Poznań, Anna Kubiak

Transkrypt

1 Poznań, Anna Kubiak

2 Kwadrat wypowiedzi Friedmann Schulz von Thun (2001) Porozumienie bez przemocy ( język żyrafy ) Marshall Rosenberg (2014)

3 język spostrzeganie emocje i uczucia potrzeby

4 Friedmann Schulz von Thun (2001)

5 zawartość rzeczowa nadawca ujawnienie siebie apel odbiorca relacja wzajemna Ryc. Cztery płaszczyzny wypowiedzi psychologiczny model komunikacji międzyosobowej. Źródło: Thun (2001)

6 Tu jest coś zielonego (zawartość rzeczowa) Nie wiem, co to jest. (ujawnienie siebie) Co to jest to zielone w zupie? Ty to będziesz wiedzieć. (wzajemna relacja) Powiedz mi, co to jest. (apel) Ryc. Przykład czterech płaszczyzn wypowiedzi nadanej. Źródło: Thun (2001)

7 Tu jest coś zielonego (zawartość rzeczowa) To mi nie smakuje. (ujawnienie siebie) Co to jest to zielone w zupie? Następnym razem usuń to zielone. (apel) Jesteś kiepskim kucharzem. (wzajemna relacja) Ryc. Przykład czterech płaszczyzn wypowiedzi przyjętej. Źródło: Thun (2001)

8 Tu jest coś zielonego (zawartość rzeczowa) Tu jest coś zielonego (zawartość rzeczowa) Nie wiem, co to jest. (ujawnienie siebie) Co to jest to zielone w zupie? Powiedz mi, co to jest. (apel) To mi nie smakuje. (ujawnienie siebie) Co to jest to zielone w zupie? Następnym razem usuń to zielone. (apel) Ty to będziesz wiedzieć. (wzajemna relacja) Jesteś kiepskim kucharzem. (wzajemna relacja) Ryc. Przykład czterech płaszczyzn wypowiedzi nadanej. Źródło: Thun (2001) Ryc. Przykład czterech płaszczyzn wypowiedzi przyjętej. Źródło: Thun (2001)

9

10 Matka do córki: Włóż kurtkę, na zewnątrz jest zimno. zawartość rzeczowa ujawnienie siebie apel relacja wzajemna

11 Marshall Rosenberg (2014)

12 język spostrzeganie emocje i uczucia potrzeby

13 Ocena versus spostrzeżenie OCENA: Rzadko robisz to, co chcę. SPOSTRZEŻENIE: Kiedy ostatnio proponowałem, żebyśmy coś zrobili, trzy razy z rzędu powiedziałaś mi, że nie chcesz. OCENA: On często do nas przychodzi. SPOSTRZEŻENIE: On przychodzi do nas przynajmniej raz w tygodniu. Źródło: Rosenberg (2014)

14

15 język spostrzeganie emocje i uczucia potrzeby

16 wyraz uczuć versus opis OPIS: Jestem kiepskim piłkarzem. WYRAZ UCZUĆ: Jestem zniecierpliwiony brakiem osiągnięć w grze w piłkę. Odróżniaj uczucia od myśli. Odróżniaj to, co czujesz, od tego jak sobie wyobrażasz reakcje, które wywołujesz w ludziach i zachowanie tych ludzi wobec ciebie (czyli interpretacja cudzych poczynań versus uczucia). Źródło: Rosenberg (2014)

17 beztroski dumny zaciekawiony zainspirowany zainteresowany czujący ulgę mający poczucie bezpieczeństwa radosny odprężony optymistyczny ożywiony pełen energii szczęśliwy pełen nadziei spokojny podekscytowany przejęty czymś spełniony swobodny pogodny podniecony ufny wdzięczny wyciszony rozluźniony zaspokojony zdziwiony zainteresowany zadowolony wzruszony zrelaksowany zachwycony w dobrym humorze

18 apatyczny czujący oszołomiony rozgniewany zakłopotany zasmucony obrzydzenie zdumiony roztrzęsiony zawstydzony bezbronny wycofany pełen obaw samotny zniechęcony bezsilny czujący urazę do kogoś pełen goryczy wściekły znudzony czujący ból zazdrosny pełen żalu stremowany zmartwiony cierpiący niechętny czujący poczucie winy pełen wątpliwości poirytowany stęskniony sfrustrowany zawiedzony skonsternowany załamany niespokojny przemęczony skrępowany nieszczęśliwy nieufny przerażony zagubiony w furii niewrażliwy rozbity zdesperowany niepewny obojętny rozgoryczony wytrącony z równowagi

19

20 POTRZEBY akceptacja, aktywność fizyczna, bliskość, miłość, szacunek, bezpieczeństwo, odwaga, ochrona niezależność, samodzielność, bycie zauważonym, partnerstwo, sprawność, spokój, wolność, uznanie, wyzwanie, wsparcie, współczucie, poczucie sensu tożsamość, współpraca, pewność, przyjaźń, przynależność, wspólnota, znaczenie, bycie branym pod uwagę, uczciwość, zaufanie, poczucie osobistej wartości, twórczość, autentyczność, zabawa, śmiech, porządek, pokój, zrozumienie, powietrze, pożywienie, odpoczynek Źródło: Rosenberg (2014)

21

22

23 język spostrzeganie emocje i uczucia potrzeby

24 Doradzanie: Uważam, że powinieneś Licytowanie się: To jeszcze nic! Gdybyś wiedział, co mnie spotkało. Pouczanie: To doświadczenie może być dla Ciebie korzyścią, jeśli tylko Pocieszanie: Nie twoja wina. Zrobiłeś wszystko, co mogłeś Gawędziarstwo: To mi przypomina, jak pewnego razu. Ucinanie w pół słowa: Nie martw się, głowa do góry. Litowanie się: Oj, biedny jesteś. Wypytywanie: :A kiedy to się zaczęło? Wyjaśnianie: Zadzwoniłbym, gdybym tylko mógł. Korygowanie: To było inaczej niż mówisz. Źródło: Rosenberg (2014)

25 Empatia to pełne szacunku rozumienie cudzych przeżyć.

26 Zanim zaczniesz udzielać rad albo dodawać otuchy, najpierw zapytaj.

27

28 1. Rosenberg, M. (2014). Porozumienie bez przemocy. O języku serca. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca 2. Schulz von Thun, F. (2001) Sztuka rozmawiania. Analiza zaburzeń. Kraków: Wydawnictwo WAM.