gdy Wnioskodawca udzielił rabatu w odniesieniu do wszystkich dostaw towarów dokonanych dla jednego kontrahenta w danym okresie winien jest wystawić fakturę korygującą zgodnie z wymogami określonymi przepisem 13 ust. 3 ww. rozporządzenia.

18 Część IV Premia pieniężna - konsekwencje w podatku dochodowym u otrzymującego

19 Klasyfikacja premii pieniężnej zwiększenie przychodów czy zmniejszenie kosztów? Rozliczenie premii pieniężnej w czasie czy powstanie obowiązek zapłaty odsetek?

20 Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi, interpretacja indywidualna z 17 września 2012 r., nr IPTPB3/ /12-2/PM ( ) Jeżeli podatnik jest w stanie ująć w księgach fakturę korygującą od dostawcy za przed sporządzeniem sprawozdania finansowego, za rok, którego otrzymany rabat dotyczy, nie później jednak niż do upływu terminu określonego do złożenia zeznania - korekta wpływająca na zmniejszenie kosztów bezpośrednich powinna zostać ujęta w kalkulacji podatku dochodowego od osób prawnych za rok, którego dotyczy rabat ( ). Jeżeli natomiast podatnik będzie mógł ująć w księgach fakturę korygującą od dostawcy za otrzymany rabat dopiero po terminie określonym w art. 15 ust. 4b pkt 1 ww. ustawy, rabat wynikający z faktury korygującej powinien zostać ujęty w kalkulacji podatku dochodowego od osób prawnych w roku następującym po roku, za który sporządzone jest sprawozdanie finansowe lub złożone zeznanie, a więc w roku, w którym otrzymano rabat, a nie w roku, którego ten rabat dotyczy. ( )"

21 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2012r., IBPBI/2/ /12/MO Przepisy ustawy o pdop, nie określają zasad dokonywania korekt przychodów. Brak jest również uregulowań dotyczących momentu powiększenia (zmniejszenia) przychodów, tj. czy przychód powiększa się (pomniejsza) w dacie korekty, czy też w dacie powstania przychodu pierwotnego. Wobec powyższego, należy posłużyć się literalną wykładnią wyżej powołanych przepisów, która prowadzi do wniosku, że do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są należne podatnikowi, czyli są wymagalne, niewątpliwe i bezwarunkowe. Dla ustalenia przychodu istotnym zagadnieniem jest określenie daty uzyskania przychodu, z którą ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych łączy moment powstania obowiązku podatkowego. Wskazać w tym miejscu należy, iż skorygowanie deklaracji VAT, a tym samym wielkości przychodu podlegającego opodatkowaniu, nie generuje nowego (innego) momentu powstania tego przychodu lecz jedynie modyfikuje pierwotną jego wysokość. W świetle powyższych przepisów należy uznać, iż korekta przychodu winna odnosić skutek w okresie, w którym przychód związany z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą został uprzednio zarachowany.

22 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2012r., IBPBI/2/ /12/MO cz. 1/3 Wskazać w tym miejscu należy, iż w złożonym wniosku zostały również zawarte pytania dotyczące konsekwencji podatkowych przedstawionego stanu faktycznego na gruncie podatku od towarów i usług. W wyniku tego rozstrzygnięcia tut. Organ wydał dwie interpretacje, w których stwierdził m.in., iż: w interpretacji z dnia 29 stycznia 2010 r. Znak: IBPP1/ /09/MS wskazał, iż W oparciu o powyższe należy stwierdzić, iż w omawianym przypadku mamy do czynienia z sytuacją, w której jedynym czynnikiem warunkującym otrzymanie premii pieniężnej przez Wnioskodawcę jest zrealizowanie obrotu na poziomie ściśle określonym w umowie, który to obrót rzutuje na wysokość przyznanej premii. Premie pieniężne są kalkulowane w zawartych z Dostawcami umowach jako procent lub kwota od wartości towarów zakupionych w danym okresie rozliczeniowym. Im większa wartość wolumenu zakupionych towarów, tym wyższy procent/kwota udzielanej przez Dostawcę premii pieniężnej. Wysokość otrzymywanych przez Wnioskodawcę premii pieniężnych jest uzależniona od wszystkich dostaw dokonanych przez Dostawcę na rzecz Wnioskodawcy w danym okresie rozliczeniowym. ( ) W związku z powyższym należy zauważyć, iż ( ) otrzymanie premii pieniężnych przez Wnioskodawcę nie jest w żaden sposób związane z uzyskaniem przez dostawcę towaru (wypłacającego premię) świadczenia wzajemnego, gdyż za takie świadczenie nie można uznać składania przez Wnioskodawcę zamówień na towar.

23 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2012r., IBPBI/2/ /12/MO cz. 2/3 Wnioskodawca nie wykonuje żadnych dodatkowych czynności poza zakupem towaru od dostawcy oraz nie ma żadnych dodatkowych warunków do spełnienia. Tym samym należy uznać, iż w tym konkretnym przypadku Wnioskodawca otrzymujący premie pieniężne nie świadczy na rzecz dostawcy usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, w konsekwencji Wnioskodawca nie rozpoznaje u siebie czynności opodatkowanej. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż otrzymanie przez Wnioskodawcę premii pieniężnych nie rodzi u niego obowiązku podatkowego na gruncie podatku VAT. w interpretacji z dnia 29 stycznia 2010 r. Znak: IBPP1/443-69/10/MS wskazał, iż Z opisu stanu faktycznego zawartego we wniosku wynika, że otrzymywane przez Wnioskodawcę premie pieniężne od dostawców unijnych nie były dokumentowane przy pomocy jakichkolwiek dokumentów, które byłyby przez Wnioskodawcę wystawiane i ewentualnie przesyłane do dostawców. Wnioskodawca w szczególności nie wystawiał na tą okoliczność faktur, faktur wewnętrznych, not obciążeniowych, paragonów. Wystawianiem takich dokumentów nie byli zainteresowani unijni dostawcy Wnioskodawcy, których nie sposób było przekonać, iż zgodnie z ówczesnym stanowiskiem polskich organów podatkowych, premie pieniężne powinny być dokumentowe przez podmiot je otrzymujący fakturami VAT. Niemniej Wnioskodawca niesłusznie traktując premie jako wynagrodzenie za usługę obliczał tzw. Metodą w stu" kwoty VAT należnego według stawki 22%.

24 Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, interpretacja indywidualna z dnia 20 września 2012r., IBPBI/2/ /12/MO cz. 3/3 Następnie Wnioskodawca wykazywał kwoty premii (pomniejszone o tak obliczony podatek VAT) oraz kwoty tak obliczonego podatku VAT w deklaracjach VAT-7, w wierszu Dostawa towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju", odpowiednio w polach nr 28 i nr 29. ( ) Zatem mając na uwadze powyższe uznać należy, że Wnioskodawca w związku z błędnym wykazaniem w deklaracjach VAT-7 kwot podatku należnego, nie wynikającego z wystawionych faktur VAT, wyliczonych w oparciu o metodę w stu z otrzymanych premii pieniężnych, może dokonać korekty przedmiotowych deklaracji poprawiając zawarte w nich błędne dane w zakresie wykazanego podatku należnego. W konsekwencji stanowisko Wnioskodawcy, że deklaracje VAT-7, w których błędnie wykazany został podatek należny od usług, których de facto Wnioskodawca nie świadczył, powinny zostać skorygowane w rozliczeniu za okres, w którym podatek należny został wykazany należało uznać za prawidłowe. W świetle powyższego w przedmiotowej sprawie w związku z otrzymaniem premii pieniężnych od dostawców nie funkcjonuje kategoria należnego podatku od towarów i usług, gdyż jak wskazano czynność ta nie rodzi u Wnioskodawcy obowiązku podatkowego na gruncie podatku VAT. Zatem otrzymane kwoty premii pieniężnej winne były być wykazywane jako przychód podatkowy w pełnej wysokości w dacie ich otrzymania. Błędne działania Wnioskodawcy w zakresie ich opodatkowania podatkiem od towarów i usług nie mogą zatem skutkować zmianą momentu powstania przychodu w odniesieniu do tych części premii, które nieprawidłowo zostały potraktowane jako podatek należny.

25 PRAWA AUTORSKIE Niniejsze materiały szkoleniowe stanowią utwór w rozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 r., nr 24, poz. 83, ze zm.) i podlegają ochronie przewidzianej przepisami prawa. Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszego utworu nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody Centrum Kompetencji Sp. z o.o.