WPŁYW DOPOCHWOWEGO LECZENIA ESTRIOLEM ZMIAN ATROFICZNYCH POCHWY NA GRUBOŚĆ ENDOMETRIUM U KOBIET PO MENOPAUZIE
|
|
- Szymon Lipiński
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Nowiny Lekarskie 2006, 75, 4, PATRYCJA GULA, WOJMIR ZIĘTKOWIAK WPŁYW DOPOCHWOWEGO LECZENIA ESTRIOLEM ZMIAN ATROFICZNYCH POCHWY NA GRUBOŚĆ ENDOMETRIUM U KOBIET PO MENOPAUZIE EFFECT OF VAGINAL ESTRIOL THERAPY OF VAGINAL ATROPHY ON THE ENDOMETRIAL THICKNESS IN POSTMENOPAUSAL WOMEN Klinika Ginekologii Operacyjnej Akademii Medycznej im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Kierownik Kliniki: prof. dr hab. Stefan Sajdak Streszczenie Wstęp. W okresie klimakterium dochodzi do spadku stężenia estrogenów, co zapoczątkowuje szereg zmian zanikowych w obrębie narządów moczowo-płciowych. W leczeniu zmian atroficznych pochwy preferuje się dopochwowe preparaty estriolu. Cel pracy. Ocena wpływu leczenia estriolem zmian atroficznych pochwy na grubość endometrium u kobiet po menopauzie. Metodyka. Badaniem objęto 23 kobiety w okresie postmenopauzy z objawami zmian atroficznych pochwy: suchością, swędzeniem, częstymi stanami zapalnymi lub dyspareunią. Pacjentki podzielono na dwie grupy. W grupie 1 (n = 10) pacjentki otrzymywały globulki dopochwowe lub krem zawierające 0,5 mg estriolu, które stosowały przez pierwsze 2 tygodnie leczenia codziennie a następnie 3 razy w tygodniu przez okres 3 miesięcy. Grupa 2 (n = 13) była grupą kontrolną. oceniano ultrasonograficznie z użyciem sondy dopochwowej 5 MHz przed rozpoczęciem leczenia a następnie po 3 miesiącach. Wyniki. Średnia grubość endometrium przed rozpoczęciem terapii wynosiła 2,75 mm a po 3 miesiącach leczenia preparatami estriolu 2,82 mm. Różnica grubości endometrium była nieistotna statystycznie (p > 0,05). W grupie kontrolnej średnia grubość endometrium wynosiła 2,45 mm a po 3 miesiącach 2,32 mm. Zmiany grubości endometrium były również nieistotne statystycznie (p > 0,05). Wnioski 1. Dopochwowe leczenie zmian atroficznych pochwy preparatami estriolu nie prowadzi do istotnych zmian grubości endometrium u kobiet po menopauzie. 2. Nie wykazano istotnej statystycznie różnicy w grubości endometrium u kobiet stosujących dopochwowe preparaty estriolu w porównaniu z kobietami nie stosującymi terapii hormonalnej. SŁOWA KLUCZOWE: estriol, ultrasonografia, menopauza, endometrium, atrofia pochwy. Summary Introduction. During the menopause there is low serous level of estrogens, which starts many lesions of atrophic character in the urogenital tract. In treatment of these changes we prefer vaginal estriol therapy. The aim. Evaluation of the effect of vaginal estriol therapy on the endometrial thickness in postmenopausal women with vaginal atrophy. Methods. Clinical survey comprised 23 postmenopausal women with local vaginal complaints: dryness, itching, recurrent vaginal infections or dyspareunia. We divided our clinical survey into two groups. In the first group (n = 10) patients received intravaginal globules or cream containing 0.5 mg of estriol daily for 2 weeks and after that 3 times a week for a total period of 3 months. The second group (n = 13) was a control group. Thickness of the endometrium was estimated before treatment and after 3 months by ultrasonography using 5 MHz vaginal probe. Results. The average endometrial thickness was 2.75 mm before the treatment and 2.82 mm after 3 months of treatment by vaginal estriol. Changes of endometrial thickness were statistically insignificant (p > 0.05). In the control group the average endometrial thickness was 2.45 mm and 2.32 mm after 3 months. Changes of endometrial thickness were also insignificant (p > 0.05). Conclusions 1. Treatment of vaginal atrophic lesions by vaginal estriol does not lead to statistically significant difference in endometrial thickness in postmenopausal women. 2. There are no significant changes in endometrial thickness in women receiving vaginal estriol in comparison with women without hormone therapy. KEYWORDS: estriol, ultrasound, endometrium, vaginal atrophy. Wstęp W okresie klimakterium dochodzi do spadku stężenia endogennych hormonów płciowych pochodzenia jajnikowego, co zapoczątkowuje szereg zmian o charakterze zanikowym zarówno w obrębie narządów płciowych, jak i w dolnym odcinku dróg moczowych [1, 2, 3]. Zmiany atroficzne pojawiają się w obrębie sromu, pochwy, macicy, jajowodów oraz cewki moczowej i pęcherza moczowego [1]. Stopniowo ulega spłaszczeniu wzgórek łonowy, kurczą się i zmniejszają wargi sromowe większe i mniejsze oraz zmniejsza się gęstość owłosienia łonowego. Pochwa staje się węższa, krótsza i mało elastyczna [1]. W związku z ubytkiem estrogenów, w wyniku zmniejszonej produkcji śluzu, dochodzi
2 324 Patrycja Gula, Wojmir Ziętkowiak do utraty wilgotności pochwy, a w konsekwencji do uczucia nadmiernej suchości i dyspareunii [4]. Następstwem zaburzeń w wydzielaniu śluzu jest podwyższenie ph pochwy, co sprzyja zanikowi fizjologicznej flory bakteryjnej. Pochwa staje się bardziej podatna na infekcje, które spowodowane są głównie bakteriami migrującymi ze skóry sromu i okolicy odbytu. Bliskie sąsiedztwo układu moczowego sprawia, że stanom zapalnym w pochwie mogą towarzyszyć przewlekłe infekcje dolnego odcinka dróg moczowych [1, 2, 5]. Niedobór hormonów płciowych jest również jedną z kilku przyczyn częstszego występowania w okresie pomenopauzalnym nietrzymania moczu, wynikającego m.in. ze zmniejszonej elastyczności cewki moczowej, atrofii jej nabłonka i czynnościowej niewydolności zwieracza cewki moczowej [1, 6]. Można znaleźć doniesienia, których autorzy wskazują, że około 50% zdrowych kobiet powyżej 60. roku życia ma dolegliwości związane ze zmianami zanikowymi w obrębie dróg moczowo-płciowych [7]. Opisane powyżej zmiany reagują na leczenie za pomocą hormonalnej terapii zastępczej. Miejscowe lub ogólne zastosowanie preparatów estriolu lub estradiolu likwiduje a przynajmniej ogranicza te czasem bardzo uciążliwe dla kobiety dolegliwości [1, 6, 8]. Estrogeny pobudzają wzrost nabłonka pochwy, zwiększają przepływ krwi w ścianie pochwy i redukują nadmierną jej suchość przez pobudzenie produkcji śluzu komórkowego. Pod ich wpływem komórki nabłonkowe zaczynają produkować więcej glikogenu, który jest substratem dla pałeczek Lactobaccillus vaginalis. Konsekwencją tego jest wzrost ilości fizjologicznej flory bakteryjnej, obniżenie ph pochwy i jej większa odporność na infekcje [3, 6, 9]. W leczeniu zmian zanikowych układu moczowopłciowego preferuje się miejscowe podawanie estrogenów w postaci krążków dopochwowych, czopków, kremów, maści i globulek [2, 8]. Forma dopochwowa uznawana jest za lepszą, gdyż efekt oddziaływania na błonę śluzową pochwy, podawanych w ten sposób estrogenów, jest cztery razy większy w porównaniu ze stosowanymi doustnie [2]. Estrogeny są dobrze absorbowane ze ścian pochwy. Działają głównie miejscowo, ale również łatwo przenikają do krążenia obwodowego [2, 9]. Przy większych dawkach mogą niekiedy wywołać podobne objawy do tych, jakie obserwujemy przy doustnym podawaniu leku [2]. Jednym z takich zagrożeń jest wzmożona proliferacja endometrium u kobiet po menopauzie. Wiadomo, że nadmierna niezrównoważona stymulacja estrogenami wywołuje zwiększenie częstości mitoz w endometrium i prowadzi do jego proliferacji [10, 11]. Przy dużym nasileniu zmian może dojść do hiperplazji prostej lub złożonej. Natomiast wystąpienie zmian atypowych (hiperplazja z atypią) jest uznanym czynnikiem ryzyka raka endometrium [9, 10, 11]. Dlatego przy większych dawkach estrogenów należy rozważyć podanie progestagenu, a czasami także wykonanie biopsji endometrium [2, 12]. Już w latach siedemdziesiątych stwierdzono, że dodanie wstawki progestagenu do estrogenowej terapii zastępczej może zmniejszyć ryzyko hiperplazji i raka endometrium [9]. Antyproliferacyjne działanie progestagenu polega na hamowaniu syntezy DNA, zmniejszeniu aktywności mitotycznej, zmniejszeniu liczby receptorów estrogenowych oraz zwiększeniu aktywności enzymów rozkładających estradiol. Przeważają jednak opinie, że przy dopochwowym podawaniu estrogenów nie ma potrzeby dodatkowego stosowania progestagenu, gdyż w dawkach zalecanych nie działają one kancerogennie w stosunku do endometrium [2]. W miejscowym leczeniu zmian zanikowych układu moczowo-płciowego lekiem z wyboru są preparaty estriolu [2]. Jest to najsłabszy z naturalnych estrogenów, który wykazuje silniejsze działanie na pochwę, srom i cewkę moczową, a stosunkowo małe na endometrium czy gruczoł sutkowy [2]. Związane jest to z około 10-krotnie słabszym od estradiolu powinowactwem do receptorów estrogenowych w endometrium a równym mu powinowactwem do receptorów znajdujących się w pochwie i cewce moczowej [7, 13]. Ponadto estriol charakteryzuje się najkrótszym z naturalnych estrogenów czasem wiązania się z receptorem [7, 13]. Konsekwencją tego jest brak wpływu na ciśnienie krwi, masę ciała, funkcję wątroby, hemostazę, gospodarkę lipidową i metabolizm kostny [7, 14]. W porównaniu ze skoniugowanymi estrogenami pochodzenia naturalnego, estriol nie wpływa na poziom E1 i E2 oraz SHBG [14, 15]. Wiele doniesień wskazuje na to, że stosowany dopochwowo jest lekiem skutecznym i bezpiecznym, szczególnie godnym polecenia dla kobiet z dolegliwościami miejscowymi z zakresu układu moczowo-płciowego. W małych dawkach może być również stosowany u pacjentek, u których konwencjonalna terapia systemowa jest przeciwwskazana [9]. Cel Stanowiła ocena wpływu leczenia zmian atroficznych pochwy za pomocą preparatów estriolu stosowanych dopochwowo, na grubość endometrium u kobiet po menopauzie. Materiał Badaniem objęto 23 kobiety w okresie postmenopauzy, które zgłosiły się z objawami zmian atroficznych pochwy: suchością, podrażnieniem, swędzeniem, częstymi stanami zapalnymi lub dyspareunią. U wszystkich badanych ostatnia miesiączka wystąpiła co najmniej przed 2 laty, nie stosowały one wcześniej hormonalnej terapii zastępczej, w tym także hormonalnych leków dopochwowych. Pacjentki podzielono na dwie grupy. Grupę 1 stanowiło 10 kobiet w wieku lat (średnia wieku 60,4 lat), u których zastosowano leczenie dopochwowymi preparatami estriolu. Grupa 2 kontrolna, obejmowała 13 zdrowych kobiet w wieku lat (średnia wieku 58,5 lat), nie stosujących hormonalnej terapii zastępczej. Metoda Każda pacjentka przed rozpoczęciem leczenia poddana była badaniu ginekologicznemu, ocenie ultrasonograficznej z użyciem sondy dopochwowej 5 MHz. Mierzono grubość endometrium. Z grupy badanej zostały
3 Wpływ dopochwowego leczenia estriolem zmian atroficznych pochwy na grubość endometrium u kobiet po menopauzie 325 wyłączone kobiety, u których w obrazie ultrasonograficznym przed rozpoczęciem terapii uwidoczniono jednorodne endometrium o grubości powyżej 5 mm. Pacjentki leczone były globulkami dopochwowymi lub kremem zawierającym 0,5 mg estriolu/dawkę. Dobór postaci leku odbywał się na podstawie preferencji pacjentki. Przez pierwsze 2 tygodnie leczenia aplikacji dokonywano codziennie przed snem, następnie 3 razy w tygodniu. Badanie ginekologiczne wraz z badaniem ultrasonograficznym uwzględniającym pomiary endometrium wykonano przed rozpoczęciem leczenia, a następnie po 3 miesiącach. Do analizy statystycznej uzyskanych wyników wykorzystano test t studenta dla zmiennych powiązanych, test Wilcoxona oraz test Manna-Whitneya, przyjmując za brak istotności statystycznej p > 0,05. Wyniki Uzyskane wyniki zestawiono w postaci dwóch tabel. Tabela 1. ilustruje zmianę grubości endometrium u pacjentek przed oraz po 3-miesięcznym stosowaniu dopochwowych preparatów estriolu. Z badań wynika, że grubość endometrium przed rozpoczęciem leczenia mieściła się w granicach od 1,2 do 5,3 mm średnio 2,75 mm. Różnica grubości endometrium po 3 miesiącach terapii wzrosła do średniej 2,82 mm (przedział od 1,0 do 4,0 mm), jednakże była nieistotna statystycznie (p > 0,05). Tabela 2. przedstawia wyniki uzyskane w grupie kontrolnej, gdzie grubość endometrium przed leczeniem mieściła się w przedziale od 1,1 do 5,3 mm (średnio 2,45 mm), w czasie badania kontrolnego po 3 miesiącach obniżyła się do średniej 2,32 mm (przedział od 1,2 do 4,0 mm). Zmiany grubości endometrium w grupie kontrolnej były nieistotne statystycznie (p > 0,05). Również przyrost grubości endometrium po 3 miesiącach u kobiet leczonych w stosunku do grupy kontrolnej, mimo że wzrósł średnio o 0,5 mm nie był istotny statystycznie (p > 0,05). Dyskusja Uzyskane wyniki dotyczące wpływu dopochwowego leczenia estriolem zmian atroficznych pochwy na zmianę grubości endometrium u kobiet po menopauzie są zgodne z wynikami wielu autorów. Estriol stosowany miejscowo w znacznym stopniu likwiduje dolegliwości związane ze zmianami zanikowymi w obrębie dróg moczowo-płciowych, nie powodując przy tym nadmiernej proliferacji endometrium u kobiet po menopauzie. Wielu autorów spostrzegło, że nie wywołuje hiperplazji endometrium, nawet stosowany w dawce 8 mg/dobę [2]. Basta przedstawia rezultaty badania, które objęło 69 kobiet w wieku lat. Oceniał ultrasonograficznie grubość endometrium przed i po 6-miesięcznym stosowaniu preparatu Ortho-Gynest (3,5 mg/dawkę), Ovestin (0,5 mg/dawkę) lub placebo. Wykazał, że zmiany grubości endometrium podczas dopochwowej terapii estriolem są statystycznie niezamienne [8]. Podobne wyniki uzyskał Ustun, dokonując pomiaru endometrium u 24 pacjentek w wieku pomenopauzal- Tab. 1. u kobiet po 3 miesiącach leczenia estriolem Wiek [lata] przed leczeniem [mm] po 3 miesiącach leczenia [mm] Zmiana grubości endometrium [mm] ,5 4,0 0, ,2 1,0 0, ,5 2,5 0, ,4 2,8 0, ,5 3,6 0, ,3 4,0 1, ,6 2,7 0, ,5 2,8 0, ,5 3,0 0, ,5 1,8 0,3 Tab. 2. w grupie kontrolnej Wiek [lata] przed [mm] po 3 miesiącach [mm] Zmiana grubości endometrium [mm] ,2 1,5 0, ,3 1,5 0, ,9 1,5 0, ,3 4,0 1, ,1 1,2 0, ,2 1,4 0, ,3 1,6 0, ,5 3,0 0, ,3 3,0 0, ,5 2,0 0, ,5 1,5 0, ,3 4,0 0, ,5 4,0 0,5
4 326 Patrycja Gula, Wojmir Ziętkowiak nym, które stosowały przez 3 tygodnie (wieczorem 2 razy w ciągu tygodnia) 0,5 mg estriolu. Średnia grubość endometrium przed zastosowaniem dopochwowych preparatów estriolu wynosiła 1,88 mm, po 3 tygodniach zwiększyła się do 1,90 mm i w trakcie leczenia podtrzymującego wynosiła nadal 1,90 mm. Przyrost grubości endometrium był nieistotny statystycznie [16]. Iosif przedstawia wyniki badania 48 kobiet otrzymujących 0,5 mg estriolu przez okres od 8 do 10 lat. U 7 kobiet po zakończeniu terapii, stwierdził nieznaczną proliferację endometrium. U żadnej z pacjentek nie wykazał w obrębie endometrium hiperplazji ani atypii [17]. Badania kliniczne, w których przeprowadzono biopsję błony śluzowej macicy również potwierdzają brak wpływu terapii estriolem dopochwowym na stan endometrium [7, 14, 18, 19, 20, 21]. Vooijs dokonał przeglądu literatury z lat w celu oceny, czy dopochwowe preparaty estriolu zapewniają skuteczną ochronę przed rozwojem hiperplazji endometrium i przed wystąpieniem raka endometrium. Przedstawił wyniki metaanalizy 19 badań dotyczących wpływu estriolu na grubość endometrium, trwających co najmniej 6 miesięcy i obejmujących łącznie 337 pacjentek. 12 badań spełniało wszystkie kryteria jakościowe. Stwierdzono, że terapia kobiet dopochwowymi preparatami estriolu, nie wpływa w sposób istotny na grubość endometrium, które po zastosowanym leczeniu pozostaje nadal nieaktywne (zanikowe) [7]. Do podobnych wniosków doszedł Gerbaldo, który oceniał wpływ 12-miesięcznej terapii estriolem na histologię endometrium. Nie stwierdził żadnego przypadku hiperplazji i u wszystkich kobiet uzyskał dobrą odpowiedź endometrium [19]. W populacyjnym badaniu Weiderpass zbadał 789 przypadków raka endometrium i 3368 kobiet w grupie kontrolnej. Wszystkie kobiety były po menopauzie, w przedziale wieku lat. Stwierdzono, że zarówno niskodawkowa terapia samymi estrogenami, jak i stosowanie słabych estrogenów, do których należy estriol, nie zwiększa ryzyka wystąpienia hiperplazji z atypią ani raka endometrium. Autorzy zwracają również uwagę, że dopochwowa estrogenoterapia nie wymaga dodatkowego stosowania progestagenów [12]. Znaleziono również nieliczne doniesienia, których autorzy wskazują, że stosowanie preparatów estriolu zwiększa ryzyko wystąpienia hiperplazji endometrium. Montoneri wykazał hiperplazję endometrium u 70,8% pacjentek stosujących preparaty estriolu a brak odpowiedzi endometrium po zastosowanej terapii uzyskał tylko u 29,2% kobiet [22]. Są to jednak badania przeprowadzone w latach 80-tych a najnowsze doniesienia ich nie potwierdzają. Wnioski 1. Dopochwowe leczenie zmian atroficznych pochwy preparatami zawierającymi 0,5 mg estriolu stosowanymi przez pierwsze 2 tygodnie leczenia codziennie a następnie 3 razy w tygodniu przez okres 3 miesięcy nie prowadzi do istotnych zmian grubości endometrium u kobiet po menopauzie. 2. Nie wykazano istotnej statystycznie różnicy w grubości endometrium u kobiet stosujących dopochwowe preparaty estriolu w porównaniu z kobietami nie stosującymi terapii hormonalnej. Piśmiennictwo 1. Stachowiak G., Jędrzejczyk S., Połać I. i wsp.: Atrofia narządów moczowo-płciowych u kobiet po menopauzie. Prz. menopauzal., 2003, 5, Spaczyński M.: Dopochwowa estrogenoterapia. Ginek. Prakt., 1998, 6, 2, Lindsay R.: Estrogens and antiestrogens: basic and clinical aspects. Philadelphia; New York: Lippincott-Raven Szymankiewicz-Warenik A.: Dlaczego warto stosować hormonalną terapię zastępczą? Post. Nauk Med., 2000, 2, Postawski K.: Menopauza a zmiany w układzie moczowopłciowym. Wyd. BiFolium. Lublin 2001, Raz R.; Stamm WE.: A controlled trial of intravaginal estriol In postmenopausal woman with recurrent urinary tract infections. New Engl. J. Med., 1993, 329, Vooijs G.P., Geurts T.: Review of endometrial safety during intravaginal treatment with estriol. Eur. J. Obstet. Gynecol. Reprod. Biol., 1995, 62, 1, Basta A., Skucińska D., Kolawa W.: Dopochwowe stosowanie Estriolu u kobiet w okresie pomenopauzalnym. Prz. Lek., 1996/53/Supl. 4, Skałba P.: Hormonalna terapia zastępcza. Wyd. Lek. PZWL. Warszawa Bińkowska M.: HTZ zagrożenia. Prz. Menopauzal., 2002, 1, Opala T., Rabiega D.: HTZ a nowotwory trzonu macicy. Przegląd menopauzalny, 2003, 1, Weiderpass E.; Baron J.A.; Adami H.O. et al.: Low-potency oestrogen and risk of endometrial cancer: case-control study. Lancet, 1999, 353, 9167, Bergink E.W., Kloosterboer H.K.: Oestrogen binding proteins in the female genital tract. J. Steroid Biochem., 1984, 20, Kicovic P.M.; Cortes-Prieto J.; Milojevic S. et al.: The treatment of postmenopausal vaginal atrophy with Ovestin vaginal cream or suppositories: clinical, endocrinological and safety aspects. Maturitas, 1980, 2, 4, Luisi M., Franchi F., Kicovic P.M.: A group comparative study of effects of Ovestin cream versus Premarin cream in post-menopausal women with vaginal atrophy. Maturitas, 1980, 2, 4, Ustun M.; Ince L.; Solak N. et al.: Treatment of urogenital symptoms by estriol vaginal suppositories in postmenopausal women. Jinekol. Obstet. Derg., 1994, 8, 1, Iosif C.S.: Effect of protracted administration of estriol on lower genito-urinary tract in postmenopausal women. Arch. Gynecol. Obstet., 1992, 251, 3, Foidart J.M.; Vervliet J.; Buytaert P.: Efficacy of sustained release vaginal oestriol in alleviating urogenital and systemic climacteric complains. Maturitas Jun, 13(2), Gerbaldo D.; Ferraido A.; Croce S. et al.: Endometrial morphology after 12 months of vaginal oestriol therapy in postmenopausal women. Maturitas, 1991, 13, 4,
5 Wpływ dopochwowego leczenia estriolem zmian atroficznych pochwy na grubość endometrium u kobiet po menopauzie Trevoux R., van-der-velden W., Popovic D.: Ovestin vaginal cream and suppositories for the treatment of menopausal vaginal atrophy. Reproduction, 1982, 6, 2, Dugal R., Hesla K., Sordal T. et al.: Comparison of usefulness of estradiol vaginal tablets and estriol vagitories for treatment of vaginal atrophy. Acta Obstet. Gynecol. Scand., 2000, 79, Montoneri C., Farbo G., Garofalo A.: Effects of estriol administration on human postmenopausal endometrium. Clin. Exp. Obstet. Gynecol., 1987, 14, 2 3,
Atrofia urogenitalna (UGA) w okresie okołomenopauzalnym
Atrofia urogenitalna (UGA) w okresie okołomenopauzalnym zasady postępowania Urogenital atrophy (UGA) in perimenopausal period the rules of treatment lek. med. Andrzej Miturski, lek. med. Michał Dziki,
Bardziej szczegółowoRejestracja przepływów w tętnicach pęcherzowych z zastosowaniem techniki dopplerowskiej u pacjentek z nietrzymaniem moczu
Krzysztof Cendrowski, Włodzimierz Sawicki, Beata Śpiewankiewicz, Jerzy Stelmachów Rejestracja przepływów w tętnicach pęcherzowych z zastosowaniem techniki dopplerowskiej u pacjentek z nietrzymaniem moczu
Bardziej szczegółowoChoroby związane z wygasaniem czynności jajników.
Choroby związane z wygasaniem czynności jajników. Sytuacja hormonalna przed i po menopauzie Względny hyperestrogenizm - zmiany przerostowe (polipy, mięśniaki, przerost śluzówki macicy, mastopatia) Hypoestrogenizm
Bardziej szczegółowoSubstancja pomocnicza o znanym działaniu: butylohydroksytoluen. Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO OEKOLP forte 0,5 mg, globulki dopochwowe 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 globulka zawiera 0,5 mg estriolu (Estriolum) Substancja pomocnicza
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowo2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 g kremu zawiera 1,0 mg estriolu (Estriolum) Substancja pomocnicza o znanym działaniu: glikol propylenowy.
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO OEKOLP 1 mg/g, krem 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 g kremu zawiera 1,0 mg estriolu (Estriolum) Substancja pomocnicza o znanym działaniu:
Bardziej szczegółowoUnikalne połączenie. estradiolu z dydrogesteronem rekomendowane przez PTG 2
Unikalne połączenie estradiolu z dydrogesteronem rekomendowane przez PTG 2 W miejscowej terapii estrogenowej. Przedstawiciel podmiotu odpowiedzialnego Kategoria dostępności: Rp OEKOLP (Estriolum) krem
Bardziej szczegółowoBADANIA KLINICZNE Smart X ide 2 V 2 LR. Zastosowanie leczenia laserem CO2 w atrofii pochwy, rozluźnieniu pochwy oraz nietrzymaniu moczu
BADANIA KLINICZNE Smart X ide 2 V 2 LR Zastosowanie laserem CO2 w atrofii, rozluźnieniu oraz nietrzymaniu moczu Zastosowanie laserem CO2 w atrofii, rozluźnieniu oraz nietrzymaniu moczu. Dr. Stefano Salvatore
Bardziej szczegółowolaseroterapia fakty i mity we współczesnej uroginekologii
laseroterapia we współczesnej uroginekologii fakty i mity prof. dr hab. Mariusz Zimmer dr n. med. Anna Rosner-Tenerowicz dr Aleksandra Zimmer II Katedra i Klinika Ginekologii i Położnictwa Uniwersyettu
Bardziej szczegółowoAnaliza przyczyn wysiłkowego nietrzymania moczu i zastosowanie estriolu jako postępowanie okołooperacyjne u kobiet leczonych operacyjnie
Michał Powolny, Piotr Pietrzak, Krzysztof Szafranko, Wojciech Borucki Analiza przyczyn wysiłkowego nietrzymania moczu i zastosowanie estriolu jako postępowanie okołooperacyjne u kobiet leczonych operacyjnie
Bardziej szczegółowoSuchość pochwy. Prawa autorskie: www.yesyesyes.org Tłumaczenie: www.greensin.pl
Suchość pochwy Spis treści Strona Suchość pochwy 2 Co powoduje suchość pochwy? 3 Co może wpływać na poziom estrogenów? 4 Możliwe objawy 5 Środki zaradcze/leczenie 6 Specjaliści polecają 7 Suchość pochwy
Bardziej szczegółowoPROGESTAGENY W HORMONALNEJ TERAPII ZASTĘPCZEJ
PROGESTAGENY W HORMONALNEJ TERAPII ZASTĘPCZEJ Rekomendacje w zakresie stosowania progestagenów w hormonalnej terapii zastępczej opracował na posiedzeniu w dniach 14/15.07.2006r. w Gdańsku Zespół Ekspertów
Bardziej szczegółowoZanikowe zapalenie pochwy
PRACA POGLĄDOWA Zanikowe zapalenie pochwy Atrophic vaginitis Piotr Skałba, Magdalena Guz S T R E S Z C Z E N I E Klinika Endokrynologii Ginekologicznej Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego
Bardziej szczegółowoSCHORZENIA POCHWY I ICH ZAPOBIEGANIE. Poradnik dla pacjentki o diagnozowaniu i leczeniu chorób pochwy
SCHORZENIA POCHWY I ICH ZAPOBIEGANIE Poradnik dla pacjentki o diagnozowaniu i leczeniu chorób pochwy Praktycznie każda kobieta odczuwa czasami dolegliwości w obrębie intymnych części ciała. Wpływają one
Bardziej szczegółowoDecyzja MZ z dnia 12.12.2008 r.
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Ortho-Gynest D, 3,5 mg, globulki Estriolum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby
Bardziej szczegółowoKorzyści ze stosowania HTZ
Wprowadzenie do Rekomendacji Zarządu Głównego PTG w sprawie stosowania hormonalnej terapii zastępczej (Stan wiedzy na dzień 10.07.2004 r.- prof. dr hab. n. med. Tomasz Pertyński) Wyniki dużych randomizowanych
Bardziej szczegółowoAneks II. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu
Aneks II Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwoleń na dopuszczenie do obrotu 5 Wnioski naukowe Ogólne podsumowanie oceny naukowej dotyczącej produktów leczniczych do stosowania miejscowego zawierających
Bardziej szczegółowoSpodziewany efekt kliniczny wpływu wit. K na kość
Rola witaminy K2 w prewencji utraty masy kostnej i ryzyka złamań i w zaburzeniach mikroarchitektury Ewa Sewerynek, Michał Stuss Zakład Zaburzeń Endokrynnych i Metabolizmu Kostnego Uniwersytetu Medycznego
Bardziej szczegółowoStatus hormonalny, wiek i objawy kliniczne a objêtoœæ i struktura zrêbu jajnika u kobiet w wieku oko³omenopauzalnym
Status hormonalny, wiek i objawy kliniczne a objêtoœæ i struktura zrêbu jajnika u kobiet w wieku oko³omenopauzalnym Hormonal status, age and clinical symptoms related to ovarian volume and stroma among
Bardziej szczegółowoUNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.
UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA Małgorzata Biskup Czynniki ryzyka sercowo-naczyniowego u chorych na reumatoidalne zapalenie
Bardziej szczegółowoPłocki Zakład Opieki Zdrowotnej, Oddział Ginekologiczno-Położniczy; ordydnator Oddziału: dr med. Romuald Juchnowicz-Bierbasz
Zmiany patologiczne w jamie macicy u kobiet po menopauzie zale noœæ od czasu trwania menopauzy i przesz³oœci ginekologiczno-po³o niczej, u kobiet z krwawieniami i bez krwawieñ Pathology of uterus cavity
Bardziej szczegółowoDecyzja MZ z r.
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Ortho-Gynest 0,1 mg /g, krem dopochwowy Estriolum Należy zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku. Należy zachować tę ulotkę, aby w razie potrzeby
Bardziej szczegółowoS³owa kluczowe: estrogenowa terapia dopochwowa, menopauza, zanikowe zapalenie pochwy, nietrzymanie moczu. (Przegl¹d Menopauzalny 2004; 5: 50 56)
Estradiol nowoœæ czy standard w terapii dopochwowej? Estradiol novelty or standard in vaginal therapy? Edyta WlaŸlak, Grzegorz Surkont, Jacek Suzin W pracy autorzy przedstawiaj¹ przegl¹d piœmiennictwa,
Bardziej szczegółowoS³owa kluczowe: dopochwowa terapia estrogenowa, zanikowe zapalenie pochwy, dyspareunia, nietrzymanie moczu, menopauza
Estradiol stosowany dopochwowo w leczeniu dolegliwoœci uroginekologicznych doœwiadczenia w³asne Vaginal applying of 17β-estradiol in the treatment of urogynecological complaints own experiences Grzegorz
Bardziej szczegółowoTransdermalne systemy hormonalne
Transdermalne systemy hormonalne Gdańsk 2014 Redaktor prowadzący: Olga Strzelec Redakcja: Olga Strzelec Korekta: Teresa Moroz Projekt okładki: Andrzej Owsiany Skład: Tomasz Kowalewski Seria wydawnicza
Bardziej szczegółowoAnalysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Bardziej szczegółowoCzy menopauzalna terapia hormonalna jest elementem medycyny estetycznej?
Czy menopauzalna terapia hormonalna jest elementem medycyny estetycznej? Ideał ciała, kreowany jest często przez przemysł farmaceutyczny, kosmetyczny i medyczny Wykonanie szeregu rytuałów ciała określonych
Bardziej szczegółowoMoc Gatunki zwierząt. Postać farmaceutyczna. Samice psów. Enurace 50 Tabletki 50 mg
ANEKS I WYKAZ NAZW, POSTAĆ FARMACEUTYCZNA, MOC PRODUKTU LECZNICZEGO, GATUNKI ZWIERZĄT, DROGA PODANIA I PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe Progesteronum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe Progesteronum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Ovestin, 0,5 mg, globulki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Jedna globulka zawiera 0,5 mg estriolu (Estriolum). Pełny wykaz substancji
Bardziej szczegółowoS T R E S Z C Z E N I E
STRESZCZENIE Cel pracy: Celem pracy jest ocena wyników leczenia napromienianiem chorych z rozpoznaniem raka szyjki macicy w Świętokrzyskim Centrum Onkologii, porównanie wyników leczenia chorych napromienianych
Bardziej szczegółowoTyp histopatologiczny
Typ histopatologiczny Wiek Stopieo zróżnicowania nowotworu Typ I (hormonozależny) Adenocarcinoma Adenoacanthoma Naciekanie przestrzeni naczyniowych Wielkośd guza Typ II (hormononiezależny) Serous papillary
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO MACMIROR COMPLEX 500 (500 mg + 200 000 j.m.) globulki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY SUBSTANCJI CZYNNEJ 1 globulka dopochwowa zawiera
Bardziej szczegółowoLokalna terapia estrogenowa implikacje kliniczne 2012 update
P R A C E P O G L Ñ D O W E Ginekol Pol. 2012, 83, 772-777 Lokalna terapia estrogenowa implikacje kliniczne 2012 update Local estrogen therapy clinical implications 2012 update Kokot-Kierepa Marta 1, Bartuzi
Bardziej szczegółowoLeczenie zabiegowe wysiłkowego nietrzymania moczu. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl
Leczenie zabiegowe wysiłkowego nietrzymania moczu W zależności od stopnia zaawansowania wysiłkowego nietrzymania moczu, możliwe są do zastosowania zarówno procedury małoinwazyjne, jak i chirurgiczne. Te
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta. Novostella, 10 mg, tabletki Prasteronum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Novostella, 10 mg, tabletki Prasteronum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zażyciem leku, ponieważ zawiera ona informacje ważne dla
Bardziej szczegółowoEBM w farmakoterapii
EBM w farmakoterapii Dr Przemysław Niewiński Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM we Wrocławiu Katedra i Zakład Farmakologii Klinicznej AM Wrocław EBM Evidence Based Medicine (EBM) "praktyka medyczna
Bardziej szczegółowoINTESTA jedyny. oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej
INTESTA jedyny oryginalny maślan sodu w chronionej patentem matrycy trójglicerydowej Dlaczego INTESTA? kwas masłowy jest podstawowym materiałem energetycznym dla nabłonka przewodu pokarmowego, zastosowanie,
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Ovestin, 1 mg/g, krem dopochwowy 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 gram kremu zawiera 1 mg estriolu (Estriolum). Pełny wykaz substancji
Bardziej szczegółowoRak piersi. Doniesienia roku Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie
Rak piersi Doniesienia roku 2014 Renata Duchnowska Klinika Onkologii Wojskowy Instytut Medyczny w Warszawie Miejscowe leczenie Skrócone napromienianie części piersi (accelerated partial breast irradiation;
Bardziej szczegółowoUSG Power Doppler jest użytecznym narzędziem pozwalającym na uwidocznienie wzmożonego przepływu naczyniowego w synovium będącego skutkiem zapalenia.
STRESZCZENIE Serologiczne markery angiogenezy u dzieci chorych na młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów - korelacja z obrazem klinicznym i ultrasonograficznym MIZS to najczęstsza przewlekła artropatia
Bardziej szczegółowoPrzekwitanie. Klinika Endokrynologii Ginekologicznej Warszawski Uniwersytet Medyczny
Przekwitanie Klinika Endokrynologii Ginekologicznej Warszawski Uniwersytet Medyczny Menopauza (gr. men- miesiąc, pausis pauza) Definicja wg WHO (1996) ostatnie krwawienie miesiączkowe, po którym w okresie
Bardziej szczegółowoStreszczenie. Przegl d menopauzalny 5/2010
Ultrasonografia przezpochwowa w diagnostyce ró nicowej zmian patologicznych w jamie macicy u kobiet bez krwawieñ po menopauzie zale noœæ od czasu trwania klimakterium Transvaginal sonography in the diagnosis
Bardziej szczegółowoDesogestrel SUBSTANCJE CZYNNE. Grupa farmakoterapeutyczna: progestageny i estrogeny, produkty złożone. GRUPA FARMAKOTERAPEUTYCZNA (KOD ATC)
SUBSTANCJE CZYNNE Desogestrel GRUPA FARMAKOTERAPEUTYCZNA (KOD ATC) Grupa farmakoterapeutyczna: progestageny i estrogeny, produkty złożone. Kod ATC: G03AC09 PODMIOT ODPOWIEDZIALNY NAZWA HANDLOWA PRODUKTU
Bardziej szczegółowoTerapia Hormonalna Wieku Menopauzalnego. Klinika Endokrynologii Ginekologicznej Warszawski Uniwersytet Medyczny
Terapia Hormonalna Wieku Menopauzalnego Klinika Endokrynologii Ginekologicznej Warszawski Uniwersytet Medyczny Rekomendacje PTG w sprawie stosowania HT HT nie może być stosowana u wszystkich kobiet w okresie
Bardziej szczegółowoDlaczego potrzebne było badanie?
Badanie mające na celu zbadanie czy lek BI 409306 polepsza sprawność umysłową u osób z chorobą Alzheimera we wczesnym stadium Jest to podsumowanie badania klinicznego przeprowadzonego z udziałem pacjentów
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE. Wstęp. Cele pracy
STRESZCZENIE Wstęp Hormon wzrostu (GH) jest jednym z najważniejszych hormonów anabolicznych promujących proces wzrastania człowieka. GH działa lipolitycznie, wpływa na metabolizm węglowodanów, białek i
Bardziej szczegółowoDlaczego potrzebne było badanie?
Badanie mające na celu zbadanie czy lek BI 409306 polepsza sprawność umysłową u osób z łagodną postacią choroby Alzheimera oraz trudności z funkcjonowaniem psychicznym Jest to podsumowanie badania klinicznego
Bardziej szczegółowoW badaniu 4S (ang. Scandinavian Simvastatin Survivat Study), oceniano wpływ symwastatyny na całkowitą śmiertelność u 4444 pacjentów z chorobą wieńcową i z wyjściowym stężeniem cholesterolu całkowitego
Bardziej szczegółowoGynoflor 50 mg + 0,03 mg, tabletki dopochwowe (Lactobacillus acidophilus + Estriolum)
ULOTKA DLA PACJENTA: INFORMACJA DLA UŻYTKOWNIKA Gynoflor 50 mg + 0,03 mg, tabletki dopochwowe (Lactobacillus acidophilus + Estriolum) Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku,
Bardziej szczegółowoprzytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia
SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy
Bardziej szczegółowoEDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT.
EDUKACJA PACJENTA I JEGO RODZINY MAJĄCA NA CELU PODNIESIENIE ŚWIADOMOŚCI NA TEMAT CUKRZYCY, DOSTARCZENIE JAK NAJWIĘKSZEJ WIEDZY NA JEJ TEMAT. Prowadząca edukację: piel. Anna Otremba CELE: -Kształtowanie
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i leczenie ciąży ektopowej. Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych
Diagnostyka i leczenie ciąży ektopowej Klinika Położnictwa i Chorób Kobiecych Co to jest ciąża ektopowa? Ciąża ektopowa- lokalizacja Ciąża ektopowa - lokalizacja Najczęstsza lokalizacja bańka jajowodu
Bardziej szczegółowoekarz ginekolog przepisał Pani złożony środek hormonalny Velbienne mini.
ekarz ginekolog przepisał Pani złożony środek hormonalny Velbienne mini. Niniejszy Poradnik ma jedynie wartość informacyjną. Zawsze rekomendujemy konsultację z Pani lekarzem ginekologiem. Należy dokładnie
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe. Progesteronum
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Luteina, 50 mg, tabletki dopochwowe Progesteronum Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera ona informacje
Bardziej szczegółowoESMYA (ulipristal acetate): Poradnik dla lekarza
ESMYA (ulipristal acetate): Poradnik dla lekarza dotyczący przepisywania leku Esmya STRESZCZENIE Octan uliprystalu jest wskazany do przeprowadzenia jednego cyklu leczenia przedoperacyjnego w przypadku
Bardziej szczegółowoPorównanie skuteczności leków adiuwantowych. w neuropatycznym bólu nowotworowym1
Porównanie skuteczności leków adiuwantowych w neuropatycznym bólu nowotworowym1 Badanie1 New Delhi Cel Metoda Porównanie pregabaliny z amitryptyliną* i gabapentyną pod względem skuteczności klinicznej
Bardziej szczegółowoNowa treść informacji o produkcie fragmenty zaleceń PRAC dotyczących zgłoszeń
17 December 2015 EMA/PRAC/835763/2015 Pharmacovigilance Risk Assessment Committee (PRAC) Nowa treść informacji o produkcie fragmenty zaleceń PRAC dotyczących zgłoszeń Przyjęto w dniach od 30 listopada
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Ortho-Gynest D, 3,5 mg, globulki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Każda globulka zawiera 3,5 mg estriolu (Estriolum). Pełny wykaz substancji
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika. Vagifem, 10 mikrogramów, tabletki dopochwowe. Estradiol
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla użytkownika Vagifem, 10 mikrogramów, tabletki dopochwowe Estradiol Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku, ponieważ zawiera
Bardziej szczegółowoUrząd Miasta Bielsko-Biała - um.bielsko.pl Wygenerowano: /14:10: listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą
14 listopada - Światowym Dniem Walki z Cukrzycą Cukrzyca jest chorobą, która staje się obecnie jednym z najważniejszych problemów dotyczących zdrowia publicznego. Jest to przewlekły i postępujący proces
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO OEKOLP, 1 mg/g, krem dopochwowy 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 g kremu zawiera 1,0 mg estriolu (Estriolum) Substancja pomocnicza o
Bardziej szczegółowoAneks I Wnioski naukowe i podstawy zawieszenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu przedstawione przez Europejską Agencję Leków
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zawieszenia pozwolenia na dopuszczenie do obrotu przedstawione przez Europejską Agencję Leków 1 Wnioski naukowe Ogólne podsumowanie oceny naukowej dotyczącej kwasu nikotynowego/laropiprantu
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 571 SECTIO D 2005
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 571 SECTIO D 2005 Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Białymstoku Kierownik dr hab. med. Andrzej Czernikiewicz Department
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO OEKOLP forte, 0,5 mg, globulki dopochwowe 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 globulka zawiera 0,5 mg estriolu (Estriolum) Substancja pomocnicza
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Patentex Oval N, 75 mg, globulki dopochwowe 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 globulka (3,15 g) zawiera: Nonoksynol-9 (INN) 75 mg Pełny
Bardziej szczegółowoLipophoral Tablets 150mg. Mediator 150 mg Tabletka Podanie doustne. Benfluorex Qualimed. Mediator 150mg Tabletka Podanie doustne
ANEKS I WYKAZ NAZW WŁASNYCH, POSTAĆ FARMACEUTYCZNA, MOC PRODUKTÓW LECZNICZYCH, DROGA PODANIA, PODMIOTY ODPOWIEDZIALNE POSIADAJĄCE POZWOLENIE NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU W PAŃSTWACH CZŁONKOWSKICH (EOG) 1
Bardziej szczegółowoMateriały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego
Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )
Bardziej szczegółowoWybór najistotniejszych publikacji z roku 2013 Lancet (IF-39)/Lancet Oncology (IF-25)/ Oncologist
Wybór najistotniejszych publikacji z roku 2013 Lancet (IF-39)/Lancet Oncology (IF-25)/ Oncologist (IF-4) Dr n. med. Lubomir Bodnar Klinika Onkologii, Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie Warszawa
Bardziej szczegółowoSpeediCath. Standard w cewnikowaniu przerywanym
SpeediCath Standard w cewnikowaniu przerywanym Cewnik to po prostu cewnik. Wyjątkiem jest SpeediCath Speedicath wyznacza globalny standard w cewnikowaniu przerywanym od prawie 15 lat. Naszą ambicją jest
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Ovestin, 2 mg, tabletki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Jedna tabletka zawiera 2 mg estriolu (Estriolum). Produkt zawiera laktozę. Pełny
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 9
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 9 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Tyreologia Opis przypadku European Society of Endocrinology Clinical
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO OEKOLP, 1 mg/g, krem dopochwowy 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 g kremu zawiera 1,0 mg estriolu (Estriolum) Substancja pomocnicza o
Bardziej szczegółowoPodstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego
W TROSCE O PACJENTA CHOREGO NA RAKA GRUCZOŁU KROKOWEGO Ogólnopolski program edukacyjny Podstawowe informacje o chorobach i raku gruczołu krokowego Program realizowany pod patronatem Polskiego Towarzystwa
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Ovestin, 2 mg, tabletki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Jedna tabletka zawiera 2 mg estriolu (Estriolum). Produkt zawiera laktozę. Pełny
Bardziej szczegółowokwestionariusze badania ankietowego, karta badania, broszura informacyjna dla pacjentek,
Dr hab. o. med. Jerzy Krupiński, emeryt. profesor oadzw. ŚUM Katedra i Zakład Stomatologii Zachowawczej z Endodoocją ŚUM w Katowicach Kraków, 5 kwietnia 2018 Recenzja pracy doktorskiej lek. dent. Marty
Bardziej szczegółowoOpieka po operacjach endoskopowych zatok (FEOZ) z oceną regeneracji błony śluzowej na podstawie badań cytologicznych
Opieka po operacjach endoskopowych zatok (FEOZ) z oceną regeneracji błony śluzowej na podstawie badań cytologicznych Dr n. med. Jacek Schmidt Oddział Otolaryngologiczny ZOZ MSWiA w Łodzi Operacje endoskopowe
Bardziej szczegółowoKwas hialuronowy można pozyskiwać z różnych surowców, co ma wpływ na jego czystość (Bacillus Subtilis).
WAŻNE SKŁADNIKI Kwas hialuronowy (HA) jest naturalnie występującym polisacharydem Nadaje strukturę tkankom i przyczynia się do optymalnego funkcjonowania wielu narządów w organizmie człowieka. Kwas hialuronowy
Bardziej szczegółowoWp³yw przezskórnej sekwencyjnej hormonalnej terapii na bezpieczeñstwo endometrium oraz profil krwawieñ u kobiet w okresie oko³omenopauzalnym
Wp³yw przezskórnej sekwencyjnej hormonalnej terapii na bezpieczeñstwo endometrium oraz profil krwawieñ u kobiet w okresie oko³omenopauzalnym Influence of transdermal sequential hormone therapy on the endometrial
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjentki
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjentki invag Kapsułki dopochwowe, twarde Nie mniej niż 10 9 CFU* bakterii kwasu mlekowego: 25% Lactobacillus fermentum 57A, 25% Lactobacillus plantarum
Bardziej szczegółowoMaciej Pawlak. Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych.
Maciej Pawlak Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych. Prospektywne randomizowane badanie porównujące zastosowanie dwóch różnych koncepcji siatki i staplera
Bardziej szczegółowoSymptomatologia dolegliwości urogenitalnych na tle niedoboru estrogenów
Stanowisko Zespołu Ekspertów Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w sprawie dopochwowego zastosowania estradiolu (Vagifem) w schorzeniach uroginekologicznych 8 Z e s p ó ł E k s p e r t ó w : prof. dr
Bardziej szczegółowoI.J.G.C. 2013 -rak jajnika. Paweł Blecharz Klinika Ginekologii Onkologicznej Centrum Onkologii, Instytut, Oddział Kraków
I.J.G.C. 2013 -rak jajnika Paweł Blecharz Klinika Ginekologii Onkologicznej Centrum Onkologii, Instytut, Oddział Kraków Kliniczne znaczenie STIC Utajone raki jajowodu są znajdowane częściej po RRSO niż
Bardziej szczegółowoLek BI w porównaniu z lekiem Humira u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką łuszczycą plackowatą
Lek w porównaniu z lekiem u pacjentów z umiarkowaną lub ciężką łuszczycą plackowatą Jest to podsumowanie badania klinicznego dotyczącego łuszczycy plackowatej. Podsumowanie sporządzono dla ogółu społeczeństwa.
Bardziej szczegółowoAneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta
Aneks III Zmiany w charakterystyce produktu leczniczego oraz w ulotce dla pacjenta Uwaga: Niniejsze zmiany do streszczenia charakterystyki produktu leczniczego i ulotki dla pacjenta są wersją obowiązującą
Bardziej szczegółowoII Klinika Położnictwa i Ginekologii
Stanisław Radowicki Prof. Stanisław Radowicki Kierownik Kliniki II Klinika Położnictwa i Ginekologii Klinika Endokrynologii Ginekologicznej nazwa w 2008 r. pierwsza nazwa Zakład Endokrynologii Ginekologicznej
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Vagifem, 10 mikrogramów, tabletki dopochwowe 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Każda tabletka dopochwowa zawiera: Estradiol półwodny w
Bardziej szczegółowoTomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU
5 Tomasz Szafrański UNIWERSYTET MEDYCZNY IM. KAROLA MARCINKOWSKIEGO W POZNANIU ODDZIAŁ REUMATOLOGII I OSTEOPOROZY SZPITAL IM. J. STRUSIA W POZNANIU Historia choroby pacjenta Pacjentka lat 67 Wzrost 156
Bardziej szczegółowoZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH
S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ
Bardziej szczegółowoTyreologia opis przypadku 2
Kurs Polskiego Towarzystwa Endokrynologicznego Tyreologia opis przypadku 2 partner kursu: (firma nie ma wpływu na zawartość merytoryczną) Opis przypadku 28-letni mężczyzna zgłosił się do Poradni Endokrynologicznej.
Bardziej szczegółowoOZNAKOWANIE OPAKOWAŃ I ULOTKA DLA PACJENTA
OZNAKOWANIE OPAKOWAŃ I ULOTKA DLA PACJENTA 1 OZNAKOWANIE OPAKOWAŃ 2 INFORMACJE ZAMIESZCZANE NA OPAKOWANIACH ZEWNĘTRZNYCH PUDEŁKO TEKTUROWE 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Vagifem, 10 mikrogramów, tabletki
Bardziej szczegółowoWpływ zaprzestania palenia papierosów na zahamowanie agregacji płytek u chorych leczonych klopidogrelem
Wpływ zaprzestania palenia papierosów na zahamowanie agregacji płytek u chorych leczonych klopidogrelem Lek. med. Bogumił Ramotowski Klinika Kardiologii CMKP, Szpital Grochowski Promotor pracy Prof. dr
Bardziej szczegółowoDoświadczasz suchości pochwy lub cierpisz na zakażenia grzybicze pochwy?
Premeno duo Doświadczasz suchości pochwy lub cierpisz na zakażenia grzybicze pochwy? Premeno duo nowatorskie rozwiązanie umożliwiające utrzymanie prawidłowego nawilżenia pochwy. Wszystkie ważne informacje
Bardziej szczegółowo- całkowite wycięcie macicy z przydatkami lub bez przydatków drogą brzuszną,
Streszczenie Oddział Położniczo - Ginekologiczny Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kaliszu liczy obecnie 86 łóżek i zatrudnionych jest w nim 14 lekarzy i 59 położnych. W zakresie ginekologii oddział
Bardziej szczegółowoOcena czynników wp³ywaj¹cych na gruboœæ b³ony œluzowej trzonu macicy u kobiet w wieku pomenopauzalnym
Ocena czynników wp³ywaj¹cych na gruboœæ b³ony œluzowej trzonu macicy u kobiet w wieku pomenopauzalnym An assessment of factors associated with thickness of the endometrium in postmenopausal women Anna
Bardziej szczegółowoKłykciny kończyste przyczyny, objawy i leczenie
Kłykciny kończyste przyczyny, objawy i leczenie Spis treści: 1. 2. 3. 4. Informacje ogólne Przyczyny Objawy Leczenie 1. Informacje ogólne co to są kłykciny kończyste? Kłykciny kończyste są to małe, cieliste
Bardziej szczegółowoANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO
ANEKS I CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO 1 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO WETERYNARYJNEGO INCURIN 1 mg tabletka 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY PRODUKTU LECZNICZEGO Substancja czynna:
Bardziej szczegółowoIs there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report
Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?
Bardziej szczegółowoVeregen 10 % maść jest przeznaczony do miejscowego leczenia kłykcin kończystych. Nowość
Veregen 10 % maść jest przeznaczony do miejscowego leczenia kłykcin kończystych Nowość Co to jest Veregen 10% maść i jakie ma wskazania? Veregen 10% maść jest lekiem, którego substancją czynną jest sinekatechina.
Bardziej szczegółowo