Konferencja. DOBRE RZĄDZENIE Realizacja priorytetu V (Działanie 5.4 i 5.5) Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

Transkrypt

1 Konferencja DOBRE RZĄDZENIE Realizacja priorytetu V (Działanie 5.4 i 5.5) Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Projekt SAMORZĄD NGO's, DOBRE PRAKTYKI W ZAKRESIE PRZEKAZYWANIA ZADAŃ PUBLICZNYCH Okres realizacji projektu II/2012 X/2014 mgr Agnieszka Kowal-Smugowska Warszawa, 5 listopad 2014 r. Badania ujawniły, że w trosce podniesienie jakości usług kierowanych do osób bezdomnych należy przyjąć ujednolicony dla wszystkich organizacji i instytucji pracujących zna rzecz bezdomnych STANDARD POSTĘPOWANIA Z OSOBĄ BEZDOMNĄ. W ten sposób możliwy stanie się monitoring realizacji usług. Dzięki temu zleceniodawca usługi (gmina) będzie mogł sprawdzać jakość istopień zaspokojenia potrzeb osób bezdomnych. To z kolei pozwoli na taki opis zadań zlecanych w ramach otwartych konkursów, ażeby każdy oferent wiedział, czego będzie się od niego wymagać w ramach realizacji określonych zadań. 1

2 Część 1. Projektu zakończyła się opracowaniem Standardu Jakości Przekazywania Zadań Publicznych w Zakresie Bezdomności w wymiarze efektywności społecznej, ekonomicznej i jakości usług. Produktem finalnym 1. części Projektu jest podręcznik SKUTECZNA POMOC SPOŁECZNA (SPS) oraz narzędzie elektroniczne w postaci tablic SPS Standard Jakości Przekazywania Zadań Publicznych w Zakresie Bezdomności stanowią: Standard Efektywności Społecznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych złożony z: Modelu efektywności społecznej Narzędzia do badania efektywności społecznej- Tablic SPS nr 1.3. Monitoringu efektywności społecznej Standard Efektywności Ekonomicznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych złożony z: Modelu kalkulacji kosztów Narzędzia do badania efektywności ekonomicznej-tablic SPS nr 2-12 Monitoringu efektywności ekonomicznej Standard Jakości Usług na Rzecz Osób Bezdomnych złożony z: Modelu jakości usług Narzędzia do badania jakości usług-tablic SPS nr 13 Monitoringu jakości usług oraz raz program kształcenia/szkolenia dla studentów/pracowników socjalnych, którzy pracują lub zamierzają podjąć się profesjonalnej pomocy osobom bezdomnym Standard Jakości Przekazywania Zadań Publicznych w Zakresie Bezdomności określa wymagania i sposób postępowania każdego z 4 głównych aktorów realizujących pomoc osobom bezdomnym: Gminy Miasta Częstochowy, Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, organizacji pozarządowych i Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Częstochowie. Każda z tych instytucji ma określone zadania do wykonania, mianowicie: - zadania Gminy - wdrożenie Standardu poprzez odpowiednie zapisy w procedurach konkursowych i umowach zawieranych na realizację zleconych zadań publicznych z organizacjami pozarządowymi oraz monitorowanie i kontrola jego realizacji, - zadania Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Częstochowie koordynacja i monitorowanie stosowania Standardu opisanego w niniejszym podręczniku oraz kontrola stopnia dopasowania realizacji usług kierowanych do osób bezdomnych przez organizacje pozarządowe ale również przez MOPS w wymiarze społecznym, ekonomicznym i jakości usług, - zadania organizacji pozarządowych oferujących usługi osobom bezdomnym stosowanie i przestrzeganie Standardu opisanego w niniejszym podręczniku w wymiarze społecznym, ekonomicznym i jakości usług; - zadania Akademii im. J. Długosza w Częstochowie współpraca z Gminą Częstochowa/ MOPS w Częstochowie/ organizacjami pozarządowymi w zakresie szkolenia pracowników w ramach Standardu Przekazywania Zadań Publicznych w zakresie Bezdomności oraz kształcenie studentów kierunku praca socjalna z zakresu problematyki poruszanej w ramach Standardu. 2

3 Standard Jakości Przekazywania Zadań Publicznych w Zakresie Bezdomności - schemat postępowania - podręcznik str. 41 Standard Efektywności Społecznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych Efektywność społeczna - rozumiana jako zdolność do zaspokajania potrzeb społecznych, oraz jako skuteczność działań zmierzających do integracji/inkluzji społecznej osób bezdomnych (poprzez aktywizację społeczną, odbudowę zerwanych więzi społecznych, umiejętność współżycia w grupie, umiejętność twórczego spędzania wolnego czasu i aktywizację zawodową tzn. ponowne wejście na rynek pracy, nabycie kwalifikacji zawodowych, zatrudnienie Standard obejmuje ujednolicony, szeroki kaalog działań w poszczególnych placówkach dla bezdomnych w wymiarze społecznym. W Standardzie Efektywności Społecznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych pomoc świadczona bezdomnym została podzielona na pomoc doraźną i pomoc długofalową. Model Pomocy Osobie Bezdomnej pierwszy element Standardu Efektywności Społecznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych, podręcznik str. 44, 45,46,47- omówić. Narzędzie do badania efektywności społecznej usług na rzecz osób bezdomnych narzędzie elektroniczne (Tablice SPS Tablica 1.3.), drugi element Standadu Efektywności Społecznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych, służy do zbierania informacji dotyczących zarówno pomocy doraźnej jak i pomocy długofalowej w zakresie liczby osób bezdomnych korzystających z form pomocy jak i kosztów ponoszonych przez instytucje/ organizacje pozarządowe z tego tytułu. podręcznik str. 49 omówić Aspekty, Obszary, Wymiary oraz Tablica 1.3. podręcznik str

4 Monitoring Standardu Efektywności Społecznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych jest stałym procesem obserwacji, jego celem jest zapewnienie informacji na temat słuszności i skuteczności podejmowanych wobec bezdomnych działań. W ramach monitorowania Standardu obserwacji poddać należy wszystkie aspekty obszary i wymiary usług społecznych świadczonych osobom bezdomnym uwzględnione w narzędziu do badania efektywności społecznej. Monitoring Standardu Efektywności Społecznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych powinien być systematycznie prowadzony raz na 6 miesięcy. W ramach monitoringu zostały wyodrębnione wskaźniki główne i wskaźniki pomocnicze (Załącznik V). Wskaźniki zostały opisane ze względu na sposób obliczania, zakres informacji/ danych, z których należy je czerpać, wartość oczekiwaną/ interpretację i miejsce danych w Tablicach SPS. Wszystkie wskaźniki dotyczące Standardu Efektywności Społecznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych są obliczane automatycznie na podstawie wpisanych danych. Wartość wszystkich wskaźników mierzących efektywność wykorzystania świadczeń/ usług/ działań dla poszczególnych wymiarów powinna dążyć do maksimum tak, żeby ich wykorzystanie było jak najbardziej efektywne. Nie znaczy to, że usługi o charakterze społecznym natychmiast przyniosą efekty w postaci wyższej inkluzji osób bezdomnych, ale na pewno będą stanowić solidne podstawy do wychodzenia z bezdomności. Jednocześnie należy monitorować wysokość wydatków przeznaczanych na ten cel w sposób dążący do optymalizacji kosztów. Załącznik nr V podręcznik str. 121 Standard Efektywności Ekonomicznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych Efektywność ekonomiczna - to badanie kosztów oraz jednocześnie korzyści społecznych, jakie można osiągnąć przy określonych nakładach finansowych. Innymi słowy badanie efektywności ekonomicznej organizacji pozarządowych czy innych jednostek świadczących usługi na rzecz osób bezdomnych ma w perspektywie długoletniej doprowadzić do maksymalizacji założonych celów w odniesieniu do metod ich osiągania (nakłady, efekty, metody). Model Kalkulacji Kosztów kalkulacja kosztów świadczonch osobom bezdomnym będzie odbywać się z podziałem na poszczególne organizacje pozarządowe/instytucje według Tablic SPS od Tabicy nr 2 do Tablicy nr 12., podręcznik str. 57 Analiza efektywności ekonomicznej i społecznej musi odbywać się każdorazowo poprzez wyliczenie wskaźników dla wszystkich organizacji pozarządowych jednocześnie i poprzez porównanie wszystkich wskaźników w danym okresie sprawozdawczym. W zakresie badania efektywności ekonomicznej usług na rzecz osób bezdomnych nie było do tej pory żadnego instrumentu, który by efektywnie i skutecznie diagnozował stopień właściwego i odpowiedniego do potrzeb wykorzystania dotacji przeznaczonych na pomoc osobom bezdomnym. Jedyne mierniki to sprawozdania finansowe obrazujące plany wydatków na dany rok i stopień wykorzystania dotacji z podziałem na zadania zlecane. 4

5 Standard Efektywności Ekonomicznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych Efektywność ekonomiczna - to badanie kosztów oraz jednocześnie korzyści społecznych, jakie można osiągnąć przy określonych nakładach finansowych. Innymi słowy badanie efektywności ekonomicznej organizacji pozarządowych czy innych jednostek świadczących usługi na rzecz osób bezdomnych ma w perspektywie długoletniej doprowadzić do maksymalizacji założonych celów w odniesieniu do metod ich osiągania (nakłady, efekty, metody). Model Kalkulacji Kosztów kalkulacja kosztów świadczonch osobom bezdomnym będzie odbywać się z podziałem na poszczególne organizacje pozarządowe/instytucje według Tablic SPS od Tabicy nr 2 do Tablicy nr 12., podręcznik str. 57 Narzędzia do badania efektywności ekonomicznej usług na rzecz bezdomnych Tablice SPS 2-12 Tablica nr 2 podręcznik str. 61, prezentacja Tablic 2-12 strona internetowa Analiza efektywności ekonomicznej i społecznej musi odbywać się każdorazowo poprzez wyliczenie wskaźników dla wszystkich organizacji pozarządowych jednocześnie i poprzez porównanie wszystkich wskaźników w danym okresie sprawozdawczym. W zakresie badania efektywności ekonomicznej usług na rzecz osób bezdomnych nie było do tej pory żadnego instrumentu, który by efektywnie i skutecznie diagnozował stopień właściwego i odpowiedniego do potrzeb wykorzystania dotacji przeznaczonych na pomoc osobom bezdomnym. Jedyne mierniki to sprawozdania finansowe obrazujące plany wydatków na dany rok i stopień wykorzystania dotacji z podziałem na zadania zlecane. - Wskaźników rentowności organizacji pozarządowych Tablice SPS 8, 9, 10 obliczane wskaźniki rentowności mają na celu wskazanie faktycznych zdolności finansowych jednostki do wykonania zadania zleconego na etapie aplikowania organizacji do wykonania danego zadania w zakresie bezdomności. Im wartość wskaźnika bliższa 0 lub większa od 0, tym większa zyskowność organizacji i lepsze przygotowanie finansowe do wykonania zadania zlecanego. - Rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych jednostki/organizacji Tablica SPS 11 analiza 5 ostatnich lat organizacji/jednostki aplikującej o środki finansowe w ramach konkursu na wykonanie zadania zleconego, umożliwia przydzielenie zadania tej organizacji, która posiada najlepsze warunki finansowe i zdolna jest do ponoszenia większości kosztów samodzielnie bez nadmiernego angażowania środków gminy. Saldo dodatnie na koniec każdego roku w danej organizacji/instytucji publicznej świadczy o dużej zdolności jednostki do wykonania powierzonego zadania w zakresie bezdomności. Do Tablic SPS dołączona jest dokładna instrukcja ich wypełniania. Innowacyjność narzędzi do badania efektywności społeczno - ekonomicznej Tablica SPS 1.3 daje możliwość przeprowadzenia analizy kosztów i jednocześnie skuteczności podejmowanych działań w każdym z wyszczególnionych wymiarów, w tym w wymiarze społecznym przy danych nakładach finansowych. Do tej pory formalna analiza kosztów i korzyści z wieloma celami (wymiarami) nie była możliwa. Skonstruowane narzędzie jest zatem w pełni innowacyjne, zwłaszcza Tablica SPS 1.3 oraz Tablica SPS 2 w szczególności wskaźniki 8, 9, 10, 11. Narzędzie umożliwia, bowiem taką analizę, która pozwoli na szersze ujęcie problemu i określenie rzeczywistych potrzeb oraz możliwości w zakresie zlecania zadań publicznych NGO's. 5

6 Monitoring Standardu Efektywności Ekonomicznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych Mając na uwadze jakość usług świadczonych w ramach Standardu Efektywności Ekonomicznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych konieczne jest monitorowanie podjętych czynności Załącznik VI podręcznik str.149 Monitoring standardu efektywności ekonomicznej usług na rzecz osób bezdomnych prowadzony w oparciu o powyższe wskaźniki pozwoli na dokonanie rzetelnej ich oceny Monitoring powinien odbywać się w okresach 6-cio miesięcznych (wyjątek wskaźniki rentowności, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych - wskaźniki 9, 10). Monitoring Standardu Efektywności Ekonomicznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych Mając na uwadze jakość usług świadczonych w ramach Standardu Efektywności Ekonomicznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych konieczne jest monitorowanie podjętych czynności Załącznik VI podręcznik str.149 Monitoring standardu efektywności ekonomicznej usług na rzecz osób bezdomnych prowadzony w oparciu o powyższe wskaźniki pozwoli na dokonanie rzetelnej ich oceny Monitoring powinien odbywać się w okresach 6-cio miesięcznych (wyjątek wskaźniki rentowności, rachunek zysków i strat oraz rachunek przepływów pieniężnych - wskaźniki 9, 10). 6

7 Standard Jakości Usług na Rzecz Osób Bezdomnych Jakość usługi społecznej to prowadzenie monitoringu usług świadczonych przez NGO s oraz MOPS z kontraktowanych pieniędzy w zakresie trzech elementów usługi: - struktury (zasoby materialne, zasoby ludzkie, charakterystyka organizacji); - procesu (czynności składające się na usługę, np. streetworking, praca socjalna, pomoc doraźna, edukacja, zatrudnienie, pomoc medyczna); - wyniku (np. w obszarze programu aktywizowania bezdomnych, zmiany standardu pomieszczeń noclegowych, rodzaju posiłków). Model Jakości Usług na Rzecz Osób Bezdomnych podręcznik str. 66 Aspekty Modelu Usług na Rzecz Osób Bezdomnych podręcznik str. 67 Dodatkowym aspektem, który jednak nie wpływa bezpośrednio na jakość usług świadczonych osobom bezdomnym, jest aspekt edukacji obejmujący kształcenie studentów kierunku praca socjalna, którzy jako przyszli pracownicy socjalni powinni zapoznać się z ideą Standardu Jakości Przekazywania Zadań Publicznych w Zakresie Bezdomności i poznać poszczególne standardy postępowania wobec osoby bezdomnej, co z pewnością pozwoli im na szerszy ogląd problematyki z zakresu bezdomności. Będzie to również dodatkowym atutem w ich przyszłej pracy zawodowej Narzędzie do badania jakości usług na rzecz osób bezdomnych Tablica SPS nr 13 podręcznik str. 70 Narzędzie elektroniczne ma formę Tablicy, w której wyszczególniono zasoby, procedury, stan zatrudnienia, kwalifikacje i umiejętności personelu w poszczególnych wymiarach. Dane do wypełnienia Tablicy powinno się czerpać z informacji zbiorczych KPD, IKPOB oraz danych własnych organizacji pozarządowej/ instytucji i danych kadrowych. Do Tablicy przypisany jest przycisk POMOC, w którym znajduje się dokładna instrukcja jej wypełniania. Narzędzie należy stosować zgodnie z okresem sprawozdawczym raz na 12 miesięcy. O jakości usług świadczyć będzie dążenie do optymalizacji we wszystkich wymiarach, co powinno przełożyć się na rezultaty ujęte w wymiarze kompleksowości/indywidualizacji pomocy nastawionej na wyniki prawidłowo udzielane usługi powinny jak najczęściej kończyć się usamodzielnieniem osoby bezdomnej/ usługobiorcy. 7

8 Monitoring Jakości Usług na Rzecz Osób Bezdomnych Załącznik VII podręcznik str.166 Opisano w nim wszystkie wskaźniki adekwatne do poszczególnych wymiarów jakości usług dzieląc je na wskaźniki główne i pomocnicze. Skuteczna Pomoc Społeczna opis programu kształcenia/szkolenia Dla potrzeb projektu został przygotowany program kształcenia dla studentów kierunku praca socjalna w Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie i program szkolenia dla pracowników/wolontariuszy Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Częstochowie i częstochowskich organizacji pozarządowych, pracujących bezpośrednio z osobami bezdomnymi, tzn. do pracowników socjalnych, opiekunów, wychowawców, streetworkerów oraz zatrudnionych w w/w organizacjach pracowników prowadzących ewidencję finansowo-księgową zgodnie z założeniami podręcznika Skuteczna Pomoc Społeczna. Programy zawierają treści realizujące cele i efekty kształcenia niezbędne w pracy z bezdomnym klientem. W trakcie zajęć student/słuchacz zdobywa wiedzę, nabywa umiejętności i kompetencje społeczne, które pozwalają mu na efektywną społecznie, ekonomicznie i jakościowo wydajność w pracy. Szczegółowy opis programu kształcenia znajduje się w Załączniku IX podręcznik str 191 Szczegółowy opis programu szkolenia znajduje się w Załączniku X podrecznik str 197 8

9 Raport dotyczący wskaźników Standardu Efektywności Ekonomicznej Usług na Rzecz Osób Bezdomnych przykład Załącznik XII podręcznik str. 221 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ 9