We "Wprowadzeniu" Doktorant omawia układ

Transkrypt

1 Recenzja rozprawy doktorskiej lekarza stomatologa Damiana Janicy na temat "Opracowanie nowej technologii otrzymywania polimerowych mostów adhezyjnych i ich aplikacja w protetyce stomatologicznej." Praca przedstawiona mnie do recenzji liczy 119 stron druku komputerowego w twardej oprawie. Rozprawa doktorska zawiera rozd z iały: "Wykaz skrótów", "Wykaz tabel", "Wykaz rycin", "Wprowadzenie", "Cel i zakres pracy", "Materiał oraz metodyka stosowane w pracy", "Wyniki", "Dyskusja", "Wnioski", "Piśmiennictwo" i "Streszczenie' w języku polskim i angielskim. W "Wykazie skrótów" Doktorant przed stawił skróty, które zastosował w swej pracy_ W rozdziale "Wykaz tabel" przedstawiono osiem tabel, które wprowadzono do tekstu. W rozdziale " Wykaz rycin" przedstawiono 58 rycin, które wprowadzono do tekstu. Powyższa dokumentacja ułatwia ś l edzenie prowadzonych przez doktoranta badań. We "Wprowadzeniu" Doktorant omawia układ stomatognatyczny - a w tym stawy skroniowo- żuc hwowe, stawy zębowo-zębowe, stawy zębowo-zębodołowe, mięśnie żwaczowe i mimiczne oraz gruczo ł y śli nowe i inne elementy składowe jamy ustnej, zwracaj ąc uwagę, jak duży wpływ na ten układ ma stres, utrata zębów, próchnica i choroby przyzębia. Podkreśla, że gdy dojdzie do utraty uzębienia leczenie protetyczne lub implantoprotetyczne pozwala na uzupełnieni e powstałych braków zębowyc h z zastosowaniem ceram iki, stopów metali szlachetnych i nieszlachetnych oraz materiałów polimerowych. Następn i e podkreśla, że w ł ókna polietylenowe dostępne w formie ta śm z równolegle ułożonymi włóknam i oraz różnego rodzaju plecionki, stosowane są z powodzeniem jako wzmocnienie mostu w odcinku przednim. Obecnie naj lepszym rozwiązaniem są włókna szklane, które stosuje s i ę w protetyce stomatologicznej ze względu na bardzo dobrą wytrzymałość na zginanie. Stosuje się także włókna węglowe jednakże posiadają one ciemny kołor, dlatego te ż wprowadzono je jako wzmocnienie mostów adhezyjnych. Doktorant podkreśla, że w przypadku protez stałych wykonuje się dwa typy uzupełnień, czyli mosty konwencjonalne oraz ad hezyjne. Mosty konwencjonalne osadza s ię na oszlifowanych zębac h filarowych lub implantach. Mosty adhezyjne są alternatywnym rozwiązaniem dla mostów konwencjonalnych oraz osadzonych na implantach i stanowią uzupełnienia stałe, których osadzenie charakteryzuje s i ę małą inwazyjnośc ią

2 Najczęściej stosowanym mostem adhezyjnym był most typu Maryland. Nas tę pnie zaczęto wyk onywać mosty FRC czyli sporządza ne z kompozytu z zatopionym w przęś le wlóknem. Konstrukcje te mogą być realizowane w laboratorium a ta k że bezpośrednio w jamie ustnej. W "Celach i zakresie pracy" Doktorant podaje, że celem pracy by ł o opracowanie technologii i procedury wykonywania polimerowych przęse l mostów adhezyjnych o podwyższo nyc h w łaśc i wośc i ac h mechanicznych, mogącyc h zastąpić obecnie stosowane w stomatologii mosty adhezyj ne FRC. Wprowadzenie nowej technologii ma na celu wyeliminowanie wad w obecnie wykonywanych ad hezyjnych mostach typu FRC, takich jak odcementowanie od zębów filarowych, pęknięcia i niebezpieczne krusze nie s i ę kom pozy tu w okolicy tych zębów. W "Materiale oraz metodyce stosowania pracy" zawarte są podrozd z i a ł y: "Materialy do otrzymywania polimerowych mostów ad hezyjnych", " Inne materialy pomocnicze", "Otrzymywanie modelowych elementów badawczych odpowiadających kon strukcją mostom adhezyjnym stosowanym w praktyce stomatologicznej", "Otrzymywanie modelowych elementów badawczych z metalowym zbrojeniem", "Badanie wytrzyma ł ościowe otrzymanych modeli przęse ł ", "Analiza mikroskopowa i makroskopowa" oraz "Ocena in vivo polimerowych mostów adhezyjnych z nowym rodzajem wzmocnienia". W podrozdzialach przedstawiono, że próbki przygotowane do badań był y wykonane z dostęp n yc h kompozytów dentystycznych. Wzmocnienie w dwóch profilach o k sz t ałcie płaskim i teownika zosta ł o wykonane z do s tępnej stali dentystycznej. Zastosowanie dwóch profili wzmocnienia bylo związane z przewidywanym miejscem aplikacji mostu u pacjenta, teownik w odcinku bocznym a płaskownik w odcinku przednim. Otrzymane przęsła mostów by ł y poddane testom na zg ięcie trzypunktowe. Badano wartośc i modulu sprężysto śc i, n ap rężenia nis zczącego oraz odkształcenia niszczącego. Po przeprowadzonym dośw i adczeni u próbki były poddawane obserwacji w mikroskopie optycznym. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że przęs la zbrojone teownikiem wykazały najwyższą wartość napręże ni a niszczącego (179,7 MPa) oraz n ajwyższą wartość modulu sprężystośc i ( ,6 MPa) oraz ( 125,6 MPa dla n aprężenia niszczącego). Na podstawie obserwacji stwierdzono, że zastosowanie przęsła z nowymi wzmocnieniami powinny być bardziej wytrzymałe w porównaniu do przęseł mostów adhezyj nych obecnie stosowanych. Na prowadzenie badań uzyskano zgodę Komisji Bioetycznej Ś l ąsk iej Izby lekarskiej w Katowicach.

3 W rozdziale "Wyniki" - składającym się z następujących podrozdziałów: "Badanie mechaniczne nieuzbrojonych przęseł", "Badanie mechaniczne przęseł ze zbrojeniem", "Badanie mechaniczne wyselekcjonowanych polimerów (kompozytów) z nowym rodzajem wzmocnień", "Wyniki analizy makroskopowej i mikroskopowej przęseł zniszczonych w badaniach mechanicznych", "Ocena ogólna zastosowanego wzmocnienia pod względem komfortu pacjenta" oraz "Szczegółowe wyniki obserwacji in vivo mostów adhezyjnych z zastosowaniem nowego wzmocnienia" - przedstawiono następujące wyniki: l. W żadnym przypadku nie doszło do uszkodzenia badanej pracy polegającego na złamaniu, pęknięciu, kruszeniu osnowy polimerowej, czy też odklejeniu przęsła od zębów filarowych. 2. Zęby filarowe nie wykazywały stanu zapalnego am me zaobserwowano próchnicy w okolicy osadzonych przęseł mostu. 3. Przyzębie w okolicy zębów filarowych me wykazywało stanu zapalnego bądź uszkodzenia. 4. Stan zębów przeciwstawnych był niezmieniony. 5. Błona śluzowa w okolicy osadzonych prac nie wykazywała widocznych zmian patologicznych. 6. Pacjenci nie zgłaszali żadnych dolegliwości, określili funkcjonalność wykonanego uzupełnieniajako dobrą. 7. Jedyne obserwowane zmiany dotyczyły stopnia utrzymania higieny przez pacjentów przy czym wyraźnie lepsze wyniki były uzyskane w grupie kobiet. W "Dyskusji" dokonano porównania wyników z dostępnym piśmiennictwem. W rozdziale "Wnioski " Doktorant przedstawił wnioski, które są odpowiedzią na postawione założenia badawcze w rozdziale "Cel i zakres pracy". Wnioski: l. Nowe polimerowe przęsła mostów adhezyjnych wykazują większą wytrzymałość na zginanie trójpunktowe w porównaniu z mostami FRC, co potwierdzają wyniki badań wytrzymałościowych oraz pozytywne wyniki badań klinicznych 2. Sztywność nowych polimerowych przęseł mostów adhezyjnych może być modyfikowana poprzez odpowiednie do potrzeb wyprofilowanie metalowego wzmocmema.

4 3. Uzyskana sztywność konstrukcji lepiej zabezpiecza mosty z nowym polimerowym wzmocnieniem przed odklejeniem s ię od zębów filarowych w porównaniu do konwencjonalnych mostów adhezyjnych, wzmocnionych włóknem. 4. Unikalna konstrukcja nowych polimerowych przęseł mostów adhezyjnych na etapie ich przygotowania eliminuje powszechnie występujący uszkodzenia wzmocnienia podczas obróbki. w mostach FRC błąd 5. Dzięki zastosowaniu warstwy polimeru o grubości I mm. pow l ekającej nowe wzmocnienia mostów adhezyjnych, przęs ła estetyka w porównaniu do przęse ł mostów typu Maryland. tych mostów charakteryzuje wysoka 6. Opracowana nowa konstrukcja, dzięki wysokiej retencji wzmocnienia do osnowy polimerowego kompozytu, eliminuje w znaczący sposób niebe zpieczeń sn.... o pojawienia się licznych, potencjalnie niebezpiecznych odłamków podczas ewentualnego.. ZOlszczenla. 7. Przeprowadzone obserwacje w badaniach in vivo potwierdzają skuteczność działania i użytec z ność mostów adhezyjnych z nowym rodzajem wzmocnienia, a mosty z nowym rodzajem wzmocnienia charakteryzują s i ę większą trwałością niż ich odpowiedniki typu FRC. W rozdziale " Pi śmiennictwo " przedstawiono 103 pozycje pi ś miennictwa autorów polskich i zagranicznych, które wprowadzono do tekstu pracy. Nas tępnie przestawiono streszczenie w języku polskim i angielskim. Przed dokonaniem ostatecznego podsumowania pragnę zaznaczyć, ze w recenzowanej rozprawie zauważyłem nieliczne nieprawi d ł owośc i - a mianowicie: - Na stronie 23 w wierszu 2 od góry zamiast "szeroko stosowana w stomatologii protetyka, a także implantologia" nalezy uzyć s fonnułowania " szeroko stosowana protetyka stomatologiczna, a takze implantoprotetyka". - Na stronie 23 w wierszu 6 od góry zamiast "postęp w dziedzinie protetyki zębowej" powinno być "pos tęp w dziedzinie protetyki stomatologicznej". - Na stronie 23 w wierszu 7 od góry zamiast "metodę produkcji" nalezy n apisać" metod ę wykonania". - Na stronie 23 w wierszu II od góry zamiast "do przygotowania protez" powmno być "do wykonywania protez". - Na stronie 35 w wierszu 3 od góry zamiast zastosowanego słowa "porcelany" powinno być uzyte sł owo "ceramiki".

5 -Na stronie 49 w wierszu 2 od dołu zamiast "piasek karborundowy o uziarnieniu" powinno b yć użyte określenie "piasek karborundowy o średnicy" - Sugerowałbym, aby temat rozprawy doktorskiej brzmiał "Opracowanie nowej technologii wzmocnienia polimerowych mostów adhezyjnych ich aplikacja w protetyce stomatologicznej". - Jakie protezy pełnoceramiczne nazywa Pan "wy magającymi " (strona 23 wiersz 17 od góry)? -Dlaczego bezpośredni kontakt tkanek z elementem metalowym jest wadą uzupełnień protetycznych? - Dlaczego tworząc teownik do pracy badawczej lutowano dwa płaskowniki a nie odlewano teownika w całości (strona 54)? Powyższe uwagi mają charakter porządkowy i nie obniżają wartości przygotowanej rozprawy doktorskiej. W podsumowaniu należy podkreślić. że przedstawione wyniki badań poszerzyły naszą wiedzę na temat mostów adhezyjnych i ich wzmocnienia. Można stwierdzić, że tego typu uzupełnienia protetyczne stanowią atrakcyjne rozwiązania dla pacjenta, jednakże wymagają dalszych badań doskonalących. Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzam, że oceniana rozprawa doktorska lekarza dentysty Damiana Janicy spełnia wymagania stawiane kandydatom do uzyskania stopnia naukowego doktora nauk medycznych. W z wiązku z tym zgłaszam Wysokiej Radzie Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach wniosek o dopuszczenie doktoranta do dalszych etapów przewodu doktorskiego. Wrocław, r. Prof. dr hab. n. med. Włodzimierz Więckiewicz ~\Jvv~~v-