Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO)

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO)"

Transkrypt

1 Łukasz Jęczmionek Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO) Instytut Nafty i Gazu 2012

2 Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO) Spis treści I. Wstęp...13 II. Tezy, cel i zakres pracy...14 II.1. Cele pracy...15 Cel naukowy:...15 Cel utylitarny:...15 III. Terminologia...16 IV. Uwagi do literatury Oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce jako surowce do uzyskiwania bio-komponentów HVO Związki wchodzące w skład olejów i tłuszczów naturalnych Triglicerydy kwasów tłuszczowych główny składnik olejów i tłuszczów naturalnych Nomenklatura oraz notacja kwasów tłuszczowych Klasyfikacja kwasów tłuszczowych Kwasy nasycone (w pełni uwodorniony łańcuch węglowodorowy) Kwasy monoenowe (z jednym wiązaniem podwójnym w łańcuchu) Kwasy polienowe (z więcej niż jednym wiązaniem podwójnym w łańcuchu) Kwasy z wiązaniem potrójnym w łańcuchu (acetylenowe) Hydroksykwasy Kwasy dikarboksylowe Eterokwasy

3 Spis treści Kwasy zawierające siarkę (tio-kwasy i z grupą sulfonową) Kwasy z grupą amidową Metoksykwasy (z grupą OCH 3 ) Acetoksykwasy (z grupą acetylową) Ketokwasy Kwasy z grupą aldehydową Chlorowcopochodne kwasów Kwasy z grupą nitrową Kwasy zawierające arsen Kwasy o łańcuchu rozgałęzionym - monometylo i polimetylokwasy Kwasy z pierścieniem cyklopropanowym Kwasy z pierścieniem cyklopropenowym Kwasy z pierścieniem cyklobutanowym Kwasy z pierścieniem cyklopentanowym lub cyklopentenowym Kwasy z pierścieniem furanowym Kwasy z pierścieniem cykloheksanowym lub cykloheksenowym Kwasy z pierścieniem aromatycznym Epoksykwasy (z pierścieniem oksiranowym) Kwasy z pierścieniem z mostkiem nadtlenkowym (-O-O-) Dekompozycja triglicerydów do komponentów paliwowych Produkcja estrów kwasów tłuszczowych Kierunki hydrokonwersji glicerydów Chemizm procesu hydrokonwersji triglicerydów Badania prowadzone za pomocą związków modelowych Hydrokonwersja triglicerydów Hydrokonwersja olejów naturalnych i tłuszczów jako sposób otrzymywania bio-komponentów HVO Rozwój procesów przeróbki olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do bio-komponentów HVO

4 Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO) 3.2. Komercjalizacja procesów hydrokonwersji triglicerydów Przeróbka czystych (100%) olejów roślinnych i tłuszczów do biokomponentów HVO Co-processing Badania procesu hydrokonwersji olejów i tłuszczów naturalnych prowadzone w Instytucie Nafty i Gazu w Krakowie (INIG) Metodyka badawcza Zastosowane katalizatory...76 Katalizator Katalizator Surowce (frakcje węglowodorowe)...77 Frakcja Frakcja Frakcja Surowce - oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce Przygotowanie i charakterystyka mieszanin surowcowych Aparatura testowa hydrokonwersji Nasiarczanie i stabilizacja katalizatorów Pomiar efektów termicznych Skład gazów wylotowych z reaktora Metodyka badawcza hydrorafinatów uzyskanych w wyniku co-processingu olejów tłuszczowych i tłuszczów Mechanizm reakcji hydrokonwesji triglicerydów a efekt termiczny w powstający reaktorze Wstęp Wyznaczenie entalpii tworzenia triglicerydów Ciepło spalania oznaczone a ciepło spalania obliczone Efekty termiczne reakcji hydrokonwersji triglicerydów a mechanizm reakcji ΔH reakcji uwodorniania ΔH reakcji wtórnych Pomiar efektu termicznego w reaktorze hydrokonwersji w warunkach laboratoryjnych Sumaryczny efekt termiczny reakcji hydrokonwersji triglicerydów

5 Spis treści Efekt termiczny hydrokonwersji olejów naturalnych w reaktorze mierzony w warunkach laboratoryjnych Badania kinetyczne reakcji hydrokonwersji triglicerydów Kinetyka uwodorniania wiązań podwójnych w łańcuchach kwasów tłuszczowych triglicerydów Katalizatory procesu selektywnego uwodorniania kwasów tłuszczowych Kinetyka reakcji hydrokonwersji triglicerydów Hydrokonwersja olejów i tłuszczów naturalnych w mieszaninie z frakcjami węglowodorowymi do bio-komponentów HVO Gazowe produkty hydrokonwersji Właściwości fazy wodnej uzyskiwanej w procesie hydrokonwersji triglicerydów Charakterystyka destylacyjna węglowodorowych frakcji ciekłych z hydrokonwersji triglicerydów Wydajność węglowodorowej frakcji ciekłej Stopień odaromatyzowania Stopień odsiarczenia Wpływ temperatury i ciśnienia na powstawanie n-parafin Właściwości użytkowe frakcji węglowodorowej: gęstość, liczba cetanowa, temperatura mętnienia, temperatura krzepnięcia Właściwości hydrorafinatów uzyskanych w tych samych warunkach procesowych dla mieszanin zawierających różne oleje roślinne lub tłuszcze zwierzęce Wpływ objętościowego podawania surowca względem katalizatora (LHSV) na właściwości hydrorafinatów Wpływ podawania wodoru na właściwości hydrorafinatów Różnice w hydrokonwersji mieszanin: średni destylat z DRW + olej rzepakowy za pomocą katalizatorów CoMo i NiMo Hydrokonwersja olejów odpadowych pochodzenia biologicznego Oksydacja oraz reakcje następcze Cyklizacja i polimeryzacja kwasów tłuszczowych Oleje odpadowe jako surowiec do uzyskiwania bio-komponentów parafinowych drogą hydrokonwersji Właściwości biologicznego oleju odpadowego zastosowanego w badaniach Badania wstępne hydrokonwersji oleju rzepakowego odpadowego i świeżego Wyniki uzyskane przy zastosowaniu katalizatora typu CoMo

6 Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO) Wyniki uzyskane przy zastosowaniu katalizatora typu NiMo Właściwości frakcji gazowej Wpływ parametrów procesowych na właściwości frakcji ciekłej (hydrorafinatów) Pomiar rozkładu temperatur w reaktorze podczas hydrokonwersji surowców zawierających olej rzepakowy odpadowy Badania starzeniowe katalizatora Poprawa właściwości niskotemperaturowych hydrorafinatów zeoforming triglicerydów Zeoforming krótka charakterystyka Dekompozycja triglicerdydów za pomocą katalizatorów zeolitowych i zeotypowych Badania hydrokonwersji wstępnie zeoformowanych olejów roślinnych Właściwości zeoformowanego oleju rzepakowego Właściwości frakcji gazowej uzyskiwanej podczas zeoformingu triglicerydów Właściwości hydrorafinatów surowców zawierających zeoformowany olej rzepakowy Właściwości hydrorafinatów surowców zawierających olej rzepakowy świeży, uzyskanych za pomocą złoża mieszanego NiMo/Al 2 O 3 + ZSM Właściwości paliw silnikowych z udziałem bio-komponentów HVO uzyskiwanych w procesie hydrokonwersji triglicerydów Działania legislacyjne Unii Europejskiej na rzecz bio-komponentów HVO Inne dokumenty dotyczące bio-komponentów HVO W kierunku standaryzacji bio-komponentów HVO Wdrażanie produkcji i stosowania bio-komponentów HVO w Polsce Ekonomika procesu hydrokonwersji triglicerydów Taryfikacja paliw zawierających bio-komponent HVO Właściwości użytkowe paliw zawierających bio-komponent HVO Gęstość, zużycie paliwa, wartość opałowa Charakterystyka destylacyjna

7 Spis treści 5.9. Stabilność bio-komponentu HVO Zużycie paliwa Dostosowanie do nowoczesnych systemów oczyszczania spalin Przydatność do nowoczesnych systemów spalania liczba cetanowa Właściwości niskotemperaturowe Tworzenie osadów podczas spalania Kompatybilność z polimerami Korozja Właściwości smarne Emisja zanieczyszczeń podczas spalania paliw z udziałem HVO Metody oznaczania bio-komponentu HVO w oleju napędowym Przyszłość bio-komponentów i bio-paliw HVO Podsumowanie Wnioski końcowe Literatura Strony internetowe i normy: Artykuły, patenty, pozycje książkowe:

Zagadnienia hydrokonwersji olejów roslinnych i tluszczów zwierzecych. parafinowych (HVO)

Zagadnienia hydrokonwersji olejów roslinnych i tluszczów zwierzecych. parafinowych (HVO) Lukasz Jeczmionek Zagadnienia hydrokonwersji olejów roslinnych i tluszczów zwierzecych do weglowodorowych biokomponentów parafinowych (HVO) Instytut Nafty i Gazu 2012 Zagadnienia hydrokonwersjiolejów roslinnych

Bardziej szczegółowo

Oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce jako surowce do uzyskiwania biokomponentów paliwowych II generacji

Oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce jako surowce do uzyskiwania biokomponentów paliwowych II generacji NAFTA-GAZ lipiec 2010 ROK LXVI Łukasz Jęczmionek Instytut Nafty i Gazu, Kraków Oleje roślinne i tłuszcze zwierzęce jako surowce do uzyskiwania biokomponentów paliwowych II generacji Wstęp W ostatnich dekadach

Bardziej szczegółowo

ESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE. mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań

ESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE. mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań ESTRY METYLOWE POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO JAKO PALIWO ROLNICZE mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań Początek biodiesla w Polsce 2004/2005 uruchamianie Rafinerii Trzebinia 2006 otwieranie się kolejnych

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1275 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI Warszawa, ul.

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1275 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI Warszawa, ul. ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1275 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 11 czerwca 2018 r. Nazwa i adres IREAST SP.

Bardziej szczegółowo

Biopaliwa uzyskiwane z przeróbki olejów i tłuszczów naturalnych

Biopaliwa uzyskiwane z przeróbki olejów i tłuszczów naturalnych Artykuł omawia zagadnienia związane z hydrokonwersją olejów i tłuszczów naturalnych do węglowodorowych komponentów paliwowych. Przedstawiono wyniki badań procesu hydrokonwersji oleju rzepakowego w mieszaninie

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych 2)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych 2) Dz.U.2009.18.98 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz. U. z dnia 4 lutego 2009 r.) Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 2 ustawy

Bardziej szczegółowo

Wpływ wstępnego zeoformowania oleju rzepakowego na właściwości biokomponentów paliwowych I i II generacji

Wpływ wstępnego zeoformowania oleju rzepakowego na właściwości biokomponentów paliwowych I i II generacji NAFTA-GAZ, ROK LXX, Nr 2 / 2014 Łukasz Jęczmionek Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy Wpływ wstępnego zeoformowania oleju rzepakowego na właściwości biokomponentów paliwowych I i II generacji

Bardziej szczegółowo

o skondensowanych pierścieniach.

o skondensowanych pierścieniach. Tabela F Wykaz złożonych ropopochodnych znajdujących się w wykazie substancji niebezpiecznych wraz z ich opisem, uporządkowany wg wzrastających mumerów indeksowych nr indeksowy: 649-001-00-3 nr WE: 265-102-1

Bardziej szczegółowo

Czysty wodór w każdej gminie

Czysty wodór w każdej gminie Czysty wodór w każdej gminie Poprzez nowoczesne technologie budujemy lepszy świat. Adam Zadorożny Prezes firmy WT&T Polska Sp. z o.o Misja ROZWIĄZUJEMY PROBLEMY KLIENTÓW BUDUJĄC WARTOŚĆ FIRMY GŁÓWNY CEL

Bardziej szczegółowo

BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI

BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI BIOPALIWA DRUGIEJ GENERACJI dr Magdalena Rogulska mgr inż. Marta Dołęga Instytut Paliw i Energii Odnawialnej Instytucja Wdrażająca działania 9.4-9.6 i 10.3 Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko

Bardziej szczegółowo

Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU

Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU GREEN ENERGY POLAND Sp. z o.o. Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU dr hab. inż. Andrzej Wojciechowski e-mail: andrzej.wojciechowski@imp.edu.pl www.imp.edu.pl Ochrony Środowiska

Bardziej szczegółowo

Powstawanie lekkich węglowodorów w procesie hydrokonwersji triglicerydów

Powstawanie lekkich węglowodorów w procesie hydrokonwersji triglicerydów NAFTA-GAZ, ROK LXX, Nr 1 / 2014 Łukasz Jęczmionek Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy Powstawanie lekkich węglowodorów w procesie hydrokonwersji triglicerydów Przedstawiono badania dotyczące

Bardziej szczegółowo

Pakiet cetanowo-detergentowy do uszlachetniania olejów napędowych przyjaznych środowisku

Pakiet cetanowo-detergentowy do uszlachetniania olejów napędowych przyjaznych środowisku ENERGOCET 76 WPROWADZENIE Energocet 76 jest wielofunkcyjnym dodatkiem do paliwa Diesel stosowanym w celu ulepszenia wydajności paliwa i poprawienia dynamiki pojazdów. Dodatek ten spełnia następujące wymagania:

Bardziej szczegółowo

Gazy rafineryjne w Zakładzie Produkcyjnym PKN ORLEN SA w Płocku gospodarka gazami rafineryjnymi

Gazy rafineryjne w Zakładzie Produkcyjnym PKN ORLEN SA w Płocku gospodarka gazami rafineryjnymi Gazy rafineryjne w Zakładzie Produkcyjnym PKN ORLEN SA w Płocku gospodarka gazami rafineryjnymi Wrzesień 2012 1 PKN ORLEN SA informacje ogólne PKN ORLEN Jesteśmy jedną z największych korporacji przemysłu

Bardziej szczegółowo

Olej z lnianki siewnej (Camelina sativa) szansa rozwoju biopaliw II generacji?

Olej z lnianki siewnej (Camelina sativa) szansa rozwoju biopaliw II generacji? NAFTA-GAZ wrzesień 2010 ROK LXVI Łukasz Jęczmionek Instytut Nafty i Gazu, Kraków Olej z lnianki siewnej (Camelina sativa) szansa rozwoju biopaliw II generacji? Wstęp W ostatnich dekadach jesteśmy świadkami

Bardziej szczegółowo

OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ

OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ Badania kinetyki utleniania wybranych grup związków organicznych podczas procesów oczyszczania

Bardziej szczegółowo

Biopaliwo do silników z zapłonem samoczynnym i sposób otrzymywania biopaliwa do silników z zapłonem samoczynnym. (74) Pełnomocnik:

Biopaliwo do silników z zapłonem samoczynnym i sposób otrzymywania biopaliwa do silników z zapłonem samoczynnym. (74) Pełnomocnik: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 197375 (21) Numer zgłoszenia: 356573 (22) Data zgłoszenia: 10.10.2002 (13) B1 (51) Int.Cl. C10L 1/14 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp 11

Spis treści. Wstęp 11 Technologia chemiczna organiczna : wybrane zagadnienia / pod red. ElŜbiety Kociołek-Balawejder ; aut. poszczególnych rozdz. Agnieszka Ciechanowska [et al.]. Wrocław, 2013 Spis treści Wstęp 11 1. Węgle

Bardziej szczegółowo

Instytut Maszyn Przepływowych im. R. Szewalskiego Polskiej Akademii Nauk Wysokotemperaturowe zgazowanie biomasy odpadowej

Instytut Maszyn Przepływowych im. R. Szewalskiego Polskiej Akademii Nauk Wysokotemperaturowe zgazowanie biomasy odpadowej Instytut Maszyn Przepływowych im. R. Szewalskiego Polskiej Akademii Nauk Wysokotemperaturowe zgazowanie biomasy odpadowej I. Wardach-Święcicka, A. Cenian, S. Polesek-Karczewska, D. Kardaś Plan prezentacji

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników

1. Wprowadzenie. 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych. 3. Paliwa stosowane do zasilania silników Spis treści 3 1. Wprowadzenie 1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych... 10 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1 Klasyfikacja silników.... 16

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI. z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. (tekst jednolity)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI. z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. (tekst jednolity) Dz.U.2013.1058 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (tekst jednolity) Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia

Bardziej szczegółowo

4. ODAZOTOWANIE SPALIN

4. ODAZOTOWANIE SPALIN 4. DAZTWANIE SPALIN 4.1. Pochodzenie tlenków azotu w spalinach 4.2. Metody ograniczenia emisji tlenków azotu systematyka metod 4.3. Techniki ograniczania emisji tlenków azotu 4.4. Analiza porównawcza 1

Bardziej szczegółowo

Wpływ FAME pochodzenia zwierzęcego na stabilność oksydacyjną olejów napędowych

Wpływ FAME pochodzenia zwierzęcego na stabilność oksydacyjną olejów napędowych NAFTA-GAZ wrzesień 2011 ROK LXVII Dariusz Sacha Instytut Nafty i Gazu, Kraków Wpływ FAME pochodzenia zwierzęcego na stabilność oksydacyjną olejów napędowych Wstęp Spalanie paliw ropopochodnych w silnikach

Bardziej szczegółowo

Substancje o Znaczeniu Biologicznym

Substancje o Znaczeniu Biologicznym Substancje o Znaczeniu Biologicznym Tłuszcze Jadalne są to tłuszcze, które może spożywać człowiek. Stanowią ważny, wysokoenergetyczny składnik diety. Z chemicznego punktu widzenia głównym składnikiem tłuszczów

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli... XIII VII

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli... XIII VII Spis treści Wykaz ważniejszych skrótów i symboli................... XIII 1. Wprowadzenie............................... 1 1.1. Definicja i rodzaje biopaliw....................... 1 1.2. Definicja biomasy............................

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 16 Data wydania: 10 października 2013 r. Nazwa i adres OBR SPÓŁKA

Bardziej szczegółowo

WZÓR RAPORTU DLA RADY MINISTRÓW

WZÓR RAPORTU DLA RADY MINISTRÓW 1. Informacje dotyczące instytucji sporządzającej raport. Data sporządzenia raportu Instytucja odpowiedzialna za sporządzenie raportu Adres instytucji Nr telefonu: Adres email: 2. Opis krajowego Systemu

Bardziej szczegółowo

WSTĘPNE BADANIA NAD MOŻLIWOŚCIĄ WYKORZYSTANIA PRZEPRACOWANYCH OLEJÓW JAKO KOMPONENTÓW DO PRODUKCJI PALIWA. 1. Wstęp

WSTĘPNE BADANIA NAD MOŻLIWOŚCIĄ WYKORZYSTANIA PRZEPRACOWANYCH OLEJÓW JAKO KOMPONENTÓW DO PRODUKCJI PALIWA. 1. Wstęp Górnictwo i Geoinżynieria Rok 34 Zeszyt 4/1 2010 Andrzej Mitura* WSTĘPNE BADANIA NAD MOŻLIWOŚCIĄ WYKORZYSTANIA PRZEPRACOWANYCH OLEJÓW JAKO KOMPONENTÓW DO PRODUKCJI PALIWA 1. Wstęp Problematyka gospodarki

Bardziej szczegółowo

WZÓR RAPORTU DLA KOMISJI EUROPEJSKIEJ. 1. Informacje dotyczące instytucji sporządzającej raport.

WZÓR RAPORTU DLA KOMISJI EUROPEJSKIEJ. 1. Informacje dotyczące instytucji sporządzającej raport. WZÓR RAPORTU DLA KOMISJI EUROPEJSKIEJ 1. Informacje dotyczące instytucji sporządzającej raport. Data sporządzenia raportu Instytucja odpowiedzialna za sporządzenie raportu Adres instytucji Nr telefonu:

Bardziej szczegółowo

1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych

1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych 1. Wprowadzenie 1.1. Krótka historia rozwoju silników spalinowych 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1. Klasyfikacja silników 2.1.1. Wprowadzenie 2.1.2.

Bardziej szczegółowo

NAFTA-GAZ wrzesień 2009 ROK LXV

NAFTA-GAZ wrzesień 2009 ROK LXV NAFTA-GAZ wrzesień 2009 ROK LXV Jan Lubowicz Instytut Nafty i Gazu, Kraków Węglowodory z odpadowych tworzyw sztucznych i biomasy W niniejszym artykule przedstawiono wybrane sposoby uzyskiwania produktów

Bardziej szczegółowo

Wydział Mechaniczno-Energetyczny

Wydział Mechaniczno-Energetyczny Polska Geotermalna Asocjacja im. prof. J. Sokołowskiego Wydział Mechaniczno-Energetyczny Lokalna energetyka geotermalna jako podstawowy składnik OZE w procesie dochodzenia do samowystarczalności energetycznej

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli

Spis treści. Wykaz ważniejszych skrótów i symboli Spis treści Wykaz ważniejszych skrótów i symboli XIII 1. Wprowadzenie 1 1.1. Definicja i rodzaje biopaliw 1 1.2. Definicja biomasy 3 1.3. Metody konwersji biomasy w biopaliwa 3 1.4. Biopaliwa 1. i 2. generacji

Bardziej szczegółowo

Ocena parametryczna biopaliw płynnych

Ocena parametryczna biopaliw płynnych CZAS TECHNOLOGIA Ocena parametryczna biopaliw płynnych dr inż. Wojciech Golimowski w.golimowski@itep.edu.pl ITP Oddział Poznań PALIWA Paliwa kopalne BIOMASA Biopaliwa Węgiel Paliwa stałe Celuloza Ropa

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Dokument z posiedzenia 2009 C6-0267/2006 2003/0256(COD) PL 06/09/2006 Wspólne stanowisko Wspólne stanowisko przyjęte przez Radę w dniu 27 czerwca 2006 r. w celu przyjęcia rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych

2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych SPIS TREŚCI 3 1. Wprowadzenie 1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych... 10 2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych 2.1 Klasyfikacja silników... 16 2.1.1.

Bardziej szczegółowo

Problemy z silnikami spowodowane zaklejonymi wtryskiwaczami Wprowadzenie dodatku do paliwa DEUTZ Clean-Diesel InSyPro.

Problemy z silnikami spowodowane zaklejonymi wtryskiwaczami Wprowadzenie dodatku do paliwa DEUTZ Clean-Diesel InSyPro. 0199-99-1210/2 Problemy z silnikami spowodowane zaklejonymi wtryskiwaczami Wprowadzenie dodatku do paliwa DEUTZ Clean-Diesel InSyPro. Na podstawie wytycznych UE oraz wielu innych międzynarodowych przepisów,

Bardziej szczegółowo

TECHNICZNE ASPEKTY WYTWARZANIA BIOPALIW ROLNICZYCH Z UWZGLĘDNIENIEM ZAGOSPODAROWANIA TŁUSZCZÓW ODPADOWYCH

TECHNICZNE ASPEKTY WYTWARZANIA BIOPALIW ROLNICZYCH Z UWZGLĘDNIENIEM ZAGOSPODAROWANIA TŁUSZCZÓW ODPADOWYCH TECHNICZNE ASPEKTY WYTWARZANIA BIOPALIW ROLNICZYCH Z UWZGLĘDNIENIEM ZAGOSPODAROWANIA TŁUSZCZÓW ODPADOWYCH mgr inż. Renata Golimowska ITP Oddział Poznań BIODIESEL Estry metylowe kwasów tłuszczowych (ang.

Bardziej szczegółowo

PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1. (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. C10G 7/06 (2006.

PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1. (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. C10G 7/06 (2006. RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 208835 (21) Numer zgłoszenia: 382147 (22) Data zgłoszenia: 02.04.2007 (13) B1 (51) Int.Cl. C10G 7/06 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 170

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 170 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 170 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 3 lipca 2013 r. AB 170 Nazwa i adres INSTYTUT

Bardziej szczegółowo

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych.

Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników spalinowych. XXXII Konferencja - Zagadnienia surowców energetycznych i energii w energetyce krajowej Sektor paliw i energii wobec nowych wyzwań Metan z procesów Power to Gas - ekologiczne paliwo do zasilania silników

Bardziej szczegółowo

Możliwości wykorzystania recyklingu energetycznego odpadowych tworzyw sztucznych do sprężania gazu ziemnego dla potrzeb zasilania

Możliwości wykorzystania recyklingu energetycznego odpadowych tworzyw sztucznych do sprężania gazu ziemnego dla potrzeb zasilania Andrzej Kulczycki, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych Możliwości wykorzystania recyklingu energetycznego odpadowych tworzyw sztucznych do sprężania gazu ziemnego dla potrzeb zasilania pojazdów w CNG

Bardziej szczegółowo

RECYKLING SUROWCOWY POLIOLEFIN I POLISTYRENU

RECYKLING SUROWCOWY POLIOLEFIN I POLISTYRENU POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY ZAKŁAD TECHNOLOGII NIEORGANICZNEJ I CERAMIKI RECYKLING SUROWCOWY POLIOLEFIN I POLISTYRENU Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Autorzy: mgr inż. Michał Kabaciński

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 29 grudnia 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 20 grudnia 2017 r.

Warszawa, dnia 29 grudnia 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 20 grudnia 2017 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 29 grudnia 2017 r. Poz. 2459 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII z dnia 20 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu monitorowania

Bardziej szczegółowo

1 Węgle brunatny, kamienny i antracyt podstawowe kopaliny organiczne... 13

1 Węgle brunatny, kamienny i antracyt podstawowe kopaliny organiczne... 13 Spis treści Wstęp... 11 1 Węgle brunatny, kamienny i antracyt podstawowe kopaliny organiczne... 13 1.1. Geneza organicznej substancji węglowej złóż... 13 1.2. Pozostałe składniki złóż węgli brunatnych,

Bardziej szczegółowo

Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir zawierające substancje niebezpieczne 14. 03 01 82 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków

Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir zawierające substancje niebezpieczne 14. 03 01 82 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 1. 02 01 01 Osady z mycia i czyszczenia 2. 02 01 03 Odpadowa masa roślinna 3. 02 01 04 Odpady tworzyw sztucznych (z wyłączeniem opakowań) 4. 02 01 08* Odpady agrochemikaliów zawierające substancje, w tym

Bardziej szczegółowo

Budowa tłuszczów // // H 2 C O H HO C R 1 H 2 C O C R 1 // // HC O H + HO C R 2 HC - O C R 2 + 3H 2 O

Budowa tłuszczów // // H 2 C O H HO C R 1 H 2 C O C R 1 // // HC O H + HO C R 2 HC - O C R 2 + 3H 2 O Tłuszcze (glicerydy) - Budowa i podział tłuszczów, - Wyższe kwasy tłuszczowe, - Hydroliza (zmydlanie) tłuszczów - Utwardzanie tłuszczów -Próba akroleinowa -Liczba zmydlania, liczba jodowa Budowa tłuszczów

Bardziej szczegółowo

DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu

DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu I. RODZAJE PALIW KOPALNYCH. II. PRZERÓBKA ROPY NAFTOWEJ I WĘGLA KAMIENNEGO. III. BENZYNA IV. SPOSOBY POZYSKIWANIA ENERGII A ŚRODOWIKO NATURALNE. 1. Wymienić

Bardziej szczegółowo

Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe

Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe Slajd 1 Lennart Tyrberg, Energy Agency of Southeast Sweden Planowanie Projektów Odnawialnych Źródeł Energii Oleje resztkowe Przygotowane przez: Mgr inż. Andrzej Michalski Zweryfikowane przez: Dr inż. Andrzej

Bardziej szczegółowo

Krzysztof Stańczyk. CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA

Krzysztof Stańczyk. CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA Krzysztof Stańczyk CZYSTE TECHNOLOGIE UśYTKOWANIA WĘGLA GŁÓWNY INSTYTUT GÓRNICTWA Katowice 2008 Spis treści Wykaz skrótów...7 1. Wprowadzenie...11 1.1. Wytwarzanie i uŝytkowanie energii na świecie...11

Bardziej szczegółowo

REDUXCO. Katalizator spalania. Leszek Borkowski DAGAS sp z.o.o. D/LB/6/13 GreenEvo

REDUXCO. Katalizator spalania. Leszek Borkowski DAGAS sp z.o.o. D/LB/6/13 GreenEvo Katalizator spalania DAGAS sp z.o.o Katalizator REDUXCO - wpływa na poprawę efektywności procesu spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych w różnego rodzaju kotłach instalacji wytwarzających energie

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego

Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego Wykorzystanie biogazu jako paliwa transportowego dr Tadeusz Zakrzewski Prezes Krajowej Izby Biopaliw 12 marzec 2010 r Kielce. Wykorzystanie biomasy rolniczej do celów energetycznych. Biogazownie rolnicze

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 14 czerwca 2016 r. Poz. 847 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 czerwca 2016 r.

Warszawa, dnia 14 czerwca 2016 r. Poz. 847 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 8 czerwca 2016 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 4 czerwca 206 r. Poz. 847 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA ) z dnia 8 czerwca 206 r. w sprawie warunków technicznych kwalifikowania części energii

Bardziej szczegółowo

H.Cegielski-Poznań S.A. Elektrownia kogeneracyjna na surowy olej palmowy o mocy 4,2 MW e Brake, Niemcy

H.Cegielski-Poznań S.A. Elektrownia kogeneracyjna na surowy olej palmowy o mocy 4,2 MW e Brake, Niemcy H.Cegielski-Poznań S.A. Elektrownia kogeneracyjna na surowy olej palmowy o mocy 4,2 MW e Brake, Niemcy O firmie H.Cegielski-Poznań S.A. Firma powstała 165 lat temu, założona przez Hipolita Cegielskiego

Bardziej szczegółowo

Technologia Chemiczna II st. od roku akad. 2015/2016

Technologia Chemiczna II st. od roku akad. 2015/2016 Przedmioty kierunkowe na drugim stopniu studiów stacjonarnych Kierunek: Technologia Chemiczna Semestr Przedmioty kierunkowe w tygodniu 1. 1. Inżynieria reaktorów chemicznych 60 2E 2 5 2. Badania struktur

Bardziej szczegółowo

Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25A, Kraków

Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25A, Kraków Załącznik 3 AUTOREFERAT dr inż. Łukasz Jęczmionek Instytut Nafty i Gazu Państwowy Instytut Badawczy ul. Lubicz 25A, 31-503 Kraków 1 1. Dane personalne Imię i nazwisko: Łukasz Jęczmionek Data i miejsce

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1. (54) Sposób katalitycznego krakowania surowców węglowodorowych

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1. (54) Sposób katalitycznego krakowania surowców węglowodorowych RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 188639 (21) Numer zgłoszenia: 328009 (22) Data zgłoszenia 12.08.1998 (13) B1 (51) Int.Cl.7 C10G 11/14 (54)

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 23 października 2015 r. Poz. 1680 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 9 października 2015 r., w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych

Bardziej szczegółowo

Noty wyjaśniające do Nomenklatury scalonej Unii Europejskiej (2018/C 7/03)

Noty wyjaśniające do Nomenklatury scalonej Unii Europejskiej (2018/C 7/03) 10.1.2018 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 7/3 Noty wyjaśniające do Nomenklatury scalonej Unii Europejskiej (2018/C 7/03) Na podstawie art. 9 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87

Bardziej szczegółowo

PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW

PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW Utylizacja odpadów komunalnych, gumowych oraz przerób biomasy w procesie pirolizy nisko i wysokotemperaturowej. Przygotował: Leszek Borkowski Marzec 2012 Piroliza

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r.

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz. 1294 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych,

Bardziej szczegółowo

Każdego roku na całym świecie obserwuje się nieustanny wzrost liczby odpadów tworzyw sztucznych pochodzących z różnych gałęzi gospodarki i przemysłu.

Każdego roku na całym świecie obserwuje się nieustanny wzrost liczby odpadów tworzyw sztucznych pochodzących z różnych gałęzi gospodarki i przemysłu. Każdego roku na całym świecie obserwuje się nieustanny wzrost liczby odpadów tworzyw sztucznych pochodzących z różnych gałęzi gospodarki i przemysłu. W większości przypadków trafiają one na wysypiska śmieci,

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 19 Data wydania: 29 stycznia 2016 r. Nazwa i adres OBR SPÓŁKA

Bardziej szczegółowo

Wpływ dodatku biokomponentów do paliw grzewczych na trwałość ich znakowania i barwienia

Wpływ dodatku biokomponentów do paliw grzewczych na trwałość ich znakowania i barwienia NAFTA-GAZ grudzień 2012 ROK LXVIII Aleksander Kopydłowski Instytut Nafty i Gazu, Kraków Wpływ dodatku biokomponentów do paliw grzewczych na trwałość ich znakowania i barwienia Wstęp Od kilku lat obserwuje

Bardziej szczegółowo

OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (INŻYNIERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ

OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (INŻYNIERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (INŻYNIERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ Strona 1 z 37 Sposoby rozbijania emulsji Oczyszczanie ścieków jest istotnym elementem

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób selektywnego uwodornienia związków dienowych w surowcu węglowodorowym stosowanym do wytwarzania III-rzędowych eterów amylowych

PL B1. Sposób selektywnego uwodornienia związków dienowych w surowcu węglowodorowym stosowanym do wytwarzania III-rzędowych eterów amylowych RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 209608 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 381514 (22) Data zgłoszenia: 11.01.2007 (51) Int.Cl. C07C 4/06 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

Nowe narzędzia badawcze do oceny właściwości użytkowych paliw do silników o zapłonie samoczynnym

Nowe narzędzia badawcze do oceny właściwości użytkowych paliw do silników o zapłonie samoczynnym NAFTA-GAZ luty 2012 ROK LXVIII Dariusz Sacha Instytut Nafty i Gazu, Kraków Nowe narzędzia badawcze do oceny właściwości użytkowych paliw do silników o zapłonie samoczynnym Wstęp Względy ekologiczne, a

Bardziej szczegółowo

Co można nazwać paliwem alternatywnym?

Co można nazwać paliwem alternatywnym? Co można nazwać paliwem alternatywnym? Grzegorz WIELGOSIŃSKI Politechnika Łódzka Wydział Inżynierii Procesowej i Ochrony Środowiska Alternatywa Alternatywą dla spalarni odpadów komunalnych może być nowoczesny

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 20 Data wydania: 13 stycznia 2017 r. Nazwa i adres OBR SPÓŁKA

Bardziej szczegółowo

57 Zjazd PTChem i SITPChem Częstochowa, Promotowany miedzią niklowy katalizator do uwodornienia benzenu

57 Zjazd PTChem i SITPChem Częstochowa, Promotowany miedzią niklowy katalizator do uwodornienia benzenu 57 Zjazd PTChem i SITPChem Częstochowa, 14-18.09.2014 Promotowany miedzią niklowy katalizator do uwodornienia benzenu Kamila Michalska Kazimierz Stołecki Tadeusz Borowiecki Uwodornienie benzenu do cykloheksanu

Bardziej szczegółowo

Badania pirolizy odpadów prowadzone w IChPW

Badania pirolizy odpadów prowadzone w IChPW Posiedzenie Rady Naukowej Instytutu Chemicznej Przeróbki Węgla 27 września 2019 r. Badania pirolizy odpadów prowadzone w IChPW Sławomir Stelmach Centrum Badań Technologicznych IChPW Odpady problem cywilizacyjny

Bardziej szczegółowo

Projekt centrum paliwowoenergetyczno-chemicznego (CPECH) A.Vogt, S.Jabłoński, H.Kołodziej, J.Fałat, S.Strzelecki, M.Łukaszewicz

Projekt centrum paliwowoenergetyczno-chemicznego (CPECH) A.Vogt, S.Jabłoński, H.Kołodziej, J.Fałat, S.Strzelecki, M.Łukaszewicz Projekt centrum paliwowoenergetyczno-chemicznego (CPECH) A.Vogt, S.Jabłoński, H.Kołodziej, J.Fałat, S.Strzelecki, M.Łukaszewicz Koncepcja CPECH Kompletny zespół instalacji oraz urządzeń tworzących funkcjonalną

Bardziej szczegółowo

Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1)

Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1) Jednostkowe stawki opłaty za gazy lub pyły wprowadzane do powietrza z procesów spalania paliw w silnikach spalinowych 1) Jednostkowa stawka w zł za gazy i pyły wprowadzone do powietrza z jednostki spalonego

Bardziej szczegółowo

Ćw. nr 1. Oznaczanie składu grupowego frakcji paliwowych metodą FIA

Ćw. nr 1. Oznaczanie składu grupowego frakcji paliwowych metodą FIA PRZEMYSŁOWE LABORATORIUM TECHNOLOGII CHEMICZNEJ IIB Studia stacjonarne Ćw. nr 1 Oznaczanie składu grupowego frakcji paliwowych metodą FIA Sala : Bud. F1, pok. 107 Prowadzący: mgr inż. Katarzyna Pstrowska

Bardziej szczegółowo

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza

Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Biogaz i biomasa -energetyczna przyszłość Mazowsza Katarzyna Sobótka Specjalista ds. energii odnawialnej Mazowiecka Agencja Energetyczna Sp. z o.o. k.sobotka@mae.mazovia.pl Biomasa Stałe i ciekłe substancje

Bardziej szczegółowo

Konwersja biomasy do paliw płynnych. Andrzej Myczko. Instytut Technologiczno Przyrodniczy

Konwersja biomasy do paliw płynnych. Andrzej Myczko. Instytut Technologiczno Przyrodniczy Konwersja biomasy do paliw płynnych Andrzej Myczko Instytut Technologiczno Przyrodniczy Biopaliwa W biomasie i produktach jej rozkładu zawarta jest energia słoneczna. W wyniku jej: spalania, fermentacji

Bardziej szczegółowo

Michał Cierpiałowski, Quality Assurance Poland

Michał Cierpiałowski, Quality Assurance Poland Kryteria zrównoważonego rozwoju a krajowa baza surowcowa Jak zrealizować rosnący Narodowy Cel Wskaźnikowy? Co z kolejnymi generacjami biopaliw? Nowa unijna dyrektywa limit 7 proc. dla biopaliw z upraw

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (od roku ak. 2014/2015)

ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE (od roku ak. 2014/2015) (od roku ak. 2014/2015) A. Zagadnienia z zakresu Odpady biodegradowalne, przemysłowe i niebezpieczne: 1. Omówić podział niebezpiecznych odpadów szpitalnych (zakaźnych i specjalnych). 2. Omów wymagane warunki

Bardziej szczegółowo

Drewno jako surowiec energetyczny w badaniach Instytutu Technologii Drewna w Poznaniu

Drewno jako surowiec energetyczny w badaniach Instytutu Technologii Drewna w Poznaniu Drewno jako surowiec energetyczny w badaniach Instytutu Technologii Drewna w Poznaniu dr inż. Wojciech Cichy mgr inż. Agnieszka Panek Zakład Ochrony Środowiska i Chemii Drewna Pracownia Bioenergii Dotychczasowe

Bardziej szczegółowo

WĘGLOWODORY. Uczeń: Przykłady wymagań nadobowiązkowych Uczeń:

WĘGLOWODORY. Uczeń: Przykłady wymagań nadobowiązkowych Uczeń: WĘGLOWODORY Wymagania na ocenę dopuszczającą dostateczną dobrą bardzo dobrą pisze wzory sumaryczne, zna nazwy czterech początkowych węglowodorów nasyconych; zna pojęcie: szereg homologiczny; zna ogólny

Bardziej szczegółowo

CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery.

CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. CHEMIA klasa 3 Wymagania programowe na poszczególne oceny do Programu nauczania chemii w gimnazjum. Chemia Nowej Ery. Dział - Węgiel i jego związki. określa, czym zajmuje się chemia organiczna definiuje

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2009/2010 Instytut: Techniczny Kierunek studiów: Zarządzanie i inżynieria produkcji Kod kierunku: 06.9 Specjalność:

Bardziej szczegółowo

Rozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs. Aneta Cegiełka. SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności

Rozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs. Aneta Cegiełka. SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności Rozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs Aneta Cegiełka SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności Badania nad określeniem wpływu zastąpienia zwierzęcego surowca tłuszczowego olejami roślinnymi

Bardziej szczegółowo

Oleje napędowe. Produkcja

Oleje napędowe. Produkcja Oleje napędowe Olej napędowy jest paliwem przeznaczonym do użytkowania w silnikach wysokoprężnych z zapłonem samoczynnym, czyli tak zwanych silników Diesla. Oleje napędowe otrzymuje się poprzez destylację

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie tłuszczu zwierzęcego jako biopaliwa wybrane zagadnienia

Wykorzystanie tłuszczu zwierzęcego jako biopaliwa wybrane zagadnienia KANCELARIA SENATU BIURO ANALIZ I DOKUMENTACJI Dział Analiz i Opracowań Tematycznych Wykorzystanie tłuszczu zwierzęcego jako biopaliwa wybrane zagadnienia OPRACOWANIA TEMATYCZNE OT- 589 WRZESIEŃ 2010 Copyright

Bardziej szczegółowo

ANALIZY LABORATORYJNE

ANALIZY LABORATORYJNE ANALIZY LABORATORYJNE LABORATORIUM ZAKŁADÓW AZOTOWYCH CHORZÓW S.A. OFERUJE MOŻLIWOŚĆ PRZEPROWADZENIA ANALIZ WEDŁUG ADEKWATNYCH METODYK BADAWCZYCH. Zebrane wieloletnie doświadczenie z zakresu badań nad

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób rozdziału produktów procesu hydroodsiarczania ciężkiej pozostałości po próżniowej destylacji ropy naftowej

PL B1. Sposób rozdziału produktów procesu hydroodsiarczania ciężkiej pozostałości po próżniowej destylacji ropy naftowej RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 213453 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 387247 (51) Int.Cl. C10G 7/06 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 10.02.2009

Bardziej szczegółowo

Podstawy teoretyczne technologii chemicznej / Józef Szarawara, Jerzy Piotrowski. Warszawa, Spis treści. Przedmowa 13

Podstawy teoretyczne technologii chemicznej / Józef Szarawara, Jerzy Piotrowski. Warszawa, Spis treści. Przedmowa 13 Podstawy teoretyczne technologii chemicznej / Józef Szarawara, Jerzy Piotrowski. Warszawa, 2010 Spis treści Przedmowa 13 Wykaz waŝniejszych oznaczeń 16 1. Projektowanie i realizacja procesu technologicznego

Bardziej szczegółowo

Wpływ współspalania biomasy na stan techniczny powierzchni ogrzewalnych kotłów - doświadczenia Jednostki Inspekcyjnej UDT

Wpływ współspalania biomasy na stan techniczny powierzchni ogrzewalnych kotłów - doświadczenia Jednostki Inspekcyjnej UDT Urząd Dozoru Technicznego Wpływ współspalania biomasy na stan techniczny powierzchni ogrzewalnych kotłów - doświadczenia Jednostki Inspekcyjnej UDT Bełchatów, październik 2011 1 Technologie procesu współspalania

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA PLAZMOWA W ENERGETYCZNYM ZAGOSPODAROWANIU ODPADÓW

TECHNOLOGIA PLAZMOWA W ENERGETYCZNYM ZAGOSPODAROWANIU ODPADÓW Jerzy Wójcicki Andrzej Zajdel TECHNOLOGIA PLAZMOWA W ENERGETYCZNYM ZAGOSPODAROWANIU ODPADÓW 1. OPIS PRZEDSIĘWZIĘCIA 1.1 Opis instalacji Przedsięwzięcie obejmuje budowę Ekologicznego Zakładu Energetycznego

Bardziej szczegółowo

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA

SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według

Bardziej szczegółowo

Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego

Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego Instytut Nafty i Gazu Prace Naukowe Instytutu Nafty I Gazu nr 172 Euro Oil & Fuel Biokomponenty w paliwach do silników Diesla wpływ na emisję i starzenie oleju silnikowego Bio-components in Diesel fuels

Bardziej szczegółowo

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Oferta badawcza XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Struktura organizacyjna PIMOT Przemysłowy Instytut Motoryzacji Pion Paliw i Energii Odnawialnej

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie nr 12 Lipidy - tłuszcze nasycone i nienasycone. Liczba jodowa, metoda Hanusa ilościowego oznaczania stopnia nienasycenia tłuszczu

Ćwiczenie nr 12 Lipidy - tłuszcze nasycone i nienasycone. Liczba jodowa, metoda Hanusa ilościowego oznaczania stopnia nienasycenia tłuszczu Ćwiczenie nr 12 Lipidy - tłuszcze nasycone i nienasycone. Liczba jodowa, metoda Hanusa ilościowego oznaczania stopnia nienasycenia tłuszczu Celem ćwiczenia jest: wykrywanie nienasyconych kwasów tłuszczowych

Bardziej szczegółowo

Rodzaj odpadu Ilość Proces R/D Sposób i miejsce magazynowania Odpady niebezpieczne Barwniki i pigmenty zawierające substancje 500,00 R12/R13.

Rodzaj odpadu Ilość Proces R/D Sposób i miejsce magazynowania Odpady niebezpieczne Barwniki i pigmenty zawierające substancje 500,00 R12/R13. Załącznik nr 5 do decyzji Marszałka Województwa Wielkopolskiego znak: DSR-II-2.7222.48.2015 z dnia 11.07.2016 r. Rodzaje i ilości odpadów dopuszczonych do przetwarzania w instalacji do przetwarzania emulsji

Bardziej szczegółowo

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/AT01/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/AT01/ (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 206658 (21) Numer zgłoszenia: 355294 (22) Data zgłoszenia: 05.10.2001 (86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego:

Bardziej szczegółowo

Departament Energii Odnawialnej. Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany

Departament Energii Odnawialnej. Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany Ustawa o biokomponentach i biopaliwach ciekłych - stan obecny, proponowane zmiany Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o zmianie ustawy Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 r. poz.

Bardziej szczegółowo

Rola Rafinerii jako odbiorcy i. przepracowanych w Polsce. Kraków, 15 marzec 2013 r.

Rola Rafinerii jako odbiorcy i. przepracowanych w Polsce. Kraków, 15 marzec 2013 r. Rola Rafinerii jako odbiorcy i przetwórcy rcy olejów przepracowanych w Polsce Kraków, 15 marzec 2013 r. KAMIENIE MILOWE REGENERACJI OLEJÓW ODPADOWYCH Rafinerii Nafty Jedlicze od 1963 roku specjalizuje

Bardziej szczegółowo

KATALIZATOR DO PALIW

KATALIZATOR DO PALIW KATALIZATOR DO PALIW REDUXCO KATALIZATOR DO PALIW Katalizator REDUXCO jest stosowany jako dodatek do paliw węglowodorowych, jest substancją czynną zmniejszającą napięcie powierzchniowe węgla powodując

Bardziej szczegółowo

Bezemisyjna energetyka węglowa

Bezemisyjna energetyka węglowa Bezemisyjna energetyka węglowa Szansa dla Polski? Jan A. Kozubowski Wydział Inżynierii Materiałowej PW Człowiek i energia Jak ludzie zużywali energię w ciągu minionych 150 lat? Energetyczne surowce kopalne:

Bardziej szczegółowo