Metodologia. V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego

Transkrypt

1 1 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego A. RAMOWE WARUNKI PRZEPROWADZENIA KONKURSU V Ranking Gmin Województwa Lubuskiego jest realizowany na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego w Zielonej Górze. Wykonawcą zamówienia jest EU-CONSULT Sp. z o.o., z siedzibą w Gdańsku. W ramach diagnozy stanu gospodarki województwa lubuskiego zostanie dokonana analiza danych statystycznych dotyczących różnych aspektów funkcjonowania lubuskich gmin. Narzędziem służącym do uzyskania niezbędnych danych będzie ankieta do samodzielnego wypełniania przez przedstawicieli wszystkich samorządów gminnych. Zgodnie z oczekiwaniami Zleceniodawcy w ankiecie uwzględnione zostaną następujące wskaźniki: 1. kapitał ludzki; 2. wielkość zwrotów podatku PIT i CIT uzyskanych przez gminę w 2011 r.; 3. opłaty lokalne na tle innych podobnych jednostek; 4. współpraca z biznesem oraz zachęty dla biznesu i inwestorów; 4. a. ocena specjalnych stref gospodarczych: wielkość i jakość; 4. b. ilość nowopowstałych firm w gminie w 2011 r. (na podstawie nr Regon); 5. ilość inwestycji z udziałem BIZ (bezpośrednich inwestycji zagranicznych); 6. wysokość deficytu budżetowego gminy; 7. wysokość budżetu gminy przeznaczona na inwestycje z zakresu ochrony środowiska; 8. pozyskane środki unijne w ujęciu ogólnym i w przeliczeniu na 1 mieszkańca gminy; 9. zadłużenie gminy; 10. inwestycje ze środków własnych gminy; 11. wydatki gminy na edukację; 12. wydatki gminy na promocję; 13. świadczenia socjalne w gminie; 14. PKB per capita w gminie; 15. stopa bezrobocia; 16. migracje w gminie. Zgodnie z wymogami Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubuskiego wszelkie informacje dotyczące konkursu oraz wszelkie działania w tym zakresie będą upowszechniane na stronie internetowej oraz promowane w lokalnych mediach.

2 2 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego Ustalenia zawarte w niniejszej metodologii zostaną przesłane do wszystkich gmin województwa lubuskiego z prośbą o ewentualne uwagi i uzupełnienia. B. CELE V RANKINGU GMIN WOJEWÓDZTWA LUBUSKIEGO (V RGWL) Nadrzędnym celem prowadzonego V RGWL jest uzyskanie zobiektywizowanych informacji na temat sytuacji gospodarczej oraz identyfikacja kierunków i rozwoju gmin lubuskich. Udział w konkursie i publikacja jego wyników sprzyjać mogą wymianie doświadczeń samorządów. Ranking stwarza także możliwości promowania dobrych praktyk wygrywający mają możliwość zaprezentowania własnych osiągnięć. Dane zebrane w trakcie konkursu stanowią ważne narzędzie umożliwiające ocenę samorządów przy pomocy wskaźników liczbowych. Z perspektywy metodologicznej przygotowanie V RGWL to dobre rozwiązanie dla poszukiwania syntetycznych miar umożliwiających porównywanie strategii funkcjonowania gmin. Realizacja kolejnej edycji Rankingu przyczynia się również do opisu dynamiki rozwoju gmin województwa lubuskiego. C. ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE V Ranking Gmin Województwa Lubuskiego oparty zostanie na danych uzyskanych od gmin, które będą przedstawione w postaci analizy rozkładów dla poszczególnych wskaźników (zestawienia tabelaryczne). Informacje uzyskane w ten sposób będą stanowiły punkt wyjścia dla tworzonych kryteriów ocen oraz opracowań na potrzeby diagnozy sytuacji gospodarczej województwa lubuskiego. Dla pełniejszej analizy sytuacji gmin zgromadzone dane zostaną zestawione z informacjami publikowanymi przez instytucje takie jak: Regionalna Izba Obrachunkowa w Zielonej Górze, Urząd Statystyczny w Zielonej Górze, Agencja Rozwoju Regionalnego w Zielonej Górze, itp. Kryteria ocen oparte będą o analizę syntetycznych wskaźników. Realizacja pięciu edycji Konkursu od 2008 roku umożliwia śledzenie dynamiki sytuacji społeczno-gospodarczej lubuskich gmin. Mając na uwadze opis owej dynamiki w analizach aktualnej edycji Rankingu konieczne jest wykorzystanie kryteriów analitycznych z poprzednich edycji. Główne wskaźniki ocen w V RGWL będą składały się z następujących elementów:

3 3 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego I Główny wskaźnik rankingowy (Indeks sytuacji gospodarczej gmin): a. Dochody gminy wykonane. b1. Wydatki majątkowe. b2. W tym inwestycyjne. c. Środki pozyskane z UE i innych zagranicznych źródeł. d. Zwrot podatku CIT i PIT. II Indeks aktywności gospodarczej: e. Inwestycje na ochronę środowiska. f. Wydatki na promocję. g. Wielkość stref inwestycyjnych. h. Liczba nowopowstałych firm. i. Wpływy z podatków i opłat lokalnych. j. PKB per capita. k. Wartość inwestycji z udziałem kapitału zagranicznego. III Indeks wspierania aktywności obywatelskiej: l. Wydatki własne na edukację. m. Świadczenia społeczne. n. Liczba bezrobotnych. o. Migracja. p. Liczba ludności. + wydatki na NGO IV Indeks socjalny m. Świadczenia społeczne b2. Wydatki inwestycyjne Pozostałe wskaźniki nie wymienione w powyższych kategoriach mogą być wykorzystywane w analizach i interpretacjach eksperckich. D. OPIS OBLICZANIA WSKAŹNIKÓW RANKINGOWYCH (dla analiz porównawczych) Na potrzeby analiz sytuacji społeczno-gospodarczych lubuskich gmin w dotychczas realizowanych konkursach przyjęto zasadę, że w poszczególnych kategoriach rankingowych powinno ograniczać się liczbę zawartych wskaźników, aby szczególnie eksponować te, które są w największym stopniu zależne od działań samorządów i przekładają

4 4 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego się na rozwój gmin. Na tej podstawie stworzono cztery wskaźniki rankingowe, tworzące bazę dla czterech klasyfikacji rankingowych. W obliczaniu wskaźników syntetycznych wykorzystana zostanie metoda sumy ważonej, aby umożliwić wyróżnianie wydatków mających, w opinii twórców Rankingu, większe znaczenie dla rozwoju gmin. Wszystkie dane zgromadzone w trakcie badań (najczęściej w przeliczeniu na jednego mieszkańca gminy), zostaną przekształcone wedle specjalnego algorytmu na skalę w przedziale od 2 do 5 (odpowiadającej skali ocen szkolnych). Zabieg ten ma charakter czysto formalny i spowodowuje większą czytelność prezentowanych opisów. I - Główny Wskaźnik Rankingowy (GWR) (indeks sytuacji gospodarczej gmin) Algorytm: GWR = WD x 0,1 +WI x 0,3 + WU x 0,4 + WP x 0,2, gdzie: WD Wskaźnik dochodów budżetowych. WI Wskaźnik wartości inwestycji. WU Wskaźnik pozyskanych środków unijnych. WP Wskaźnik wielkości zwrotu podatku PIT i CIT. Każdy ze wskaźników obliczany będzie wedle następującego algorytmu: W GWR = [(W PWRG W PWRmin ) / W PWRmax - W PWRmin )] x gdzie: W PWRG Wartość wskaźnika dla danej gminy W PWRmin Najniższa wartość wskaźnika dla analizowanych gmin W PWRmax Najwyższa wartość wskaźnika dla analizowanych gmin Uzasadnienie Dochody generują elementarną informację o kondycji finansowej gminy, a jego wielkość stanowi wypadkową działalności administracji w dłuższej perspektywie czasowej oraz wielokrotność uwarunkowań zewnętrznych (zmiany przepisów prawa, zobowiązań, itp.) Z tego też powodu wagę tego wskaźnika ustala się na 0,1. Wartość inwestycji jest rezultatem wyboru określonej ścieżki rozwojowej samorządu oraz możliwości finansowych gminy. Mając na uwadze duże znaczenie zdolności prowadzenia racjonalnej gospodarki finansowej gminy w V Rankingu także premiuje się ten kierunek rozwoju i temu wskaźnikowi przypisuje się wagę 0, W Rankingu nie uwzględniono inwestycji realizowanych w ramach remontów lub poprzez pozabudżetowe samodzielne podmioty gospodarcze realizujące inwestycje komunalne. Wynika to z nierozwiązywalnych trudności metodologicznych.

5 5 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego Na możliwości realizacji przyjętych kierunków rozwoju gminy przekłada się także wysokość środków finansowych pozyskanych z zewnątrz (szczególnie z budżetu Unii Europejskiej). Ubieganie się i otrzymanie wsparcia zewnętrznego jest także informacją o skuteczności realizacji planowanych inwestycji, czy wykorzystaniu przez gminę szans na wykonanie ustalonych działań. Wskaźnik uwzględnia jedynie te środki finansowe, które zostały zapisane w budżecie po stronie wykonane. Z tego powodu nie będą brane pod uwagę środki potencjalne lub inwestycje wykonane na poczet środków, które wpłyną do budżetu danej gminy w latach późniejszych. Istotność wykorzystania środków unijnych pozwala przypisać temu wskaźnikowi wagę 0,4. Wartość zwrotu podatków PIT i CIT jest bezpośrednim wskaźnikiem sytuacji ekonomicznej mieszkańców gminy i świadczy o ich dochodach. Kwoty uzyskiwane z tytułu podatków stanowią znaczącą część budżetów gmin. Wskaźnik ten określa jednocześnie stopień, w jakim gmina kładzie nacisk na inne, niż produkcja ścieżki rozwoju i informuje pośrednio o potencjale gmin do przyciągania mieszkańców o wyższym statusie społecznym i lepszej sytuacji materialnej. Wskaźnikowi temu w V RGWL przyznano wagę 0,2. II Indeks Aktywności Gospodarczej (IAG) Algorytm: IAG = WSG x 0,7 + WPR x 0,3, gdzie: WSG Ocena wielkości specjalnych stref gospodarczych. WPR Wskaźnik wydatków na promocję obliczany analogicznie do wskaźników opisanych jako W PWR. Uzasadnienie Konstruując kryterium rankingowe uznano, że nastawiona na aktywność gospodarczą ścieżka rozwoju gmin wynika przede wszystkim z funkcjonowania i rozwoju stref gospodarczych oraz gminnych wydatków na promocję. Aktywność gospodarcza gmin w największej mierze może być realizowana w ramach przygotowanych stref gospodarczych. Strefy posiadają kluczowe znaczenie dla wzrostu poziomu inwestycji komercyjnych, w istotny sposób zwiększają atrakcyjność inwestycyjną gminy, rozwijają przedsiębiorczość i kreują nowe miejsca pracy. Gminy, dostrzegając pozytywne efekty działania takich stref, scalają nowe tereny, budują infrastrukturę techniczną, a także zmieniają przeznaczenie terenu w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Tego typu strefy mają

6 6 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego zróżnicowany charakter, na co przekłada się przede wszystkim konieczność spełnienia wielu formalnych wymogów. Przyjmuje się, że największy potencjał w analizowanym zakresie mają gminy posiadające strefy gospodarcze klasyfikowane w ramach Kostrzyńsko-Słubickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. Posiadanie określonego typu stref pozwala na przypisanie gminie określonej wartości punktowej na skali 2-5, gdzie 2 otrzymają gminy nieposiadające stref gospodarczych, a 5 gminy posiadające strefę w ramach K-SSSE. Sam wskaźnik posiadania stref gospodarczych ze względu na swoje oddziaływanie na aktywizację gospodarczą gmin otrzymał wagę 0,7. Promowanie gmin sprzyja rozpoznawalności ich marki a tym samym może być traktowane jako instrument dla przyciągania potencjalnych inwestorów i nowych mieszkańców. Mając na uwadze oddziaływanie akcji promocyjnych na wspieranie rozwoju gmin osiąga on wagę 0,3. Pozostałe wskaźniki klasyfikowane w tym aspekcie oceny gmin zostaną uwzględnione jedynie w eksperckich analizach i ze względu na swój specyficzny charakter nie zostały nadane im wagi przy konstruowaniu wskaźników rankingowych: a) Aktywność gospodarcza mieszkańców i ich zamożność przekłada się bezpośrednio na poziom opłat i podatków lokalnych. Te muszą być jednak tak kształtowane aby nie stawały się zbyt uciążliwe. Nadmierny fiskalizm przynosi często odwrotne skutki. W obecnej edycji rankingu, podobnie jak w poprzednich, podatki i opłaty lokalne wykorzystane zostaną do analiz i opracowań eksperckich i nie będą uwzględnione przy obliczaniu indeksu. b) Liczba nowopowstałych firm stanowi o potencjale mieszkańców w kwestii aktywności gospodarczej. Przyjęto jednak, że podejmowanie indywidualnej działalności gospodarczej nie wynika wprost z działań gminy, a raczej jest uwarunkowane zewnętrznie (czynniki osobowościowe, wymagania rynkowe, sytuacja demograficzna, czynniki rodzinne, inne). c) Liczba Bezpośrednich Inwestycji Zagranicznych na terenie naszego regionu ma zdecydowanie ograniczony charakter i ma znaczenie raczej ze względów prestiżowych niż gospodarczych. d) Informacja na temat wysokości PKB per capita w gminie została wyłączona z analiz przede wszystkim ze względu na trudności z pozyskaniem tego typu informacji na poziomie gmin.

7 7 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego e) Nie ma jednoznacznych kryteriów pozwalających klasyfikować wydatki na ochronę środowiska w gminie, ze względu na zbyt szeroką interpretację pojęcia. III - Indeks wspierania aktywności obywatelskiej (IAO) Algorytm: IAO = WE x 0,4 +WN x 0,6, gdzie: WE - Wskaźnik wydatków na edukację. WN Wskaźnik wydatków na NGO. Każdy ze wskaźników obliczany będzie wedle algorytmu przestawionego jako W PWR : Wspieranie różnych kierunków rozwoju ludzi, traktowane jest we współczesnych społeczeństwach jako najlepsza inwestycja. Z dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć, że gminy, które nie zapominają o tej prawdzie budują solidny fundament trwałego rozwoju. Edukacja i zaangażowanie w sprawy lokalne to dwa elementy tak pojmowanego kapitału ludzkiego. W konsekwencji największe znaczenie w perspektywie wydatków gmin ma w tym zakresie wielkość środków przeznaczonych na edukację oraz na wspieranie organizacji pozarządowych. Wydatki na edukację mogą informować o nastawieniu samorządu do rozwoju oświaty oraz o poziomie wykształcenia mieszkańców gminy (co stanowić może sygnał o jakości przyszłej kadry i charakterze lokalnego rynku pracy). Wskaźnik zbudowano w oparciu o własne wydatki gminy poniesione na edukację z wykluczeniem dotacji, jaką gminy otrzymują z budżetu państwa. Uznając rolę tego typu wydatków w podnoszeniu atrakcyjności gminy ustalono wartość wagi w tym zakresie na 0,4. Udział społeczności lokalnej w życiu obywatelskim powinien być wspierany z budżetu gminy. Społeczeństwo obywatelskie sprzyja aktywności społecznej i społecznym inicjatywom w gminie, co może przekładać się na ich rozwój. Jednocześnie społeczeństwo obywatelskie może pełnić funkcję kontrolną i sprzyjać ograniczeniu patologii władzy. Z analiz przeprowadzonych na podstawie RGWL wynika, że istnieje pozytywna zależność pomiędzy wydatkami na NGO, a wysokością zwrotu podatku PIT i CIT. Zależność ta świadczy także o większej aktywności środowisk pozarządowych w gminach zamieszkanych przez osoby z wyższymi kwalifikacjami. Wadze wspierania społeczeństwa obywatelskiego przyznano wartość 0,6.

8 8 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego Pozostałe elementy stanowiące elementy składowe kapitału ludzkiego nie zostały włączone do konstrukcji wskaźnika oceny, ale mogą stanowić podstawę analiz autorskich: a) Wydatki na świadczenia socjalne mają dwojaki charakter. Z jednej strony stanowią krok w kierunku ograniczania wykluczenia społecznego oraz społecznej patologii, która ujemnie wpływa na sposób postrzegania gminy, z drugiej natomiast ich wysokość może świadczyć o niskiej aktywizacji społecznej oraz niewielkim potencjale mieszkańców gminy a tym samym jest sygnałem hamującym rozwój lokalny. Dane zgromadzone w Rankingu obejmą jedynie wydatki własne każdej gminy na świadczenia socjalne, z pominięciem środków, jakie gmina otrzymuje z budżetu państwa. Uwzględniono natomiast stypendia i pomoc dla uczniów. b) Bezrobocie nie wynika wprost ze złej sytuacji gospodarczej gminy. Analizy sytuacji społeczności lokalnych w Lubuskim ujawniły, że bezrobocie jest efektem głównie dyslokacji jednostek wojskowych i likwidacji pegeerów. Stąd najwyższe wskaźniki bezrobocia mają te gminy, w których te dwa czynniki nałożyły się na siebie. Ponieważ są to skutki działań państwa, nie samorządów, bezrobocie nie będzie uwzględniane w obliczaniu wskaźników rankingowych. c) Pozostające na umiarkowanie stabilnym poziomie saldo gminnych migracji nie daje jednoznacznych informacji na temat kierunków rozwoju gminy, ani perspektyw jej rozwoju, stąd wyłączenie zmiennej z syntetycznych analiz. IV Indeks socjalny (IS) Sytuacja społeczno-gospodarcza na terenie województwa lubuskiego stanowi efekt oddziaływania pozostałości poprzedniego systemu polityczno-gospodarczego (dominacja gospodarstw państwowych PGR) oraz zmiany funkcji terenów przygranicznych i likwidacji jednostek wojskowych na tym terenie. W efekcie oddziaływania tych procesów transformacyjnych samorządy określały ścieżki planowanego rozwoju bądź w kierunku poprawy sytuacji życiowej marginalizowanych kategorii społecznych (których liczebność rosła), bądź w kierunku realizacji nowych inwestycji i aktywizacji gospodarczej mieszkańców. Można tym samym wyróżnić ścieżkę proinwestycyjną i ścieżkę socjalną. W celu ustalenia, który typ strategii przyjmują gminy wprowadzono kolejny wskaźnik analityczny Indeks socjalny (IS), który jest obliczany według następującego algorytmu: IS = WI - WS, gdzie: WI Wskaźnik inwestycji obliczony jak we wzorze.

9 9 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego WS Wskaźnik obliczony za pomocą wzoru. WS = [(sn smin)/( smax- smin)] x gdzie: sn Wielkość wydatków socjalnych danej gminy. smin - Wartość wydatków socjalnych gminy o najmniejszych wydatkach. smax Wartość wydatków socjalnych gminy o najwyższych wydatkach. E. OPIS OBLICZANIA WSKAŹNIKÓW RANKINGOWYCH (dla V RGWL) W V edycji Rankingu zaproponowane zostały również nowe rozwiązania. W ogólnej ocenie gmin uwzględnione zostaną wszystkie miarodajne (możliwe do uzyskania i prawidłowej, jasnej interpretacji) wskaźniki wymagane przez Zleceniodawcę, co ma sprzyjać pełniejszej informacji o sytuacji społeczno-gospodarczej lubuskich gmin. Indeks stworzony na tej podstawie traktowany będzie jako Podstawowe Kryterium Klasyfikacji Gmin (BASIC INDEX). Zasadą tworzenia Podstawowego Kryterium Klasyfikacji Gmin będzie procedura rangowania. W każdym wyróżnionym w części A niniejszej metodologii aspekcie, gminy biorące udział w konkursie otrzymają wartość w przedziale od 1 do 83 2 punktów, w zależności od miejsca ulokowania wartości uzyskanego wskaźnika w zestawieniu wszystkich gmin. W zależności od kierunku oddziaływania wskaźnika na rozwój gminy sposób przypisywania wartości punktowej będzie przebiegał w porządku rosnącym lub malejącym. Wartość syntetycznego indeksu będzie stanowiła sumę punktów uzyskanych przez daną gminę. Uznajemy, że następujące wskaźniki oddziaływują pozytywnie na rozwój gmin (najwięcej punktów otrzymają gminy o największym potencjale rozwojowym): Kapitał ludzki, wielkość zwrotu podatku CIT i PIT, opłaty lokalne, współpraca z biznesem oraz zachęty dla biznesu i inwestorów (wielkość specjalnych stref gospodarczych, liczba nowopowstałych firm w gminie), ilość inwestycji z udziałem BIZ, wysokość budżetu przeznaczona na inwestycje z zakresu ochrony środowiska, pozyskane środki unijne w przeliczeniu na jednego mieszkańca, inwestycje ze środków własnych gminy, wydatki gminy na edukację, wydatki gminy na promocję. 2 Maksymalna liczba punktów uzależniona będzie od ilości gmin, które poprawnie przekażą niezbędne dane.

10 10 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego Uznajemy, że następujące wskaźniki oddziaływują negatywnie na rozwój gmin (najwięcej punktów otrzymają gminy uzyskujące najmniejsze wartości wskaźników): wysokość deficytu budżetowego gminy, zadłużenie gminy, świadczenia socjalne gminy, stopa bezrobocia. Tak definiowane kryterium oceny może być traktowane jako najbardziej ogólny wskaźnik uwzględniany przy konstruowaniu V RGWL. Wiele aspektów o charakterze niezwiązanym bezpośrednio z projektowaniem wydatków i strategii rozwoju gospodarczego gmin przekłada się na kierunek rozwoju preferowany przez samorządy oraz na możliwości ich wdrożenia. Jednym z takich aspektów jest wyróżniony wśród wskaźników kapitał ludzki. Kapitał ludzki rozumiany jest na potrzeby rankingu jako wskaźnik złożony. Sytuacja społeczno-gospodarcza gmin, jej możliwości budżetowe i perspektywy rozwojowe są bowiem zależne od liczebności mieszkańców gmin i ich struktury demograficznej. W ocenie tego aspektu uwzględnione zostaną więc liczba mieszkańców gminy oraz struktura wiekowa ludności (zgodnie z założeniem, że większy potencjał rozwojowy mają gminy, gdzie odsetek osób w wieku poprodukcyjnym nie przekracza 15%) F. OCENY DODATKOWE PRYMUS INNOWACYJNOŚCI ( CYFRYZACJI) Wdrażanie innowacji jest jednym z głównych czynników wpływających na konkurencyjność podmiotów gospodarczych, w tym także samorządów. Od ciągłego rozwoju, poprzez wdrażanie w administracji gminnej nowych technologii, świadczenia nowoczesnych usług, działań marketingowych lub zastosowania efektywniejszych rozwiązań organizacyjnych, zależy rozwój gospodarczy gmin oraz dobrobyt ich mieszkańców. O innowacyjności gmin stanowić może przede wszystkim stopień wykorzystania przez nie nowoczesnych rozwiązań organizacyjno-komunikacyjnych. Na potrzeby oceny tego parametru stworzony zostanie indeks sumaryczny uwzględniający następujące kwestie (wraz z liczbą przypisanych punktów określających znaczenie każdego z rozwiązań): 1. Możliwość załatwienia drogą elektroniczną kwestii meldunkowych (tak 1 punkt; nie 0 punktów)

11 11 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego 2. Możliwość załatwienia formalności drogą elektroniczną związanych z ewidencją działalności gospodarczej (tak 1 punkt; nie 0 punktów) 3. Posiadanie jednostki odpowiedzialnej za informatyzację (tak 1 punkt; nie 0 punktów) 4. Realizacja szkoleń dla pracowników w zakresie rozwiązań teleinformatycznych (tak 1 punkt; nie 0 punktów) 5. Cykliczna ocena wdrożonych rozwiązań teleinformatycznych i analiza ich udoskonalania (tak 1 punkt; nie 0 punktów) 6. Szkolenia dla osób zagrożonych wykluczeniem cyfrowym z wykorzystania technologii informatycznych (tak 1 punkt; nie 0 punktów) 7. Możliwość elektronicznego udzielania zamówień publicznych (tak 1 punkt; nie 0 punktów) 8. Posiadanie elektronicznego system informacji przestrzennej (tak 1 punkt; nie 0 punktów) 9. Posiadanie punktów bezprzewodowego, bezpłatnego internetu na terenie gminy (tak 1 punkt; nie 0 punktów) 10. Posiadanie elektronicznego systemu obiegu dokumentów (tak 1 punkt; nie 0 punktów) EUROPEJSKA GMINA Wsparcie ze środków zewnętrznych, w tym szczególnie funduszy strukturalnych Unii Europejskiej daje szeroki zakres możliwości interwencji w procesy rozwoju regionalnego w zależności od potrzeb i możliwości samorządów. Kierunki i inwestycje w ramach rozwoju gmin mają charakter długookresowy, stąd warto śledzić dynamikę zjawiska na terenie lubuskich gmin. Wskaźnik zostanie skonstruowany na podstawie informacji o wysokości środków pozyskanych ze źródeł zewnętrznych o charakterze regionalnym i ponadregionalnym pochodzących z budżetu UE (sumarycznie), wydanych przez gminę w roku W analizach uwzględnione zostaną także środki pozyskane przez zakłady budżetowe gmin. Wskaźnik będzie uwzględniał kwoty w przeliczeniu na jednego mieszkańca.

12 12 S t r o n a Metodologia V Rankingu Gmin Województwa Lubuskiego LIDER SAMORZĄDOWY W ocenie działalności gminnych samorządów ważnym i ciekawym kryterium może okazać się poznanie wzajemnych opinii o samorządach. Wprowadzenie do V Rankingu elementu subiektywnej oceny, może stanowić wskaźnik oceny atrakcyjności gospodarczej poszczególnych gmin i mieć znaczenie przy ocenie wizerunku poszczególnych gmin. Dodatkowo jest to także rozbudowane kryterium, które można zestawiać z zaproponowanymi wcześniej. Poza ściśle ilościowymi, zobiektywizowanymi informacjami uzyskanymi od przedstawicieli gmin, wprowadzenie elementów subiektywnej oceny działalności innych gmin może sprzyjać wymianie wzajemnych doświadczeń przez przedstawicieli gmin oraz promowaniu własnej działalności przez gminy na terenie całego regionu. Kryterium oceny w tym aspekcie stanowić będzie indeks wskazań gmin w podziale na typ gminy. Odrębna kategoria dla gmin wiejskich oraz gmin miejskich i miejsko wiejskich. W ankiecie każda gmina może wskazać trzy najlepsze ich zdaniem gminy (nie można wskazywać własnej gminy). Gmina wskazana na pierwszym miejscu otrzyma 3 punkty, gmina wskazana na drugim miejscu 2 punkty i gmina wskazana na trzecim miejscu 1 punkt.