WYKŁAD I RZUT RÓWNOLEGŁY NEZMIENNIKI RZUTU RÓWNOLEGŁEGO RZUT PROSTOKĄTNY AKSONOMETRIA RYSUNEK TECHNICZNY I GEOMETRIA WYKREŚLNA

Transkrypt

1 RYSUNEK TECHNICZNY I GEOMETRIA WYKREŚLNA WYKŁAD I RZUT RÓWNOLEGŁY NEZMIENNIKI RZUTU RÓWNOLEGŁEGO RZUT PROSTOKĄTNY AKSONOMETRIA DR INŻ. ELŻBIETA RUDCZYK-MALIJEWSKA

2 Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Nazwa programu kształcenia (kierunku) Inżynieria Środowiska Poziom i forma studiów studia I stopnia stacjonarne Specjalność: Przedmiot wspólny Ścieżka dyplomowania: Nazwa przedmiotu: Rysunek techniczny i geometria wykreślna Kod przedmiotu: Ś11106 Rodzaj przedmiotu: 0) obowiązkowy Semestr: 1 Punkty ECTS 1) 4 Liczba godzin w semestrze: Przedmioty wprowadzające W -15 C-15 L- P- Ps-15 S- Wpisz przedmioty lub "-" Wiadomości z matematyki i geometrii szkolnej, matematyka- geometrtia i algebra liniowa, geometria powierzchni. Założenia i cele przedmiotu: Rozwinięcie wyobraźni przestrzennej umożliwiającej przenoszenie myśli inżynierskiej na rysunek techniczny, zapoznanie z metodami przedstawiania trójwymiarowej przestrzeni na płaszczyźne rysunku oraz jego odczytywanie, a także nabycie umiejętności wykonywania i wykorzystywania rysunków technicznych, dającej możliwość prawidłowej realizacji istniejących projektów technicznych. Zapoznanie studentów z możliwościami i podstawową obsługą przykładowych programów CAD.

3 Forma zaliczenia Wykład - zaliczenie pisemne, praca semestralna (projekt); ćwiczenia - 6 ćwiczeń rysunkowych, dwa kolokwia rysunkowe, pracownia specjalistyczna - wykonanie i zaliczenie 5 ćwiczeń z rysunku technicznego i 4 ćwiczeń komputerowych oraz kolokwium zaliczeniowego w postaci samodzielnego rysunku do wykonania na komputerze w systemie AutoCAD. Treści programow e: Podstawowe pojęcia geometrii rzutowej. Ogólne zasady wykonywania rysunków technicznych, podziałki, linie rysunkowe. Pismo techniczne, oznaczenia graficzne na rysunkach architektoniczno budowlanych oraz instalacyjnych. Rodzaje aksonometrii. Pojęcie rzutu i jego rodzaje. Rzutowanie prostokątne i wymiarowanie. Rzuty prostokątne na dwie rzutnie Monge a. Trzecia rzutnia. Konstruktywna geometria brył. Kształtowanie i modelowanie krzywych i powierzchni. Powierzchnie obrotowe. Przenikanie powierzchni obrotowych. Rozwinięcia. Rzut cechowany. Podstawowe wiadomości o programie AutoCAD. Logika edytora graficznego na podstawie systemu AutoCAD. Podstawowe elementy rysunku w programie AutoCAD. Modyfikacja rysunku w programie AutoCAD Zasady sporządzania rysunków, oznaczenia rodzaje linii, opis rysunków. Omówienie zasad sporządzania rysunków w systemie AutoCAD przy planach zaospadarowania terenu. Zasady sporządzania rysunków instalacyjnych. Omówienie zasad sporządzania rysunków w systemie AutoCAD przy projektach c.o. i wod-kan.

4 Efekty kształcenia Zapisać minimum 4, maksimum 8 efektów kształcenia zachowując kolejność: wiedzaumiejętności-kompetencje. Stosować czasowniki 2) z podanego niżej zbioru. Każdy efekt kształcenia musi być weryfikowalny. Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia 3) EK1 Zna i charakteryzuje rzuty stosowane w technice K_W01, K_W06, K_W016 EK2 EK3 EK4 EK5 EK6 EK7 EK8 Opisuje i odwzorowuje modele prostych obiektów zwiazanych z inżynierią srodowiska Zna zasady stosowania rysunku technicznego i odczytu graficznej części dokumentacji technicznej Wykorzystuje środowisko CAD do odwzorowania obiektów przestrzennych w układzie 2D oraz modeluje nieskomplikowane układy 3D Wykonuje techniką tradycyjna oraz za pomocą programu CAD rysunek techniczny Wykorzystuje geometrię w technikach projektowania stosowanych w inżynierii środowiska Pracuje w zespole realizującym zadanie z grafiki inżynierskiej Samodzielnie pogłębia swoją wiedzę i umiejętności z zakresu nowoczesnych technologii wspomagania działalności inżynierskiej K_W06, K_W015, K_W016 K_W06, K_W015, K_W016 K_U08, K_U10, K_U21 K_U08, K_U10, K_U21 K_U04, K_U08, K_U10, K_U21 K_U02,K_U03, K_U04, K_U05, K_K04 K_U02, K_U03, K_U07, K_U21, K_K01

5 nr efektu kształcenia metoda weryfikacji efektu kształcenia forma zajęć (jeśli jest więcej niż jedna), na której zachodzi weryfikacja EK1 zaliczenie pisemne wykladu, kolokwium zaliczeniowe ćwiczenia W, C EK2 praca semestralna (projekt) W EK3 zaliczenie pisemne, praca semestralna W EK4 EK5 EK6 prac. specjalistyczna, sprawdzenie wykonanych rysunków, kolokwium komputerowe prac. specjalistyczna, sprawdzenie wykonanych rysunków, kolokwium komputerowe ćwiczenia i pracownia specjalistyczna -korekta rysunków, praca semestralna (projekt) Ps Ps C, Ps, W EK7 praca semestralna (projekt), obrona pracy semestralnej W,Ps EK8 kolokwia zaliczeniowe praca semestralna (projekt) W

6 Udział w wykładach 15 x 1h = 15 Bilans nakładu pracy stude enta (w godzinach) Udział w ćwiczeniach i pracowni specjalistycznej 15 x 2h= 30 Udział w konsultacjach związanych z ćwiczeniami/pracownią specjalistyczną 5 x 0,4h 2 Przygotowanie do ćwiczeń i pracowni specjalistycznej 14 x 1h = 14 Wykonanie zadań rysunkowych 7x 2h = 14 Przygotowanie do zaliczenia ćwiczeń i wykładu + obecność na nim Przygotowanie do zaliczenia pracowni specjalistycznej 10 Opracowanie pracy semestralnej + obrona jej Wskaźniki ilościowe Nakład pracy studenta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela : (15h+30h+2h+2h+5h) Nakład pracy studenta związany z zajęciami o charakterze praktycznym: (30h+2h+14h+14h+6h+10h+10h) RAZEM: 1) 107 ECTS 4,5) ,2

7 Literatura podstawowa: 1. Koźniewski E.: Wykłady i zadania z geometrii odwzorowań inżynierskich. Preskrypt. Białystok Grochowski B.: Geometria wykreślna z perspektywą stosowaną. PWN, W- wa 1988 wyd. I, 1995 wyd.ii. 3. Bieniasz J., Januszewski B., Piekarski M.: Rysunek techniczny w budownictwie. Oficyna Wyd. PRz, 2008.; 4. Pikoń A.: AutoCAD wersja Wydawnictwo Helion, Gliwice ; 5. Miśniakiewicz E., Skowroński W., Rysunek techniczny budowlany, Arkady, Warszawa 2003; 6. Zestaw norm: Rysunek techniczny i budowlany; Literatura uzupełniająca: 1. Przewłocki S.: Geometria wykreślna w zastosowaniach dla budownictwa i architektury. WUW-M, Olsztyn ; 2. Ochoński S., Rola H., DoboszP.: Materiały pomocnicze z geometrii wykreślnej, Kielce : Wydaw. Politechniki Świętokrzyskiej, 2011; 3. Pottmann H., Asperl A., Hofer M. and Kilian A.: Architectural Geometry. Springer & Bentley Institute Press (2010), 1st Edition., 474 S. 650 Abb. in Farbe., Geb. ISBN:

8 Rys.1.

9 ĆWICZENIE NR IMIĘ I NAZWISKO IŚS GR.A/B/C/D DATA Rys.2.

10 PISMO TECHNICZNE IMIĘ I NAZWISKO 10 ISS Ps1/2/3/4/5/6 DATA Rys.2.

11 RZUT RÓWNOLEGŁY C l P K k l B kp A C' l'= l' P'=kp' B' p A'

12 NIEZMIENNIKI RZUTU RÓWNOLEGŁEGO 1. Współliniowość punktów. 2. Stosunek podziału. l kc K C kb k ka B C' l' A B' p A' AC = BC A' C' B' C' ( ABC ) = AC BC

13 NIEZMIENNIKI RZUTU RÓWNOLEGŁEGO cd 3. Równoległość prostych. N K l m k l m N' l' m' p

14 NIEZMIENNIKI RZUTU RÓWNOLEGŁEGO cd 1. Stosunek długości odcinków równoległych. K B D C D' D1 B' p C' A=C1 A'=C1' D1' C 1D1 = CD C 1' D1' = C' D' AB A' B' = C1D1 C1' D1' AB = CD A' B' C' D'

15 NIEZMIENNIKI RZUTU RÓWNOLEGŁEGO cd 1. Metryka figur płaskich równoległych do rzutni. Przez metrykę figury płaskiej rozumieć należy długości wszystkich odcinków oraz rozwartości wszystkich kątów.

16 NIEZMIENNIKI RZUTU RÓWNOLEGŁEGO cd Jeżeli prosta jest równoległa do rzutni, to jest ona równoległa do swego rzutu równoległego. K B l A l B' p l' A' AB = A' B' Odcinki równoległe do rzutni zachowują przy rzutowaniu równoległym swe długości.

17 NIEZMIENNIKI RZUTU RÓWNOLEGŁEGO cd K W a A b a a' b ' W' b' p A'

18 Ćwiczenie nr 1. Zad.1. Uzupełnić rzut równoległy pięciokąta (sześciokąta) foremnego ABCDE (ABCDEF) jeśli znane są rzuty A',B',C' trzech kolejnych jego wierzchołków

19 Ćwiczenie nr 1. Zad.1. Uzupełnić rzut równoległy sześciokąta foremnego ABCDEF jeśli znane są rzuty A',B',C' trzech kolejnych jego wierzchołków E D F C A' C' A B B'

20 E D F C A' C' A B B'

21 E D F C A' C' A B B'

22 E D F D F C A' C' A B B'

23 E D E F D F C A' C' A B B'

24 E D F C A' C' A B B'

25 Wyznaczyć rzut równoległy sześciokąta foremnego, gdy dane są rzuty jego trzech punktów. E D E' E E D D F' D' D' F F F C C C A' A' A' C' C' C' A A A B B B B' B' B'

26 Ćwiczenie nr 1. Zad.1. Uzupełnić rzut równoległy pięciokąta foremnego ABCDE jeśli znane są rzuty A',B',C' trzech kolejnych jego wierzchołków

27 ZŁOTY PODZIAŁ ODCINKA C x X S a/2 O a A a x x 5 1 = x = a 0, 62 a a x 2

28 ZŁOTY PODZIAŁ ODCINKA cd. C x2 x1 X S a/2 O a A x1 bok dziesięciokąta foremnego, x2 bok pięciokąta foremnego

29 wariant I PIĘCIOKĄT FOREMNY

30 wariant I PIĘCIOKĄT FOREMNY A S

31 wariant I PIĘCIOKĄT FOREMNY A S X

32 wariant I PIĘCIOKĄT FOREMNY A Y S X

33 wariant I PIĘCIOKĄT FOREMNY A A B Y Y S X X

34 wariant I PIĘCIOKĄT FOREMNY A A B B E Y Y S X X C D

35 wariant I PIĘCIOKĄT FOREMNY A A B B E E Y Y S X X C C D D

36 D E C 1 A C A B B

37 D E C 1 A C A B B

38 D E C 1 A C 1 A B B C

39 D E C 1 A 1' C A B 1 B C

40 D E C 1 A 1' C A B 1 B C

41 D D E C 1 A 1' C A B B 1 C

42 D D E E C 1 A C 1 A B B C

43 D D E E C A C A B B

44 D D E E C 1 A C A B B

45 RZUT PROSTOKĄTNY PUNKTU I ODCINKA A K B A1 B' A' A' pp

46 RZUT PROSTOKĄTNY Twierdzenie. Rzutem prostokątnym kąta prostego o jednym ramieniu równoległym do rzutni jest kąt prosty. A K B W B' W' p A'

47 NIEZMIENNIKI RZUTU PROSTOKĄTNEGO 1. Zachowanie współliniowości punktów. 2. Zachowanie stosunku podziału odcinka. 3. Zachowanie równoległości prostych. 4. Zachowanie stosunku długości odcinków równoległych. 5. Zachowanie metryki figur płaskich równoległych do rzutni. 6. Zachowanie w rzucie prostopadłości kąta prostego, którego jedno z ramion jest równoległe do rzutni. niezmienniki rzutu równoległego

48 AKSONOMETRIA Metodę kreślenia rzutów, w której korzysta się ze współrzędnych rzutowanych punktów, nazywamy aksonometrią, a uzyskane tą metodą punkty i figury nazywamy rzutami aksonometrycznymi (aksonometriami) tych punktów i figur. Na rzutni a, którą nazywamy rzutnią aksonometryczną, przyjmujemy dowolne trzy osie x a, y a i z a przecinające się w jednym punkcie O a (osie aksonometryczne). Osie aksonometryczne opatrujemy dowolnymi dodatnimi liczbami x, y i z, które nazywamy skrótami zmiany długości (stosunkami skrótów) dla kierunków odpowiednich osi. Uwaga: mogą być również wydłużenia. Osie aksonometryczne x a, y a i z a oraz stosunki skrótów aksonometrycznych x, y i z tworzą układ aksonometrycznych O a x a y a z a ; x, y, z.

49 AKSONOMETRIA cd Jeśli punkt A(a x, a y, a z ) ma współrzędne a x, a y, a z w pewnym przestrzennym układzie współrzędnych Oxyz, to w danym układzie aksonometrycznym O a x a y a z a ; x, y, z punkt ten ma współrzędne aksonometryczne x a x, y a y, z a z. z a z A a z a z y a x a x A x a x a y a y x y A xy

50 UKŁADY AKSONOMETRYCZNE Izometria wojskowa Aksonometria (dimetria) prawieprostokątna z 1:1 z 1:1 0 0 y 1:1 x 1:1 y 1:2 x 1:1

51 UKŁADY AKSONOMETRYCZNE Dimetria (perspektywa) kawalerska lewoskrętna Dimetria (perspektywa) kawalerska prawoskrętna z 1:1 z 1: x 1:1 x 1: y 2:3 (1:2) y 2:3 (1:2)

52 Konstruowanie osi aksonometrii prawie prostokątnej

53 Konstruowanie osi aksonometrii prawie prostokątnej 7j 8j 1j

54 Konstruowanie osi aksonometrii prawie prostokątnej 7j 8j 1j

55 Konstruowanie osi aksonometrii prawie prostokątnej

56 1:1 1:1 2:3

57 1:1 5 cm 1:1 2:3

58 Trójkąt skrótów (2:3) a a a

59 Trójkąt skrótów (2:3) a a a

60 Trójkąt skrótów (2:3) 3a 2a a a a

61 Trójkąt skrótów (2:3) 3a 5 cm 2a a a a

62 Trójkąt skrótów (2:3) 3a 2a 5 cm a a a

63 Trójkat skrutów (2:3) 3a 2/3 x x a 5 cm a a 2a

64 1:1 3a 2/3 x x a a a 2a 5 cm 1:1 2:3

65 1:1 3a 2/3 x x a a a 2a 5 cm 5 cm 1:1 2:3

66 1:1 3a 2/3 x x a a a 2a 1:1 2:3

67 1:1 3a 2/3 x x a a a 2a 1:1 2:3

68 1:1 3a 2/3 x x a a a 2a 1:1 2:3

69 1:1 3a 2/3 x x a a a 2a 1:1 2:3

70 1:1 3a 2/3 x x a a a 2a 1:1 2:3

71 Aksonometria kawalerska 1: :1 2:3

72 . Korzystając z niezmienników rzutu równoległego: (1) uzupełnić aksono metrię otworów kominowych w dachu budynku, których podstawy na płaszczyźnie xy są dane (Rys); (2) uzupełnić aksonometrię drabiny tak, by dotykała do płaszczyzny terenu (pł.xy)

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90 RYSUNEK TECHNICZNY Rysunek techniczny - wykonany zgodnie z przepisami i obowiązującymi zasadami - stał się językiem, którym porozumiewają się inżynierowie i technicy wszystkich krajów. Powszechne i międzynarodowe znaczenie rysunku technicznego umożliwia korzystanie z wynalazków i ulepszeń z całego świata. Przepisy regulujące m. in. rozmiary arkuszy, rodzaje linii, sposób podawania wymiarów, opis rysunku określają przepisy zwane Polskimi Normami. Opracowuje je Polski Komitet Normalizacyjny (w skrócie PKN). Norma jest to ustalona, ogólnie przyjęta zasada, reguła, wzór, przepis, Norma jest to ustalona, ogólnie przyjęta zasada, reguła, wzór, przepis, sposób postępowania w określonej dziedzinie. Normalizacja jest to opracowywanie i wprowadzanie w życie norm, ujednolicanie.

91 Zasadnicze normy rysunku technicznego budowlanego PN-EN ISO :2002 Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 0: Zasady ogólne. PN-EN ISO :2002 Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 2: Alfabet łaciński, cyfry i znaki. PN-EN ISO :2002 Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 3: Alfabet grecki. PN-EN ISO :2002 Dokumentacja techniczna wyrobu. Pismo. Część 4: Znaki diakrytyczne i specjalne alfabetu łacińskiego. PN-80/N Rysunek techniczny. Pismo.

92

93

94 Wielkości charakterystyczne dla pisma technicznego rodzaju B. Oznaczenie h - wysokość wielkiej litery c - wysokość małej litery a - odstęp pomiędzy literami \ Wymiary w [mm] 1,8 2,5 3, ,3 1,8 2,5 3, ,35 0,5 0,7 1 1,4 2 2,8 4 b - odstęp pomiędzy wierszami 3,1 4,3 6 8, e - odstęp pomiędzy wyrazami 1,1 1,5 2,1 3 4,2 6 8,4 12 d - grubość linii pisma 0,18 0,25 0,35 0,5 0,7 1 1,4 2,0 Kolorem żółtym oznaczyłam wymiary pisma, które będziemy stosować na arkuszach A 4, np. tabelka przy piśmie technicznym. Kolorem zielonym oznaczyłam wymiary pisma, którym piszemy pismo techniczne na formatce

95 Szerokości liter i cyfr wyrażone w postaci krotności wielkości "d" 1d 2d I, i l 3d j, ł, 1 4d 5d J, c, ć, f, r, t C, Ć, E, F, L, b, d, e, g, h, k, n, o, p, q, s, u, v, x, y, z, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 0 6d a, ę, Ę, B, D, G, Ł, H, K, N, O, P, R, S, T, U, Z, 4 7d 8d 9d ą, A, M, Q, V, X, Y, m, w Ą W

96

97

98 Kształty liter - pismo techniczne proste rodzaju B

99 PISMO TECHNICZNE IMIĘ I NAZWISKO ISS GRUPA.. DATA

100 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ