Kognitywna antropologia kulturowa SYLABUS A. Informacje ogólne

Transkrypt

1 Kognitywna antropologia kulturowa A. Informacje ogólne Elementy składowe sylabusu Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod Język Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne (tzw. sekwencyjny system zajęć i egzaminów) dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia Kognitywistyka i komunikacja Studia I stopnia Ogólnoakademicki. Stacjonarne. Obowiązkowy. Moduł psychologiczno-antropologiczny (MK_5) Rok I, semestr I interdyscyplinarne zainteresowania oraz wiedza na poziomie szkoły średniej z zakresu informatyki, wiedzy społecznej i przedmiotów humanistycznych. Wykład 30 godzin, ćwiczenia 15 godzin Celem jest zapewnienie studentom wykształcenia (wiedzy, umiejętności i kompetencji) w zakresie nauk o poznaniu i komunikacji społecznej z dorobku antropologii kulturowej. Studenci zdobywają wiedzę na temat poznawczych uwarunkowań procesów kulturowych oraz kulturowych aspektów komunikacji społecznej. Wykłady z możliwością zadawania pytań, ewentualnie także dyskusji. Przedmiot kończy się egzaminem ustnym. Student wybiera jeden z podanych segmentów problemowych (zob. tematy wykładów) do omówienia podczas egzaminu. Wykładowca zadaje dodatkowe pytania dla ogólnej orientacji studenta w przedmiocie. Obecność na zajęciach jest obowiązkowa i sprawdzana. Nieobecności zdecydowanie wpływają na obniżenie oceny. Ćwiczenia pisemne zaliczenie na ocenę. Esej na temat antropologiczny. Efekty kształcenia Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia E1. Zna podstawowe pojęcia i problemy z zakresu antropologii kulturowej. K_W04, K_W10 E2. Ma wiedzę na temat przemian wielokulturowego, wieloetnicznego i globalizującego się świata K_W04, K_W10 E3. Orientuje się we współczesnym globalizującym się, postmodernistycznym świecie, rozumie zagadnienia ewolucji i doboru naturalnego oraz kulturowego. K_W10, K_U10 E4. Potrafi samodzielnie doskonalić znajomość zagadnień z zakresu antropologii kulturowej. Potrafi tłumaczyć symbole i znaki. E5. Posiada umiejętności w zakresie objaśnienia podstawowych problemów z zakresu antropologii kulturowej (typu rasa, rasizm, ksenofobia, tolerancja, różność i równość kultur) oraz dobiera właściwe metody służące do rozwiązania zadań praktycznych (poznawczych i komunikacyjnych). E6. Jest przygotowany do podjęcia pracy w ośrodkach uchodźców politycznych, w sferach ekonomicznych, w środowiskach wielokulturowych, w środkach społecznego przekazu, w agencjach reklamowych i marketingu, w administracji publicznej i w placówkach oświatowo-kulturalnych. K_U14, K_K01, K_K02 K_U10, K_U14 K_K02, K_K05, K_K08 Punkty ECTS 3 Bilans nakładu pracy studenta Udział w wykładach 30 godzin Udział w ćwiczeniach 15 godzin Lektury i przygotowanie do egzaminu 20 godzin

2 Wskaźniki ilościowe Przygotowanie do ćwiczeń 10 godzin Przygotowanie pracy pisemnej 10 godzin Konsultacje 5 godzin Razem: 90 godzin Nakład pracy studenta związany z zajęciami: Liczba godzin Punkty ECTS wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela o charakterze praktycznym Data opracowania: Koordynator : B. Informacje szczegółowe Elementy składowe sylabusu Nazwa Kod Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język Rok studiów/ semestr dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Liczba punktów ECTS Prowadzący Treści merytoryczne Kognitywna antropologia kulturowa Kognitywistyka i komunikacja I rok, I semestr Wykład - 30 godzin 1.5 (wykład) 1) Miejsce paleoantropologii i antropologii kulturowej wśród nauk kognitywistycznych. Antropolog wśród dzikich i w Montréalu. Etnolog wśród ludów pierwotnych. Antropolog kultury w wielkich aglomeracjach współczesnego świata. 2) Natura i kultura. Świat zwierząt, świat ludzki. Ile zwierzęcia jest w człowieku? Ile człowieka jest w zwierzęciu? 3) Umysł zwierząt. Możliwości umysłowe naczelnych. Życie stadne. Szympans patrzy na ludzi. 4) Naukowe i popularne rozumienie i tłumaczenie wszechrzeczy. Myślenie naukowe, a pierwotne. Jak wytłumaczyć Boga, szatana, śmierć, duszę, UFO-ludki i gender podczas spotkania u cioci na imieninach? 5) Genetyczne a kulturowe przekazywanie informacji. Geny, memy, memplexy. Co w człowieku jest wrodzone, a co nabyte. 6) Ewolucja, dobór naturalny, socjobiologia, dobór kulturowy. 7) Mit, mitologie, legendy, narracje baśniowe (w tym czarnookie chórystki dla muhadżedinów) jako spoiwo społeczne grupy. Mitologie hebrajskie, greckie, arabskie oraz pozaśródziemnomorskie. Religie. Sacrum, profanum.nadawanie grupie etnicznej (narodom) sensu, celu, centralnego miejsca w świecie. Etnocentryzm. 8) Życie seksualne, od ruji po miłość. Ślepy cel i sens życia jako maksymalizowanie reprodukcji biologicznej, a świadome i kreatywne życie jako proces kulturowy. 9) Obrzędy, symbole, znaki. Świat symboli, kodów. Komunikacja symbolami. Tłumaczenie symboli i kodów. 10) Komunikacja istotą kultury. Najróżniejsze sposoby komunikowania się. Rys historyczny.

3 11) Jak powstawał język artykułowany. Język i języki (langue, parole). Relatywizm i determinizm językowy Sapira-Whorfa. Gramatyka generatywna Noama Chomsky ego. 12) Od zapisu graficznego (pismo, alfabet, książka) po zapis mechaniczny i cyfrowy. Inżyniera lingwistyczna. 13) Proces nabywania kultury i języka oraz realizacja jej/jego tylko w jednej/jednym z tysięcy możliwości. Czyli dlaczego Amerykanie nie mówią po węgiersku? 14) Treści kultury. Wartości, normy, sankcje. Cywilizacje. 15) Uniwersalizm i względność kultur. Równość i różność kultur. Konflikty aksjologiczne. Cywilizacje. Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji efekty E1 E2 E3 E4 E5 E6 weryfikacja Ocena bieżąca, dyskusja egzamin ustny Forma i warunki zaliczenia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Obecność na zajęciach jest obowiązkowa i sprawdzana. Nieobecności wpływają na obniżenie oceny. Przedmiot kończy się egzaminem ustnym. Student wybiera trzy z 15 powyższych segmentów problemowych do omówienia podczas egzaminu. Wykładowca zadaje dodatkowe pytania dla ogólnej orientacji studenta w przedmiocie. Literatura obowiązkowa Biedrzycki M, Genetyka kultury, Prószyński 1998; Blackmore S, Maszyna Memowa. Rebis 2002; Calvin W., Jak myśli mózg. Wydawnictwo CIS, Warszawa 1997; Diamond J., Strzelby, zarazki i maszyny. Prószyński i S-ka, Poznań 2000; Diamond J., Trzeci szympans. PIW Gazzaniga M, O tajemnicach ludzkiego umysłu. Biologiczne korzenie myślenia, emocji, seksualności, języka i inteligencji. Książka i Wiedza 1997; Hann Chris., Antropologia społeczna, tł. S. Szymański, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków Krawczak Ewa, Antropologia kulturowa. Klasyczne kierunki, szkoły i orientacje, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2007; Leakey R., Pochodzenie człowieka. Wydawnictwo CIS, W-wa 1995; Smith J., Szatmary E.: Tajemnice przełomów w ewolucji. Od narodzin życia do powstania mowy ludzkiej, PWN, Warszawa 2000; Wilson E.O. Socjobiologia. Zysk i S-ka, Literatura uzupełniająca: Antropologia kultury, Zagadnienia i wybór tekstów, Wstęp i red. Andrzej Mencwel, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawakiego, Warszawa Antropologia słowa, Zagadnienia i wybór tekstów, Wstęp i red. Grzegorz Godlewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawakiego, Warszawa Encyklopedia antropologii społeczno-kulturowej, red. A. Barnarda, J. Spencera, red. nauk. wyd. pol. W. J. Burszta, "Volumen", Warszawa Burszta Wojciech. J., Antropologia kultury. Tematy, teorie, interpretacje, Zysk i S-ka, Poznań 1998; Dawkins R., Samolubny gen, Prószyński 2007;

4 Dawkins R., Ślepy Zegarmistrz. PIW, W-wa 1994; Dawkins R., Wspinaczka na szczyt nieprawdopodobieństwa, Prószyński 1998; Diamond J, Dlaczego lubimy seks? Ewolucja ludzkiej seksualności. Science Masters, CIS, Warszawa 1998; Dröscher V. B, Reguła przetrwania, PIW, Warszawa 1982; Plomin R, J.C. DeFries, G.E. McClearn, P.McGuffin, Genetyka zachowania. Wydaw. Nauk. PWN, 2001; Shreeve J, Zagadka neandertalczyka. W poszukiwaniu rodowodu współczesnego człowieka. Prószyński 1998; Wilson E.O, O naturze ludzkiej. Zysk i Ska, Poznań 1988; podpis osoby składającej sylabus B. Informacje szczegółowe Elementy składowe sylabusu Nazwa Kod Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Język Rok studiów/ semestr dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Liczba punktów ECTS Prowadzący Treści merytoryczne Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Forma i warunki zaliczenia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Kognitywna antropologia kulturowa Komunikacja i Kognitywistyka Rok I, semestr I Ćwiczenia 15 godzin 1.5 (ćwiczenia) dr Wojcich Wądołowski 1) Pojęcie kultury (2 godz.) 2) Dziedzictwo biologiczne i kulturowe (2 godz.) 3) Antropologia kognitywna (2 godz.) 4) Klasyfikacje (2 godz.) 5) Symbolizm (2 godz.) 6) Sfera rytuałów i obrzędów (2 godz) 7) Myślenie i wiedza w kontekście kulturowym (2 godz.) efekty E1 weryfikacja Zaliczenie pisemne, dyskusja, referat E2 Zaliczenie pisemne, dyskusja, referat E4 Esej E5 Bieżąca ocena na zajęciach, dyskusja E6 Bieżąca ocena na zajęciach, dyskusja Obecność na zajęciach jest obowiązkowa. nieobecność musi być. zaliczona. Zaliczenie pisemne. Esej na temat antropologiczny. Aktywność na zajęciach (udział w dyskusji). Literatura podstawowa: Amerykańska antropologia kognitywna, wyb i red. M. Buchowski, Warszawa 1993 Sperber, Symbolizm na nowo przemyślany, Kraków 2008 Burszta Wojciech. J., Antropologia kultury. Tematy, teorie,

5 interpretacje, Zysk i S-ka, Poznań 1998; Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej, red M. Kempny, E. Nowicka, Warszawa 2003, (fragmenty) Literatura uzupełniająca: Badanie kultury. Elementy teorii antropologicznej. Kontynuacje Warszawa 2004 (fragmenty) W. Burszta, Język a kultura w myśli etnologicznej, 1986, r. V. A. Zaporowski, Antropologia kognitywna; powiedz cokolwiek a powiem ci, kim jesteś, w: B. Olszewska-Dyoniziak (red.), Antropologiczne wizje kultury, M. Tomasello, Kulturowe źródła poznania, Warszawa 2002 Dr Wojciech Wądołowski podpis osoby składającej sylabus