Deklaracja PFED w sprawie miejsca i roli edukatora w opiece nad pacjentem z cukrzycą

Transkrypt

1 Deklaracja PFED w sprawie miejsca i roli edukatora w opiece nad pacjentem z cukrzycą 1. Cukrzyca jest chorobą przewlekłą. Nie da się jej całkowicie wyleczyć, można ją jednak kontrolować tak skutecznie, że pacjenci mogą funkcjonować niemal tak dobrze jak osoby zdrowe. Cukrzycę od innych chorób przewlekłych odróżnia możliwość wpływania na jej przebieg poprzez działania własne pacjenta wchodzące w zakres samoopieki i samokontroli. Skutecznej samoopieki (czyli radzenia sobie z chorobą i jej akceptacji) i samokontroli pacjent musi się nauczyć. Nie jest to łatwe, ponieważ wymaga wiedzy medycznej, konsekwencji i dużej dyscypliny. Nauczycielem pacjenta jest pielęgniarka edukatorka i położna edukatorka. 2. Edukacja terapeutyczna w cukrzycy już 40 lat temu została uznana za równoprawny element całościowego leczenia tej choroby, a szkolenia pacjentów z zakresu samokontroli i samoopieki wprowadzono do podstawowego schematu terapii. 3. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w publicznych zakładach opieki zdrowotnej (z dnia 20 lipca 2011 r.) wprowadza nowy zawód: edukator do spraw diabetologii. Kwalifikacje wymagane od pracowników na stanowisku edukatora ds. diabetologii wymienione są w załączniku do rozporządzenia (tabela) na pozycji 113. Na tym stanowisku będą zatrudniane pielęgniarki i położne po ukończeniu kursu specjalistycznego pt. Edukator w cukrzycy dla pielęgniarek i położnych oraz pielęgniarki z tytułem specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa diabetologicznego. W dokumencie podpisanym przez minister zdrowia Ewę Kopacz czytamy, że pracownik nieposiadający wymaganych kwalifikacji, a zatrudniony w publicznym zakładzie opieki zdrowotnej przed wejściem w życie rozporządzenia, może być nadal zatrudniony na dotychczasowym stanowisku, jednak nie dłużej niż przez 5 lat. W tym czasie powinien uzupełnić swoje kwalifikacje. 4. Departament Pielęgniarek i Położnych Ministerstwa Zdrowia zatwierdził w lutym 2011 r. ramowy program kursu specjalistycznego pt. Edukator w cukrzycy dla pielęgniarek i położnych. Jego celem jest przygotowanie pielęgniarek i położnych do prowadzenia i koordynacji działań związanych z edukacją terapeutyczną. 5., idąc śladem tych działań i aktów prawnych, swoją VI Konferencję Naukowo-Szkoleniową przeprowadzoną 9 10 grudnia 2011 r. w Warszawie dedykowała w całości problemom organizacji edukacji diabetologicznej i implementacji do systemu ochrony zdrowia zawodu edukatora ds. diabetologii. Tytuł konferencji brzmi Edukacja w cukrzycy ciągły proces i zadanie zespołu interdyscyplinarnego. Fakty i mity edukacji diabetologicznej w Polsce (Załącznik 1). Rezultatem przeprowadzonej w jej trakcie debaty jest przyjęcie przez uczestników konferencji Deklaracji PFED w sprawie miejsca i roli edukatora w opiece nad pacjentem z cukrzycą.

2 Deklaracja PFED w sprawie miejsca i roli edukatora w opiece nad pacjentem z cukrzycą Uczestnicy VI Konferencji Naukowo-Szkoleniowej PFED widzą możliwość radykalnej poprawy stanu zdrowia i jakości życia osób chorych na cukrzycę w Polsce w działalności edukatorów ds. diabetologii. Zobowiązują się do zaplanowania i konsekwentnego wdrażania prac na rzecz faktycznego wprowadzenia do systemu ochrony zdrowia tego zawodu i wyposażenia go w odpowiednie kompetencje, programy, podręczniki i narzędzia, tak aby ich aktywność w możliwie krótkim czasie przyczyniła się do zauważalnej poprawy opieki diabetologicznej i wzrostu bezpieczeństwa pacjentów z cukrzycą. Działania te powinny w konsekwencji doprowadzić do osiągnięcia przez nasz kraj celów wskazanych w deklaracji St. Vincent (1989) w zakresie profilaktyki powikłań cukrzycy. Równoległym celem edukatorów ds. diabetologii będzie prowadzenie szeroko zakrojonej profilaktyki cukrzycy i ograniczenia zachorowań na tę chorobę. Uczestnicy VI Konferencji Naukowo-Szkoleniowej, członkowie PFED i pielęgniarki diabetologiczne będą prowadzić działania zmierzające do zagwarantowania pacjentom z cukrzycą niezbędnego dostępu do edukacji diabetologicznej, która musi być refundowana przez NFZ. Deklarują także zaangażowanie merytoryczne i doradcze we wszelkie projekty związane z edukacją w cukrzycy prowadzone przez inne podmioty. Działania PFED powinny osiągnąć określone cele w odniesieniu do edukatorów, zespołów terapeutycznych, czynników zarządzających systemem ochrony zdrowia i pacjentów. Sygnatariusze niniejszej deklaracji zawarli je w Załączniku 2. Warszawa, 10 grudnia 2011 r.

3 Deklarację podpisali:

4 Załącznik 1. Główne tematy konferencji Praktyka pielęgniarska w diabetologii nowe role i zadania Firmowe programy edukacyjne realizowane dla pacjentów z cukrzycą w Polsce Edukacja diabetologiczna miejsce i rola pielęgniarek w Finlandii Doświadczenia zespołu terapeutycznego w edukacji diabetologicznej Fakty i mity polskiej edukacji Rola organizacji pacjentów w edukacji chorych na cukrzycę i ich otoczenia Droga do skutecznej edukacji proponowane wzorce procesu nauczania Załącznik 2. Warunki prowadzenia i cele zorganizowanej edukacji terapeutycznej edukatorzy ciągłość edukacji, inwestowanie w siebie i swój warsztat pracy udoskonalanie metod pracy z chorym i tworzenie nowych środków dydaktycznych stworzenie dokumentacji dla edukatora i pacjenta prowadzenie pisma, portalu dla edukatorów współpraca z różnymi segmentami środowiska lokalnego: organizatorami akcji społecznych edukacyjnych, informacyjnych (organizacje, samorządy, firm) zespół terapeutyczny tworzenie programów do edukacji tworzenie procedur postępowania dla izby przyjęć w szpitalu,oddziałów szpitalnych, poradni baza rozwiązań lokalnych; ujednolicenie procedur i standardów edukacji w Polsce spotkania edukatorów (cykliczne) koordynacja działań lokalnych i różnoośrodkowych, wypracowanie standardów dla partnerów zewnętrznych decydenci: Ministerstwo Zdrowia, Departament Pielęgniarek i Położnych stworzenie środowiska pracy (działalności) dla edukatora określenie wymagań dla ośrodków diabetologicznych określenie kompetencji edukatorów audyt dla edukatora dokumentacja procesu edukacji pacjenta rejestr edukatorów: baza danych edukatorów, baza danych o pacjencie edukacja przez internet telemedycyna edukacyjna stworzenie konsultantów dla pielęgniarki rodzinnej finansowanie usługi edukacyjnej (wycena punktowa usługi edukacyjnej w szpitalu i w poradni jako oddzielnej usługi) wzmocnienie działań dotyczących profilaktyki cukrzycy w środowisku lokalnym poradnictwo dotyczące cukrzycy: programy do szkół, przedszkoli, zakładów pracy pacjenci rejestr edukatorów dla pacjentów broszury edukacyjne podstawowe i rozszerzone infolinia rozwiązanie doraźnych problemów edukacja przez internet telemedycyna edukacyjna

5