Ekspertyza na temat dostępności Białego Domku, Wodozbioru oraz pawilonu toalet MUZEUM ŁAZIENKI KRÓLEWSKIE W WARSZAWIE

Transkrypt

1 Ekspertyza na temat dostępności Białego Domku, Wodozbioru oraz pawilonu toalet MUZEUM ŁAZIENKI KRÓLEWSKIE W WARSZAWIE ul. Agrykoli 1, Warszawa zleceniodawca: Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie osoba odpowiedzialna ze strony zleceniodawcy: Monika Dobrzyńska zleceniobiorca: Biuro Planowania Dostępności autor opracowania: Kamil Kowalski 16 września

2 SPIS TREŚCI SPIS TREŚCI 2 PODSTAWA I ZAKRES OPRACOWANIA 3 JAK CZYTAĆ RAPORT? 5 ARKUSZ OCENY 6 Komunikacja na terenie Muzeum Łazienek Królewskich 6 1.Komunikacja zewnętrzna 6 BIAŁY DOMEK 8 1.Wejścia do budynku 8 2.Schody 9 3.Komunikacja wewnętrzna 10 4.Kasy / stanowiska informacyjne / recepcje 11 5.Toalety dla osób z niepełnosprawnością 13 6.Oświetlenie, instalacja elektryczna i alarmowa 13 7.Informacja 13 WODOZBIÓR 16 1.Wejścia do budynku 16 2.Schody 17 3.Komunikacja wewnętrzna 17 4.Kasy / stanowiska informacyjne / recepcje 18 5.Toalety dla osób z niepełnosprawnością 19 6.Oświetlenie, instalacja elektryczna i alarmowa 20 7.Informacja 20 TOALETY 23 1.Toalety dla osób z niepełnosprawnością 23 2

3 PODSTAWA I ZAKRES OPRACOWANIA Audytowi zostały poddane następujące obiekty należące do Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie: Biały Domek; Wodozbiór; Pawilon toalet przy Starej Oranżerii. Ponadto oceniono teren położony obok tych obiektów oraz trasy łączące te obiekty ze sobą. Ocenie podlegały części obiektów dostępne dla zwiedzających lub takie, których udostępnienie zwiedzającym jest planowane. Audyt nie dotyczył przestrzeni technicznych. Podstawą dla wykonania analizy oraz sformułowania wytycznych dotyczących zwiększenia dostępności zawartych w raporcie były: wizja lokalna przeprowadzona w dniu 16 sierpnia 2016 r.; dokumentacja Białego Domku oraz Wodozbioru dostarczona przez Muzeum Łazienki Królewskie; informacje przekazane przez pracowników Muzeum Łazienki Królewskie. Ocenę oparto m.in. na ustawie z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane z późniejszymi zmianami oraz Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z późniejszymi zmianami, a także innych, wymienionych w raporcie przepisach. Na potrzeby oceny przyjęto także dodatkowe kryteria wykraczające poza wymagania prawne. W ramach audytu dostępności ocenie poddano przestrzenie dostępne dla zwiedzających, w tym przede wszystkim: najbliższe otoczenie obiektów; wejścia do obiektów; komunikację poziomą i pionową w obiektach; dostępność toalet; wyposażenie obiektów; ogólną dostępność eksponatów; inne elementy mogące mieć wpływ na dostępność obiektów. Obiekty ocenione zostały m.in. pod kątem dostępności dla: osób z różnymi typami niepełnosprawności ruchu; osób z dysfunkcjami wzroku oraz słuchu; osób z innymi niepełnosprawnościami; osób czasowo niepełnosprawnych; kobiet w ciąży; osób z wózkami dziecięcymi; osób starszych i dzieci; obcokrajowców. Wprowadzanie zmian opisanych w raporcie każdorazowo należy poprzedzić stosownymi analizami technicznymi i uzgodnieniami oraz sprawdzeniem, czy nie kolidują one z innymi obowiązującymi przepisami m.in.: Ustawą Prawo budowlane 1 ; Ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 2 ; Ustawą o ochronie przeciwpożarowej 3 ; Ustawą Kodeks pracy 4 ; 1 Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U Nr 89 poz. 414, z późniejszymi zmianami); 2 Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U Nr 162 poz. 1568, z późniejszymi zmianami); 3 Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U Nr 81 poz. 351, z późniejszymi zmianami); 4 Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U Nr 24 poz.141, z późniejszymi zmianami); 3

4 Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie 5 ; Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie 6 ; Rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów 7. Wszelkie odstępstwa od obowiązujących przepisów technicznobudowlanych wymagają uzyskania stosownej zgody odpowiednich organów. W trakcie prac pod uwagę brano zabytkowy charakter obiektów i brak możliwości wprowadzania daleko idących zmian w konstrukcji obiektów oraz konieczność zachowania wysokich walorów estetycznych. Jeżeli zostaną przygotowane projekty zmian, zaleca się przeprowadzenie dodatkowych konsultacji takiej dokumentacji. W razie jakichkolwiek wątpliwości lub nieścisłości należy skontaktować się z autorami raportu. 5 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U Nr 75 poz. 690, z późniejszymi zmianami); 6 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U Nr 43 poz. 430, z późniejszymi zmianami); 7 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U Nr 109 poz. 719, z późniejszymi zmianami); 4

5 JAK CZYTAĆ RAPORT? W rozdziale Błąd! Nie można odnaleźć źródła odwołania. w formie tabeli przedstawiony został arkusz oceny dostępności, osobno dla k ażdego obiektu. W raporcie zastosowano następujące oznaczenia: + kryterium ocenione pozytywnie, bez zaleceń podstawowych. Mogą występować zalecenia dodatkowe. kryterium, dla którego przedstawiono zalecenia podstawowe. Zalecenie podstawowe konieczne do zapewnienia podstawowego poziomu dostępności. Zaproponowane w tym zakresie rozwiązania są istotne z punktu widzenia dostępności poszczególnych części obiektu dla osób z różnymi niepełnosprawnościami, bez których korzystanie z danej funkcji obiektu może być utrudnione, niemożliwe lub może stwarzać niebezpieczeństwo dla użytkowników. Zalecenia dodatkowe zaproponowane w tym zakresie rozwiązania wykraczają poza ogólnie przyjęte standardy, zwiększając w ten sposób dostępność obiektu lub których znaczenie dla dostępności jest drugorzędne, a także takie rozwiązania, które pomimo istniejących w tym zakresie przepisów są niezwykle rzadko stosowane w praktyce. Przy zaleceniach umieszczono oznaczenia wskazujące na grupę, dla której dana modyfikacja może mieć znaczenie: Osoby z niepełnosprawnościami ruchu. Do tej grupy należy zaliczyć osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich (w tym aktywnych oraz elektrycznych), osoby korzystające z kul, lasek itp., a także m.in. osoby mogące mieć różne problemy z poruszaniem się, długim staniem, wstawaniem i siadaniem, czy osoby z niepełnosprawnościami manualnymi. Jest to bardzo zróżnicowana grupa. Na potrzeby raportu przyjmowane są wartości uniwersalne, zapewniające możliwość skorzystania z danego elementu przez jak największą liczbę użytkowników, np. wyznacznikiem dla minimalnych parametrów przestrzeni komunikacyjnych, czy parametrów podnośników są największe i najcięższe elektryczne wózki inwalidzkie. Największe znaczenie będzie miała tutaj dostępność architektoniczna oraz parametry przestrzeni i jej wyposażenia. Osoby z dysfunkcjami wzroku. Do grupy tej należy zaliczyć osoby niewidome, a także osoby z poważnymi wadami wzroku, objawiającymi się znaczną utratą ostrości widzenia, ograniczeniami pola widzenia, trudnościami w adaptacji do zmiennych warunków oświetlenia, brakiem postrzegania kolorów, zmniejszoną wrażliwością na kontrast itp. Najważniejsze dla tej grupy będzie zapewnienie możliwości bezpiecznego poruszania się w przestrzeni budynku, zapewnienie dostępu do informacji alternatywnej względem komunikatów prezentowanych w formie wizualnej (dźwiękowej, dotykowej), ale także zastosowanie odpowiednio powiększonych i opracowanych tekstów dla osób niedowidzących, czy opracowanie procedur pozwalających zwiększać dostępność bez ingerencji w przestrzeń architektoniczną. Osoby z dysfunkcjami słuchu. Do grupy tej należy zaliczyć osoby głuche, a także w znaczny sposób różniące się od nich pod względem sposobu komunikacji osoby słabosłyszące. Osoby głuche komunikują się (zazwyczaj) za pomocą języka migowego. Mogą również pozyskiwać informacje z napisów, czy czytania z ruchu ust. Osoby słabosłyszące oraz głuche z implantami ślimakowymi komunikują się werbalnie, jednak problem stanowi pozyskanie informacji drogą słuchową, w związku z czym konieczne jest zapewnienie systemu wspomagania słuchu, pozyskiwanie informacji poprzez tekst, czy wspomaganie się czytaniem z ruchu warg. Najwięcej korzyści obu grupom zapewni stosowanie napisów w sytuacjach, w których jest to możliwe np. informacje o obiektach. Jednak w niektórych sytuacjach, ze względu na możliwość mniejszego rozumienia informacji tekstowej przez osoby głuche, korzystne jest również zastosowanie tłumaczenia na język migowy. W przypadkach, gdy mamy do czynienia z komunikacją obustronną, osoby głuche powinny mieć zapewnionego tłumacza języka migowego, natomiast osoby słabosłyszące system wspomagania słuchu pętle indukcyjne lub alternatywny. Inne osoby. Do tej grupy zaliczono osoby z innymi, niewymienionymi powyżej niepełnosprawnościami, m.in. niepełnosprawnościami umysłowymi, ale także osoby czasowo niepełnosprawne oraz inne, dla których poruszanie się lub zrozumienie informacji i komunikowanie się może stanowić problem, m.in. dzieci, osoby starsze, kobiety w ciąży, rodzice z dziećmi, obcokrajowcy. 5

6 ARKUSZ OCENY KOMUNIKACJA NA TERENIE MUZEUM ŁAZIENEK KRÓLEWSKICH 1. KOMUNIKACJA ZEWNĘTRZNA SZEROKOŚĆ CIĄGÓW KOMUNIKACYJNYCH + Szerokość dojść do budynku nie budzi zastrzeżeń. DOSTĘPNOŚĆ CIĄGÓW KOMUNIKACYJNYCH DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI + Teren ogrodu należącego do Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie położony jest w okolicach Skarpy Wiślanej oraz w dawnym korycie Wisły, w związku z czym na jego terenie występują duże różnice wysokości. Część alej ma znaczące nachylenie, które może utrudniać poruszanie się osobom z niepełnosprawnością ruchu. Do ocenianych obiektów (Biały Domek, Wodozbiór, pawilon toalet) najłatwiej jest dotrzeć od stronu ul. Myśliwieckiej. W tej okolicy znajdują się przystanki autobusowe oraz miejsca parkingowe. Spośród ocenianych obiektów, tylko do Wodozbioru prowadzi wyraźnie nachylona aleja. Może ona stanowić przeszkodę dla niektórych osób poruszających się na wózku inwalidzkim. Zmiany w tym miejscu nie wydają się możliwe. Opracowanie planu Ogrodu Łazienkowskiego z zaznaczonymi utrudnieniami dla osób o ograniczonej możliwości poruszania się NAWIERZCHNIA DOTYCZY: całości Ogrodów Królewskich. Na planie warto zaznaczyć, m.in. trasy z występującymi na nich utrudnieniami; lokalizację ważnych obiektów, z podstawowymi informacjami o ich dostępności; położenie kas, toalet i innej istotnej infrastruktury; lokalizację pobliskich przystanków i parkingów. Większość alejek spacerowych na terenie ogrodu ma nawierzchnię mineralną wodoprzepuszczalną. Główne aleje są częściowo brukowane, przy czym sposób ułożenia kostki kamiennej (stosunkowo niewielkie nierówności powierzchni i małe fugi) w niewielkim stopniu utrudnia poruszanie się różnym grupom użytkowników. Dobór nawierzchni wynika ze względów estetycznych i ma znaczenie ze względu na zabytkowy charakter przestrzeni ogrodu. W pobliżu ocenianych obiektów zauważono następujące problemy dotyczące nawierzchni: aleja prowadząca od ul. Agrykola, przy Starej Oranżerii, w kierunku południowozachodnim obrzeża alei wykonano z kamienia polnego, w związku z czym przejście w poprzek alei może stanowić trudność m.in. dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim; kanał odwodnienia na dojściu do Wodozbioru dotarcie do Wodozbioru wymaga przejścia przez kanał odwodnienia. Miejsce to może stanowić poważne utrudnienie dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim, a osobom z dysfunkcją wzroku może sugerować, że nie ma żadnej drogi odchodzącej w stronę Wodozbioru, kanał odwodnieniowy prowadzący wzdłuż alei zakręcającej w stronę wodozbioru osoba niewidoma poruszająca się wzdłuż krawędzi alei może zostać skierowana w krzewy; alejki z kamienia polnego prowadzące do pawilonu toalet nawierzchnia w poważny sposób utrudnia dotarcie do toalety męskiej oraz toalety damskiej i dla osób z niepełnosprawnością. Wyrównanie nawierzchni DOTYCZY: obrzeży alei prowadzącej od wejścia przy ul. Agrykola, przy Starej Oranżerii i dalej w kierunku południowozachodnim (obecnie nabrzeże wykonano z kamienia polnego). Obrzeże wymaga wyrównania w miejscach krzyżowania się z innymi alejami. 6

7 Zapewnienie przejścia nad kanałem odwodnieniowym Zabezpieczenie przejścia Wymiana nawierzchni DOTYCZY: kanału odwodnieniowego oddzielającego aleję prowadzącą w kierunku Starej Oranżerii od dojścia do Wodozbioru. Konieczne jest zapewnienie przejścia na jednym poziomie, bez konieczności schodzenia i ponownego podchodzenia pod ścianki boczne kanału. Przejście można wykonać, np. wzorem kraty zastosowanej na skrzyżowaniu głównej alei z aleją prowadzącą w stronę Starej Oranżerii i Wodozbioru. Przerwy pomiędzy elementami kraty nie powinny być większe niż 2 cm. DOTYCZY: kanału odwodnieniowego prowadzącego wzdłuż alei zakręcającej w stronę Wodozbioru, naprzeciwko wejścia do tego budynku. Proponowane jest przestawienie ławki w taki sposób, żeby uniemożliwiała zejście w dół, w krzewy. DOTYCZY: obu dojść do pawilonu toalet położonego przy Starej Oranżerii. Na obu dojściach do toalet należy zapewnić równą nawierzchnię. Zmiana powinna obejmować również obrzeże głównej alei (wykonane z kamienia polnego), w miejscach, w których odchodzą od niej ścieżki prowadzące do toalet. PRZEJŚCIA DLA PIESZYCH Ocenie podlegał obszar położony w pobliżu audytowanych obiektów. Na terenie tym nie ma przejść dla pieszych. BRAK INNYCH PRZESZKÓD LUB ZAGROŻEŃ DLA PIESZYCH Docięcie gałęzi drzew DOTYCZY: dojść do pawilonu toalet. Konieczne jest docięcie gałęzi drzew ograniczających wysokość skrajni nad dojściami do pawilonu toalet. Wysokość skrajni nie powinna być mniejsza niż 220 cm. Obecnie gałęzie ograniczają ja nawet do 150 cm. 7

8 BIAŁY DOMEK 1. WEJŚCIA DO BUDYNKU SPOSÓB DOTARCIA DO WEJŚCIA Do wejścia prowadzą dwa stopnie o wysokości około 12 i 18 cm. Głębokość obu stopni wynosi około 32 cm. W projekcie zaproponowano używanie rozkładanych szyn. Rozwiązanie takie jest niepraktyczne, często szybszym i łatwiejszym sposobem będzie wciągnięcie osoby poruszającej się na wózku po schodach znajdujących się przed wejściem (nie oznacza to, że rozwiązanie takie jest prawidłowe). Ponadto przy wysokości 32 cm, w celu zapewniania odpowiedniego nachylenia, szyny musiałby mieć długość około 4 m, a obok bocznego wejścia nie ma wystarczającej ilości przestrzeni. Z informacji udzielonych przez pracowników Muzeum wynika, że rozwiązania przenośne nie sprawdzają się przy innych obiektach. Konserwacji wymagają również schody, których okładzina uległa częściowemu wytarciu. Montaż podnośnika ukrytego w posadzce Konserwacja płyt kamiennych na schodach DOTYCZY: wejścia głównego do Białego Domku. Proponowane jest zainstalowanie przed wejściem głównym, ukrytego w posadzce podnośnika. Podnośnik powinien mieć następujące parametry: wymiary platformy min. 90 x 120 cm; udźwig min. 300 kg (w przypadku problemów technicznych dopuszcza się zmniejszenie udźwigu do 250 kg). Ze względu na brak możliwości umieszczenia słupka sterującego obok podnośnika, w pobliżu wejścia, na zewnątrz budynku należy umieścić przycisk umożliwiający wezwanie pracownika znajdującego się w budynku. Przycisk powinien: być oznaczony za pomocą symbolu osoby z niepełnosprawnością; znajdować się w miejscu dobrze widocznym; znajdować się na wysokości cm, w miejscu do którego można dotrzeć na wózku inwalidzkim; mieć średnicę lud długość najkrótszego boku nie mniejszą niż 2 cm; wystawać ponad powierzchnię obudowy, żeby ułatwić jego wciśnięcie. Podnośnik tego typu będzie prawie niezauważalny. W pozycji spoczynkowej widoczne są wyłącznie ramy znajdujące się wokół platformy oraz otworu w posadzce. Platformę podnośnika można wykończyć różnymi materiałami. Instalację urządzenia należy poprzedzić przeprowadzeniem szczegółowych analiz technicznych oraz przygotowaniem projektu. Urządzenie tego typu zainstalowane jest np. w piwnicach Muzeum Warszawy. DOTYCZY: schodów przed wejściem głównym. Przeprowadzenie konserwacji jest konieczne ze względu na częściowe wytarcie płyt. Nawierzchnia schodów jest obecnie nierówna. RODZAJ DRZWI + Wejście wyposażone jest w podwójne drzwi rozwierane dwuskrzydłowe. Jedna para otwiera się na zewnątrz, druga do środka. Otwieranie drzwi może sprawiać trudności niektórym grupom użytkowników, np. otwarcie wyłącznie jednego skrzydła drzwi nie 8

9 zapewnia wystarczającej dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim szerokości przejścia. Obecnie za otwieranie drzwi odpowiadają pracownicy obiektu. Ze względu na konieczność zachowania historycznego charakteru obiektu wymiana drzwi nie jest możliwa. W trakcie powstawania ekspertyzy była rozważana możliwość zainstalowania siłowników automatycznie otwierających oba skrzydła drzwi. Po konsultacjach z pracownikami Muzeum, rozwiązanie to zostało odrzucone ze względów konserwatorskich. ZALECENPARAMETRY DRZWI Szerokość pojedynczego skrzydła drzwi jest niewystarczająca dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim. Problem ten opisano w punkcie Rodzaj drzwi, powyżej. Ponadto przy drzwiach znajduje się zbyt wysoki i nierówny próg. Zmniejszenie wysokości progu DOTYCZY: progu przy wejściu głównym. W związku ze zużyciem progu konieczna jest jego wymiana. W miarę możliwości technicznych, należy dążyć do zmniejszenia jego wysokości. Zalecane jest osiągnięcie wysokości nie większej niż 2 cm. Dodatkowo warto zaokrąglić lub wykonać fazowanie obu krawędzi progu, w celu ułatwienia pokonywania go przez osoby poruszające się na wózku inwalidzkim. PRZESTRZEŃ MANEWROWA PRZY DRZIWACH + Bezpośrednio przed drzwiami brakuje spocznika, na którym można się zatrzymać przed otwarciem drzwi. Budynek jest jednak obiektem zabytkowym i zmiany w tym zakresie nie są możliwe. PARAMETRY PRZEDSIONKA OZNAKOWANIE DLA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH SYSTEM OSUSZANIA OBUWIA 2. SCHODY PARAMETRY WIELKOŚCIOWE SCHODÓW + Wysokości stopni schodów wewnętrznych nie są równe. Niektóre z nich nie odpowiadają obecnie obowiązującym przepisom. Zbyt duża jest również liczba stopni w pojedynczym biegu schodów. Ponieważ obiekt jest zabytkowy, zmiany w tym zakresie nie wydają się zasadne. PARAMETRY SPOCZNIKÓW Spoczników nie zapewniono opis zgodnie z punktem Parametry wielkościowe schodów. PORĘCZE + Wzdłuż schodów prowadzących na piętro, z obu ich stron zapewniono poręcze. NAWIERZCHNIA + OZNAKOWANIE DLA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH I NIEWIDOMYCH Wprowadzenie oznaczeń nie jest najprawdopodobniej możliwe, ze względu na zabytkowy charakter obiektu. Należy również zauważyć, że schody wewnętrzne nie leżą na ważnej i bardzo uczęszczanej trasie, w związku z czym zagrożenie dla 9

10 użytkowników nie jest szczególnie duże. W obecnie obowiązujących przepisach oznaczenia takie są wymagane w obiektach użyteczności publicznej. BRAK INNYCH UTRUDNIEŃ + 3. KOMUNIKACJA WEWNĘTRZNA CZYTELNOŚĆ KOMUNIKACJI W OBIEKCIE + Komunikacja w obiekcie jest w większości miejsc czytelna. Na parterze przechodzi się do kolejnych sal, ułożonych wokół centralnie zlokalizowanych schodów. Podobnie jest na piętrze, z zastrzeżeniem północnej części budynku. Tutaj znalezienie właściwej drogi może niektórym osobom sprawiać trudność. Dotyczy to przede wszystkim osób niewidomych i słabowidzących. Nie ma możliwości zmiany istniejącego układu komunikacyjnego, dlatego rolą pracowników obiektu będzie wskazanie w takich sytuacjach właściwej drogi. DOSTĘPNOŚĆ KONDYGNACJI Problemy dotyczące dostępu do dolnej kondygnacji opisano w punkcie Wejścia do budynku. Na piętro można dostać się wyłącznie za pomocą schodów. Kondygnacja ta jest niedostępna dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim. Rozwiązaniem problemu mogłoby być wybudowanie zewnętrznej widny lub zainstalowanie wzdłuż schodów podnośnika. Wprowadzenia żadnego z rozwiązań nie jest możliwe z przyczyn konserwatorskich. Zapewnienie wirtualnego zwiedzania DOTYCZY: piętra budynku. Ze względu na brak możliwości zapewnienia dostępu na piętro budynku, należy zapewnić rozwiązania umożliwiające osobom poruszającym się na wózku wirtualne zwiedzanie górnej kondygnacji. Przeznaczone do tego urządzenie powinno służyć wszystkim użytkownikom, a jedną z jego funkcji powinien być wirtualny spacer po górnej kondygnacji. Urządzenie umożliwiające wirtualny spacer powinno spełniać następujące warunki: powinno znajdować się w miejscu, do którego można dotrzeć na wózku inwalidzkim; przed urządzeniem należy zapewnić przestrzeń manewrową o średnicy min 150 cm, bez żadnych przeszkód; ekran urządzenia powinien być umieszczony poziomo lub pod kątem do 45 o względem poziomu urządzenie powinno być zaprojektowane w taki sposób, żeby można było oprzeć na nim dłonie; pod blatem urządzenia należy zapewnić przestrzeń o wymiarach min. 67 x 75 x 40 cm (wysokość x szerokość x głębokość) przestrzeń taka będzie umożliwiała wygodne ustawienie wózka inwalidzkiego, przodem do urządzenia; ekran dotykowy lub przyciski należy umieścić na wysokości odpowiedniej dla różnych grup użytkowników, w tym osób sprawnych (mogących korzystać z urządzenia na stojąco) oraz osób niskich, dzieci, czy osób korzystających z wózka inwalidzkiego. Wysokość ta będzie zależała od kąta, pod jakim urządzenie zostanie umieszczone; należy wybrać ekran zapewniający czytelność informacji niezależnie od poziomu wzroku danego użytkownika; przyciski w zaprojektowanej aplikacji powinny być możliwe duże; 10

11 zaprojektowana aplikacja powinna umożliwiać wirtualny spacer po piętrze budynku oraz powiększanie istotnych dzieł sztuki, mebli, elementów architektonicznych oraz zdobycie informacji na ich temat. Uwaga! Tego typu aplikacje są zazwyczaj niedostępne dla osób z dysfunkcjami wzroku. Na potrzeby osób z dysfunkcjami słuchu teksty powinny być proste, a w przypadku materiałów video należy wprowadzić napisy oraz tłumaczenie na język migowy. Funkcje te mogą być uruchamiane przez użytkownika, po wybraniu stosownej opcji. PARAMETRY PRZESTRZENI KOMUNIKACYJNYCH W południowozachodniej części budynku znajduje się wąskie przejście, o szerokości około 60 cm. Możliwe, że niektóre osoby poruszające się na wózku inwalidzkim będą w stanie tę drogę pokonać. Próba taka może jednak skończyć się uszkodzeniami wózka oraz elementów architektonicznych budynku. Z tego powodu trasa zwiedzania dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim powinna być nieco inna niż dla pozostałych osób. Wyznaczenie alternatywnej trasy zwiedzania dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim DOTYCZY: parteru budynku. Osoby poruszające się na wózku powinny docierać do miejsca, w którym następuje przewężenia, a następnie zawracać i ponownie przechodząc przez hol wejściowy, oglądać pozostałą część budynku. W przestrzeni nie należy umieszczać znaków zakazujących przejścia osobom z niepełnosprawnością. Wskazane jest raczej uprzejme udzielenie przez pracownika odpowiedniej informacji o proponowanym kierunku zwiedzania. PARAMETRY DRZWI + Wszystkie drzwi na trasie zwiedzania są otwarte i nie stanowią przeszkody w poruszaniu się po budynku. Informacje na temat przewężenia występującego w południowozachodniej części budynku opisano w punkcie Parametry przestrzeni komunikacyjnych. NAWIERZCHNIE + KOLORYSTYKA I MATERIAŁY WYKOŃCZENIOWE + W budynku zachowano historyczny wystrój. Wzory znajdujące się na ścianach i elementach wyposażenia mogą utrudniać poruszanie się po obiekcie osobom słabowidzący. Wprowadzenie zmian w tym zakresie nie jest natomiast możliwe. OZNACZENIA DLA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH 4. KASY / STANOWISKA INFORMACYJNE / RECEPCJE MOŻLIWOŚĆ DOTARCIA DO STANOWISKA + Obecnie kasy znajdują się w oddzielnym budynku, do którego można dostać się wyłącznie po schodach. W planach jest zapewnienie dodatkowej kasy, bezpośrednio w Białym Domku. W kontekście Białego Domku rozwiąże to problem dostępności kas. Poniżej opisano propozycję działań pozwalających wprowadzić rozwiązania ułatwiające dostęp do kas w kontekście całego Muzeum. 11

12 Zapewnienie dodatkowych stanowisk kasowych Proponowane jest zapewnienie następujących rozwiązań: dodatkowego pawilonu kasowego, w pełni dostępnego dla osób z różnymi niepełnosprawnościami rozwiązanie zalecane; zapewnienie automatów biletowych w wybranych miejscach ogrodu automaty takie powinny być dostosowane do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami. Możliwe jest wprowadzenie obu rozwiązań jednocześnie. PARAMETRY STANOWISK OŚWIETLENIE ROZWIĄZANIA PONADSTANDARDOWE + Wprowadzenie pętli indukcyjnej stanowiskowej DOTYCZY: stanowiska pracownika w holu wejściowym Białego Domku. Urządzenie takie wymaga ułożenia przewodu (np. pod blatem), instalacji niewielkiego wzmacniacza oraz podłączenia mikrofonu. Do podłączenia urządzenia wystarczające jest wolne gniazdo elektryczne. Pętlę indukcyjną należy wykonać zgodnie z normą IEC :2007. Zasięg działania pętli stanowiskowej nie powinien być mniejszy niż 1,2 m. Miejsce wyposażone w pętlę indukcyjną należy czytelnie oznaczyć przy pomocy międzynarodowego symbolu tego urządzenia. Instalacja powinna być wykonywana przez specjalistów, a sprzęt wymaga odpowiedniej kalibracji. Pętla powinna być włączona przez cały czas pracy stanowiska. Uwaga! Pętla indukcyjna nie ułatwia kontaktu z osobami niesłyszącymi, które nie korzystają z aparatów słuchowych. Nie wszystkie osoby, korzystające z aparatów słuchowych, korzystają z tego typu urządzeń. Zasadność zastosowania pętli w tym miejscu należy rozważyć, mając na uwadze planowane w obiekcie zmiany. Wprowadzenie systemu do tłumaczeń na język migowy online DOTYCZY: stanowiska pracownika w holu wejściowym Białego Domku oraz w istniejących kasach. System działa poprzez dwukierunkowe przekazywanie dźwięku i obrazu. Tłumacz, znajdujący się w biurze, dzięki kamerze widzi osobę używającą języka migowego. Pracownik, dzięki słuchawkom, zapoznaje się z tłumaczeniem i odpowiada, korzystając z mikrofonu. Tłumaczenie na język migowy widoczne jest na ekranie odwróconym w stronę osoby zwiedzającej. Stanowisko wyposażone w system należy oznaczyć symbolem języka migowego. Uwaga! System nie ułatwia komunikacji osobom, które nie znają języka migowego, dlatego w przypadku osób słabosłyszących zalecane jest zastosowanie pętli indukcyjnej. System taki warto na pewno zastosować w kasach Muzeum. Zasadność zastosowania systemu do tłumaczeń online w Białym Domku należy rozważyć, mając na uwadze planowane w obiekcie zmiany. 12

13 5. TOALETY DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ POŁOŻENIE TOALET + W Białym Domku nie ma toalet. Najbliższe toalety, w tym toaleta dla osób z niepełnosprawnością znajduje się w pawilonie, obok Starej Oranżerii. Toalety oceniono w osobnym rozdziale: TOALETY. WEJŚCIA DO TOALET PRZESTRZEŃ MANEWROWA MUSZLA USTĘPOWA UMYWALKA PORĘCZE ROZMIESZCZENIE POZOSTAŁEGO WYPOSAŻENIA WŁĄCZNIKI ŚWIATŁA SYSTEM WZYWANIA POMOCY 6. OŚWIETLENIE, INSTALACJA ELEKTRYCZNA I ALARMOWA RÓWNOMIERNOŚĆ OŚWIETLENIA + Zwiedzanie Białego Domku odbywa się wyłącznie w sezonie letnim, w trakcie dnia, przy świetle naturalnym. Oświetlenie wnętrz może zmieniać się w wyniku zmian pogody, czy pory dnia. Mogą występować także różnice w oświetleniu różnych części budynku. Najjaśniejsze będą pomieszczenia znajdujące się po stronie południowej. Przy bardzo silnym świetle słonecznym przejście pomiędzy różnie oświetlonymi pomieszczeniami może stanowić problem dla osób z niektórymi wadami wzorku, czy osób słabowidzących. Zastosowanie rolet w oknach Rozwiązaniem problemu zbyt silnego oświetlenia w niektórych pomieszczeniach może być zastosowanie w oknach rolet. POZIOM OŚWIELTENIA Zgodnie z punktem powyżej. RODZAJ OŚWIETLENIA ŁĄCZNIKI ŚWIATŁA KARTY DOSTĘPU INSTALACJA ALARMOWA I PROCEDURY EWAKUACJI 7. INFORMACJA SPÓJNOŚĆ I ROZMIESZCZENIE INFORMACJI WIZUALNEJ + Obecnie w obiekcie nie zapewniono żadnego systemu informacji wizualnej. Ze względu na jego wielkość oraz czytelny układ komunikacyjny, nie wydaje się konieczne zapewnianie informacji kierunkowej. Również opisy poszczególnych dzieł sztuki, mebli i innych eksponatów nie mają w tym obiekcie szczególnie dużego znaczenia. Istotą zwiedzania jest w tym przypadku zapoznanie się z obiektem, jego architekturą i wyposażeniem. 13

14 W przypadku projektowania dodatkowych informacji wizualnych, należy zadbać o ich czytelność dla osób słabowidzących. CZYTELNOŚĆ INFORMACJI WIZUALNEJ INFORMACJA WIZUALNA DYNAMICZNA INFORMACJA GŁOSOWA Zapewnienie rozwiązań umożliwiających zwiedzanie obiektu osobom niewidomym Proponowane są następujące rozwiązania: prowadzenie dedykowanych osobom z niepełnosprawnością wzroku zajęć edukacyjnych. W takim przypadku pracownicy muzeum odpowiadaliby za opis przestrzeni i jej wyposażenia oraz pokazanie osobom zwiedzającym materiałów dotykowych; zapewnienie audioprzewodnika z audiodeskrypcją w takim przypadku konieczne byłoby przygotowanie audiodeskrypcji poszczególnych sal obiektu i wybranych eksponatów oraz podstawowych informacji na temat trasy zwiedzania. Zaleca się zastosowanie obu rozwiązań jednocześnie. Zajęcia edukacyjne miałyby znaczenia dla osób, które mogą pozwolić sobie na odwiedzenie obiektu w terminie wyznaczonym przez Muzeum Łazienki Królewski, natomiast audiodeskrypcja dla osób odwiedzających Muzeum jednorazowo, np. w trackie wycieczki do Warszawy. Zapewnienie systemu tourguide, z odbiornikami wyposażonymi w naszyjne pętle indukcyjne System taki mógłby być wykorzystywany w trakcie zajęć edukacyjnych dedykowanych osobom z niepełnosprawnością słuchu. Przewodnik byłby w takim przypadku wyposażony w mikrofon i nadajnik, a sygnał za pomocą odbiorników i naszyjnych pętli indukcyjnych, przekazanych zwiedzającym, przekazywany byłyby bezpośrednio do aparatów słuchowych. System mógłby być wykorzystywany również w innych obiektach, znajdujących się na terenie Łazienek Królewskich. Ze względu na konieczność przechodzenia do kolejnych sal nie zaleca się zastosowania stacjonarnych pętli indukcyjnych. INFORMACJA DOTYKOWA Zapewnienie dotykowych eksponatów dla osób z dysfunkcjami wzroku Proponowane są następujące rozwiązania: po konsultacji z konserwatorem dokonanie wyboru elementów architektonicznych oraz wyposażenia, które może być dotykane przez osoby niewidome. Dopuszczalne jest oglądanie przedmiotów w cienkich rękawiczkach; wykonanie kopii wybranych detali architektonicznych oraz meblarskich w przypadku elementów, których nie można dotykać lub które znajdują się poza zasięgiem rąk; wykonanie modeli wybranych mebli, czy elementów architektonicznych elementy te mogą zostać przedstawione w skali; wykonanie tyflografik wybranych elementów tyflografiki będą prezentowały elementy w formie spłaszczonej, dlatego nadają się do prezentacji prostych wzorów, czy przedstawień, a także prezentacji elementów malarskich. Tyflografiki warto stosować łącznie z opisem słownym, jako ilustrację istotnych zależności, czy kwestii które trudno dokładnie opisać. Dobrym przykładem zastosowania tyflografik może być przedstawienie kapiteli kolumn w różnych porządkach. 14

15 Technikę wykonania tyflografik należy dobrać odpowiednio do prezentowanych elementów. Niektóre z nich mogą wymagać prezentacji w formie płaskorzeźby, inne przedstawienia mogą przyjąć formę bardziej płaską, zbliżoną do rysunku technicznego. Nie jest konieczne wykonanie wszystkich z pośród powyższych propozycji. Lista wybranych elementów powinna uzupełniać planowaną trasę zwiedzania i korespondować z przyjętą narracją. Zbyt duża liczba elementów może przytłaczać zwiedzającego i nie pozwolić mu na odpowiednie zapoznanie się z obiektem. W budynku należy przewidzieć miejsce do przechowywania dotykowych kopii eksponatów oraz tyflografik. Wykonanie modelu 3D budynku Model umożliwiłby osobom niewidomym zapoznanie się z architekturą obiektu. Możliwe są dwie opcje: pokazanie wyłącznie formy zewnętrznej budynku i jego elewacji; pokazanie ścian wewnętrznych oraz układu wnętrz w budynku drugie rozwiązanie może wiązać się z trudnościami konstrukcyjnymi (konieczność zastosowanie cieńszych materiału i ograniczenie liczby wzmocnień, przy jednoczesnej konieczności zachowania trwałości makiety). W przypadku Białego Domku pokazanie ogólnego układu wnętrz mogłoby być interesujące. Model można ustawić w holu wejściowym Białego Domku. Postument modelu powinien mieć wielkość dostosowano do potrzeb różnych grup użytkowników. Umożliwienie oglądania dotykowego popiersia Króla Stanisława Augusta DOTYCZY: popiersia znajdującego się na placu, przed Białym Domkiem. Popiersie może być interesującym eksponatem dla osób niewidomych i słabowidzących, przy czym postument, na którym obecnie jest ustawione, jest zbyt wysoki. Rozważyć można wykonanie kopii popiersia i udostępnienie jej w innym miejscu Muzeum. INNE ROZWIĄZANIA + Rozbudowanie aplikacji mobilnej Łazienek Królewskich Zaleca się uzupełnienie aplikacji o Biały Domek. 15

16 WODOZBIÓR 1. WEJŚCIA DO BUDYNKU SPOSÓB DOTARCIA DO WEJŚCIA Do wejścia prowadzą 4 stopnie. Ich wysokość wacha się od ~13 do ~15 cm, a głębokość wynosi od 29 do 36 cm. Dodatkowym utrudnieniem jest nachylenie terenu, znajdującego się przed wejściem do budynku. Nie została jeszcze precyzyjnie ustalona funkcja obiektu. Pracownicy Muzeum Łazienki Królewskie wspominali o organizowaniu na parterze oraz piętrze czasowych wystaw dotyczących historii Łazienek Królewskich. Wystawy mają mieć raczej charakter multimedialny. Możliwe jest także, że w części obiektu zostanie zapewniona czytelnia. Na etapie powstawania ekspertyzy rozważano możliwość zapewnienia dodatkowego wejścia (z drugiej strony budynku) lub montaż podnośnika zewnętrznego, ukrytego w nawierzchni (wiązałoby się to z koniecznością zmian nachylenia alei prowadzącej do Wodozbioru). Oba rozwiązania, po konsultacji z pracownikami Muzeum, zostały odrzucone ze względów konserwatorskich. Zapewnienie alternatywnego dostępu do Wodozbioru Należy zapewnić rozwiązania umożliwiające osobom poruszającym się na wózku inwalidzkim korzystanie z funkcji obiektu, bez zapewniania tym osobom fizycznego dostępu do tej przestrzeni. Dobranie konkretnych rozwiązań będzie możliwe, po dokładnym zaplanowaniu funkcji obiektu. Rozważać można: wirtualne zwiedzania obiektu w innym obiekcie, np. w Białym Domku (zgodnie z opisem w punkcie Komunikacja wewnętrzna, w rozdziale BIAŁY DOMEK); zapewnienie dostępu do prezentowanych w budynku materiałów w formie elektronicznej, np. na urządzeniu dostępnym w Białym Domku lub na stronie internetowej Muzeum; zapewnienie alternatywny dostęp do innych usług dostępnych w budynku, np. czytelni. RODZAJ DRZWI + Wejście wyposażone jest w drzwi dwuskrzydłowe, rozwierane. Jedna para otwiera się na zewnątrz, druga do środka. Otwieranie drzwi może sprawiać trudności niektórym grupom użytkowników, np. otwarcie wyłącznie jednego skrzydła drzwi może być niewystarczające dla niektórych użytkowników. W takich przypadkach konieczna będzie pomoc pracowników. Ze względu na konieczność zachowania historycznego charakteru obiektu wymiana drzwi nie jest możliwa. PARAMETRY DRZWI + Szerokość pojedynczego skrzydła drzwi jest niewystarczająca dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim. Problem ten opisano w punkcie Rodzaj drzwi, powyżej. PRZESTRZEŃ MANEWROWA PRZY DRZIWACH + Bezpośrednio przed drzwiami brakuje spocznika, na którym można się zatrzymać przed otwarciem drzwi. Sytuację poprawia kierunek otwierania się skrzydeł otwierają się do wewnątrz. Budynek jest obiektem zabytkowym i przebudowa schodów przed wejściem nie jest możliwa. 16

17 PARAMETRY PRZEDSIONKA OZNAKOWANIE DLA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH SYSTEM OSUSZANIA OBUWIA 2. SCHODY PARAMETRY WIELKOŚCIOWE SCHODÓW + Wewnątrz znajdują się schody kręcone. Schody tego typu są mało wygodne dla użytkowników z niepełnosprawnościami ruchu, a także dla osób starszych. Zgodnie z informacjami udzielonymi przez pracowników Muzeum schodu mają zostać wymienione (również na schody kręcone). Przy projektowaniu schodów należy dążyć do zapewnienia zgodności z obowiązującymi przepisami. PARAMETRY SPOCZNIKÓW PORĘCZE + Zapewniono poręcz po zewnętrznej stronie schodów. Szerokość schodów nie pozwala na zastosowanie dodatkowej poręczy po stronie wewnętrznej. NAWIERZCHNIA + OZNAKOWANIE DLA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH I NIEWIDOMYCH Wprowadzenie oznaczeń wzdłuż krawędzi stopni nie jest najprawdopodobniej możliwe, ze względu na zabytkowy charakter obiektu. Należy również zauważyć, że schody wewnętrzne nie leżą na ważnej i bardzo uczęszczanej trasie, w związku z czym zagrożenie dla użytkowników nie jest szczególnie duże. W obecnie obowiązujących przepisach oznaczenia takie są wymagane w obiektach użyteczności publicznej. BRAK INNYCH UTRUDNIEŃ Niebezpieczna dla użytkowników może być przestrzeń pod schodami kręconymi. Istnieje ryzyko uderzenia głową o spód konstrukcji schodów. Sytuacja jest szczególnie niebezpieczna dla osób niewidomych. Zabezpieczenie przestrzeni pod schodami DOTYCZY: przestrzeni na parterze budynku. Użytkownicy nie powinni mieć możliwości wejścia pod schody w miejscach, w których wysokość przestrzeni jest niższa niż 220 cm. Biorąc pod uwagę zabytkowy charakter obiektu, najkorzystniejszym rozwiązaniem wydaje się takie ustawienia wyposażenia, żeby nie było możliwości dostanie się pod schody. 3. KOMUNIKACJA WEWNĘTRZNA CZYTELNOŚĆ KOMUNIKACJI W OBIEKCIE + Komunikacja w obiekcie jest czytelna i zorganizowana wokół wewnętrznego dziedzińczyka. DOSTĘPNOŚĆ KONDYGNACJI Problemy dotyczące dostępu na parter budynku opisano w punkcie Wejścia do budynku. Na piętro można dostać się wyłącznie za pomocą schodów. Kondygnacja ta jest niedostępna dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim. Na etapie powstawania ekspertyzy rozważano możliwość wybudowania windy lub podnośnika na dziedzińczyku, jednak 17

18 w wyniku konsultacji z pracownikami Muzeum odrzucono taką możliwość ze względów konserwatorskich. Zapewnienie alternatywnej dostępności piętra budynku DOTYCZY: piętra budynku. Konieczne jest zrealizowanie zadań opisanych w punkcie Wejścia do budynku, np. poprzez zapewnienie wirtualnego zwiedzania tej przestrzeni. PARAMETRY PRZESTRZENI KOMUNIKACYJNYCH Na parterze budynku problem stanowią istniejące zmiany poziomów. Różnica wysokości pomiędzy najniższym i najwyższym punktem posadzki wynosi 19 cm. Wyrównanie poziomów DOTYCZY: parteru budynku. W celu zapewnienia dostępności budynku konieczne jest wyrównanie poziomów posadzki na parterze budynku. Możliwe jest także zapewnienie pochylni w przejściach pomiędzy pomieszczeniami. Przy istniejących różnicach wysokości, Ich nachylenie nie powinno przekraczać 10%. Najkorzystniejsze byłoby zrealizowania zadania łącznie z zapewnieniem dostępności wejścia, zgodnie z opisem w punkcie Wejścia do budynku. W przypadku braku możliwości zapewnienia dostępności obiektu, należy postępować zgodnie z opisem w punkcie Wejścia do budynku. PARAMETRY DRZWI + Jeżeli drzwi wewnętrzne będą na stałe otwarte, nie będą stanowiły przeszkody dla zwiedzających. NAWIERZCHNIE + KOLORYSTYKA I MATERIAŁY WYKOŃCZENIOWE Obecnie nie ma projektu planowanej kolorystyki obiektu. OZNACZENIA DLA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH 4. KASY / STANOWISKA INFORMACYJNE / RECEPCJE MOŻLIWOŚĆ DOTARCIA DO STANOWISKA + Obecnie kasy znajdują się w oddzielnym budynku, do którego można dostać się wyłącznie po schodach. Kasy nie były objęte audytem, dlatego zalecenia w tym zakresie oznaczono jako dodatkowe. Zapewnienie dodatkowych stanowisk kasowych PARAMETRY STANOWISK OŚWIETLENIE Zgodnie z opisem w punkcie Błąd! Wynik nieprawidłowy dla tabeli., w rozdziale BIAŁY DOMEK. ROZWIĄZANIA PONADSTANDARDOWE + 18

19 Wprowadzenie pętli indukcyjnej stanowiskowej Wprowadzenie systemu do tłumaczeń na język migowy online DOTYCZY: stanowiska pracownika w Wodozbiorze, jeżeli będzie takie zapewnione. Urządzenie takie wymaga ułożenia przewodu (np. pod blatem), instalacji niewielkiego wzmacniacza oraz podłączenia mikrofonu. Do podłączenia urządzenia wystarczające jest wolne gniazdo elektryczne. Pętlę indukcyjną należy wykonać zgodnie z normą IEC :2007. Zasięg działania pętli stanowiskowej nie powinien być mniejszy niż 1,2 m. Miejsce wyposażone w pętlę indukcyjną należy czytelnie oznaczyć, przy pomocy międzynarodowego symbolu takiego urządzenia Instalacja powinna być wykonywana przez specjalistów, a sprzęt wymaga odpowiedniej kalibracji. Pętla powinna być włączona przez cały czas pracy stanowiska. Uwaga! Pętla indukcyjna nie ułatwia kontaktu z osobami niesłyszącymi, które nie korzystają z aparatów słuchowych. Nie wszystkie osoby, korzystające z aparatów słuchowych, korzystają z tego typu urządzeń. Zasadność zastosowania pętli w tym miejscu należy rozważyć, mając na uwadze planowane w obiekcie zmiany i jego przyszłą funkcję. DOTYCZY: stanowiska pracownika w Wodozbiorze, jeżeli będzie takie zapewnione. System działa poprzez dwukierunkowe przekazywanie dźwięku i obrazu. Tłumacz, znajdujący się w biurze, dzięki kamerze widzi osobę używającą języka migowego. Pracownik, dzięki słuchawkom, zapoznaje się z tłumaczeniem i odpowiada, korzystając z mikrofonu. Tłumaczenie na język migowy widoczne jest na ekranie odwróconym w stronę osoby zwiedzającej. Stanowisko wyposażone w system należy oznaczyć symbolem języka migowego. Uwaga! System nie ułatwia komunikacji osobom, które nie znają języka migowego, dlatego w przypadku osób słabosłyszących zalecane jest zastosowanie pętli indukcyjnej. Zasadność zastosowania systemu do tłumaczeń online należy rozważyć, mając na uwadze planowane w obiekcie zmiany i jego przyszłą funkcję. 5. TOALETY DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ POŁOŻENIE TOALET + W Wodozbiorze nie ma toalet. Najbliższe toalety, w tym toaleta dla osób z niepełnosprawnością znajduje się w pawilonie, obok Starej Oranżerii. Toalety oceniono w osobnym rozdziale TOALETY. EJŚCIA DO TOALET PRZESTRZEŃ MANEWROWA MUSZLA USTĘPOWA UMYWALKA PORĘCZE 19

20 ROZMIESZCZENIE POZOSTAŁEGO WYPOSAŻENIA WŁĄCZNIKI ŚWIATŁA SYSTEM WZYWANIA POMOCY 6. OŚWIETLENIE, INSTALACJA ELEKTRYCZNA I ALARMOWA RÓWNOMIERNOŚĆ OŚWIETLENIA Zapewnienie równomiernego oświetlenia POZIOM OŚWIELTENIA OCENA STANU Zapewnienie poziomu oświetlenia zgodnego z obowiązującymi przepisami RODZAJ OŚWIETLENIA OCENA STANU Zastosowanie opraw niepowodujących oślepiania użytkowników WŁĄCZNIKI ŚWIATŁA OCENA STANU Zainstalowanie włączników światła na wysokości cm KARTY DOSTĘPU INSTALACJA ALARMOWA I PROCEDURY EWAKUACJI Oświetlenie powinno być równomierne w obrębie całego obiektu. Należy unikać ciemnych miejsc i nieregularnych cieni, mogących tworzyć wrażenia występowania stopni. Dobór oraz ukierunkowanie opraw oświetleniowych nie mogą powodować oślepiania użytkowników. 7. INFORMACJA SPÓJNOŚĆ I ROZMIESZCZENIE INFORMACJI WIZUALNEJ + Obecnie w obiekcie nie zapewniono żadnego systemu informacji wizualnej. Ze względu na jego wielkość oraz czytelny układ komunikacyjny nie wydaje się konieczne zapewnianie informacji kierunkowej. W momencie opracowania projektu wyposażenia obiektu zalecane jest przeprowadzenie dodatkowych konsultacji. Wprowadzenie w obiekcie informacje powinny być czytelna dla osób słabowidzących. CZYTELNOŚĆ INFORMACJI WIZUALNEJ INFORMACJA WIZUALNA DYNAMICZNA INFORMACJA GŁOSOWA Zapewnienie rozwiązań umożliwiających zwiedzanie obiektu osobom niewidomym Proponowane są następujące rozwiązania: prowadzenie dedykowanych osobom z niepełnosprawnością wzroku zajęć edukacyjnych. W takim przypadku pracownicy muzeum odpowiadaliby za opis przestrzeni i jej wyposażenia oraz pokazanie osobom zwiedzającym materiałów dotykowych; 20

21 zapewnienie audioprzewodnika z audiodeskrypcją w takim przypadku konieczne byłoby przygotowanie audiodeskrypcji poszczególnych sal obiektu i wybranych eksponatów oraz podstawowych informacji na temat trasy zwiedzania; w przypadku wystaw multimedialnych wprowadzenie rozwiązań umożliwiających zdobywanie informacji osobom z dysfunkcjami wzroku, np. przekazywanie informacji przez przewodnika, audiodeskrypcja, informacje głosowe w obrębie ekspozycji itp. Wybór dokładnych rozwiązań powinien nastąpić po opracowaniu programu obiektu. W przypadku wystaw czasowych rozwiązania powinny być dobierane odpowiednio do każdej z organizowanych wystaw. Zapewnienie systemu tourguide, z odbiornikami wyposażonymi w naszyjne pętle indukcyjne System taki mógłby być wykorzystywany w trakcie zajęć edukacyjnych dedykowanych osobom z niepełnosprawnością słuchu. Przewodnik byłby w takim przypadku wyposażony w mikrofon i nadajnik, a sygnał za pomocą odbiorników i naszyjnych pętli indukcyjnych, przekazanych zwiedzającym, przekazywany byłyby bezpośrednio do aparatów słuchowych. System mógłby być wykorzystywany również w innych obiektach, znajdujących się na terenie Łazienek Królewskich. Wybór dokładnych rozwiązań powinien nastąpić po opracowaniu programu obiektu. Jeżeli w obiekcie powstanie sala edukacyjna, można rozważyć również zastosowanie stacjonarnej pętli indukcyjnej. INFORMACJA DOTYKOWA Zapewnienie dotykowych eksponatów dla osób z dysfunkcjami wzroku W związku z brakiem szczegółowego programu obiektu, trudno jest wskazać odpowiednie rozwiązania. Decyzje na temat ich zastosowanie powinny zapaść po przygotowaniu takiego programu. Ponadto w przypadku wystaw czasowych, decyzje będą musiały być podejmowane przy organizacji każdej z wystaw. Możliwe jest prezentowanie: oryginalnych detali architektonicznych, mebli, elementów wyposażenia, czy przedmiotów, których osoby z dysfunkcją wzroku będą mogły dotykać; kopii wybranych detali architektonicznych oraz meblarskich, a także przedmiotów w przypadku elementów, których nie można dotykać lub które normalnie znajdują się poza zasięgiem rąk; tyflografik wybranych elementów tyflografiki będą prezentowały elementy w formie spłaszczonej, dlatego nadają się do prezentacji prostych wzorów, czy przedstawień, a także prezentacji elementów malarskich. Tyflografiki warto stosować łącznie z opisem słownym, dla wyjaśnienia istotnych zależności, czy kwestii które trudno dokładnie opisać. Przykładem może być przedstawienie kapiteli kolumn w różnych porządkach. Technikę wykonania tyflografik należy dobrać odpowiednio do prezentowanych elementów. Niektóre z nich mogą wymagać prezentacji w formie płaskorzeźby, inne przedstawienia mogą przyjąć formę spłaszczoną, zbliżoną do rysunku technicznego. W budynku należy przewidzieć miejsce do przechowywania materiałów dotykowych. Wykonanie modelu 3D budynku Model umożliwiłby osobom niewidomym zapoznanie się z architekturą obiektu. 21

22 Wystarczające wydaje się pokazanie zewnętrznej bryły obiektu. Postument modelu powinien mieć wielkość dostosowano do potrzeb różnych grup użytkowników. INNE ROZWIĄZANIA + Rozbudowanie aplikacji mobilnej Łazienek Królewskich Zaleca się uzupełnienie aplikacji o Wodozbiór. 22

23 TOALETY 1. TOALETY DLA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ POŁOŻENIE TOALET + Zgodnie z informacjami opisanymi w rozdziale Komunikacja na terenie Muzeum Łazienek Królewskich. WEJŚCIA DO TOALET + PRZESTRZEŃ MANEWROWA Przestrzeń manewrowa w toalecie dla osób z niepełnosprawnością jest ograniczona przez ustawioną w pomieszczeniu szafę. Zgodnie z obowiązującymi przepisami wielkość przestrzeni manewrowej nie powinna być mniejsza niż 150 x 150 cm, a w jednym kierunku jej szerokość wynosi obecnie tylko ~125 cm. Usunięcie szafy z toalety dla osób z niepełnosprawnością. Zgodnie z obowiązującymi przepisami w toalecie dla osób z niepełnosprawnością należy zapewnić przestrzeń manewrową o wymiarach min. 150 x 150 cm. MUSZLA USTĘPOWA + Muszlę ustępową dobrano prawidłowo i zainstalowano ją na poprawnej wysokości. Muszla ustępowa znajduje się zbyt daleko od ściany, w związku z czym utrudnione jest korzystanie z poręczy stałej, zainstalowanej do tej ściany. Korekta położenia muszli ustępowej W momencie remontu toalety, zalecane jest przesunięci muszli w kierunku ściany. Odległość pomiędzy osią muszli a ścianą powinna wynosić 45 cm. UMYWALKA + PORĘCZE + Poręcze dobrano poprawnie i zainstalowano na odpowiedniej wysokości. Poręcz rozkładana przy muszli ustępowej została zainstalowana zbyt blisko muszli. Korekta położenia poręczy DOTYCZY: rozkładanej poręczy, przy muszli ustępowej. Poręcz powinna znajdować się w odległości 3240 cm mierząc od osi muszli do osi poręczy. Zmiana odległości poręczy od muszli powiązana jest ze zmianą położenia muszli ustępowej, opisaną powyżej. Zmianę zaleca się w przypadku remontu pomieszczenia. ROZMIESZCZENIE POZOSTAŁEGO WYPOSAŻENIA + WŁĄCZNIKI ŚWIATŁA Włącznik światła zainstalowano na wysokości 150 cm, poza zasięgiem osoby poruszającej się na wózku inwalidzkim. 23

24 Zmniejszenie wysokości montażu włącznika światła DOTYCZY: włącznika przy wejściu do toalety dla osób z niepełnosprawnością. Włącznik powinien znajdować się na wysokości cm. Alternatywą jest zastosowanie fotokomórki uruchamiającej oświetlenie i likwidacja włącznika światła. SYSTEM WZYWANIA POMOCY + W toalecie dla osób z niepełnosprawnością nie zapewniono systemu wzywania pomocy Zapewnienie systemu wzywania pomocy DOTYCZY: toalety dla osób z niepełnosprawnością. Zalecane jest wprowadzenie systemu wzywania pomocy w toalecie dla osób z niepełnosprawnością. System powinien być uruchamiany za pomocą linki biegnącej od sufitu do podłogi lub dwóch przycisków umieszczonych na wysokości cm i 040 cm. Uruchomienie systemu powinno być potwierdzane sygnałem wizualnym i dźwiękowym. Dezaktywacja systemu powinna być możliwa wyłącznie wewnątrz pomieszczenia. Sygnał powinien być przekazywany do osoby odpowiedzialnej za udzielenie pomocy, np. pomieszczenia ochrony. 24