Ćw. nr 1. Oznaczanie składu grupowego frakcji paliwowych metodą FIA

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ćw. nr 1. Oznaczanie składu grupowego frakcji paliwowych metodą FIA"

Transkrypt

1 PRZEMYSŁOWE LABORATORIUM TECHNOLOGII CHEMICZNEJ IIB Studia stacjonarne Ćw. nr 1 Oznaczanie składu grupowego frakcji paliwowych metodą FIA Sala : Bud. F1, pok. 107 Prowadzący: mgr inż. Katarzyna Pstrowska (bud. F-1, pok. 111)

2 Wstęp teoretyczny Jednym z najważniejszych surowców energetycznych jest ropa naftowa czyli mieszanina (głównie) węglowodorów, których skład chemiczny jest ściśle związany z jej pochodzeniem. Zawartość węglowodorów waha się średnio w granicach 90-95% z wyjątkiem ciężkiej ropy o gęstości powyżej 0,95g/cm 3, która zawiera około 50% węglowodorów. Zawartość węglowodorów maleje wraz ze wzrostem temperatury wrzenia frakcji. Skład ropy naftowej: węglowodory parafinowe (podstawowa grupa węglowodorów najstarszych gatunków ropy, dominują w niskowrzących-benzynowych frakcjach ropy) węglowodory naftenowe (występują w największej ilości,tj.ok.50%mas. Dominują we frakcjach olejowych ze względu na ich wyższe temperatury wrzenia są mniej lotne w porównaniu z parafinami oraz mają większą gęstość od analogów parafinowych) węglowodory aromatyczne (zwykle nie przekraczają 15% mas., zawierają przynajmniej jeden pierścień benzenowy. Dominują w destylatach olejowych oraz w pozostałości po destylacji próżniowej gudronie). organiczne związki siarki, tlenu, azotu, związki metaloorganiczne składniki mineralne W zależności od składu chemicznego ropy naftowe mogą się różnić między sobą: barwą, gęstością, temperaturą wrzenia oraz kalorycznością. Surowa ropa naftowa ulega oczyszczeniu z zanieczyszczeń mechanicznych, a następnie oddziela się wartościowe i łatwo wrzące składniki takie jak np. benzyna. Reszta składników ulega destylacji stopniowej na oleje oraz gazy, a w kolejnym etapie ma miejsce kraking, któremu ulegają pozostałe trudno wrzące składniki. W wyniku krakingu zachodzi rozkładani długich łańcuchów węglowodorowych na krótsze i lżejsze. Ostatecznymi produktem rafinerii są ciekłe paliwa, takie jak: oleje napędowe, benzyna, oleje opałowe oraz nafta.

3 Produkty destylacji ropy naftowej to: gazy opałowe temp. poniżej 100⁰C. benzyny oraz inne paliwa silnikowe temp ⁰C. Benzyny poddaje się następnie frakcjonowaniu na benzyny ciężkie oraz lekkie. Do benzyn lekkich zalicza się te, które wrą w temperaturach ⁰C. Benzyny ciężkie temp. ok ⁰C. Ciężkie benzyny stosuje się w pojazdach samochodowych jako paliwa. Są niezwykle ważną frakcja ropy naftowej. nafta - temperatura wrzenia ok ⁰C. oleje napędowe oraz oleje opałowe - są wydzielane z ropy w temperaturze 260 do 340ºC. bitumy - stanowią pozostałość podestylacyjną, otrzymuje się z nich smoły, asfalty oraz masy bitumiczne. Kryteria oceny jakości ropy naftowej: gęstość lepkość i temperatura płynięcia najbardziej istotne zawartość siarki zawartość chlorków zawartość wody i zanieczyszczeń stałych zawartość pierwiastków śladowych skład frakcyjny prężność par liczba kwasowa pozostałość po koksowaniu zawartość asfaltenów zawartość parafin zawartość azotu całkowitego

4 Olej napędowy to paliwo dieslowe wrzące w temperaturze ⁰C. Jest mieszaniną węglowodorów parafinowych, naftenowych i aromatycznych. Jakościowe wymagania dla ON stosowanych jako paliwa do pojazdów samochodowych określa norma PN-EN 590. Wielkością charakteryzująca właściwości użytkowe ON jako paliwa dla silników wysokoprężnych z samoczynnym zapłonem jest liczba cetanowa, której wartość zależy od zawartości w nim prosto łańcuchowych węglowodorów parafinowych. Gęstość oleju napędowego jest o ok. 18% wyższa niż benzyny i wynosi ok. 0,85 kg/l, zaś wartość opałowa wynosi zazwyczaj około 44 MJ/kg i jest nieco wyższa niż benzyny. Otrzymanie tego paliwa jest łatwiejsze przez co jest ono tańsze niż benzyna. Ze względu na zawartą w ON siarkę, jego spalanie jest szkodliwe dla środowiska. Normy europejskie dopuszczają zawartość siarki w tym paliwie rzędu 10mg/kg, tak więc destylat ropy naftowej poddawany jest obróbce wodorowej w procesach katalitycznych (hydrorafinacja). Zmniejszanie zawartości siarki w oleju napędowym powoduje zmniejszenie jego właściwości smarnych, przez co konieczne jest stosowanie dodatków uszlachetniających takich jak np. dodatki smarnościowe, depresatory, inhibitory korozji, antyutleniacze i deaktywatory metali, detergenty. Głównymi komponentami oleju napędowego są m.in.: - destylaty atmosferyczne z ropy naftowej rafinowane, - frakcje z procesów krakingu termicznego i katalitycznego cięższych frakcji ropy naftowej (np. próżniowych olejów gazowych) i innych, - hydrokrakingu destylatów próżniowych i pozostałości ropnych, - destylatu próżniowego rafinowanego różnymi metodami. Skład grupowy oleju napędowego obejmuje: n-parafiny 9-13 % V/V i-parafiny % V/V nafteny % V/V aromaty % V/V olefiny 0-5 % V/V

5 Benzyny silnikowe są najważniejszym i w największej ilości wytwarzanym produktem naftowym. Te mieszaniny węglowodorów ciekłych o granicach wrzenia od C są paliwami do silników o zapłonie iskrowym. Benzyna silnikowa jest mieszaniną węglowodorów wrzących w temperaturze o C, zawierającą składniki o liczbie atomów węgla w cząsteczce od C 4 do C 10 z grupy węglowodorów parafinowych, naftenowych, olefinowych i aromatycznych. Benzyna dostarcza energii silnikowi poprzez spalanie się, czyli reakcję z tlenem pochodzącym z atmosfery. Ze względu na jej spalanie w bardzo krótkich cyklach, proces spalania musi przebiegać maksymalnie szybko i równomiernie w całej objętości cylindrów silnika. Osiąga się to poprzez mieszanie benzyny z powietrzem przed wstrzyknięciem jej do cylindrów, tworząc tzw. mieszaninę paliwowo-powietrzną. Bardzo istotny wpływ na przebieg tego spalania ma też skład chemiczny benzyny. Najważniejszymi cechami charakteryzującymi benzyny silnikowe są: przebieg destylacji normalnej i prężność par (określają ich lotność) oraz liczba oktanowa miernik ich odporności detonacyjnej. Jakościowe wymagania dla benzyn są znacznie obszerniejsze i określone w normie PN-EN 228. Cel ćwiczenia Określenie metodą adsorpcyjną ze wskaźnikiem fluorescencyjnym grup węglowodorów w benzynie oraz oleju napędowym Metoda adsorpcyjna ze wskaźnikiem fluorescencyjnym umożliwia oznaczenie zawartości węglowodorów aromatycznych (1,2 i 3pierścieniowych) w zakresie od 5 do 99% (V/V), węglowodorów olefinowych (sumaryczna zawartość alkenów, cykloalkenów oraz alka dienów) od 0,3-55% (V/V) oraz węglowodorów nasyconych (sumaryczna zawartość alkanów i cykloalkanów) w granicach od 1-95% (V/V) we frakcjach naftowych destylujących do temperatury 315 C. Wykonanie oznaczenia (PN-EN 15553) Ok.0,75ml badanej próbki wprowadzić za pomocą schłodzonej do temperatury ok. 4 C strzykawki do szklanej kolumny adsorpcyjnej, napełnionej aktywowanym żelem krzemionkowym zawierającym mieszaninę barwników fluorescencyjnych. Po zaadsorbowaniu całości próbki na żelu, wprowadzić alkohol (propan-2-ol o stopniu czystości 99%v/v) do poziomu szlifu kulistego, w celu desorbowania próbki w dół kolumny.

6 Przyłączyć wypełnioną kolumnę do systemu rozdzielczego gazu wytwarzającego ciśnienie. Początkowo ustalić (na ok.2,5min.) ciśnienie około 14kPa w celu przesunięcia czoła cieczy w dół kolumny, następnie zwiększyć ciśnienie do 34kPa (na 2,5min.), a w kolejnym etapie dobrać ciśnienie tak, aby czas przepływu cieczy przez kolumnę wynosił około 1h. Zwykle przy analizowaniu próbek typu benzyny stosuje się optymalne ciśnienie w granicach od 28-69kPa, zaś przy analizie próbek typu nafty czy paliw lotniczych ciśnienie w granicach kpa. Zadane ciśnienie zależy od stopnia upakowania żelu i masy cząsteczkowej próbek. Gdy czerwona granica pomiędzy alkoholem a związkami aromatycznymi przemieści się na około 350mm, należy odczytać w świetle nadfioletowym granice każdej z grup węglowodorów. Węglowodory są rozdzielne zgodnie z ich powinowactwem sorpcyjnym na aromaty, olefiny i nasycone. Barwniki fluorescencyjne są również selektywnie rozdzielane wraz z grupami węglowodorów i umożliwiają wizualizację w świetle nadfioletowym stref aromatów, olefin i nasyconych. Zawartość każdej grupy węglowodorów jest wyrażona ułamkiem objętościowym w procentach i obliczana z długości każdej strefy w kolumnie. Po zakończonym oznaczeniu, należy zredukować ciśnienie gazu i odłączyć kolumnę. Kolumnę należy umyć wodą, przemyć acetonem i osuszyć. Obliczenia Należy obliczyć zawartość grup węglowodorowych z dokładnością do 0,1%(v/v) zgodnie z równaniami: Aromaty: % (v/v) = ( L a / L ) x 100 Olefiny: % (v/v) = ( L o / L ) x 100

7 Parafiny: % (v/v) = ( L s / L ) x 100 Gdzie: L a długość strefy aromatów, w mm L o długość strefy olefin, w mm L s długość strefy węglowodorów nasyconych, w mm L suma długości stref L a + L o + L s w mm W sprawozdaniu proszę ująć krótki wstęp teoretyczny, cel ćwiczenia, metodykę badań wykonanych na ćwiczeniach, wszelkie obliczenia oraz sformułować wnioski. UWAGI DO ZAJĘĆ: - każdorazowo zajęcia rozpoczynają się od sprawdzenia wiedzy na temat przeprowadzanego ćwiczenia; - studenci zobowiązani są do złożenia prowadzącemu sprawozdania w terminie nie dłuższym niż tydzień od zajęć; - każdy student zobowiązany jest do posiadania fartucha laboratoryjnego w trakcie zajęć; - ZAJĘCIA, KTÓRE ZAPLANOWANE SĄ NA GODZ. 7.30, ROZPOCZYNAJĄ SIĘ O GODZ ZE WZGLĘDU NA SPECYFIKACJĘ ĆWICZENIA NIE PRZEWIDUJE SIĘ PRZERWY W TRAKCIE ZAJĘĆ - ZAJĘCIA ZAPLANOWANE NA GODZ ROZPOCZYNAJĄ SIĘ ZGODNIE Z PLANEM

o skondensowanych pierścieniach.

o skondensowanych pierścieniach. Tabela F Wykaz złożonych ropopochodnych znajdujących się w wykazie substancji niebezpiecznych wraz z ich opisem, uporządkowany wg wzrastających mumerów indeksowych nr indeksowy: 649-001-00-3 nr WE: 265-102-1

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1275 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI Warszawa, ul.

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1275 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI Warszawa, ul. ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 1275 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa, ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 11 czerwca 2018 r. Nazwa i adres IREAST SP.

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI. z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. (tekst jednolity)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI. z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych. (tekst jednolity) Dz.U.2013.1058 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 9 grudnia 2008 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych (tekst jednolity) Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 25 sierpnia

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 16 Data wydania: 10 października 2013 r. Nazwa i adres OBR SPÓŁKA

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych 2)

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI 1) z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych 2) Dz.U.2009.18.98 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 22 stycznia 2009 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz. U. z dnia 4 lutego 2009 r.) Na podstawie art. 3 ust. 2 pkt 2 ustawy

Bardziej szczegółowo

WZÓR RAPORTU DLA KOMISJI EUROPEJSKIEJ. 1. Informacje dotyczące instytucji sporządzającej raport.

WZÓR RAPORTU DLA KOMISJI EUROPEJSKIEJ. 1. Informacje dotyczące instytucji sporządzającej raport. WZÓR RAPORTU DLA KOMISJI EUROPEJSKIEJ 1. Informacje dotyczące instytucji sporządzającej raport. Data sporządzenia raportu Instytucja odpowiedzialna za sporządzenie raportu Adres instytucji Nr telefonu:

Bardziej szczegółowo

WZÓR RAPORTU DLA RADY MINISTRÓW

WZÓR RAPORTU DLA RADY MINISTRÓW 1. Informacje dotyczące instytucji sporządzającej raport. Data sporządzenia raportu Instytucja odpowiedzialna za sporządzenie raportu Adres instytucji Nr telefonu: Adres email: 2. Opis krajowego Systemu

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 23 października 2015 r. Poz. 1680 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 9 października 2015 r., w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych

Bardziej szczegółowo

PARLAMENT EUROPEJSKI

PARLAMENT EUROPEJSKI PARLAMENT EUROPEJSKI 2004 Dokument z posiedzenia 2009 C6-0267/2006 2003/0256(COD) PL 06/09/2006 Wspólne stanowisko Wspólne stanowisko przyjęte przez Radę w dniu 27 czerwca 2006 r. w celu przyjęcia rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

Dodatki do paliwa LPG - teoria i praktyka

Dodatki do paliwa LPG - teoria i praktyka Dodatki do paliwa LPG - teoria i praktyka Wysoka jakość paliwa LPG to nie tylko spełnienie wymagań normatywnych. Wysoka jakość to przede wszystkim zapewnienie jak najlepszych parametrów eksploatacyjnych.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 29 grudnia 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 20 grudnia 2017 r.

Warszawa, dnia 29 grudnia 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 20 grudnia 2017 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 29 grudnia 2017 r. Poz. 2459 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII z dnia 20 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu monitorowania

Bardziej szczegółowo

Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego

Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego Materiały i tworzywa pochodzenia naturalnego 1. Przyporządkuj opisom odpowiadające im pojęcia. Wpisz litery (A I) w odpowiednie kratki. 3 p. A. hydraty D. wapno palone G. próchnica B. zaprawa wapienna

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1 C 10L 1/14. (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia:

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1 C 10L 1/14. (21) Numer zgłoszenia: (22) Data zgłoszenia: RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (21) Numer zgłoszenia: 330369 (22) Data zgłoszenia: 15.12.1998 (19) PL (11) 188651 (13) B1 (5 1) IntCl7 C 10L 1/14 (54)

Bardziej szczegółowo

Zatwierdzam do stosowania od dnia

Zatwierdzam do stosowania od dnia 1. Przedmiot WT 2. Zakres stosowania przedmiotu WT 3. Podział i oznaczenie 4. Wymagania i badania 4.1. Wymagania ogólne 4.1.1. Dodatki przeciwutleniające 4.1.2. Dodatki antyelektrostatyczne 4.1.3. Wygląd

Bardziej szczegółowo

Noty wyjaśniające do Nomenklatury scalonej Unii Europejskiej (2018/C 7/03)

Noty wyjaśniające do Nomenklatury scalonej Unii Europejskiej (2018/C 7/03) 10.1.2018 PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 7/3 Noty wyjaśniające do Nomenklatury scalonej Unii Europejskiej (2018/C 7/03) Na podstawie art. 9 ust. 1 lit. a) rozporządzenia Rady (EWG) nr 2658/87

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 24 Data wydania: 21 sierpnia 2018 r. AB 297 Nazwa i adres WARTER

Bardziej szczegółowo

Podział paliw ciekłych

Podział paliw ciekłych PALIWA CIEKŁE Podział paliw ciekłych Paliwa ciekłe dzieli się na: naturalne (ropa naftowa i jej pochodne, oleje łupkowe, smoła łupkowa), sztuczne (alkohole, paliwa z upłynniania węgla, oleje roślinne).

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 19 Data wydania: 29 stycznia 2016 r. Nazwa i adres OBR SPÓŁKA

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych - ćwiczenie nr 2. przedmiot: Metody Analizy Technicznej kierunek studiów: Technologia Chemiczna, 3-ci rok

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych - ćwiczenie nr 2. przedmiot: Metody Analizy Technicznej kierunek studiów: Technologia Chemiczna, 3-ci rok Oznaczanie wybranych parametrów fizykochemicznych i technicznych materiałów / strumieni procesowych lepkości kinematycznej i dynamicznej, temperatury zapłonu, rozkładu granulometrycznego, łamliwości, wilgotności

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 20 Data wydania: 13 stycznia 2017 r. Nazwa i adres OBR SPÓŁKA

Bardziej szczegółowo

DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu

DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu DZIAŁ 2 ŹRÓDŁA ENERGII przygotowanie do sprawdzianu I. RODZAJE PALIW KOPALNYCH. II. PRZERÓBKA ROPY NAFTOWEJ I WĘGLA KAMIENNEGO. III. BENZYNA IV. SPOSOBY POZYSKIWANIA ENERGII A ŚRODOWIKO NATURALNE. 1. Wymienić

Bardziej szczegółowo

LPG uznane paliwo silnikowe. Rawa Mazowiecka,

LPG uznane paliwo silnikowe. Rawa Mazowiecka, LPG uznane paliwo silnikowe Rawa Mazowiecka, 20.06.2018 01 O nas ORLEN Paliwa Sp. z o.o. należy do Grupy Kapitałowej ORLEN. Zajmujemy się hurtową sprzedażą: paliw gazu do celów grzewczych i przemysłowych

Bardziej szczegółowo

Opis modułu kształcenia Technologia produkcji paliw i olejów smarowych

Opis modułu kształcenia Technologia produkcji paliw i olejów smarowych Nazwa podyplomowych Nazwa obszaru kształcenia, w zakresie którego są prowadzone studia podyplomowe Nazwa kierunku, z którym jest związany zakres podyplomowych Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko

Bardziej szczegółowo

Opis modułu kształcenia Technologia otrzymywania paliw ciekłych i olejów smarowy z ropy naftowej

Opis modułu kształcenia Technologia otrzymywania paliw ciekłych i olejów smarowy z ropy naftowej Opis modułu kształcenia Technologia otrzymywania paliw ciekłych i olejów smarowy z ropy naftowej Nazwa podyplomowych Nazwa obszaru kształcenia, w zakresie którego są prowadzone studia podyplomowe Tytuł/stopień

Bardziej szczegółowo

Oleje napędowe. Produkcja

Oleje napędowe. Produkcja Oleje napędowe Olej napędowy jest paliwem przeznaczonym do użytkowania w silnikach wysokoprężnych z zapłonem samoczynnym, czyli tak zwanych silników Diesla. Oleje napędowe otrzymuje się poprzez destylację

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 297 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 14 Data wydania: 19 marca 2012 r. Nazwa i adres OŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY

Bardziej szczegółowo

Zatwierdzam do stosowania od dnia

Zatwierdzam do stosowania od dnia 1. Przedmiot WT 2. Zakres stosowania przedmiotu WT 3. Podział i oznaczenie 4. Wymagania i badania 4.1. Wymagania ogólne 4.1.1. Dodatki przeciwutleniające 4.1.2. Dodatki antyelektrostatyczne 4.1.3. Trwałość

Bardziej szczegółowo

Dr inż. Katarzyna Pstrowska, F1/203 Konsultacje: wt , śr

Dr inż. Katarzyna Pstrowska, F1/203 Konsultacje: wt , śr Laboratorium Produkty chemiczne Ćwiczenie N4 Miejsce F2, s.113 Prowadzący Analiza stałych węglowodorów naftowych i asfaltów Dr inż. Katarzyna Pstrowska, F1/203 Konsultacje: wt. 12-14, śr. 11-13 1 Parafina

Bardziej szczegółowo

Opis modułu kształcenia Materiałoznawstwo paliw

Opis modułu kształcenia Materiałoznawstwo paliw Nazwa podyplomowych Nazwa obszaru kształcenia, w zakresie którego są prowadzone studia podyplomowe Nazwa kierunku, z którym jest związany zakres podyplomowych Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko

Bardziej szczegółowo

Warter Fuels S.A. Benzyna lotnicza WA UL 91 wyd. IX

Warter Fuels S.A. Benzyna lotnicza WA UL 91 wyd. IX 1. Przedmiot WT 2. Zakres stosowania przedmiotu WT 3. Podział i oznaczenie 4. Wymagania i badania 4.1. Wymagania ogólne 4.1.1. Dodatki przeciwutleniające 4.1.2. Dodatki antyelektrostatyczne 4.1.3. Trwałość

Bardziej szczegółowo

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi. w jednostkach naturalnych tony 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi. w jednostkach naturalnych tony 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 MINISTERSTWO GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, Plac Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Numer identyfikacyjny - REGON RAF-2 Agencja Rynku Energii S.A. 00-950

Bardziej szczegółowo

Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU

Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU GREEN ENERGY POLAND Sp. z o.o. Urządzenie do rozkładu termicznego odpadów organicznych WGW-8 EU dr hab. inż. Andrzej Wojciechowski e-mail: andrzej.wojciechowski@imp.edu.pl www.imp.edu.pl Ochrony Środowiska

Bardziej szczegółowo

Zatwierdzam do stosowania od dnia

Zatwierdzam do stosowania od dnia 1. Przedmiot WT 2. Zakres stosowania przedmiotu WT 3. Podział i oznaczenie 4. Wymagania i badania 4.1. Wymagania ogólne 4.1.1. Dodatki przeciw stukowe 4.1.2. Dodatki barwiące 4.1.3. Dodatki przeciwutleniające

Bardziej szczegółowo

PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1. (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. C10G 7/06 (2006.

PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1. (21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl. C10G 7/06 (2006. RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 208835 (21) Numer zgłoszenia: 382147 (22) Data zgłoszenia: 02.04.2007 (13) B1 (51) Int.Cl. C10G 7/06 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1. (54) Sposób katalitycznego krakowania surowców węglowodorowych

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 PL B1. (54) Sposób katalitycznego krakowania surowców węglowodorowych RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 188639 (21) Numer zgłoszenia: 328009 (22) Data zgłoszenia 12.08.1998 (13) B1 (51) Int.Cl.7 C10G 11/14 (54)

Bardziej szczegółowo

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi. za okres od początku roku do końca miesiąca r.

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi. za okres od początku roku do końca miesiąca r. MINISTERSTWO GOSPODARKI, pl. Trzech KrzyŜy 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Numer identyfikacyjny - REGON RAF-2 Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi za okres

Bardziej szczegółowo

Wymagania gazu ziemnego stosowanego jako paliwo. do pojazdów

Wymagania gazu ziemnego stosowanego jako paliwo. do pojazdów Wymagania gazu ziemnego stosowanego jako paliwo mgr inż. Paweł Bukrejewski do pojazdów Kierownik Pracowni Analitycznej Starszy Specjalista Badawczo-Techniczny Laboratorium Produktów Naftowych i Biopaliw

Bardziej szczegółowo

Przemysłowe laboratorium technologii ropy naftowej i węgla II

Przemysłowe laboratorium technologii ropy naftowej i węgla II Przemysłowe laboratorium technologii ropy naftowej i węgla II Ćw. 3. Analiza frakcji paliwowych metodą GC Prowadzący Dr inż. Sylwia Hull Wrocław, 2018 Chromatografia jest to technika analityczna służąca

Bardziej szczegółowo

Praktyczne wdrożenie nowych wymagań polityki PCA dotyczącej uczestnictwa w badaniach biegłości, na przykładzie badań przetworów naftowych

Praktyczne wdrożenie nowych wymagań polityki PCA dotyczącej uczestnictwa w badaniach biegłości, na przykładzie badań przetworów naftowych POLLAB-PETROL 23-24.04.2012, Warszawa. Praktyczne wdrożenie nowych wymagań polityki PCA dotyczącej uczestnictwa w badaniach biegłości, na przykładzie badań przetworów naftowych Jolanta Kowalczyk, Marzena

Bardziej szczegółowo

Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO)

Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO) Łukasz Jęczmionek Zagadnienia hydrokonwersji olejów roślinnych i tłuszczów zwierzęcych do węglowodorowych bio-komponentów parafinowych (HVO) Instytut Nafty i Gazu 2012 Zagadnienia hydrokonwersji olejów

Bardziej szczegółowo

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi. za okres od początku roku do końca miesiąca r.

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi. za okres od początku roku do końca miesiąca r. MINISTERSTWO GOSPODARKI, pl. Trzech KrzyŜy 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Numer identyfikacyjny - REGON RAF-2 Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi za okres

Bardziej szczegółowo

CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego

CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego CIEPŁO, PALIWA, SPALANIE CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego WYMIANA CIEPŁA. Zmiana energii wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r.

Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 czerwca 2017 r. Poz. 1294 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ENERGII 1) z dnia 12 czerwca 2017 r. w sprawie metodyki obliczania emisji gazów cieplarnianych,

Bardziej szczegółowo

Zatwierdzam do stosowania od dnia

Zatwierdzam do stosowania od dnia 1. Przedmiot WT 2. Zakres stosowania przedmiotu WT 3. Podział i oznaczenie 4. Wymagania i badania 4.1. Wymagania ogólne 4.1.1. Dodatki przeciw stukowe 4.1.2. Dodatki barwiące 4.1.3. Dodatki przeciwutleniające

Bardziej szczegółowo

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi MINISTERSTWO GOSPODARKI I PRACY, pl. Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Numer identyfikacyjny - REGON RAF-2 Agencja Rynku Energii S.A. 00-950 Warszawa, skr. poczt.

Bardziej szczegółowo

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej

Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej Materiały pomocnicze do laboratorium z przedmiotu Metody i Narzędzia Symulacji Komputerowej w Systemach Technicznych Symulacja prosta dyszy pomiarowej Bendemanna Opracował: dr inż. Andrzej J. Zmysłowski

Bardziej szczegółowo

Wpływ współrozpuszczalnika na zjawisko rozdziału faz w benzynie silnikowej zawierającej do 10% (V/V ) bioetanolu

Wpływ współrozpuszczalnika na zjawisko rozdziału faz w benzynie silnikowej zawierającej do 10% (V/V ) bioetanolu NAFTA-GAZ czerwiec 2011 ROK LXVII Martynika Pałuchowska Instytut Nafty i Gazu, Kraków Wpływ współrozpuszczalnika na zjawisko rozdziału faz w benzynie silnikowej zawierającej do 10% (V/V ) bioetanolu Wstęp

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA PRZEROBU ROPY NAFTOWEJ W GRUPIE LOTOS S.A.

TECHNOLOGIA PRZEROBU ROPY NAFTOWEJ W GRUPIE LOTOS S.A. TECHNOLOGIA PRZEROBU ROPY NAFTOWEJ W GRUPIE LOTOS S.A. BLOK OLEJOWY Schemat ideowy gdańskiej rafinerii Grupy LOTOS S.A. LPG destylacja LPG 710 LPG propan butan LPG z 410,440 i 150 LPG fr. szczyt b.lekka

Bardziej szczegółowo

Rola Rafinerii jako odbiorcy i. przepracowanych w Polsce. Kraków, 15 marzec 2013 r.

Rola Rafinerii jako odbiorcy i. przepracowanych w Polsce. Kraków, 15 marzec 2013 r. Rola Rafinerii jako odbiorcy i przetwórcy rcy olejów przepracowanych w Polsce Kraków, 15 marzec 2013 r. KAMIENIE MILOWE REGENERACJI OLEJÓW ODPADOWYCH Rafinerii Nafty Jedlicze od 1963 roku specjalizuje

Bardziej szczegółowo

Opis modułu kształcenia Materiałoznawstwo paliw ciekłych

Opis modułu kształcenia Materiałoznawstwo paliw ciekłych Opis modułu kształcenia Materiałoznawstwo paliw ciekłych Nazwa podyplomowych Nazwa obszaru kształcenia, w zakresie którego są prowadzone studia podyplomowe Tytuł/stopień naukowy/zawodowy imię i nazwisko

Bardziej szczegółowo

OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ

OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ OFERTA TEMATÓW PROJEKTÓW DYPLOMOWYCH (MAGISTERSKICH) do zrealizowania w Katedrze INŻYNIERII CHEMICZNEJ I PROCESOWEJ Badania kinetyki utleniania wybranych grup związków organicznych podczas procesów oczyszczania

Bardziej szczegółowo

Sposób wytwarzania oleju izolującego elektrycznie

Sposób wytwarzania oleju izolującego elektrycznie R Z E C Z P O S P O L IT A (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 157455 P O L S K A (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 277047 (51) IntCl.5: C10G 67/04 U rząd P a te n to w y (22) Data zgłoszenia: 03.01.1989 R z

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 10.2.2016 L 33/3 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2016/172 z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie uzupełnienia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 691/2011 w odniesieniu do określenia

Bardziej szczegółowo

Gazy rafineryjne w Zakładzie Produkcyjnym PKN ORLEN SA w Płocku gospodarka gazami rafineryjnymi

Gazy rafineryjne w Zakładzie Produkcyjnym PKN ORLEN SA w Płocku gospodarka gazami rafineryjnymi Gazy rafineryjne w Zakładzie Produkcyjnym PKN ORLEN SA w Płocku gospodarka gazami rafineryjnymi Wrzesień 2012 1 PKN ORLEN SA informacje ogólne PKN ORLEN Jesteśmy jedną z największych korporacji przemysłu

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób rozdziału produktów procesu hydroodsiarczania ciężkiej pozostałości po próżniowej destylacji ropy naftowej

PL B1. Sposób rozdziału produktów procesu hydroodsiarczania ciężkiej pozostałości po próżniowej destylacji ropy naftowej RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 213453 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 387247 (51) Int.Cl. C10G 7/06 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 10.02.2009

Bardziej szczegółowo

Zanieczyszczenia naftowe w gruncie. pod redakcją Jana Surygały

Zanieczyszczenia naftowe w gruncie. pod redakcją Jana Surygały Zanieczyszczenia naftowe w gruncie pod redakcją Jana Surygały Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej Wrocław 2000 Zanieczyszczenia naftowe w gruncie pod redakcją Jana Surygały Oficyna Wydawnicza

Bardziej szczegółowo

Technologia chemiczna surowce i nośniki energii

Technologia chemiczna surowce i nośniki energii WYDZIAŁ CHEMICZNY Technologia chemiczna surowce i nośniki energii LABORATORIUM Charakterystyka rop naftowych SPIS TREŚCI Wprowadzenie... 3 1. Ropa naftowa charakterystyka surowca... 3 1.1 Pochodzenie...

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 142

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 142 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 142 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 15 Data wydania: 3 lipca 2013 r. AB 142 Nazwa i adres INSTYTUT

Bardziej szczegółowo

Wpływ właściwości frakcji benzynowych na parametry składu frakcyjnego paliwa etanolowego E85

Wpływ właściwości frakcji benzynowych na parametry składu frakcyjnego paliwa etanolowego E85 NAFTA-GAZ październik 2012 ROK LXVIII Bogusława Danek Instytut Nafty i Gazu, Kraków Wpływ właściwości frakcji benzynowych na parametry składu frakcyjnego paliwa etanolowego E85 Wprowadzenie W paliwie etanolowym

Bardziej szczegółowo

WĘGLOWODORY POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI

WĘGLOWODORY POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI WĘGLOWODORY POWTÓRZENIE WIADOMOŚCI 1. W kórym punkcie zapisano wyłącznie węglowodory odbarwiające wodę bromową: a) C 2 H 6 ; C 4 H 10 ; C 6 H 14 b) C 9 H 20 ; C 8 H 16 ; C 2 H 4 c) C 2 H 2 ; C 3 H 6 ;

Bardziej szczegółowo

(21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl.7

(21) Numer zgłoszenia: (51) Int.Cl.7 RZECZPOSPOLITA ( 12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 182985 POLSKA (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 314139 (51) Int.Cl.7 C10L 1/18 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 07.05.1996 Rzeczypospolitej Polskiej (54)

Bardziej szczegółowo

Badania laboratoryjne procesów ciągłej ekstrakcji rozpuszczalnikowej

Badania laboratoryjne procesów ciągłej ekstrakcji rozpuszczalnikowej NAFTA-GAZ wrzesień 11 ROK LXVII Anna Bartyzel Instytut Nafty i Gazu, Kraków Badania laboratoryjne procesów ciągłej ekstrakcji rozpuszczalnikowej Wstęp Destylaty próżniowe wykorzystywane do produkcji olejów

Bardziej szczegółowo

CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego

CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego CIEPŁO, PALIWA, SPALANIE CIEPŁO (Q) jedna z form przekazu energii między układami termodynamicznymi. Proces przekazu energii za pośrednictwem oddziaływania termicznego WYMIANA CIEPŁA. Zmiana energii wewnętrznej

Bardziej szczegółowo

Zatwierdzam do stosowania od dnia 23-09-2014

Zatwierdzam do stosowania od dnia 23-09-2014 1. Przedmiot WT 2. Zakres stosowania przedmiotu WT 3. Podział i oznaczenie 4. Wymagania i badania 4.1. Wymagania ogólne 4.1.1. Dodatki przeciw stukowe 4.1.2. Dodatki barwiące 4.1.3. Dodatki przeciwutleniające

Bardziej szczegółowo

Polskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa

Polskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa Polskie Normy opracowane przez Komitet Techniczny nr 277 ds. Gazownictwa Podkomitet ds. Przesyłu Paliw Gazowych 1. 334+A1:2011 Reduktory ciśnienia gazu dla ciśnień wejściowych do 100 bar 2. 1594:2014-02

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11)

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 186094 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej ( 2 1) Numer zgłoszenia: 323288 (22) Data zgłoszenia: 21.11.1997 (13) B1 (51) IntCl7: C10L 1/04 (54)

Bardziej szczegółowo

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 listopada 2015 r. (OR. en)

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 listopada 2015 r. (OR. en) Rada Unii Europejskiej Bruksela, 26 listopada 2015 r. (OR. en) 14624/15 ADD 1 PISMO PRZEWODNIE Od: Data otrzymania: 24 listopada 2015 r. Do: ENV 742 STATIS 88 ECO 145 FIN 848 DELACT 160 Sekretarz Generalny

Bardziej szczegółowo

Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir zawierające substancje niebezpieczne 14. 03 01 82 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków

Trociny, wióry, ścinki, drewno, płyta wiórowa i fornir zawierające substancje niebezpieczne 14. 03 01 82 Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków 1. 02 01 01 Osady z mycia i czyszczenia 2. 02 01 03 Odpadowa masa roślinna 3. 02 01 04 Odpady tworzyw sztucznych (z wyłączeniem opakowań) 4. 02 01 08* Odpady agrochemikaliów zawierające substancje, w tym

Bardziej szczegółowo

TECHNOLOGIA CHEMICZNA

TECHNOLOGIA CHEMICZNA kierunek laboratorium ćwiczenie N1 TECHNOLOGIA CHEMICZNA Technologia chemiczna surowce i nośniki energii Właściwości frakcji paliwowych prowadzący Karolina Jaroszewska, konsultacje bud. F1 pok. 206; PN

Bardziej szczegółowo

RAF-2 Sprawozdanie o produkcji, obrocie, zapasach oraz o infrastrukturze magazynowej i przesyłowej ropy naftowej, produktów naftowych i biopaliw

RAF-2 Sprawozdanie o produkcji, obrocie, zapasach oraz o infrastrukturze magazynowej i przesyłowej ropy naftowej, produktów naftowych i biopaliw MINISTERSTWO GOSPODARKI, plac Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej RAF-2 Sprawozdanie o produkcji, obrocie, zapasach oraz o infrastrukturze magazynowej i przesyłowej

Bardziej szczegółowo

Beata Mendak fakultety z chemii II tura PYTANIA Z KLASY PIERWSZEJ

Beata Mendak fakultety z chemii II tura PYTANIA Z KLASY PIERWSZEJ Beata Mendak fakultety z chemii II tura Test rozwiązywany na zajęciach wymaga powtórzenia stężenia procentowego i rozpuszczalności. Podaję również pytania do naszej zaplanowanej wcześniej MEGA POWTÓRKI

Bardziej szczegółowo

D E C Y Z J A Prezesa Agencji Rezerw Materiałowych Nr BPI 34/I/16 w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów dotyczących opłaty zapasowej

D E C Y Z J A Prezesa Agencji Rezerw Materiałowych Nr BPI 34/I/16 w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów dotyczących opłaty zapasowej Warszawa, dnia lipca 2016 r. D E C Y Z J A Prezesa Agencji Rezerw Materiałowych Nr BPI 34/I/16 w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji przepisów dotyczących opłaty zapasowej Na podstawie art. 10 ust.

Bardziej szczegółowo

RAF-2. Przychód ogółem (wiersze: ) 09. Rozchód ogółem (wiersze: ) 24. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi

RAF-2. Przychód ogółem (wiersze: ) 09. Rozchód ogółem (wiersze: ) 24. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi MINISTERSTWO GOSPODARKI, pl. Trzech KrzyŜy 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej RAF-2 Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi Agencja Rynku Energii S.A. Portal sprawozdawczy

Bardziej szczegółowo

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi

RAF-2. Sprawozdanie o produkcji i obrocie produktami naftowymi MINISTERSTWO GOSPODARKI I PRACY, Plac Trzech Krzyży 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej Numer identyfikacyjny - REGON RAF-2 Agencja Rynku Energii S.A. 00-950 Warszawa, skr. poczt.

Bardziej szczegółowo

TERMOCHEMIA SPALANIA

TERMOCHEMIA SPALANIA TERMOCHEMIA SPALANIA I ZASADA TERMODYNAMIKI dq = dh Vdp W przemianach izobarycznych: dp = 0 dq = dh dh = c p dt dq = c p dt Q = T 2 T1 c p ( T)dT Q ciepło H - entalpia wewnętrzna V objętość P - ciśnienie

Bardziej szczegółowo

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 170

ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 170 ZAKRES AKREDYTACJI LABORATORIUM BADAWCZEGO Nr AB 170 wydany przez POLSKIE CENTRUM AKREDYTACJI 01-382 Warszawa ul. Szczotkarska 42 Wydanie nr 12 Data wydania: 3 lipca 2013 r. AB 170 Nazwa i adres INSTYTUT

Bardziej szczegółowo

TERMOCHEMIA SPALANIA

TERMOCHEMIA SPALANIA TERMOCHEMIA SPALANIA I ZASADA TERMODYNAMIKI dq = dh Vdp W przemianach izobarycznych: dp = 0 dq = dh dh = c p dt dq = c p dt Q = T 2 T1 c p ( T)dT Q ciepło H - entalpia wewnętrzna V objętość P - ciśnienie

Bardziej szczegółowo

Stawki akcyzy na Ukrainie (według stanu na dzień 1 czerwca 2016 roku)

Stawki akcyzy na Ukrainie (według stanu na dzień 1 czerwca 2016 roku) Stawki akcyzy na Ukrainie (według stanu na dzień 1 czerwca 2016 roku) Wyroby ropopochodne Kod towaru Nazwa towaru Stawka akcyzy 2710 12 11 10 Lekkie destylaty dla specyficznych procesów obróbki 2710 12

Bardziej szczegółowo

Skład grupowy frakcji olejowych analiza metodą chromatografii kolumnowej

Skład grupowy frakcji olejowych analiza metodą chromatografii kolumnowej Przemysłowe laboratorium technologii ropy naftowej i węgla II Ćwiczenie 2 Skład grupowy frakcji olejowych analiza metodą chromatografii kolumnowej Wrocław, 2010 Opracowanie: dr inż. Ewa Śliwka 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Technologia chemiczna. Zajęcia 2

Technologia chemiczna. Zajęcia 2 Technologia chemiczna Zajęcia 2 Podstawą wszystkich obliczeń w technologii chemicznej jest bilans materiałowy. Od jego wykonania rozpoczyna się projektowanie i rachunek ekonomiczny planowanego lub istniejącego

Bardziej szczegółowo

WYNIKI KONTROLI JAKOŚ CI PALIW

WYNIKI KONTROLI JAKOŚ CI PALIW WYNIKI KONTROLI JAKOŚ CI PALIW REALIZOWANYCH PRZEZ INSPEKCJĘ HAND LOWĄ W 2014 ROKU ZATWIERDZIŁ PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW WARSZAWA, MARZEC 2015 Opracowanie: Departament Inspekcji Handlowej

Bardziej szczegółowo

WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW

WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW REALIZOWANYCH PRZEZ INSPEKCJĘ HANDLOWĄ W 2013 ROKU ZATWIERDZIŁ PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW WARSZAWA, MARZEC 2014 Opracowanie: Departament Inspekcji Handlowej

Bardziej szczegółowo

4. ODAZOTOWANIE SPALIN

4. ODAZOTOWANIE SPALIN 4. DAZTWANIE SPALIN 4.1. Pochodzenie tlenków azotu w spalinach 4.2. Metody ograniczenia emisji tlenków azotu systematyka metod 4.3. Techniki ograniczania emisji tlenków azotu 4.4. Analiza porównawcza 1

Bardziej szczegółowo

Technologia chemiczna surowce i nośniki energii

Technologia chemiczna surowce i nośniki energii WYDZIAŁ CHEMICZNY STUDIA INŻYNIERSKIE NIESTACJONARNE Technologia chemiczna surowce i nośniki energii LABORATORIUM Zajęcia odbywają się w laboratorium 113 bud. F2 1 Instrukcja dla Studiów Inżynierskich

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 4. Stawki akcyzy na Ukrainie

Załącznik nr 4. Stawki akcyzy na Ukrainie Załącznik nr 4. Stawki akcyzy na Ukrainie Wyroby ropopochodne Kod towaru Nazwa towaru Stawka akcyzy 2710 12 11 10 Lekkie destylaty dla specyficznych procesów obróbki 2710 12 11 20 2710 12 11 90 2710 12

Bardziej szczegółowo

REDUXCO. Katalizator spalania. Leszek Borkowski DAGAS sp z.o.o. D/LB/6/13 GreenEvo

REDUXCO. Katalizator spalania. Leszek Borkowski DAGAS sp z.o.o. D/LB/6/13 GreenEvo Katalizator spalania DAGAS sp z.o.o Katalizator REDUXCO - wpływa na poprawę efektywności procesu spalania paliw stałych, ciekłych i gazowych w różnego rodzaju kotłach instalacji wytwarzających energie

Bardziej szczegółowo

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1

(12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) (13) B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 170091 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 298652 (5 1) IntCl6: C10G7/06 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej Data zgłoszenia: 21.04.1993 (54) Sposób

Bardziej szczegółowo

WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW

WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW REALIZOWANYCH PRZEZ INSPEKCJĘ HANDLOWĄ W 2012 ROKU ZATWIERDZIŁ PREZES URZĘDU OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW MAŁGORZATA KRASNODĘBSKA - TOMKIEL WARSZAWA, LUTY 2013 Opracowanie:

Bardziej szczegółowo

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin

Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Wpływ składu mieszanki gazu syntetycznego zasilającego silnik o zapłonie iskrowym na toksyczność spalin Anna Janicka, Ewelina Kot, Maria Skrętowicz, Radosław Włostowski, Maciej Zawiślak Wydział Mechaniczny

Bardziej szczegółowo

Możliwości wykorzystania recyklingu energetycznego odpadowych tworzyw sztucznych do sprężania gazu ziemnego dla potrzeb zasilania

Możliwości wykorzystania recyklingu energetycznego odpadowych tworzyw sztucznych do sprężania gazu ziemnego dla potrzeb zasilania Andrzej Kulczycki, Instytut Techniczny Wojsk Lotniczych Możliwości wykorzystania recyklingu energetycznego odpadowych tworzyw sztucznych do sprężania gazu ziemnego dla potrzeb zasilania pojazdów w CNG

Bardziej szczegółowo

PROCESY OPARTE NA ROPIE NAFTOWEJ

PROCESY OPARTE NA ROPIE NAFTOWEJ Pochodzenie ropy naftowej PROCESY OPARTE NA ROPIE NAFTOWEJ Teorie nieorganiczne Berthelot (1866r.): węglowodory powstały w wyniku działania wody na węgliki metali alkalicznych, wytworzone w skutek redukcji

Bardziej szczegółowo

RAF-2 Sprawozdanie o produkcji, obrocie, zapasach oraz o infrastrukturze magazynowej i przesyłowej ropy naftowej i produktów naftowych

RAF-2 Sprawozdanie o produkcji, obrocie, zapasach oraz o infrastrukturze magazynowej i przesyłowej ropy naftowej i produktów naftowych MINISTERSTWO GOSPODARKI, plac Trzech KrzyŜy 3/5, 00-507 Warszawa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej RAF-2 Sprawozdanie o produkcji, obrocie, zapasach oraz o infrastrukturze magazynowej i przesyłowej

Bardziej szczegółowo

Piroliza odpadowych poliolefin

Piroliza odpadowych poliolefin Politechnika Śląska Wydział Chemiczny Katedra Chemii, Technologii Nieorganicznej i Paliw Minimalizacja odpadów Technologia chemiczna Dąbrowa Górnicza sem. VI Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Piroliza

Bardziej szczegółowo

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/US03/13816 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego:

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/US03/13816 (87) Data i numer publikacji zgłoszenia międzynarodowego: RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 203817 (21) Numer zgłoszenia: 372757 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 02.05.2003 (86) Data i numer zgłoszenia

Bardziej szczegółowo

PL B1. Sposób selektywnego uwodornienia związków dienowych w surowcu węglowodorowym stosowanym do wytwarzania III-rzędowych eterów amylowych

PL B1. Sposób selektywnego uwodornienia związków dienowych w surowcu węglowodorowym stosowanym do wytwarzania III-rzędowych eterów amylowych RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 209608 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 381514 (22) Data zgłoszenia: 11.01.2007 (51) Int.Cl. C07C 4/06 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW REALIZOWANYCH PRZEZ INSPEKCJĘ HANDLOWĄ W OKRESIE STYCZEŃ GRUDZIEŃ 2008

WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW REALIZOWANYCH PRZEZ INSPEKCJĘ HANDLOWĄ W OKRESIE STYCZEŃ GRUDZIEŃ 2008 WYNIKI KONTROLI JAKOŚCI PALIW REALIZOWANYCH PRZEZ INSPEKCJĘ HANDLOWĄ W OKRESIE STYCZEŃ GRUDZIEŃ 2008 WARSZAWA, LUTY 2009 Opracowanie: Departament Inspekcji Handlowej UOKiK 2 I. WSTĘP System monitorowania

Bardziej szczegółowo

Rok akademicki: 2015/2016 Kod: MIC s Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne

Rok akademicki: 2015/2016 Kod: MIC s Punkty ECTS: 5. Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Nazwa modułu: Surowce energetyczne i paliwa Rok akademicki: 2015/2016 Kod: MIC-1-707-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Inżynierii Metali i Informatyki Przemysłowej Kierunek: Inżynieria Ciepła Specjalność: Poziom

Bardziej szczegółowo

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz

Oferta badawcza. XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Oferta badawcza XVI Forum Klastra Bioenergia dla Regionu 20 maja 2015r. dr inż. Anna Zamojska-Jaroszewicz Struktura organizacyjna PIMOT Przemysłowy Instytut Motoryzacji Pion Paliw i Energii Odnawialnej

Bardziej szczegółowo

Segment rafineryjny. Polska. Paliwa

Segment rafineryjny. Polska. Paliwa PKN ORLEN RAPORT ROCZNY 2007 Grupy ORLEN W 2007 roku segment rafineryjny Grupy ORLEN tworzyły rafineria w Płocku, rafinerie Litvinov, Kralupy i Paramo (Republika Czeska), a także rafineria AB Mažeikių

Bardziej szczegółowo