Lokalna Grupa Działania Piękna Ziemia Gorczańska

Transkrypt

1 Lokalna Grupa Działania Piękna Ziemia Gorczańska Analiza SWOT Wrzesień 2015 Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Zadanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata , poddziałanie 19.1 Wsparcie przygotowawcze

2 Analiza SWOT jest to jedna z najpopularniejszych i najskuteczniejszych metod analitycznych wykorzystywanych we wszystkich obszarach planowania strategicznego. Jej nazwa pochodzi od akronimów angielskich słów Strenghts (mocne strony), Weaknesses (słabe strony), Opportunities (szanse) i Threats (zagrożenia). Polega ona na zidentyfikowaniu wymienionych wyżej czterech grup czynników, dzięki czemu można je odpowiednio wykorzystać w procesie zaplanowanego rozwoju lub zniwelować skutki ich negatywnego wpływu. Dzięki tej metodzie można również pogrupować czynniki na pozytywne (mocne strony i szanse) oraz negatywne (słabe strony i zagrożenia). Często dzieli się je również na czynniki wewnętrzne (opisujące mocne i słabe strony danej jednostki) oraz czynniki zewnętrzne (czyli szanse i zagrożenia wynikające z jej mikro- i makrootoczenia). Czynniki wewnętrzne (mocne i słabe strony) są zależne m.in. od władz lokalnych i lokalnej społeczności, natomiast czynniki zewnętrzne (szanse i zagrożenia) należące do otoczenia bliższego i dalszego są niezależne od władz danej jednostki, a także jej mieszkańców. Tabela 1 Schemat analizy SWOT S Strengths silne strony, atuty, zalety W Weaknesses słabe strony, słabości, wady O Opportunities szanse, możliwości, okazje T Threats zagrożenia, trudności Źródło: Opracowanie własne ZASOBY OTOCZENIE Niniejsza analiza SWOT została wykonana dla Lokalnej Grupy Działania Piękna Ziemia Gorczańska (LGD) jako analiza ekspercka, służąca jako materiał do dalszych prac nad Strategią Rozwoju Lokalnego Kierowanego przez Społeczność na lata (LSR). Obejmuje ona główne elementy mające wpływ na rozwój regionu. Analizy dokonano na lata w oparciu o dostępne dane statystyczne (w tym dane Głównego Urzędu Statystycznego, oraz materiałów z przeprowadzonych w dniu 8 września 2014 r. konsultacji społecznych i badania ankietowego. 2

3 Mocne strony bogate walory przyrodnicze i krajobrazowe; bogate dziedzictwo kulturowe oraz unikatowa kultura i tradycja regionu; walory rekreacyjno-wypoczynkowe; lokalizacja - położenie względem Gorczańskiego Parku Narodowego; czyste środowisko; dostępność wód termalnych; młode społeczeństwo - wysoki udział procentowy osób w wieku przedprodukcyjnym w ludności ogółem (wyższy niż w Polsce i województwie małopolskim); niski udział procentowy osób w wieku poprodukcyjnym w ludności ogółem (niższy niż w Polsce i województwie małopolskim); wysoki przyrost naturalny na ludności (wyższy niż w Polsce i województwie małopolskim); liczba uczniów szkół podstawowych na ludności wyższa niż Polsce i województwie małopolskim. Tabela 2 Analiza SWOT Słabe strony niewystarczająca infrastruktura turystyczno-wypoczynkowa (słabo rozwinięta baza noclegowa, gastronomiczna, kulturalna); brak oferty około turystycznej (imprezy, warsztaty, pamiątki); słabo rozwinięta infrastruktura techniczna (kanalizacja, wodociąg); rozdrobnienie gospodarstw brak współpracy wśród ludności; niewystarczająca współpraca pomiędzy samorządem, przedsiębiorcami, organizacjami pozarządowymi a mieszkańcami; ujemne saldo migracji na ludności (niższe niż w Polsce i województwie małopolskim); liczba podmiotów wpisanych do rejestru REGON na 10 tys. ludności niższa niż w Polsce liczba podmiotów nowo zarejestrowanych w rejestrze REGON na 10 tys. ludności niższa niż w Polsce liczba podmiotów gospodarki narodowej na mieszkańców w wieku produkcyjnym niższa niż w Polsce liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą na ludności niższa niż w Polsce dochód podatkowy gmin wchodzących w skład LGD na 1 mieszkańca niższy niż w Polsce dochód gmin ogółem wchodzących w skład LGD na 1 mieszkańca niższy niż w Polsce dochód własny gmin wchodzących w skład LGD na 1 mieszkańca niższy niż w Polsce podatek od osób fizycznych stanowiący udziały w podatkach budżetu państwa na 1 mieszkańca niższy niż w Polsce podatek od osób prawnych stanowiący udziały w podatkach budżetu państwa na 3

4 Szanse moda na aktywny i zdrowy tryb życia; dostępność zewnętrznych źródeł finansowych; wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii; rozwój turystyki; wzrost współpracy międzysektorowej. 1 mieszkańca niższy niż w Polsce liczba fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych na 10 tys. mieszkańców niższa niż w Polsce liczba osób pracujących na ludności niższa niż w Polsce stosunek liczby osób zarejestrowanych jako bezrobotne do osób w wieku produkcyjnym wyższy niż w Polsce liczba osób korzystających z opieki społecznej na ludności wyższa niż w Polsce liczba dzieci na które rodzice otrzymują zasiłek rodzinny wyższa niż w Polsce odsetek dzieci w wieku 3 5 lat objętych wychowaniem przedszkolnym w ogólnej liczbie dzieci w tym wieku niższy niż w Polsce średnie wyniki uczniów ze sprawdzianu po szóstej klasie szkoły podstawowej niższe niż w Polsce i województwie małopolskim; średnie wyniki uczniów z egzaminu kończącego gimnazjum niższe niż w Polsce niewystarczająca promocja obszaru. Źródło: Opracowanie własne Zagrożenia konkurencyjność sąsiadujących obszarów; zanieczyszczanie środowiska naturalnego; zmiany klimatyczne; depopulacja mieszkańców regionu. 4

5 Wnioski z analizy SWOT Z przedstawionych powyżej mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń obszaru LGD można wysunąć wnioski, które pozwalają na określenie za pomocą jakich szans należy niwelować słabe strony oraz jakie mocne strony należy w tym celu wykorzystać. Można również określić w jakim kierunku powinien rozwijać się obszar LGD, aby poprawić jakość życia mieszkańców i jakie czynniki mogą mieć na nią wpływ. Z opracowanej analizy SWOT wynikają następujące wnioski: 1. Obszar LGD posiada potencjał w postaci młodego społeczeństwa, co przejawia się wysokim procentowym udziałem osób w wieku przedprodukcyjnym. Należy dołożyć wszelkich starań, aby zatrzymać na obszarze jak największą liczbę mieszkańców poprzez stworzenie atrakcyjnych warunków mieszkaniowych oraz rozwój przedsiębiorczości i wzrost liczby atrakcyjnych miejsc pracy. 2. Walory krajobrazowe i przyrodnicze terenów objętych działaniem LGD należy wykorzystać do generowania jak największego ruchu turystycznego na obszarze. Wysoka liczba podróżujących przełoży się na konieczność inwestowania w infrastrukturę turystyczną, zwiększenie baza gastronomicznej czy noclegowej. 3. Jednym z czynników mogących potencjalnie przyczynić się do rozwoju sektora turystycznego jest moda na zdrowy i aktywny tryb życia. Ukształtowanie terenu oraz czyste środowisko naturalne dają możliwość rozwoju turystyki ukierunkowanej na konkretnego odbiorcę (turystyka piesza, rowerowa, sportów zimowych). 4. Ważnym aspektem obszaru są tradycja, kultura i tożsamość regionalna. Pielęgnowanie i promocja tych wartości wraz z posiadanymi zasobami dziedzictwa kulturowego i historycznego mogą odegrać istotną rolę w zacieśnianiu więzi międzypokoleniowych oraz partnerstw trójsektorowych. 5. Słaba przedsiębiorczość wśród mieszkańców przejawia się niskimi wskaźnikami w tym zakresie, należą do nich m.in. liczba podmiotów zarejestrowanych w rejestrze REGON oraz liczba osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Jednym ze sposobów zwiększenia przedsiębiorczości jest wykorzystanie dostępnych źródeł finansowych do rozwijania przedsiębiorstw i zakładania działalności gospodarczych. 6. Zwiększenie przedsiębiorczości wśród mieszkańców przełoży się na ich dochodowość, a co za tym idzie podniesienie standardów życia. Nowe, atrakcyjne miejsca pracy 5

6 spowodują zmniejszenie emigracji zarobkowej z obszaru oraz stworzą lepsze warunki do życia. 7. Promowanie współpracy pomiędzy sektorami publicznym, gospodarczym oraz społecznym i mieszkańcami jest jednym z czynników które w znaczny sposób mogą pozytywny wpływ na rozwój obszaru. Aktywne i współpracujące ze sobą społeczeństwo ma większą szansę na osiąganie postawionych sobie celów. 6