Zał cznik Nr 1 do Uchwały Nr 1276 / 4 /14 Zarz du Województwa Pomorskiego z dnia 18 grudnia 2014 r. Data: r. Opracowanie: DPR UMWP.

Transkrypt

1 Załcznik Nr 1 do Uchwały Nr 1276 / 4 /14 Zarzdu Województwa Pomorskiego z dnia 18 grudnia 2014 r. Załoenia do projektu wytycznych dotyczcych oceny oddziaływania na rodowisko projektów UE dla beneficjentów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata Data: r. Opracowanie: Status: Kontakt: DPR UMWP wersja 1.0 wersja do zatwierdzenia przez Zarzd Województwa Pomorskiego Joanna Skierka, tel. (058) , j.skierka@pomorskie.eu

2 Załcznik nr do PRZEWODNIKA BENEFICJENTA RPO WP ZAŁOENIA DO PROJEKTU WYTYCZNYCH DOTYCZCYCH OCENY ODDZIAŁYWANIA NARODOWISKO PROJEKTÓW UE DLA BENEFICJENTÓW REGIONALNEGO PROGRAMU OPERACYJNEGO WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO NA LATA Gdask grudzie 2014 r. 2

3 Spis treci: 1. Istota oceny oddziaływania na rodowisko Podstawy prawne ocen oddziaływania na rodowisko Wybrane definicje i pojcia Rodzaje ocen oddziaływania na rodowisko Strategiczna ocena oddziaływania na rodowisko (SOO) Sytuacje, w których przeprowadza si SOO Przebieg SOO Odstpienie od przeprowadzenia SOO Ocena oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzi (OO dla przedsiwzi) Sytuacje, w których przeprowadza si OO dla przedsiwzi Przebieg procedury OO dla przedsiwzi zawsze znaczco oddziałujcych na rodowisko Przebieg procedury OO dla przedsiwzi potencjalnie znaczco oddziałujcych na rodowisko Ponowna ocena oddziaływania na rodowisko przedsiwzi Ocena oddziaływania na obszar Natura Sytuacje, w których przeprowadza si ocen oddziaływania na obszar Natura Przebieg procedury oceny oddziaływania na obszar Natura Zawiadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura Sytuacje, w których wymagane jest przedstawienie zawiadczenia Zmiana zakresu przedsiwzicia a nowe zawiadczenie Rola decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach w procesie inwestycyjnym Specyfika decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach Zmiana decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach Decyzje nastpcze Dodatkowe aspekty rodowiskowe w procedurach OO wynikajce z obowizku spełnienia wytycznych Komisji Europejskiej Zmiany klimatu i adaptacji do tych zmian w procedurach OO Podstawy prawne polityki klimatycznej Zagadnienia zmian klimatu w procedurach OO Analiza wpływu planowanego przedsiwzicia na cele rodowiskowe ustalone w Ramowej Dyrektywie Wodnej Podstawy prawne dla polityki gospodarowania zasobami wodnymi Zagadnienia gospodarowania zasobami wodnymi w procedurach OO dla przedsiwzi Ochrona gatunkowa Załczniki:

4 1. Istota oceny oddziaływania na rodowisko Ocena oddziaływania na rodowisko jest podstawowym instrumentem prawnym, który pozwala na jak najwczeniejszym etapie przewidzie skutki załoe planu, programu bd inwestycji dla poszczególnych elementów rodowiska, w tym dla zdrowia i komfortu ycia ludzi. Przeprowadzenie postpowania w sprawie oceny oddziaływania na rodowisko ma na celu uzyskanie informacji o bezporednim i porednim wpływie przedsiwzicia na rodowisko, zdrowie i warunki ycia ludzi, dobra materialne, zabytki oraz wzajemne oddziaływanie tych elementów. Przedmiotem postpowania jest take analiza kwestii zwizanych z moliwociami oraz sposobami zapobiegania i ograniczania negatywnego oddziaływania na rodowisko oraz ustalenie wymaganego zakresu monitoringu. Charakterystycznym elementem OO jest uwzgldnienie opinii społecznej o danym przedsiwziciu. Jest to istotne przede wszystkim dlatego, e przygotowanie inwestycji infrastrukturalnej jest procesem złoonym, interdyscyplinarnym i wymaga konsultacji nie tylko ze strony technicznej i prawnej. Przedsiwzicie powstajce wród ludzi i rodowiska naturalnego musi uwzgldnia przede wszystkim ich potrzeby. Warto zauway, e w Unii Europejskiej, a wic równie w Polsce, kładzie si ogromny nacisk na konieczno zapewnienia aktywnego, rzeczywistego i nieskrpowanego udziału obywateli Unii w tworzeniu i realizacji polityki inwestycyjnej. Obecny system prawny pozwala obywatelom nie tylko na kontrolowanie działa organów administracji w zakresie danej inwestycji, ale równie na współdecydowanie o jej kocowym kształcie. Z tego te wzgldu niezmiernie wane jest, aby analizy moliwych negatywnych oddziaływa dokonywa jeszcze na etapie koncepcji, planowania. Umoliwia to wówczas zastosowanie odpowiednich rozwiza organizacyjnych czy technologicznych, które pozwol na skuteczne zapobieganie lub zmniejszenie wystpienia rónych uciliwoci. Odpowiednio przeprowadzona ocena oddziaływania pozwala take na dobranie odpowiednich działa kompensacyjnych, które przyczyni si do odwrócenia koniecznych do poniesienia zniszcze w rodowisku. Ocena oddziaływania na rodowisko jako narzdzie ochrony rodowiska odgrywa bardzo du rol wród polityk Wspólnot Europejskich. Komisja Europejska przywizuje ogromn wag do prawidłowego przeprowadzania postpowania w sprawie oceny oddziaływania na rodowisko (OO), zwłaszcza dla projektów współfinansowanych z instrumentów polityki strukturalnej. W kontekcie okresu programowania najwaniejszym dokumentem jest Rozporzdzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiajce wspólne przepisy dotyczce Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójnoci oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiajce przepisy ogólne dotyczce Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójnoci oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylajce rozporzdzenie Rady (WE) nr 1083/2006. W art. 8 ww. rozporzdzenia okrelono, e: Cele EFSI s osigane w sposób zgodny z zasad zrównowaonego rozwoju oraz unijnym wspieraniem celu zachowania, ochrony i poprawy jakoci rodowiska naturalnego, zgodnie z art. 11 i art. 191 ust. 1 TFUE, z uwzgldnieniem zasady zanieczyszczajcy płaci. Pastwa członkowskie i Komisja zapewniaj, aby wymogi ochrony rodowiska, efektywnego gospodarowania zasobami, dostosowanie do zmian klimatu i łagodzenie jej skutków, rónorodno biologiczna, odporno na klski ywiołowe oraz zapobieganie ryzyku i zarzdzanie ryzykiem były promowane podczas przygotowywania i wdraania umów partnerstwa i programów. Z tego te 4

5 wzgldu, potencjalni beneficjenci Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Pomorskiego na lata (RPO WP ) powinni zwróci szczególn uwag na prawidłowe wypełnienie wymogów zwizanych z ocen wpływu przedsiwzi na rodowisko. Jeeli nie zostanie wykazane, e postpowanie w sprawie OO zostało przeprowadzone zgodnie z prawem wspólnotowym, moe to skutkowa odrzuceniem projektu przez Instytucj Zarzdzajc / Instytucj Poredniczc RPO WP ze wzgldu na niezgodno z politykrodowiskow Wspólnoty. 2. Podstawy prawne ocen oddziaływania na rodowisko Procedura ocen oddziaływania na rodowisko jest regulowana na wielu poziomach, zarówno w sposób bezporedni jak i poredni. Na poziomie Unii Europejskiej s to: dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsiwzicia publiczne i prywatne na rodowisko (Dz. Urz. UE.L ) dalej: dyrektywa OO; dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na rodowisko (Dz. Urz. UE. L ) dalej: dyrektywa SOO; dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. UE. L ) dalej: dyrektywa siedliskowa; dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz. Urz. UE. L ) dalej: dyrektywa ptasia; dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE z dnia 23 padziernika 2000 r. ustanawiajca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. UE L ze zm.) dalej: Ramowa Dyrektywa Wodna lub RDW; Biała Ksiga Adaptacja do zmian klimatu: europejskie ramy działania, Komunikat KE/147/2009; Strategia UE w zakresie przystosowania si do zmiany klimatu, Komunikat KE/216/2013. Na poziomie krajowym ocena oddziaływania na rodowisko jest okrelona przede wszystkim w zapisach nastpujcych ustaw i rozporzdze wykonawczych: ustawa z dnia 3 padziernika 2008 r. o udostpnianiu informacji o rodowisku i jego ochronie, udziale społeczestwa w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaływania na rodowisko (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz ze zm.) dalej: ustawa OO; ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony rodowiska (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz ze zm.) dalej: ustawa PO; ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 627 ze zm.) dalej: ustawa o ochronie przyrody; ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 647 ze zm.) dalej: ustawa o planowaniu; ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 145 ze zm.) dalej: Prawo wodne; ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz ze zm.) dalej: Prawo budowlane; ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 162 poz ze zm.) dalej: ustawa o zabytkach; 5

6 ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 677 ze zm.) dalej: ustawa ZRID; rozporzdzenie Rady Ministrów z 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsiwzi mogcych znaczco oddziaływa na rodowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213 poz ze zm.) dalej: rozporzdzenie OO; Masterplan dla Obszaru Dorzecza Wisły (Krajowy Zarzd Gospodarki Wodnej, Warszawa, przyjty przez Rad Ministrów 26 sierpnia 2014 r.) dalej: Masterplan dla Wisły; Masterplan dla Obszaru Dorzecza Odry (Krajowy Zarzd Gospodarki Wodnej, Warszawa, przyjty przez Rad Ministrów 26 sierpnia 2014 r. ) dalej: Masterplan dla Odry; Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wraliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektyw do roku 2030 (Warszawa, przyjty przez Rad Ministrów 29 padziernika 2013 r.) dalej: SPA2020. Przydatnym materiałem s take poradniki i wytyczne odnoszce si do problematyki poszczególnych zagadnie z obszaru procedur OO, m.in.: Interpretacja definicji niektórych kategorii projektów zawartych w załcznikach I oraz II do Dyrektywy OO, Komisja Europejska, 2008; Wytyczne Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia.. w sprawie OO na okres programowania ; Poradnik dotyczcy włczania problematyki zmian klimatu i rónorodnoci biologicznej do oceny oddziaływania na rodowisko, Komisja Europejska, 2013 (polskie tłumaczenie Ministerstwo rodowiska); Zmiany w postpowaniach administracyjnych w sprawach ocen oddziaływania na rodowisko, Izabela Grudziska, Joanna Zarzecka, Generalna Dyrekcja Ochrony rodowiska, Warszawa, 2011; Przedsiwzicia mogce znaczco oddziaływa na rodowisko przewodnik po rozporzdzeniu Rady Ministrów, Tomasz Wilak, Generalna Dyrekcja Ochrony rodowiska, Warszawa, 2011; Zagadnienia proceduralne w ocenach oddziaływania na rodowisko, praca zbiorowa pod redakcj Tomasza Wilaka, Generalna Dyrekcja Ochrony rodowiska, Warszawa, Wybrane definicje i pojcia Poniszy rozdział zawiera wybrane definicje i pojcia zwizane z procedurami ocen oddziaływania na rodowisko. Przy doborze poj skupiono si na tych zagadnieniach, z których interpretacj beneficjenci mieli zauwaalne problemy w okresie programowania Pozostałe pojcia zwizane typowo z prowadzeniem postpowa administracyjnych omówiono przy okazji prezentowania poszczególnych rodzajów procedur OO. rodowisko (art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy OO i art. 3 pkt 39 ustawy PO) przez rodowisko naley rozumie ogół elementów przyrodniczych, w tym take przekształconych w wyniku działalnoci człowieka, a w szczególnoci powierzchni ziemi, kopaliny, wody, powietrze, krajobraz, klimat oraz pozostałe elementy rónorodnoci biologicznej, a take wzajemne oddziaływania pomidzy tymi elementami. 6

7 przedsiwzicie (art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy OO) przez przedsiwzicie rozumie naley zamierzenie budowlane lub inn ingerencj w rodowisko polegajc na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym równie na wydobywaniu kopalin. Jedn z najbardziej problemowych sytuacji w klasyfikowaniu planowanego zamierzenia do definicji przedsiwzicia okazuj si prace remontowe czy odtworzeniowe na istniejcym ju obiekcie. Prace tego typu nie stanowi co do zasady przedsiwzicia, gdy nie powoduj przekształce ani zmiany sposobu wykorzystania terenu. Naley jednak pamita, e zakres i charakter zaplanowanych prac musz w kadym przypadku zosta przeanalizowane indywidualnie dla sprawy. organizacja ekologiczna (art. 3 ust. 1 pkt 10 ustawy OO) jest to organizacja społeczna, której statutowym celem jest ochrona rodowiska. Ustawa OO, wprowadzajc do ustawy pojcie organizacji ekologicznej, nadała nowe uprawnienia dotyczce uczestniczenia w postpowaniu z udziałem społeczestwa. Organizacje, których statutowym celem jest ochrona rodowiska mog bowiem bra czynny udział na kadym etapie postpowania działajc na prawach strony, w tym maj prawo wnie odwołanie od wydanego w sprawie rozstrzygnicia. podanie informacji do publicznej wiadomoci (art. 3 ust. 1 pkt 11 ustawy OO) ustawa OO bardzo precyzyjnie wskazuje co naley rozumie przez podanie informacji do publicznej wiadomoci, wymieniajc 4 sposoby udostpnienia informacji (w tym 3 obowizkowe i 1 warunkowy). Sposobami obowizkowymi s: udostpnienie informacji na stronie Biuletynu Informacji Publicznej organu właciwego w sprawie; ogłoszenie informacji, w sposób zwyczajowo przyjty w siedzibie organu właciwego w sprawie (zwykle poprzez umieszczenie informacji na urzdowej tablicy ogłosze); ogłoszenie informacji poprzez obwieszczenie w sposób zwyczajowo przyjty w miejscu planowanego przedsiwzicia (np. na tablicy ogłosze w miejscowoci, gdzie ma by realizowane przedsiwzicie, na przystanku), a w przypadku projektu dokumentu wymagajcego udziału społeczestwa - w prasie o odpowiednim do rodzaju dokumentu zasigu (gazecie o zasigu ogólnopolskim, regionalnym, lokalnym). Warunkowym sposobem podania informacji do publicznej wiadomoci jest natomiast ogłoszenie informacji w prasie lub w sposób zwyczajowo przyjty w miejscowoci /miejscowociach właciwych ze wzgldu na przedmiot postpowania. Taki sposób poinformowania ma zastosowanie w sytuacji, kiedy siedziba organu właciwego w sprawie mieci si na terenie innej gminy ni gmina właciwa miejscowo ze wzgldu na przedmiot postpowania. Naley zwróci uwag, e aby podanie konkretnej informacji do publicznej wiadomoci mogło zosta uznane za wykonane prawidłowo, konieczne jest udostpnienie jej na kady z 3 obowizkowych sposobów, a w przypadku prowadzenia sprawy przez organ inny ni majcy swoj siedzib w miejscu realizowanego przedsiwzicia, równie w sposób opisany jako warunkowy. Na uwag zasługuje równie zapis, e w przypadku podania informacji do publicznej wiadomoci w miejscu realizacji przedsiwzicia zawsze jest to dokonywane w drodze obwieszczenia, niezalenie od tego, jaka jest liczba stron postpowania. Rodzaje informacji, które s podawane do publicznej wiadomoci nie s wymienione w okrelonym miejscu w ustawie OO. Obowizek ten jest opisany w przepisach dotyczcych 7

8 konkretnych czynnoci w toku postpowania. Najwaniejszymi momentami w procedurze, kiedy naley poda stosowne informacje do publicznej wiadomoci s m.in.: przystpienie do przeprowadzania oceny oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzi (w tym ponownej OO); przystpienie do przeprowadzania strategicznej oceny oddziaływania na rodowisko (SOO) bd odstpienie od przeprowadzenia takiej oceny; wydanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach (zarówno tej dla przedsiwzicia mogcego zawsze znaczco jak i potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko); przyjcie dokumentu strategicznego; przed wydaniem lub zmian innych decyzji wymagajcych zapewnienia udziału społeczestwa. publicznie dostpny wykaz danych o dokumentach zawierajcych informacje o rodowisku (art ustawy OO) to ogólnodostpna baza gromadzca dane o dokumentach zawierajcych informacje o rodowisku (jego poszczególnych elementach, ich stanie, zagroeniach) oraz o ochronie rodowiska. Publicznie dostpny wykaz danych o dokumentach zawierajcych informacje o rodowisku jest prowadzony w formie elektronicznej w postaci tzw. kart i stanowi cz Biuletynu Informacji Publicznej właciwego organu ochrony rodowiska. Rodzaje dokumentów, o których dane zamieszcza si w wykazie, wskazuje art. 21 ust. 2 ustawy OO oraz Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 22 wrzenia 2010 r. 1 Do prowadzenia publicznie dostpnego wykazu danych zobowizane s organy ochrony rodowiska prowadzce sprawy, o których mowa w art. 21 ust. 2 ustawy OO. Informacje wprowadzane na temat dokumentów o rodowisku powinny by zamieszczane w bazie niezwłocznie po ich wytworzeniu. remont, przebudowa, budowa, rozbudowa, odbudowa wszelkie pojcia dotyczce rodzajów prac budowlanych naley rozumie zgodnie z ich definicjami przyjtymi w Prawie budowlanym. 4. Rodzaje ocen oddziaływania na rodowisko Podstawowym aktem prawnym regulujcym w Polsce procedury ocen oddziaływania na rodowisko jest ustawa OO. Zgodnie z jej zapisami, wyrónia si pi rodzajów procedur, w ramach których analizuje si oddziaływanie planowanych działa na rodowisko. S to: 1) strategiczna ocena oddziaływania na rodowisko (SOO), 2) ocena oddziaływania na rodowisko przedsiwzi (OO), 3) ponowna ocena oddziaływania na rodowisko przedsiwzi (ponowna OO), 4) ocena oddziaływania na obszary Natura 2000, 5) transgraniczna ocena oddziaływania na rodowisko. W zwizku z tym, e przedmiotem dofinansowania ze rodków RPO WP s konkretne projekty beneficjentów, najwiksze znaczenie w niniejszych Wytycznych ma omówienie elementów i zagadnie dotyczcych procedur: oceny oddziaływania na rodowisko przedsiwzi, oceny 1 Rozporzdzenie Ministra rodowiska z dnia 22 wrzenia 2010 r. w sprawie wzoru oraz zawartoci i układu publicznie dostpnego wykazu danych o dokumentach zawierajcych informacje o rodowisku i jego ochronie (Dz. u.z 2010 r. Nr 186 poz. 1249) 8

9 oddziaływania na obszary Natura 2000 i ponownej oceny oddziaływania na rodowisko przedsiwzi. Procedura SOO zostanie omówiona przez pryzmat planów / programów/ strategii, których opracowanie pozwala uwiarygodni posiadanie przez beneficjenta koncepcji podejmowania długofalowych działa zwizanych z rozwizywaniem okrelonych problemów (np. z zakresu gospodarowania energi, zasobami wodnymi, ukierunkowania ruchu turystycznego). Z racji tego, e w ramach RPO WP nie przewiduje si finansowania przedsiwzi na skal i o charakterze mogcym powodowa zaistnienie negatywnych oddziaływa o zakresie transgranicznym, których beneficjent byłby wytwórc, tego rodzaju ocen oddziaływania na rodowisko pominito w Wytycznych Strategiczna ocena oddziaływania na rodowisko (SOO) Pojcie strategicznej oceny oddziaływania na rodowisko zostało zdefiniowane w art. 3 ust. 1 pkt 14 ustawy OO. SOO to postpowanie majce na celu oceni oddziaływanie skutków realizacji polityki, strategii, planu lub programu na rodowisko. Ocena prowadzona w trakcie postpowania obejmujce w szczególnoci: uzgodnienie stopnia szczegółowoci informacji zawartych w prognozie oddziaływania na rodowisko, sporzdzenie prognozy oddziaływania na rodowisko, uzyskanie wymaganych ustaw opinii, zapewnienie moliwoci udziału społeczestwa w postpowaniu. Na poziomie europejskim SOO jest regulowana dyrektyw SOO, natomiast w Polsce ustaw OO oraz w mniejszym stopniu równie innymi ustawami, np. ustaw o planowaniu Sytuacje, w których przeprowadza si SOO Przeprowadzenia SOO wymagaj projekty strategii, polityk, planów i programów, co jednoznacznie wskazuje, e ocena musi zosta przeprowadzona w trakcie opracowywania takiego dokumentu, jeszcze przed jego ostatecznym zatwierdzeniem. Obowizkowi SOO podlegaj, zgodnie z art. 46 i 47 ustawy OO: projekty koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, studium uwarunkowa i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, planów zagospodarowania przestrzennego oraz strategii rozwoju regionalnego (art. 46 ust. 1); projekty polityk, strategii, planów lub programów w dziedzinie przemysłu, energetyki, transportu, telekomunikacji, gospodarki wodnej, gospodarki odpadami, lenictwa, rolnictwa, rybołówstwa, turystyki i wykorzystywania terenu, opracowywanych lub przyjmowanych przez organy administracji, wyznaczajcych ramy dla póniejszej realizacji przedsiwzi mogcych znaczco oddziaływa na rodowisko (art. 46 ust.2); projekty polityk, strategii, planów lub programów innych ni wymienione powyej, których realizacja moe spowodowa znaczce oddziaływanie na obszar Natura 2000, jeeli nie s one bezporednio zwizane z ochron obszaru Natura 2000 lub nie wynikaj z tej ochrony (art. 46 ust. 3); projekty dokumentów, innych ni wszystkie wymienione powyej, jeeli w uzgodnieniu z właciwym organem, o którym mowa w art. 57 ustawy OO (RDO / GDO / Dyrektor UM 2 ), organ opracowujcy projekt dokumentu stwierdzi, e wyznacza on ramy dla póniejszej realizacji przedsiwzi mogcych znaczco oddziaływa na rodowisko lub e 2 Regionalny Dyrektor Ochrony rodowiska / Generalny Dyrektor Ochrony rodowiska / Dyrektor właciwego Urzdu Morskiego 9

10 realizacja postanowie tego dokumentu moe spowodowa znaczce oddziaływanie na rodowisko (art. 47). Obowizek przeprowadzenia SOO dotyczy równie sytuacji, kiedy przyjte ju wczeniej strategie, plany, programy s z jakich powodów zmieniane Przebieg SOO Podstawowym dokumentem, na podstawie którego bada si i ocenia moliwe do wystpienia w przyszłoci oddziaływania zwizane z realizacj ustale projektu dokumentu strategicznego jest prognoza oceny oddziaływania na rodowisko (prognoza OO). Zakres prognozy OO musi by zgodny z art. 51 ust. 1 oraz art. 52 ust. 1 i 2 ustawy OO, a take uzgodniony pod ktem szczegółowoci zawartych w niej danych z odpowiednim organem ochrony rodowiska (RDO /GDO), inspekcji sanitarnej (PWIS/PPIS/ GPIS), a w razie koniecznoci równie z Dyrektorem właciwego Urzdu Morskiego. Uzgodnienie szczegółowoci opisu poszczególnych zagadnie w prognozie dokonywane jest przed jej sporzdzeniem. Bardzo wanym elementem prognozy OO jest jej streszczenie. Streszczenie ustale prognozy OO powinno prostym, nietechnicznym jzykiem przedstawia informacje zawarte w poszczególnych jej rozdziałach, przy czym naley pamita, aby streszczenie odnosiło si do wszystkich rozdziałów prognozy OO. Prawidłowo sporzdzone streszczenie prognozy OO ma bowiem kluczowe znaczenie podczas udziału społeczestwa, gdy to ten element prognozy słuy zazwyczaj społeczestwu do zapoznania si z moliwym wpływem ustale projektu dokumentu strategicznego na rodowisko. Po przygotowaniu projektu planu/ programu / strategii oraz prognozy OO organ odpowiedzialny za opracowanie planu/ programu / strategii wnioskuje do właciwych organów (wymienionych powyej) o wydanie opinii nt. tego dokumentu. Opiniowaniu poddaje si projekt przygotowanego planu / programu / strategii wraz z prognoz OO. Ponadto przygotowana wersja projektu planu / programu / strategii wraz z prognoz OO musi zosta obowizkowo poddana udziałowi społeczestwa na zasadach okrelonych w art i art.39 ustawy OO. Przy przeprowadzaniu SOO naley równie mie na uwadze, e przygotowany projektu planu / programu / strategii oraz prognoza OO, mog w wyniku uzyskanych opinii oraz uwag i wniosków zgłoszonych przez społeczestwo podlega modyfikacjom. Kada modyfikacja treci projektu planu / programu / strategii bd prognozy OO powinna zosta przeanalizowana pod ktem obowizku powtórnego uzyskania opinii oraz ponownego zapewnienia udziału społecznego. Do ostatecznej wersji projektu dokumentu (wersji po wprowadzeniu ostatnich modyfikacji, opiniowaniu i zapewnieniu udziału społeczestwa) organ opracowujcy ten dokument sporzdza pisemne podsumowanie. Podsumowanie zawiera informacje o przeprowadzonej SOO, a mianowicie o: sposobie i zakresie uwzgldnienia w dokumencie strategicznym ustale poczynionych w prognozie OO, stanowiskach zajtych przez organy współdziałajce w procedurze, wnioskach i uwagach od społeczestwa oraz sposobie ich rozpatrzenia. Dopiero taki komplet dokumentów (ostateczny projekt dokumentu wraz z podsumowaniem i prognoz OO) mog zosta skierowane do ostatecznego zatwierdzenia przez uprawniony do tego organ. Informacj o przyjtym dokumencie zamieszcza si niezwłocznie w publicznie dostpnym wykazie danych o rodowisku. Przyjty dokument strategiczny wraz z pisemnym podsumowaniem przebiegu SOO podlega ponadto przekazaniu organom uzgadniajcym i opiniujcym go w ramach SOO. Bardzo wanym aspektem, po przyjciu dokumentu strategicznego jest obowizek monitorowania skutków zwizanych z realizacj zapisów tego dokumentu zgodnie z zaproponowan w nim 10

11 czstotliwoci i metodami. Obowizek ten wynika wprost z art. 55 ust. 5 ustawy OO i jest niezwykle istotny dla zweryfikowania ustale podjtych w prognozie OO. Schemat postpowania dla procedury SOO przedstawia załcznik nr Odstpienie od przeprowadzenia SOO Ustawa OO dopuszcza, w pewnych okrelonych przypadkach, moliwo odstpienia od przeprowadzania SOO dla projektu opracowywanego dokumentu strategicznego. Kwestia ta jest regulowana art. 48 i 49 ustawy OO. Odstpienie od wymogu przeprowadzenia SOO jest moliwe po stosownym uzgodnieniu z organami wymienionymi w art. 57 i 58 ustawy OO (RDO / GDO / Dyrektor UM oraz odpowiedni organ Pastwowej Inspekcji Sanitarnej) oraz jeeli: realizacja postanowie projektu dokumentu strategicznego nie spowoduje znaczcego oddziaływania na rodowisko; i odstpienie dotyczy niewielkich zmian w ju przyjtych dokumentach (dla projektów dokumentów wymienionych w art. 46 ust. 1 ustawy OO); lub / i odstpienie dotyczy niewielkich zmian w ju przyjtych dokumentach lub projektów opracowa dotyczcych niewielkich obszarów w granicach jednej gminy (dla projektów dokumentów wymienionych w art. 46 ust. 2 ustawy OO). Informacja o odstpieniu od przeprowadzenia SOO musi zosta obowizkowo i niezwłocznie podana przez organ opracowujcy projekt dokumentu strategicznego, do publicznej wiadomoci. Zakres informacji o odstpieniu od SOO opiera si na uwarunkowaniach z art. 49 ustawy OO, a zatem prezentuje: charakter działa przewidzianych w opracowywanym dokumencie, w tym: stopie, w jakim dokument wyznacza ramy dla realizacji przedsiwzi mogcych znaczco oddziaływa na rodowisko z uwzgldnieniem ich usytuowania, rodzaju i skali, powiza z działaniami przewidzianymi do realizacji w ramach innych dokumentów strategicznych, przydatno dokumentu strategicznego w uwzgldnianiu aspektów rodowiskowych, szczególnie zrównowaonego rozwoju, i wdraaniu prawa wspólnotowego w dziedzinie ochrony rodowiska, powizanie z problemami dotyczcymi ochrony rodowiska; rodzaj i skal oddziaływania na rodowisko, w tym: prawdopodobiestwo wystpienia, czas trwania, zasig, czstotliwo i odwracalno oddziaływa, prawdopodobiestwo wystpienia oddziaływa skumulowanych lub transgranicznych, prawdopodobiestwo wystpienia ryzyka dla zdrowia ludzi lub zagroenia dla rodowiska; cechy obszaru objtego oddziaływaniem na rodowisko, w tym: obszary o szczególnych właciwociach naturalnych lub posiadajce znaczenie dla dziedzictwa kulturowego, wraliwe na oddziaływania, z istniejcymi przekroczeniami standardów jakoci rodowiska lub intensywnego wykorzystywania terenu, formy ochrony przyrody w rozumieniu ustawy o ochronie przyrody oraz obszary podlegajce ochronie zgodnie z prawem midzynarodowym. 11

12 Pomimo tego, e odstpiono od przeprowadzenia SOO, organ właciwy do opracowania projektu planu/ programu / strategii, zobowizany jest dołczy do przyjmowanego dokumentu strategicznego stosown informacj na ten temat z opisem zagadnie przedstawionych powyej a po przyjciu dokumentu niezwłocznie zamieci w publicznie dostpnym wykazie danych o dokumentach o rodowisku take stosowny wpis o tym. Schemat postpowania w przypadku odstpienia od przeprowadzenia OO przedstawia załcznik nr Ocena oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzi (OO dla przedsiwzi) Ocena oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzi jest najczciej przeprowadzan procedur ze wszystkich piciu przewidzianych w przepisach prawa krajowego. Na poziomie wspólnotowym procedur OO dla przedsiwzi reguluje Dyrektywa OO, natomiast na poziomie krajowym ustawa OO. Ocena oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko jest postpowaniem przeprowadzanym dla konkretnego, planowanego do realizacji przedsiwzicia, ocenia jego charakter, skal, technologi w kontekcie ewentualnych zanieczyszcze i uciliwoci dla rodowiska oraz zapobieenia i zminimalizowania tych oddziaływa, a w razie koniecznoci ustalenia sposobu rekompensaty strat koniecznych do poniesienia w rodowisku. Jego definicj prezentuje art. 3 ust. 1 pkt 8 ustawy OO. Ocena oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzicia obejmuje w szczególnoci weryfikacj raportu o oddziaływaniu przedsiwzicia na rodowisko, uzyskanie wymaganych ustaw opinii i uzgodnie oraz zapewnienie moliwoci udziału społeczestwa w postpowaniu. Jak wskazuje definicja, ocena oddziaływania na rodowisko obejmuje wszystkie ww. elementy a nie odnosi si jedynie do sporzdzenia raportu OO. Dokonanie analizy oddziaływa przedsiwzicia na rodowisko i zakoczenie jej postanowieniem wydanym na podstawie art. 63 ust. 2 ustawy OO, nie moe by uznane za ocen oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko w rozumieniu definicji ustawowej Sytuacje, w których przeprowadza si OO dla przedsiwzi Procedurze oceny oddziaływania dla przedsiwzi (OO) podlegaj planowane przedsiwzicia, o których mowa w art. 59 ust. 1 ustawy OO, a zatem: przedsiwzicia mogce zawsze znaczco oddziaływa na rodowisko, dla których przeprowadzenie OO jest obligatoryjne; przedsiwzicia mogce potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko, dla których przeprowadzenie OO zaley od wyniku analizy wstpnej (screeningu). Szczegółowy wykaz przedsiwzi zaliczanych do ww. grup zawiera rozporzdzenie OO. Rozporzdzenie okrela: rodzaje przedsiwzi mogcych zawsze znaczco oddziaływa na rodowisko w 2 ust. 1 (tzw. I grupa); rodzaje przedsiwzi mogcych potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko w 3 ust. 1 (tzw. II grupa); 12

13 przypadki, w których zmiany dokonywane w obiektach s kwalifikowane jako przedsiwzicia mogco zawsze znaczco lub potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko w 2 ust. 2 oraz w 3 ust. 2 i 3. Postpowanie w przedmiocie oceny oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko zostaje wszczte na wniosek podmiotu planujcego jego realizacj (inwestora). Wyjtkiem od tej zasady s przedsiwzicia dotyczce scalania lub wymiany gruntów, dla których wszczcie postpowania nastpuje z urzdu. Rozstrzygnicie postpowania nastpuje poprzez wydanie decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach (DU). Organem wydajcym DU jest zazwyczaj prezydent / burmistrz/ wójt gminy, jednak ustawa OO przewiduje te sytuacje kiedy DU wydaje inny organ rodowiskowy, np.: Regionalny Dyrektor Ochrony rodowiska (RDO) m.in. dla niektórych przedsiwzi mogcych zawsze znaczco oddziaływa na rodowisko, wszystkich inwestycji planowanych do realizacji na terenach zamknitych oraz morskich (bez znaczenia, czy teren zamknity / morski stanowi cały teren przedsiwzicia czy tylko jego cz); Generalny Dyrektor Ochrony rodowiska (GDO) dla inwestycji z zakresu energetyki jdrowej; starosta w przypadku scalania, wymiany lub podziału gruntów; dyrektor regionalnej dyrekcji Lasów Pastwowych dla zmian lasu, stanowicego własno Skarbu Pastwa, na uytek rolny. W zwizku z powyszym przed wystpieniem z wnioskiem o wydanie DU naley kadorazowo przeanalizowa zakres obszarowy planowanego przedsiwzicia (działki) oraz okreli właciwy miejscowo i kompetencyjnie do wydania DU organ administracji posiłkujc si art. 75 ustawy OO. Ustawa OO zawiera kilka zapisów, na podstawie których mona stwierdzi czy planowane zamierzenie wymaga uzyskania DU. S to: spełnianie przez zamierzenie wymogów definicji przedsiwzicia, przedstawionej w ustawie OO; faza wstpna zamierzenia ( przedsiwzicie musi by niezrealizowane); klasyfikacja przedsiwzicia do jednej z grup przedsiwzi: mogcych zawsze znaczco oddziaływa na rodowisko lub mogcych potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko; obecno jednej z tzw. decyzji nastpczych (tzn. zezwole wymienionych w art. 72 ust. 1 i 1a ustawy OO), przed którymi wymagane jest uzyskanie DU. Ustawa OO przewiduje take kilka sytuacji, kiedy organ zobowizany jest odmówi wydania DU. Ma to miejsce w przypadku: stwierdzenia niezgodnoci planowanego przedsiwzicia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego; stwierdzenia, po przeprowadzeniu OO dla przedsiwzicia, e realizacja przedsiwzicia w wariancie innym ni obrany przez inwestora jest bardziej zasadna, natomiast inwestor nie zgadza si na wskazany przez organ wariant; stwierdzenia, po przeprowadzeniu OO dla przedsiwzicia, e realizacja przedsiwzicia moe znaczco negatywnie oddziaływa na obszary Natura 2000 i jednoczenie nie s spełniane przesłanki okrelone w art. 34 ustawy o ochronie przyrody; stwierdzenia, po przeprowadzeniu OO dla przedsiwzicia, e realizacja przedsiwzicia moe spowodowa nieosignicie celów rodowiskowych zawartych w planie 13

14 gospodarowania wodami na obszarze dorzecza i jednoczenie nie s spełniane przesłanki okrelone w art. 38j ustawy Prawo wodne Przebieg procedury OO dla przedsiwzi zawsze znaczco oddziałujcych na rodowisko Dla przedsiwzi z I grupy podstawowym dokumentem, na podstawie którego organ prowadzcy postpowanie analizuje i ocenia oddziaływanie inwestycji na rodowisko, jest raport oceny oddziaływania na rodowisko (raport OO). Raport OO dla przedsiwzi z I grupy zostaje przedłoony organowi wraz z wnioskiem o wydanie DU. W sytuacji kiedy inwestor nie ma pewnoci czy podstawowy zakres raportu OO ustalony ustaw OO bdzie wystarczajcy, ma moliwo, na podstawie art. 69 tej ustawy, złoy wraz z wnioskiem o wydanie DU kart informacyjn przedsiwzicia (KIP) opisujc przedsiwzicie zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy OO wraz z wnioskiem o ustalenie zakresu raportu OO. W takim przypadku organ właciwy do wydania DU zwraca si do odpowiednich organów współdziałajcych o opinie majce na celu wskazanie zagadnie, które powinny zosta bardziej szczegółowo przeanalizowane w raporcie OO. Organami opiniujcymi s: RDO oraz właciwy organ inspekcji sanitarnej, a w przypadku realizacji przedsiwzicia na obszarze morskim, równie właciwy Dyrektor Urzdu Morskiego. Organ właciwy do wydania DU, posiłkujc si opiniami organów współdziałajcych, zajmuje stanowisko nt. zakresu raportu OO w drodze postanowienia. Raport OO musi posiada elementy okrelone art. 66 ustawy OO, by spójny w swoich ustaleniach i zawiera streszczenie, w którym w sposób jasny, jzykiem nietechnicznym znajd si informacje o ustaleniach poczynionych w poszczególnych rozdziałach tego opracowania. Po przedstawieniu organowi właciwemu do wydania DU raportu OO, raport jest weryfikowany i analizowany przez ten organ. Nastpnie raport OO zostaje przekazany do RDO, właciwego organu inspekcji sanitarnej, a w przypadku realizacji inwestycji na obszarze morskim, równie do właciwego Dyrektora Urzdu Morskiego, celem ustalenia warunków realizacji przedsiwzicia. Organ właciwy do wydania DU jest zobowizany przesła, wraz z raportem OO: wniosek o wydanie DU; wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP) lub informacj o braku takiego planu dla obszaru planowanego pod przedsiwzicie (wyjtki w zakresie dołczania wypisu i wyrysu z MPZP okrela art. 77 ust. 2 pkt 3 ustawy OO). RDO, a w razie takiego obowizku równie Dyrektor Urzdu Morskiego (w drodze postanowienia) oraz właciwy organ inspekcji sanitarnej (w drodze opinii), okrelaj warunki realizacji przedsiwzicia, których zastosowanie jest niezbdne dla zabezpieczenia odpowiedniej jakoci rodowiska. W zwizku z tym, e uzgodnienia uzyskane w toku procedury maj charakter wicy (w przeciwiestwie do wydawanych opinii), wszystkie warunki przedstawione przez organy współdziałajce w sprawie, powinny zosta ujte w wydawanej DU. Raport OO, jako najwaniejszy dokument w sprawie, podlega wraz z niezbdn dokumentacj sprawy, poddaniu go udziałowi społeczestwa. Czynnoci w ramach zapewnienia udziału społeczestwa w ocenie oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzicia mona zapewni równoczenie z uzyskiwaniem uzgodnie i opinii, jednak na etapie zasigania stanowisk RDO, dyrektora Urzdu Morskiego i organu inspekcji sanitarnej bardzo czsto zachodzi potrzeba 14

15 wprowadzenia zmian czy dokonania wyjanie do pierwotnej wersji raportu OO, co moe skutkowa poddaniem udziałowi społeczestwa nieostatecznej wersji dokumentacji. Tym samym zaleca si przeprowadzanie udziału społeczestwa dopiero po uzyskaniu wszelkich wymaganych uzgodnie i opinii. W przypadku gdy na potrzeby udziału społeczestwa przekazano nieostateczn wersj raportu OO, ten etap postpowania naley bezwzgldnie powtórzy. W celu prawidłowego zapewnienia moliwoci udziału społeczestwa w ocenie oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko naley: poda do publicznej wiadomoci na okres minimum 21 pełnych dni informacje okrelone w art. 33 ustawy OO, o: przystpieniu do przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko; wszczciu postpowania; przedmiocie decyzji, która ma by wydana w sprawie; organie właciwym do wydania decyzji oraz organach właciwych do wydania opinii i dokonania uzgodnie; moliwoci zapoznania si z niezbdn dokumentacj sprawy oraz o miejscu, w którym jest ona wyłoona do wgldu; moliwoci składania uwag i wniosków; sposobie i miejscu składania uwag i wniosków, wskazujc jednoczenie 21-dniowy termin ich składania; organie właciwym do rozpatrzenia uwag i wniosków; terminie i miejscu rozprawy administracyjnej otwartej dla społeczestwa, o której mowa w art. 36, jeeli ma by ona przeprowadzona; postpowaniu w sprawie transgranicznego oddziaływania na rodowisko, jeeli jest prowadzone; zebra od zainteresowanych członków społeczestwa uwagi i wnioski dotyczce przedmiotu wydawanej DU; przeprowadzi rozpraw administracyjn (jeli jest taka potrzeba); rozpatrzy uwagi i wnioski, które wpłynły w okrelonych terminie. Ustawa OO, w art. 33 ust. 2, precyzuje co naley rozumie przez niezbdn dokumentacj sprawy, która musi by udostpniona do wgldu społeczestwu. S to: wniosek o wydanie decyzji wraz z wymaganymi do niego załcznikami, postanowienia organu właciwego do wydania decyzji, stanowiska innych organów, jeeli s dostpne w terminie składania uwag i wniosków. Po analizie materiału dotyczcego przedmiotu postpowania, uzyskaniu stosownych opinii i uzgodnie oraz zapewnieniu udziału społeczestwa, organ prowadzcy postpowanie wydaje DU. Przed wydaniem DU organ powinien kadorazowo przeanalizowa, czy nie zachodz przesłanki odmowy wydania DU, o których mowa w rozdz niniejszych Wytycznych. Przedsiwzicie powinno zosta równie przeanalizowane pod ktem jego zgodnoci z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP), a informacj na ten temat wraz z zapisem dotyczcym tego czy cały obszar przedsiwzicia czy te jego cz jest objty ustaleniami MPZP, zaleca si umieci w treci DU. Konstrukcja i tre DU wydawanej dla przedsiwzicia zawsze znaczco oddziaływujcego na rodowisko musi spełnia wymogi okrelone dla decyzji administracyjnej w Kodeksie postpowania 15

16 administracyjnego (KPA), jak i wymogi okrelone dla niej w ustawie OO. Ponadto naley pamita, e obowizkowo musi ona posiada uzasadnienie (art. 85 ust. 1 ustawy OO). Zgodnie z art. 82 ust. 1 oraz art. 85 ust. 2 pkt 1 ustawy OO, w DU dla przedsiwzicia zawsze znaczco oddziałujcego na rodowisko właciwy organ: 1. w orzeczeniu okrela: rodzaj i miejsce realizacji przedsiwzicia, warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i eksploatacji lub uytkowania przedsiwzicia, ze szczególnym uwzgldnieniem koniecznoci ochrony cennych wartoci przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciliwoci dla terenów ssiednich, wymagania dotyczce ochrony rodowiska konieczne do uwzgldnienia w dokumentacji wymaganej do wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1, w szczególnoci w projekcie budowlanym, w przypadku decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1, 10 i 14, wymogi w zakresie przeciwdziałania skutkom awarii przemysłowych, w odniesieniu do przedsiwzi zaliczanych do zakładów stwarzajcych zagroenie wystpienia powanych awarii w rozumieniu ustawy PO, wymogi w zakresie ograniczania transgranicznego oddziaływania na rodowisko (jeli przeprowadzano transgraniczn OO); w przypadku gdy z oceny oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko wynika taka potrzeba: stwierdza konieczno wykonania kompensacji przyrodniczej, nakłada obowizek okrelonych działa zapobiegawczych, ograniczajcych oraz monitorowania oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko, stwierdza konieczno utworzenia obszaru ograniczonego uytkowania; przedstawia stanowisko w sprawie koniecznoci przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko oraz postpowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na rodowisko w ramach ponownej OO; nakłada na inwestora obowizek przedstawienia analizy porealizacyjnej, okrelajc jej zakres i termin przedstawienia (jeli zachodzi taka potrzeba); 2. w uzasadnieniu omawia przebieg postpowania, przywołuje opinie i uzgodnienia organów współuczestniczcych w postpowaniu oraz okrela, w jaki sposób ich ustalenia uwzgldniono w wydanej DU; przedstawia informacje o zapewnionym udziale społeczestwa w toku postpowania oraz o tym, w jaki sposób i w jakim zakresie zostały wzite pod uwag wnioski zgłoszone przez społeczestwo; przedstawia informacje, w jaki sposób i w jakim zakresie w DU zostały wzite pod uwag ustalenia poczynione w ostatecznej wersji raportu OO; przedstawia wyniki postpowania w sprawie transgranicznego oddziaływania (jeli było przeprowadzane); uzasadnia stanowisko podjte w sprawie ponownej OO dla przedsiwzicia; ponadto umieszcza informacj o moliwoci odwołania; 16

17 ustanawia charakterystyk przedsiwzicia załcznikiem do DU. Wydana DU zawsze podlega podaniu jej do publicznej wiadomoci w zakresie okrelonym art. 3 ust. 1 pkt 11 ustawy OO oraz umieszczeniu informacji o jej wydaniu w publicznie dostpnym wykazie danych o dokumentach zawierajcych informacje o rodowisku. Czynnoci upublicznienia informacji o wydanej DU powinny zosta dokonane przez organ administracji, który j wydał, niezwłocznie. W przypadku gdy stron postpowania o wydanie DU było wicej ni 20 a ich informowanie odbywało si poprzez obwieszczenia, wydana DU staje si ostateczna dopiero po 28 dniach od daty wywieszenia ostatniego z obwieszcze dotyczcych jej wydania. Schemat postpowania dla procedury OO przedsiwzi z tzw. I grupy przedstawia załcznik nr Przebieg procedury OO dla przedsiwzi potencjalnie znaczco oddziałujcych na rodowisko Dla przedsiwzi mogcych potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko (z tzw. II grupy) podstawowym dokumentem pozwalajcym oceni skal, rodzaj, usytuowanie oraz moliwe oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko jest karta informacyjna przedsiwzicia (KIP), stanowica załcznik do wniosku o wydanie DU. KIP powinna zawiera informacje wymienione w art. 3 ust. 1 pkt 5 oraz uwzgldnia uwarunkowania, o których mowa w art. 63 ust. 1 ustawy OO. Informacje przedstawione w KIP oraz innych załcznikach do wniosku powinny by midzy sob spójne. Z uwagi na dotychczasowe dowiadczenia, poniej zaprezentowano dobre praktyki zwizane z tymi punktami w KIP, które sprawiały beneficjentom w poprzednich latach zauwaalne problemy. S to: opis miejsca realizacji przedsiwzicia, wariantowanie przedsiwzicia, opis obszarów chronionych, powiza technologicznych oraz oddziaływa skumulowanych. Okrelenie miejsca realizacji przedsiwzicia jest kluczowe dla poprawnego i rzetelnego przeprowadzenia analizy w zakresie oddziaływania inwestycji na rodowisko. Zakres obszarowy inwestycji powinien zosta tak przedstawiony, aby organ prowadzcy postpowanie miał moliwo ustalenia krgu stron postpowania, zweryfikowania zgodnoci zamierzenia z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania terenu oraz oceny wpływu przedsiwzicia na poszczególne elementy rodowiska (w tym na przedmiot ochrony w obszarach Natura 2000). Naley zauway, e aden z przepisów ustawy OO nie nakłada na inwestora obowizku posługiwania si numerami działek dla okrelenia w KIP obszaru pod przedsiwzicie, cho jest to niewtpliwie najwłaciwszy, najbardziej poprawny sposób wskazania miejsca realizacji i obszaru oddziaływania inwestycji. Obowizkiem inwestora jest przedstawienie w KIP zakresu planowanego przedsiwzicia w sposób jednoznaczny, przy czym moe to by wskazanie działek, opis czy te opis poparty załcznikami graficznymi. Warto te nadmieni, e w obecnym stanie prawnym dla kompletnoci dokumentacji postpowania konieczne jest dostarczenie wypisów z ewidencji gruntów, co zapewnia organowi w stopniu podstawowym informacj o obszarze realizacji i oddziaływania przedsiwzicia. Ustawa OO nie precyzuje take sposobu wariantowania planowanego zmierzenia, jednak dobr praktyk jest przedstawienie i dokonanie w KIP oceny przynajmniej 3 wariantów: wariantu niepodejmowania przedsiwzicia (tzw. wariant zerowy), 17

18 wariantu planowanego do realizacji; wariantu alternatywnego. Po opisaniu wariantów konieczne jest ich ocenienie pod ktem aspektów rodowiskowych z jednoczesnym uwzgldnieniem czynników ekonomicznych i społecznych. Wariantowanie przedsiwzicia moe dotyczy ronych kwestii, w tym lokalizacji, skali przedsiwzicia, moliwych rozwiza technicznych i organizacyjnych. W przypadku gdy niemoliwe jest zastosowanie innego wariantu ni zaproponowany przez inwestora (np. z wzgldu na obowizek zapewnienia bezpieczestwa ludziom), stanowisko takie naley uzasadni. Kocow cz analizy wariantów powinna stanowi informacja o wybranym wariancie. Informacja o obszarach chronionych w KIP nie powinna si odnosi jedynie do informacji, czy przedsiwzicie bdzie realizowane czy te nie na obszarach chronionych oraz lakonicznego stwierdzenia, czy bdzie ono oddziaływa na przedmiot ochrony tego obszaru. Analiza w tym zakresie powinna przedstawia zarówno najbliej połoone obszary chronione (w tym obszary Natura 2000), odległoci w jakich znajduj si one od miejsca realizacji przedsiwzicia wraz z podaniem powodów, dla których nie stwierdzono / stwierdzono negatywne oddziaływanie na te obszary. W przypadku krajowych form ochrony przyrody (np. rezerwatów, parków krajobrazowych, obszarów chronionego krajobrazu) naley sprawdzi zgodno zamierzenia z przepisami szczególnymi ustalonymi dla tych obszarów chronionych. Kolejn z istotnych kwestii, jest technologiczne powizanie przedsiwzi. Przez powizanie technologiczne rozumie si obecno w zamierzeniu takich elementów, które dopiero istniejc wspólnie powoduj, e inwestycja bdzie mogła by prawidłowo eksploatowana / uytkowana (przykładem powiza technologicznych moe by linia produkcyjna). W przypadku przedsiwzi technologicznie powizanych musz one zosta przeanalizowane całociowo w ramach jednej procedury OO dla przedsiwzi. Ma to na celu kompleksowe i jak najbardziej rzetelne okrelenie moliwych do wystpienia oddziaływa. Specyficznym rodzajem oddziaływa do przeanalizowania w KIP s oddziaływania skumulowane. Oddziaływania te wi si z powstawaniem podobnych rodzajów uciliwoci w okrelonym miejscu i czasie przy czym uciliwoci te pochodz z rónych ródeł. W dokumentacji procedury OO dla przedsiwzicia naley uwzgldnia nie tylko oddziaływania powodowane przez planowane przez inwestora przedsiwzicie ale te wzi pod uwag przedsiwzicia istniejce, realizowane oraz zaplanowane przez innych inwestorów, które razem mog spowodowa przekroczenie ustalonych, dopuszczalnych poziomów emisji do rodowiska i wpływa na jego jakoci. Naley równie pamita, e analiza przedsiwzicia w KIP musi obejmowa kady jego etap (realizacj, uytkowanie / eksploatacj, likwidacj). Dla przedsiwzi mogcych potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko bardzo istotnym etapem procedury jest opiniowanie przedsiwzicia w zakresie obowizku przeprowadzenia oceny oddziaływania na rodowisko oraz ustalenia zakresu raportu oceny oddziaływania na rodowisko (raportu OO). Opiniowanie dla tej grupy przedsiwzi ma przede wszystkim wskaza te uwarunkowania rodowiskowe, na podstawie których organ prowadzcy postpowanie bdzie w stanie oceni, czy przedsiwzicie wymaga czy nie wymaga przeprowadzenia OO. Z wnioskiem o opinie nt. obowizku przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia i ewentualnego ustalenia zakresu raportu OO, zwraca si organ prowadzcy postpowanie w sprawie wydania DU. 18

19 Organami opiniujcymi s: RDO oraz właciwy organ inspekcji sanitarnej a w przypadku realizacji przedsiwzicia na obszarze morskim, równie właciwy Dyrektor Urzdu Morskiego. Opinie przedstawione przez organy współdziałajce maj charakter niewicy co daje organowi prowadzcemu postpowanie moliwo zajcia na dalszym etapie procedury odmiennego stanowiska ni zajte przez organy opiniujce. Naley w tym miejscu jednak zaznaczy, e w przypadku kiedy RDO, jako organ współdziałajcy orzekł w swoim postanowieniu opiniujcym o koniecznoci oceny oddziaływania na rodowisko, ze szczególnym uwzgldnieniem oddziaływania na obszar Natura 2000, zajcie odmiennego stanowiska moe skutkowa brakiem stanowiska właciwego organu w zakresie oddziaływania na obszar Natura 2000 (RDO, a na terenach morskich Dyrektor Urzdu Morskiego) na póniejszym etapie postpowania. Std te zajcie przez organ prowadzcy postpowanie o wydanie DU odmiennego stanowiska w sprawie obowizku przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia, musi zosta szczegółowo uzasadnione z przywołaniem cech przedsiwzicia oraz uwarunkowarodowiska decydujcych o zajciu przeciwnego ni organ opiniujcy stanowiska. Po otrzymaniu opinii organów współdziałajcych w postpowaniu, organ właciwy do wydania DU zajmuje stanowisko w sprawie obowizku przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia. Ma ono form postanowienia, w którym organ stwierdza: obowizek przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia, podaje zakres wymaganego raportu OO, uzasadnia swoje stanowisko opierajc si na uwarunkowaniach z art. 63 ust. 1 ustawy OO i uwzgldniajc stanowiska organów opiniujcych, a take zawiesza odrbnym postanowieniem toczce si postpowanie do czasu przedstawienia przez inwestora raportu OO; lub brak obowizku przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia, uzasadnia swoje stanowisko opierajc je na uwarunkowaniach z art. 63 ust. 1 ustawy OO i uwzgldniajc stanowiska organów opiniujcych. Podjcie postpowania, które zawieszono do czasu przedstawienia przez inwestora raportu OO, nastpuje po wpłyniciu tego opracowania do organu właciwego do wydania DU. Podjcie postpowania nastpuje w drodze postanowienia. Nastpnie organ sprawdza, czy sporzdzony raport OO spełnia wymogi formalne oraz czy jest zgodny z postanowieniem, w którym ustalono zakres raportu OO, i przystpuje do przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko. Warunki i zasady przeprowadzania OO dla przedsiwzicia z II grupy s takie same jak dla przedsiwzicia z grupy I i zostały omówione w rozdziale niniejszych Wytycznych. Konstrukcja DU dla przedsiwzicia mogcego potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko jest odmienna w zalenoci od tego, czy w ramach postpowania o wydanie DU dla przedsiwzicia z II grupy była przeprowadzana OO czy te nie stwierdzono takiej potrzeby. Kada DU dla przedsiwzicia z II grupy musi jednak spełnia wymogi okrelone dla decyzji administracyjnej w Kodeksie postpowania administracyjnego (KPA) oraz ustawie OO i obowizkowo zawiera uzasadnienie zgodnie z art. 85 ust. 1 ustawy OO. Przed wydaniem DU organ właciwy do jej wydania, powinien kadorazowo przeanalizowa, czy nie zachodz przesłanki odmowy wydania DU, o których mowa w rozdziale niniejszych Wytycznych. Przedsiwzicie powinno zosta równie przeanalizowane pod ktem jego zgodnoci z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP), a informacj na ten temat wraz 19

20 z zapisem dotyczcym tego czy cały obszar przedsiwzicia czy te jego cz jest objty ustaleniami MPZP zaleca si umieci w treci DU. W przypadku gdy w toku postpowania, dla przedsiwzicia potencjalnie znaczco oddziałujcego na rodowisko (II grupa) nie była przeprowadzana OO, zgodnie z art. 84 ust. 1 oraz art. 85 ust. 2 pkt 2 ustawy OO, właciwy organ w DU: stwierdza brak potrzeby przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia; omawia w uzasadnieniu przebieg postpowania, przywołuje opinie organów współuczestniczcych w postpowaniu, odnosi si do wszystkich uwarunkowa okrelonych w art. 63 ust. 1, które zdecydowały o stwierdzeniu braku potrzeby przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia; umieszcza informacj o moliwoci odwołania; ustanawia charakterystyk przedsiwzicia załcznikiem do DU. W przypadku gdy w toku postpowania, dla przedsiwzicia potencjalnie znaczco oddziałujcego na rodowisko (II grupa) została przeprowadzana OO, zgodnie z art. 82 ust. 1 oraz art. 85 ust. 2 pkt 1 ustawy OO, w DU właciwy organ: 1. w orzeczeniu okrela: rodzaj i miejsce realizacji przedsiwzicia, warunki wykorzystywania terenu w fazie realizacji i eksploatacji lub uytkowania przedsiwzicia, ze szczególnym uwzgldnieniem koniecznoci ochrony cennych wartoci przyrodniczych, zasobów naturalnych i zabytków oraz ograniczenia uciliwoci dla terenów ssiednich, wymagania dotyczce ochrony rodowiska konieczne do uwzgldnienia w dokumentacji niezbdnej do wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1, w szczególnoci w projekcie budowlanym, w przypadku decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1, 10 i 14, wymogi w zakresie przeciwdziałania skutkom awarii przemysłowych, w odniesieniu do przedsiwzi zaliczanych do zakładów stwarzajcych zagroenie wystpienia powanych awarii w rozumieniu ustawy PO, wymogi w zakresie ograniczania transgranicznego oddziaływania na rodowisko (jeli przeprowadzano transgraniczn OO); w przypadku gdy z oceny oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko wynika taka potrzeba: stwierdza konieczno wykonania kompensacji przyrodniczej, nakłada obowizek okrelonych działa zapobiegawczych, ograniczajcych oraz monitorowania oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko, stwierdza konieczno utworzenia obszaru ograniczonego uytkowania; przedstawia stanowisko w sprawie koniecznoci przeprowadzenia ponownej oceny oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko oraz postpowania w sprawie transgranicznego oddziaływania na rodowisko w ramach ponownej OO; nakłada na inwestora obowizek przedstawienia analizy porealizacyjnej, okrelajc jej zakres i termin przedstawienia (jeli zachodzi taka potrzeba); 2. w uzasadnieniu omawia przebieg postpowania; 20

21 odnosi si do uwarunkowa okrelonych w art. 63 ust. 1, które zdecydowały o stwierdzeniu potrzeby przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia; przywołuje opinie i uzgodnienia organów współuczestniczcych w postpowaniu oraz okrela, w jaki sposób ich ustalenia uwzgldniono w wydanej DU; przedstawia informacje o zapewnionym udziale społeczestwa w toku postpowania oraz o tym, w jaki sposób i w jakim zakresie zostały wzite pod uwag wnioski zgłoszone przez społeczestwo; przedstawia informacje, w jaki sposób i w jakim zakresie w DU zostały wzite pod uwag ustalenia poczynione w ostatecznej wersji raportu OO; przedstawia wyniki postpowania w sprawie transgranicznego oddziaływania (jeli było przeprowadzane); uzasadnia stanowisko podjte w sprawie ponownej OO dla przedsiwzicia; ponadto umieszcza informacj o moliwoci odwołania; ustanawia charakterystyk przedsiwzicia załcznikiem do DU. Wydana DU zawsze podlega podaniu jej do publicznej wiadomoci w zakresie okrelonym art. 3 ust. 1 pkt 11 ustawy OO oraz umieszczeniu informacji o jej wydaniu w publicznie dostpnym wykazie danych o dokumentach zawierajcych informacje o rodowisku. Czynnoci upublicznienia informacji o wydanej DU powinny zosta dokonane przez organ administracji, który j wydał, niezwłocznie. W przypadku gdy stron postpowania o wydanie DU było wicej ni 20 a ich informowanie odbywało si poprzez obwieszczenia, wydana DU staje si ostateczna dopiero po 28 dniach od daty wywieszenia ostatniego z obwieszcze dotyczcych jej wydania. Schemat postpowania dla procedury OO przedsiwzi z tzw. II grupy przedstawia załcznik nr Ponowna ocena oddziaływania na rodowisko przedsiwzi Procedur ponownej oceny oddziaływania na rodowisko przeprowadza si dla przedsiwzi ju wczeniej analizowanych w ramach procedury oceny oddziaływania przedsiwzi na rodowisko, dla których: konieczno tak wskazano w decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach; organ właciwy do wydania pozwolenia na budow, decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji drogowej, decyzji o zezwoleniu na realizacj inwestycji w zakresie lotniska uytku publicznego lub decyzji o pozwoleniu na realizacj inwestycji w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych zadał przeprowadzenia oceny po stwierdzeniu, e we wniosku o wydanie decyzji budowlanej zostały dokonane zmiany w stosunku do wymaga okrelonych w decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach; inwestor wystpił z daniem przeprowadzenia ponownej OO. Ponowna OO została wprowadzona, poniewa Komisja Europejska zakwestionowała zasad, e dla danego przedsiwzicia ocen przeprowadza si tylko raz. 21

22 We wszystkich trzech, wyej wymienionych przypadkach ocena oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko w ramach ponownej OO jest prowadzona przez regionalnego dyrektora ochrony rodowiska. Organ właciwy do wydania decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1, 10, 14 i 18 ustawy OO, zapewnia jedynie moliwo udziału społeczestwa w tej ocenie. Schemat postpowania dla procedury ponownej OO dla przedsiwzi przedstawia załcznik nr Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 Ocena oddziaływania na obszary Natura 2000 jest specyficznym rodzajem procedury oceny oddziaływania inwestycji na rodowisko, przede wszystkim z tego wzgldu, e moe ona zosta przeprowadzona dla kadego zamierzenia, take tego nie wymagajcego uzyskania DU. Tym samym ocena oddziaływania planowanego zamierzenia na obszar Natura 2000 moe poprzedza wydanie kadej z decyzji koniecznych do rozpoczcia realizacji przedsiwzicia (np. decyzji na usunicie drzew i krzewów), nie tylko tzw. decyzji nastpczych (decyzji wymienionych w art. 72 ust. 1 i 1a ustawy OO). Ocena oddziaływania przedsiwzicia na obszar Natura 2000 została zdefiniowana w art. 3 ust. 1 pkt 7 ustawy OO, zgodnie z któr jest to ocena oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko ograniczona do zbadania oddziaływania przedsiwzicia na obszar Natura Naley pamita, e w ramach tej procedury analizie podlega przedmiot ochrony, dla którego utworzono ten obszar. Przez obszary Natura 2000 rozumie si natomiast obszary uznane na podstawie bada naukowych za niezwykle cenne przyrodniczo. Wród obszarów Natura 2000 wyrónia si: obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO), obszary majce znaczenie dla Wspólnoty (OZW) oraz proponowane obszary majce znaczenie dla Wspólnoty Sytuacje, w których przeprowadza si ocen oddziaływania na obszar Natura 2000 Działania podlegajce ocenie oddziaływania na obszary Natura 2000 nie zostały nigdzie cile sklasyfikowane. Z tego te powodu, ocenie oddziaływania na obszary Natura 2000 podlegaj: przedsiwzicia klasyfikujce si jako mogce zawsze znaczco oddziaływa na rodowisko (tzw. I grupa) ocena na obszary Natura 2000 odbywa si w ramach wydawanej decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach; przedsiwzicia klasyfikujce si jako mogce potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko (tzw. II grupa) ocena na obszary Natura 2000 odbywa si w ramach wydawanej decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach; przedsiwzicia inne ni mogce znaczco oddziaływa na rodowisko, jeli mog one znaczco oddziaływa na obszar Natura 2000 a nie s bezporednio zwizane z ochron tego obszaru lub nie wynikaj z tej ochrony i obowizek przeprowadzenia takiej oceny zostanie stwierdzony na podstawie art. 97 ust. 1 ustawy OO. Kryteriami decydujcymi o stwierdzeniu obowizku przeprowadzeniu takiej oceny s: 22

23 moliwy, negatywny wpływ planowanego przedsiwzicia na przedmiot ochrony danego obszaru Natura 2000 (tzn. na siedlisko przyrodnicze, osobniki gatunku chronionego, ze wzgldu na obecno których ten obszar został utworzony); wszczte postpowanie w sprawie wydania decyzji zezwalajcej na realizacj przedsiwzicia. Nie ma tu znaczenia, czy zezwolenie to jest dopiero jednym z kilku potrzebnych do faktycznej realizacji inwestycji (jak np. pozwolenie wodnoprawne, decyzja zezwalajca na usunicie drzew lub krzewów) czy te ostatni (np. pozwolenie na budow) Przebieg procedury oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 Organ właciwy do wydania decyzji zezwalajcej na realizacj przedsiwzicia, po otrzymaniu od inwestora wniosku o wydanie takiej decyzji jest zobowizany we własnym zakresie sprawdzi, czy planowane zamierzenie nie rodzi ryzyka negatywnego oddziaływania na przedmiot ochrony w obszarach Natura Jeli organ uzna, e przedsiwzicie inwestora nie bdzie negatywnie oddziaływa na przedmiot ochrony Natura 2000, wykonuje dalsze czynnoci zwizane z prowadzonym przez siebie postpowaniem. W rozstrzygniciu wydawanej przez siebie decyzji powinien jednak umieci uzasadnienie dotyczce swojego stanowiska nt. braku zagroenia dla obszaru Natura 2000 ze strony działa przewidzianych w ramach inwestycji a ujtych w wydawanej decyzji. W przypadku gdy organ właciwy do wydania zezwolenia na realizacj inwestycji stwierdzi, e planowana inwestycja stwarza zagroenie dla przedmiotu ochrony obszaru Natura 2000, zobowizuje on inwestora do przedstawienia RDO informacji, okrelonych art. 96 ust. 3 ustawy OO. Zobowizanie takie nastpuje w drodze postanowienia. RDO po przeanalizowaniu otrzymanych od inwestora dokumentów, stwierdza czy konieczne jest przeprowadzenie bardziej szczegółowej analizy wpływu inwestycji na przedmiot ochrony w obszarze Natura 2000 czy te planowane przedsiwzicie nie stwarza zagroenia dla tego obszaru. Potwierdzeniem zajtego stanowiska jest postanowienie RDO, w którym organ ten stwierdza: obowizek przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 i zobowizuje inwestora do przedstawienia raportu OO (zakres raportu jest ograniczony do wpływu przedsiwzicia na obszar Natura 2000); lub brak obowizku przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura Stwierdzenie przez RDO obowizku przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsiwzicia na obszar Natura 2000 skutkuje przeprowadzeniem oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 uwzgldniajcej: przygotowanie i złoenie przez inwestora raportu o oddziaływaniu przedsiwzicia na obszar Natura 2000, przeanalizowanie raportu przez RDO, pozyskanie stosownych opinii, zapewnienie moliwoci udziału społeczestwa w postpowaniu. Organem przeprowadzajcym ocen oddziaływania przedsiwzicia na obszar Natura 2000 jest RDO. Jedynie zapewnienie udziału społeczestwa jest dokonywane za porednictwem organu właciwego do wydania decyzji zezwalajcej na realizacj przedsiwzicia. Niezmiernie wanym aspektem w ocenie oddziaływania na obszar Natura 2000 jest jako przygotowywanego raportu OO. W raporcie powinno si zwróci szczególn uwag na: 23

24 dokładne wskazanie miejsca i okrelenie skali realizacji przedsiwzicia w odniesieniu do obszarów sieci Natura 2000 (w tym w formie graficznej); okrelenie co stanowi przedmiot ochrony w obszarach Natura 2000, jaki jest jego stan zachowania i reprezentatywno w tym obszarze i czy przedmiot ochrony znajduje si w zasigu oddziaływania inwestycji (na podstawie rzetelnych danych inwentaryzacji, danych zebranych przez inne organy właciwe w sprawie ochrony przyrody); stosowane technologie wykonywania prac i okres ich wykonywania w odniesieniu do ich potencjalnego wpływu na przedmiot; racjonalne rodki, które pozwol zminimalizowa wpływ na przedmiot ochrony w obszarze Natura 2000 na poszczególnych etapach przedsiwzicia; rozpatrzenie koniecznoci wykonania kompensacji przyrodniczej; zgodno planowanego przedsiwzicia i prac z nim zwizanych z planami zada ochronnych (PZO) przyjtymi dla obszarów Natura Zakoczenie postpowania prowadzonego przez RDO stanowi wydanie przez ten organ postanowienia, w którym uzgadnia on warunki realizacji przedsiwzicia. W przypadku, gdy z przeprowadzonej OO na obszar Natura 2000 wynika, e przedsiwzicie bdzie znaczco negatywnie oddziaływa na obszar Natura 2000 i jednoczenie niemoliwym jest spełnienie przesłanek z art. 34 ustawy o ochronie przyrody, RDO odmawia uzgodnienia warunków realizacji dla inwestycji. Ustalenia postanowienia uzgadniajcego warunki realizacji przedsiwzicia / postanowienia odmawiajcego uzgodnienia s wice dla organów właciwych do wydania zezwolenia na realizacj inwestycji. Wszystkie warunki z postanowienia uzgadniajcego RDO musz zosta przeniesione do wydawanej decyzji zezwalajcej na realizacj przedsiwzicia. W sytuacji odmowy uzgodnienia warunków realizacji przez RDO, naley odmówi wydania decyzji na realizacj inwestycji. Schemat procedury oceny oddziaływania przedsiwzicia na obszar Natura 2000 zamieszczono w załczniku nr Zawiadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 Zawiadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 (dalej zawiadczenie Natura 2000) jest specjalnym dokumentem, wymaganym jedynie dla projektów zgłaszanych do wsparcia ze rodków Unii Europejskiej i stanowi element dokumentacji dofinansowywanego projektu. Ma ono na celu powiadczenie, e zakres prac infrastrukturalnych zaplanowanych do wykonania nie spowoduje znaczcego negatywnego oddziaływania na przedmiot ochrony w obszarach sieci Natura Zgodnie z art. 32 ust. 3 ustawy o ochronie przyrody, organem właciwym do wydania zawiadczenia przed 15 listopada 2008 r. był wojewoda, wykonujcy w tym wypadku swoje zadania przy pomocy wojewódzkiego konserwatora przyrody. Po 15 listopada 2008 r. organem właciwym do wydania zawiadczenia Natura 2000 jest regionalny dyrektor ochrony rodowiska. 24

25 Sytuacje, w których wymagane jest przedstawienie zawiadczenia Zawiadczenie Natura 2000 jest wymagane dla nastpujcych przedsiwzi infrastrukturalnych: przedsiwzi mogcych potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko (z tzw. II grupy), jeli nie przeprowadzono dla nich OO w toku postpowania o wydanie DU, przedsiwzi niewymagajcych uzyskania DU, dla których nie przeprowadzano oceny oddziaływania na obszar Natura Uzyskanie zawiadczenia Natura 2000 nie jest moliwe dla przedsiwzi infrastrukturalnych: dla których przeprowadzono OO w toku postpowania o wydanie DU (przedsiwzicia zawsze znaczco oddziałujce na rodowisko z tzw. I grupy oraz przedsiwzicia potencjalnie znaczco oddziałujce na rodowisko z tzw. II grupy po przeprowadzeniu OO), niewymagajcych uzyskania DU, dla których przeprowadzano ocen oddziaływania na obszar Natura Przed wystpieniem do RDO o wydanie ww. zawiadczenia beneficjent powinien zatem upewni si, czy w stosunku do planowanego do realizacji przedsiwzicia nie została przeprowadzona ocena oddziaływania na obszary Natura 2000 (na podstawie uzyskanych decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach, decyzji budowlanych, uzgodnienia RDO). W przypadku, gdy miała miejsce ocena oddziaływania na obszar Natura 2000, załcznikiem do wniosku o dofinansowanie w ramach RPO WP bdzie dokumentacja przeprowadzonego postpowania w sprawie OO, w ramach którego została przeprowadzona ocena oddziaływania przedsiwzicia na obszary Natura 2000 lub dokumentacja oceny oddziaływania na obszary Natura Gdy przedmiotem projektu ubiegajcego si o dofinansowanie jest inwestycja o charakterze nieinfrastrukturalnym (np. zakup sprztu, urzdze, taboru) uzyskanie zawiadczenia nie jest wymagane. Nie zwalnia to jednak beneficjenta z obowizku przeanalizowania, czy nieinfrastrukturalny charakter inwestycji nie wie si z przeprowadzeniem prac budowlanomontaowych, które wymagaj uzyskania np. decyzji pozwolenia na budow czy zgłoszenia robót budowlanych. W takiej sytuacji cz przedmiotu projektu stanowi przedsiwzicie w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 13 ustawy OO i naley wystpi o wydanie zawiadczenia do RDO. Aby uzyska zawiadczenie naley złoy do RDO nastpujce dokumenty: wniosek o wydanie zawiadczenia z dokładnym podaniem tytułu projektu; kopi DU (jeeli była wydana); KIP zawierajc dane okrelone w art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy OO i, jeeli raport o oddziaływaniu przedsiwzicia na rodowisko został sporzdzony, fragment raportu, w którym opisane zostało przewidywane oddziaływanie na rodowisko analizowanych wariantów; kopi opinii Wojewody Pomorskiego w zakresie braku wpływu na obszar Natura 2000 (jeli została wczeniej wydana); map w skali 1: lub jak najbardziej do niej zblion (w wersji papierowej w formacie A4 lub A3 i w wersji elektronicznej), wskazujc zarówno lokalizacj przedsiwzicia (centralnie usytuowanego na mapie), jak i najblisze obszary sieci Natura 2000 i chronione prawem polskim (jeli takie wystpuj), która pozwoli oceni odległo 25

26 planowanego przedsiwzicia od obszarów sieci Natura 2000 i innych chronionych prawem polskim; w przypadku, gdy projekt składa si z kilku zada - opis całego projektu z informacj o przedsiwziciu oraz kopiami decyzji dla kadego z zada tworzcego projekt. Do zawiadczenia dołczanego do wniosku o dofinansowanie, naley załczy map w skali 1: lub jak najbardziej do niej zblion (w wersji papierowej w formacie A4 lub A3 i w wersji elektronicznej) wskazujc zarówno lokalizacj przedsiwzicia (centralnie usytuowanego na mapie), jak i najblisze obszary sieci Natura Zmiana zakresu przedsiwzicia a nowe zawiadczenie W trakcie trwania procesu inwestycyjnego czsto dochodzi do zmiany zakresu rzeczowego a czsto take obszaru realizacji zamierzenia. Kada zmiana zwizana m.in. z wprowadzeniem do zakresu projektu nowych elementów (szczególnie powodujcych emisje), zmian działek stanowicych teren inwestycji czy przebiegu zaplanowanej infrastruktury w obrbie tej samej działki, powinny zosta ponownie przeanalizowane pod ktem ich wpływu na przedmiot ochrony w obszarach Natura W takiej sytuacji konieczne jest ponowne wystpienie do organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 (RDO) o wydanie zawiadczenia Natura Przy wnioskowaniu o zawiadczeniu naley pamita, e opis przedsiwzicia w przedstawianej KIP nie powinien ogranicza si tylko do wprowadzanych w projekcie zmian a przedstawia informacje o całkowitej skali projektu i oddziaływaniach z nim zwizanych. 5. Rola decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach w procesie inwestycyjnym Decyzja o rodowiskowych uwarunkowaniach pełni bardzo istotn rol w całym procesie inwestycyjnym. Jest decyzj, w której przedstawia si ustalenia dotyczce przewidywanego wpływu przedsiwzicia na poszczególne elementy rodowiska. Cho nie daje ona inwestorowi rzeczywistego prawa do wykonania inwestycji, moe nakłada na niego wiele obowizków zwizanych z realizacj i eksploatacj zamierzenia majcych na celu zapewnienie właciwego poziomu ochrony szeroko rozumianego rodowiska Specyfika decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach W przypadku przedsiwzi wymagajcych DU, decyzja ta stanowi zwykle pierwsz z decyzji inwestycyjnych, koniecznych do uzyskania przez inwestora w celu faktycznego rozpoczcia przedsiwzicia. Jak wspomniano ju wyej, DU nie jest decyzj stricte zezwalajc na realizacj inwestycji, cho jej brak (dla przedsiwzi tego wymagajcych) uniemoliwia pozyskanie przez inwestora kolejnych decyzji. Jej uzyskanie jest bowiem, w obowizujcym porzdku prawnym, konieczne przed wystpowaniem o decyzje nastpcze (zezwolenia wymienione w art. 72 ust. 1 i 1a ustawy OO). Uzyskanie przez inwestora DU nie nadaje mu praw do zajcia nieruchomoci objtych wydan DU ani nie powoduje ograniczenia praw osób trzecich do tych terenów. 26

27 W ustawie OO nie okrelono terminu wanoci DU od momentu, gdy stanie si ona ostateczna. W odniesieniu do ostatecznej DU mówi si o moliwoci jej wykorzystania na potrzeby uzyskania kolejnych decyzji inwestycyjnych. Zgodnie z art. 72 ust. 3 ustawy OO, DU moe by złoona wraz z wnioskiem o wydanie pierwszej z tzw. decyzji nastpczych w terminie 4 lat, od daty kiedy stanie si ostateczna. Art. 72 ust. 4 ustawy OO przewiduje moliwo wydłuenia terminu wystpienia o decyzj nastpcz, co do zasady, o kolejne 2 lata, w przypadku gdy przed upływem 4 lat od daty ostatecznoci DU, inwestor uzyskał od organu, który wydawał t DU postanowienie stwierdzajce, e realizacja tego przedsiwzicia przebiega etapowo oraz e warunki okrelone w DU nie uległy zmianie. Organy wydajce decyzje nastpcze, zgodnie z art. 86 ustawy OO, s zwizane ustaleniami wydanej dla przedsiwzicia DU. Zwizanie to dotyczy wszystkich aspektów tej DU a zatem: zakresu rzeczowego i obszarowego analizowanego przedsiwzicia, nałoonych warunków realizacji inwestycji, w tym harmonogramów przeprowadzania prac mogcych negatywnie wpływa na rodowisko (np. usuwania drzew i krzewów, prowadzenia okrelonych prac budowlanych) czy warunków dotyczcych rozwiza koniecznych do ujcia na etapie sporzdzania dokumentacji technicznej. Oznacza to, e DU moe mie ten sam (bd ewentualnie szerszy) zakres ni decyzje nastpcze. Analogicznie wszystkie działki ujte w decyzjach nastpczych musz zosta wczeniej ujte w DU (patrz: schemat poniej) Zmiana decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach Zmiany pojawiajce si podczas trwania procesu inwestycyjnego, naley kadorazowo rozpatrze pod ktem koniecznoci zmiany ju wydanej bd uzyskania nowej DU. Szczególn uwag naley zwróci na klasyfikacj zmienianych przedsiwzi przedstawion w rozporzdzeniu OO. Uzyskanie zmiany/ nowej DU jest moliwe jedynie w przypadku, gdy realizacja przedsiwzicia bd jego czci, która podlega modyfikacjom nie jest faktycznie zakoczona. Wynika to z zasady, e wydanie DU jest moliwe jedynie dla planowanych przedsiwzi. Modyfikacja przedsiwzicia polegajca na zajciu nowego obszaru (nowej działki) wie si z uzyskaniem nowej DU. 27

28 Analiza przedsiwzicia (w tym powodowanych przez niego oddziaływa) dokonywana w ramach postpowania o zmian DU musi odnosi si do całoci przedsiwzicia, a nie tylko do wprowadzanych zmian. Tylko takie podejcie zapewnia rzeteln ocen oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko. Ustawa OO przewiduje obecnie w art. art. 72 ust. 2 i 2a sytuacje, w których nie jest konieczne uzyskiwanie nowej / zmiana wydanej ju DU, a mianowicie: Wymogu uzyskania DU nie stosuje si w przypadku 1) zmiany decyzji nastpczych wymienionych w art. 72 ust. 1 ustawy OO, polegajcych na: a) ustaleniu lub zmianie formy lub wielkoci zabezpieczenia roszcze mogcych powsta wskutek wykonywania działalnoci objtej decyzj, b) zmianie danych wnioskodawcy; 1a) zmiany decyzji nastpczych wymienionych w art. 72 ust. 1 pkt 1 ustawy OO (tj. decyzji o pozwoleniu na budow, decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych, decyzji o pozwoleniu na zmian sposobu uytkowania obiektu budowlanego lub jego czci) polegajcych na odstpieniu od zatwierdzonego projektu budowlanego dotyczcym: a) charakterystycznych parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni zabudowy, wysokoci, długoci, szerokoci i liczby kondygnacji, b) zapewnienia warunków niezbdnych do korzystania z tego obiektu przez osoby niepełnosprawne, które nie spowoduj zmian uwarunkowa okrelonych w wydanej DU. W zwizku z tym, e przepisy te stanowi wyjtek od reguły, nie mona ich interpretowa rozszerzajco (przepisy naley interpretowa wprost). Wymienione charakterystyczne parametry to katalog zamknity. Przepis powyszy nie moe by stosowany w przypadku zmiany lokalizacji obiektów. W stanie prawnym od r. do r. (przed nowelizacj ustawy OO) art. 72 ust. 2 ustawy OO znaczco ograniczał moliwo wprowadzania zmian do przedsiwzicia. Brzmiał on: Wymogu uzyskania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach nie stosuje si w przypadku zmiany: 1) decyzji, o których mowa w ust. 1, polegajcych na: a) ustaleniu lub zmianie formy lub wielkoci zabezpieczenia roszcze mogcych powsta wskutek wykonywania działalnoci objtej decyzj, b) zmianie danych wnioskodawcy. Powyszy zapis oznaczał, e wszystkie inne (ni wymienione powyej) zmiany decyzji, o których mowa w art. 72 ust. 1 ustawy OO (w tym pozwolenia na budow) wymagały (ponownego) uzyskania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach. Zatem zmiany dotyczce lokalizacji (działek) przedsiwzicia, jego kubatury, długoci, szerokoci i inne, wymagały uzyskania (czsto ponownie) DU. Przeprowadzenie postpowania w sprawie zmiany uzyskanej ju DU nastpuje, zgodnie z art. 87 ustawy OO, na zasadach takich samych jak wydanie nowej DU, co oznacza, e procedura musi obejmowa wszystkie etapy jakie obowizuj przy wydawaniu nowej DU. Zgod na zmian DU wyraa jedynie wnioskujcy o t zmian. 28

29 Skutkiem uzyskania decyzji zmieniajcej wydan ju DU jest konieczno wznowienia wydanych wczeniej decyzji nastpczych na podstawie art KPA. Skutkiem wydania nowej DU jest konieczno wznowienia wydanych wczeniej decyzji nastpczych na podstawie art KPA bd uzyskania nowych decyzji nastpczych (np. w przypadku gdy uzyskanie nowej DU wizało si z zajciem pod przedsiwzicie działek nieujtych dotychczas w wydanych zezwoleniach z art. 72 ust. 1 i 1a ustawy OO) Decyzje nastpcze Decyzje nastpcze to decyzje wymienione w art. 72 ust. 1 i 1a ustawy OO, umoliwiajce podjcie konkretnych prac inwestycyjnych. W zwizku z tym, e DU stanowi pierwsz z decyzji uzyskiwanych na potrzeby procesu inwestycyjnego, decyzje nastpcze w swoich rozstrzygniciach i uzasadnieniach powinny bra pod uwag ustalenia poczynione w postpowaniu zakoczonym wydaniem DU, zarówno tych po przeprowadzeniu OO dla przedsiwzicia jak i bez przeprowadzania OO. Jedn z podstawowych zasad jest obowizek zachowania prawidłowej chronologii decyzji uzyskiwanych w procesie inwestycyjnym. Jeli decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu (wzizt) została wydana przed r. wówczas kolejno wzizt i DU nie ma znaczenia, jednak od r. obowizuje nastpujca kolejno: DU, nastpnie wzizt, w dalszej kolejnoci PnB/ ZRID. Uwagi wymaga równie zapis art. 29 ust. 3 Prawa budowlanego stwierdzajcy, e w przypadku przeprowadzenia OO dla przedsiwzicia lub OO na Natura 2000 dla przedsiwzicia wymagajcego jedynie zgłoszenia prac budowlanych, zamierzenie to wymaga uzyskania pozwolenia na budow. Schematy przedstawiajce chronologi uzyskiwania poszczególnych decyzji procesu inwestycyjnego stanowi załczniki nr 6 i 7 do Wytycznych. 6. Dodatkowe aspekty rodowiskowe w procedurach OO wynikajce z obowizku spełnienia wytycznych Komisji Europejskiej 6.1 Zmiany klimatu i adaptacji do tych zmian w procedurach OO Podstawy prawne polityki klimatycznej Komisja Europejska opublikowała 1 kwietnia 2009 r. Biał Ksig: Adaptacja do zmian klimatu: Europejskie ramy działania (COM(2009)147), w której okreliła zakres działania UE na lata , m.in. w zakresie przygotowania unijnej strategii adaptacji do zmian klimatu. Strategia adaptacji do zmian klimatu została ostatecznie opublikowana przez Komisj Europejsk w kwietniu 2013 r. (COM(2013) 216). Rzd RP przyjł stanowisko w sprawie Białej Ksigi 19 marca 2010 r. decyzj o potrzebie opracowania strategii adaptacji dla sektorów i obszarów wraliwych na zmiany klimatu 3. 3 ródło: 29

30 Tym samym najwaniejszym krajowym dokumentem strategicznym w zakresie zmian klimatu i adaptacji do tych zmian stał si, przyjty dnia 29 padziernika 2013 r. przez Rad Ministrów, Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wraliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektyw do roku 2030 (SPA 2020). Głównym celem, jaki ma by zrealizowany w ramach SPA2020 w Polsce, jest zapewnienie zrównowaonego rozwoju oraz funkcjonowania gospodarki i społeczestwa w warunkach zmian klimatu. Dla osignicia tego celu przyjto zarówno działania legislacyjne, organizacyjne, jak i informacyjne oraz prowadzenie stosownych bada naukowych i tworzenie programów badawczych. W SPA 2020, na podstawie scenariuszy zmian klimatu, zdefiniowano jako najbardziej wraliwe na zmiany klimatu nastpujce sektory: gospodarki wodnej, rolnictwa, lenictwa, rónorodnoci biologicznej i obszarów prawnie chronionych, zdrowia, energetyki, budownictwa, transportu, obszarów górskich, stref wybrzea, gospodark przestrzenn i obszarów zurbanizowanych oraz zdrowia. Przyjta Strategia stawia na uczestnictwo podmiotów pastwowych i prywatnych w osigniciu celu dokumentu. Dla podmiotów publicznych załoono uczestnictwo tych podmiotów na kadym szczeblu (centralnym, wojewódzkim i lokalnym). W SPA 2020 szczególn uwag zwrócono na rol miast jako głównych orodków, w których dochodzi do kumulacji niekorzystnych skutków zmian klimatu, a co za tym idzie na potrzeb uwzgldniania adaptacji do zmian klimatu w programowaniu działa rozwojowych, np. poprzez opracowanie miejskich planów adaptacji (szczególnie dla najwikszych miast w kraju) Zagadnienia zmian klimatu w procedurach OO Na konieczno uwzgldniania zmian klimatu w ramach procedur OO bezporednio wskazuj przepisy obowizujcych aktów prawnych: Dyrektywy 2011/92/UE (dyrektywy OO), w art. 3: ocena oddziaływania na rodowisko okrela, opisuje i ocenia we właciwy sposób dla kadego indywidualnego przypadku i zgodnie z art. 4-12, bezporednie i porednie skutki przedsiwzicia dla nastpujcych elementów: a) istot ludzkich, fauny i flory; b) gleby, wód, powietrza, klimatu i krajobrazu; c) dóbr materialnych i dziedzictwa kultury; d) oddziaływania midzy elementami, o których mowa w lit. a), b) i c). ustawy OO: w jej art. 51 ust. 2 pkt 2 lit. e (zakres prognozy OO): Prognoza oddziaływania na rodowisko: ( ) okrela, analizuje i ocenia: ( ) przewidywane znaczce oddziaływania, w tym oddziaływania bezporednie, porednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, rednioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralno tego obszaru, a take na rodowisko, a w szczególnoci na: rónorodno biologiczn, ludzi, zwierzta, roliny, wod, powietrze, powierzchni ziemi, krajobraz, 30

31 klimat, zasoby naturalne, zabytki, dobra materialne, z uwzgldnieniem zalenoci midzy tymi elementami rodowiska i midzy oddziaływaniami na te elementy; oraz w jej art. 66 ust. 1 pkt 7 (zakres raportu OO): Raport o oddziaływaniu przedsiwzicia na rodowisko powinien zawiera: ( ) 7) uzasadnienie proponowanego przez wnioskodawc wariantu, ze wskazaniem jego oddziaływania na rodowisko, w szczególnoci na: a) ludzi, roliny, zwierzta, grzyby i siedliska przyrodnicze, wod i powietrze, b) powierzchni ziemi, z uwzgldnieniem ruchów masowych ziemi, klimat i krajobraz, c) dobra materialne, d) zabytki i krajobraz kulturowy, objte istniejc dokumentacj, w szczególnoci rejestrem lub ewidencj zabytków, e) wzajemne oddziaływanie midzy elementami, o których mowa w lit. a-d, f) bezpieczestwo ruchu drogowego w przypadku drogi w transeuropejskiej sieci drogowej. Zagadnienia zmian klimatu s równie obecne (cho nie bezporednio) podczas analizowania oddziaływa przedsiwzi na poszczególne elementy rodowiska, np. w: opisie stanu jakoci powietrza, opisie oddziaływa mogcych wpływa na pogorszenie istniejcego stanu elementów rodowiska; opisie uciliwoci wystpujcych dla ludzi; opisie planowanej do zastosowania technologii, urzdze, maszyn, materiałów. Analiza dotyczca zmian klimatu na poziomie przedsiwzicia powinna zosta przeprowadzona w dwie strony, tzn. e powinna przedstawia ustalenia dotyczce wpływu planowanego przedsiwzicia na klimat i jego zmiany (mitygacja, czyli łagodzenie przez przedsiwzicie zmian klimatu) oraz wpływu klimatu i jego zmian na przedsiwzicie (adaptacja przedsiwzicia do zmian klimatu). Sposób pojmowania zagadnie zwizanych ze zmianami klimatu przedstawia schematycznie poniszy rysunek: 31

32 KLIMAT ( uredniona pogoda ; opis statystyczny obejmujcy redni i zmienno właciwych wielkoci, takich jak: temperatura, opady i wiatr w danym okresie). ZMIANY KLIMATU (wszelkie zmiany zachodzce w klimacie z biegiem czasu, czy to na skutek naturalnej zmiennoci czy te na skutek działalnoci człowieka). ADAPTACJA DO ZMIAN KLIMATU (działania w celu przystosowania, w warunkach naturalnych lub ludzkich, do rzeczywistych lub oczekiwanych bodców klimatycznych lub ich skutków w celu złagodzenia szkód lub wykorzystania moliwoci; uczenie si jak y z konsekwencjami zmian klimatu, dostosowanie ). ŁAGODZENIE ZMIAN KLIMATU (MITYGACJA) (proces ograniczania emisji gazów cieplarnianych, które przyczyniaj si do zmian klimatu ). Wpływ przedsiwzicia na klimat i zmiany klimatu Wpływ klimatu i jego zmian na przedsiwzicie Za główne problemy zwizane z mitygacj (łagodzeniem zmian klimatu) uznano: bezporednie emisje gazów cieplarnianych zwizane z przedsiwziciem a powodowane m.in.: jego budow (realizacj), eksploatacj oraz ewentualn likwidacj przedsiwzicia; wyłczeniem z uytkowania gruntów lub zmianami sposobu uytkowania gruntów na potrzeby przedsiwzicia, w tym zmniejszeniem powierzchni lenej; porednie emisje gazów cieplarnianych zwizane z przedsiwziciem a powodowane m.in.: wikszym zapotrzebowaniem na energi; działaniami towarzyszcymi przedsiwziciu; infrastruktur bezporednio zwizan z przedsiwziciem (transport, gospodarka odpadami, produkcja materiałów); usuwaniem / przekształcaniem siedlisk zapewniajcych sekwestracj 4 dwutlenku (np. mokradeł, powierzchni lenych). Natomiast jako główne problemy zwizane z adaptacj przedsiwzicia do zmian klimatu uznano: fale upałów (wpływ fal upałów na przedsiwzicie, w tym ich oddziaływanie na zdrowie i ycie ludzi, szkody dla zbiorów, poary lasów); susze (wpływ susz na przedsiwzicie, w tym m.in. mniejsza dostpno i gorsza jako wody, zwikszone zapotrzebowanie na wod w tym okresie); 4 Sekwestracja - proces polegajcy na oddzieleniu i wychwyceniu dwutlenku wgla z bardziej złoonych chemicznie substancji w celu ograniczenia jego emisji do atmosfery. 32

33 ekstremalne opady, zalewanie przez rzeki i gwałtowne powodzie; burze i silne wiatry (w tym m.in. zniszczenia infrastruktury, budynków, plonów i lasów); osuwiska (zagroenie osuwania si mas ziemnych i zwizane z tym ewentualne uszkodzenia infrastruktury, budynków); podnoszcy si poziom mórz, spitrzenia fal, erozja wybrzea i intruzja wód zasolonych; fale chłodu, szkody wywołane zamarzaniem i odmarzaniem (przede wszystkim wpływ na infrastruktur). Problemy dotyczce łagodzenia oraz adaptacji do zmian klimatu musz zosta przeanalizowane w ramach procedur OO, szczególnie tych przeprowadzanych dla pojedynczych przedsiwzi. Najwiksze znaczenie ma w tym przypadku przygotowanie odpowiedniej jakoci dokumentacji na potrzeby przeprowadzenia procedury OO (KIP, raport OO). Odpowiednia szczegółowo danych ju na wstpnym etapie postpowania umoliwi bowiem właciwym organom ochrony rodowiska stwierdzenie jaki wpływ ma planowane przedsiwzicia na zmiany klimatu oraz czy inwestycja nie jest zagroona zjawiskami wynikajcymi z tego klimatu. Propozycj przykładowych zagadnie szczegółowych dotyczcych problemu adaptacji i łagodzenia zmian klimatu, które mog okaza si przydatne na etapie screeningu oraz ustalania zakresu raportu OO, zamieszczono w załczniku nr 8 do Wytycznych Analiza wpływu planowanego przedsiwzicia na cele rodowiskowe ustalone w Ramowej Dyrektywie Wodnej Podstawy prawne dla polityki gospodarowania zasobami wodnymi Podstawow dyrektyw odnoszc si do zasad gospodarowania poszczególnymi rodzajami wód (podziemnymi i powierzchniowymi: ródldowymi, przejciowymi i przybrzenymi) jest Ramowa Dyrektywa Wodna (RDW) obowizujca od 22 grudnia 2000 r. RDW ma bardzo szerokie zastosowanie, nie odnosi si tylko do samych zbiorników wodnych ale równie do ekosystemów ldowych zalenych od wód (np. terenów podmokłych, w tym rolin i zwierzt tam yjcych i zalenych od warunków wodnych). W dyrektywie zwrócono take uwag na konieczno ochrony tych obszarów wystpowania wód, które s wykorzystywane na potrzeby zaopatrzenia ludzi i gospodarki w wod oraz słu celom rekreacyjnym (kpieliska, akweny pod uprawianie sportów wodnych). Nadrzdnym celem RDW jest osignicie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 r., co ma słuy m.in.: zaspokojeniu zapotrzebowania na wod dla ludnoci, rolnictwa i przemysłu; promowaniu zrównowaonego korzystania z wód; ochronie wód i ekosystemów zalenych od wód pozostajcych w dobrym stanie; poprawie jakoci wód i stanu ekosystemów zdegradowanych działalnoci człowieka; zmniejszeniu zanieczyszczenia wód podziemnych; zmniejszeniu skutków powodzi i suszy. 33

34 RDW wprowadza wymóg, aby gospodarowanie wodami odbywało si w sposób zaplanowany, w ramach powtarzalnych 6-letnich cyklów planistycznych, a sposób gospodarowania zasobami wodnymi był przedstawiony w dokumencie strategicznym planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza (PGW). Gospodarka zasobami wód odbywa si ma poprzez zarzdzanie poszczególnymi zlewniami, które tworz dorzecze, a te obszar dorzecza. W zwizku z tym niezmiernie wane jest zapoznanie si z podstawowymi definicjami RDW: zlewnia to obszar ldu, z którego wszystkie spływy powierzchniowe odprowadzane s poprzez system strumieni, rzek i, gdzie stosowne, jezior, do okrelonego punktu w biegu cieku (zwykle do jeziora lub zbiegu rzek); dorzecze to obszar ldu, z którego wszystkie spływy powierzchniowe odprowadzane s przez system strumieni, rzek i, gdzie stosowne, jezior, do morza poprzez pojedyncze ujcie cieku, estuarium lub delt; obszar dorzecza to obszar ldu i morza składajcy si z jednego lub wielu ssiadujcych ze sob dorzeczy wraz ze zwizanymi z nimi wodami podziemnymi i wodami przybrzenymi, okrelony na mocy art. 3 ust. 1 jako jednostka główna dla gospodarowania wodami w dorzeczu. W obrbie obszaru dorzecza wyznacza si równie jednolite czci wód (JCW), które stanowi podstawowe jednostki dla analizowania i monitorowania stanu wód. RDW rozrónia, ze wzgldu na to jakiego rodzaju wód dotycz: JCW podziemnych to okrelona objto wód podziemnych w obrbie warstwy wodononej lub zespołu warstw wodononych; JCW powierzchniowych to osobne i znaczce elementy wód powierzchniowych, do których nale midzy innymi: jeziora i inne zbiorniki naturalne, sztuczne zbiorniki wodne, strugi, strumienie, potoki, rzeki, kanały lub ich czci, morskie wody wewntrzne, wody przejciowe (w Polsce 5 JCW), wody przybrzene (w Polsce 6 JCW); oraz ze wzgldu na stopie przekształcenia konkretnej JCW (podziemnej / powierzchniowej), nastpujce ich rodzaje: naturalne czci wód; silnie zmienione czci wód; sztuczne czci wód. Dyrektywa wprowadza równie pojcie obszarów chronionych, przy czym pojcie to ma bardzo szerokie znaczenie (nie tylko obszary chronione przyrodniczo). Zgodnie z RDW przez obszary chronione rozumie si: JCW powierzchniowych i podziemnych wykorzystywane do poboru wody do spoycia przez ludzi dostarczajce rednio wicej ni 10 m 3 wody/dob lub słuce wicej ni 50 osobom; JCW powierzchniowych i podziemnych przewidywane do takich celów w przyszłoci; obszary przeznaczone do ochrony gatunków wodnych o znaczeniu ekonomicznym; JCW przeznaczone do celów rekreacyjnych (w tym kpieliska); obszary wraliwe na substancje biogenne (w tym dostarczane do rodowiska w trakcie zrzutu cieków); 34

35 obszary przeznaczone do ochrony siedlisk i gatunków, dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest wanym czynnikiem w ich ochronie (w tym obszary siedliskowe i ptasie ). W stosunku do wód powierzchniowych i podziemnych oraz obszarów chronionych, RDW okrela tzw. cele rodowiskowe (art. 4 RDW), które s uszczegółowieniem celu nadrzdnego. W ramach wyznaczenia tych celów RDW okrela, jak naley rozumie osignicie dobrego stanu poszczególnych rodzajów wód. Podobnie jak dla celu nadrzdnego, cele te musz zosta osignite do koca 2015 r. Wody powierzchniowe naturalne: dobry stan = dobry stan chemiczny + dobry stan ekologiczny 5 Wody powierzchniowe silnie zmienione oraz sztuczne: dobry stan = dobry stan chemiczny + dobry potencjał ekologiczny 6 Wody podziemne: dobry stan = dobry stan chemiczny + dobry stan ilociowy wody Obszary chronione: dobry stan = zgodno ze wszystkimi normami i celami dotyczcymi danego obszaru (nie tylko wynikajcymi z RDW ale równie innych aktów prawnych). Dyrektywa przewiduje, w szczególnych przypadkach i po spełnieniu okrelonych warunków, odstpstwa (derogacje) od osignicia do 2015 r. celów rodowiskowych. Naley mie na uwadze, e odstpstwa s moliwe do zastosowania jedynie w przypadku, gdy dotycz problemów z komponentem ekologicznym (stanem / potencjałem ekologicznym) celu rodowiskowego. Dla problemów z niedotrzymaniem stanu chemicznego, odstpstwo nie moe zosta udzielone. Zapisy RDW przewiduj 4 rodzaje derogacji: czasowa (art. 4 ust. 4 RDW) przesunicie terminu osignicia dobrego stanu JCW; zmniejszajca restrykcyjno osignicia dobrego stanu JCW (art. 4 ust. 5 RDW); zwizana z wystpieniem sił wyszych (art. 4 ust. 6 RDW); zwizana z wystpieniem zmian w charakterystyce JCW powierzchniowych, zmiana poziomu wody w JCW podziemnych albo wystpieniem nowych, zrównowaonych form działalnoci człowieka (art. 4 ust. 7 RDW). Biorc pod uwag cel niniejszych Wytycznych stwierdzono, e najistotniejsze znaczenie ma derogacja przewidziana art. 4 ust. 7 RDW moliwa do zastosowania w przypadku nowych, zrównowaonych form działalnoci człowieka (czyt. nowych przedsiwzi planowanych przez beneficjentów do realizacji). Std te poniej zaprezentowano opis tylko tego przypadku odstpstwa. Uzyskanie odstpstwa, zgodnie z art. 4 ust. 7 RDW, jest moliwe gdy spełnione s łcznie nw. warunki: inwestycja stanowi nadrzdny interes publiczny; 5 Stan ekologiczny kształtowany jest m.in. czynnikami biologicznymi (obecnymi w obrbie JCW reprezentatywnymi gatunkami fauny i flory) 6 W przypadku JCW silnie zmienionych i sztucznych, przyjmuje si, e dysponuj one jedynie potencjałem w kierunku poprawy ich stanu, std przyjte do stosowania sformułowanie. 35

36 realizacja inwestycji przyniesie dla rodowiska oraz społeczestwa pozytywne efekty, które zwizane s z ochron zdrowia, utrzymaniem bezpieczestwa i zrównowaonym rozwojem; osignicie w wyniku realizacji inwestycji ww. efektów przewaa nad korzyciami utraconymi w zwizku z jej realizacj (np. utrat obszarów przeznaczonych pod okrelony typ zagospodarowania); zakładane do uzyskania w wyniku realizacji inwestycji pozytywne efekty, nie mog zosta osignite innymi sposobami z uwagi na nieproporcjonalne koszty finansowe lub negatywne uwarunkowania wykonalnoci technicznej; podjto wszelkie praktyczne kroki, aby ograniczy niekorzystny wpływ oddziaływa planowanej inwestycji na stan JCW (m.in. poprzez rozwizania techniczne, organizacyjne); planowana do realizacji inwestycja, w tym przyczyny jej realizacji oddziaływania oraz powody udzielenia odstpstwa zostały szczegółowo opisane i okrelone w planie gospodarowania wodami dla obszaru dorzecza, na którym ma by wykonywana ta inwestycja. Dodatkowo konieczne jest wykazanie, e zastosowanie derogacji: nie bdzie powodowa utrudnienia w osigniciu celów rodowiskowych dla innych JCW na obszarze tego samego dorzecza; jest zgodne z innymi przepisami prawa Unii Europejskiej w zakresie ochrony rodowiska; gwarantuje przynajmniej taki sam poziom bezpieczestwa, jak obowizujce przepisy Unii Europejskiej. Transpozycj postanowie RDW do polskiego porzdku prawnego rozpoczto jeszcze przed wstpieniem Polski do Unii Europejskiej poprzez przyjcie w dniu 18 lipca 2001 r. ustawy Prawo wodne (obowizujcej od 1 stycznia 2002 r.) i aktów wykonawczych do tej ustawy. Niektóre zagadnienia zwizane z gospodark wodn uregulowane zostały równie w ustawach o zbiorowym zaopatrzeniu w wod i zbiorowym odprowadzaniu cieków oraz Prawie ochrony rodowiska. Implementacja ustale RDW była w póniejszym okresie dokonywana jeszcze kilkakrotnie poprzez zmian ustawy Prawo wodne (zmiana ustawy z 3 czerwca 2005 r. oraz z dnia 5 stycznia 2011 r.). W nowelizacji Prawa wodnego z 2011 r. zostały m. in. wprowadzone zapisy o warunkach stosowania odstpstw dla osignicia celów rodowiskowych do 2015 r. dla nowych form działalnoci człowieka (art. 38j Prawa wodnego). Wymagane art. 13 RDW plany gospodarowania wodami (PGW) dla wszystkich 10 obszarów dorzeczy wystpujcych w granicach Polski, zostały zatwierdzone przez Rad Ministrów w lutym 2001 r. 7 Dokumentem uzupełniajcym do PGW był Program wodno rodowiskowy kraju (PW-K), w którym zamieszczono wykaz podstawowych i dodatkowych działa niezbdnych do osignicia dobrego stanu poszczególnych rodzajów wód. W chwili obecnej trwa przegld i aktualizacja PW- K oraz PGW. Przyjty termin zakoczenia prac aktualizacyjnych nad tymi dokumentami to grudzie 2015 r. W zwizku z dalszymi zastrzeeniami Komisji Europejskiej wyraonymi do zakresu i sposobu wdraania na poziomie krajowym ustale RDW, w tym do zakresu ujcia w opracowanych PGW poszczególnych zagadnie, proces nowelizacji Prawa wodnego i pozostałych ustaw regulujcych zagadnienia gospodarki wodnej w Polsce nadal trwa. W celu zapewnienia właciwej ochrony istniejcych w Polsce zasobów wodnych, szczególnie w odniesieniu do realizowanych i planowanych do realizacji inwestycji, Polska po uzgodnieniach 7 PGW dla obszaru Dorzecza Wisły został opublikowany w Monitorze Polskim z 2011 r. Nr 49 poz

37 z Komisj Europejsk zaproponowała opracowanie strategicznych dokumentów przejciowych (Masterplanów dla obszarów dorzeczy: Wisły i Odry). Dokumenty te Rada Ministrów przyjła w sierpniu 2014 r. i bd one obowizywa do czasu zatwierdzenia zaktualizowanych PGW dla tych obszarów dorzeczy. W Masterplanach opisano aktualny stan obszarów dorzeczy, zidentyfikowano główne problemy gospodarki wodnej oraz wynikajce z nich potrzeby i priorytety strategiczne, a take przeanalizowano wpływ zgłoszonych przez inwestorów przedsiwzi realizowanych w okresie i planowanych do realizacji w perspektywie (zarówno planowanych do dofinansowanych ze rodków UE, jak i nieprzewidzianych do takiego wsparcia), w tym zasadno zastosowania derogacji wynikajcej z art. 4 ust. 7 RDW. Podstaw dokonania oceny wpływu zgłoszonych przedsiwzi na rodowisko wodne było przedłoenie przez inwestora dokumentacji o odpowiednim poziomie szczegółowoci. W kocowej czci Masterplanu zaprezentowano cieki postpowania dla inwestycji, dla których stwierdzono, e mog wpłyn negatywnie na osignicie celów rodowiskowych. Szczegółowe informacje dotyczce kwestii wdraania RDW w Polsce mona znale na stronie oraz Zagadnienia gospodarowania zasobami wodnymi w procedurach OO dla przedsiwzi Nowelizacja Prawa wodnego z 2011 r. wprowadziła istotn zmian do przepisów ustawy OO, a odnoszc si do wymogów RDW, poprzez wprowadzenie w art. 81 ust. 3 zapisów: jeeli z oceny oddziaływania przedsiwzicia na rodowisko wynika, e przedsiwzicie moe spowodowa nieosignicie celów rodowiskowych zawartych w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza organ właciwy do wydania decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach odmawia zgody na realizacj przedsiwzicia, o ile nie zachodz przesłanki, o których mowa w art. 38j ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne Oznacza to, e właciwy do wydania DU organ, zobowizany jest do przeanalizowania przed jej wydaniem, czy planowane przedsiwzicie nie bdzie powodowa nieosignicia celów rodowiskowych JCW. W przypadku stwierdzenia takiej moliwoci, rozpatruje dodatkowo wypełnianie przez przedsiwzicie warunków uprawniajcych do zastosowania odstpstwa zgodnie z art. 38j Prawa wodnego. Jeli analiza przesłanek derogacyjnych wypadnie negatywnie, beneficjent powinien zastanowi si nad takimi rozwizaniami, które umoliwi ich spełnienie (np. przeanalizowanie odmiennych wariantów technologicznych). W celu poprawnego przeprowadzenia analizy w zakresie wpływu zamierzenia na osignicie celów rodowiskowych ustalonych dla JCW przepisami RDW, organ prowadzcy postpowanie musi posiada wiarygodne dane na te temat. Dane te powinny zosta przedstawione przez inwestora wraz z dokumentami niezbdnymi do przeprowadzenia sprawy (np. KIP, raportem OO) i zawiera przynajmniej informacje o: lokalizacji przedsiwzicia w odniesieniu do ustalonych JCW powierzchniowych i podziemnych oraz obszarów chronionych w rozumieniu RDW; aktualnym stanie JCW powierzchniowych i podziemnych oraz rodzajach i stanie obszarów chronionych; 37

38 wariantach, których opis bdzie równie obejmował moliwy stopie ich oddziaływa na JCW oraz obszary chronione. W stosunku do wariantu wybranego do realizacji równie naley odnie do tej kwestii; oddziaływaniach zwizanych z poszczególnymi etapami przedsiwzicia, w tym oddziaływaniach mogcych negatywnie wpływa na stan JCW oraz obszarów chronionych; przeanalizowaniu przedsiwzicia w przyjtym Masterplanie bd zgłoszeniu / zamiarze zgłoszenia przedsiwzicia do aktualizacji PGW. Organ prowadzcy postpowanie, po zapoznaniu si z informacjami dostarczonymi przez inwestora, powinien przedstawi swoje stanowisko w tej sprawie. W postanowieniu stwierdzajcym obowizek / brak obowizku przeprowadzenia OO dla przedsiwzi oraz wydawanej DU, organ właciwy do ich wydania powinien umieci informacje, czy: przedsiwzicie moe spowodowa nieosignicie celów rodowiskowych ustanowionych dla JCW (zarówno powierzchniowych jak i podziemnych) oraz dla obszarów chronionych; konieczne jest zastosowanie odstpstwa dla celów rodowiskowych ustanowionych dla JCW; w przypadku zasadnoci odstpstwa, spełniono wszystkie warunki umoliwiajce odstpstwo. W przypadku skorzystania z derogacji obejmujcej realizacj nowych przedsiwzi, naley stosowne informacj nt. przedsiwzicia, dla którego ma ona zastosowanie, przedstawi Prezesowi Krajowego Zarzdu Gospodarki Wodnej do ujcia w kolejnej aktualizacji PGW. Informacja taka jest przedkładana przez podmiot planujcy jego realizacj (inwestora) i powinna zawiera: opis, lokalizacj i termin realizacji przedsiwzicia; podstawowe dane o JCW powierzchniowych i podziemnych, na które planowane przedsiwzicie moe oddziaływa; podsumowanie oceny wpływu przedsiwzicia na osignicie celów rodowiskowych JCW ustalonych w PGW; rodzaj i uzasadnienie koniecznego do zastosowania odstpstwa. Uzasadnienie powinno si opiera o warunki derogacyjne konieczne do wypełnienia i wskazane w art. 38 j Prawa wodnego. Równoczenie naley pamita, e kada inwestycja zwizana ze zmian charakterystyki fizycznej (zmian hydromorfologiczn) JCW wymaga zgłoszenia do KZGW podczas aktualizacji PGW Ochrona gatunkowa Zgodnie z art. 46 ustawy o ochronie przyrody, ochrona gatunkowa obejmuje okazy gatunków oraz siedliska i ostoje rolin, zwierzt i grzybów. Taka forma ochrony ma na celu zapewnienie przetrwania i właciwego stanu ochrony dziko wystpujcych na terenie kraju lub innych pastw członkowskich Unii Europejskiej rzadkich, podatnych na zagroenia i zagroonych wyginiciem oraz objtych ochron na podstawie przepisów umów midzynarodowych, gatunków rolin, zwierzt i grzybów oraz ich siedlisk i ostoi, a take zachowanie rónorodnoci gatunkowej i genetycznej. Regulacje dotyczce chronionych gatunków rolin, zwierzt i grzybów ustalone s w rozporzdzeniach Ministra rodowiska, gdzie okrelono jakie gatunki podlegaj ochronie i w jakim zakresie (ochrona cisła bd czciowa) a take jakie obowizuj w stosunku do nich zakazy. 38

39 Przeanalizowanie wpływu planowanego przedsiwzicia na okazy chronionych gatunków oraz ich siedliska i stanowiska powinno mie miejsce na jak najwczeniejszym etapie przygotowywania inwestycji. Stwierdzenie moliwoci negatywnego wpływu zamierzenia na osobniki tych gatunków i miejsca ich wystpowania moe bowiem spowodowa konieczno wprowadzenia zmian do harmonogramu inwestycji, a w przypadku czynnoci zakazanych wobec gatunków chronionych wiza si take z obowizkiem uzyskania zezwolenia na odstpstwa od zakazów ustalonych w stosunku do gatunków chronionych, na podstawie art. 56 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. (Dz. U Nr 51, poz ze zm.), wydawanego odpowiednio przez RDO lub GDO. W zwizku z tym ju na etapie procedury OO inwestor powinien przedstawi organowi w KIP / raporcie OO informacje o czynnociach, które mog mie negatywny wpływ na osobniki gatunków chronionych, a mianowicie dane o: planowanej do usunicia liczbie drzew i planowanej do usunicia powierzchni krzewów, lokalizacji miejsca wycinki oraz obecnoci w obrbie zieleni okazów gatunków chronionych (szczególnie owadów, ptaków, porostów); uzyskanym zezwoleniu na odstpstwo od zakazów ustalonych dla gatunków chronionych (jeli zostało ju wydane); oddziaływaniach zwizanych z poszczególnymi etapami przedsiwzicia, mogcych negatywnie wpływa na gatunki chronione, w tym okresie prowadzenia i charakterze prac, szczególnie, jeli zakłada si prace remontowe czy termomodernizacyjne; planowanych do zastosowania rozwiza zapobiegajcych i minimalizujcych negatywny wpływ inwestycji na gatunki chronione. Rzetelnie przeprowadzona ocena w zakresie wpływu planowanego przedsiwzicia na okazy gatunków chronionych rolin, zwierzt i grzybów, ich siedliska i stanowiska pozwoli inwestorowi w póniejszym czasie bezpiecznie je zrealizowa eliminujc ryzyko dokonania szkód w rodowisku i ewentualnego zwrotu dofinansowania ze rodków RPO WP

40 7. Załczniki: Załcznik 1 schemat przebiegu strategicznej oceny oddziaływania na rodowisko (SOO); Załcznik 2 schemat przebiegu oceny oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzi zawsze znaczco oddziałujcych na rodowisko (tzw. I grupa); Załcznik 3 schemat przebiegu oceny oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzi mogcych potencjalnie znaczco oddziaływa na rodowisko (tzw. II grupa); Załcznik 4 schemat przebiegu ponownej oceny oddziaływania na rodowisko dla przedsiwzi; Załcznik 5 schemat przebiegu oceny oddziaływania na obszar Natura 2000; Załcznik 6 schemat etapów procesu inwestycyjnego dla przedsiwzicia, bez obowizujcego MPZP; Załcznik 7 schemat etapów procesu inwestycyjnego dla przedsiwzicia, z obowizujcym MPZP; Załcznik 8 propozycja zakresu analizy zagadnie zwizanych z łagodzeniem i adaptacj do zmian klimatu. 40

41 Załcznik nr 1 ETAPY STATEGICZNEJ OCENY ODDZIAŁYWANIA NARODOWISKO Organ opracowuje projekt programu / planu/ strategii lub zmiany / aktualizacji przyjtego wczeniej programu / planu/ strategii Organ opracowujcy projekt dokumentu strategicznego wystpuje z wnioskiem o uzgodnienie nt. odstpienia od przeprowadzenia SOO do RDO i PWIS/PPIS Organ opracowujcy projekt dokumentu strategicznego wystpuje z wnioskiem o uzgodnienie zakresu prognozy OO do RDO i PWIS/PPIS Uzgodnienie RDO i PWIS/ PPIS stwierdzajce moliwo odstpienia od SOO Uzgodnienie zakresu prognozy OO przez RDO i PWIS/PPIS Organ opracowujcy projekt dokumentu strategicznego opracowuje prognoz OO zgodn z art. 51 ust. 2 ustawy OO i uzgodnieniami Organ opracowujcy projekt dokumentu strategicznego podaje bez zbdnej zwłoki informacj o odstpieniu od przeprowadzania SOO do publicznej wiadomoci wraz z uzasadnieniem (art. 49 ustawy OO) Uzgodnienie RDO i PWIS/ PPIS stwierdzajce konieczno przeprowadzenia SOO Organ opracowujcy projekt dokumentu strategicznego zapewnia udział społeczestwa Organ opracowujcy projekt dokumentu strategicznego wystpuje z wnioskiem o opini dla całoci dokumentacji (projekt dokumentu i prognoza OO) do RDO, PWIS/PPIS Opinie RDO i PWIS/PPIS dla projektu dokumentu i prognozy OO Przyjcie dokumentu i upublicznienie informacji o jego przyjciu (Ekoportal) Przyjcie dokumentu i upublicznienie informacji o jego przyjciu (Ekoportal) Przesłanie przyjtego dokumentu wraz ze sporzdzonym podsumowaniem do RDO i PWIS/ PPIS