Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Transkrypt

1 Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomia w domu Miniekonomia kieszonkowa Anna Cupriak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 23 października 2017 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY

2 O MNIE Wykształcenie: mgr Ekonomii (Uniwersytet Łódzki) Praca: Infosys (specjalista ds. logistyki, trener rozwoju umiejętności miękkich, Brando Group (trener interpersonalny) Hobby: turystyka górska, książki biograficzne

3 Plan wykładu 1. Pieniądz (definicja, funkcje, historia, przyszłość) 2. Wiedza Polaków (i ich dzieci) o finansach 3. Budżet domowy (zarządzanie pieniędzmi) 4. Budżet dziecka (kieszonkowe) i edukacja finansowa dziecka

4 PIENIĄDZ Towar uznany w wyniku ogólnej zgody jako środek wymiany gospodarczej, w którym są wyrażone ceny i wartości wszystkich innych towarów.

5 PIENIĄDZ

6 EKONOMICZNEFUNKCJE PIENIĄDZA Funkcja cyrkulacyjna (transakcyjna) Funkcja obrachunkowa (miernik wartości towarów) Funkcja płatnicza Funkcja tezauryzacyjna

7 SPOŁECZNEFUNKCJE PIENIĄDZA Funkcja behawioralna (zachowawcza) Funkcja motywacyjna Funkcja informacyjna (komunikacyjna) Funkcja dezintegracyjna Funkcja integrująco-instytucjonalna

8 PIENIĄDZ

9 PIENIĄDZE NOWOCZEŚNIE NFC Paypass BLIK Cashback PayU PayPal Bitcoin

10 PIENIĄDZE W PRZYSZŁOŚCI?

11 Hmma wiedza finansowa?

12 Co wiemy o gospodarce? 60% badanych dorosłych Polaków ocenia swoje kompetencje finansowe jako niskie 28% Polaków określiło poziom swojej wiedzy finansowej jako bardzo niski Źródło: Raport Rola edukacji finansowej w ograniczaniu wykluczenia finansowego

13 Co wiemy o gospodarce? (subiektywna ocena Polaków) Obszarem, w którym Polacy oceniają swoją wiedzę najlepiej jest gospodarowanie budżetem domowym Obszarem, w którym Polacy oceniają swoją wiedzę najsłabiej jest prowadzenie własnej firmy oraz zadania Banku Centralnego Źródło: Stan wiedzy i świadomości ekonomicznej Polaków, NBP

14 Co wiemy o gospodarce? Niespełna 25% rodziców deklaruje, że ma wystarczającą wiedzę do rozmów z dzieckiem o ekonomii i finansach Prawie 50% rodziców czuje się niepewnie, rozmawiając o finansach Źródło: konsorcjum Pracowni Badań i Innowacji Społecznych Stocznia i Grupy IQS dla Departamentu Edukacji i Wydawnictw NBP

15 Mądrości ludowe na temat pieniędzy Pieniądze szczęścia nie dają. Oszczędnością i pracą ludzie się bogacą. Pierwszy milion trzeba ukraść. Pamięta o tym niewielu pieniądze nie mogą być celem - mają być środkiem do celu. Innych nie sądzę, sam też lecę na pieniądze.

16 Co dzieci wiedzą o gospodarce? Niedostateczny poziom wiedzy ekonomicznej (poniżej połowy punktów) prezentuje aż 44% uczniów VI klasy szkoły podstawowej Na trójkę zalicza test około jednej trzeciej uczniów, a wynik dobry osiąga około jednej czwartej uczniów szkoły podstawowej Uczniowie chcieliby się uczyć przede wszystkim praktycznego zarządzania pieniędzmi Źródło: konsorcjum Pracowni Badań i Innowacji Społecznych Stocznia i Grupy IQS dla Departamentu Edukacji i Wydawnictw NBP

17

18 Budżet domowy

19

20 Budżet domowy Źródło: GUS, Sytuacja gospodarstw domowych w 2015 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych

21 Budżet domowy Źródło: GUS, Sytuacja gospodarstw domowych w 2015 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych

22 61 proc. Polaków deklaruje, że zarządza budżetem domowym: 43 proc. używając jedynie kartki i długopisu, ewentualnie kalkulatora, 15 proc. wykorzystuje arkusz kalkulacyjny Excela, 4 proc. używa do tego specjalnych programów komputerowych czy serwisów internetowych Źródło: GUS, Sytuacja gospodarstw domowych w 2015 r. w świetle wyników badania budżetów gospodarstw domowych

23 Gospodarowanie budżetem domowym: postawy wobec zarządzania pieniędzmi 1. zaciskanie pasa 2. Gospodarność i oszczędzanie 3. Impulsywność, łatwość wydawania

24 1. Zaciskanie pasa Dokładnie sprawdzają poziom cen w różnych sklepach, Są klientami bazarów, hipermarketów i dyskontów, Do tego segmentu częściej należą kobiety, osoby z wykształceniem podstawowym, o niższych dochodach Potrafią zrezygnować z zakupu, gdy ich na niego nie stać, ale z drugiej strony są w stanie oszczędzać na swoje drobne przyjemności.

25 2. Gospodarność i oszczędzanie Starają się mieć odłożone pieniądze na wszelki wypadek i czarną godzinę. Pod koniec miesiąca zawsze im zostaje jakaś nadwyżka. mężczyźni, osoby w wieku 55 lat i więcej, z wyższym wykształceniem, o dobrej sytuacji materialnej, posiadający wysoką wiedzę ekonomiczną Są skoncentrowani na samym fakcie oszczędzania, choć odkładają również na zakup rzeczy, na które normalnie ich nie stać.

26 3. Impulsywność, łatwość wydawania Osoby wykazujące się beztroską oraz łatwością wydawania pieniędzy Reprezentantami tej grupy częściej są osoby młode (do 34 roku życia), o lepszej sytuacji materialnej wyznają zasadę carpe diem, żyją z dnia na dzień, a pieniądze traktują jako środek do spełniania swych przyjemności. Kupują pod wpływem impulsu, chwilowej chęci posiadania, a nie realnej potrzeby.

27 Edukacja finansowa dziecka W każdym wieku inna wiedza i inne metody Do 3 lat: zbyt dużo jeszcze nie przekażesz, ale możesz wytłumaczyć,że to nie bankomat daje Ci pieniądze. 4-6 lat: dzieci powinny już zrozumieć, że pieniądze mogą się skończyć. Pokaż im, że robisz listę zakupów, zanim wybierzesz się do sklepu. Pozwól im zapłacić twoimi pieniędzmi za jakąś drobną rzecz lat: uczymy odroczonej gratyfikacji i oszczędzania. Warto też je namówić, żeby przyczyniały się do zmniejszania wydatków w pewnych kategoriach, na przykład pilnowały wyłączania świateł w pomieszczeniach, w których nie przebywają. Gail Vaz-Oxlade Money-Smart Kids

28 Edukacja finansowa dziecka lat: powinniśmy już przekazywać dzieciom do ich wiadomości kwoty wydatków z naszego budżetu domowego. Niech wiedzą, jakie są koszty życia i ile zostaje nam dochodu do wydania, gdy pokryjemy konieczne wydatki. Dzieci powinny już się orientować, ile co kosztuje, żeby zrozumiały, dlaczego na nie zamawiamy co wieczór pizzy na kolację (poza aspektami zdrowotnymi). W tym wieku powinny już płacić z kieszonkowego za swoje hobby. 15 lat i więcej pokaż swojemu nastolatkowi w internecie kalkulatory dotyczące oszczędzania, aby zobaczyło, jak przyrastają odsetki w zależności od kwoty i długości okresu oszczędzania. Pozwól mu opłacać niektóre rachunki domowe. Gail Vaz-Oxlade Money-Smart Kids

29 Własny budżet dziecka Kieszonkowe Konto w banku

30 46 proc. rodziców regularnie wypłaca dzieciom kieszonkowe Średnio jest to 61 zł miesięcznie Kieszonkowe 88 proc. nastolatków twierdzi, że rodzice zachęcają ich do oszczędzania. Źródło: Raport BGŻ Optima, 2016

31 Kieszonkowe Ważne pytania: Ile - wielkość kwoty Na co - rodzaj wydatków, które będą pokrywane z kieszonkowego Kiedy - termin wypłaty Kieszonkowe a obowiązki domowe i wyniki w nauce

32 Kieszonkowe WYDAWANIE OSZCZĘDZANIE POMOC DLA INNYCH

33

34 Konto w banku

35 Konto w banku Koszty prowadzenia rachunku Koszt wydania i obsługi karty debetowej Oprocentowanie/brak oprocentowania Możliwość skorzystania z dodatkowych produktów oszczędnościowych Swoboda dostępu do pieniędzy Dodatkowe korzyści rachunku Otwarcie/zamknięcie konta

36

37 Konto<20 dedykowane jest osobom, które skończyły 13 lat. Korzystanie z rachunku i karty debetowej jest darmowe do 20 roku życia. Po tym okresie Konto<20 zostaje przekształcone w Konto Godne Polecenia

38 Konto w banku

39 Rodzinna edukacja finansowa?

40 Wspólny cel

41 Rodzinne gry planszowe

42 Portale ekonomiczne dla dzieci i rodziców

43 Portale ekonomiczne dla dzieci i rodziców

44 Filmy edukacyjne

45 Filmy o pieniądzach

46 Edukacja finansowa dziecka - Podsumowanie 1. Dzieci powinny uczyć się o pieniądzach w domu 2. Dajesz przykład 3. Wytłumacz im zasady 4. Daj możliwość praktyki 5. Zacznij wcześnie 6. Rozmawiaj z nimi 7. Chroń przed agresywnym marketingiem 8. Na pewno sobie poradzisz

47 Dziękuję za uwagę Anna Cupriak Brando Group