EFEKTYWNOŚĆ LECZENIA W ONKOLOGII I JEJ KONSEKWENCJE

Transkrypt

1 PATRONAT MERYTORYCZNY EFEKTYWNOŚĆ LECZENIA W ONKOLOGII I JEJ KONSEKWENCJE Dr n. med. Janusz Meder Prezes Polskiej Unii Onkologii Konferencja: Innowacje w leczeniu raka piersi ocena dostępności w Polsce Warszawa, 17 stycznia 2014 roku Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN

2 NOWOTWORY DANE EPIDEMIOLOGICZNE (WHO, IARC, UE, NCI, COI) źr. (Global Cancer Facts & Figures) Nowe zachorowania Zgony ŚWIAT 2008r ponad r r r POLSKA r GLOBOCAN 2012R 28 typów nowotworów 184 kraje 2

3 Regionalne Centra Onkologiczne SIEĆ ONKOLOGICZNA W POLSCE (najbardziej efektywny strategiczny system kompleksowego diagnozowania i leczenia chorych na nowotwory wzorzec stworzony w Polsce przez prof. Tadeusza Koszarowskiego i wsp.) Analogicznie do polskiej sieci onkologicznej NATIONAL COMPREHENSIVE CANCER NETWORK

4 RADA NPZCHN: MZ, NFZ, UM 4 PRZEDSTAWICIELI NAUKI I PRAKTYKI ONKOLOGICZNEJ. PROGRAM OTWARTY, ELASTYCZNY WDRAŻANY SUKCESYWNIE W OPARCIU O ETAPOWE ANALIZY. REALIZATORZY: WSZYSTKIE PODMIOTY PRAWNE FUNKCJONUJĄCE W SYSTEMIE OCHRONY ZDROWIA W TRYBIE KONKURSU OFERT.

5 NARODOWY PROGRAM ZWALCZANIA CHORÓB NOWOTWOROWYCH , 3 mld zł OŚWIATA ZDROWOTNA PREWENCJA I AKTYWNA PROFILAKTYKA EDUKACJA ustawiczna społeczeństwo, studenci, lekarze, pielęgniarki KOMPLEKSOWA DIAGNOSTYKA I LECZENIE Q A Q L cost effect. (jakość leczenia) (jakość życia) (koszty leczenia) REHABILITACJA I OPIEKA PALIATYWNA REJESTR NOWOTWORÓW INWESTYCJE APARATUROWE PLN / rocznie z budżetu państwa 50 MLN ZŁ - Z POZYSKIWANYCH ŚRODKÓW POZABUDŻETOWYCH!!!

6 Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych Ustawa z dnia 1 lipca 2005 roku ustanawia wieloletni program pod nazwą: Narodowy program zwalczania chorób nowotworowych (Dz. U. Nr. 143, poz z późn. zmianami). Artykuł 2 w/w ustawy wymienia cele programu: zahamowanie wzrostu zachorowań na nowotwory; osiągnięcie europejskich wskaźników w zakresie wczesnego wykrywania nowotworów; osiągnięcie europejskich wskaźników skuteczności leczenia; stworzenie warunków do wykorzystania w praktyce onkologicznej postępu wiedzy o przyczynach i mechanizmach rozwoju nowotworów złośliwych; utworzenie systemu ciągłego monitorowania skuteczności zwalczania nowotworów w skali kraju i poszczególnych regionach kraju.

7 Nowotwory dane epidemiologiczne (WHO, UE, NCI, COI) 2008r. USA liczba nowych zachorowań rocznie EU-27 (EUROPA) Polska ( ) USA liczba wyleczeń EU-27 Polska 65-70% 50-60% 37-53,5% DZIECI: 70% aktualnie żyje z chorobą nowotworową ,5% 7

8 WYLECZENIA CHORYCH NA NOWOTWORY w Centrum Onkologii w Warszawie i Regionalnych Centrach Onkologii (tu trafia 40% chorych na raka w Polsce) 65% kobiet 45% mężczyzn WYNIKI PORÓWNYWALNE DO KRAJÓW EUROPY ZACHODNIEJ w innych szpitalach w Polsce (tu trafia 60% chorych na raka w Polsce) 45% kobiet 30% mężczyzn wyniki gorsze z powodu leczenia suboptymalnego bez uwzględnienia konieczności zastosowania strategii kompleksowej diagnostyki i leczenia w oparciu o jednoczasową dostępność do wszystkich nowoczesnych metod leczenia stosowanych w onkologii 8

9 ZADANIA W NPZCHN (1) 1. PREWENCJA PIERWOTNA NOWOTWORÓW. 2. POPULACYJNY PROGRAM PROFILAKTYKI I WCZESNEGO WYKRYWANIA: RAKA SZYJKI MACICY, RAKA PIERSI, RAKA JELITA GRUBEGO. 3. PROGRAM OPIEKI NAD RODZINAMI WYSOKIEGO, DZIEDZICZNIE UWARUNKOWANEGO RYZYKA ZACHOROWANIA NA NOWOTWORY ZŁOŚLIWE (rak piersi, jelita grubego, jajnika i trzonu macicy). 4. DOPOSAŻENIE I MODERNIZACJA ZAKŁADÓW RADIOTERAPII. 5. TOMOGRAFIA POZYTONOWA (PET) BUDOWA SIECI OŚRODKÓW (PET) 6. PROGRAM SZKOLENIA LEKARZY RODZINNYCH I P.O.Z. 7. MODYFIKACJA I WDROŻENIE PROGRAMU NAUCZANIA ONKOLOGII W POLSKICH UCZENIACH MEDYCZNYCH.

10 ZADANIA W NPZCHN (2) 8. POPRAWA STANDARDÓW LECZENIA OPERACYJNEGO I SKOJARZONEGO RAKA PŁUCA DOPOSAŻENIE I MODERNIZACJA KLINIK I ODDZIAŁÓW TORAKOCHIRURGII. 9. PROGRAMY POPRAWY JAKOŚCI DIAGNOSTYKI I LECZENIA NOWOTWORÓW U DZIECI. 10. PROGRAMY POPRAWY JAKOŚCI DIAGNOSTYKI I LECZENIA NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH U DOROSŁYCH. 11. PROGRAM ROZWOJU OPIEKI PALIATYWNEJ. 12. POPRAWA DZIAŁANIA SYSTEMU ZBIERANIA I REJESTROWANIA DANYCH O NOWOTWORACH.

11 NATIONAL CANCER CONTROL PROGRAMME IN POLAND THE FINAL EUROPEAN PARTERSHIP FOR ACTION AGAINST CANCER OPEN FORUM IN LJUBLJANA NOVEMBER 2013

12 Światowy Szczyt Walki z Rakiem Paryż, 3-4 lutego 2000r PARYSKA KARTA WALKI Z RAKIEM OCHRONA I POSZERZENIE PRAW PACJENTA, CHOREGO NA RAKA, ZWIĘKSZENIE NAKŁADÓW FINANSOWYCH NA UMOCNIENIE INFRASTRUKTURY MIĘDZYNARODOWYCH BADAŃ NAUKOWYCH PODSTAWOWYCH I KLINICZNYCH, NIWELOWANIE RÓŻNIC W STANDARDACH I DOSTĘPIE DO PROFESJONALNEJ OPIEKI MEDYCZNEJ, PROWADZENIE PRZEZ PAŃSTWA POLITYKI SPOŁECZNEJ, KTÓRA WSPIERAŁABY WALKĘ Z RAKIEM NA CAŁYM ŚWIECIE, WDROŻENIE PROMOCJI ZDROWIA JAKO FORMY PREWENCJI, POPRAWA JAKOŚCI ŻYCIA PACJENTÓW ORAZ OSÓB PO PRZEBYTEJ CHOROBIE, PARTNERSKA RELACJA: LEKARZ PACJENT, WSPÓŁPRACA NAUKOWCÓW I RZĄDÓW W PRZEKAZIE INFORMACJI ODNOŚNIE NAJNOWSZYCH OSIĄGNIĘĆ NAUKOWYCH W ZAKRESIE WALKI Z RAKIEM, WZMOCNIENIE ROLI ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH JAKO INSTYTUCJI CZUWAJĄCYCH, MONITORUJĄCYCH I POMOCNYCH WE WDRAŻANIU ZARÓWNO PROFILAKTYKI ZDROWOTNEJ, NOWYCH TECHNIK MEDYCZNYCH, JAK I ODPOWIEDNIEGO USTAWODAWSTWA.

13 NPZChN STRATEGICZNY PLAN WALKI Z RAKIEM (1) 1. RÓWNOLEGLE DO PROWADZONYCH PRAC KONIECZNE JEST NA BIEŻĄCO ROZWAŻENIE SZYBKIEJ REALIZACJI PONIŻEJ PRZEDSTAWIONYCH POSTULATÓW. 1.1 Stworzenie przez decydentów transparentnych zasad i kryteriów na podstawie których finansowane będą świadczenia onkologiczne realizowane przez zarówno publiczne jak i niepubliczne kliniki, szpitale i przychodnie odpowiednich stopni referencyjności zależnie od posiadanych sił i środków oraz osiąganych wyników leczenia o odpowiedniej jakości. 1.2 Wszystkie powyższe placówki które spełniają wypracowane przez ekspertów kryteria i wymagania wyłaniane powinny być na drodze konkursu. 1.3 Certyfikacja tych podmiotów i okresowa weryfikacja deklarowanych przez nie podczas konkursu danych powinna być decydująca w kolejnych przedłużeniach kontraktów. 13

14 NPZChN STRATEGICZNY PLAN WALKI Z RAKIEM (2) 1.4 Zapewnienie kompleksowości świadczeń przez ośrodki wysokospecjalistyczne ma szczególne znaczenie w onkologii nie tylko z punktu widzenia chorego człowieka ale także ze strony regulatora i płatnika zobowiązanych do baczenia na dobre wydawanie publicznych posiadanych środków finansowych z budżetu państwa. 1.5 Twarde dane epidemiologiczne i demograficzne powinny być podstawą do rzetelnej, dokładnej okresowej weryfikacji istniejących placówek onkologicznych w poszczególnych rejonach kraju. 1.6 Każda nowa inwestycja szpitala czy przychodni powinna być poprzedzona otrzymaniem promesy od płatnika co zagwarantuje w przyszłości otrzymaniem kontraktu jeśli jest to zgodne z lokalnymi potrzebami i polityką strategiczną w zakresie ochrony zdrowia całego państwa. 14

15 NPZChN STRATEGICZNY PLAN WALKI Z RAKIEM (3) 1.7 JEDYNIE SZEROKO POJĘTA, WYSOKOSPECJALISTYCZNA, KOMPLEKSOWA OPIEKA ONKOLOGICZNA (OD PREWENCJI I PROFILAKTYKI PRZEZ DIAGNOZĘ I LECZENIE AŻ DO REHABILITACJI I OPIEKI PALIATYWNEJ) REALIZOWANA W OPARCIU O SIEĆ REGIONALNYCH CENTRÓW ONKOLOGII I AKADEMICKICH KLINIK ONKOLOGICZNYCH- NAJLEPIEJ WSPÓŁPRACUJĄCYCH ZE SOBĄ- W DANYM REGIONIE KRAJU ORAZ OŚRODKAMI SATELITARNYMI O NIŻSZYCH STOPNIACH REFERENCYJNOŚCI- MOŻE ZAGWARANTOWAĆ PRAWIDŁOWOŚĆ, WYSOKĄ JAKOŚĆ I LEPSZĄ DOSTĘPNOŚĆ A W REZULTACIE POPRAWĘ WYNIKÓW LECZENIA CHORYCH NA NOWOTWORY W POLSCE. 15

16 NPZChN STRATEGICZNY PLAN WALKI Z RAKIEM (4) 2. Pierwszoplanowym zadaniem dla decydentów jest wypracowanie i właściwe sfinansowanie strategii prewencji i profilaktyki nowotworowej. Jest to jedyna droga do racjonalizacji wydatków na onkologię. 3. Potrzebą chwili jest powszechna nieustająca edukacja całego społeczeństwa przede wszystkim za pośrednictwem mediów publicznych (powinność konstytucyjna!), której celem jest wykształtowanie postaw prozdrowotnych, czujności onkologicznej i poczucia potrzeby we własnym interesie osobistym uczestniczenia w bezpłatnych badaniach okresowych i profilaktycznych. 4. W strategii Ministra Zdrowia powinno być pilne wzmocnienie organizacyjne i finansowe instytucji lekarza rodzinnego. Lekarz rodzinny jest głównym partnerem onkologów w dążeniu do propagowania postaw prozdrowotnych, zachęcania i egzekwowania badań okresowych i profilaktycznych służącym wczesnemu wykrywaniu chorób nowotworowych 16

17 NPZChN STRATEGICZNY PLAN WALKI Z RAKIEM (5) 5. W dobie telemedycyny i nowoczesnej informatyki lekarze rodzinni powinni mieć możliwość zrealizowania poszerzonej diagnostyki i szybkich konsultacji ze specjalistami w najbliższym szpitalu i/lub kontaktując się z oddziałami satelitarnymi sieci onkologicznej. 6. Należy dodatkowo premiować finansowo lekarzy rodzinnych wykazujących wysoką aktywność w wykonywaniu w/w zadań. 7. W interesie państwa jest stworzenie sytemu motywacyjnego bodźców i zachęt do podejmowania przez młodych lekarzy specjalizacji w dziedzinie medycyny rodzinnej. 17

18 NPZChN STRATEGICZNY PLAN WALKI Z RAKIEM (6) 8. Odwagi decydentów wymaga od lat eksperckie przeanalizowanie na drodze szerokiej debaty publicznej i osiągnięcie nie niemożliwego do uzyskania przyzwolenia społecznego i w rezultacie podjęcie wiążących decyzji odnośnie: - Jednakowego obciążenia w sposób solidarny całego społeczeństwa obowiązkiem płacenia składek zdrowotnych (likwidacja grup uprzywilejowanych) z wyłączeniem najbiedniejszych i autentycznie bezrobotnych; - Dokładnego zdefiniowania koszyka świadczeń gwarantowanych refundowanych w całości przez Państwo - Wprowadzenia współpłacenia za niektóre wybrane nisko kosztowne świadczenia zdrowotne; - Wprowadzenia dodatkowych ubezpieczeń komplementarnych zapewniającym obywatelom dostęp w razie potrzeby w przyszłości do świadczeń poza koszykiem i ponadstandardowych; - Poważnego rozważenia zwiększenia środków na ochronę zdrowa z budżetu państwa na drodze przesunięć niektórych zadań międzyresortowych mniej istotnych dla potrzeb społeczeństwa. 18

19 NPZChN STRATEGICZNY PLAN WALKI Z RAKIEM (7) 9. Z całą pewnością nic jednak nie zastąpi mądrej ustawicznej edukacji w szkołach, w domu i na poziomie gmin z udziałem władz samorządowych współpracujących z lekarzem rodzinnym, pielęgniarką rodzinną, nauczycielem, aptekarzem i księdzem proboszczem. 10. Polska Unia Onkologii przeprowadzając od lat dwie wielkie kampanie: Mam Haka na Raka ( oraz Zdrowa Gmina ( wspomaga realizację Narodowego Programu Zwalczania Chorób Nowotworowych ( ). 19

20 WYDATKI NA ZDROWIE (2010r) 20

21 ZDROWIE CZŁOWIEKA Koncepcja pól zdrowia - Marc Laloude 53% - STYL ŻYCIA aktywność fizyczna, dieta, stres, używki, zachowanie seksualne 21% - ŚRODOWISKO FIZYCZNE I SPOŁECZNE; PRACA, NAUKA 16% - CZYNNIKI GENETYCZNE 10% - SYSTEM OCHRONY ZDROWIA struktura, organizacja, funkcjonowanie dostępność do świadczeń medycznych jakość świadczeń 21

22 TROSZCZ SIĘ O SWOJE ZDROWIE! 10 PRZYKAZAŃ JAK UNIKNĄĆ ZACHOROWANIA NA NOWOTWORY I INNE CHOROBY CYWILIZACYJNE (EUROPEJSKI KODEKS WALKI Z RAKIEM) 1. STOSUJ STAŁĄ REKREACJĘ FIZYCZNĄ. (CHOCIAŻBY CODZIENNY PÓŁGODZINNY SPACER SZYBKIM KROKIEM W PARKU). 2. UNIKAJ ŻYCIA W PRZEWLEKŁYM STRESIE, NIE BIERZ UDZIAŁU W WYŚCIGU SZCZURÓW. 3. NIE PAL PAPIEROSÓW. 4. OGRANICZ PICIE ALKOHOLU. 5. NIE DOPUSZCZAJ DO WYSTĄPIENIA NADWAGI. - STOSUJ NA CO DZIEŃ DIETĘ ŚRÓDZIEMNOMORSKĄ. - OGRANICZ DO NIEZBĘDNEGO MINIMUM SPOŻYWANIE TŁUSZCZU, SŁODYCZY I SOLI. - JEDZ WIĘCEJ RYB, OWOCÓW I WARZYW. - OGRANICZ SPOŻYWANIE MIĘSA (SZCZEGÓLNIE CZERWONEGO) DO KILKU RAZY W TYGODNIU. - JEDZ MNIEJ PRODUKTÓW KONSERWOWANYCH. - ŻYWNOŚĆ PRZECHOWUJ W LODÓWCE ZGODNIE Z TERMINEM PRZYDATNOŚCI DO SPOŻYCIA. 6. OPALAJ SIĘ Z UMIAREM (stosuj kremy z filtrami ochronnymi). NIE KORZYSTAJ Z SOLARIUM. 7. ZASZCZEP SIĘ PRZECIW WIRUSOWEMU ZAPALENIA WĄTROBY (ŻÓŁTACZKA!). 8. UNIKAJ PRZYPADKOWYCH KONTAKTÓW SEKSUALNYCH, CHROŃ SIĘ PRZED PRZENOSZENIEM WIRUSÓW I BAKTERII CHOROBOTWÓRCZYCH. 9. STARAJ SIĘ WYLECZYĆ WSZYSTKIE PRZEWLEKŁE STANY ZAPALNE W ORGANIZMIE. 10. JEŚLI W TWOJEJ RODZINIE WYSTĘPOWAŁY NOWOTWORY PRZEBADAJ SIĘ W PORADNI GENETYCZNEJ. Opracowanie 22

23 SARDYŃCZYCY DZIEL CIĘŻAR OBOWIĄZKÓW ZE WSPÓŁMAŁŻONKIEM JEDZ POKARMY ZAWIERAJĄCE KWASY TŁUSZCZOWE OMEGA-3 PIJ CZERWONE WINO( Z UMIAREM) WSZYSCY ADWENTYŚCI MIEJ WIARĘ ŚWIĘĆ DZIEŃ ŚWIĘTY JEDZ ORZECHY I FASOLĘ NIE PAL BĄDŹ AKTYWNY KAŻDEGO DNIA STAWIAJ RODZINĘ NA PIERWSZYM MIEJSCU ANGAŻUJ SIĘ SPOŁECZNIE JEDZ OWOCE, WARZYWA I PRODUKTY PEŁNOZIARNISTE MIESZKAŃCY OKINAWY ZNAJDŹ CEL W ŻYCIU MIEJ PRZYJACIÓŁ NA CAŁE ŻYCIE ZJADAJ NIEWIELKIE PORCJE W JAKI SPOSÓ ŻYJĄ DŁUŻEJ Superseniorów w trzech oddalonych od siebie regionach łączy pewna liczba przyzwyczajeń, 23 Choć różni ich pochodzenie i przekonania.

24 WYDATKI NA LECZENIE ONKOLOGICZNE USA 2010 r. 125 MLD USD 2020 r. 175 MLD USD UE (27) 2009 r. 126 BLN z tego 51 BLN koszty opieki medycznej 52 BLN STRATY Z POWODU CHOROBY I PRZEDWCZESNEJ ŚMIERCI 24

25 EU: WYDATKI NA ONKOLOGIĘ* EU (27) MLD NA 1 CHOREGO: -LEKI -OPIEKA MEDYCZNA -UTRACONE ZAROBKI SPOWODOWANE CHOROBĄ Luksemburg BUŁGARIA 16 EU średnia 102 PL 41 NA RAKA PŁUC 18,9 MLD NA RAKA PIERSI 15,0 MLD NA RAKA J.GRUBEGO 13,1 MLD NA RAKA PROSTATY 8,4 MLD *LANCET ONCOLOGY, SEPT Oprac. Oxford &King s College, LONDON 25

26 WYNIKI LECZENIA CHORYCH NA NOWOTWORY EU 2013 ZALEŻNOŚĆ OD NAKŁADÓW FINANSOWYCH (USD/osoba/rok) Luksemburg 6592 Portugalia 2600 Słowenia 2551 Rumunia 818 I. Poniżej 2000 UMIERA NA RAKA (Polska, Węgry) - 60% II % (Portugalia, Hiszpania, UK) III poniżej 40 % (Francja, Belgia, Niemcy) 26

27 ZDROWIE PRIORYTETEM POLITYCZNYM PAŃSTWA ANALIZA I REKOMENDACJE (Instytut Ochrony Zdrowia- RAPORT XI.2013) ŚREDNIA DŁUGOŚĆ ŻYCIA (LAT) M - 72,4 K 80,9 < 4,8 US ŚR. EU < 2,1 US ŚR. EU NISKA DZIETNOŚĆ 1,38 Współczynnik obciążenia = demograficznego Wydatki na świadczenia związane 2010 r r 74 z niezdolnością do pracy w 2010r w Polsce 28,7 MLD ZŁ 2% PKB Liczba osób w wieku nieprodukcyjnym 100 osób w wieku produkcyjnym 27

28 BUDŻET NFZ Nakłady na wybrane świadczenia ( w mld zł.) LECZENIE SZPITALNE 14,5 30,2 REFUNDACJA LEKÓW 6,3 8,1 POZ 3,6 7,7 AOS 2,4 5,3 OGÓŁEM 33,0 63,6 Wydatki prywatne na zdrowie 36,0 FINANSOWANIE ONKOLOGII 1,84 4,5 DOPŁATA DO KRUS 15,9 MLD ZŁ DOPŁATA DO GÓRNICTWA 9,0 MLD ZŁ MODERNIZACJA ARMII 131,0 MLD ZŁ

29 BUDŻET NFZ Nakłady na Onkologię w 2014 roku FINANSOWANIE ONKOLOGII 4,5 mld zł LECZENIE SZPITALNE 4,14 mld AOS 228 mln PROFILAKTYCZNE PROGRAMY ZDROWOTNE 118 mln ŚWIADCZENIA KONTRAKTOWANE ODRĘBNIE 160 mln 29

30 RAZEM POKONAMY RAKA 30