REGULATOR MIKROPROCESOROWY TYPU RE15

Transkrypt

1 REGULATOR MIKROPROCESOROWY TYPU RE15 Instrukcja obs³ugi 1

2 2

3 SPIS TREŒCI 1. ZASTOSOWANIE ZESTAW REGULATORA INSTALOWANIE OBS UGA PARAMETRY REGULATORA Lista parametrów Rodzaje alarmów Okres impulsowania Wejœcie dodatkowe liniowe Wejœcie binarne Regulacja trójstawna Regulacja trójstawna krokowa Kody bezpieczeñstwa FUNKCJE SPECJALNE Wywo³anie funkcji specjalnych Sterowanie rêczne Dobór nastaw regulatora PID Pomiar rezystancji linii dwuprzewodowej Powrót do nastaw fabrycznych REGULACJA PROGRAMOWANA Definiowanie programów wartoœci zadanej Sterowanie programem wartoœci zadanej DOBÓR NASTAW REGULATORA PID Autoadaptacja Rêczny dobór nastaw PID DANE TECHNICZNE KODY WYKONAÑ

4 4

5 1. ZASTOSOWANIE Mikroprocesorowy regulator RE15 przeznaczony jest do regulacji temperatury lub innych wielkoœci fizycznych np. ciœnienia, wilgotnoœci, poziomu, przetworzonych na sygna³ elektryczny. Wartoœæ zadana mo e byæ sta³a, zmieniana w czasie trwania procesu lub odczytywana z wejœcia dodatkowego. Dostêpnych jest 15 programów wartoœci zadanej. Na dwóch wyœwietlaczach i dwóch bargrafach s¹ wyœwietlane wartoœci mierzone, wartoœæ zadana, sygna³ wyjœciowy i parametry programu. Regulator ma cztery wyjœcia umo liwiaj¹ce regulacjê ci¹g³¹, dwustawn¹, trójstawn¹ typu grzanie-ch³odzenie i trójstawn¹ krokow¹ oraz sygnalizacjê alarmów i retransmisjê. Wejœcie binarne s³u y do sterowania programem wartoœci zadanej. Funkcja automatycznego doboru nastaw regulatora PID zapewnia zadawalaj¹c¹ jakoœæ regulacji. Interfejs RS485 z protoko³em MODBUS daje mo liwoœæ stosowania regulatora w systemach kontrolnych. 2. ZESTAW REGULATORA Zestaw regulatora sk³ada siê z: - regulatora 1 szt. - instrukcji obs³ugi 1 szt. - karty gwarancyjnej 1 szt. - uchwytów 2 szt. - instrukcji obs³ugi interfejsu 1 szt. 5

6 3. INSTALOWANIE W tablicy przygotowaæ otwór o wymiarach (92 +0,6 x 45 +0,6 ) mm. Gruboœæ materia³u, z którego wykonano tablicê nie mo e przekraczaæ 15 mm. Regulator nale y wk³adaæ od przodu tablicy z od³¹czonym napiêciem zasilania. Po w³o eniu do otworu regulator umocowaæ uchwytami. max max.6 Rys 1.Gabaryty regulatora Regulator RE15 spe³nia wymagania dotycz¹ce bezpieczeñstwa obs³ugi wg normy PN-EN :2004 i odpornoœci na zak³ócenia wystêpuj¹ce w œrodowisku przemys³owym wg normy PN-EN :2005. Wystêpuj¹ce Ÿród³a zak³óceñ oddzia³ywuj¹ na regulator od strony sieci zasilaj¹cej (na skutek dzia³ania innych urz¹dzeñ) jak równie nak³adaj¹ siê na sygna³ mierzony lub obwody pomocnicze regulatora. Zak³ócenia powstaj¹ równie przy prze³¹czaniu obci¹ eñ pojemnoœciowo-indukcyjnych przez w³asne przekaÿniki regulatora. 6

7 W szczególnoœci, du e zak³ócenia impulsowe s¹ groÿne dla dzia³ania urz¹dzenia, poniewa mog¹ powodowaæ sporadyczne b³êdne wyniki pomiarów lub przypadkowe zadzia³ania alarmów, mimo zastosowania odpowiednich filtrów w regulatorze. Poziom tych zak³óceñ powinien zostaæ sprowadzony do wartoœci ni szej od progu odpornoœci regulatora, przede wszystkim poprzez odpowiedni¹ instalacjê regulatora na obiekcie. Zak³ócenia nie powinny przekraczaæ poziomów przewidzianych w normie PN-EN W celu uzyskania pe³nej odpornoœci regulatora na zak³ócenia elektromagnetyczne w œrodowisku o nieznanym poziomie zak³óceñ zaleca siê przestrzeganie nastêpuj¹cych zasad: nie zasilaæ regulatorów z sieci wspólnej z urz¹dzeniami wytwarzaj¹cymi du e zak³ócenia impulsowe stosowaæ filtry sieciowe do prowadzenia przewodów zasilaj¹cych stosowaæ ekrany metalowe w postaci rurek lub oplotów, w których mo na prowadziæ tak e przewód uziemienia i ew. przewody do przekaÿników. Rurka lub oplot powinny byæ po³¹czone jednym z koñców z przewodem uziemienia. przy³¹czenia obwodów interfejsu komunikacyjnego prowadziæ indywidualnie w ekranie jw. skrêconymi przewodami przewody doprowadzaj¹ce sygna³y pomiarowe do regulatora powinny byæ skrêcane parami a dla czujników oporowych w po³¹czeniu trójprzewodowym skrêcane z przewodów o tej samej d³ugoœci, przekroju i rezystancji oraz prowadzone w ekranie jw. stosowaæ ogóln¹ zasadê, e przewody (wi¹zki) wiod¹ce ró ne sygna³y powinny byæ prowadzone w jak najwiêkszej odleg³oœci od siebie (nie mniej ni 30 cm) a skrzy owania takich wi¹zek wykonywane pod k¹tem 90. W tylnej czêœci regulatora s¹ dwa gniazda listwy zaciskowej z wtykami, do których przy³¹cza siê zasilanie i obwody zewnêtrzne. Po³¹czenia elektryczne wykonaæ zgodnie z rysunkiem 2. 7

8 Interfejs Wejœcie dodatkowe Wejœcie g³ówne E GND A B Wejœcie binarne + + 0/ V 0/ ma Zasilanie / ma lub OC 20 Wyjœcie / V lub 22 + tranzystorowe 0/19 V / ma lub OC 24 Wyjœcie / V OC 28 Wyjœcie OC 31 Wyjœcie 4 32 a) opis listwy zaciskowej termorezystor w uk³adzie dwuprzewodowym lub pomiar rezystancj termorezystor w uk³adzie trójprzewodowym termoelement wej. pr¹dowe 0/4...20mA wej. napiêciowe 0/5...10V 8

9 wejœcie dodatkowe pr¹dowe lub napiêciowe wejœcie dodatkowe potencjometryczne wejœcie binarne b) sygna³y wejœciowe Wyjœcie 1 Wyjœcie 2 Wyjœcie 3 0/ ma lub OC 0/ ma lub OC OC OC Wyjœcie Wyjœcie 1 Wyjœcie 2 Wyjœcie 3 Wyjœcie 4 wyjœcia przekaÿnikowe wyjœcia pr¹dowe lub OC 9

10 0..5/10 V lub tranz. 0/19 V Wyjœcie /10 V Wyjœcie 2 wyjœcia napiêciowe c) sygna³y wyjœciowe Interfejs RE15 16 E 15 GND 14 A 13 B 5 2,3 1,4 Z³¹cze 9-stykowe typu CANON 5 2,3 1,4 Komputer IBM d) interfejs RS-485 Rys.2. Po³¹czenia elektryczne regulatora 10

11 4. OBS UGA P³yta czo³owa regulatora jest przedstawiona na rys.4. Sygnalizacja stanu wyjœæ Wartoœæ mierzona Wartoœæ zadana lub parametr procesu Bargrafy Rys. 4. Wygl¹d p³yty czo³owej regulatora 11

12 Funkcje przycisków: zmiana wartoœci zadanej lub numeru programu wywo³anie menu zmiany parametrów roboczych (3 sek) wejœcie w tryb zmiany parametrów akceptacja wprowadzonych danych wyœwietlanie nastêpnego parametru zwiêkszenie wartoœci parametru wyœwietlanie poprzedniego parametru zmniejszenie wartoœci parametru wywo³anie menu funkcji specjalnych (3 sek) powrót do poprzedniego poziomu rezygnacja z wprowadzanych zmian wywo³anie menu konfiguracji regulatora Na górnym wyœwietlaczu wyœwietlana jest wartoœæ regulowana. Wartoœæ regulowana jest to wartoœæ mierzona na wejœciu g³ównym lub suma, ró nica lub œrednia arytmetyczna wartoœci mierzonych na obu wejœciach (parametr fjn2 ustawiony na wartoœæ and, djff, lub sred). Na dolnym wyœwietlaczu jest wartoœæ zadana lub parametry procesu oznaczone odpowiednim symbolem: - h sygna³ steruj¹cy toru I - c sygna³ steruj¹cy toru II (ch³odzenie) - a wartoœæ na wejœciu g³ównym (gdy wielkoœæ regulowana jest funkcj¹ dwóch wejœæ) - u wartoœæ mierzona na wejœciu dodatkowym - b stan wejœcia binarnego (gdy finb ¹ off) - pr numer wykonywanego programu - n numer odcinka realizowanego podczas regulacji programowej - t czas jaki pozosta³ do koñca odcinka w regulacji programowej - l liczba cykli jaka pozosta³a do wykonania 12

13 Na rysunkach 5 i 6 przedstawiono diagram obs³ugi regulatora odpowiednio dla regulacji sta³owartoœæiowej i programowej. Tryb I: Sterowanie procesem wyœwietlacz górny - wartoœæ mierzona wyœwietlacz dolny - wartoœæ zadana bargrafy - wielkoœci okreœlone przez bar1 i bar2 na dolnym wyœwietlaczu pokazane s¹ parametry procesu zale ne od konfiguracji 1) h sygna³ steruj¹cy toru I c sygna³ steruj¹cy toru II (ch³odzenie) a wartoœæ na wejœciu g³ównym (gdy wielkoœæ regulowana jest funkcj¹ dwóch wejœæ) u wartoœæ mierzona na wejœciu dodatkowym b stan wejœcia binarnego (gdy finb off) 2) i zatrzymanie/wznawianie regulacji i kasowanie zapamiêtanych alarmów 3 sek Zmiana wartoœci zadanej Tryb III: zmiana i/lub przegl¹danie parametrów pracy regulatora (patrz tabela 3) pid parametry PID dla toru I 3) pidc i Hn parametry PID dla toru II naro prêdkoœæ zmian wartoœci zadanej alr parametry dla wyjœæ alarmowych rsp rodzaj wartoœci zadanej secp kod bezpieczeñstwa 1) 2) 3) 3 sek Tryb II: Konfigurowanie regulatora (patrz tabela 2) - inp1, t_li, r_li, conp, - lcpp - shif, spll, splh - inp2, i2lo, i2hi, fin2 - finb - ouc1, ouc2 - out1, out2, out3, out4 - bar1, bar2 - adre, baud, tryb - auto - cont - secc Tryb IV: Funkcje specjalne aby wywo³aæ odpowiedni¹ funkcjê, nacisnaæ a nastêpnie ste1 sterowanie rêczne wyjœciem 1 ste2 sterowanie rêczne wyjœciem 2 ste3 sterowanie rêczne wyjœciem 3 ste4 sterowanie rêczne wyjœciem 4 adap automatyczny dobór parametrów PID r-li pomiar rezystancji linii dwuprzewodowej nfab powrót do nastaw fabrycznych miganie sygna³u steruj¹cego o wartoœci 0.0 oznacza, e regulacja automatyczna zosta³a wy³¹czona przyciskami i po naciœniêciu i na dolnym wyœwietlaczu pojawia siê na ok. 2,5 sekundy napis stop, gdy regulacja zosta³a wy³¹czona, lub ctrl, gdy regulacja zosta³a wznowiona parametry pojawiaj¹ siê tylko dla regulacji z dwoma torami Rys.5. Diagram obs³ugi dla regulacji sta³owartoœciowej (rsp = con) 13

14 Tryb I: Sterowanie procesem wyœwietlacz górny - wartoœæ mierzona wyœwietlacz dolny - wartoœæ zadana bargrafy - wielkoœci okreœlone przez bar1 i bar2 Funkcje przycisków: na dolnym wyœwietlaczu pokazane s¹ parametry procesu zale ne od konfiguracji jak dla regulacji sta³owartoœciowej oraz: pr numer wykonywanego programu n numer odcinka realizowanego t czas jaki pozosta³ do koñca odcinka l liczba cykli jaka pozosta³a do wykonania 2) i uruchamianie programu od pocz¹tku i skok programu do nastêpnego odcinka 2) i zatrzymanie/wznawianie regulacji i kasowanie zapamiêtanych alarmów 3 sek Nrpr zmiana numeru wykonywanego programu 4) Tryb III: zmiana i/lub przegl¹danie parametrów pracy regulatora (patrz tabela 3) pid parametry PID dla toru I 3) pidc i Hn parametry PID dla toru Ii pro9 definiowanie programów (patrz tab.4) naro prêdkoœæ zmian wartoœci zadanej alr parametry dla wyjœæ alarmowych rsp rodzaj wartoœci zadanej secp kod bezpieczeñstwa 3 sek Tryb II: Konfigurowanie regulatora (patrz tabela 2) - inp1, t_li, r_li, conp, - lcpp - shif, spll, splh - inp2, i2lo, i2hi, fin2 - finb - ouc1, ouc2 - out1, out2, out3, out4 - bar1, bar2 - adre, baud, tryb - auto - cont - secc Tryb IV: Funkcje specjalne aby wywo³aæ odpowiedni¹ funkcjê, nacisnaæ a nastêpnie ste1 sterowanie rêczne wyjœciem 1 ste2 sterowanie rêczne wyjœciem 2 ste3 sterowanie rêczne wyjœciem 3 ste4 sterowanie rêczne wyjœciem 4 r-li pomiar rezystancji linii dwuprzewodowej nfab powrót do nastaw fabrycznych 1) miganie sygna³u steruj¹cego o wartoœci 0.0 oznacza, e regulacja automatyczna zosta³a wy³¹czona przyciskami i 2) gdy regulacja programowa jest w toku, to miga kropka w prawym rogu dolnego wyœwietlacza, natomiast gdy regulacja jest wy³¹czona to kropka jest wygaszona 3) parametry pojawiaj¹ siê tylko dla regulacji z dwoma torami 4) numer programu wykonywanego mo na zmieniæ tylko wtedy, gdy program jest zatrzymany lub zakoñczony; zaakceptowanie nowego numeru powoduje start wybranego programu od pocz¹tku Rys.6. Diagram obs³ugi dla regulacji programowej (rsp = pro9) 14

15 Po w³¹czeniu zasilania wyœwietlana jest wersja programu. Po pierwszym w³¹czeniu ustawiony jest czujnik PT100. Je eli do regulatora jest pod³¹czony inny czujnik, nale y zmieniæ parametr inp1. Wartoœæ zadana ustawiona jest na pocz¹tek zakresu pomiarowego. Zmiana parametru nastêpuje po naciœniêciu przycisku : dla parametrów numerycznych: miga najmniej znacz¹ca cyfra; wartoœæ zmieniaæ przyciskami lub. Zmiana wartoœci liczby odbywa siê w zakresie okreœlonym dla zmienianego parametru. dla parametrów nienumerycznych miga ca³y dolny wyœwietlacz. Po naciœniêciu przycisku lub na wyœwietlaczu pojawiaj¹ siê kolejne napisy okreœlone dla zmienianego parametru. Akceptacja wprowadzonej wartoœci nastêpuje po naciœniêciu przycisku, rezygnacja z wprowadzanych zmian przez naciœniêcie przycisku. W przypadku wyst¹pienia nieprawid³owoœci w dzia³aniu regulatora lub b³êdu w po³¹czeniach elektrycznych na górnym wyœwietlaczu jest odpowiedni kod b³êdu. Kody b³êdów Tabela 1 Kod b³êdu Przyczyna Rozwi¹zanie ler1 Her1 ler2 Her2 Zwarcie w obwodzie czujnika lub przekroczenie dolnego zakresu pomiarowego na wejœciu g³ównym Przerwa w obwodzie, brak czujnika lub przekroczenie górnego zakresu pomiarowego na wejœciu g³ównym Zwarcie w obwodzie czujnika lub przekroczenie dolnego zakresu pomiarowego na wejœciu pomocniczym Przerwa w obwodzie, brak czujnika lub przekroczenie górnego zakresu pomiarowego na wejœciu pomocniczym wymieniæ lub poprawnie pod³¹czyæ czujnik, sprawdziæ czy typ wybranego czujnika jest zgodny z pod³¹czonym, wymieniæ czujnik wymieniæ lub poprawnie pod³¹czyæ czujnik, sprawdziæ czy typ wybranego czujnika jest zgodny z pod³¹czonym, wymieniæ czujnik wymieniæ lub poprawnie pod³¹czyæ czujnik,sprawdziæ czy typ wybranego czujnika jest zgodny z pod³¹czonym, wymieniæ czujnik wymieniæ lub poprawnie pod³¹czyæ czujnik, sprawdziæ czy typ wybranego czujnika jest zgodny z pod³¹czonym, wymieniæ czujnik 15

16 5. PARAMETRY REGULATORA 5.1. Lista parametrów Parametry regulatora zestawiono w tabelach 2 i 3 Lista parametrów konfiguracyjnych - tryb II Tabela 2 Lp Nazwa parametru Symbol Nastawa Zakres zmian na wyœwietl. fabryczna Objaœnienie 1. Rodzaj wejœcia jnp1 pt1 5) pt1 Pt100 pt10 Pt1000 nj1 Ni100 Cu1 Cu100 t_i termoelement J t_t termoelement T t_h termoelement K t_s termoelement S t_r termoelement R t_b termoelement B t_e termoelement E t_n termoelement N t_ch ter. chromel-kopel rr-r Ω ma ma V V 2. Typ linii t-lj 2-p 2-p linia 2 przewodowa 3-p linia 3 przewodowa 3. Rezystancja linii r-lj W tylko dla wejœæ termorezy- 2-przewodowej stancyjnych 4. Kompensacja Conp auto auto - kompensacja automatyczna temperatury spoin C - temperatura spoin odniesienia - dla odniesienia termoelementów auto = -0.1 lub 50.1, 5. Liczba cyfr po lcpp 0 0,1,2 0-bez cyfry dziesiêtnej przecinku - 1-z jedn¹ cyfr¹ po przecinku dotyczy zakresów, 2-z dwoma cyframi po wartoœci zadanych przecinku (tylko dla wejœæ i mierzonych liniowych) 6. Przesuniêcie shjf ) Parametr dodawany do wartoœci mierzonej wartoœci mierzonej - na wejœciu kompensacja ró nicy g³ównym temperatur pomiêdzy czujnikiem a obiektem 16

17 Lp Nazwa parametru Symbol na wyœwietl. Nastawa fabryczna Zakres zmian Objaœnienie 7. Dolny zakres 5pll Dla wejœæ liniowych parametry wartoœci zadanej...splh 1) spll i splh pozwalaj¹ na lub mierzonej na wyœwietlanie wartoœci wejœciu g³ównym mierzonej w jednostkach fizycznych tj. dolnemu zakresowi wejœcia, np. wartoœci 0mA, odpowiada wartoœæ spll, natomiast 8. Górny zakres 5plH 850 spll... górnemu zakresowi, np. 20mA, - jak wy ej ) odpowiada wartoœæ splh. Dla wejœæ termometrycznych parametry spll i splh ograniczaj¹ zakres wartoœci zadanej. 9. Zakres pomiarowy inp ma dla wejœcia pr¹dowego wejœcia dodatko ma dla wejœcia pr¹dowego wego V dla wejœcia napiêciowego V dla wejœcia napiêciowego W dla wejœcia potencjom W dla wejœcia potencjom. 10. Wartoœæ j2lo Parametry te pozwalaj¹ na odpowiadaj¹ca...j2hj 1) wyœwietlanie wielkoœci dolnemu zakresowi mierzonej na wejœciu pomiarowemu dodatkowym w jednostkach wejœcia dodatko- fizycznych wego 11. Wartoœæ j2hj j2lo... odpowiadaj¹ca ) górnemu zakresowi pomiarowemu wejœcia dodatkowego 12. Funkcja wejœcia fjn2 info sp 7) - wartoœæ zadana (rsp = inp2) dodatkowego - info - dodatkowy pomiar informacyjny and - suma sygna³ów z obu wejœæ djff - ró nica z wejœciem g³ównym sred - œrednia arytmetyczna z wejœciem g³ównym 17

18 Lp Nazwa parametru Symbol na wyœwietl. Nastawa fabryczna Zakres zmian Objaœnienie 13. Funkcja wejœcia fjnb off off niewykorzystane binarnego stop zatrzymuje regulacjê (syg.ster.=0) end koniec programu bloh zatrzymanie programu na ostatnio obliczonej wartoœci zadanej 14. Zakresy wyjœæ ouc ma dla wyjœæ pr¹dowych ci¹g³ych ouc ma dla wyjœæ pr¹dowych V dla wyjœæ napiêciowych V dla wyjœæ napiêciowych 15. Funkcje wyjœæ out1 y1 off wyjœcie niewykorzystywane out2 ahj y1 sygna³ steruj¹cy toru I out3 alo y2-c 2) ch³odzenie (regulacja grzaniech³odzenie out4 err1 y2-s 2) zamykanie (reg. trójst. krokowa) ahj alarm górny bezwzglêdny alo alarm dolny bezwzglêdny dbhj alarm górny wzglêdny dblo alarm dolny wzglêdny dbhl alarm wzglêdny zewnêtrzny dbjn alarm wzglêdny wewnêtrzny ahj1 alarm górny bezwzglêdny od wejœcia g³ównego alo1 alarm dolny bezwzglêdny od wejœcia g³ównego ahj2 alarm górny bezwzglêdny od wejœcia dodatkowego alo2 alarm dolny bezwzglêdny od wejœcia dodatkowego eout kana³ binarny wykorzystywany w regulacji programowanej eop sygnalizacja koñca programu err1 sygnalizacja uszkodzenia wejœcia g³ównego err2 sygnalizacja uszkodzenia wejœcia dodatkowego trj1 retransmisja syg. z wej.g³ownego trj2 retransmisja.syg. z wej.dodatkow. trsp retransmisja wartoœci zadanej 18

19 Lp Nazwa parametru Symbol na wyœwietl. Nastawa fabryczna Zakres zmian Objaœnienie 16. Funkcje bargrafów bar1 t1 y1 sygna³ steruj¹cy Y % bar2 5p y2 sygna³ steruj¹cy Y % t1 sygna³ z wejœcia g³ównego 3) t2 sygna³ z wejœcia dodatk. 4) 5p wartoœæ zadana 3) 17. Adres regulatora adre 0 5) Dla wykonañ z interfejsem w sieci 18. Prêdkoœæ transmi- baud ) 2400 sji w bitach/s Tryb pracy tryb off 5) off off - transmisja zablokowana interfejsu a8n1 A- tryb ASCII a7e1 r - tryb RTU a7o1 8 lub 7 bitów danych r8n2 E - kontrola parzystoœci r8e1 o - kontrola nieparzystoœci r8o1 n- brak kontroli parzystoœci r8n1 1 lub 2 bity stopu 20. Algorytm doboru auto off off Algorytm wy³¹czony nastaw jden Metoda identyfikacji obiektu oscy Metoda oscylacji 21. Kontynuacja cont off Off Wy³¹czenire regulacji po regulacji w³¹czeniu zasilania 6) sta³owartoœciowej on Za³¹czenie regulacji po po zaniku zasilania w³¹czeniu zasilania 6) 22. Kod bezpieczeñ- 5eCc gdy 5eCc >0000, to stwa dla wymagane jest podanie jego konfiguracji wartoœci podczas zmiany parametrów 1) Zakres i format parametru zale y od parametru lcpp- liczba cyfr po przecinku 2) Wyjœcia y2-c i y2-5 wykluczaj¹ siê wzajemnie, gdy nie mog¹ byæ realizowane jednoczeœnie algorytmy regulacji trójstawnej grzanie-ch³odzenie i regulacji trójstawnej krokowej 3) Wartoœæ wyœwietlana jest w zakresie spll...splh tj. wartoœciom mniejszym i równym spll odpowiada 0% zapalonych segmentów bargrafu, wartoœciom wiêkszym i równym splh odpowiada 100% (czyli 21) zapalonych segmentów bargrafu 4) Wartoœæ wyœwietlana jest w zakresie j2lo...j2hj 5) Parametry nie s¹ zmieniane po wywo³aniu funkcji powrót do nastaw fabrycznych 6) Zatrzyman¹ regulacjê mo na wznowiæ naciskaj¹c jednoczeœnie przyciski i. Regulacjê mo na zatrzymaæ naciskaj¹c ponownie przyciski i. 7) Gdy parametr rsp jest ustawiony na inp2, to fin2 przyjmuje nastawê sp i nie podlega zmianie 19

20 Lista parametrów roboczych- tryb III Tabela 3 Lp Nazwa parametru Symbol na wyœwietlaczu Nastawa fabryczna Zakres zmian 1 Parametry PID Par dla toru I pid 2) 1.1 Zakres pb % Okreœla przedzia³ poni ej proporcjonalnoœci wartoœci zadanej, w % toru I zakresu pomiarowego, w którym sygna³ steruj¹cy jest proporcjonalny do odchy³ki regulacji; gdy pb = 0, to wybrana jest regulacja typu za³¹cz/wy³¹cz 1.2 Sta³a czasowa tj s Czas potrzebny na ca³kowania toru I zdwojenie sygna³u pochodz¹cego od czêœci proporcjonalnej; gdy tj = 0, to cz³on ca³kuj¹cy jest wy³¹czony. 1.3 Sta³a czasowa td s Czas potrzebny na ró niczkowania toru I zrównanie sygna³u pochodz¹cego od czêœci proporcjonalnej z sygna³em pochodz¹cym od cz³onu ró niczkuj¹cego; gdy td=0 to cz³on ró niczkuj¹cy jest wy³¹czony. 1.4 Korekta sygna³u y-of % Dla regulacji typu P lub Pd steruj¹cego (sta³a czasowa ca³kowania dla ti= 0 ti=0) wartoœæ dodawana do sygna³u steruj¹cego w celu skompensowania sta³ej odchy³ki regulacji 1.5 Okres impulsowania to s Okres, w którym czas toru I zadzia³ania wyjœcia regulacyjnego I jest proporcjonalny do wartoœci steruj¹cej - tylko dla wyjœæ nieci¹g³ych. 1.6 Histereza toru I H ) Przedzia³ wokó³ wartoœci zadanej, w którym zmiany Objaœnienie wielkoœci wejœciowej nie wywo³uj¹ zmian stanu wyjœcia g³ównego. Parametr jest aktywny, gdy wybrano regulacjê typu za³¹cz/wy³¹cz. 20

21 Lp Nazwa parametru Symbol na wyœwietlaczu Nastawa fabryczna Zakres zmian Objaœnienie 1.7 Rodzaj regulacji typr inu Jnu regulacja rewersyjna w torze I Djr regulacja nierewersyjna 2 Parametry PID par Pojawia siê, gdy któreœ dla toru II pjdc 2) z wyjœæ jest ustawione jako ch³odzenie(y2-c) 2.1 Zakres pb-c % Okreœla przedzia³ powy ej proporcjonalnoœci wartoœci zadanej dla toru II ch³odzenia, w którym sygna³ steruj¹cy jest proporcjonalny do odchy³ki regulacji; gdy pb-c= 0, to wybrana jest regulacja typu za³¹cz/wy³¹cz 2.2 Sta³a czasowa tj-c s Jak dla ti ca³kowania toru II 2.3 Sta³a czasowa td-c s Jak dla td ró niczkowania toru II 2.4 Histereza dla toru II H-c ) gdy regulacja w torze II typu za³¹cz/wy³¹cz 2.5 Okres impulsowania to-c s objaœnienie jak dla to toru II 3 Strefa nieczu³oœci Hn ) Dla regulacji krokowej - strefa nieczu³oœci wokó³ wartoœci zadanej Dla regulacji trójstawnej grzanie-ch³odzenie - parametr dodany do wartoœci zadanej dla toru I okreœla wartoœæ zadan¹ dla toru II (ch³odzenia). 4 Prêdkoœæ zmiany naro Pozwala na ³agodne wartoœci zadanej jednostek dojœcie od aktualnej - tzw. miêkki start /min temperatury do wartoœci dla regulacji zadanej po w³¹czeniu sta³owartoœciowej regulatora do sieci lub po zmianie wartoœci zadanej; gdy równa siê 0 to funkcja jest wy³¹czona 21

22 Lp Nazwa parametru Symbol na wyœwietlaczu Nastawa fabryczna Zakres zmian Objaœnienie 5 Parametry par alarmów 2) alr 5.1 Wartoœæ zadana xasp SplH splh ) Wartoœæ powoduj¹ca dla alarmu x-nr wyjœcia zadzia³anie wyjœcia alarmowego 5.2 Histereza alarmu xahj ) Przedzia³ wokó³ xasp, x-nr wyjœcia w którym zmiany wielkoœci wejœciowej nie wywo³uj¹ zmian stanu alarmu. 5.3 Pamiêtanie alarmu xapa Off off Pamiêtanie alarmu x-nr wyjœcia wy³¹czone on Pamiêtanie alarmu za³¹czone 6 Rodzaj wartoœci rsp con con Sta³owartoœciowa zadanej pro9 Programowana inp2 Z wejœcia dodatkowego 7 Kod bezpieczeñstwa secp Definiowanie programów wartoœci zadanej Definiowanie programów wartoœci zadanej Tabela 4 par Pro9 2) Lp Nazwa parametru Symbol na wyœwietlaczu Nastawa fabryczna Zakres zmian Objaœnienie 1 Numer programu Nrpd Przegl¹danie lub definiowanego definiowanie wskazanego programu wartoœci zadanej 2 Liczba cykli LCyC Liczba powtórzeñ programu programu 3 Wartoœæ odchy³ki bloh ) Wartoœæ odchy³ki regulacji regulacji blokuj¹cej powy ej, której naliczanie naliczanie wartoœci wartoœci zadanej jest zadanej wstrzymywane; gdy parametr wynosi 0, blokada jest nieaktywna 4 WskaŸnik cont off off Zatrzymaj program kontynuowania on Kontynuuj program programu po powrocie zasilania 22

23 Lp Nazwa parametru Symbol na wyœwietlaczu Nastawa fabryczna Zakres zmian Objaœnienie 5 Prêdkoœæ zmian naxx 0 0, ,9 Prêdkoœæ narostu lub wartoœci zadanej jednostek opadania wartoœci zadanej. /min Gdy parametr =0, to w odcinku wartoœæ zadana jest sta³a (wytrzymanie); xx - numer odcinka Wartoœæ zadana spxx 0 splh dla odcinków, w których na koñcu odcinka parametr naxx jest ró ny od 0, wartoœæ zadana docelowa - na koñcu odcinka 7 Czas trwania odcinka txxx min czas trwania odcinka ze sta³¹ wartoœci¹ zadan¹ (dla odcinków, w których parametr naxx jest równy 0) Uwaga!. Oba parametry naxx i t xx równe 0 oznaczaj¹ koniec programu 8 Stan wyjœcia Eoxx Off on...off stan za³¹czenia wyjœcia binarnego k k k w odcinku xx w odcinku xx, on - wyjœcie za³¹czone k= numer off - wyjœcie wy³¹czone wyjœcia skonfigurowanego jako Eout 9 WskaŸnik blokady blxx off on...off wskaÿnik aktywnoœci w odcinku xx blokady w odcinku xx on - blokada aktywna off - blokada nieaktywna 1) Zakres i format parametru zale y od parametru lcpp- liczba cyfr po przecinku 2) Nacisn¹æ przycisk aby wejœæ do menu 23

24 5.2. Rodzaje alarmów Podczas konfigurowania wyjœæ (parametry out1..out4) nale y okreœliæ, które z wyjœæ pracuj¹ jako alarmy oraz typy alarmów. Wartoœæ zadzia³ania alarmu na wyjœciu x jest podana w parametrze xasp (rys.7). Wartoœæ xasp oznacza : l dla alarmów bezwzglêdnych ahioraz alo - wartoœæ sygna³u regulowanego, l dla alarmów bezwzglêdnych ahi1 oraz alo1 - wartoœæ mierzon¹ na wejœciu g³ównym, l dla alarmów bezwzglêdnych ahi2 oraz alo2 - wartoœæ mierzon¹ na wejœciu dodatkowym, l dla alarmów wzglêdnych dbhi, dblo, dbhl i dbjn - wartoœæ odchy³ki regulacji a) b) c) d) e) f) Rys.7. Rodzaje alarmów a) bezwzglêdny górny ahj b) bezwzglêdny dolny alo c) wzglêdny górny dbhj d) wzglêdny dolny dblo e) wzglêdny zewnêtrzny dbhl f) wzglêdny wewnêtrzny dbjn 5p- wartoœæ zadana, xasp- wartoœæ zadana alarmu na wyjœciu x 24

25 5.3. Okres impulsowania Okres impulsowania jest to czas jaki up³ywa pomiêdzy kolejnymi za³¹czeniami wyjœcia nieci¹g³ego podczas regulacji proporcjonalnej. D³ugoœæ okresu impulsowania nale y dobraæ zale nie od w³asnoœci dynamicznych obiektu i odpowiednio do urz¹dzenia wyjœciowego. Dla szybkich procesów zaleca siê stosowaæ przekaÿniki SSR lub wyjœcie ci¹g³e. Wyjœcie przekaÿnikowe stosowane jest do sterowania styczników w procesach wolnozmiennych. Zastosowanie du ego okresu impulsowania do sterowania procesów szybkozmiennych mo e daæ niepo ¹dane efekty w postaci oscylacji. Teoretycznie, im mniejszy okres impulsowania tym lepsza regulacja, jednak dla wyjœcia przekaÿnikowego powinien byæ tak du y jak to mo liwe w celu wyd³u enia ycia przekaÿnika. Zalecenia dotycz¹ce okresu impulsowania. Tabela 4. Urz¹dzenie wyjœciowe Okres impulsowania Obci¹ enie (wyjœcie 1 lub wyjœcie 2) (to lub to-c) (rezystancyjne) przekaÿnik elektromagnetyczny zalecany >20 s 2 A/250 V AC min. 10 s lub stycznik min. 5 s 1 A/250 V AC wyjœcie tranzystorowe s przekaÿnik pó³przewodnikowy (SSR) 25

26 5.4. Wejœcie dodatkowe liniowe W regulatorze, który jest wyposa ony w wejœcie dodatkowe, nale y ustawiæ parametry: jnp2, j2lo, j2hj oraz fjn2 okreœlaj¹ce typ wejœcia, zakres pomiarowy i funkcjê (patrz tabela 2). Wejœcie to mo e spe³niaæ nastêpuj¹ce funkcje: n Ÿród³o zdalnej wartoœci zadanej (rsp = inp2), wówczas fjn2 = sp i nie podlega zmianie, dopiero ustawienie rsp na wartoœæ con lub pro9 pozwala wybór pozosta³ych funkcji n dodatkowy pomiar fjn2 = info, np. informacja o stanie otwarcia zaworu. Wartoœæ mierzona na tym wejœciu i przeliczona na zakres (j2lo...j2hj) jest wyœwietlana na dolnym wyœwietlaczu poprzedzona symbolem u n jako sk³adnik sygna³u regulowanego fjn2 = and to wartoœæ regulowana = sumie sygna³ów z obu wejœæ WR=I1+I2 fjn2 = djff to wartoœæ regulowana = ró nicy sygna³ów z wejœcia g³ównego i dodatkowego WR=I1-I2 fjn2 = sred to wartoœæ regulowana = œredniej arytmetycznej z obu wejœæ WR=(I1+I2)/2 w tym przypadku na górnym wyœwietlaczu jest sygna³ regulowany WR, a poszczególne pomiary s¹ wyœwietlane na dolnym wyœwietlaczu poprzedzone symbolami: a - pomiar na wejœciu g³ównym u - pomiar na wejœciu dodatkowym 5.5. Wejœcie binarne Wejœcie binarne jest wykorzystane zgodnie z ustawieniem parametru fjnb, gdzie: stop - wy³¹czenie wyjœæ regulacyjnych i alarmów wzglêdnych, 26

27 hand - impulsowe prze³¹czenie na pracê rêczn¹, end - zakoñczenie programu i powrót na jego pocz¹tek, bloh - zatrzymanie naliczania wartoœci zadanej i regulacja wg ostatnio naliczonej wartoœci. Dla stop i bloh powy sze dzia³anie odbywa siê, gdy wejœcie binarne jest zwarte (on). Rozwarcie wejœcia (off) powoduje powrót regulatora do pracy. Dla hand prze³¹czenie stanu z off na on powoduje wejœcie do sterowania rêcznego wyjœcia regulacyjnego (o funkcji y1), kolejne prze³¹czenie z off na on powoduje powrót do sterowania automatycznego. Dla end prze³¹czenie stanu z off na on powoduje zakoñczenie programu, a prze³¹czenie stanu z on na off powoduje start pro Regulacja trójstawna Regulacja trójstawna jest stosowana podczas grzania i ch³odzenia. Nale y ustawiæ parametr outk na wartoœæ y2-c oraz ustawiæ strefê rozsuniêcia torów Hn. Drugi tor dzia³a dla wartoœci zadanej równej sp+hn jako regulator nierewersyjny. Nale y okreœliæ parametry pb-c, tj-c, td-c, Hj-c, to-c wg tabl. 3. Na rysunku 8 pokazano dzia³anie regulatora trójstawnego z algorytmem typu P. wyjœcie 100% tor I - grzanie (y i) tor II - ch³odzenie (y2-c) pb sp Hn pb-c wejœcie gramu od pocz¹tku. 27

28 Rys.8. Regulacja trójstawna grzanie-ch³odzenie 5.7. Regulacja trójstawna krokowa Regulacja trójstawna krokowa jest stosowana do sterowania zaworem. Nale y ustawiæ parametr outk na wartoœæ y2-5 oraz ustawiæ strefê nieczu³oœci wokó³ wartoœci zadanej Hn. Pierwszy tor - otwieranie zaworu - dzia³a dla wartoœci zadanej równej sp-hn/2 jako regulator rewersyjny, drugi tor - zamykanie zaworu - dzia³a dla wartoœci zadanej równej sp+hn/2 jako regulator nierewersyjny. Parametry PID dla drugiego toru s¹ takie same jak dla pierwszego toru. Dla regulacji krokowej zaleca siê regulacjê typu PD. Na rysunku 9 pokazano dzia³anie regulatora trójstawnego krokowego z algorytmem P. wyjœcie 100% tor I - otwieranie (y1) tor II - zamykanie (y2-s) sp pb Hn pb wejœcie Rys.9. Regulacja trójstawna krokowa 28

29 5.8 Kody bezpieczeñstwa Parametry secc - dla parametrów konfiguracyjnych i secp - dla parametrów roboczych regulatora - pozwalaj¹ zabezpieczyæ regulator przed ingerencj¹ niepowo³anych osób. Fabrycznie kody bezpieczeñstwa s¹ wy³¹czone tj. równe 0. Po ustawieniu wszystkich niezbêdnych parametrów i po sprawdzeniu poprawnoœci dzia- ³ania regulatora,mo na ustawiæ kody bezpieczeñstwa. Po ustawieniu kodu zmiana parametrów jest poprzedzona koniecznoœci¹ podania jego wartoœci. Jedynie zmiana wartoœci zadanej jest dostêpna bezpoœrednio. Aby zmieniæ kod bezpieczeñstwa nale y podaæ dotychczasow¹ wartoœæ sec1, a nastêpnie wprowadziæ now¹ wartoœæ sec2. Je eli podano niepoprawny kod, wyœwietlany jest napis err5 do momentu naciœniêcia dowolnego przycisku. 6. FUNKCJE SPECJALNE 6.1 Wywo³anie funkcji specjalnych Nale y przytrzymaæ przez 3 sekundy przycisk (patrz rysunek 5 - wejœcie w tryb IV), a nastêpnie przyciskami i wybraæ odpowiedni¹ funkcjê. Powrót do trybu I nastêpuje po naciœniêciu Sterowanie rêczne Sterowanie rêczne jest przydatne podczas uruchamiania regulacji na obiekcie oraz przy identyfikacji parametrów obiektu. Dowolne wyjœcie mo na sterowaæ rêcznie poprzez wywo³anie funkcji stek (tryb IV), gdzie k oznacza numer wyjœcia. Na górnym wyœwietlaczu pokazywana jest wartoœæ mierzona, a na dolnym, w zale noœci od rodzaju wyjœcia: - dla regulacji dwustawnej lub trójstawnej grzanie-ch³odzenie (wyjœcie k jako y1 lub y2-c) Na dolnym wyœwietlaczu miga wartoœæ sygna³u wyjœciowego, któr¹ mo na zmieniaæ przyciskami lub w zakresie %. 29

30 - dla alarmu lub sygnalizatora Na dolnym wyœwietlaczu jest stan za³¹czenia (on) lub wy³¹czenia (off) wyjœcia. - dla regulacji krokowej Otwieranie zaworu odbywa siê podczas trzymania przycisku, zamykanie zaworu odbywa siê podczas trzymania przycisku. Na dolnym wyœwietlaczu jest podany stan zaworu: open- otwieranie, clos- zamykanie, stop - zawór zatrzymany. Powrót do pracy automatycznej nastêpuje po naciœniêciu Dobór nastaw regulatora PID Funkcja adap wywo³uje algorytm automatycznego doboru nastaw regulatora PID. Warunki i zasadê dzia³ania funkcji opisano w rozdziale Pomiar rezystancji linii dwuprzewodowej W regulatorach z czujnikami termorezystancyjnymi po³¹czonymi lini¹ dwuprzewodow¹ nale y wprowadziæ wartoœæ rezystancji linii - ( parametry 2 i 3 w tabeli 2), lub zmierzyæ wed³ug nastêpuj¹cej procedury: zewrzeæ zaciski czujnika, wejœæ w tryb IV i wywo- ³aæ funkcjê r_lj, na dolnym wyœwietlaczu miga mierzona wartoœæ rezystancji. Po ustaleniu siê wartoœci zaakceptowaæ przyciskiem. Rezystancja przewodów wiêksza od 20Ω nie zostanie zaakceptowana. 30

31 6.5. Powrót do nastaw fabrycznych Nastawy fabryczne mo na przywróciæ po wejœciu w tryb IV, wywo³aniu funkcji nfab i zaakceptowaæ wartoœæ on. Funkcja nie zmienia typu wejœcia. Uwaga! Funkcja zeruje dane wszystkich programów. 7. REGULACJA PROGRAMOWANA 7.1. Definiowanie programów wartoœci zadanej Gdy parametr rsp ustawiony jest na pro9, regulator steruje obiektem wed³ug wartoœci zadanej zmieniaj¹cej siê w czasie zgodnie z zadanym programem. Mo na zdefiniowaæ 15 programów. Maksymalna liczba odcinków w programie wynosi 15. Dla ka dego programu nale y podaæ: lcyc liczbê powtórzeñ programu bloh wartoœæ odchy³ki regulacji, powy ej której naliczanie wartoœci zadanej jest wstrzymane (np.: obiekt nie nad¹ a - wartoœæ zadana zmienia siê za szybko) wskaÿnik kontynuacji programu po powrocie zasilania cont Odcinek jest definiowany przez nastêpuj¹ce parametry: naxx - prêdkoœæ zmian wartoœci zadanej, gdzie xx oznacza numer odcinka; wartoœæ parametru 0 oznacza, e wartoœæ zadana w tym odcinku jest sta³a spxx - wartoœæ zadana docelowa dla odcinków o zmiennej wartoœci zadanej t xx - czas trwania odcinka ze sta³¹ wartoœci¹ zadan¹ (naxx=0) eoxx - stan wyjœcia pomocniczego (tylko gdy outk ustawiony na eout) - wartoœæ on oznacza wyjœcie za³¹czone, wartoœæ off oznacza wyjœcie wy³¹czone blxx - wskaÿnik aktywnoœci blokady programatora od odchy³ki regulacji - wartoœæ onoznacza blokadê za³¹czon¹, wartoœæ off oznacza blokadê wy³¹czon¹. 31

32 Rysunek 10 i tabela 6 przedstawiaj¹ przyk³adowy program wartoœci zadanej. W programie przyjêto, e temperatura w obiekcie ma wzrastaæ od temperatury pocz¹tkowej w obiekcie do 800 C z prêdkoœci¹ 20 C na minutê przy aktywnej blokadzie od odchy³ki. Nastêpnie przez 2 godziny (120 min) temperatura ta jest utrzymywana (blokada wy³¹czona), po czym temperatura ma spadaæ do 50 C (blokada wy³¹czona), podczas sch³adzania obiektu nale- y za³¹czyæ wentylator pod³¹czony do wyjœcia pomocniczego nr 3 (parametr out3 ustawiony na eout). Temp. obiektu 800 C 50 C 0 C wyjœcie 3 on off odcinek: czas w min. Rys.10. Program wartoœci zadanej 32

33 Wartoœci parametrów dla programu z rys.10 Tabela 6 Parametr Wartoœæ Znaczenie lcyc 1 liczba powtórzeñ programu bloh 50.0 blokada w³¹czona gdy odchy³ka regulacji przekroczy 50.0 C cont on kontynuowaæ program po powrocie zasilania na 1 20 przyrost wartoœci zadanej w odcinku 1 wynosi 20 C/min. sp wartoœæ zadana na koñcu odcinka 1 - docelowa eo 1 3off wyjœcie 3 w odcinku 1 wy³¹czone bl 1 on blokada w odcinku 1 aktywna na 2 0 wytrzymanie wartoœci zadanej w odcinku t czas wytrzymania wartoœci zadanej eo 2 3off wyjœcie 3 w odcinku 2 wy³¹czone bl 2 off blokada w odcinku 2 nieaktywna na 3 40 opadanie wartoœci zadanej w odcinku 3 wynosi 40 C/min. sp 3 50 wartoœæ zadana na koñcu odcinka 2 - docelowa eo 3 3 on wyjœcie 3 w odcinku 3 za³¹czone bl 3 off blokada w odcinku 3 nieaktywna na 4 0 koniec programu - narost i czas wytrzymania równe 0 t Sterowanie programem wartoœci zadanej Przed uruchomieniem regulacji ze zmienn¹ wartoœci¹ zadan¹ nale y wybraæ program (patrz rys. 6) - parametr nrpr. Migaj¹ca kropka w dolnym prawym rogu dolnego wyœwietlacza oznacza, e trwa regulacja programowana. Podczas trwania programu mo na na dolnym wyœwietlaczu wyœwietlaæ parametry realizowanego programu, tj. numer wykonywanego odcinka nxx; czas jaki pozosta³ do koñca odcinka txxx (w minutach), oraz liczbê cykli jaka pozosta³a do wykonania lxx. 33

34 Naciskaj¹c jednoczeœnie dwa przyciski mo na: i - wybrany program uruchomiæ od pocz¹tku i - realizowany program zatrzymaæ (wyjœcie steruj¹ce jest wówczas wy³¹czone, naliczanie wartoœci zadanej zatrzymane, a kropka wygaszona); zatrzymany program mo na wznowiæ i - przejœæ do nastêpnego odcinka Po zakoñczeniu programu kropka jest wygaszona, a wyjœcia wy- ³¹czone lub program jest wznawiany, je eli liczba powtórzeñ programu lcyc jest wiêksza od 1. Gdy parametr bloh (blokada w programie) jest wiêkszy od 0 i wskaÿnik blokady bl w wykonywanym odcinku jest aktywny (on), to kontrolowana jest wielkoœæ odchy³ki regulacji (wartoœæ zadana - wartoœæ mierzona). Je eli aktualna odchy³ka jest wiêksza od wartoœci blokady, wówczas naliczanie wartoœci zadanej jest wstrzymywane, a kropka œwieci siê w sposób ci¹g³y - regulator reguluje do ostatnio wyliczonej wartoœci zadanej, dopóki odchy³ka regulacji nie spadnie poni ej wartoœci blokady. 8. DOBÓR NASTAW REGULATORA PID 8.1. Autoadaptacja W regulatorze zastosowano dwie metody autoadaptacji dla regulacji sta³owartoœciowej. Podczas konfiguracji regulatora (tryb II) nale y wybraæ metodê ustawiaj¹c parametr auto: n off oznacza, e funkcja doboru parametrów PID jest niedostêpna n jden oznacza, e parametry PID bêd¹ obliczone na podstawie charakterystyki obiektu inercyjnego (rys.11) n o5cy oznacza, e parametry PID bêd¹ obliczone na podstawie oscylacji wokó³ wartoœci zadanej. (patrz rys 12). Metodê oscylacyjn¹ nale y wybieraæ tylko wtedy, gdy przeregulowania powy ej wartoœci zadanej nie spowoduj¹ uszkodzenia wsadu i obiektu. 34

35 Wywo³anie autoadaptacji nastêpuje w trybie funkcji specjalnych.(tryb IV) poprzez zmianê wartoœci dolnego wyœwietlacza z off na on dla funkcji adap. Dla regulacji programowej funkcja adap jest niedostêpna. Migaj¹cy górny wyswietlacz informuje o aktywnoœci funkcji autoadaptacji. Czas trwania autoadaptacji zale y od obiektu i mo e trwaæ do 2 godz. Im d³u sze opóÿnienie w obiekcie tym d³u szy czas doboru nastaw. Po zakoñczeniu autoadaptacji nowe nastawy PID s¹ automatycznie zapamiêtywane w nieulotnej pamiêci regulatora. Dla regulacji krokowej - parametr outk ustawiony na y2-5- cz³on ca³kuj¹cy jest wy³¹czany (parametr tj = 0 ). Proces autoadaptacji mo e zostaæ przerwany, bez obliczenia nastaw PID, je eli: wartoœæ zadana jest zbyt blisko wartoœci mierzonej tj. odchy³ka regulacji jest mniejsza od 5% zakresu (dla metody jden) dostêpna moc grzejna jest zbyt ma³a do osi¹gniêcia wartoœci zadanej; naciœniêto przycisk. Przy rêcznych zmianach nastaw nale y wprowadziæ zmianê tylko jednego parametru i obserwowaæ zaistnia³e skutki. Przy zmianach parametrów PID nale y kierowaæ siê nastêpuj¹cymi zasadami: wolna odpowiedÿ obiektu: zmniejszyæ zakres proporcjonalnoœci, sta³¹ czasow¹ ca³kowania, sta³¹ czasow¹ ró niczkowania; przeregulowania: zwiêkszyæ zakres proporcjonalnoœci oraz sta³¹ czasow¹ ró niczkowania; oscylacje: zwiêkszyæ zakres proporcjonalnoœci oraz sta³¹ czasow¹ ca³kowania, zmniejszyæ sta³¹ czasow¹ ró niczkowania niestabilnoœæ: zwiêkszyæ sta³¹ czasow¹ ca³kowania. Zalecane jest aby sta³a czasowa ca³kowania by³a co najmniej 5-krotnie wiêksza od sta³ej czasowej ró niczkowania. 35

36 Objawy z³ego doboru nastaw PID i zalecana korekta. Tabela Rêczny dobór nastaw PID a) metoda identyfikacji obiektu Rys.11. Charakterystyka obiektu inercyjnego po za³¹czeniu sygna³u steruj¹cego Y 36

37 Z charakterystyki obiektu przedstawiaj¹cej wielkoœæ regulowan¹ w funkcji czasu, nale y odczytaæ czas opóÿnienia obiektu T 0 oraz maksymaln¹ prêdkoœæ narostu temperatury z zale noœci V max = xmax. Nastawy PID regulatora obliczyæ wg podanych t wzorów: Xp = 1.1* V max * T 0 - zakres proporcjonalnoœci ti = 2.4* T 0 - sta³a czasowa ca³kowania td = 0.4* T 0 - sta³a czasowa ró niczkowania b) metoda oscylacji Rys.12. Dobór nastaw metod¹ oscylacji Nastawy PID regulatora obliczyæ wg podanych wzorów: Xp = P- zakres proporcjonalnoœci ti = T - sta³a czasowa ca³kowania td = T/4 - sta³a czasowa ró niczkowania 37

38 9. DANE TECHNICZNE Sygna³y wejœciowe: Regulator ma wejœcie uniwersalne z mo liwoœci¹ do³¹czenia dowolnego sygna³u wejœciowego, jak rezystancja, si³a termoelektryczna,napiêcie lub pr¹d. Rodzaj i zakres sygna³u wejœciowego s¹ wybierane programowo wg tabeli 7. Sygna³y wejœciowe, zakresy pomiarowe. Tabela 8 Typ czujnika Oznaczenie Zakres Symbol na wyœwietlaczu Wejœcie uniwersalne Pt100 wgpn-en60751+a2:1997 Pt C pti Pt1000 wgpn-en60751+a2:1997 Pt C pti0 Ni100/1,617 Ni C N1 Cu100/1,426 Cu C Cui Fe-CuNi J C t-i Cu-CuNi T C t-t NiCr-NiAl K C t-h PtRh10-Pt S C t-s PtRh13-Pt R C t-r PtRh30-PtRh6 B C t-b NiCr-CuNi E C t-e NiCrSi-NiSi N C t-n Chromel-kopel C t-ch Rezystancja W r-rr Liniowe pr¹dowe I , ma 0-20, 4-20 Liniowe napiêciowe U V, V 0-05, 0-10 Wejœcie dodatkowe Liniowe pr¹dowe I , ma 0-20, 4-20 Liniowe napiêciowe U V, V 0-05, 0-10 Liniowe potencjometryczne r , W 100, 1000 Wejœcie binarne Beznapiêciowe b zwarte, rozwarte On off 38

39 B³¹d podstawowy pomiaru wartoœci rzeczywistej Algorytmy regulacji Okres próbkowania Czas wygrzewania 0,2%; dla czujników termoelektrycznych typu B, R, S 0,3% za³¹cz - wy³¹cz z histerez¹, PID z autoadaptacj¹ 0,5 s 30 min. Zakresy nastaw parametrów regulatora: patrz tabele 2 i 3 Sposób dzia³ania wyjœæ: - rewersyjne (dla grzania) (jnu) - nierewersyjne (dla ch³odzenia) (djr) - ci¹g³e, na wyjœciu liniowym napiêciowym lub pr¹dowym - dwustawne, na wyjœciu nieci¹g³ym z definiowanym okresem impulsowania - trójstawne grzanie-ch³odzenie lub ch³odzenie-ch³odzenie - trójstawne krokowe (zamykanie-otwieranie zaworu) Rodzaje wartoœci zadanej: - sta³owartoœciowa (con) - programowana (pro9) - z wejœcia dodatkowego (inp2) Liczba programów 15 Liczba odcinków w programie Czas trwania odcinka Prêdkoœæ zmian wartoœci zadanej minut ,9 jednostek/minutê 39

40 Liczba powtórzeñ programu Rodzaje wyjœæ: - przekaÿnikowe przekaÿniki elektromagnetyczne o obci¹ eniu styków 220 V, 2 A, cosj = 0,4; S = 440 VA - tranzystorowe Typu OC, Umax = 24 V, Imax = 10 ma - tranzystorowe napiêciowe 0/19 V, Imax = 20 ma - ci¹g³e napiêciowe V, V przy Robc ³ 500 W - ci¹g³e pr¹dowe ma, ma przy Robc 500 W B³¹d wyjœæ analogowych 0,2% Interfejs szeregowy RS szybkoœæ transmisji 9600, 4800, 2400 bit/s - protokó³ transmisji MODBUS - tryby pracy ASCII: 8N1, 7E1, 7O1; RTU: 8N2, 8E1, 8O1 Znamionowe warunki u ytkowania: - napiêcie zasilania V a.c/d.c lub V a.c./d.c - czêstotliwoœæ napiêcia zasilania Hz - temperatura otoczenia C - wilgotnoœæ wzglêdna % - zewnêtrzne pole magnetyczne < 400 A/m - po³o enie pracy dowolne - rezystancja przewodów ³¹cz¹cych rezystor termometryczny z regulatorem < 10 W/przewód 40

41 Masa 0,3 kg Stopieñ ochrony zapewniony przez obudowê wg PN-EN od strony czo³owej IP40 - od strony zacisków IP20 B³êdy dodatkowe w znamionowych warunkach u ytkowania spowodowane: - kompensacj¹ zmian rezystancji przewodów w linii trójprzewodowej < 0.2% - kompensacj¹ zmian temperatury spoin odniesienia termoelementu < 2 C - zmian¹ temperatury otoczenia < 0.2%/10 K Wymagania bezpieczeñstwa wg PN-EN izolacja podstawowa, - kategoria instalacji III, - stopieñ zanieczyszczenia 2 Kompatybilnoœæ elektromagnetyczna: - odpornoœæ na zak³ócenia elektromagnetyczne wg normy PN-EN emisja zak³óceñ elektromagnetycznych wg normy PN-EN

42 10. KODY WYKONAÑ Sposoby kodowania regulatora Tabela 9 REGULATOR RE15 Wejœcie g³ówne uniwersalne dla czujników termoelektrycznych, rezystancyjnych, liniowe pr¹dowe 0/ ma, liniowe napiêciowe 0...5/10 V, wejœcie binarne 1 na zamówienie 9 Wejœcie dodatkowe brak 0 pr¹dowe 0/ ma 1 napiêciowe 0...5/10 V 2 nadajnik potencjometryczny W 3 nadajnik potencjometryczny W 4 na zamówienie 9 Wyjœcia 4 przekaÿniki styk prze³¹czny 1 4 tranzystorowe OC 2 1 tranzystorowe 0/19V + 3 przekaÿniki 3 1 wyjœcie ci¹g³e + 3 przekaÿniki 4 1 wyjœcie ci¹g³e + 3 tranzystorowe OC 5 2 wyjœcia ci¹g³e + 2 przekaÿniki 6 2 wyjœcia ci¹g³e + 2 tranzystorowe OC 7 na zamówienie 9 Interfejs RS-485 bez interfejsu 0 z protoko³em MODBUS 1 Napiêcie zasilania V a.c./d.c V a.c./d.c. 2 Rodzaj wykonania standardowe 00 specjalne* 99 Wymagania dodatkowe bez dodatkowych wymagañ 0 z atestem kontroli technicznej 1 wg uzgodnieñ z odbiorc¹** X * numeracjê wykonania ustali producent ** po uzgodnieniu z producentem Np. wykonanie RE oznacza, regulator z wejœciem uniwersalnym, wejœciem pomocniczym 0/ ma, z jednym wyjœciem ci¹g³ym 0/ ma lub 0...5/10 V i 3 przekaÿnikami, z interfejsem RS-485 i protoko³em MODBUS, na napiêcie zasilaj¹ce V a.c./d.c., w wykonaniu standardowym, bez dodatkowych prób odbiorczych. 42

43 43

44 LUMEL S.A., RE15-KZ1336/styczeñ 2007 Lubuskie Zak³ady Aparatów Elektrycznych LUMEL S.A. ul. Sulechowska 1, Zielona Góra DZIA SPRZEDA Y KRAJOWEJ: Informacja techniczna: tel.: , , , sprzedaz@lumel.com.pl Przyjmowanie zamówieñ: fax: , tel.: , , , ,